ΑΞΟΝΙΚΗ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΑ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΝΗΘΗ ΛΑΘΗ Ευθυμιάδου Ρωξάνη Αναπληρώτρια Διευθύντρια Μαγνητικού και Αξονικού Τομογράφου και τμήματος PET-CT Θεραπευτήριο «Υγεία»
ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΑ Εκλεκτική Στεφανιογραφία (SCA): >2,5 εκατομ. εξετάσεις/έτος σε ΗΠΑ & Ευρώπη. ~25% των SCA: χωρίς αξιόλογα ευρήματα, >40% δεν ακολουθούνται από PTCA/CABG. SCA: επεμβατική, σκιαγραφικό, ακτινοβολία, κίνδυνοι. SCA: βραχεία νοσηλεία, δυσφορία εξεταζομένων. SCA: αδυναμία εκτίμησης τοιχώματος & σύστασης πλάκας.
ΣΤΟΧΟΙ ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Ανάδειξη θέσης & βαθμού αιμοδυναμικά σημαντικών στενώσεων. Αξιολόγηση του τοιχώματος των στεφανιαίων & τηςσύστασηςτηςπλάκας
Tρισδιάστατες ανασυνθέσεις MIP & VRT
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΑ Πολύ γρήγορη συλλογή των δεδομένων (temporal resolution): «πάγωμα» της καρδιακής κίνησης Πολύ καλή χωρική διακριτική ικανότητα (spatial resolution): απεικόνιση μικρών κλάδων Επαρκής σκιαγραφική αντίθεση (Contrast-to-noise ratio): ανάδειξη μαλακής πλάκας Μικρός χρόνος σάρωσης & συγκράτησης αναπνοής Περιορισμένη ή καθόλου ακτινοβόληση
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ CTCA Περιορισμοί τεχνολογικού εξοπλισμού ( Hardware) και λογισμικού (Software) επιλογής προετοιμασίας ασθενών Διαγνωστικής ερμηνείας Έκθεση στην ακτινοβολία.
CTCA: ΣΦΑΛΜΑΤΑ Λήψη δεδομένων & ανακατασκευή εικόνας Μετεπεξεργασία εικόνας Διαγνωστικά Μερικά επιλύονται με τεχνολογικές προόδους & αυξανόμενη εμπειρία, άλλα αποτελούν (μερικώς) εγγενείς περιορισμούς της μεθόδου
CTCA: ΤΕΧΝΗΤΑ ΠΑΡΑΣΙΤΑ (ARTIFACTS). Σχετίζονται με Καρδιακή κίνηση. Τον καρδιακό ρυθμό Την αναπνοή Την ασβέστωση Τα χαρακτηριστικά της σκιαγραφικής ενίσχυσης. Πιθανέςμεταλλικέςδομές. Το σωματότυπο και το βάρος του ασθενούς. Τεχνικές παράμετροι
64-slices
LM LCx RCA LCx LAD LAD LAD 64 slices
Blooming artifact 64-slices
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ CALCIUM SCORE ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΗΣ CTCA Raff GL et al, JACC 2005 (64-sl.) Agatston score Sensitivity Specificity PPV NPV 0-100 94% 95% 94% 95% 101-400 100% 88% 90% 100% > 400 93% 67% 93% 67%
Τεχνητά παράσιτα από κίνηση
CTCA: ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΩΝ Νεφρική ανεπάρκεια Αλλεργία στο Ιώδιο Αρρυθμία, συχνές έκτακτες συστολές, κολπική μαρμαρυγή Αδυναμία συγκράτησης αναπνοής Κύηση
CTCA: ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ ΑΝΑΠΝΟΗΣ & ΔΟΣΗ ΙΩΔΙΟΥΧΟΥ ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΚΟΥ Σύστημα MSCT 4 x 1 mm & EBCT ιάρκεια συγκράτησης αναπνοής (sec) όση σκιαγραφικού (ml) 35-40 150-200 16 x 1 mm or 12 x 0.75 mm 16-20 110-130 64 x 0.6 mm & Dual-source 5-12 90-100
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΣΦΑΛΜΑΤΑ Αναγκαία η πλήρης γνώση της ανατομίας της καρδιάς & των στεφανιαίων, καθώς και των παραλλαγών της! Συγγενείς ανωμαλίες στεφανιαίων Μυοκαρδιακές γέφυρες (myocardial bridges) Μεγάλου βαθμού στένωση ή απόφραξη μπορεί να διαφύγει, λόγω παλίνδρομης πλήρωσης από παράπλευρη κυκλοφορία! η CTCA δεν έχει ένδειξη σε ασθενείς με υψηλή τιμή Calcium score καθώς και ασθενείς με γνωστή προχωρημένη στεφανιαία νόσο
Συγγενείς ανωμαλίες 64 τομών CTCA ALCAPA: ανώμαλη έκφυση LM από την Πνευμονική αρτηρία
Μυοκαρδιακή γέφυρα
Σωματότυπος και βάρος ασθενούς. Οι εικόνες CTCA παχύσαρκων ασθενών χαρακτηρίζονται από μικρότερη διακριτική ευκρίνεια και χαμηλότερη ειδικότητα. τρόποι να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα: - ανασυνθέσεις μεγαλύτερου πάχους. -αύξηση της ακτινικής δόσης. - μεγαλύτερη δόση σκιαγραφικού θα μπορούσε να είναι χρήσιμη.
