Global Technical Analysis Institute 21/03/13 Greek Finance Forum Καθημερινή Ανάλυση και Σχόλιο για τις αγορές Greek Finance Forum* Τα όσα αναγράφονται σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν ως προτροπή για αγορά, πώληση ή/και διακράτηση προϊόντων των αγορών κεφαλαίου και χρήματος. Η ανάγνωση του παρόντος σημαίνει και αποδοχή της αποποίησης ευθύνης που παρουσιάζεται στην τελευταία σελίδα. London -Athens 21/03/2013
2 Όλα τα φώτα στην Κύπρο (3) Πιθανόν σήμερα η κρίσιμη ημέρα Οι δραματικές εξελίξεις στην Κύπρο θα συνεχίσουν να είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, με πληροφορίες και ενδείξεις ότι σήμερα θα μπορούσε να είναι η κρίσιμη ημέρα και να δοθεί μια λύση στο πρόβλημα και την εξεύρεση των 5,8δις ευρώ που απαιτούνται για να κλείσει το πακέτο, μετά και την απόρριψη του κουρέματος των καταθέσεων. Προτού δούμε την τελευταία ειδησεογραφία, να επαναλάβουμε ότι σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, φαίνεται να βρισκόμαστε μπροστά σε ένα πραγματικά γεωπολιτικό θρίλερ, σε μια προσπάθεια να βρεθεί η χρυσή τομή μεταξύ της Ε.Ε. και της Ρωσίας, κάτι τα οποίο φάνηκε και από τις χθεσινές δηλώσεις ρώσων αξιωματούχων και ειδικά του ρώσου πρωθυπουργού, Δ. Μεντβέντεφ. Θα επαναλάβουμε, επίσης, ότι ρόλο κλειδί σε μια πιθανή συμφωνία φαίνεται ότι θα παίξει και η αξιοποίηση των κοιτάσματα υδρογονανθράκων, ένα γεγονός που περιπλέκει ακόμη περισσότερο τα πράγματα, αν και αισιοδοξούμε ότι στο τέλος θα βρεθεί η κρίση. Θα λέγαμε, μάλιστα, ότι αν και το ενδεχόμενο ενός ατυχήματος είναι πάντα πιθανό, μας φαίνεται αδιανόητο για ένα ποσό της τάξης των 5,8δις ευρώ, να τεθεί σε κίνδυνο η ευρωζώνη. Στην ειδησεογραφία και σύμφωνα με τα όσα μεταδίδουν τα κυπριακά ΜΜΕ, σήμερα στις 09:30 το πρωί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κύπρου αναμένεται να θέσει ενώπιον των αρχηγών των κομμάτων πρόταση για τη διάσωση της Κύπρου. Η εναλλακτική λύση που θα τεθεί ενώπιον των αρχηγών είναι η σύσταση επενδυτικού ταμείου, στο οποίο θα κληθούν να συνεισφέρουν όλοι (Ταμεία Προνοίας, φυσικά πρόσωπα) σε εθελοντική βάση, με στόχο να μαζευτεί το μεγαλύτερο δυνατό ποσό. Ειδικότερα, ο κύπριος πρόεδρος θα ενημερώσει τους αρχηγούς και θα ζητήσει τη βοήθειά τους για να μπορέσει να έχει τη μεγάλη αποδοχή η συγκεκριμένη πρόταση και θα αναμένεται να έχει συνεχείς επαφές με όλα τα οργανωμένα σύνολα του επιχειρηματικού και συνδικαλιστικού κόσμου. Όπως μεταδίδουν πάντα τα κυπριακά ΜΜΕ, στόχος είναι να συγκληθεί έκτακτη ολομέλεια της Βουλής, ακόμη και σήμερα, σε μια προσπάθεια να περάσει το νομοσχέδιο και να έχει άμεση εφαρμογή, καθώς δίνεται μάχη με τον χρόνο να εξασφαλιστούν τα χρήματα των 5,8δις και να ανοίξουν οι τράπεζες, οι οποίες όπως ανακοινώθηκε θα μείνουν κλειστές μέχρι τις αρχές της επόμενης εβδομάδας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης αποχωρώντας στις 10 χθες το βράδυ από το Προεδρικό Μέγαρο δήλωσε ότι η λύση για τη διάσωση της Κύπρου πρέπει να ληφθεί το αργότερο μέχρι
