ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 11-11-2008 E(2008) 6711 Θέμα: Κρατικές ενισχύσεις / Ελλάδα Ενίσχυση αριθ. N 362/2008 Μέτρα υπέρ των παραγωγών της χώρας που οι γεωργικές τους εκμεταλλεύσεις ζημιώθηκαν από θεομηνίες (πλημμύρες, κατολισθήσεις, σεισμός) και δυσμενείς καιρικές συνθήκες (ανεμοθύελλα, υπερβολική βροχόπτωση, χαλάζι, παγετό, χιονόπτωση, χιονοθύελλα, ξηρασία), κατά τη χρονική περίοδο Ιανουάριος -Δεκέμβριος 2007. Κύρια υπουργέ, 1. Με ηλεκτρονική επιστολή της 18ης Ιουλίου 2008, η οποία πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν, η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοινοποίησε το εν θέματι καθεστώς στην Επιτροπή δυνάμει του άρθρου 88 παράγραφος 3 της Συνθήκης. 2. Με ηλεκτρονικές επιστολές της 14ης Σεπτεμβρίου 2008, η οποία πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν και της 24ης Σεπτεμβρίου 2008, η οποία πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν, η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοινοποίησε στην Επιτροπή τροποποιημένη έκδοση του σχεδίου κοινής υπουργικής απόφασης που χρησιμεύει ως νομική βάση στο εν θέματι καθεστώς. 3. Έχω την τιμή να σας πληροφορήσω ότι η Επιτροπή αποφάσισε να μην προβάλει αντιρρήσεις σε σχέση με το εν θέματι καθεστώς, όπως περιγράφεται στο σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης το οποίο κοινοποιήθηκε με ηλεκτρονική επιστολή της 24ης Σεπτεμβρίου 2008. 4. Για να λάβει την απόφαση αυτή, η Επιτροπή βασίστηκε στα ακόλουθα στοιχεία: Κυρία Ντόρα ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ Υπουργό Εξωτερικών Βασιλίσσης Σοφίας 5 Grèce - 10671 Αθήνα
Περιγραφή 5. Το εν λόγω καθεστώς έχει ως στόχο την αποζημίωση των ελλήνων γεωργών των οποίων οι εκμεταλλεύσεις ζημιώθηκαν από θεομηνίες (πλημμύρες, κατολισθήσεις, σεισμό) και δυσμενείς καιρικές συνθήκες (ανεμοθύελλα, υπερβολική βροχόπτωση, χαλάζι, παγετό, χιονόπτωση, χιονοθύελλα, ξηρασία) κατά την χρονική περίοδο Ιανουαρίου - Δεκεμβρίου 2007. Το καθεστώς αυτό, το οποίο διέπεται από τις διατάξεις του προγράμματος-πλαισίου αποζημίωσης που εγκρίθηκε από την Επιτροπή στο πλαίσιο της κρατικής ενίσχυσης αριθ. N 414/07 1, κοινοποιήθηκε διότι το σημείο 127 των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας 2007-2013 2 προβλέπει την κοινοποίηση μετεωρολογικών στοιχείων, ώστε να μπορεί να ελέγχεται η ύπαρξη δυσμενών καιρικών συνθηκών. Τo σημείο 52 της απόφασης σχετικά με το προαναφερόμενο καθεστώς προβλέπει τα εξής: «επειδή το εν λόγω πλαίσιο περιγράφει απλώς τις αρχές που θα διέπουν τις μελλοντικές αποζημιώσεις, [οι ελληνικές αρχές] θα πρέπει, πριν από τη χορήγηση κάθε ενίσχυσης, να γνωστοποιούν τα στοιχεία σχετικά με τα καιρικά φαινόμενα που δικαιολογούν τη χορήγηση αποζημίωσης είτε συνολικά, είτε μετά από κάθε συμβάν, διαβιβάζοντας τα αναγκαία στοιχεία σχετικά με τις αποδόσεις και τα μετεωρολογικά στοιχεία, καθώς και με ρητή αναφορά στην εφαρμογή των κανόνων αποζημίωσης που έχουν εγκριθεί στο πλαίσιο του παρόντος φακέλου, αναφέροντας τον προϋπολογισμό που θα προβλεφθεί για τις αποζημιώσεις και διευκρινίζοντας τη διάρκεια