64 slices
LAD RCA LCx 1st DIAGONAL 16-slices LAD LCx
b a a b 64-slices
RCA-στένωση stent
Selective Coronary Angiography (SCA) RCA-στένωση Dual-source CTCA RCA
Selective Coronary Angiography (SCA) RCA-σπασμός Μετά αγγειοδιαστολή
CTCA: εκτίμηση των μοσχευμάτων Study Burgstahler C et al, Int J Cardiol 2006 Jeong Y et al, ECR 2006 (proc) Pache G et al, ECR 2006 (proc) MDCT system # pts # grafts SCA stenos, occlud CTCA assess. grafts (%) 16-sl. 13 43 16, 1 41/43 (95) 64-sl. 16 33 1, 1 33/33 (100) 64-sl. 31 96 42, 3 96/96 (100) Sens (%) Spec (%) PPV (%) NPV (%) 100 93 89 100 100 97 75 100 98 89 90 98
64-slices
64-slices
CTCA: εκτίμηση STENT Study MDCT syste m # pt s # stents Assessab le stents (%) T N TP F N FP Maintz et al, Acta Radiol. 2003 4-sl. 2 9 47 42,5 2 5 1 1 Leber et al, JACC 2005 64-sl. 13 100 5 2 2 4
CTCA: εκτίμηση STENT Study MDCT system # pts # stents Assessable stents (%) Sens (%) Spec (%) Accu racy (%) Rist C et al, ECR 2006 (proc) 64-sl. 25 44 43/44 (98%) 80 97 93%
Stents 64 slices 2x64 slices
ΑΚΤΙΝΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ (msv) SCA (diagnostic): ~5 SCA (interventional): ~15 MSCT (64-slices): >10
Περιορισμοί CTCA (συνήθη λάθη-παραλείψεις) Περιορισμοί τεχνολογικού εξοπλισμού ( Hardware) και λογισμικού (Software) Επιλογής- προετοιμασίας ασθενών Νεφρική ανεπάρκεια Αλλεργία στο Ιώδιο Αρρυθμία,έκτακτες συστολές, κολπική μαρμαρυγή Αδυναμία συγκράτησης αναπνοής Παχυσαρκία Κύηση Υψηλή τιμή Calcium score Χορήγηση β-αναστολέων, νιτρωδών Διαγνωστικής ερμηνείας Ανατομικές παραλλαγές - Συγγενείς ανωμαλίες στεφανιαίων Μυοκαρδιακές γέφυρες Μεγάλου βαθμού στένωση ή απόφραξη μπορεί να διαφύγει, λόγω παλίνδρομης πλήρωσης από παράπλευρη κυκλοφορία
Ηλύση Προηγμένος τεχνολογικός εξοπλισμός. Εξελιγμένο λογισμικό. Εκπαιδευμένο προσωπικό. Σωστή επιλογή και προετοιμασία των ασθενών. Στενήσυνεργασίαμετονκλινικόιατρό.
CTCA: ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ TΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ CT Διπλής Λυχνίας(Dual-source CT, Siemens Definition): ταχύτερη εξέταση, ταχύτερη συλλογή δεδομένων ( temporal resolution 83 msec), περιορισμός ανάγκης ελέγχου καρδιακής συχνότητας, λιγότερο σκιαγραφικό (-20%), λιγότερη ακτινοβολία, αποτελεσματικότερα προγράμματα μετεπεξεργασίας.
Η CTCA μεγάλωσε!
CTCA: ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ Μείωση δόσης ακτινοβολίας! Βελτίωση χρονικής διακριτικής ικανότητας (ιδανικά, ~ 50 msec) Ευρείας κλίμακας & καλά σχεδιασμένες προοπτικές μελέτες για να εκτιμηθεί: η ακρίβεια της μεθόδου στην ανάδειξη & αξιολόγηση βαθμού στενώσεων ποιές ομάδες ασθενών μπορούν να επωφεληθούν από αυτήν