Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 16 Ιουνίου 2017 (OR. en)

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 16 Ιουνίου 2017 (OR. en) 10294/17 ADD 1 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: ASIM 75 RELEX 530 NT 3 CO EUR-PREP 30 Για τον Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Jordi AYET PUIGARNAU, Διευθυντής 15 Ιουνίου 2017 κ. Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: COM(2017) 323 final - ANNEX 1 Θέμα: ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ στην ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Έκτη έκθεση για την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην εφαρμογή της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο COM(2017) 323 final - ANNEX 1. συνημμ.: COM(2017) 323 final - ANNEX 1 10294/17 ADD 1 DGD 1B EL

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Στρασβούργο, 13.6.2017 COM(2017) 323 final ANNEX 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ στην ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Έκτη έκθεση για την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην εφαρμογή της Δήλωσης ΕΕ- Τουρκίας EL EL

Κοινό σχέδιο δράσης σχετικά με την εφαρμογή της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας Δράσεις Αύξηση των τοποθετήσεων προσωπικού διεκπεραίωσης αιτήσεων ασύλου στα νησιά Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) να αυξήσει τον αριθμό των χειριστών υποθέσεων και των διερμηνέων στα νησιά σε 100 αντίστοιχα, και η ελληνική Υπηρεσία Ασύλου να αυξήσει το προσωπικό της στα νησιά σε 100. 85 χειριστές υποθέσεων της EASO και 97 διερμηνείς της EASO έχουν τοποθετηθεί στα νησιά βάσει στοιχείων της 9ης Ιουνίου. Τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να εντείνουν τις προσπάθειές τους, προκειμένου να επιτύχουν και να διατηρήσουν τον στόχο για 100 χειριστές υποθέσεων της EASO στα νησιά (τον Μάρτιο του 2017 υπήρχαν 107 χειριστές υποθέσεων). Επί του παρόντος 117 μέλη της Ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου έχουν τοποθετηθεί στα νησιά. Διεκπεραίωση των υποθέσεων οικογενειακής επανένωσης βάσει του κανονισμού του Δουβλίνου Η ελληνική Υπηρεσία Ασύλου να εξετάσει, κατά περίπτωση και με πλήρη σεβασμό του άρθρου 7 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, την εφαρμογή της διαδικασίας περί απαραδέκτου στις υποθέσεις οικογενειακής επανένωσης βάσει του κανονισμού του Δουβλίνου με σκοπό την πιθανή επιστροφή τους στην Τουρκία, με την προϋπόθεση ότι έχουν ληφθεί από την EASO και τα κράτη μέλη σχετικές πληροφορίες. Η ελληνική Υπηρεσία Ασύλου έχει εκπονήσει σχετικό σχέδιο νομοθετικής διάταξης, η οποία παρέχει στους αιτούντες άσυλο που υποβάλλουν αίτηση για οικογενειακή επανένωση βάσει του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ τη δυνατότητα να μην εξαιρούνται από τη διαδικασία στα σύνορα. Η υποβολή του σχεδίου στο Κοινοβούλιο εκκρεμεί. Παράλληλα, η EASO απέστειλε δεύτερο αίτημα στα κράτη μέλη να παράσχουν στην ελληνική Υπηρεσία Ασύλου περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την οικογενειακή επανένωση από/προς την Τουρκία και τα έγγραφα που