των αποζημιώσεων αυτών.» Eπίσης, οι ελληνικές αρχές κοινοποίησαν στην Επιτροπή: - το σύνολο των μετεωρολογικών στοιχείων σχετικά με τα καιρικά φαινόμενα που δικαιολογούν την χορήγηση αποζημιώσεων, τα οποία συνέβησαν από τον Ιανουάριο μέχρι το Δεκέμβριο του 2007 - το σύνολο των στοιχείων σχετικά με τις απώλειες παραγωγής που προκλήθηκαν από αυτά τα καιρικά φαινόμενα - το κείμενο σχεδίου κοινής υπουργικής απόφασης για την εφαρμογή του εγκριθέντος καθεστώτος-πλαισίου. 6. Οι όροι αποζημίωσης που προβλέπει το σχέδιο της κοινής υπουργικής απόφασης είναι αυτοί που περιγράφονται στον φάκελο ενίσχυσης αριθ. N 414/07, με μόνη διαφορά ότι στην προκειμένη περίπτωση υπάρχει ανώτατο όριο όσον αφορά το ποσό των ενισχύσεων. Επιπλέον, προστέθηκε μια ενίσχυση για την αντιστάθμιση των απωλειών στον τομέα του μελιού. 1 Επιστολή SG-Greffe (2007) D/206992 της 15 ης Νοεμβρίου 2007. 2 ΕΕ C 319 της 27.12.2006, σ. 1. 2
7. Ειδικότερα, το κοινοποιηθέν καθεστώς περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενισχύσεις: Αντιστάθμιση ζημιών στο φυτικό κεφάλαιο 8. Σε περίπτωση ζημιάς κατά 30% τουλάχιστον της παραγωγής κατ είδος, η ενίσχυση ανέρχεται στο 80% του πιστοποιημένου κόστους ανασύστασης του φυτικού κεφαλαίου (μειώνεται ανάλογα με την παλαιότητα των φυτών) και καθορίζεται ως εξής : το 20% της ζημιάς που διαπιστώνεται επιβαρύνει το γεωργό και το υπόλοιπο 80% αντισταθμίζεται σε ύψος 80%. 9. Τα ανώτατα όρια καθορίζονται ως εξής: Ενίσχυση για την ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου Για εκρίζωση και επαναφύτευση Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, φιστικιές Ανά δένδρο έως 22 Λοιπά καρποφόρα δένδρα Ανά δένδρο έως 15 Αμπέλια Ανά 1000 m² έως 1250 Ακτινίδια Ανά 1000 m² έως 1250 Για κοπή στη βάση του κορμού Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, φιστικιές Ανά δένδρο έως 15 Λοιπά καρποφόρα δένδρα Ανά δένδρο έως 11 Αμπέλια Ανά 1000 m² έως 225 Ακτινίδια Ανά 1000 m² έως 225 Για κόψιμο των πρωτογενών κλάδων Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, φιστικιές Ανά δένδρο έως 8,5 Λοιπά καρποφόρα δένδρα Ανά δένδρο έως 5 Αμπέλια Ανά 1000 m² έως 150 Ακτινίδια Ανά 1000 m² έως 150 Για ανασύσταση φυτικού κεφαλαίου ανθοκομικών και λοιπών καλλιεργειών Χωρίς αντιστάθμιση των απωλειών της παραγωγής Ανά 1000 m² έως 2 500 για τα επόμενα έτη Επανασπορά Μηδική, τριφύλλι Ανά 1000 m² έως 40 3
10. Τα ποσά αυτά υπολογίζονται με βάση το κόστος ενός συνόλου εργασιών που πρέπει να εκτελεστούν. Στις περιπτώσεις που δεν γίνονται ορισμένες εργασίες η ενίσχυση μειώνεται αναλόγως. Αντιστάθμιση για την απώλεια εισοδήματος λόγω ανασύστασης φυτικού κεφαλαίου. 