ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ 1
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΟΨΗ - ABSTRACT... 4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 23 ΕΝΟΤΗΤΑ Α: «ΤΙΤΛΟΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ Η/ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ»... 30 Α.1 Προτεινόμενος Γενικός Τίτλος του Επαγγέλματος ή/και της ειδικότητας/των... 30 Α.2 Ορισμός του Επαγγέλματος ή/και της ειδικότητας... 30 Α.2.1. Γενική Περιγραφή του περιεχομένου και σκοπός του Επαγγέλματος ή/και της ειδικότητας... 30 Α.3 Αντιστοίχηση με το ισχύον Σύστημα Ταξινόμησης Επαγγελμάτων, σε τετραψήφια ανάλυση και με το ισχύον Σύστημα Ταξινόμησης Κλάδων Οικονομίας, σε τουλάχιστον διψήφια ανάλυση... 31 Α.3.1 Αντιστοίχηση με ΣΤΕΠ 92... 32 Α.3.2 Αντιστοίχηση με ΣΤΑΚΟΔ... 32 Α.4 Ιστορική εξέλιξη του Επαγγέλματος ή/και της ειδικότητας... 32 Α.4.1 Ιστορική αναδρομή και εξέλιξη του επαγγέλματος ή και της ειδικότητας... 32 Α.4.2 Ισχύον νομοθετικό πλαίσιο... 34 Α.5 Αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας /δυναμική του επαγγέλματος ή/ και ειδικότητας... 34 Α.5.1 Γενική περιγραφή των τάσεων μεγέθυνσης που διαγράφουν στην ελληνική αγορά οι κλάδοι στους οποίους εντάσσονται οι απασχολούμενοι στο συγκεκριμένο επάγγελμα ή/ και ειδικότητα... 34 Α.5.2 Είδος επιχειρήσεων όπου εμφανίζεται κατά κύριο το επάγγελμα και αναπτυξιακή δυναμική του επαγγέλματος/ή και της ειδικότητας.... 41 Α.6 Απασχόληση, τάσεις-προοπτικές... 42 Α.6.1 Περιγραφή υπάρχουσας κατάστασης της απασχόλησης... 42 Α.6.2 Τάσεις... 42 Α.6.3 Προοπτικές... 42 2
Α.7 Υφιστάμενες μορφές άσκησης του επαγγέλματος ή /και της ειδικότητας, τάσεις εξέλιξης... 43 Α.7.1 Υφιστάμενες ειδικεύσεις/κατευθύνσεις του επαγγέλματος ή/και της ειδικότητας.. 43 Πέραν του βασικού κορμού του επαγγέλματος που είναι ο ασφαλιστικό υπάλληλος διοικητικής υποστήριξης ως υπάλληλος γραφείου, οι ειδικότητες στο ασφαλιστικό επάγγελμα πέραν των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών είναι οι παρακάτω:... 43 Α.7.2 Τάσεις εξέλιξης των πιο δυναμικών και πολυπληθών ειδικεύσεων... 44 Α.8 Ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά του ανθρώπινου δυναμικού που δραστηριοποιείται στο επάγγελμα/ειδικότητα.... 45 Α.9 Συνδικαλιστικές ή επιστημονικές οργανώσεις σχετικές με το επάγγελμα/ειδικότητα, έντυπα ή άλλα μέσα πληροφόρησης ή άλλες πηγές... 46 Α.9.1 Συνδικαλιστικές-επαγγελματικές ή επιστημονικές οργανώσεις σχετικές με το επάγγελμα/ειδικότητα... 46 Α.9.2 Έντυπα και άλλα μέσα πληροφόρησης... 46 Στον κλάδο της ιδιωτικής ασφάλισης κυκλοφορούν κλαδικά μηνιαία περιοδικά και εφημερίδες καθώς και ενδοεταιρικά πληροφοριακά έντυπα.... 46 Α.9.3 Άλλες πηγές πληροφόρησης... 46 Α.10 Τυπικές ή θεσμικές προϋποθέσεις για την άσκηση του επαγγέλματος/ειδικότητας 47 Α.10.1 Άδειες λειτουργίας... 47 Α.10.2 Άδειες εργασίας... 47 Α.10.3 Άλλες προϋποθέσεις άσκησης επαγγέλματος ή/και ειδικότητας... 47 Α.11 Τίτλοι και θέσεις-διαβαθμίσεις στην επαγγελματική ιεραρχία... 47 Α.11.1 Τίτλοι και θέσεις- διαβαθμίσεις επαγγελματικής ιεραρχίας... 47 Α.12 Συνθήκες εργασίας (συμπεριλαμβανομένων υγιεινής και ασφάλειας)... 47 Α.13 Δυνατότητες απασχόλησης για άτομα με αναπηρίες... 48 ΕΝΟΤΗΤΑ Β: «ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ Η/ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ»... 49 Β.1 ΚΥΡΙΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ, ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ... 49 Β.2 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗΣ, ΕΥΡΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ... 67 3
ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: «ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ, ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ». 117 Γ.1 ΓΝΩΣΕΙΣ... 127 ΕΝΟΤΗΤΑ Δ: «ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ»... 250 ΕΝΟΤΗΤΑ Ε: «ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ, ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ»... 253 Ε.1 ΓΝΩΣΕΙΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ... 253 Ε.2 ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ 270 Ε.3 ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ... 281 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΥΝΟΨΗ - ABSTRACT 4
Η παρούσα εργασία αφορά την ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος του «ασφαλιστικού υπαλλήλου». Ως ασφαλιστικός υπάλληλος στη παρούσα εργασία, νοείται ο ο υπάλληλος που εργάζεται σε ασφαλιστικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις ασφαλιστικής διαμεσολάβησης καθώς και σε επιχειρήσεις αντασφαλίσεων και αντασφαλιστικής διαμεσολάβησης και διεκπεραιώνει τις εργασίες γραφείου και τις ειδικές εργασίες ανάληψης ασφαλιστικών κινδύνων, διακανονισμού αποζημιώσεων και οικονομικής διαχείρισης. Οι εξελίξεις στην οικονομία αντικατοπτρίζονται και στις ασφαλιστικές αγορές. Η δημιουργία μιας ενιαίας ασφαλιστικής αγοράς παροχής ποικίλων και ανταγωνιστικών υπηρεσιών είναι προς όφελος των καταναλωτών οι οποίοι θα επωφεληθούν από ένα ευρύ φάσμα καινοτόμων προϊόντων και ανταγωνιστικών τιμών. Στις ανεπτυγμένες χώρες με δημογραφικά προβλήματα, η ασφάλιση Ζωής θα παραμένει ο κύριος παράγων που συνεισφέρει στην ανάπτυξη. Στον κλάδο Ζημιών υψηλή ανάπτυξη αναμένεται στις αναδυόμενες αγορές, και κυρίως σε αυτές της Ανατολικής Ευρώπης. Ο κλάδος της ιδιωτικής ασφάλισης στην Ελλάδα παρουσίασε σημαντική ανάπτυξη την τελευταία δεκαετία. Παρ όλα αυτά υστερεί σε σχέση με αυτή των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, τόσο από πλευράς συμμετοχής στο ΑΕΠ 2,17% όσο και στο κατά κεφαλή ασφάλιστρο 354,02 (2005).Η χαμηλή αυτή διείσδυση της ιδιωτικής ασφάλισης αφήνει περιθώριο για μια σημαντική ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο μια γενική παρατήρηση, που μπορεί να γίνει είναι ότι όσο στην ελληνική οικονομία, ο τομέας υπηρεσιών μεγεθύνεται, οι θέσεις εργασίας που αφορούν γενικά στη διοίκηση και το προσωπικό γραφείων σε επιχειρήσεις και οργανισμούς θα παρουσιάζει αυξητικές τάσεις. Ως προς τις προοπτικές του επαγγέλματος, οι διάφορες μελέτες που αφορούν τη ζήτηση και προσφορά των επαγγελμάτων αναφέρονται με πολύ θετικές προοπτικές απασχόλησης ως προς τα επαγγέλματα των τομέων «Οικονομίας Διοίκησης». Ωστόσο, οι θετικές προοπτικές συνδέονται σχεδόν πάντοτε με ανώτερο εκπαιδευτικό επίπεδο. Ως προς το επάγγελμα «Ασφαλιστικός Υπάλληλος» οι προοπτικές αναφέρονται σε αρνητικό «ισοζύγιο» εφόσον αυτοί έχουν κύριο η αποκλειστικό προσόν το απολυτήριο λυκείου, ενώ για τις «εξειδικευμένες εργασίες» το ισοζύγιο είναι θετικό. Η παρούσα ανάλυση του επαγγελματικού περιγράμματος του «ασφαλιστικού υπαλλήλου» περιλαμβάνει τόσο την ανάλυση του ρόλου του υπαλλήλου γενικών 5
