EÖtupon TeÜqoc No. 11/12 >AprÐlioc 2004 43 Dhmiourgÿntac mia nèa grammatoseirĺ: H perðptwsh twn sumbìlwn tou dðskou thc FaistoÔ Στράτο ουµάνη Lewfìroc StratoÔ 12 67100XĹnjh edoumani@obelix.ee.duth.gr Απόστο ο Συρόπου ο 28hc OktwbrÐou 366 67100XĹnjh apostolo@obelix.ee.duth.gr 1. Eisagwgă Πρόσφαταψάχνοντα το ίκτυοδιαπιστώσαµεότιδενυπάρχεικαµίαδωρεάνγραµµατοσειράηοποίαναπεριέχειτασύµβο ατουδίσκουτη Φαιστού. Εχοντα τηνπροηγούµενηεµπειρίααπότηδηµιουργίατη γραµµατοσειρά µε τασύµβο ατη γραφή των Epi-Olmecα άκαιτηνσχετικήεπιστηµονικήβιβ ιογραφία,αποφασίσαµεναπροχωρήσουµεστηδηµιουργίαµια γραµµατοσειρά µετασύµβο ατουδίσκουτη Φαιστού.Προφανώ,τοεπιχείρηµάµα δενείναι µοναδικό,α άτου άχιστοναποτε είένακα όπαράδειγµαγιατοπω µπορούµε ναψηφιοποιήσουµεκαιά ε γραφέ (π.χ.τηγραµµικήακ. π.). Στουπό οιποαυτούτουσύντοµουάρθρουπεριγράφουµεό αταβήµαταπου ακο ουθήσαµεγιατηδηµιουργίατη γραµµατοσειρά.συγκεκριµέναπεριγράφουµεπω απότι φωτογραφίε τωνσυµβό ώνκαταφέραµεναδηµιουργήσουµε µιαγραµµατοσειρά PostScript Type 1. 2. Apì fwtografðec se sqèdia Τοπιοδύσκο οκοµµάτιτη δου ειά µα ήτανηδηµιουργίασχηµάτωνγια τοκάθεσύµβο ο.τοβιβ ίο Le Disque de Phaistos του Jean-Pierre Olivier, εκδόσει Diffusion de Boccard,Παρίσι,1992,περιέχειφωτογραφίε τουκάθε
44 S. DoumĹnhc & A. Surìpouloc συµβό ουξεχωριστά.ηζωήαµανατίδου,συνεργάτι µα,ανέ αβεδηµιουργήσει τααπαραίτητασχέδιααπότι φωτογραφίε.πο ύαπ άέβα εέναηµιδιαφανέ χαρτί πάνω στην κάθε φωτογραφία και δηµιούργησε ένα πρώτο σχέδιο για το κάθεσύµβο ο.στηνσυνέχεια,βε τίωσετασχήµατααυτάώστεοικαµπύ ε να είναιόσοτοδυνατόνπιο φυσικέ.τασχήµατααυτάµπήκανσεέναπίνακατον οποίοκαισαρώσαµεσεσχετικάµεγά ηανά υση. 3. Apì sqèdia se klimakwtĺ grafikĺ Εχοντα τασχέδιασεένααρχείοέπρεπεναδηµιουργήσουµεαρχείακ ιµακωτώνγραφικώνγιατοκάθεσύµβο ο.στοσχήµαπουακο ουθείβ έπουµεπω φαίνεταιτοσχέδιοτου39ουσυµβό ουστηνοθόνητουυπο ογιστήµα : Γιαναδηµιουργήσουµεένααρχείοκ ιµακωτώνγραφικώνγιατοκάθεσύµβο ο, έπρεπεναδηµιουργ ήσουµεένααρχείοχαρτογραφικώνγραφικώνγιατοκάθε σύµβο ο.αυτόπο ύαπ άέγινεµετοπρόγραµµαεπεξεργασία γραφικών GIMP
H grammatoseirĺ tou dðskou thc FaistoÔ 45 έκδοση2.0.επειδήτασχέδιαστοχαρτίείχανµουντζούρε,έπρεπεµεκάποιο τρόπο να εξαφανιστούν άµεσα και γρήγορα από το φόντο των χαρτογραφικών αναπαραστάσεωντωνσυµβό ων.στοσηµείοαυτόπο ύτιµηστάθηκεησυµβου ή τουπαναγιώτηκούδανα παίξουµε µετηνφωτισµόκαιτηναντίθεση(contrast) τη εικόνα.παρακάτωφαίνεταιτοαποτέ εσµααυτή τη διαδικασία :