11. Η προβλεπόμενη ενίσχυση είναι η ακόλουθη: Ενίσχυση στο εισόδημα Για εκρίζωση και επαναφύτευση Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, φιστικιές Ανά δένδρο έως 40 Λοιπά καρποφόρα δένδρα Ανά δένδρο έως 30 Αμπέλια (σταφύλια οινοποιίας) Ανά 1000 m² έως 600 Αμπέλια (επιτραπέζια σταφύλια σταφίδες) Ανά 1000 m² έως 800 Ακτινίδια Ανά 1000 m² έως 1300 Για κοπή στη βάση του κορμού Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, φιστικιές Ανά δένδρο έως 30 Λοιπά καρποφόρα δένδρα Ανά δένδρο έως 26 Αμπέλια (σταφύλια οινοποιίας) Ανά 1000 m² έως 300 Αμπέλια (επιτραπέζια σταφύλια σταφίδες) Ανά 1000 m² έως 400 Ακτινίδια Ανά 1000 m² έως 650 Για κόψιμο των πρωτογενών κλάδων Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, φιστικιές Ανά δένδρο έως 21 Λοιπά καρποφόρα δένδρα Ανά δένδρο έως 17 Αμπέλια (σταφύλια οινοποιίας) Ανά 1000 m² έως 200 Αμπέλια (επιτραπέζια σταφύλια σταφίδες) Ανά 1000 m² έως 250 Ακτινίδια Ανά 1000 m² έως 300 4
12. H ενίσχυση αυτή υποδιαιρείται σε πολλές δόσεις ως εξής : Τύπος ανασύστασης Για εκρίζωση και επαναφύτευση Δόση /ανά δένδρο ή 1 2 3 4 στρέμμα % % % % Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, έως 40 30 30 25 15 συκιές, φιστικιές Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 30 26 26 25 23 Αμπέλια (σταφύλια οινοποιίας) έως 600 38 35 27 Αμπέλια (επιτραπέζια σταφύλια έως 800 56 31 13 σταφίδες) Ακτινίδια έως 1300 38 34 28 Για κοπή στη βάση του κορμού Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, έως 30 38 38 24 συκιές, φιστικιές Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 26 41 41 18 Αμπέλια (σταφύλια οινοποιίας) έως 300 60 40 Αμπέλια (επιτραπέζια σταφύλια έως 400 60 40 σταφίδες) Ακτινίδια έως 650 60 40 Για κόψιμο των πρωτογενών κλάδων Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, έως 21 57 43 συκιές, φιστικιές Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 17 60 40 Αμπέλια (σταφύλια οινοποιίας) έως 200 60 40 Αμπέλια (επιτραπέζια ταφύλια) έως 250 60 40 Ακτινίδια έως 300 60 40 Αντιστάθμιση ζημιών στο ζωικό κεφάλαιο 13. Οι γεωργοκτηνοτρόφοι των οποίων το ζωικό κεφάλαιο ή οι πλαισιοκυψέλες (με σμήνος ή χωρίς) καταστράφηκαν κατά 30% τουλάχιστον δικαιούνται ενίσχυση ύψους 80 % της αξίας των πλαισιοκυψελών (με σμήνος ή χωρίς) ή του ζωικού κεφαλαίου που ζημιώθηκε και αντικαταστάθηκε. Η ενίσχυση καθορίζεται ως εξής : 20% της διαπιστωθείσας ζημιάς επιβαρύνει τον γεωργό και το υπόλοιπο 80% αντισταθμίζεται σε ύψος 80%. Αντιστάθμιση ζημιών στο πάγιο κεφάλαιο και στον εξοπλισμό 14. Σε περίπτωση καταστροφής κατά 30% τουλάχιστον κατ είδος, η ενίσχυση ανέρχεται στο 70% του κόστους ανακατασκευής, επισκευής ή αντικατάστασης των ζημιών (μειώνεται με βάση την παλαιότητα του εξοπλισμού) και καθορίζεται ως εξής : το 20% της διαπιστωθείσας ζημιάς επιβαρύνει τον γεωργό και το υπόλοιπο 80% αντισταθμίζεται σε ύψος 70%. 5
Αντιστάθμιση των απωλειών παραγωγής στις καλλιέργειες 15. Σε περίπτωση απώλειας του 30% τουλάχιστον ανά παραγωγή, το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται στο 50% της ακαθάριστης αξίας της απωλεσθείσας παραγωγής (ΑΑΠ) και καθορίζεται ως εξής : το 20% της διαπιστωθείσας ζημιάς επιβαρύνει τον γεωργό και το υπόλοιπο 80% αντισταθμίζεται σε ύψος 50%. Η ΑΑΠ προσδιορίζεται με βάση τον ακόλουθο τρόπο: ΑΑΠ = (ΜΑΠΑ x ΜΤΠΑ) (ΜΑΕΖ x ΜΤΕΖ), όπου: - ΜΑΠΑ = μέση απόδοση της περιόδου αναφοράς (αποδόσεις τριετίας στην προκειμένη περίπτωση, τα έτη 2004, 2005 και 2006) - ΜΤΠΑ = μέση τιμή της περιόδου αναφοράς - ΜΑΕΖ = μέση απόδοση έτους ζημιάς - ΜΤΕΖ = μέση τιμή έτους ζημιάς. Αντιστάθμιση