3 σήμερα, δεν μας παίρνει άλλος χρόνος και όλοι πρέπει να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων, φέρεται να δήλωσε. Επίσης, «Δεν έχουμε ούτε εβδομάδες, ούτε μέρες αλλά μερικές ώρες» τόνισε με δραματικό τρόπο ο Αναπληρωτής Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου μιλώντας στους δημοσιογράφους την ώρα που συνερχόταν χθες, αργά το απόγευμα, το Υπουργικό Συμβούλιο. «Το στοίχημα είναι να σώσουμε τον τόπο μας. Δεν έχουμε άλλη επιλογή» σημείωσε ο κ. Νεοφύτου για να προσθέσει ότι «Θα εργαστούμε μέχρι το πρωί να βρούμε τις λύσεις». «Θεωρώ και πιστεύω ότι αυτή πολιτική ηγεσία αυτού του τόπου έστω και την υστάτη θα πάρει τις ιστορικές της ευθύνες και θα σώσουμε τον τόπο μας. Το χρωστούμε στα παιδιά μας». Υπογράμμισε ότι δεν μπορεί να διανοηθεί ότι η πολιτική ηγεσία του τόπου θα χαραμίσει την επόμενη γενιά. «Γι αυτό και θέλω να στείλω ένα μήνυμα αισιοδοξίας. Παρά τα δύσκολα απόψε δεν θα κοιμηθούμε. Θα βρούμε λύση. Δεν έχουμε δικαίωμα να μην βρούμε λύση». Υπέδειξε ότι «ο κύπριος πολίτης νοιάζεται για το μέλλον αυτού του τόπου και απαιτεί από μας να βρούμε λύση. Να μην χρεοκοπήσει η χώρα μας. Και πιστεύω ότι δεν θα είμαστε οι καταραμένοι αυτής της γενιάς. Και δεν θα αφήσουμε τη χώρα μας να χρεοκοπήσει». Σε ερώτηση αν υπάρχουν νέα από τη Μόσχα ο Αν. Πρόεδρος του ΔΗΣΥ απάντησε ότι «δεν υπάρχουν νέα από τη Μόσχα» «Η ουσία είναι κατά πόσο θα αφήσουμε τη χώρα μας να χρεοκοπήσει. Και πιστεύω στον πατριωτισμό και της ηγεσίας και των πολιτών». Τέλος, σημείωσε ότι «εάν κάποιοι θέλουν να θέσουν το κόμμα πάνω από την πατρίδα τουλάχιστον να προσπαθήσουμε η πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων να θέσουμε τον τόπο πάνω από τα κόμματα». Σύμφωνα πάντα με τις πληροφορίες, το Plan B αφορά τη δημιουργία ενός διαρθρωτικού επενδυτικού ταμείου με την ενίσχυση διαφόρων Ταμείων Προνοίας, ακινήτων, κ.λπ. με στόχο να εξασφαλιστεί ένα ψηλό επίπεδο ποσού, το οποίο να στηριχθεί με ένα επιπρόσθετο ποσό από τους Ευρωπαίους δανειστές. Το ταμείο αυτό, θα συνδεθεί με την έκδοση ομολόγων και με τις προοπτικές του φυσικού αερίου. Η πρόταση αυτή φαίνεται να έτυχε νομικής και τεχνοκρατικής μελέτης, η οποία θα συνεχιστεί μέχρι και τις πρωινές ώρες σήμερα. Κύκλοι του Προεδρικού ανέφεραν ότι "το βασικό είναι αυτό το ταμείο να μην επιβαρύνει την Κυβέρνηση, κάτι που δε θα γίνει αποδεκτό από την τρόικα". Επίσης, σύμφωνα με τις πληροφορίες, η τρόικα φαίνεται να είναι ανένδοτη όσον αφορά το κούρεμα στο επίπεδο των 100 χιλ. ευρώ, ενώ οι Γερμανοί επιμένουν έστω και σε ένα "συμβολικό" κούρεμα στις καταθέσεις των Ρώσων καταθετών.