καθηκόντων μιας ασφαλιστικής εταιρίας, όσο και την ανάλυση και παρουσίαση των τριών κυρίων ειδικοτήτων στις οποίες δυνητικά εξελίσσεται ο ασφαλιστικός υπάλληλος. ΤΙΤΛΟΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ Ασφαλιστικός Υπάλληλος. Ως Ασφαλιστικός Υπάλληλος είναι ο εργαζόμενος σε Εταιρεία Ασφαλιστική ή Ασφαλιστικής διαμεσολάβησης που αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει στο πλαίσιο μιας οργανωτικής ιεραρχικής δομής και μέσω προκαθορισμένων οδηγιών και διαδικασιών, μέρος ή σύνολο διοικητικών υποστηρικτικών εργασιών γραφείου ενός οργανισμού, υπό την καθοδήγηση Προϊσταμένου και με σκοπό την αποτελεσματική λειτουργία του οργανισμού. Στη παρούσα εργασία παρουσιάζεται επίσης ο ασφαλιστικός υπάλληλος στις ειδικότητες του εκτιμητή κινδύνων, του διακανονιστή ζημιών και του οικονομικού διαχειριστή. Αυτό σημαίνει ότι ο ασφαλιστικός υπάλληλος μπορεί να εργαστεί και ως απλός υπάλληλος διοικητικής υποστήριξης των εργασιών μιας ασφαλιστικής εταιρίας αλλά και ως ειδικευμένος υπάλληλος στον τομέα του εκτιμητή ζημιών ή στον τομέα του διακανονιστή ζημιών ή και στον τομέα του οικονομικού διαχειριστή εφ όσον εκπαιδευτούν ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ/ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Συγκεντρωτική Παρουσίαση Κύριων και Επιμέρους Επαγγελματικών Λειτουργιών και Εργασιών του Περιγράμματος ΒΑΣΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ Ασφαλιστικός Υπάλληλος[1][1] ΚΕΛ 1: Φροντίζει για τη λειτουργία του γραφείου του ΕΕΛ 1.1: Επιμελείται την εικόνα-κατάσταση του γραφείου του [1][1] O*NET Insurance Employee Occupational Profile 13-2053.00, 13-1031.02, 13-1032.00 6
ΕΕ 1.1.1: Επιμελείται το χώρο εργασίας του ΕΕ 1.1.2: Τακτοποιεί τα αναλώσιμα υλικά και τη γραφική ύλη ΕΕ 1.1.3: Τακτοποιεί και αρχειοθετεί έγγραφα και φακέλους σχετικά με τους τομείς δραστηριοτήτων του ΕΕΛ 1.2: Διαχειρίζεται τα αναλώσιμα του γραφείου του ΕΕ 1.2.1: Παρακολουθεί και ελέγχει την επάρκεια των αναλώσιμων υλικών ΕΕ 1.2.2: Συνεννοείται και συνεργάζεται με τα αρμόδια άτομα για τα αναγκαία του γραφείου ΕΕ 1.2.3: Παραλαμβάνει και κατανέμει τα αναλώσιμα και τη γραφική ύλη ΕΕΛ 1.3: ειρίζεται τον εξοπλισμό και τις μηχανές γραφείου ΕΕ 1.3.1: Λειτουργεί τις ηλεκτρονικές συσκευές του γραφείου ΕΕ 1.3.2: Αναγνωρίζει και αντιμετωπίζει τα απλά προβλήματα λειτουργίας του εξοπλισμού ΕΕ 1.3.3: Επικοινωνεί με τα αρμόδια άτομα και τους τεχνικούς για την αποκατάσταση βλαβών ΚΕΛ 2: Υποστηρίζει διοικητικά τη λειτουργία του γραφείου ΕΕΛ 2.1: Παρέχει διοικητική-γραμματειακή υποστήριξη στον προϊστάμενο και στο τμήμα του ΕΕ 2.1.1: Συντάσσει, επεξεργάζεται και διακινεί έγγραφα και δεδομένα που αφορούν στο τμήμα του 7
ΕΕ 2.1.2: Συμμετέχει και προετοιμάζει συσκέψεις και συναντήσεις εργασίας ΕΕ 2.1.3: Φροντίζει και διεκπεραιώνει τις επαγγελματικές μετακινήσεις του προσωπικού του γραφείου συναδέλφων ΕΕ 2.1.4 Ενημερώνει και βοηθά στην εκπαίδευση νέων ΕΕ 2.1.5 Προγραμματίζει τα ραντεβού των ανωτέρων του, συντάσσει το πρόγραμμα εργασιών και τηρεί ημερολόγιο δραστηριοτήτων ΕΕΛ 2.2: Υποστηρίζει και συμμετέχει στη διοργάνωση δράσεων δημοσιότητας και δημοσίων σχέσεων ΕΕ 2.2.1: Προετοιμάζει, επιμελείται το έντυπο και ηλεκτρονικό υλικό των εκδηλώσεων ΕΕ 2.2.2: Συμμετέχει και διεκπεραιώνει τις απαραίτητες εργασίες για τη διεξαγωγή των εκδηλώσεων ΕΕ 2.2.3: Συμμετέχει σε εταιρικές εκδηλώσεις, συνεδριάσεις και επαγγελματικά ταξίδια αλληλογραφία ΕΕΛ 2.3: Διαχειρίζεται και διεκπεραιώνει την έντυπη και ηλεκτρονική ΕΕ 2.3.1: Παραλαμβάνει και διανέμει την εισερχόμενη αλληλογραφία ΕΕ 2.3.2: Συντάσσει και διεκπεραιώνει την εξερχόμενη αλληλογραφία ΕΕ 2.3.3: Αρχειοθετεί την έντυπη και ηλεκτρονική αλληλογραφία 8
ΚΕΛ 3: Επικοινωνεί, εξυπηρετεί και συναλλάσσεται με τους ασφαλισμένους τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές και τρίτους ΕΕΛ 3.1: Εξυπηρετεί και πληροφορεί τους ενδιαφερόμενους που επισκέπτονται το γραφείο του ΕΕ 3.1.1: Υποδέχεται τα άτομα και καταγράφει τα στοιχεία και το σκοπό επίσκεψης ΕΕ 3.1.2: πληροφορίες Απαντά σε ερωτήσεις και παρέχει ή επεξηγεί ΕΕ 3.1.3: Τηρεί αρχείο επικοινωνίας και ενημερώνει τα αρμόδια πρόσωπα ΕΕΛ 3.2: ειρίζεται τα συστήματα ηχητικής και οπτικής επικοινωνίας ΕΕ 3.2.1: ειρίζεται τις εισερχόμενες και εξερχόμενες κλήσεις ΕΕ 3.2.2: καταγράφει αιτήματα Παρέχει πληροφορίες στους ενδιαφερόμενους και ΕΕ 3.2.3: επικοινωνίας Προετοιμάζει και ρυθμίζει κλήσεις πολυμερούς ΕΕΛ 3.3: Επικοινωνεί και συναλλάσσεται με ασφαλισμένους, ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές και τρίτους ΕΕ 3.3.1: Προετοιμάζει το απαραίτητο υλικό για τις συναλλαγές ΕΕ 3.3.2: συναλλασσομένων Διαχειρίζεται αιτήσεις και λοιπά έγγραφα των διαμεσολαβητές και τρίτους ΕΕ 3.3.3: Συναλλάσσεται με ασφαλισμένους, ασφαλιστικούς 9
ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ[2][2][3][3][4][4]: ΚΕΛ 4: Εκτιμητής κινδύνων. Εκτιμά τους προς ασφάλιση κινδύνους και αποδέχεται ή απορρίπτει την ασφάλιση τους. ΕΕΛ 4.1: Εκτιμά την ασφαλισιμότητα και το βαθμό του ασφαλιστικού κινδύνου και ορίζει το κόστος και τους όρους της ασφάλισης ΕΕ 4.1.1: Μελετά τα έγγραφα και τις πληροφορίες σχετικά με τον προτεινόμενο κίνδυνο και αποδέχεται ή απορρίπτει τον κίνδυνο ΕΕ 4.1.2: Εκτιμά τον βαθμό και την έκταση του ασφαλίσιμου κινδύνου ΕΕ 4.1.3: Ορίζει τους όρους της ασφάλισης και καθορίζει το ασφάλιστρο του κινδύνου που αναλαμβάνει ΕΕΛ 4.2: Εκδίδει το ασφαλιστήριο συμβόλαιο και το παραδίδει στον πελάτη μέσω του Ασφαλιστικού Διαμεσολαβητή για να γνωρίζει τους όρους της ασφάλισης του. ΕΕ 4.2.1: Καταχωρεί τα στοιχεία του πελάτη και τα τεχνικά στοιχεία του κινδύνου που ανέλαβε ΕΕ 4.2.2: Εκδίδει το ασφαλιστήριο με τους γενικούς και ειδικούς ασφαλιστικούς όρους και τα συνοδευτικά έντυπα [2][2] "Γενικές αρχές της Ιδιωτικής Ασφάλισης" 1999 Μιχάλη Πριναράκη [3][3] "Εισαγωγή στην Ιδιωτική Ασφάλιση" 1998 Μιλτιάδη Νεκτάριου [4][4] "Αμοιβαία κεφάλαια και χρηματιστηριακό περιβάλλον" 1999 Νικολάου Φίλιππα 10
ΕΕ 4.2.3: Παραδίδει το ασφαλιστήριο στον πελάτη μέσω του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή ΕΕΛ 4.3: Αρχειοθετεί τα στοιχεία του πελάτη και του κινδύνου και τα ενημερώνει με τις αλλαγές που είναι αναγκαία για την έκδοση των σχετικών εγγράφων εφόσον η ασφάλιση συνεχίζεται. ΕΕ 4.3.1: Αρχειοθετεί τα στοιχεία του πελάτη και τα τεχνικά στοιχεία του κινδύνου που ανέλαβε ΕΕ 4.3.2: Ενημερώνει το αρχείο με τις τυχόν αλλαγές στα ατομικά στοιχεία του πελάτη και του κινδύνου ΕΕ 4.3.3: Εκδίδει και παραδίδει τα ανανεωτήρια και τις αποδείξεις είσπραξης ασφαλίστρων στον ασφαλιστικό διαμεσολαβητή για να τα διεκπεραίωση στον πελάτη ΕΕΛ 4.4: Συνεργάζεται με αντασφαλιστηκές επιχειρήσεις για την αντασφάλιση των κινδύνων που με βάση τα τεχνικά τους στοιχεία και το μέγεθος τους πρέπει να αντασφαλιστούν. ΕΕ 4.4.1: Ερευνά την αντασφαλιστική αγορά με σκοπό την επίτευξη της συμφερότερης αντασφαλιστικής σύμβασης κατά κλάδο ανά έτος ΕΕ 4.4.2: Εντοπίζει το τμήμα του ασφαλισμένου ποσού που υπερβαίνει την ιδία κράτηση της ασφαλιστικής επιχείρησης και ενημερώνει τον αντασφαλιστή με βάση την αντασφαλιστική σύμβαση για το εκχωρούμενο ποσό ασφάλισης ΕΕ 4.4.3: Αν η αντασφάλιση είναι προαιρετική αναζητά τον αντασφαλιστή με τους καλύτερους όρους ΕΕ 4.4.4: Αρχειοθετεί τις αντασφαλιστικές συμβάσεις και τα αντασφαλιστήρια και ενημερώνει το βιβλίο προαιρετικών αντασφαλίσεων 11