ζημιών σε αποθηκευμένα γεωργικά προϊόντα και ζωοτροφές 16. Σε περίπτωση απώλειας του 30% τουλάχιστον της συνολικής παραγωγής του ενδιαφερόμενου (εφόσον τα αποθέματα προέρχονται από ίδια παραγωγή) ή των συνολικών αποθεμάτων της εκμετάλλευσης, εφόσον προέρχονται από αγορά, το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται στο 60% της αξίας της απωλεσθείσας παραγωγής, στην πρώτη περίπτωση, ή της αξίας των αγορών των προϊόντων, στη δεύτερη περίπτωση, και καθορίζεται ως εξής : το 20% της διαπιστωθείσας ζημιάς επιβαρύνει τον γεωργό και το υπόλοιπο 80% αντισταθίζεται σε ύψος 60%. Αντιστάθμιση των απωλειών παραγωγής μελιού 17. Σε περίπτωση απώλειας του 30% τουλάχιστον της παραγωγής, το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται στο 50% της αξίας της απωλεσθείσας παραγωγής και καθορίζεται ως εξής : το 20% της διαπιστωθείσας ζημιάς επιβαρύνει τον γεωργό και το υπόλοιπο 80% αντισταθμίζεται σε ύψος 50%. Η απωλεσθείσα παραγωγή ορίζεται ως η διαφορά μεταξύ της μέσης απόδοσης της περιόδου αναφοράς επί την αντίστοιχη τιμή της περιόδου, μείον την πραγματική απόδοση του έτους ζημιάς, επί τη μέση τιμή για το έτος αυτό. 18. Οι γεωργοί που κρίνονται επιλέξιμοι για ενίσχυση πρέπει να αρχίσουν εργασίες ανασύστασης ή αντικατάστασης μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2010 το αργότερο, ούτως ώστε να μην υπάρξει υπέρβαση της προθεσμίας των 3 ετών από την ημερομηνία του γενεσιουργού γεγονότος. Σε περίπτωση καθυστέρησης όσον αφορά τον καθορισμό των απωλειών, οι εργασίες αυτές θα πρέπει να γίνονται εντός προθεσμίας ενός έτους. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αυτής δεν δικαιούνται ενίσχυση. 19. Οι δικαιούχοι των ενισχύσεων υπόκεινται υποχρεωτικά σε κάθε έλεγχο που αποφασίζουν οι αρχές. Οι δικαιούχοι πρέπει επίσης να υποβάλλουν δηλώσεις ώστε να εξακριβώνεται εάν είναι ασφαλισμένοι ή όχι. Σε περίπτωση που οι δικαιούχοι 6
έχουν ασφαλιστεί σε ιδιωτικό ασφαλιστικό φορέα, το άθροισμα της αποζημίωσης που καταβλήθηκε από τον ιδιωτικό ασφαλιστικό φορέα και της προβλεπόμενης κρατικής ενίσχυσης δεν υπερβαίνει το ανώτατο όριο που προβλέπει ο κανονισμός (σε περίπτωση υπέρβασης, η κρατική ενίσχυση μειώνεται αναλογικά). Επιπλέον, τα συνήθη έξοδα, τα οποία απέφυγε ο γεωργός (για παράδειγμα λόγω μη συγκομιδής των προϊόντων) λαμβάνονται υπόψη και αφαιρούνται. Οι ενισχύσεις οι οποίες καταβλήθηκαν αχρεωστήτως λόγω της υποβολής ψευδών δηλώσεων ή μη τήρησης των ορίων που αναφέρονται στον κανονισμό θα επιστρέφονται με τόκο. Εάν ο ενδιαφερόμενος έλαβε προκαταβολή και διαπιστωθεί, μετά από εξακρίβωση, ότι η προκαταβολή αυτή υπερβαίνει το ποσό της ενίσχυσης που έπρεπε να καταβληθεί, ο ενδιαφερόμενος υποχρεούται να επιστρέψει την διαφορά με τόκο. Ο ενδιαφερόμενος υποχρεούται επίσης να επιστρέψει εντόκως τις ενισχύσεις που έλαβε εφόσον διαπιστωθεί εκ των υστέρων ότι οι ζημιές ήταν μικρότερες από 30%. Σε περίπτωση αλλαγής του προσώπου που ασκεί δραστηριότητα στη γεωργική εκμετάλλευση, δικαιούχος της ενίσχυσης είναι εκείνος που ασκούσε δραστηριότητα κατά την ημερομηνία που συνέβη η ζημία. 