4 Όπως ανέφεραν κυπριακά δημοσιεύματα, κρίσιμη είναι η κατάσταση με τη Λαϊκή Τράπεζα, στην οποία η κατάσταση πλέον δεν διασώζεται, ενώ αναπνοές ζωής προσπαθούν να δοθούν για να διασωθεί η Τράπεζα Κύπρου. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σύμφωνα με στενούς συνεργάτες του, φαίνεται αισιόδοξος ότι σήμερα "όλοι θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, αφού όλοι μιλούν για πατριωτισμό και ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του μπροστά στις κρίσιμες στιγμές που περνά η Κύπρος". ---------------------- Σύντομη ανασκόπηση της χθεσινής συνεδρίασης Με κέρδη έκλεισε χθες το Χ.Α., κυρίως λόγω της ανόδου των τραπεζών, αν και τα προβλήματα σε μεγάλο μέρος του ταμπλό (Motor Oil, Jumbo, Fourlis, OTE) συνεχίστηκαν. Επίσης, σε αρκετές μετοχές του FTSE 25 οι οποίες στο ξεκίνημα είχαν βρεθεί αισθητά υψηλότερα έκλεισαν κοντά στο χαμηλό της ημέρας. Στα επιμέρους σημεία, με σημαντικά κέρδη 4,28% οι τράπεζες, με την ΕΤΕ στα επίπεδα των 0,683 ευρώ (+4,92%) και τη μετοχή της Alpha Bank στα επίπεδα των 0,736 ευρώ, +8,24%). Στο υπόλοιπο ταμπλό, με άνοδο η μετοχή της Coca Cola (22,75 ευρώ, +1,56%), των ΕΛΠΕ (7,95 ευρώ, +2,58%), της MIG (0,315 ευρώ, +7,15%), της Βιοχάλκο (3,50 ευρώ, +2,34%), της ΔΕΗ (6,00 ευρώ, +0,50%), του ΟΛΠ (18,08 ευρώ, +1,29%) και της ΕΧΑΕ (4,42 ευρώ, +0,23%). Με πτώση η μετοχή της Motor Oil (7,84 ευρώ, -4,04%), της Frigoglass (4,21 ευρώ, -5,82%), του ΟΤΕ (5,20 ευρώ, -1,89%), της Fourlis (1,93 ευρώ, -4,44%) και της Jumbo (6,35 ευρώ, -3,05%). Αναφορικά με το ΓΔ, αυτός έκλεισε τελικά στα επίπεδα των 930,73 μονάδες, +0,79%, με το τζίρο στα επίπεδα των 53,8εκ ευρώ. ----------------------- Χ.Α.: Συνεχίζεται η μεγάλη «μάχη» των βασικών δεικτών να παραμείνουν υψηλότερα καθοριστικών στηρίξεων. Χωρίς να πείθει με κέρδη έκλεισε χθες το Χ.Α., με τις εξελίξεις, στην Κύπρο, όπως είναι λογικό να κρίνονται καθοριστικές, ενδεχομένως όχι μόνο για τη
5 βραχυπρόθεσμη, αλλά και τη μέσο μακροπρόθεσμη πορεία της αγοράς, Κάνοντας, ένα πρώτο σχόλιο, θα επαναλάβουμε, ότι αν αποφευχθεί ένα ατύχημα στην Κύπρο (αν και όλα είναι ανοιχτά, αυτό είναι το πιθανότερο σενάριο), τότε παραμένουμε αισιόδοξοι ότι σύντομα το κλίμα στο Χ.Α. θα βελτιωθεί και πάλι. Στα αμιγώς διαγραμματικά των βασικών δεικτών, όπως σημειώσαμε και χθες, η κατάσταση είναι πραγματικά πολύ κρίσιμη, δεδομένου ότι το σύνολο των βασικών δεικτών και μετοχών κινούνται στα όρια υπερβολικά σημαντικών στηρίξεων, υψηλότερα των οποίων θα πρέπει να μείνουν, με κάθε τρόπο, έτσι ώστε να διατηρηθούν οι θετικές τεχνικές ενδείξεις. Ειδική αναφορά θα πρέπει να γίνει στον τραπεζικό κλάδο, όπου παρά τη χθεσινή άνοδο και ακόμη και αν υπάρξει μια συνέχιση της αντίδρασης, στην περίπτωση μιας επίλυσης του κυπριακού προβλήματος, αντίστροφα μετράει πλέον ο χρόνος για τις αυξήσεις κεφαλαίου και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, μια περίοδος η οποία αναμένουμε, όπως αναφέρουμε εδώ και καιρό, να είναι εξαιρετικά δύσκολη για την πορεία των τραπεζικών μετοχών. Πιο συγκεκριμένα όσον αφορά τη διαγραμματική εικόνα των τριών βασικών δεικτών (ΓΔ, Τραπεζικός Δείκτης και FTSE 25), έχουμε τα ακόλουθα: ΓΔ Με κέρδη 0,79% έκλεισε χθες ο ΓΔ στις 930,73 μονάδες, με το τζίρο στα 53,8εκ ευρώ. Δεν έχουμε κάτι καινούργιο να προσθέσουμε, με όλα τα βλέμματα να είναι στραμμένα στις επόμενες στηρίξεις οι οποίες δε θα πρέπει να χαθούν, αφού