ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Ι Ενότητα #4: Λογιστικό Γεγονός - Λογαριασμοί Δημήτρης Τζελέπης Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Οικονομικών Επιστημών
Σκοποί ενότητας Σκοπός της ενότητας είναι να προβάλλει αρχικά την έννοια του λογιστικού γεγονότος. Στην συνέχεια παρουσιάζεται η επίδραση των λογιστικών γεγονότων στην λογιστική ισότητα μέσω των μετασχηματισμών. Παράλληλα, αναλύεται η έννοια, η λειτουργία και η μορφή των λογαριασμών. Τέλος, απεικονίζεται η αποτύπωση των λογιστικών γεγονότων στους λογαριασμούς βάσει της διπλογραφικής μεθόδου.
Λογιστικό Γεγονός (accounting event) Κάθε οικονομικό γεγονός που επηρεάζει άμεσα τη χρηματοοικονομική κατάσταση της επιχείρησης δηλ. τα στοιχεία του ενεργητικού, του παθητικού και της Καθαρής Θέσεως.
Αρχή της αντικειμενικότητας (objectivity principle) Τα λογιστικά γεγονότα πρέπει να βασίζονται σε αντικειμενικές αποδείξεις, δηλ. έγγραφα που μπορούν να πιστοποιήσουν τη δημιουργία του γεγονότος και τις επιδράσεις του στην περιουσιακή κατάσταση της επιχείρησης. Τα έγγραφα που παρέχουν τέτοιου είδους αποδείξεις καλούνται δικαιολογητικά ή αποδεικτικά έγγραφα.
Μετασχηματισμοί της Λογιστικής Ισότητας Απλοί Μετασχηματισμοί Προκαλούνται όταν το λογιστικό γεγονός έχει ως αποτέλεσμα τη μεταβολή δυο μόνο στοιχείων της λογιστικής ισότητας. Σύνθετοι Μετασχηματισμοί Προκαλούνται όταν το λογιστικό γεγονός έχει ως αποτέλεσμα τη μεταβολή περισσοτέρων από δύο στοιχεία της λογιστικής ισότητας.
Παραδείγματα λογιστικών γεγονότων ΑΠΛΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ Καταβολή κεφαλαίου 30.000 με την μορφή μετρητών από τον επιχ/τια Αγορά εμπ/των αξίας 2.000 με πίστωση Λήψη δανείου από την τράπεζα 10.000 Εξόφληση χρέους σε προμηθευτή 1.000 Εξόφληση ενοικίου καταστήματος 500 Είσπραξη Απαιτήσεων από πελάτη 1.500 Εξόφληση μισθοδοσίας προσωπικού 3.000
Παραδείγματα λογιστικών γεγονότων ΣΥΝΘΕΤΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ Αγορά εμπορευμάτων αξίας 2.000 κατά το 1/2 με μετρητά και το υπόλοιπο με πίστωση Εξόφληση χρέους σε προμηθευτή 2.000, με μετρητά 500, με εμπορεύματα αξίας 1.000 και με συναλλαγματικές αποδοχής της επιχ. αξίας 600 (περιέχουν τόκους 100).
Έννοια Λογαριασμού Διάγραμμα με το οποίο απεικονίζονται συστηματικά, με χρονολογική σειρά και με χρηματικούς όρους, η αρχική θέση και οι μεταβολές (αυξήσεις και μειώσεις) των στοιχείων του ισολογισμού και του λογ/σμου Α.Χ.