20. Δεν δικαιούνται ενίσχυση αυτοί που υποχρεούνται να επιστρέψουν ενισχύσεις οι οποίες κρίθηκαν ασυμβίβαστες προς την κοινή αγορά. 21. Το ποσό που θα διατεθεί για το εν λόγω καθεστώς, το οποίο θα διαρκέσει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2011, ανέρχεται σε 70 εκατ. ευρώ. Δεν υπάρχει δυνατότητα σώρευσης, επειδή πρόκειται για μοναδικό καθεστώς. Καμία ενίσχυση δεν μπορεί να καταβληθεί μετά την παρέλευση τεσσάρων ετών από το ζημιογόνο γεγονός. Εκτίμηση 22. Δυνάμει του άρθρου 87 παράγραφος 1 της Συνθήκης, ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό με την ευνοϊκή μεταχείριση ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων της παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά, στο βαθμό που επηρεάζουν τις μεταξύ των κρατών μελών συναλλαγές. Το υπό εξέταση μέτρο ανταποκρίνεται στον εν λόγω ορισμό υπό την έννοια ότι αφορά ορισμένους κλάδους παραγωγής και είναι δυνατό να επηρεάσει τις συναλλαγές λόγω της θέσης που κατέχει η Ελλάδα στους προαναφερόμενους κλάδους παραγωγής στην Ευρώπη (για παράδειγμα, η Ελλάδα παρήγαγε το 2006 το 23,56% της κοινοτικής παραγωγής ελαιολάδου). 23. Ωστόσο, στις περιπτώσεις που προβλέπονται από το άρθρο 87 παράγραφοι 2 και 3 της Συνθήκης, είναι δυνατόν να θεωρηθεί, κατά παρέκκλιση, ότι ορισμένα μέτρα συμβιβάζονται με την κοινή αγορά. 24. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, οι δύο παρεκκλίσεις που εφαρμόζονται είναι οι ακόλουθες : - για τις απώλειες οι οποίες οφείλονται σε θεομηνίες : σύμφωνα με την παρέκκλιση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 2 στοιχείο β) της συνθήκης, οι ενισχύσεις για την επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες ή άλλα έκτακτα γεγονότα συμβιβάζονται με την κοινή αγορά, 7
- για τις απώλειες οι οποίες οφείλονται σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες : σύμφωνα με την παρέκκλιση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης, οι ενισχύσεις για την προώθηση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντίκειται προς το κοινό συμφέρον, συμβιβάζονται με την κοινή αγορά. 25. Οι όροι εφαρμογής αυτών των παρεκκλίσεων καθορίζονται στα σημεία 119 έως 130 των κοινοτικών κατευθυντηρίων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον γεωργικό και δασοκομικό τομέα 2007-2013 3. Η εφαρμογή τους στην Ελλάδα μελετήθηκε λεπτομερώς στο πλαίσιο της ενίσχυσης αριθ. N 414/07 που αφορά το πρόγραμμα-πλαίσιο αντιστάθμισης των απωλειών που οφείλονται σε θεομηνίες, έκτακτα γεγονότα και δυσμενείς καιρικές συνθήκες. 26. Υπενθυμίζεται ότι οι όροι αυτοί είναι οι ακόλουθοι : Όσον αφορά την παρέκκλιση που προβλέπεται στο άρθρο 87 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης: - στις περιπτώσεις δεόντως διαπιστωμένων θεομηνιών ή έκτακτων γεγονότων η Επιτροπή επιτρέπει την χορήγηση ενίσχυσης η οποία μπορεί να ανέλθει μέχρι το 100% της ζημιάς, - προκειμένου να αποφεύγεται οποιαδήποτε υπερβολική αποζημίωση, όλες οι οφειλόμενες πληρωμές, π.