Ανασκόπηση γεγονότων Πελοποννησιακού πολέμου - Δημιουργία ιστορικής γραμμής

Ανασκόπηση γεγονότων Πελοποννησιακού πολέμου - Δημιουργία ιστορικής γραμμής Υποδειγματικό Σενάριο Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία (ΠΕ) Δημιουργός: ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΤΣΟΥΛΗΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Σημείωση Το παρόν έγγραφο αποτελεί προϊόν αυτόματης δημιουργίας και εκτύπωσης του Ψηφιακού Διδακτικού Σεναρίου με Τίτλο: «Ανασκόπηση γεγονότων Πελοποννησιακού πολέμου - Δημιουργία ιστορικής γραμμής». Δημιουργήθηκε στις 30/11/2018 22:41:24 και έχει υποστηρικτικό ρόλο στο έργο του εκπαιδευτικού. Δεν αντικαθιστά το Ψηφιακό Διδακτικό Σενάριο, το οποίο περιέχει όλο το Διαδραστικό Περιεχόμενο και αξιοποιεί τις ψηφιακές δυνατότητες της Πλατφόρμας «Αίσωπος». Το σενάριο αυτό έχει χαρακτηρισθεί ως «Υποδειγματικό» ύστερα από εργασία επιστημονικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικός Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλος ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ). Το Διαδραστικό Ψηφιακό Διδακτικό Σενάριο με το πλήρες ψηφιακό περιεχόμενό του βρίσκεται στον σύνδεσμο: http://www.aesop.iep.edu.gr/node/5851 Επισημαίνεται ότι τα σενάρια της Πλατφόρμας «Αίσωπος» διακρίνονται σε: Υποδειγματικά Σενάρια: Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια που έχουν προκύψει από επιστημονικές επιτροπές εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικοί Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλη ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ). Βέλτιστα Σενάρια: Αξιολογημένα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια εκπαιδευτικών με βαθμολογία άνω των 70 μονάδων. Επαρκή Σενάρια: Αξιολογημένα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια εκπαιδευτικών με βαθμολογία από 50 έως 70 μονάδες. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ ΠΡΑΞΗ: «Ανάπτυξη Mεθοδολογίας και Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων για τα Γνωστικά Αντικείμενα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Γενικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης» - MIS: 479325, ΣΑΕ: 2014ΣΕ24580051. Η πράξη συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΚΤ) και το Ελληνικό Δημόσιο στο πλαίσιο του ΕΠ «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» του ΕΣΠΑ 2007-2013 και υλοποιείται σε σύμπραξη από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και την Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Εκπαιδευτικών Δράσεων του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Η Πλατφόρμα Ανάπτυξης, Σχεδίασης, Υποβολής, Αξιολόγησης και Παρουσίασης Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων «Αίσωπος», αναπτύχθηκε με ίδια μέσα από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής στο πλαίσιο του Υποέργου 2: «Ψηφιακό Σύστημα Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Υποβολής, Αξιολόγησης, Διαχείρισης και Αξιοποίησης Ψηφιακών Σεναρίων καθώς και καθοδήγησης και Υποστήριξης των Εκπαιδευτικών» της Πράξης. Ομάδα Επιστημονικής και Διοικητικής Εποπτείας της Πράξης: Επιστημονικός Υπεύθυνος Πράξης για τις Δράσεις που αφορούν το Ι.Ε.Π: Ιωάννης Σταμουλάκης, Φιλόλογος, Σύμβουλος Α' Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Υπεύθυνος Υποέργου 1: Ιωάννης Σταμουλάκης, Φιλόλογος, Σύμβουλος Α' Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Υπεύθυνος Υποέργου 2: Νικόλαος Γραμμένος, Πληροφορικός, Σύμβουλος Γ' Ι.Ε.Π. Υπεύθυνος Υποέργου 3: Νικόλαος Γραμμένος, Πληροφορικός, Σύμβουλος Γ' Ι.Ε.Π. Επιστημονική Συντονίστρια των ειδικών επιστημόνων του Υποέργου 1: Βασιλική Καραμπέτσου, Φιλόλογος, Εισηγήτρια Ι.Ε.Π. Σελίδα 2/15