ΚΕΛ 5: Διακανονιστής ζημιών. Διακανονίζει και διαχειρίζεται τις ασφαλιστικές αποζημιώσεις, ώστε να αποζημιωθεί ο πελάτης πλήρως και ορθώς με βάση τους όρους του ασφαλιστηρίου συμβολαίου. ΕΕΛ 5.1: Προσδιορίζει με τις πληροφορίες και τα έγγραφα σχετικά με την ζημιά την ευθύνη της ασφαλιστικής επιχείρησης με βάση το ασφαλιστήριο συμβόλαιο. ΕΕ 5.1.1: Ταξινομεί τα έγγραφα, τις πληροφορίες σχετικά με τη ζημιά και ανοίγει φάκελο ζημιάς τον οποίο καταχωρεί με αριθμό στο σχετικό αρχείο με το κατ εκτίμηση απόθεμα ΕΕ 5.1.2: Εντοπίζει το ασφαλιστήριο συμβόλαιο με τις πρόσθετες πράξεις στο οποίο αναφέρεται η ζημιά ΕΕ 5.1.3: Αποδέχεται ή απορρίπτει την ζημιά ΕΕ 5.2.4: Ενημερώνει τον αντασφαλιστή στην περίπτωση που έχει γίνει εκχώρησης του κινδύνου ΕΕΛ 5.2: Εκτιμά την έκταση της ζημιάς, ορίζει το ποσό της αποζημίωσης και εκδίδει τα σχετικά έγγραφα για την πληρωμή της αποζημίωσης. ΕΕ 5.2.1: Μελετά τον φάκελο της ζημιάς, εκτιμά και ορίζει το ποσό της αποζημίωσης και εκδίδει τα έγγραφα σχετικά με την εκκαθάριση της ΕΕ 5.2.4: Παραδίδει τα έγγραφα της αποζημίωσης στον πελάτη μέσω του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή για την υπογραφή τους και την πληρωμή της αποζημίωσης ΕΕ 5.2.5: Υποστηρίζει την εξωδικαστική ή δικαστική διαδικασία για την επίλυση της διαφοράς σε περίπτωση διαφωνίας με τον πελάτη με το ποσό της αποζημίωσης σε συνεργασία με νομικούς της εταιρίας. 12
ΕΕΛ 5.3: Αρχειοθετεί τα στοιχεία της αποζημίωσης και το ιστορικό της για τη δημιουργία στατιστικών στοιχείων συχνότητας και έκτασης των ζημιών. ΕΕ 5.3.1: Αρχειοθετεί τα στοιχεία του πελάτη που αποζημιώθηκε και τα τεχνικά στοιχεία της ζημιάς φάκελο της ζημιάς και στο σχετικό απόθεμα ΕΕ 5.3.2: Ενημερώνει το αρχείο με τις τυχόν αλλαγές στο ΕΕ 5.3.3: Εκδίδει στατιστικά στοιχεία ζημιών για ενημέρωση των ενδιαφερομένων ΚΕΛ 6: Οικονομικός Διαχειριστής. Διαχειρίζεται τα οικονομικά μεγέθη της ασφαλιστικής επιχείρησης με σκοπό την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της ΕΕΛ 6.1: Φροντίζει για την οικονομική και λογιστική διαχείριση σύμφωνα με το κλαδικό λογιστικό σχέδιο ΕΕ 6.1.1: Ενημερώνει τους λογαριασμούς που ορίζει το κλαδικό λογιστικό σχέδιο και συντάσσει τα σχετικά ισοζύγια ΕΕ 6.1.2: Σχεδιάζει και υλοποιεί την ταμειακή ροή της ασφαλιστικής επιχείρησης ΕΕ 6.1.3: Συμμετέχει στη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων για τη δημοσίευση τους σύμφωνα με το νόμο 400/70 και 2190/20 ΕΕΛ 6.2: Διαχειρίζεται και επενδύει όλα τα καθοριζόμενα από το νόμο οικονομικά μεγέθη (τεχνικά αποθέματα) και τα ελεύθερα αποθεματικά της ασφαλιστικής επιχείρησης. ΕΕ 6.2.1: Προσδιορίζει τα προς επένδυση κεφάλαια της ασφαλιστικής επιχείρησης και ερευνά την αγορά και αναλύει τις δυνατότητες και τους όρους επένδυσης των κεφαλαίων 13
ΕΕ 6.2.2: Επενδύει τα κεφάλαια της ασφαλιστικής επιχείρησης για την κάλυψη των τεχνικών αποθεμάτων σύμφωνα με το νόμο 400/70 και ενημερώνει την εποπτεύουσα αρχή κεφάλαια ΕΕ 6.2.3: Αξιολογεί τις επιλεγμένες επενδύσεις και τοποθετεί τα ΕΕ 6.2.4: Εκτιμά τα αποτελέσματα απόδοσης των επενδύσεων ΕΕΛ 6.3: Ενημερώνει τους λογαριασμούς πελατών και συνεργατών της ασφαλιστικής επιχείρησης και φροντίζει για την ρευστοποίηση των απαιτήσεων και πληρωμή των υποχρεώσεων της ΕΕ 6.3.1: Προσδιορίζει τα ποσά των προς είσπραξη ασφαλίστρων και οργανώνει μεθόδους αποτελεσματικής ρευστοποίησης των ασφαλίστρων συνεργατών και τρίτων. ΕΕ 6.3.2: Ενημερώνει τους λογαριασμούς των πελατών, ΕΕ 6.3.3: Φροντίζει για την εξόφληση όλων των υποχρεώσεων προς τους πελάτες, τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές και τρίτους ΕΕ 6.2.4: Καταγράφει τα ληξιπρόθεσμα ασφάλιστρα και επισφαλής απαιτήσεις και εφαρμόζει τη σχετική διαδικασία ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ, ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ Συγκεντρωτική Παρουσίαση των Γνώσεων, Δεξιοτήτων και Ικανοτήτων του Περιγράμματος 14
ΒΑΣΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΓΕΝΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Βασικές αρχές οργάνωσης γραφείου Βασικές αρχές επικοινωνίας Βασικό πλαίσιο κανόνων επαγγελματικής συμπεριφοράς Θεσμικό πλαίσιο υγιεινής και ασφάλειας χώρων εργασίας Βασικές αρχές εργονομίας Αρχές, κανόνες και μέθοδοι αρχειοθέτησης Βασικές προδιαγραφές του χώρου υποδοχής υπηρεσίας Βασικές αρχές και κανόνες ταξινόμησης αναλώσιμων υλικών Είδη αναλώσιμων υλικών Βασικοί κανόνες συνεργασίας με προϊσταμένους Είδη ηλεκτρονικών συσκευών και τρόπος λειτουργίας τους Γνώση προγραμμάτων επεξεργασίας κειμένου, υπολογιστικών φύλλων, βάσης δεδομένων Θεσμικό πλαίσιο διαφύλαξης προσωπικών και ευαίσθητων δεδομένων, εγγράφων και πληροφοριών και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Τυπικές διαδικασίες ενημέρωσης προϊσταμένων Βασικές αρχές δημοσίων σχέσεων 15
Βασικοί κανόνες και διαδικασίες οργάνωσης εκδηλώσεων Είδη, προδιαγραφές και διαδικασίες προετοιμασίας έντυπου και ηλεκτρονικού υλικού εκδηλώσεων Βασικές προδιαγραφές και κανόνες σύνταξης ενημερωτικών επιστολών, ανακοινώσεων, προσκλήσεων και δελτίων τύπου Βασικοί κανόνες διαχείρισης αλληλογραφίας ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Κρίση και λήψη απόφασης Επικοινωνία Διαχείριση χρόνου Οργανωτικότητα Ομαδική εργασία Ενεργός ακρόαση Κοινωνική αντίληψη ρήση έντυπων και ηλεκτρονικών εργαλείων σύνταξης και επεξεργασίας εγγράφων και δεδομένων ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ Πρωτοβουλία 16
Καλή μνήμη Τακτοποίηση πληροφοριών Ευελιξία κατηγοριοποίησης ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ: ΕΚΤΙΜΗΤΗΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ, ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΤΗΣ ΖΗΜΙΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΑΕΙΡΙΣΤΗΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ρήση Ελληνικής γλώσσας ανάγνωση και γραφή Γενικά Μαθηματικά ρήση Η/Υ ρήση Αγγλικής γλώσσας γραπτής και προφορικής Λογιστική ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Γενική λογιστική Γενικές ασφαλιστικές γνώσεις Ασφαλιστική νομοθεσία Γενικές αρχές δημοσίων σχέσεων και ασφαλιστικού μάρκετινγκ Νομοθεσία Α.Ε. Αξιολόγηση επενδύσεων 17
Γνώσεις χρηματοοικονομικής αγοράς ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Κανόνες και μεθοδολογία εκτίμησης και αποδοχής κινδύνων Γενικές αρχές αντασφάλισης Διάκριση και λειτουργία αντασφαλιστικών συμβάσεων Κανόνες και μεθοδολογία διαχείρισης και διακανονισμού ζημιών Γενικές αρχές παραστατικής στατιστικής Κλαδικό Λογιστικό Σχέδιο Λογιστική ασφαλιστικών επιχειρήσεων ρηματοοικονομικές ροές Ανάλυση κινδύνων Επενδύσεις ασφαλιστικών επιχειρήσεων Τρόποι ρευστοποίησης ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ανάγνωση γραφή υπολογιστική δεξιότητα επικοινωνία 18
ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ αριθμητική ικανότητα τεχνική ικανότητα ικανότητα πειθούς ακρίβεια αντίληψης λεκτική ικανότητα δημιουργική ικανότητα κοινωνική ευαισθησία ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ «Ασφαλιστικός Υπάλληλος»: - Γυμνασιακή Εκπαίδευση ή και απολυτήριο λυκείου - Αρχική επαγγελματική κατάρτιση για το σύνολο των γνώσεων που αντιστοιχούν στις 3 Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες του υπαλλήλου ασφαλιστικής εταιρίας. Για τις υπόλοιπες ΚΕΛ 4, ΚΕΛ5 και ΚΕΛ που προσδιορίζουν τις ειδικότητες, συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση, μαζί με ανάλογη κατά περίπτωση εργασιακή εμπειρία. 19
- Δευτεροβάθμια εκπαίδευση - Επαγγελματική εμπειρία 1 χρόνο Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (θεωρία) για τις γνώσεις που αντιστοιχούν στις 3 Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες του επαγγέλματος (ΚΕΛ 1, ΚΕΛ 2, ΚΕΛ 3). ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Α : Εκτιμητής κινδύνων: - Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επαγγελματική εμπειρία 3 χρόνια ως υπάλληλος γενικών καθηκόντων ασφαλιστικής εταιρίας. Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (θεωρία) για εξειδίκευση στις τρεις ΚΕΛ. - Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επαγγελματική εμπειρία 2 χρόνια ως υπάλληλος γενικών καθηκόντων ασφαλιστικής εταιρίας. Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση στο Ελληνικό Ινστιτούτο Ασφαλιστικών Σπουδών (θεωρία) για εξειδίκευση στις τρεις ΚΕΛ. ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ B : Διακανονιστής ζημιών: - Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επαγγελματική εμπειρία 3 χρόνια ως υπάλληλος γενικών καθηκόντων ασφαλιστικής εταιρίας. Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (θεωρία) για εξειδίκευση στις τρεις ΚΕΛ. - Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επαγγελματική εμπειρία 2 χρόνια ως υπάλληλος γενικών καθηκόντων ασφαλιστικής εταιρίας. Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση στο Ελληνικό 20
Ινστιτούτο Ασφαλιστικών Σπουδών (Θεωρία) για εξειδίκευση στις τρεις ΚΕΛ. ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Γ : Οικονομικός Διαχειριστής: - Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επαγγελματική εμπειρία 3 χρόνια ως υπάλληλος γενικών καθηκόντων ασφαλιστικής εταιρίας. Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (θεωρία) για εξειδίκευση στις τρεις ΚΕΛ. - Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επαγγελματική εμπειρία 2 χρόνια ως υπάλληλος γενικών καθηκόντων ασφαλιστικής εταιρίας. Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση στο Ελληνικό Ινστιτούτο Ασφαλιστικών Σπουδών για εξειδίκευση στις τρεις ΚΕΛ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ, ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ Αξιολόγηση Γνώσεων: Προφορικές Εξετάσεις Γραπτές Εξετάσεις 21
Τεστ Πολλαπλών Απαντήσεων Συνέντευξη Αξιολόγηση Δεξιοτήτων: Προφορικές Εξετάσεις Γραπτές Εξετάσεις Τεστ Πολλαπλών Απαντήσεων Παρατήρηση Εκτέλεσης Εργασίας Αξιολόγηση Τεχνικών δεξιοτήτων Αξιολόγηση Ικανοτήτων : Συνέντευξη Παρατήρηση Εκτέλεσης Εργασίας Γραπτές Εξετάσεις Τεστ Πολλαπλών Απαντήσεων 22
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι κοινωνικοί συνομιλητές ΓΣΕΒΕΕ, ΓΣΕΕ, ΕΣΕΕ και ΣΕΒ, σε σύμπραξη με τα ερευνητικά ή εκπαιδευτικά τους κέντρα ΚΕΚ ΓΣΕΒΕΕ, ΚΕΚ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, ΚΑΕΛΕ και ΙΟΒΕ, ανέλαβαν από το ΕΚΕΠΙΣ να αναπτύξουν 55 επαγγελματικά περιγράμματα μεταξύ των οποίων και το επαγγελματικό περίγραμμα του «Ασφαλιστικού Υπαλλήλου» στο οποίο αναφέρεται η έκθεση αυτή. Η συνεργασία των αναδόχων φορέων αποβλέπει στην ανάπτυξη και πιστοποίηση «Επαγγελματικών Περιγραμμάτων», στο πλαίσιο της Δια βίου Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και αποτελεί απαραίτητο βήμα για τη λειτουργία του Εθνικού Συστήματος Σύνδεσης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την Απασχόληση (ΕΣΣΕΕΚΑ). Με αυτή τη συνεργασία των Κοινωνικών Συνομιλητών επιδιώκεται η ουσιαστική σύνδεση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης με τις ανάγκες των εργαζόμενων και των επιχειρήσεων και γενικότερα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Η ανάπτυξη του επαγγελματικού περιγράμματος του «Ασφαλιστικού Υπαλλήλου» έγινε υπό το συντονισμό του ΚΕΚ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ. Υπεύθυνος έργου από την πλευρά του ΚΕΚ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ ήταν ο Παπαδόγαμβρος Βασίλης, Διευθυντής του ΚΕΚ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ. Συστάθηκε ομάδα εργασίας στη οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι των εργαζομένων και εργοδοτών στο συγκεκριμένο επάγγελμα αναλαμβάνοντας το ρόλο των εμπειρογνωμόνων. Ως εμπειρογνώμονες στην ομάδα ανάπτυξης του επαγγελματικού περιγράμματος συμμετείχαν οι κ.κ Φίλης Αθηναίος και Κοσμέας Ιωάννης. Συντονιστής της ομάδας ανάπτυξης του επαγγελματικού περιγράμματος ήταν ο κ. αλάς Γιάννης. 23
Το μεθοδολογικό πλαίσιο στο οποίο βασίστηκε η παρούσα μελέτη προσδιορίζεται από τη ευρωπαϊκή και διεθνή βιβλιογραφία αναφορικά με τη μεθοδολογία ανάπτυξης επαγγελματικών περιγραμμάτων και τα αντίστοιχα διεθνή επαγγελματικά περιγράμματα και αναπτύχθηκε βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών, όπως αυτές προσδιορίζονται στην ΚΥΑ [110998/ 08.05.06 (ΦΕΚ 566Β )] για την πιστοποίηση των επαγγελματικών περιγραμμάτων και εξειδικεύονται στους παρακάτω άξονες: Ενότητα Α: Τίτλος και ορισμός του επαγγέλματος / ειδικότητας. Ενότητα Β: Ανάλυση του επαγγέλματος / ειδικότητας - «προδιαγραφές». Ενότητα Γ: Απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες για την άσκηση του επαγγέλματος/ ειδικότητα. Ενότητα Δ: Προτεινόμενες διαδρομές για την απόκτηση των απαιτούμενων προσόντων. Ενότητα Ε: Ενδεικτικοί τρόποι αξιολόγησης των απαιτούμενων Γνώσεων, Δεξιοτήτων και Ικανοτήτων. Αξιοποιήθηκαν οι παρακάτω μέθοδοι συλλογής πληροφοριών για το επάγγελμα με βάση τις επιστημονικές προδιαγραφές και τη μέθοδο που διαμόρφωσε ειδική επιστημονική επιτροπή την οποία αποτέλεσαν οι Δημουλάς Κων/νος (Υπεύθυνος), Βαρβιτσιώτη Ρένα, Σπηλιώτη ριστίνα και Τολίδης Γιάννης: - Η βιβλιογραφική έρευνα γραφείου, για την επισκόπηση της σχετικής με το επάγγελμα βιβλιογραφίας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο (κλαδικές μελέτες και επαγγελματικές μονογραφίες), τη συγκέντρωση και ανάλυση στατιστικών δεδομένων της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας και των στοιχείων που διαθέτουν οι επαγγελματικές και επιστημονικές ενώσεις του επαγγέλματος. - Μια παραλλαγή της μεθόδου Delphi με βάση ερωτηματολόγιο που συνέταξε η επιστημονική επιτροπή της ένωσης των φορέων. Βάσει του ερωτηματολογίου, η ανάλυση του επαγγέλματος έγινε σε 4 επίπεδα: 24