χ. βάσει ασφαλιστικών συμβολαίων, πρέπει να αφαιρούνται από το ποσό της ενίσχυσης. Όσον αφορά την παρέκκλιση που προβλέπεται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης: α) οι απώλειες πρέπει να ανέρχονται στο 30% της μέσης ετήσιας παραγωγής του ενδιαφερόμενου κατά την διάρκεια των τριών προηγούμενων ετών ή της μέσης παραγωγής τριών ετών κατά την διάρκεια της τελευταίας πενταετίας χωρίς να λαμβάνονται υπόψη η μεγαλύτερη και η μικρότερη τιμή β) η ένταση της μικτής ενίσχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει το 80% (90% στις μειονεκτικές περιοχές ή στις περιοχές που προβλέπει το άρθρο 36 στοιχείο α), περιπτώσεις i), ii) και iii) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου 4, οι οποίες οριοθετούνται από τα κράτη μέλη σύμφωνα με τα άρθρα 50 και 94 του εν λόγω κανονισμού) της μείωσης των εσόδων από την πώληση του προϊόντος, η οποία υπολογίζεται ως εξής : * αφαιρείται το αποτέλεσμα του πολλαπλασιασμού της παραχθείσας ποσότητας κατά την διάρκεια του έτους που συνέβη το δυσμενές μετεωρολογικό φαινόμενο επί την μέση τιμή πώλησης κατά την διάρκεια του έτους αυτού, 3 Βλ. σημείωση 2. 4 ΕΕ 277 της 21.10.2005, σ. 1. 8
* από το αποτέλεσμα του πολλαπλασιασμού της μέσης ετήσιας ποσότητας που παρήχθη κατά την διάρκεια των τριών προηγούμενων ετών (ή της μέσης παραγωγής τριών ετών κατά την διάρκεια των πέντε τελευταίων ετών χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η υψηλότερη και η χαμηλότερη τιμή) επί την μέση τιμή πώλησης γ) το ανώτατο ποσό των απωλειών που είναι επιλέξιμες για ενίσχυση πρέπει να μειώνεται κατά τα ποσά που εισπράττονται βάσει ασφαλιστηρίου συμβολαίου ή κατά το κόστος που απεφεύχθη εξαιτίας του δυσμενούς μετεωρολογικού φαινομένο δ) οι απώλειες πρέπει να υπολογίζονται χωριστά για κάθε εκμετάλλευση αλλά η Επιτροπή μπορεί να δεχθεί την χρησιμοποίηση μέσων όρων, υπό την προϋπόθεση ότι είναι αντιπροσωπευτικοί και δεν συνεπάγονται υπερβολική αποζημίωση κάποιου δικαιούχου ε) η αντιστάθμιση των ζημιών που προκαλούνται στα γεωργικά κτίρια και στον γεωργικό εξοπλισμό δεν μπορούν να υπερβούν το 80% (90% στις μειονεκτικές περιοχές ή στις περιοχές που προβλέπει το άρθρο 36 στοιχείο α) περιπτώσεις i), ii) και iii) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου, οι οποίες οριοθετούνται από τα κράτη μέλη σύμφωνα με τα άρθρα 50 και 94 του ε λόγω κανονισμού) στ) το δυσμενές μετεωρολογικό φαινόμενο που μπορεί να εξομοιωθεί με φυσική καταστροφή πρέπει να έχει αναγνωρισθεί επισήμως από τις δημόσιες αρχές ζ) από την 1η Ιανουαρίου 2010 οι ενισχύσεις θα πρέπει να μειωθούν κατά 50% για τους γεωργούς που δεν έχουν συνάψει ασφαλιστική σύμβαση για την κάλυψη του 50% τουλάχιστον της μέσης ετήσιας παραγωγής τους ή των εσόδων που έχουν σχέση με την παραγωγή και τους πιο συχνούς κλιματικούς κινδύνους από στατιστική άποψη στο οικείο κράτος μέλος ή στην οικεία περιοχή, εκτός εάν το κράτος μέλος μπορεί να αποδείξει κατά τρόπον πειστικό ότι, παρ όλες τις προσπάθειες, καμιά προσιτή από οικονομική άποψη ασφάλιση για την κάλυψη των πιο συχνών κινδύνων από στατιστική άποψη στο οικείο κράτος μέλος ή στην οικεία περιοχή δεν ήταν διαθέσιμη την εποχή που συνέβησαν οι ζημιές η) από την 1η Ιανουαρίου 2011 οι ενισχύσεις