Μορφή και Περιεχόμενο Λογαριασμού Τίτλος λογαριασμού Κωδικός λογαριασμού (σύμφωνα με Ε.Γ.Λ.Σ) Ημερομηνία καταχώρησης λογ. γεγονότος Αιτιολογία καταχώρησης Ποσά της αυξομείωσης Χ 20. ΕΜΠ/ΤΑ Π
Λειτουργία των Λογαριασμών Άνοιγμα λογαριασμών δηλ. δημιουργία νέου λογαρισμού Καταχώρηση λογιστικών γεγονότων Εξίσωση λογαριασμών Μεταφορά των ποσών Κλείσιμο λογαριασμών δηλ. οριστική εξίσωση (κατάργηση) λογαριασμού
Καταχώρηση λογιστικών γεγονότων Λογ/σμοι Ενεργητικού Λογ/σμοι Παθητικού Αύξηση Μείωση Μείωση Αύξηση Λογ/σμοι Εξόδων και Ζημιών Λογ/σμοι Εσόδων και Κερδών Αύξηση Μείωση Μείωση Αύξηση
Διάκριση Λογαριασμών Γενικοί ή Πρωτοβάθμιοι Λογ/σμοί Παρακολουθούν τις μεταβολές συνολικά κάποιας κατηγορίας περιουσιακών στοιχείων του ενεργητικού ή του παθητικού και καταγράφονται σε ένα ειδικό βιβλίο που καλείται «Γενικό Καθολικό». Ειδικοί η Αναλυτικοί Λογ/σμοί προέρχονται από τη διάσπαση των πρωτοβάθμιων με βάση διαφορετικά χαρακτηριστικά τους και η τήρηση τους γίνεται στο βιβλίο που λέγεται «Αναλυτικό Καθολικό».
Ανάλυση λογαριασμού «πελάτες» Πελάτες Πελάτες Εσωτερικού Πελάτες Εξωτερικού Πελάτες Αθηνών Πελάτες Πατρών Πελάτες Ε.Ε. Πελάτες Η.Π.Α.
Διπλογραφική Μέθοδος Καταγράφει τις μεταβολές που επιφέρουν τα λογιστικά γεγονότα στην περιουσιακή κατάσταση της επιχείρησης θέτοντας σε κίνηση δύο τουλάχιστον λογαριασμούς
Παραδείγματα Διπλογραφικής Μεθόδου Αγορά εμπ/των μετρητοίς 2.000 ευρώ. Την ημέρα της αγοράς υπήρχαν στο ταμείο 2.500 ευρώ. Εξόφληση μισθοδοσίας προσωπικού 10.000 ευρώ. Την ημέρα της πληρωμής υπήρχαν στο ταμείο 15.000 ευρώ. Αγορά με πίστωση μεταφορικού μέσου 5.000 ευρώ. Πώληση με πίστωση ετοίμων προϊόντων 600 ευρώ. Εξόφληση υπολοίπου προμηθευτή 1.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι την ημέρα της πληρωμής υπήρχαν στο ταμείο 2.000 ευρώ.
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Πατρών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την 1 η έκδοση.
Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Δημήτρης Τζελέπης, «Λογιστική Ι. Λογιστικός Γεγονός - Λογαριασμοί». Έκδοση: 1.0. Πάτρα 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: https://eclass.upatras.gr/courses/econ1209/
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.
Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων συγγραμμάτων: Βασιλάτου-Θανοπούλου, Ε. (1996), "Εισαγωγή στη Χρηματοοικονομική Λογιστική: Θεμελιώδεις Λογιστικές Έννοιες", Τεύχος Β', Έκδοση 3η, Εκδόσεις Ε. Μπένου, Αθήνα Βασιλάτου-Θανοπούλου, Ε., (1996), "Ασκήσεις Χρηματοοικονομικής Λογιστικής", Τεύχος Β', Έκδοση 5η, Εκδόσεις Ε. Μπένου, Αθήνα Βασιλάτου-Θανοπούλου, Ε. (1998), "Εισαγωγή στη Χρηματοοικονομική Λογιστική: το Λογιστικό Κύκλωμα και η Χρησιμοποίηση των Λογιστικών Στοιχείων για τη Λήψη Αποφάσεων", Τεύχος Γ', Έκδοση 2η, Εκδόσεις Ε. Μπένου, Αθήνα
Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων συγγραμμάτων: Παππάς, Α. (2006), Χρηματοοικονομική Λογιστική, τ. Α και Β., Εκδόσεις Μπένου, Αθήνα Horngren, C., Sunden G., Elliott, J., (1996), "Introduction to financial Accounting", Prentice Hall, New Jersey