ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑ 1 o ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ α. Τι είναι έξαρμα του πόλου υπέρ τον ορίζοντα και γιατί ενδιαφέρει τον ναυτιλλόμενο. β. Να ορίσετε τα είδη των αστέρων (αειφανείς, αφανείς και Αμφιφανείς)και να γράψετε τις συνθήκες που ισχύουν, ώστε να κατατάσσεται ένας αστέρας στα είδη αυτά. γ. Να περιγράψετε τη διαδικασία της αλλαγής ώρας στη γέφυρα του πλοίου όταν το πλοίο πλέει δυτικά και εισέρχεστε άλλη ζώνη. δ. Να αναφέρετε έξι (6) περιπτώσεις που ο Αξιωματικός φυλακής (Α/Φ) γεφύρας πρέπει να ειδοποιήσει αμέσως τον Πλοίαρχο στη γέφυρα. α. Να δοθεί ο ορισμός του παλιρροϊκού φαινομένου ή παλίρροιας και να σχεδιάσετε το παλιρροιακό κύμα με τα στοιχεία του. β. Τι είναι παράλληλος ασφαλείας Φς και γιατί χρησιμοποιείται; (Δεν απαιτούνται παραδείγματα). γ Αν ένας τόπος έχει μήκος λ = 057ᵒ 50 Δ, να υπολογίσετε το χαρακτηριστικό ζώνης (ZD) (Zone Description). δ. Να σχεδιάσετε στη γήινη σφαίρα το σφαιρικό τρίγωνο της ορθοδρομίας και να αναφέρετε τις κορυφές, τις πλευρές και τις γωνίες α. Σχεδιάσετε τα επίπεδα της μέσης πλήμμης συζυγιών M.H.W.S. και της μέσης πλήμμης τετραγωνισμών M.H.W.N., της μέσης ρηχίας τετραγωνισμών M.L.W.N. και μέσης ρηχίας συζυγιών Μ.L.W.S. και να εξηγήσετε ποιο είναι το εύρος της παλίρροιας συζυγιών και ποιο της παλίρροιας τετραγωνισμών. β. Να περιγράψετε τη διαδικασία αλλαγής ώρας στη γέφυρα του πλοίου όταν αυτό πλέει ανατολικά και εισέρχεται σε άλλη ζώνη. γ. Τι είναι το επίπεδο χάρτη ( Chart Datum) και που χρησιμοποιείται. δ. Να σχεδιάσετε το τρίγωνο θέσεως και να ονομάσετε τους κορυφές, τους πλευρές και τους γωνίες. Α. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν γράφοντας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Η προσέλευση του Αξιωματικού φυλακής στη γέφυρα γίνεται 10 λεπτά νωρίτερα πριν από την παραλαβή της φυλακής. β. Ο Αξιωματικός φυλακής δεν εγκαταλείπει τη θέση του από την γέφυρα του πλοίου σε καμιά περίπτωση εκτός από τη κανονική αντικατάσταση του. 1
γ. Ο Αξιωματικός φυλακής γεφύρας δεν συνεχίζει να είναι ο μοναδικός υπεύθυνος για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας όταν στη γέφυρα εμφανισθεί ο πλοίαρχος. δ. Τα γενικότερα καθήκοντα του Αξιωματικού φυλακής για την τήρηση ασφαλούς φυλακής γεφύρας προβλέπονται και καθορίζονται από τη διεθνή σύμβαση ( STCW 78 Standards of Training Certification and Watch keeping for seafarers). ε. Οι ενδείξεις της ιθυντηρίας μαγνητικής και γυροσκοπικής πυξίδας συγκρίνονται κατά αραιά χρονικά διαστήματα. στ. Κατά την παράδοση της φυλακής γεφύρας ο Α/Φ εγκαταλείπει την γέφυρα μετά την άφιξη του αντικαταστάτη του. B. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν γράφοντας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Ο γνωμονικός χάρτης ονομάζεται και ορθοδρομικός χάρτης (great circle chart). β. Οι γνωμονικοί είναι γενικοί χάρτες που καλύπτουν μεγάλες θαλάσσιες εκτάσεις των ωκεανών. γ. Οι ορθοδρομικοί χάρτες αναγράφουν ναυτιλιακές πληροφορίες. δ. Η ορθοδρομία παρίσταται στον μερκατορικό χάρτη ως ευθεία γραμμή. ε. Η διαφορά μεταξύ λοξοδρομίας και ορθοδρομίας για μικρές αποστάσεις είναι αμελητέα. στ. Στη πράξη ο έλεγχος του παραλλήλου ασφαλείας γίνεται πριν από τον απόπλου μαζί με τη μελέτη του πλου. Γ. Να αναφέρετε τον λόγο που χρησιμοποιούμε στην Ναυσιπλοΐα τον πολικό αστέρα για την εύρεση του πλάτους του παρατηρητή και πως μπορούμε να τον αναγνωρίσουμε. Δ. Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5, στη στήλη Α και δίπλα το γράμμα α, β, γ, δ, ε, στ, της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοιχία. ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β 1. Κατά την παραλαβή φυλακής στη γέφυρα ο ΑΦ α. Το τόξο του ωρικού κύκλου του αστέρα από τον ουράνιο ισημερινό μέχρι τον αστέρα 2. Τα γενικότερα καθήκοντα του αξιωματικού φυλακής γεφύρας προβλέπονται και β (STCW 178) καθορίζονται. 3. Η ουρά της μεγάλης άρκτου όταν προεκταθεί κατά την κατεύθυνση των δύο τελευταίων γ. Βρίσκεται στην απέναντι πλευρά του πολικού αστεριών της διέρχεται κοντά από τον 4. O αστερισμός της Κασσιόπειας που έχει σχήμα W βρίσκεται δ. Arcturus 5. Πλήμμη (High water) ε. Φαινόμενο μέγιστης ανύψωσης του νερού στ. Πρέπει να ενημερωθεί για αυτά που αναγράφονται στο βιβλίο διαταγών πλοιάρχου ( night order book) 2
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ α. Απάντηση στην ερώτηση στη σελίδα 18 3 β. Απάντηση στην ερώτηση στη σελίδα 27 4 γ. Απάντηση στην ερώτηση στη σελίδα 77 78-79 δ Απάντηση στην ερώτηση στη σελίδα 466 467-468 α. Απάντηση στην ερώτηση στη σελίδα 494 4. β. Απάντηση στη ερώτηση στη σελίδα που αναφέρει περί ορθοδρομικού πλου. γ. Για να βρούμε το χαρακτηριστικό ζώνης στην οποία ανήκει ο τόπος προσθέτουμε στο μήκος 7 30 και το άθροισμα που θα προκύψει το διαιρούμε με 15ᵒ, το δε ακέραιο πηλίκο(αδιαφορώντας για το υπόλοιπο της διαιρέσεως) μας δίνει τι ζητούμενο χαρακτηριστικό ζώνης, δηλαδή 057ᵒ 50 + 07ᵒ 30 = 065ᵒ 20 : 15ᵒ = 4 ώρες. δ. Απάντηση στο κεφάλαιο ορθοδρομία ορθοδρομικός πλους α. Απάντηση στο κεφάλαιο περί παλιρροιών. β. Απάντηση στην ερώτηση προσθέτουμε μία ακέραια ώρα από τα ρολόγια στη γέφυρα του πλοίου. (Σημείωση : Όταν πλέουμε δυτικά αφαιρούμε μια ακέραια ώρα στα ρολόγια του πλοίου ). γ. Απάντηση στην ερώτηση στη σελίδα 495 δ. Απάντηση στην ερώτηση στη σελίδα 59 8-1 Α. α. Σ, β. Σ, γ. Σ, δ. Σ, ε. Σ, στ. Λ Σημείωση όλες οι απαντήσεις βρίσκονται στη σελίδα 466-468 Β. α. Σ, β. Σ, γ. Λ, δ. Λ, ε. Σ, στ. Σ Γ. Απάντηση στη σελίδα 226 9.7 πλάτος με τον πολικό και σελίδα 260 το τελευταίο άστρο της ουράς της μικρής άρκτου είναι ο πολικός. Δ. 1. στ 2. β 3. γ 4. δ 5. ε 3
2 o ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ α. Να γράψετε τους αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5, στη στήλη Α και δίπλα το γράμμα α, β, γ, δ, ε, στ, της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοιχία. ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β α. Το τόξο του ωρικού κύκλου του αστέρα από 1. Μαθηματικός ορίζοντας τον ουράνιο ισημερινό μέχρι τον αστέρα β Ο αριθμός των ακέραιων ωρών που 2. Κλίση ή απόκλιση αστέρα προηγείται ή έπεται η ώρα ζώνης από την ώρα (Greenwich). 