σχετικά με τις απώλειες που οφείλονται στην ξηρασία μπορούν να χορηγούνται μόνο από τα κράτη μέλη που εφαρμόζουν πλήρως το άρθρο 9 της οδηγίας 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 5 σχετικά με τους υδάτινους πόρους και τα οποία φροντίζουν ώστε το κόστος των υπηρεσιών που έχει σχέση με την χρησιμοποίηση του νερού στον γεωργικό τομέα θα επιβαρύνει τον τομέα αυτόν θ) τα καθεστώτα πρέπει να θεσπίζονται εντός προθεσμίας τριών ετών και οι ενισχύσεις να καταβάλλονται εντός προθεσμίας τεσσάρων ετών από τότε που πραγματοποιούνται οι δαπάνες ή από τότε που συμβαίνει η ζημιά. 5 ΕΕ L 327 της 22.12.2000, σ. 1. 9
27. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι, αν εξαιρεθεί η συμπληρωματική ενίσχυση για την αντιστάθμιση των απωλειών παραγωγής μελιού, το σχέδιο απόφασης βασίζεται στις διατάξεις του προγράμματος-πλαισίου αποζημιώσεων το οποίο είχε εγκριθεί στο πλαίσιο του καθεστώτος αριθ. N 414/07. Τηρούνται, συνεπώς, οι όροι του εν λόγω καθεστώτος και μάλιστα γίνονται πιο αυστηροί, επειδή, όπως δείχνουν οι πίνακες των σημείων 9 και 11, έχουν καθοριστεί ανώτατα όρια όσον αφορά τις ενισχύσεις τόσο ποσοστιαία όσο και ποσοτικά. Εξάλλου: - όπως προβλέπει το πρόγραμμα-πλαίσιο, ο χαρακτήρας της θεομηνίας ή του ζημιογόνου γεγονότος αναγνωρίζεται από τις δημόσιες αρχές (αυτός είναι ο λόγος που συνετάχθη το σχέδιο της κοινοποιηθείσας κοινής υπουργικής απόφασης), - η μέθοδος υπολογισμού των απωλειών που χρησιμοποιείται τόσο για τις φυσικές καταστροφές όσο και για τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες αντιστοιχεί με αυτήν η οποία καθορίζεται στο πρόγραμμα-πλαίσιο που έχει εγκριθεί από την Επιτροπή, - οι ελληνικές αρχές χρησιμοποίησαν τις μέσες αποδόσεις ανά νομό για να υπολογίσουν τις απώλειες, οι οποίες είναι εντούτοις αντιπροσωπευτικές, επειδή σε όλους τους δικαιούχους νομούς οι γενικές απώλειες ανήλθαν στο 30% περίπου ανά κλάδο (οι ελληνικές αρχές διαβίβασαν πλήρη πίνακα ως προς αυτό), - λαμβανομένης υπόψη της περιγραφής των προβλεπόμενων μέτρων ενίσχυσης, δεν υπάρχει σε καμία περίπτωση κίνδυνος υπεραντιστάθμισης των απωλειών (το δείχνουν άλλωστε τα ποσοστά, ενώ τα ανώτατα όρια που προβλέπουν οι πίνακες των σημείων 9 και 11 είναι σαφώς χαμηλότερα από το κόστος των εργασιών που πρέπει να γίνουν, οι οποίες έχουν προσδιοριστεί επακριβώς από τις ελληνικές αρχές), - όπως δείχνει το σημείο 19, οι ενισχύσεις θα προσαρμοστούν με βάση τα ποσά που ενδέχεται να εισπραχθούν από ασφαλιστική εταιρία και το αποφευχθέν κόστος εξαιτίας του ζημιογόνου γεγονότος, - οι όροι που προβλέπονται στο σημείο 26 ζ) και η) ανωτέρω δεν ισχύουν ακόμη, - τηρούνται οι προθεσμίες που προβλέπονται στο σημείο 26 θ) όπως προκύπτει από τα σημεία 18 και 21 και το γεγονός ότι οι σχεδιαζόμενες ενισχύσεις στην προκειμένη περίπτωση κοινοποιήθηκαν εντός προθεσμίας μικρότερης των τριών ετών από τότε που συνέβη το ζημιογόνο γεγονός. Η Επιτροπή διαπιστώνει επίσης ότι τα μετεωρολογικά στοιχεία σχετικά με τα καιρικά φαινόμενα που συνέβησαν από τον Ιανουάριο μέχρι το Δεκέμβριο του 2007 και αυτά σχετικά με τις απώλειες παραγωγής που προκάλεσαν αυτά τα καιρικά φαινόμενα δείχνουν ότι πρόκειται για καιρικά φαινόμενα που δικαιολογούν την χορήγηση αποζημιώσεων στο πλαίσιο του καθεστώτος Ν 414/07. 10