ζητούνται από τους αιτούντες για να εφαρμοστεί αυτή τη διαδικασία. Διεκπεραίωση των υποθέσεων ευάλωτων προσώπων Η ελληνική Υπηρεσία Ασύλου να εξετάσει, κατά περίπτωση και με πλήρη σεβασμό των άρθρων 6 και 7 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, την εφαρμογή της διαδικασίας περί απαραδέκτου στις υποθέσεις ευάλωτων αιτούντων με σκοπό την πιθανή επιστροφή τους στην Τουρκία, με την προϋπόθεση ότι έχουν ληφθεί από την EASO σχετικές πληροφορίες, ιδίως όσον αφορά τη μεταχείριση ευάλωτων ατόμων στην Τουρκία, που θα καθιστούσαν δυνατή την προαναφερθείσα εξέταση. Η ελληνική Υπηρεσία Ασύλου θεωρεί ότι οι ευάλωτες ομάδες θα πρέπει να εξακολουθήσουν να εξαιρούνται από τη διαδικασία στα σύνορα, λαμβανομένων υπόψη των σχετικών διατάξεων της οδηγίας για τις διαδικασίες ασύλου, καθώς και του γεγονότος ότι η εξέταση των αιτήσεων ασύλου των ευάλωτων αιτούντων, ιδίως στο πλαίσιο της ταχείας διαδικασίας που προβλέπεται από τη σχετική εθνική νομοθεσία, δεν κατοχυρώνει σε ικανοποιητικό βαθμό τις ειδικές διαδικαστικές εγγυήσεις (π.χ. αντικειμενική ανεπάρκεια των ιατρικών και ψυχιατρικών υπηρεσιών), των οποίων θα πρέπει να απολαύουν οι ευάλωτες ομάδες. 1 Σύντομη περίληψη των σχετικών δράσεων παρουσιάζεται με πλάγιους χαρακτήρες. Για τις συγκεκριμένες λεπτομέρειες παρακαλείστε να ανατρέξετε στο κοινό σχέδιο δράσης που επισυνάπτεται στην τέταρτη έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην εφαρμογή της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας (COM(2016) 792 final της 8ης Δεκεμβρίου 2016). 2

Ωστόσο, η ελληνική Υπηρεσία Ασύλου προτείνει ότι η εξέταση του παραδεκτού για ορισμένους ευάλωτους αιτούντες θα μπορούσε να πραγματοποιείται στα νησιά, αλλά με τις προθεσμίες της συνήθους διαδικασίας, όταν οι διάφορες κατηγορίες ευαλωτότητας οριστούν καλύτερα και η αξιολόγηση ευαλωτότητας διεξάγεται από την ελληνική Υπηρεσία Καταγραφής και Ταυτοποίησης με τη χρήση τυποποιημένου εγγράφου και την παροχή συγκεκριμένων πληροφοριών σχετικά με την ιατρική κατάσταση του αιτούντα. Η ελληνική Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης και το ελληνικό Υπουργείο Υγείας αναμένεται να οριστικοπoιήσουν σύντομα το υπόδειγμα ευαλωτότητας που θα χρησιμοποιείται για τον έλεγχο ευαλωτότητας. Επιτάχυνση των συνεντεύξεων και των διαδικασιών για την αξιολόγηση των αιτήσεων ασύλου Η ελληνική Υπηρεσία Ασύλου με τη στήριξη της EASO να καθιερώσει διάκριση με βάση τις κατηγορίες υποθέσεων, τη συνέντευξη και τα εργαλεία που υποστηρίζουν τη λήψη αποφάσεων. Η ελληνική Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης, με τη στήριξη της EASO, να εξακολουθήσει να ενημερώνει τους μετανάστες. Οι αρχές να ενισχύσουν την επιβολή των προβλεπόμενων συνεπειών της άρνησης συνεργασίας στη διαδικασία ασύλου. Οι ελληνικές αρχές με την υποστήριξη της EASO να μειώσουν το διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της εκδήλωσης ενδιαφέροντος για υποβολή αίτησης ασύλου και της κατάθεσης της αίτησης ασύλου. Εργαλεία στήριξης της διαδικασίας ασύλου: Την 31η Μαρτίου η EASO κοινοποίησε στην ελληνική Υπηρεσία Ασύλου την τελική έκδοση των τυποποιημένων