Κύριες Επαγγελματικές Λειτουργίες Επιμέρους Επαγγελματικές Λειτουργίες (Επαγγελματικές Δραστηριότητες) Επαγγελματικές Εργασίες Γνώσεις, Δεξιότητες, Ικανότητες - Οι συνεντεύξεις με κατόχους θέσεων εργασίας βάσει οδηγού συνέντευξης με προεπιλεγμένους άξονες που συνέταξε η επιστημονική επιτροπή της ένωσης των φορέων. - Διαδικασίες ανασκόπησης και ανάδρασης με τις επαγγελματικές οργανώσεις των εργαζομένων και των εργοδοτών κατά τη διάρκεια εκπόνησης της μελέτης. Η τελική σύνθεση του εν λόγω Επαγγελματικού Περιγράμματος πραγματοποιήθηκε από το συντονιστή της ομάδας ανάπτυξης του επαγγελματικού περιγράμματος κ. αλά Γιάννη, υπό την εποπτεία των επιστημονικών στελεχών του ΚΕΚ-ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, σε τρεις φάσεις από τις οποίες και προέκυψε το τελικό παραδοτέο. Tη συνολική ευθύνη του έργου των 55 επαγγελματικών περιγραμμάτων είχε η Ομάδα Πλοήγησης που συγκροτήθηκε από τους Αναδόχους φορείς και αποτελείται από τους εξής: Φορέας Επώνυμο Όνομα ΚΕΚ- ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Βαρβιτσιώτη Ρένα ΙΟΒΕ Τορτοπίδης Αντώνης ΚΕΚ ΓΣΕΒΕΕ Λιντζέρης Παρασκευάς ΚΑΕΛΕ Κόνσολας Αντώνης ΓΣΕΕ Παπαδόγαμβρος Βασίλης ΣΕΒ Παπαγιάννη Ιωάννα ΓΣΕΒΕΕ Αυλωνίτου Αναστασία ΕΣΕΕ Κόνσολας Αντώνης 25
Τον επιστημονικό συντονισμό του συνολικού έργου ανάπτυξης των 55 επαγγελματικών περιγραμμάτων είχε επιστημονική ομάδα στην οποία συμμετείχαν οι εξής: - Δημουλάς Κώστας - Σπηλιώτη ριστίνα - Βαρβιτσιώτη Ρένα - Κόνσολας Αντώνης - Τολίδης Γιάννης - Τορτοπίδης Αντώνης 26
The social partners GSEVEE, GSEE, ESEE and SEV, in cooperation with their research institutes and training centers KEK GSEVEE, KEK INE/GSEE, KAELE and IOVE undertook by EKEPIS the development of 55 occupational profiles among which the occupational profile of Insurance employee to which the present study refers to. The above cooperation aims at the development and accreditation of «Occupational Profiles», in the framework Lifelong Education and Training and it consists an essential step for the operation of the National System of Connecting Vocational Education and Training with Employment (ESSEEKA). The main aim of this Social partners cooperation is the active connection of vocational education and training with the needs of employees and enterprises and generally with the needs of Greek economy and society. The development of the occupational profile of Insurance employee took place under the co- ordination of KEK INE/GSEE. Responsible for the project on behalf of KEK INE/GSEE was Mr. Papadogamvros Vasilis. In this framework a group of experts was formed where representatives form the employees and employers organisations participated, as experts. In particular: Mr. Filis Athinaios and Mr. Kosmeas Giannis. Coordinator of the working group for the development of the occupational profile was Mr. Halas Giannis. The present study was developed in the framework structured by the European and international bibliography regarding occupational profile development and international occupational descriptions, based on certain rules defined in the Common Ministry Decision [110998/ 08.05.06 (ΦΕΚ 566Β )] regarding occupational profiles accreditation. The above mentioned rules define the sections of the study: Section A: Title and definition of the occupation. 27
Section B: Occupational analysis Section C: Knowledge, skills and abilities necessary for occupational practice. Section D: Recommended ways for acquiring the necessary qualifications. Section E: Indicative ways for accessing the necessary knowledge, skills and abilities. On the present study we valorized the following occupational information selection methods based on the scientific standards and method developed by a special scientific committee consisted of Dimoulas Konstantinos (responsible), Varvitsioti Rena, Spilioti Christina and Tolidis Giannis: - Bibliographical research for reviewing the relevant bibliography in national and international level, for the collection and analysis of statistical data of the national Statistic Agency and the data owned by the occupational and scientific unions of the occupation. - A variation of Delphi method based on a questionnaire developed by the scientific committee of the partners. Occupational analysis was conducted on 4 levels: Key Occupational functions Occupational activities Occupational tasks Knowledge, skills and abilities - Interviews with job incumbents based on an interview guide with pre-selected axis, developed by the special scientific committee. - Review and feedback processes with the employees and employers organizations during the project. 28
The final synthesis of the occupational profile was conducted by the Coordinator of the working group for the development of the occupational profile Mr. Hala Gianni under the supervision of the scientific staff of KEK INE/GSEE in three phases by which resulted the final output. The overall responsibility for the project of the 55 occupational Profiles had the Executive Committee which was composed by the contractor organizations who were the following: Organization Surname Name KEK INE/GSEE Varvitsioti Rena IOVE Tortopidis Antonis KEK GSEVEE Lintzeris Paraskevas KAELE Konsolas Antonis GSEE Papadogamvros Vasilis SEV Papagianni Ioanna GSEVEE Avlonitou Anastasia ESEE Konsolas Antonis The scientific coordination of the overall project for the development of the 55 occupational profiles was conducted by the scientific group where participated the following: - Dimoulas Kostas - Spilioti Christina - Varvitsioti Rena - Konsolas Antonis - Tolidis Giannis - Tortopidis Antonis 29
ΕΝΟΤΗΤΑ Α: «ΤΙΤΛΟΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ Η/ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ» Α.1 Προτεινόμενος Γενικός Τίτλος του Επαγγέλματος ή/και της ειδικότητας/των Στη παρούσα εργασία ο δόκιμος και αποδεκτός τίτλος από την ασφαλιστική αγορά είναι : "Ασφαλιστικός Υπάλληλος" που καλύπτει τον μισθωτό εργαζόμενο στον κλάδο της ιδιωτικής ασφάλισης όπως έχει καθιερωθεί και παρουσιάζεται ως επαγγελματική ιδιότητα που δραστηριοποιείται στον κλάδο της ιδιωτικής ασφάλισης και συγκεκριμένα: Α Επαγγελματική (ειδικότητα )Ιδιότητα: Ασφαλιστικός Υπάλληλος Διοικητικής Υποστήριξης (Υπάλληλος Γραφείου) με τις παρακάτω ειδικότητες και συγκεκριμένα: -Εκτιμητής Κινδύνων -Διακανονιστής Ζημιών -Οικονομικός Διαχειριστής Β Επαγγελματική Ιδιότητα: Ασφαλιστικός Διαμεσολαβητής (Ασφαλιστικός Σύμβουλος, Συντονιστής Ασφαλιστικών Συμβούλων, Ασφαλιστικός Πράκτορας, Μεσίτης Ασφαλίσεων) για την οποία είναι αναγκαία η ανάπτυξη διαφορετικού επαγγελματικού περιγράμματος. Ο όρος του «Ασφαλιστή» για την κοινή γνώμη ουσιαστικά εκπροσωπεί τον ασφαλιστικό διαμεσολαβητή. Αντιθέτως, για την Ελληνική νομοθεσία, ο Ασφαλιστής ορίζεται ως η Ασφαλιστική Εταιρεία. Α.2 Ορισμός του Επαγγέλματος ή/και της ειδικότητας Α.2.1. Γενική Περιγραφή του περιεχομένου και σκοπός του Επαγγέλματος ή/και της ειδικότητας 30