αυτό θα δημιουργήσει, για πρώτη φορά μετά από πολλούς μήνες, ερωτηματικά για την μέσο μακροπρόθεσμη πορεία της αγοράς (θα τεθούν σε κίνδυνο οι θετικές τεχνικές ενδείξεις που έχουν δημιουργηθεί μετά το ράλι των τελευταίων 7 μηνών). Πιο συγκεκριμένα, θα επαναλάβουμε και σήμερα ότι είναι εξαιρετικά κρίσιμο ο ΓΔ να παραμείνει υψηλότερα των 900 920 μονάδων (πολύ σημαντικές μακροπρόθεσμες στηρίξεις όσο ο δείκτης παραμένει υψηλότερα αυτών των επιπέδων διατηρούνται οι θετικές τεχνικές ενδείξεις). Στον αντίποδα, το ζητούμενο είναι μια αντίδραση και σταδιακή επιστροφή υψηλότερα των 950 μονάδων (μέτρια αντίσταση) και υψηλότερα των 970 975 μονάδων (μέτριες αντιστάσεις), των 980-990 μονάδων (σημαντικές αντιστάσεις) και κυρίως υψηλότερα των 1.000 1.010 μονάδων (πολύ ισχυρές μακροπρόθεσμες - αντιστάσεις). Απλά θα επαναλάβουμε ότι επιστροφή υψηλότερα των τελευταίων αυτών επιπέδων θα αποτελέσει τη βάση για να επιχειρήσει και πάλι ο δείκτης να προσεγγίσει και να διασπάσει τις πολύ σημαντικές (μακροπρόθεσμες) αντιστάσεις στα επίπεδα των 1.030 1.050 μονάδων. Με τη σειρά της, διάσπαση και αυτών των επιπέδων θα συνέβαλε στην πραγματική βελτίωση της μακροπρόθεσμης τάσης, μετά από
6 περίπου 5 6 χρόνια!!!!!!, ανοίγοντας το δρόμο για μια κίνηση εντυπωσιακά υψηλότερα. Τραπεζικός Δείκτης Με σημαντικά κέρδη 4,28% έκλεισαν χθες οι τραπεζικές μετοχές, με το δείκτη αυτών στις 128,11 μονάδες. Παρά τη χθεσινή άνοδο και το ενδεχόμενο συνέχισης της αντίδρασης θα παραμείνουμε εξαιρετικά αρνητικοί για την πορεία του τραπεζικού κλάδου, εν όψει της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και των αυξήσεων κεφαλαίου. Όπως είχαμε αναφέρει και χθες, μετά και την απώλεια των 150 μονάδων, η πρόσφατη πολύ κακή πορεία του δείκτη ήταν αναμενόμενη, ενώ αδυνατούμε να αναφερθούμε σε συγκεκριμένες στηρίξεις, λόγω του χαμηλού πολλών ετών στον οποίον βρίσκεται ο δείκτης. Απλά θα θυμίσουμε ότι όπως είχαμε προβλέψει μετά την απώλεια των 150 μονάδων, υπήρχε κίνδυνος μιας πτώσης μέχρι περίπου 40 με 45%. Από την άλλη πλευρά, φυσικά και το ζητούμενο είναι μια μεγάλη αντίδραση και επιστροφή υψηλότερα των 150 μονάδων, έτσι ώστε να αρχίσει και πάλι να ηρεμεί η διαγραμματική εικόνα του δείκτη (φυσικά ενόψει της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών το αρνητικό είναι το περισσότερο πιθανό σενάριο). FTSE Large CAP 25 Με κέρδη 0,79% έκλεισε χθες ο FTSE 25, στις 300,13 μονάδες. «Μια από τα «ίδια», με τα βλέμματα στραμμένα στη μεγάλη «μάχη» (καθοριστική και για την αγορά συνολικά) του δείκτη να παραμείνει υψηλότερα των πολύ σημαντικών μακροπρόθεσμων στηρίξεων στα επίπεδα των 280 290 μονάδων, απώλεια των οποίων θα επιδείνωνε πάρα πολύ τη διαγραμματική εικόνα του δείκτη. Από την άλλη πλευρά, το ζητούμενο είναι μια αντίδραση και επιστροφή υψηλότερα των 315-320 μονάδων (πολύ σημαντικά - μακροπρόθεσμα επίπεδα), κάτι το οποίο θα συμβάλει στη βελτίωση της βραχυπρόθεσμης και όχι μόνο διαγραμματικής εικόνας, συμβάλλοντας και στη βελτίωση της διαγραμματικής εικόνας της αγοράς συνολικά. Εν συνεχεία το στοίχημα θα είναι η επιστροφή υψηλότερα των 350 355 μονάδων. Θυμίζουμε ότι διάσπαση των τελευταίων αυτών αντιστάσεων (όποτε και αν συμβεί) θα άνοιγε το δρόμο για μια κίνηση ακόμη και κατά 40 με 50% υψηλότερα, τους προσεχείς μήνες (μάλιστα θα σταθούμε και στην έλλειψη πολύ σημαντικών αντιστάσεων, μέχρι πραγματικά πολύ υψηλότερα επίπεδα).