46 S. DoumĹnhc & A. Surìpouloc Τοαµέσω επόµενοβήµαήτανοκαθαρισµό τωνατε ειώνπουαπέµειναν.αυτό έγινεέχοντα ω βάσητι φωτογραφίε γιατοκάθεσχήµα,α άκαισεπο ύ µικρόβαθµότηφαντασίαµα.στηνεικόναπουακο ουθείφαίνεταιτοσχήµα αµέσω µετάτονκαθαρσµό. Αµέσω µετάαποθηκεύσαµετοαρχείοσεχαρτογραφικήµορφή PNM.Τοαρχείο αυτόµετατρέψαµεσεδιανυσµατικόχρησιµοποιώντα τοπρόγραµµα potraceτου Peter Selinger. Το πρόγραµµα αυτό µπορείτε να το βρείτε στον παρακάτω δικτυακό τόπο: http://potrace.sourceforge.net/ Σηµειώστεότιστηνπερίπτωσήµα τοαποτέ εσµαπου άβαµεήτανασύγκριτα κα ύτεροαπόαυτόπου άβαµεµετοπρόγραµµα autotrace.επειδήτασηµεία ε έγχουπουπαράγειτοπρόγραµµα potraceείναικάµποσα(ενώτααντίστοιχα σηµείαπουδηµιουργείτο autotraceείναιπρακτικά...άπειρα),έπρεπενααπ οποιήσουµεταδιανυσµατικάαρχείαγραφικών. υστυχώ τοµόνοπρόγραµµαπου κάνεισωστάαυτήτηδου ειάείναιτο Adobe Illustrator,έπρεπεπαροδικάνα α άξουµευπο ογιστικήπ ατφόρµα(συγκεκριµένααπό Solaris x86πήγαµεσε Windows XP).Στηνεικόναπουακο ουθείφαίνεταιτοπω επεξεργαστήκαµε ένανχαρακτήραµετοεν όγωπρόγραµµα:
H grammatoseirĺ tou dðskou thc FaistoÔ 47
48 S. DoumĹnhc & A. Surìpouloc Τα διορθωµένα αρχεία τα αποθηκεύσαµε σε µορφή Adobe Illustrator EPS 5.0/5.5 και στην συνέχεια δηµιουργήσαµε αρχεία Adobe Illustrator µε το πρόγραµµα aimaker!αναυτόσα φαίνεταιπαρά ογο,σα έµεότιαντίστοιχααρχείαπου παράγειτο Adobe Illustratorείναιπο ύπο ύπ οκαγιαναταεπεξεργαστείτο πρόγραµµα FontForge του George Williams. Φυσικά αυτό ήταν το πρόγραµµα πουχρησιµοποιήσαµεγια να κατασκευάσουµετηνγραµµατοσειρά.τοτε ικό αποτέ εσµαφαίνεταιστηνεικόναπουακο ουθεί: 0 1 2 3 4 5 6 7 10x A BC D EF G 4x 11x H I J K L M N O 12x P Q R S T U V W 5x 13xXY Z 14x a b cdefg 6x 15x h i j k l m n o 16x p q r s 7x 17x 8 9 A B C D E F
H grammatoseirĺ tou dðskou thc FaistoÔ 49 4. To pakèto ergasðac phaistos Μο ονότιοιδιάφοροιγ ύφοιτη γραµµατοσειρά αντιστοιχούνσταδιάφορα γράµµατατη αγγ ική α φαβήτου,εντούτοι είναιπιοεύκο οναυπάρχουνµια σειράαπόεντο έ πρόσβαση στου γ ύφου οιοποίε θαέχουνονόµατατα οποίαθαπαραπέµπουνστηµορφήτουκάθεγ ύφου. Ετσιδηµιουργήσαµετο πακέτοεργασία phaistosγιαχρήσηµετο L A TEX.Επειδήδενθέ αµενα καινοτοµήσουµε,προτιµήσαµεναχρησιµοποιήσουµεταονόµαταπουπροτείνονται στον παρακάτω δικτυακό τόπο: http://www.evertype.com/standards/csur/phaistos.html Γιαπαράδειγµα,ηεντο ήπρόσβαση στονπρώτογ ύφοτη γραµµατοσειρά είναι ηεξή : \PHpedestrian Τοπακέτοεργασία καθώ καιηγραµµατοσειράείναιε εύθερο ογισµικότο οποίοκαιµπορείταινα κατεβάσετε απότου κόµβου του CTANήαπ άαπό τον παρακάτω δικτυακό τόπο: http://obelix.ee.duth.gr/~apostolo/phaistos Αν έχετεκάποιε παρατηρήσει σχετικά µε τηδιαδικασία ή τοαισθητικό αποτε εσµα,θαχαρούµεπο ύνατι συζητήσουµεδιαζώση τοκα οκαίριστο TUG2004όπουκαιείστεό οιπροσκεκ ηµένοι!