Ως Ασφαλιστικός Υπάλληλος είναι ο εργαζόμενος που αναλαμβάνει να διεκπεραιώνει στο πλαίσιο μιας οργανωτικής ιεραρχικής δομής και μέσω προκαθορισμένων οδηγιών και διαδικασιών, μέρος ή σύνολο διοικητικών υποστηρικτικών εργασιών γραφείου μιας επιχείρησης, υπό την καθοδήγηση προϊσταμένου και με σκοπό την αποτελεσματική λειτουργία της. Οι ειδικότητες, -εκτιμητής κινδύνων -διακανονιστής ζημιών -οικονομικού διαχειριστή περιγράφονται συνοπτικά παρακάτω. Εκτιμά κατά περίπτωση τον ασφαλιστικό κίνδυνο για να προσδιορίσει το κόστος της ασφάλισης και τους όρους της ασφαλιστικής σύμβασης και εκδίδει το ασφαλιστήριο. Στην περίπτωση επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου εκτιμά την έκταση της ζημίας για να προσδιορίσει και να καταβάλλει το ποσό της αποζημίωσης σύμφωνα με τους όρους της ασφαλιστικής σύμβασης. Φροντίζει για την τήρηση όλων των λογαριασμών που ορίζονται από το νόμο και την οικονομική και λογιστική επιστήμη και ασφαλιστική πρακτική και την σύνταξη και δημοσίευση των σχετικών οικονομικών καταστάσεων για την εξασφάλιση την χρηστής και αποτελεσματικής λειτουργίας της ασφαλιστικής επιχείρησης. Διαχειρίζεται και επενδύει όλα τα καθοριζόμενα από το νόμο οικονομικά μεγέθη που απαιτούνται για την διαχρονική εξασφάλιση των υποχρεώσεων του με βάση την ασφαλιστική σύμβαση και το εισπραττόμενο από τον πελάτη ασφάλιστρο. Διεκπεραιώνει όλες τις υποθέσεις που σχετίζονται με τα ιδιαίτερα καθήκοντα διοικητικής υποστήριξης. Α.3 Αντιστοίχηση με το ισχύον Σύστημα Ταξινόμησης Επαγγελμάτων, σε τετραψήφια ανάλυση και με το ισχύον Σύστημα Ταξινόμησης Κλάδων Οικονομίας, σε τουλάχιστον διψήφια ανάλυση 31
Α.3.1 Αντιστοίχηση με ΣΤΕΠ 92 Η εξάσκηση των καθηκόντων του συγκεκριμένου επαγγέλματος, όσον αφορά την ταξινόμηση του επαγγέλματος αυτού βάσει του ΣΤΕΠ 92, υπάγεται σε επίπεδο τετραψήφιας ανάλυσης στον κωδικό 3432 αναφέρεται «Υπάλληλοι νομικών γραφείων και υπηρεσιών, υπάλληλοι ασφαλίσεων και ασκούντες συναφή επαγγέλματα» όπου (εκτός κάποιων άλλων σχετικών ειδικοτήτων) περιλαμβάνονται οι υπάλληλοι ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων ασφαλιστικής και αντασφαλιστικής διαμεσολάβησης. Στον κωδικό 3412 δηλαδή «Αντιπρόσωποι ασφαλειών» που αναφέρεται στους Ασφαλιστικούς Διαμεσολαβητές και συγκεκριμένα στον Ασφαλιστικό Σύμβουλο, τον Ασφαλιστικό Πράκτορα, τον Συντονιστή Ασφαλιστικών Συμβούλων και τον Μεσίτη Ασφαλίσεων έτσι όπως οι επαγγελματικές αυτές κατηγορίες προσδιορίζονται στην υπουργική απόφαση για την ασφαλιστική διαμεσολάβηση του Υπουργείου Ανάπτυξης της 8/8/2007. Α.3.2 Αντιστοίχηση με ΣΤΑΚΟΔ Σχετικά με το ΣΤΑΚΟΔ σε τριψήφια ανάλυση, το συγκεκριμένο επάγγελμα υπάγεται στον κωδικό 660 «Ασφαλίσεις και συνταξιοδοτικά ταμεία εκτός από την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση» Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όλα τα πρόσωπα που ασχολούνται με οποιαδήποτε ιδιότητα και εργασιακή σχέση στον κλάδο των ασφαλίσεων και συγκεκριμένα στον κλάδο της ιδιωτικής ασφάλισης. Επιπρόσθετα στην κατηγορία αυτή των απασχολουμένων εντάσσονται και τα πρόσωπα που ασχολούνται με οποιαδήποτε ειδικότητα με τα Επαγγελματικά Ταμεία έτσι όπως αυτά έχουν θεσμοθετηθεί και έχουν αρχίσει να λειτουργούν σύμφωνα με το νόμο 3029/2002. Α.4 Ιστορική εξέλιξη του Επαγγέλματος ή/και της ειδικότητας Α.4.1 Ιστορική αναδρομή και εξέλιξη του επαγγέλματος ή και της ειδικότητας Η ασφαλιστική δραστηριότητα ανάγεται ιστορικά στην αρχαία Ελλάδα και Αίγυπτο και ως θεσμός έχει εμφανιστεί από τους κλασσικούς χρόνους με ιδιαίτερη ανάπτυξη στα χρόνια των μεγάλων θαλασσοπόρων και της ανάπτυξης της εμπορικής δραστηριότητας και της βιομηχανικής επανάστασης. 32
Στην σύγχρονη της μορφή η ασφάλιση εμφανίστηκε τον 17 ο αιώνα, κατ αρχάς στους κλάδους θαλασσίων μεταφορών και Πυρός. Στην Ελλάδα, ο θεσμός της ασφάλισης εμφανίστηκε στο τέλος του 18 ου αιώνα και αναπτύχθηκε στις δεκαετίες του 1970 και 1980 μετά την θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής ασφάλισης των οχημάτων για την αστική ευθύνη έναντι τρίτων και την δημιουργία της βασικής ασφαλιστικής συνείδησης στον καταναλωτή. Οι επιχειρήσεις που ενεργοποιούνται στην ασφαλιστική αγορά είναι οι ασφαλιστικές εταιρίες Γενικών Κλάδων, Κλάδων Ζωής και Μικτές. Σημειωτέον ότι οι αντασφαλιστικές εταιρίες, οι οργανισμοί οι οποίοι ασφαλίζουν τις ασφαλιστικές εταιρίες με έδρα την Ελλάδα, είναι όλες αλλοδαπές καθ ότι δεν υπάρχουν αντασφαλιστικές εταιρίες ελληνικών συμφερόντων. Επιπλέον, οι διαμεσολαβητές διακρίνονται σε ασφαλιστικούς συμβούλους, συντονιστές ασφαλιστικών συμβούλων, ασφαλιστικούς πράκτορες και μεσίτες ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων. Σε αντίθεση με τις ασφαλιστικές εταιρίες, η κάθε ιδιότητα από αυτές μπορεί να ασκηθεί πέρα από νομικό πρόσωπο και από φυσικό πρόσωπο. Διαδικαστικά, σε μια ασφαλιστική εταιρία δημιουργείται ένα ασφαλιστικό προϊόν το οποίο τιμολογείται βάσει συγκεκριμένων γενικών και ειδικών όρων, ελέγχεται αναλογιστικά, και προωθείται αναλόγως μέσω συγκεκριμένου τρόπου που περιλαμβάνει την συμμετοχή δικτύου διαμεσολαβητών. Οι διαμεσολαβητές αναλύουν και προωθούν με την σειρά τους το προϊόν στους δυνητικούς πελάτες, οι οποίοι σε περίπτωση αποδοχής του, πληρώνουν το ασφάλιστρο στην ασφαλιστική εταιρία. Οι διαμεσολαβητές αμείβονται με ποσοστό προμηθείας υπολογιζόμενο στα καθαρά ασφάλιστρα του συμβολαίου. Σήμερα τα ασφαλιστικά προϊόντα, κατά κανόνα πωλούνται μέσω των παραδοσιακών δικτύων ασφαλιστικών συμβούλων (agency system), πρακτόρων και μεσιτών αλλά και νέων δικτύων που έχουν αναπτυχθεί δυναμικά τα τελευταία χρόνια όπως το τραπεζικό (bankassurance). αλλά και άλλα δίκτυα, όπως η πώληση μέσω internet ή call centers, που τουλάχιστον στις ανεπτυγμένες ασφαλιστικές αγορές της Ευρώπης κατέχουν ένα σημαντικό μερίδιο αγοράς των τυποποιημένων ασφαλιστικών προϊόντων δεν είχαν ακόμη στην Ελλάδα αντίστοιχη ανάπτυξη. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας της πληροφορικής και των επικοινωνιών έχει συμβάλει σημαντικά στον εκσυγχρονισμό όλων των εργασιών της ασφαλιστικής δραστηριότητας τόσο στην πώληση των ασφαλιστικών προγραμμάτων όσο και στην τεχνική και οικονομική διαχείριση του ασφαλιστικού χαρτοφυλακίου. 33