7 Διάγραμμα Γενικός Δείκτης Διάγραμμα Γενικός Δείκτης (με εβδομαδιαία δεδομένα)
8 Διάγραμμα Τραπεζικός Δείκτης Διάγραμμα FTSE 25
9 Αποποίηση Ευθύνης Τα προϊόντα Τεχνικής Ανάλυσης έχουν ως σκοπό την επιπρόσθετη ενημέρωση των επενδυτών με τα συμπεράσματα μιας χρήσιμης οπτικής γωνίας. Η μέθοδος της Τεχνικής Ανάλυσης δεν αποτελεί εξαντλητικό κριτήριο στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων αλλά συμβάλλει μαζί με άλλους παράγοντες όπως τη Θεμελιώδη Ανάλυση και την ολοκληρωμένη γνώση της αγοράς στη διαμόρφωση μιας πληρέστερης προσέγγισης της προς εξέταση μετοχής. Επίσης θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι πληροφορίες που περιέχονται στα εν λόγω προϊόντα βασίζονται στη μεθοδολογία της Τεχνικής Ανάλυσης και στη χρήση τεχνικών και δεικτών π.χ. των RSI, MACD, Stochastic Oscillator όπως αυτοί περιγράφονται στη διεθνή βιβλιογραφία και εφαρμόζονται στην καθιερωμένη πρακτική της αγοράς. Οι απόψεις που εξάγονται μέσω της Τεχνικής Ανάλυσης, είναι πιθανό να μη βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία με άλλες μορφές ή μεθόδους ανάλυσης, όπως π.χ. με τη Θεμελιώδη Ανάλυση. Επίσης, λόγω του βραχυχρόνιου χαρακτήρα της εξαγόμενης άποψης, σε περιόδους υψηλού βαθμού μεταβλητότητας (volatility), καθίσταται ιδιαιτέρως δύσκολη, ή ακόμη και εύθραυστη, η απόπειρα πρόβλεψης των μελλοντικών τάσεων και των αντίστοιχων επιπέδων τιμών τα οποία συνήθως αναφέρονται ως υποθετικοί στόχοι στήριξης ή αντίστασης (αγοράς ή πώλησης). Ανάληψη ευθύνης από την πλευρά αναγνώστη 1. Απαγορεύεται η με κάθε τρόπο αναπαραγωγή της παρούσας ανάλυσης και δημοσίευση σε μέσα μαζικής ενημέρωσης ή στο διαδίκτυο, μέρους ή συνόλου αυτής, χωρίς την έγγραφη άδεια του -Global Technical Analysis Institute του οποίου και αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία. 2. Όλα τα παραπάνω γραφόμενα αποτελούν ανακοίνωση ερευνητικών καθαρά προσεγγίσεων, που διεξάγονται αυστηρά και μόνο με βάση τη μέθοδο της τεχνικής ανάλυσης και όχι με βάση τα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία των επιχειρήσεων. 3. Οι παρατηρήσεις και οι εκτιμήσεις που αναγράφονται είναι καθαρά υποκειμενικές, και η εξαγωγή όλων ανεξαιρέτως των συμπερασμάτων στηρίζεται σε απολύτως υποκειμενικά κριτήρια, που προκύπτουν με βάση αρχές και κανόνες της τεχνικής ανάλυσης και κατ' ουδένα τρόπο δε στηρίζονται σε πηγές εσωτερικής ή άλλου είδους πληροφόρησης. 4. Κατ' ουδένα τρόπο, τα παραπάνω γραφόμενα δεν αποτελούν προτροπή για αγορά, πώληση ή/και διακράτηση μετοχικών τίτλων ή/και συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης ή/και άλλων, πάσης φύσεως, επενδυτικών προϊόντων. Οι επενδύσεις στα χρηματιστήρια χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο και πρέπει να είναι αποτέλεσμα προσεκτικότατης μελέτης των οικονομικών στοιχείων των εισηγμένων εταιρειών.