Φύλλα Εργασίας Σεναρίου Το παρόν ψηφιακό σενάριο περιέχει φύλλα εργασίας, τα οποία είναι συννημένα στο αρχείο «PDF» και μπορείτε να τα ανοίξετε κάνοντας διπλό κλικ πάνω στο εικονίδιο. 1η Φάση: 2η Φάση: Σελίδα 3/15

Γενική Περιγραφή Σεναρίου Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία (ΠΕ) Θεματική ταξινομία: Ιστορία (ΠΕ) -> Αρχαιότητα (1100 π.χ.- 4ος μ.χ. αι.) -> Πολεμικά γεγονότα Εκπαιδευτικό πρόβλημα: Η δημιουργία καταστάσεων ενεργητικής μάθησης μεγιστοποιεί το ενδιαφέρον το μαθητών, αυξάνει τη μαθητική συμμετοχή και συνεργασία ενώ παράλληλα μεταφέρει το μαθητή στο κέντρο της διαδικασίας της μάθησης μετατρέποντάς τον από παθητικό δέκτη πληροφοριών σε μικρό εξερευνητή-δημιουργό της γνώσης. Το μάθημα της ιστορίας, αν και είναι αγαπητό στους μαθητές λόγω του αφηγηματικού του χαρακτήρα και της λαμπρού παρελθόντος του έθνους μας, ωστόσο, μεθοδολογικά, δυσκολεύει τον εκπαιδευτικό στο διδακτικό μετασχηματισμό μιας ενότητας προκειμένου αυτή κατά την επεξεργασία της να δημιουργήσει καταστάσεις ενεργητικής συμμετοχής-μαθήσης στους μαθητές. Οι μαθητές, ιδιαίτερα των πρώτων τάξεων του Δημοτικού Σχολείου, δυσκολεύονται να κατανοήσουν την χρονική ακολουθία των ιστορικών γεγονότων ιδιαίτερα κατά τις προχριστιανικές περιόδους. Η ύπαρξη ενός ψηφιακού περιβάλλοντος που οπτικοποιεί την αλληλουχία των γεγονότων μιας ιστορικής περιόδου βοηθά στην καλύτερη κατανόησή τους καθώς και στην ανακάλυψη των μεταξύ τους σχέσεων. Το περιβάλλον αυτό γίνεται πολύ πιο χρήσιμο όταν προωθεί τη μαθητική αυτενέργεια και μεταβάλλει το μαθητή από παθητικό χρήστη σε δημιουργό. Η εφαρμογή του ψηφιακού περιβάλλοντος που χρησιμοποιείται καθώς και η γενικότερη φιλοσοφία του συγκεκριμένου σεναρίου, μπορούν να εφαρμοστούν, με μικρές τροποποιήσεις του φύλλου δραστηριοτήτων των μαθητών, στο τέλος της εξέτασης κάθε ιστορικής περιόδου. Με αυτό τον τρόπο οι μαθητές μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα τη σειρά των γεγονότων που χαρακτηρίζουν μια ιστορική περίοδο, προσεγγίσουν βαθύτερα τις σχέσεις αιτίας-αποτελέσματος μεταξύ των διαφόρων ιστορικών γεγονότων της κατανοώντας καλύτερα την αλληλουχία τους και το γεγονός ότι η ιστορία γράφεται από πρόσωπα των οποίων τα πάθη, τα διλήμματα, οι σκέψεις και οι αποφάσεις χαράζουν την πορεία ενός έθνους ή ακόμη και ολόκληρης της ανθρωπότητας στο πέρασμα των αιώνων. Γενική περιγραφή περιεχομένου: Το εκπαιδευτικό-διαδραστικό περιβάλλον που χρησιμοποιείται βρίσκεται στη διαδικτυακή διεύθυνση: http://4betterschool.org/edu/history/timeline/ Η ενσωμάτωσή του στην πλατφόρμα των διδακτικών σεναρίων μικραίνει το μέγεθος των γραμμάτων και των κουμπιών. Ωστόσο, μπορεί να αξιοποιηθεί αυτοτελώς με την απευθείας σύνδεση των μαθητών στην παραπάνω διεύθυνση. Διδακτικοί Στόχοι: Οπτική αναπαράσταση της ροής των γεγονότων πάνω στην ιστορική γραμμή από τους ίδιους τους μαθητές Κατανοήση της αλληλουχίας των ιστορικών γεγονότων από τους μαθητές (πελοποννησιακός πόλεμος) Κατανόηση των των αιτιακών σχέσεων μεταξύ των φάσεων του Πελοποννησιακού πολέμου Σελίδα 4/15

Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου: Ιστορική γραμμή Πελοποννησιακός πόλεμος Υλικοτεχνική υποδομή: Το σενάριο απαιτεί σύνδεση των υπολογιστών της σχολικής μονάδας στο διαδίκτυο, και προτείνεται η "φόρτωση" του ψηφιακού περιβάλλοντος εργασίας των μαθητών από πριν. Τυπικός χρόνος αλληλεπίδρασης με το εκπαιδευτικό σενάριο σε διδακτικές ώρες για δουλειά εντός του σχολείου: 1 ώρα Πνευματικά δικαιώματα ή άλλοι αντίστοιχοι περιορισμοί: Τόσο το παρόν σενάριο όσο και το περιβάλλον εργασίας των μαθητών έχουν δημιουργηθεί από τον δάσκαλο Τσουλή Μιλτιάδη και είναι διαθέσιμα προς όλους για κάθε εκπαιδευτική χρήση. Εκτιμώμενο Επίπεδο Δυσκολίας: Εύκολο Τύπος διαδραστικότητας : Ενεργός μάθηση Επίπεδο διαδραστικότητας : Πολύ υψηλό Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα του τελικού χρήστη: 9-12 Εκπαιδευτική βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο: Δημοτικό Σελίδα 5/15

Σύνοψη φάσεων σεναρίου: 1η Φάση: Ανασκόπηση της προς μελέτη ιστορικής περιόδου Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ του σχολείου Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. 2. 3. 4. Πηγή 1: Οι αιτίες και οι αφορμές του Πελοποννησιακού πολέμου Πηγή 2: Οι φάσεις του Πελοποννησιακού πολέμου Πηγή 3: Η ηγεμονία της Σπάρτης Δημιουργία ιστορικής γραμμής των σπουδαιότερων γεγονότων του πολεπονησιακού πολέμου 2η Φάση: Κατανόηση - επέκταση Χρονική Διάρκεια: 15 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ του σχολείου Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. Αντιστοιχίστε σε κάθε γεγονός με το αποτέλεσμα που επέφερε κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου. Σελίδα 6/15

1η Φάση: Ανασκόπηση της προς μελέτη ιστορικής περιόδου Σελίδα 7/15

1η Φάση: Ανασκόπηση της προς μελέτη ιστορικής περιόδου Χρονική Διάρκεια: 30 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ του σχολείου Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://www.aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/epanaliptiko1-2.doc Οι μαθητές στα πλαίσια ανασκόπησης της ενότητας των φάσεων του Πελοποννησιακού πολέμου καλούνται να δημιουργήσουν την ιστορική γραμμή των γεγονότων στηριζόμενοι στις συνοπτικές πηγές που τους παρέχει ο εκπαιδευτικός. 1. Πηγή 1: Οι αιτίες και οι αφορμές του Πελοποννησιακού πολέμου: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα Υπερσύνδεσμος: http://www.aesop.iep.edu.gr/node/5851/1456/#question8323 2. Πηγή 2: Οι φάσεις του Πελοποννησιακού πολέμου: Σελίδα 8/15

Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα Υπερσύνδεσμος: http://www.aesop.iep.edu.gr/node/5851/1456/#question8325 Διευκρίνιση: Οι φάσεις του Πελοποννησιακού πολέμου 3. Πηγή 3: Η ηγεμονία της Σπάρτης: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα Υπερσύνδεσμος: http://www.aesop.iep.edu.gr/node/5851/1456/#question8326 Σελίδα 9/15

4. Δημιουργία ιστορικής γραμμής των σπουδαιότερων γεγονότων του πολεπονησιακού πολέμου: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εξωτερικό περιεχόμενο Υπερσύνδεσμος: http://www.aesop.iep.edu.gr/node/5851/1456/#question8322 Διευκρίνιση: Πριν ξεκινήσετε να εργάζεστε στο περιβάλλον της ιστορικής γραμμής, διαβάστε τις οδηγίες χρήσης πατώντας το κουμπί "Βοήθεια" Διεύθυνση ιστοτόπου (URL): http://users.sch.gr/mtsoulis/yliko_epimorfosis/history/maping/ Σχόλιο: Το διαδραστικό περιβάλλον της ιστορικής γραμμής δημιουργήθηκε από τον εκπαιδευτικό Τσουλής Μιλτιάδη στα πλαίσια της διδακτορικής του διατριβής στο Παιδαγωγικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αιγαίου Σελίδα 10/15

2η Φάση: Κατανόηση - επέκταση Σελίδα 11/15

2η Φάση: Κατανόηση - επέκταση Χρονική Διάρκεια: 15 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ του σχολείου Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://www.aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/epanaliptiko2-2.doc Οι μαθητές απαντούν σε ερωτήσεις εμπεδωσης-επέκτασης, σχετικές με την ανασκόπηση των γεγονότων του Πελοποννησιακού πολέμου κάνοντας χρήση των διαδραστικών ψηφιακών περιβαλλόντων αξιολόγησης και του φύλλου εργασίας που τους παρέχει ο εκπαιδευτικός., 1. Αντιστοιχίστε σε κάθε γεγονός με το αποτέλεσμα που επέφερε κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου.: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Σειρά ερωτήσεων μοναδικής επιλογής Υπερσύνδεσμος: http://www.aesop.iep.edu.gr/node/5851/2164/#question8351 1η Ερώτηση: Γεγονός: Η Αθήνα αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς Αποτέλεσμα: Οι Ελληνικές πόλεις αναπτύσσονται κι αυτές Αποτέλεσμα: Η Σπάρτη κι άλλες ελληνικές πόλεις ζηλεύουν και ανησυχούν για τη δύναμη της Αθήνας. Αποτέλεσμα: Οι Ελληνικές πόλεις νιώθουν περήφανες για την ανάπτυξη της Αθήνας Σελίδα 12/15