Α.4.2 Ισχύον νομοθετικό πλαίσιο Με την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και της υιοθέτησης των σχετικών με τις ασφαλίσεις οδηγιών το νομοθετικό πλαίσιο για την ασφαλιστική δραστηριότητα προσαρμόστηκε με αυτό των άλλων χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκσυγχρονίστηκε. Στην Ελλάδα ο θεσμός της ιδιωτικής ασφάλισης διέπεται από τους νόμους 400/1970, 2496/1996, 3557/ και Κ3-8010/2007. Αν και η σχετική νομοθεσία μπορεί να κριθεί επαρκής σε σχέση με άλλα κράτη, η ελλιπής εποπτεία από πλευράς του κράτους και η αδυναμία αυτοελέγχου από πλευράς της αγοράς, οδήγησε σε πλημμελή λειτουργία πολλών ασφαλιστικών εταιριών με συνέπεια τη διακοπή της λειτουργίας δεκάδων εταιριών τα τελευταία χρόνια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία μιας αρνητικής εικόνας για τον κλάδο της ιδιωτικής ασφάλισης στα μάτια του μέσου καταναλωτή. Α.5 Αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας /δυναμική του επαγγέλματος ή/ και ειδικότητας Α.5.1 Γενική περιγραφή των τάσεων μεγέθυνσης που διαγράφουν στην ελληνική αγορά οι κλάδοι στους οποίους εντάσσονται οι απασχολούμενοι στο συγκεκριμένο επάγγελμα ή/ και ειδικότητα Ευρωπαϊκή Ασφαλιστική Αγορά1[5][5] Tα κύρια χαρακτηριστικά της Ευρωπαϊκής Ασφαλιστικής Βιομηχανίας την περίοδο 2005 αρχές 2006 ήταν η ανάκαμψη των χρηματοοικονομικών αγορών, των αυξήσεων των τεχνικών αποθεμάτων και υποχώρησης των οικονομιών που εμφανίσθηκαν στην αρχή αυτής της δεκαετίας. Οι πολλαπλές κανονιστικές ρυθμίσεις των τελευταίων ετών ακολουθήθηκαν από ένα έτος ηρεμίας του ρυθμιστικού πλαισίου. Τα κρίσιμα θέματα που απασχόλησαν την ευρωπαϊκή αγορά κατά τη διάρκεια του 2005 και 2006 περιελάμβαναν: α) τον χάρτη για ενίσχυση των ρυθμιστικών επιταγών των χρηματοοικονομικών 1 Πηγή: CEA Annual Report 2005-2006 [5][5] LIBRA Insurance Services 34
υπηρεσιών, β) την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανάπτυξης και απασχόλησης μέσω της δημιουργίας ενός πιο σταθερού περιβάλλοντος λειτουργίας, γ) το διαμορφούμενο νέο πλαίσιο εποπτείας (Περιθώριο Φερεγγυότητας- Solvency II) δ) την πορεία προς ένα διαφανές πλαίσιο χρηματοοικονομικής πληροφόρησης (Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα), ε) την προσφορά βιώσιμων συμπληρωματικών συνταξιοδοτικών της κοινωνικής ασφάλισης συνταξιοδοτικών λύσεων σε μία συνεχώς γηράσκουσα κοινωνία, στ) την βελτίωση της κάλυψης φυσικών καταστροφών μέσω της σύμπραξης ιδιωτών και δημοσίου ζ) την αξιολόγηση του κανονιστικού πλαισίου που αφορά στον κλάδο αυτοκινήτου (κυρίως της 5 ης οδηγίας αστικής ευθύνης αυτοκινήτου). Η συνολική παραγωγή ασφαλίστρων για το 2005 για τις χώρες της CEA (Comite Europeen des Assurances) διαμορφώθηκε στα 978 δισ. - παρουσίασε σε σχέση με το 2004 αύξηση (+4,5%) εκ των οποίων τα 924,6 δισ. (94,5% του συνόλου) αφορούσαν τις 25 χώρες της Ε.Ε. Οι ασφαλίσεις Ζωής εμφάνισαν αυξητικούς ρυθμούς και ήταν αυτές που συνέβαλλαν κυρίως στην αύξηση της συνολικής παραγωγής. Η συνολική παραγωγή των ασφαλίσεων Ζωής ανήλθε στα 598,9 δισ. αυξημένη κατά 6,2% σε σχέση με το 2004. Αυτή η πορεία της ασφαλιστικής αγοράς Ζωής επηρεάστηκε θετικά κυρίως από τις αγορές της Πορτογαλίας (43,1%) της Σουηδίας (23,4%) και του Βελγίου (22,4%) ενώ επιβεβαιώνεται και ο δυναμισμός των ανατολικών κρατών όπου διψήφιοι αριθμοί αύξησης της παραγωγής χαρακτήρισαν περισσότερο από τις μισές αγορές των χωρών αυτών. Το μερίδιο των ασφαλίσεων Ζωής στο σύνολο των ασφαλίστρων συνεχίζει να υπερτερεί, με ποσοστό 61,2% το 2005 έναντι 60,2% το 2004. Η δυναμική ανάπτυξης των ασφαλίσεων Ζωής παραμένει υψηλή λόγω της υψηλής ζήτησής της στην Ευρώπη, η 35
οποία δημιουργείται από την αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει τα συνταξιοδοτικά συστήματα. Πράγματι συνταξιοδοτικά προγράμματα και προγράμματα για ηλικιωμένους αντιμετωπίζονται με μεγάλο ενδιαφέρον σε όλες σχεδόν τις Ευρωπαϊκές χώρες καθώς συνοδεύονται και από φορολογικά κίνητρα. Η ανάπτυξη της αγοράς των ασφαλίσεων Ζωής αντικατοπτρίζει την συνειδητοποίηση της διογκούμενης ευρωπαϊκής δημογραφικής πρόκλησης, που εκφράζεται μέσω των εναλλακτικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων που προσφέρονται από τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες. Η καλή πορεία των χρηματαγορών, τα χαμηλά επιτόκια και η ανακτηθείσα εμπιστοσύνη των καταναλωτών ώθησαν τη ζήτηση για προϊόντα Unit Linked των οποίων το μερίδιο στο σύνολο της παραγωγής αυξήθηκε από 30% το 2002 στο 37,3% το 2004. Ο βαθμός διείσδυσης των ασφαλίσεων Ζωής στο σύνολο της οικονομίας (ως ποσοστό των ασφαλίστρων Ζωής στο ΑΕΠ) παρουσίασε μία μικρή αύξηση και από 5% το 2004 ανήλθε στο 5,1% το 2005. Η υιοθέτηση της οδηγίας για τα Επαγγελματικά Συνταξιοδοτικά Ταμεία έθεσε το πλαίσιο της συνετούς διαχείρισης (ελευθερία επενδύσεων και διαχείρισής τους, προστασία των δικαιωμάτων των συνταξιούχων, συνετή ατομική αρχή κ.λ.π.) ώστε να διευκολύνει τις ασφαλιστικές εταιρίες να ασκούν διασυνοριακή δραστηριότητα. Τα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά ταμεία αποτελούν ένα ελκυστικό μέσο προετοιμασίας για την σύνταξη, ως συμπληρωματικής και όχι σε αντικατάσταση της κρατικής σύνταξης. Προβλέπεται δε η προώθηση της Ενιαίας Αγοράς χρηματοοικονομικών υπηρεσιών να ωθήσει περαιτέρω τις ασφαλίσεις συνταξιοδότησης. Στις ασφαλίσεις κατά Ζημιών, με τα συνολικά ασφάλιστρα να ανέρχονται στα 379,2 δισ., παρατηρήθηκε το 2005 μία αύξηση 1,8% σε σχέση με το 2004 η οποία υπολείπεται του επιπέδου του 6% που παρατηρήθηκε κατά τα προηγούμενα χρόνια. Υψηλότερα ποσοστά αύξησης (10%) παρατηρήθηκαν στις ανατολικές χώρες, ενώ στις δυτικές καταγράφηκαν αυξήσεις κατά μέσο όρο στο 2% αποτέλεσμα της ωριμότητας της αγοράς των τελευταίων. Η ανάπτυξη που παρατηρείται κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, αναδεικνύει τις ασφαλιστικές εταιρίες σε παράγοντα που αναμένεται να παίξει συμπληρωματικό ρόλο στο σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης. 36
Το 2005 η συνολική αξία των επενδυμένων κεφαλαίων των ευρωπαϊκών ασφαλιστικών εταιριών ανήλθε στα 6.371 δισ. παρουσιάζοντας μία αύξηση 8,3% σε σχέση με το 2004. Από τα κεφάλαια αυτά το 5.161 δισ (81% του συνόλου ) αφορούν τις ασφαλίσεις Ζωής. Οι αγορές της Βρετανίας της Γαλλίας και της Γερμανίας καλύπτουν το 63% του συνόλου των επενδύσεων. Συνοπτικά τα στοιχεία για το 2005 των 33 χωρών-μελών της CEA έχουν ως εξής: Συνολικά ασφάλιστρα 978 δισ. +4,5% (αποπληθωρισμένα) Συνολικές επενδύσεις 6.37 δισ. +8,3% (αποπληθωρισμένες) Αριθμός εταιριών 5.300-0,7% Αριθμός εργαζομένων άνω του 1 εκατομμυρίου Με έναν συνολικό αριθμό 5.300 ασφαλιστικών εταιριών που δραστηριοποιούνται στις ευρωπαϊκές αγορές, και σημάδια συγκέντρωσης κατά την τελευταία τριετία γίνεται φανερό ότι οι ασφαλιστικές εταιρίες αυξάνουν το μέγεθος τους ώστε να λειτουργούν αποδοτικότερα σε μία μεγάλη αγορά αυτή των 25 χωρών επιδιώκοντας συγχρόνως και οικονομίες κλίμακας. Στην Ευρώπη αναπτύσσεται ένας ενιαίος οικονομικός χώρος ο οποίος προσφέρει πολλές ευκαιρίες τόσο στις αγορές κεφαλαίου όσο και στον ασφαλιστικό κλάδο. Οι εξελίξεις στην οικονομία αντικατοπτρίζονται και στις ασφαλιστικές αγορές. Η δημιουργία μιας ενιαίας ασφαλιστικής αγοράς παροχής ποικίλων και ανταγωνιστικών υπηρεσιών θα είναι προς όφελος των καταναλωτών οι οποίοι θα επωφεληθούν από ένα ευρύ φάσμα καινοτόμων προϊόντων και ανταγωνιστικών τιμών. Στις ανεπτυγμένες χώρες με δημογραφικά προβλήματα, η ασφάλιση Ζωής θα παραμένει ο κύριος παράγων που συνεισφέρει στην ανάπτυξη. Στον κλάδο Ζημιών υψηλή ανάπτυξη αναμένεται στις αναδυόμενες αγορές, και κυρίως σε αυτές της Ανατολικής Ευρώπης. Η διευρυμένη Ε.Ε. των 27 Κρατών Μελών - με νέα μέλη που έχουν σήμερα ένα συνολικό χαμηλό ασφαλιστικό προϊόν - αποτελούν μία δυναμικά αυξανόμενη αγορά. Οι ασφαλιστικές εταιρίες στην Ευρώπη πέραν της προσπάθειάς τους για βελτιστοποίηση του κανονιστικού τους περιβάλλοντος θα συνεχίσουν να επιδιώκουν την ευαισθητοποίηση τους στις 37