επιχειρησιακών διαδικασιών για τη διαδικασία στα σύνορα, μαζί με το επικαιροποιημένο υπόδειγμα για τις συνεντεύξεις (ενοποιημένη συνέντευξη), την αξιολόγηση ευαλωτότητας και τις τελικές παρατηρήσεις. Οι συνεντεύξεις ενοποιημένης ροής εργασίας για τους μετανάστες από χώρες με υψηλό ποσοστό αναγνώρισης διεξάγονται επί του παρόντος σε όλες τις περιφερειακές μονάδες ασύλου/μονάδες ασύλου. Η EASO έχει εκπονήσει τρία σενάρια που παρέχουν γενικές κατευθύνσεις για τη διεξαγωγή συνεντεύξεων με τους αιτούντες των τριών κυριότερων εθνικοτήτων πέραν των Σύρων (Πακιστάν, Ιράκ και Αφγανιστάν) και τα έχει κοινοποιήσει στην ελληνική Υπηρεσία Ασύλου. Πληροφορίες για τους μετανάστες: Το σημείο πληροφόρησης στη Λέσβο λειτουργεί εκ νέου από τις 22 Μαΐου, μετά από αρκετούς μήνες αδράνειας λόγω εργασιών στο κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης της Μόριας. Στη Χίο, το σημείο πληροφόρησης λειτουργεί από τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2016. Και οι δύο δομές είναι πετυχημένες, παρέχοντας κρίσιμης σημασίας πρόσβαση σε πληροφορίες για όσους διαμένουν στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης. Στη Σάμο, την Κω και τη Λέρο, πρέπει να υλοποιηθούν το ταχύτερο δυνατόν παρόμοιες υπηρεσίες από την ελληνική Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης. Χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της εκδήλωσης ενδιαφέροντος για υποβολή αίτησης ασύλου και την κατάθεση της αίτησης: 3

Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί επί του παρόντος μεταξύ της εκδήλωσης ενδιαφέροντος για υποβολή αίτησης ασύλου και της πραγματικής κατάθεσης της αίτησης δεν υπερβαίνει τις δύο εβδομάδες κατά μέσο όρο σε κάθε κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης. Οι συνέπειες της άρνησης συνεργασίας κατά τη διαδικασία ασύλου: Η έκδοση αυτοματοποιημένων εκθέσεων προς τους ενδιαφερόμενους φορείς καθιστά πλέον δυνατή την επιβολή των συνεπειών που επισύρει η άρνηση συνεργασίας κατά τη διαδικασία ασύλου (βλ. την παράγραφο «περιορισμός του κινδύνου διαφυγής» κατωτέρω). Διατήρηση και περαιτέρω επιτάχυνση της διαδικασίας επιλεξιμότητας για τους αιτούντες από χώρες καταγωγής με χαμηλά ποσοστά αναγνώρισης Βελτίωση της προστασίας και των ρυθμίσεων ασφαλείας στα νησιά Η οριστικοποίηση των τυποποιημένων επιχειρησιακών διαδικασιών για την προαναφερθείσα διαδικασία στα σύνορα θα συμβάλει περαιτέρω στον προγραμματισμό και την ταχύτητα διεκπεραίωσης. Επιπλέον, στις 12 Μαΐου πραγματοποιήθηκε κοινή επιχειρησιακή συνάντηση μεταξύ της EASO και της ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου, προκειμένου να συζητηθούν διάφορα διαδικαστικά ζητήματα, μεταξύ άλλων ο προγραμματισμός και η ταχύτητα διεκπεραίωσης. Η Ελληνική Αστυνομία να αυξήσει την 24ωρη παρουσία αστυνομικών 7 ημέρες την εβδομάδα στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης. Η ελληνική Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης με τη στήριξη της Ελληνικής Αστυνομίας να αυξήσει τους ελέγχους στις εισόδους και τις περιπολίες στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, και να αυξήσει την ασφάλεια των υποδομών. Η