2η Ερώτηση: Γεγονός: Το εμπόριο περνά σταδιακά από τα χέρια των Κορινθίων στους Κερκυραίους Αποτέλεσμα: Οι Κορίνθιοι αναζητούν άλλες περιοχές για να αναπτύξουν εμπορικές σχέσεις Αποτέλεσμα: Οι Κορίνθιοι προτείνουν στους Κερκυραίους να συνεργαστούν στο εμπόριο Αποτέλεσμα: Οι Κορίνθιοι κηρύττουν πόλεμο στους Κερκυραίους 3η Ερώτηση: Γεγονός: Ο στρατός των Αθηναίων έρχεται σε σύγκρουση με τους κατοίκους της Ποτίδαιας που αποστάτησαν από την Αθηναϊκή Συμμαχία καθώς και με το στρατό των Κορινθίων που πήγε να τους υποστηρίξει Αποτέλεσμα: Η Σπαρτιατική συμμαχία κυρήττει πόλεμο στην Αθήνα Αποτέλεσμα: Οι Αθηναίοι νικούν και γίνονται πανίσχυροι για πολλά χρόνια Αποτέλεσμα: Οι Σπαρτιάτες κάνουν τα πάντα για να αποφευχθεί ένας νέος πόλεμος 4η Ερώτηση: Γεγονός: Ο στρατός των Πελοποννησίων εισβάλλει στην Αττική προκαλώντας καταστροφές. Αποτέλεσμα: Οι Πελοποννήσιοι κατανοούν το λάθος τους και ζητούν συγνώμη από τους Αθηναίους Αποτέλεσμα: Οι Αθηναίοι στέλνουν στρατό να αντιμετωπίσει τους Πελοποννήσιους Αποτέλεσμα: Ο στόλος των Αθηναίων μετακινείται στα παράλια της Λακωνίας ανταποδίδοντας τις καταστροφές Σελίδα 13/15

5η Ερώτηση: Γεγονός: Οι Αθηναίοι εκστρατεύουν κατά των Συρακουσσών Αποτέλεσμα: Ο Αθηναίοι παθαίνουν μεγάλες καταστροφές και τελικά ηττούνται από τους Συρρακούσιους Αποτέλεσμα: Οι Αθηναίοι καταλαβαίνουν το λάθος τους και υποχωρούν χωρίς να συγκρουστούν με τους Συρακούσσιους Αποτέλεσμα: Οι Αθηναίοι νικούν και παίρνουν το εμπόριο στα χέρια τους 6η Ερώτηση: Γεγονός: Οι Σπαρτιάτες ζητούν χρήματα από τους Πέρσες για να κάνουν ισχυρό στόλο Αποτέλεσμα: Οι Πέρσες αρνούνται να δώσουν χρήματα στους Σπαρτιάτες μετά από την καταστροφή που έπαθαν στους περσικούς πολέμους Αποτέλεσμα: Οι Πέρσες προτιμούν να δώσουν χρήματα στους Αθηναίους για να ισχυροποιήσουν το στόλο τους Αποτέλεσμα: Οι Πέρσες δίνουν τα χρήματα που τους ζήτησαν οι Σπαρτιάτες 7η Ερώτηση: Γεγονός: Οι Αθηναίοι ηττούνται οριστικά και η Σπάρτη παίρνει την ηγεμονία μεταξύ των ελληνικών πόλεων Αποτέλεσμα: Οι Σπαρτιάτες επιβάλλουν βαρύτατους όρους ειρήνης στους Αθηναίους ελέγχοντας ακόμη και το πολίτευμα της Αθήνας Αποτέλεσμα: Οι Σπαρτιάτες προσπαθούν να ενώσουν τους Έλληνες και να κοιτάξουν όλοι μαζί το μέλλον με αισιοδοξία Αποτέλεσμα: Όλες οι ελληνικές πόλεις βρίσκουν και πάλι την ησυχία τους και συνεχίζουν να αναπτύσσονται και να γίνονται ισχυρές Σελίδα 14/15

8η Ερώτηση: Γεγονός: Οι Σπαρτιάτες εμπλέκονται στις εσωτερικές υποθέσεις των Περσών υποστηρίζοντας τον βασιλιά Κύρο. Αποτέλεσμα: Οι Σπαρτιάτες επιβάλλονται στους Πέρσες και ισχυροποιούν την ηγεμονία τους Αποτέλεσμα: Οι Πέρσες δίνουν χρήματα στους Σπαρτιάτες για να εξαγοράσουν την ελευθερία τους Αποτέλεσμα: Οι Σπαρτιάτες έρχονται σε σύγκρουση με τις άλλες ελληνικές πόλεις αλλά και με τους Πέρσες μετά το θάνατο του Κύρου Σελίδα 15/15 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)