αλλαγές της κοινωνίας και ιδιαίτερα σε αυτές που επικεντρώνονται στον τομέα των συντάξεων και των αναδυόμενων κινδύνων (περιβαλλοντογικών και άλλων). Ελληνική Ασφαλιστική Αγορά 2 Ο κλάδος της ιδιωτικής ασφάλισης στην Ελλάδα παρουσίασε σημαντική ανάπτυξη την τελευταία δεκαετία. Παρ όλα αυτά υστερεί σε σχέση με αυτή των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, τόσο από πλευράς συμμετοχής στο ΑΕΠ 2,17% όσο και στο κατά κεφαλή ασφάλιστρο 354,02 (2005).Η χαμηλή αυτή διείσδυση της ιδιωτικής ασφάλισης αφήνει περιθώριο για μια σημαντική ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος στη χώρα μας το 2005 δραστηριοποιήθηκαν 95 Ασφαλιστικές Επιχειρήσεις εκ των οποίων οι 18 δραστηριοποιήθηκαν αποκλειστικά στις ασφαλίσεις Ζωής, 64 στις ασφαλίσεις Ζημιών και οι 13 και στους δύο κλάδους ( μικτές) μειώθηκαν δηλαδή κατά τέσσερις σε σχέση με το προηγούμενο χρόνο ( σύνολο 99 εταιριών). Η εξέλιξη των συνολικών παραγομένων ασφαλίστρων ήταν διαχρονικά ανοδική κατά την περίοδο 2000 2005, παρουσιάζοντας μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 8,5 %. Ειδικότερα για το 2005 τα συνολικά ασφάλιστρα ανήλθαν σε 3.923,5 εκατ. σημειώνοντας αύξηση 8,27 % σε σχέση με το 2004 ενώ η αντίστοιχη αύξηση για τα κατά κεφαλή ασφάλιστρα κυμάνθηκε στο 7,8%. 2 Πηγή Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος 38
ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Κατά Κεφαλήν Έτος % Κατ έτος Ασφάλιστρα Ασφάλιστρα Συνολικά Ασφάλιστρα Μεταβολή (σε ) (% του Α.Ε.Π) (σε χιλ. ) 1995 1.300.202 14,69% 122,26 1,65% 1996 1.506.809 15,89% 140,71 1,72% 1997 1.685.039 11,82% 156,36 1,73% 1998 1.933.503 14,74% 178,45 1,83% 1999 2.408.995 24,59% 221,36 2,14% 2000 2.572.549 6,78% 235,64 2,07% 2001 2.643.041 2,74% 241,28 1,99% 2002 2.895.252 9,54% 263,50 2,02% 2003 3.234.683 11,72% 293,43 2,08% 2004 3.623.923 12,03% 328,23 2,15% 2005 3.923.470 8,27% 354,02 2,17% 2006 4.333,5 10,45% 389,52 2,03% Πηγή: Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος Στοιχεία Ασφαλίσεων Ζωής Κατά την τελευταία τριετία παρουσιάσθηκε συνεχής αύξηση της παραγωγής αν και με μειούμενο ρυθμό το έτος 2005 όπου η παραγωγή των ασφαλίσεων Ζωής αυξήθηκε κατά 11,94% σε σχέση με το 2004 φθάνοντας τα 1.935,2 εκατ.. Σαν αποτέλεσμα, ο κλάδος συμμετείχε στο σύνολο παραγωγής ασφαλίστρων το 2005 κατά 49,33%. Ένα 39
χαρακτηριστικό του κλάδου είναι και η μεγάλη συγκέντρωση, καθώς οι 10 μεγαλύτερες εταιρίες κάλυψαν το 88,8% της συνολικής παραγωγής. Μία μικρή απαλλαγή φόρου εισοδήματος υπάρχει για ασφάλιστρα Ζωής η οποία ανέρχεται σε 1.100 ετησίως για όλη την οικογένεια. Επίσης στις ομαδικές ασφαλίσεις Ζωής υπάρχει μία αντίστοιχη φορολογικά αναγνωρισμένη συμμετοχή του εργοδότη στο ασφάλιστρο, που δεν μπορεί να ξεπερνά το ποσό των 1.500 για κάθε εργαζόμενο. Όσον αφορά τις προοπτικές του κλάδου, αυτές εμφανίζονται θετικές.to συνταξιοδοτικό σύστημα αναμένεται να γίνει πιο ισόρροπο με την συμβολή και της ιδιωτικής ασφάλισης μέσω της ώθησης στις συμπληρωματικές συντάξεις που θα λειτουργούν ανταποδοτικά. Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, η θέσπιση των Επαγγελματικών Ταμείων με τον νόμο 3029/2002 εκτιμάται ότι θα βοηθήσει τον χώρο των ασφαλίσεων Ζωής. Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία του Υπουργείου Ανάπτυξης για το 2006, τα συνολικά ασφάλιστρα Ζωής σημείωσαν μία αύξηση της τάξεως του 12% περίπου σε σχέση με το 2005. Στοιχεία Ασφαλίσεων κατά Ζημιών Οι ασφαλίσεις κατά Ζημιών χωρίζονται σε πολλούς κλάδους, ενώ δραστηριοποιείται ένας σημαντικός αριθμός εταιριών ( 64 στις ασφαλίσεις Ζημιών και 13 μικτές ). Η παραγωγή το 2005 παρουσίασε μία αύξηση ασφαλίστρων σε σχέση με το 2004 κατά 4,91%, φθάνοντας τα 1.988,3 εκατ., που αποτελεί το 50,68% της συνολικής παραγωγής ασφαλίστρων. Η ασφάλιση της αστικής ευθύνης οχημάτων συμμετέχει με ποσοστό περίπου 47,6% στη συνολική παραγωγή των ασφαλίσεων Ζημιών, με την ασφάλιση πυρκαγιάς και στοιχείων της φύσης να συμμετέχει με ποσοστό 15,9%. Όπως και στο χώρο των ασφαλίσεων Ζωής έτσι και στο χώρο των ασφαλίσεων Ζημιών, η Ελληνική αγορά υστερεί σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές αγορές. Για το λόγο αυτό εκτιμάται ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης. 40
Η ασφάλιση για τον κίνδυνο του σεισμού, της οικονομικής δραστηριότητας, της ατομικής περιουσίας και κυρίως της γενικής αστικής ευθύνης συγκεντρώνουν μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης και αναμένεται να συμβάλλουν στην εξέλιξη της αγοράς[6][6]. Α.5.2 Είδος επιχειρήσεων όπου εμφανίζεται κατά κύριο το επάγγελμα και αναπτυξιακή δυναμική του επαγγέλματος/ή και της ειδικότητας. Η ασφαλιστική δραστηριότητα εντάσσεται στο χώρο της παροχής υπηρεσιών και ασκείται στην Ελλάδα από ανώνυμες ασφαλιστικές εταιρίες και εταιρίες ασφαλιστικής διαμεσολάβησης οι οποίες λειτουργούν σύμφωνα με το νόμο περί ανωνύμων εταιριών και ειδικότερα με την ισχύουσα νομοθεσία για την ιδιωτική ασφάλιση (ΝΔ 400/70) έτσι όπως αυτή έχει προσαρμοσθεί και εναρμονιστεί με της οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα πλαίσια της ενιαίας ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς. Οι βασικοί κλάδοι άσκησης της ασφαλιστικής δραστηριότητας είναι δύο. Ο κλάδος ασφαλίσεων κατά ζημιών που αφορά τις εμπράγματες ασφαλίσεις και ο κλάδος ασφαλίσεων ζωής που αφορά τις ασφαλίσεις ζωής, υγείας και συνταξιοδότησης του ατόμου. Οι τεχνικές άσκησης της ασφαλιστικής δραστηριότητας ειδικεύεται στο χώρο των πωλήσεων με τις τεχνικές πωλήσεων που εντάσσονται στις σύγχρονες μεθόδους προώθησης υπηρεσιών και προϊόντων έτσι όπως το σύγχρονο Marketing έχει ανάπτυξη και εφαρμόζει. Η διαδικασίες εκτίμησης και αποδοχής των κινδύνων καθώς και η οικονομική και τεχνική διαχείριση της ασφαλιστικής δραστηριότητας χρησιμοποιεί τις δυνατότητες που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία της πληροφορικής για την επεξεργασία, ταξινόμηση και αρχειοθέτηση των απαραίτητων τεχνικοοικονομικών πληροφοριών που είναι αναγκαίες για την ασφαλιστική δραστηριότητα. [6][6] "Στατιστικά Στοιχεία για την ασφαλιστική αγορά" Υπουργείο Ανάπτυξης 41