Ελληνική Αστυνομία, σε συνεργασία με την ελληνική Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης, να καταρτίσει και να δοκιμάσει σχέδια ασφάλειας και εκκένωσης για τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης. Η ελληνική Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης να αυξήσει την υποδομή ασφάλειας στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης. Οι ελληνικές αρχές να συνεχίσουν να παρέχουν ασφαλείς περιοχές για ευάλωτες ομάδες. Στη Λέρο και την Κω έχουν πλέον αναπτυχθεί διμοιρίες των Μονάδων Αποκατάστασης Τάξης (ΜΑΤ) έξω από τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης. Στη Λέσβο, οι αξιωματικοί της Ελληνικής Αστυνομίας διενεργούν ελέγχους ασφαλείας στις εισόδους των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης, καθώς και περιπολίες. Ωστόσο, επιπλέον αξιωματικοί της Ελληνικής Αστυνομίας θα συνέβαλλαν στον καλύτερο έλεγχο των σημείων εισόδου/εξόδου και στις περιπολίες εντός των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης. Η ελληνική Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης, σε συνεργασία με την EASO, εξετάζει το ενδεχόμενο να εγκατασταθούν ηλεκτρονικά συστήματα ελέγχου εισόδου/εξόδου σε όλα τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης. Η παρακολούθηση και η ασφάλεια στους ειδικούς χώρους για τους ασυνόδευτους ανηλίκους στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης πρέπει επίσης να βελτιωθεί, ιδίως στη Σάμο. Η Ελληνική Αστυνομία διαθέτει οριστικοποιημένα σχέδια εκκένωσης για όλα τα νησιά. Θα αποσταλούν στην Επιτροπή για επίσημη μετάφραση, πριν διανεμηθούν 4

Διορισμός μόνιμων συντονιστών για τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης στους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς στα νησιά. Οι ελληνικές αρχές να διορίσουν μόνιμους συντονιστές και να θεσπίσουν τυποποιημένες επιχειρησιακές διαδικασίες για τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης. Ο θεσμός των μόνιμων συντονιστών εγκαινιάστηκε επίσημα στις 18 Φεβρουαρίου και ανέλαβαν επίσημα τα καθήκοντά τους στις 20 Φεβρουαρίου 2017. Μετά από διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς, το σχέδιο τυποποιημένων επιχειρησιακών διαδικασιών έχει οριστικοποιηθεί και, αφού μεταφραστεί, θα διανεμηθεί σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς. Αύξηση του αριθμού των επιτροπών προσφυγών Αύξηση του αριθμού των αποφάσεων ανά επιτροπή προσφυγών Σήμερα λειτουργούν 12 επιτροπές προσφυγών οι οποίες συμπληρώνονται από αναπληρωματική επιτροπή. Η νομοθετική τροποποίηση με στόχο να καταστεί δυνατή η χρήση της νομικής συνδρομής στη σύνταξη αποφάσεων εγκρίθηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο στις 15 Μαρτίου και δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 29 Μαρτίου. Οι επιτροπές προσφυγών επικουρούνται επί του παρόντος από 22 εισηγητές: 10 υπαλλήλους της Αρχής Προσφυγών που ανέλαβαν τα καθήκοντά τους στις αρχές Απριλίου και 12 εισηγητές που τοποθετήθηκαν από την EASO, οι οποίοι ανέλαβαν τα καθήκοντά τους μετά από εκπαίδευση στα μέσα Απριλίου. Στις 8 Μαΐου η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας επιβεβαίωσε τη συνταγματικότητα των επιτροπών προσφυγών. Παρά τις εξελίξεις αυτές, ο αριθμός δευτεροβάθμιων αποφάσεων που εκδίδονται από τις επιτροπές προσφυγών εξακολουθεί να είναι χαμηλός. Περιορισμός του αριθμού των διαδικαστικών σταδίων για τις προσφυγές στο πλαίσιο της διαδικασίας ασύλου Διατήρηση των τοποθετήσεων προσωπικού της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στα αναγκαία επίπεδα Οι ελληνικές αρχές να διερευνήσουν τη δυνατότητα περιορισμού του αριθμού των διαδικαστικών σταδίων για τις προσφυγές. Μετά τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας με τις οποίες αποσαφηνίζεται η συνταγματικότητα της ισχύουσας σύνθεσης των επιτροπών προσφυγών, οι ελληνικές αρχές θα διερευνήσουν τη νομική δυνατότητα και την πρακτική αξία του περιορισμού του αριθμού των σταδίων για τις προσφυγές. Η Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή να ανταποκρίνεται γρήγορα σε αιτήματα για πρόσθετες τοποθετήσεις και για μέσα μεταφοράς που απαιτούνται ως αποτέλεσμα της αύξησης των επιχειρήσεων επιστροφής, βάσει ακριβούς εκτίμησης των αναγκών από τις ελληνικές αρχές. Τα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή ανταποκρίνονται δεόντως στα αιτήματα για τοποθετήσεις και μέσα μεταφοράς για εν εξελίξει επιχειρήσεις επιστροφής. Επιχειρήσεις επανεισδοχής με πορθμεία είναι τεχνικώς δυνατές από τη Λέσβο, τη Χίο και την Κω. Υπάλληλοι της εφεδρείας συνοδών αναγκαστικής επιστροφής της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής έχουν τοποθετηθεί σε μόνιμη βάση μόνο στη Λέσβο (περίπου 50-60). Αξιωματικοί συνοδείας μπορούν να αποσταλούν στη Χίο και την Κω, μετά από επίσημο αίτημα της Ελλάδας, τουλάχιστον 21 5

εργάσιμες ημέρες πριν από την έναρξη της τοποθέτησης/επιχείρησης. Για να διασφαλιστεί η χρηστή διαχείριση των διαθέσιμων πόρων, θα πρέπει να αξιολογείται προσεκτικά η πιθανή τοποθέτηση συνοδών κρατών μελών για την τακτική διενέργεια επανεισδοχών απευθείας από τα άλλα ελληνικά νησιά, σε στενή συνεργασία με τις ελληνικές αρχές, λαμβανομένων υπόψη του αριθμού των πιθανών μεταναστών και της αναμενόμενης συχνότητας των επιχειρήσεων. Στις 25 Μαΐου ο προϊστάμενος της μονάδας υποστήριξης των επιστροφών της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής συναντήθηκε με την υπηρεσία επανεισδοχής της Ελληνικής Αστυνομίας προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία για τη μελλοντική στήριξη των μεταφορών των μεταναστών από νησί σε νησί. Περιορισμός του κινδύνου διαφυγής Οι ελληνικές αρχές να τηρούν σαφές και ακριβές σύστημα καταγραφής και παρακολούθησης υποθέσεων για όλους τους παράτυπους μετανάστες προκειμένου να διευκολυνθεί ο προγραμματισμός και η διεξαγωγή των διαδικασιών επιστροφής, να θεσπίσουν ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης υποθέσεων και να συνεχίσουν την επιβολή του γεωγραφικού περιορισμού στους μετανάστες που βρίσκονται σε κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης νησιών. Επί του παρόντος, οι ελληνικές αρχές εφαρμόζουν τον γεωγραφικό περιορισμό των μετακινήσεων των νεοαφιχθέντων μεταναστών και αιτούντων άσυλο στους οποίους, ως εκ τούτου, δεν επιτρέπεται να φύγουν από το νησί στο οποίο έφτασαν. Οι αυτοματοποιημένες εκθέσεις, που σχεδιάστηκαν από την υπηρεσία ΤΠ της Ελληνικής Αστυνομίας, σε συνεργασία με την ελληνική Υπηρεσία Ασύλου, έχουν πλέον τεθεί σε λειτουργία. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς (Ελληνική Αστυνομία, ελληνική Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης, ελληνική Υπηρεσία Ασύλου και EASO) λαμβάνουν ορισμένες από τις ακόλουθες εκθέσεις, ανάλογα με τις λειτουργίες τους: 1) ημερήσιο πίνακα προγραμματισμένων συνεντεύξεων, 2) ημερήσιο κατάλογο των ραντεβού για καταχώριση, 3) κατάλογο των ατόμων που δεν εμφανίστηκαν για συνεντεύξεις, 4) εβδομαδιαίο κατάλογο των ατόμων που δεν εμφανίστηκαν σε ραντεβού για καταχώριση, 5) ημερήσιο κατάλογο των ανεπίδοτων αποφάσεων, 6) ημερήσιο κατάλογο των υποθέσεων στις οποίες είναι δυνατή η επιστροφή, 7) ημερήσιο κατάλογο των υποθέσεων στις οποίες η διαδικασία ματαιώνεται και 8) ημερήσιο κατάλογο των υποθέσεων που τίθενται στο αρχείο. Η κατάλληλη χρήση των εκθέσεων αυτών καθιστά δυνατό τον γρήγορο εντοπισμό των μεταναστών, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ενδεδειγμένη συνέχεια που πρέπει να δοθεί και η ολοκλήρωση της διαδικασίας αίτησης ασύλου τους, ή να εφαρμοστεί η διαδικασία επιστροφής, κατά περίπτωση. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή συνεργάζεται επί του παρόντος με την Ελληνική Αστυνομία, με στόχο να δημιουργηθεί ένα διατερματικό ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης υποθέσεων επιστροφής. Κλιμάκωση του προγράμματος υποστηριζόμενης οικειοθελούς επιστροφής και επανένταξης στα νησιά Ο ΔΟΜ με τη χρηματοδοτική στήριξη της ΕΕ να εντείνει μεταξύ των μεταναστών τις εκστρατείες προώθησης της υποστηριζόμενης οικειοθελούς επιστροφής και επανένταξης και οι ελληνικές αρχές να άρουν τα διοικητικά εμπόδια όσον αφορά την ταχεία οικειοθελή επιστροφή. Στις 29 Μαρτίου ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, κ. Μουζάλας, καθόρισε καταληκτική ημερομηνία για την εφαρμογή του προγράμματος υποστηριζόμενης οικειοθελούς επιστροφής και επανένταξης στα νησιά. Στο εξής, οι αιτούντες άσυλο 6

που έχουν λάβει αρνητική απόφαση σε πρώτο βαθμό, έχουν στη διάθεσή τους πενθήμερη προθεσμία εντός της οποίας μπορούν να υποβάλλουν αίτηση υποστηριζόμενης οικειοθελούς επιστροφής και επανένταξης (μπορούν να υποβάλουν αίτηση ανά πάσα στιγμή έως την καταληκτική ημερομηνία). Μετά την καταληκτική ημερομηνία δεν είναι δυνατή η υποβολή αίτησης για υποστηριζόμενη οικειοθελή επιστροφή και επανένταξη, εκτός αν ο μετανάστης προταθεί για επιστροφή στην Τουρκία, αλλά δεν γίνει δεκτός. Από τις αρχές του 2017, μεταφέρθηκαν περίπου 130 άτομα ανά μήνα κατά μέσο όρο μέσω του προγράμματος υποστηριζόμενης οικειοθελούς επιστροφής και επανένταξης, ενώ κατά την περίοδο Ιουνίου-Δεκεμβρίου 2016 μεταφέρθηκαν περίπου 70 δικαιούχοι ανά μήνα κατά μέσο όρο. Έκδοση αποφάσεων επιστροφής σε προγενέστερο στάδιο της διαδικασίας επιστροφής Δημιουργία πρόσθετης ικανότητας υποδοχής στα νησιά και αναβάθμιση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων Η Ελληνική Αστυνομία να εκδίδει αποφάσεις