28. Η ενίσχυση που προορίζεται για την αντιστάθμιση των απωλειών παραγωγής μελιού δεν περιέχεται στο καθεστώς N 414/07. Η Επιτροπή διαπιστώνει, ωστόσο, ότι η γενεσιουργός αιτία και ο τρόπος υπολογισμού της αντιστάθμισης που προβλέπονται στο εν θέματι σχέδιο απόφασης αντιστοιχούν σε εκείνους που χρησιμοποιούνται για την ενεργοποίηση και τον υπολογισμό της αντιστάθμισης των απωλειών παραγωγής στις καλλιέργειες, των οποίων η συμφωνία με τις σχετικές διατάξεις (σημεία 126 έως 130) των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας 2007-2013 διαπιστώθηκε ήδη στο σημείο 27, λαμβανομένης υπόψη της ομοιότητάς τους με εκείνους που εγκρίθηκαν στο καθεστώς-πλαίσιο. Η συλλογιστική που οδήγησε την Επιτροπή να θεωρήσει την αντιστάθμιση των απωλειών παραγωγής για τις καλλιέργειες ως συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά ισχύει επίσης και για την περίπτωση των απωλειών παραγωγής μελιού. Η τελευταία αυτή ενίσχυση μπορεί να θεωρηθεί συνεπώς ότι συμβιβάζεται με την κοινή αγορά. 29. Με βάση τα προαναφερόμενα, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι ενισχύσεις που προβλέπει το κοινοποιηθέν καθεστώς πληρούν είτε τους όρους του προγράμματος-πλαισίου αποζημιώσεων το οποίο έχει ήδη εγκριθεί είτε τις σχετικές διατάξεις των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας 2007-2013 (στην περίπτωση του μελιού) και κατά συνέπεια εμπίπτουν: α) στην παρέκκλιση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 2 στοιχείο β) της συνθήκης, όταν αφορούν την αντιστάθμιση των απωλειών που οφείλονται σε θεομηνίες, β) στην παρέκκλιση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης, όταν αφορούν την αντιστάθμιση των απωλειών που οφείλονται σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες που θεωρούνται παρόμοιες με θεομηνίες. 11
Απόφαση 30. Με βάση την παραπάνω ανάλυση, η Επιτροπή αποφάσισε να θεωρήσει τις ενισχύσεις που προβλέπονται στο σχετικό σχέδιο απόφασης συμβατές με την κοινή αγορά. 31. Σε περίπτωση που η παρούσα επιστολή περιέχει εμπιστευτικά στοιχεία που δεν πρέπει να διαβιβαστούν σε τρίτους, καλείστε να ενημερώσετε την Επιτροπή, εντός προθεσμίας δεκαπέντε εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία λήψης της παρούσας. Σε περίπτωση που η Επιτροπή δεν λάβει αιτιολογημένο αίτημα προς το σκοπό αυτό εντός της προκαθορισμένης προθεσμίας, θα θεωρήσει ότι συμφωνείτε με τη γνωστοποίηση σε τρίτους και με τη δημοσίευση ολόκληρου του κειμένου της επιστολής, στη γλώσσα του αυθεντικού κειμένου, στον ιστότοπο http://ec.europa.eu/community_law/state_aids/. Η εν λόγω αίτηση θα πρέπει να αποσταλεί με συστημένη επιστολή ή φαξ στην ακόλουθη διεύθυνση: Commission européenne Direction générale de l Agriculture et Développement Rural Direction M. Législation agricole Unité: M.2. Concurrence Bureau: Loi 130 5/128 B-1049 BRUXELLES Φαξ : +32-2-2967672 Με εκτίμηση, Για την Επιτροπή Mariann FISCHER BOEL Μέλος της Επιτροπής 12