3. Χαρακτηριστικό ζώνης γ. Ορθοδρομική απόσταση γ 4. Θερινό ηλιοστάσιο δ. Η μέση απόσταση γης-ηλίου 5. Αστρονομική μονάδα ε. Η μεγίστη βόρεια απόκλιση του ηλίου στ. Διέρχεται από το κοινό κέντρο της γήινηςουρανίου σφαίρας β. Να σχεδιάσετε τις θέσεις γης, ηλίου και σελήνης, ώστε να εμφανίζεται ο σκιερός και ο σκοτεινός κώνος κατά την έκλειψη της σελήνης. γ. Να σχεδιάσετε στη κόλα σας (δεν απαιτούνται όργανα σχεδίασης) την ουράνιο σφαίρα, την εκλειπτική σε σχέση με τον ουράνιο ισημερινό και να σημειώσετε τις θέσεις των δύο ισημερινών σημείων και των δύο ηλιοστασίων. δ. Τι είναι η συμβατική ώρα (Standard Time) και γιατί θεσπίστηκε; Να αναφέρετε αν χρησιμοποιείται στη χώρα μας και σε ποιες περιοχές (Δεν απαιτούνται τιμές γεωγραφικών μηκών). ε. Να δώστε τους ορισμούς του φαινόμενου, του αισθητού, του μαθηματικού και του ορατού ορίζοντα(απαιτείται σχήμα). α. Να αναφέρετε από τους πλανήτες ποιοι απ αυτούς είναι εσωτερικοί και ποιοι εξωτερικοί, ως επίσης και τι θεωρούμε όταν λέγουμε εσωτερικό ή εξωτερικό πλανήτη β. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν γράφοντας δίπλα στον αριθμό που αντιστοιχεί τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. 1. Η κλίση ή απόκλιση (δ) είναι το τόξο του ωρικού κύκλου του αστέρα από τον ουράνιο ισημερινό μέχρι τον αστέρα. 2. Όριο έναρξης του ναυτικού λυκαυγούς είναι η χρονική στιγμή που το αρνητικό ύψος του κέντρου του αληθούς ηλίου είναι -18ᵒ κάτω από το μαθηματικό ορίζοντα. 3. Από τον ορατό ορίζοντα μετρούνται τα ύψη των αστέρων με τον εξάντα. 4. Η διεθνής γραμμή αλλαγής ημερομηνίας (International Date Line), βρίσκεται σε όλο το μήκος της επάνω στον μεσημβρινό των 180ᵒ. 5. Η γωνία που σχηματίζεται στον επάνω πόλο του παρατηρητή με τις πλευρές του τον μεσημβρινό του τόπου και τον ωρικό κύκλο του αστεριού, ονομάζεται ωρική γωνία. 4
γ. Τι παρατηρούμε κατά την πραγματοποίηση της πάνω (άνω) μεσημβρινής διάβασης ουρανίου σώματος. Όσον αφορά : την ωρική γωνία, το ύψος Ηλ, την Ζενιθιακή απόσταση Ζ και το Αζιμούθ Αζλ; δ. Να αναφέρετε τι ονομάζουμε τροπικούς κύκλους και ποιες είναι ζώνες της γης ανάλογα με την απόκλιση του ηλίου όταν διέρχεται από τους τροπικούς. α. Να αναφέρετε τα προβλήματα που επιλύονται στο τρίγωνο θέσεως και που ενδιαφέρουν τον ναυτιλλόμενο. β. Να αναφέρετε πως αλλιώς ονομάζεται ο γνωμονικός χάρτης (gnomonic chart) και πως παριστάνονται σ αυτόν η λοξοδρομία και πως η ορθοδρομία και που μας χρησιμεύουν. γ. Τι ονομάζεται γεωγραφική θέση ( GP) ή γήινη προβολή ενός ουράνιου σώματος; δ. Να αναφέρετε τα κυριότερα ναυτιλιακά βοηθήματα τα οποία είναι απαραίτητα για την επιλογή του είδους του πλου αλλά και τη μελέτη γενικότερα του ταξιδιού. ε. Να αναφέρετε τουλάχιστον επτά (7) περιπτώσεις βασικών ενεργειών που πρέπει να λαμβάνουν χώρα πριν τον απόπλου του πλοίου για ταξίδι. α. Να αναφέρετε τις φάσεις που περιλαμβάνει ένα υπερπόντιο ταξίδι. β. Να αναφέρετε πια από τα ουράνια σώματα που προσφέρονται για παρατήρηση θεωρούνται τα πιο κατάλληλα; γ. Να αναφέρετε περιληπτικά τουλάχιστον 10 συνήθεις εργασίες γεφύρας 24ώρου πλου. δ. Να σχεδιάσετε στη κόλα σας (δεν απαιτούνται όργανα σχεδίασης) την ουράνιο σφαίρα, την εκλειπτική σε σχέση με τον ουράνιο ισημερινό και να σημειώσετε τις θέσεις των δύο ισημερινών σημείων και των δύο ηλιοστασίων. ε. Να αναφέρετε ποια θεωρούνται κατάλληλα για παρατήρηση ουράνια σώματα κατά τη ωκεανοπλοΐα. 5