επιστροφής ταυτόχρονα με την κοινοποίηση απορριπτικής πρωτοβάθμιας απόφασης επί αίτησης ασύλου. Οι τεχνικές προσαρμογές και οι προσαρμογές ΤΠ που πρέπει να γίνουν για την εφαρμογή της εν λόγω δράσης εξετάζονται από την Ελληνική Αστυνομία. Οι ελληνικές αρχές, με την υποστήριξη της ΕΕ, να δημιουργήσουν πρόσθετη ικανότητα υποδοχής και να αναβαθμίσουν τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις, σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές, όποτε αυτό είναι δυνατόν. Στη Λέσβο εκτελούνται έργα για τη βελτίωση των καταλυμάτων στη Μόρια. Οι εργασίες εξομάλυνσης του εδάφους έχουν πλέον ολοκληρωθεί και έχουν εγκατασταθεί καταλύματα, εμπορευματοκιβώτια και σκηνές τύπου «rubb hall». Δεν διαβιούν πλέον μετανάστες σε υποτυπώδεις καλοκαιρινές σκηνές: φιλοξενούνται όλοι σε κατάλληλα καταλύματα. Η ικανότητα φιλοξενίας στο Καρά Τεπέ αυξήθηκε περαιτέρω κατά 1.000 θέσεις, δηλ. σε 1.500 θέσεις. Στη Σάμο, ο αριθμός των αυτοσχέδιων σκηνών έχει μειωθεί σημαντικά από τον Φεβρουάριο και αυτές έχουν αντικατασταθεί από καταλύματα τύπου «Lifeshelter». Η πρόσφατη ροή αφίξεων στη Χίο συνιστά επί του παρόντος πρόκληση για το νησί, στο οποίο η ικανότητα υποδοχής έχει ήδη καλυφθεί. Οι νεοαφιχθέντες μετανάστες αναγκάζονται να διαμένουν σε σκηνές στην παραλία. Δημιουργία επαρκούς ικανότητας κράτησης στα νησιά Οι ελληνικές αρχές, με τη στήριξη της ΕΕ, να δημιουργήσουν επαρκή ικανότητα κράτησης στα νησιά το συντομότερο δυνατόν, σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές, όποτε αυτό είναι δυνατόν. Οι σημαντικές προσπάθειες που καταβλήθηκαν είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση της χωρητικότητας του προαναχωρησιακού κέντρου στην Κω (224 θέσεις) και στη Μόρια (74 θέσεις). Στην Κω, έχουν παραδοθεί συμπληρωματικές προκατασκευασμένες κατασκευές για 500 θέσεις σε πλήρη λειτουργική ικανότητα, και η διαδικασία εγκατάστασης αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούλιο του 2017. Έχουν επίσης προχωρήσει οι εργασίες για την επέκταση του χώρου προαναχωρησιακής κράτησης στο κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης της Λέσβου με στόχο τις 200 θέσεις, και τα έργα αναμένεται να ολοκληρωθούν τον Ιούνιο του 2017. 7

Στη Σάμο, ο χώρος προαναχωρησιακής κράτησης, που πρόκειται να ανεγερθεί στο πάνω μέρος του κέντρου υποδοχής και ταυτοποίησης, αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Ιουνίου 2017. Όσον αφορά τη Χίο, υπήρξε πολιτική απόφαση να προχωρήσει η ανάπτυξη προαναχωρησιακού κέντρου σε χώρο μακριά από την πόλη. Δράση συμπληρωματική ως προς τα εθνικά προγράμματα ΤΑΜΕ και ΤΕΑ, όταν είναι αναγκαίο Η Επιτροπή να συνεχίσει να παρέχει πρόσθετη χρηματοδότηση (βοήθεια έκτακτης ανάγκης, ανθρωπιστική βοήθεια κλπ.) και τεχνική υποστήριξη στην Ελλάδα για την εφαρμογή της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, όπου είναι αναγκαίο. Η Επιτροπή συνεργάζεται στενά με τις ελληνικές αρχές προκειμένου να εφαρμοστεί το σχέδιο χρηματοδότησης για το 2017 το οποίο έχει συμφωνηθεί μεταξύ των δύο πλευρών και τυχόν εμπόδια που εντοπίζονται αντιμετωπίζονται με πρόσθετη χρηματοδότηση, αν και όπου χρειάζεται. 8