ΓΙΑΓΚΟΣ ΜΙΚΕΛΛΙΔΗΣ «Έγηλα πην θαιόο άλζξσπνο» Όηαλ θνηηάμεηο ηνλ ζάλαην θαηάκαηα, ιέλε πσο αιιάδεηο ηξόπν δσήο. Μπνξεί λα κελ άληεμε λ απνρσξηζηεί ηηο θαθέο ηνπ ζπλήζεηεο, όκσο από ην θώκα ησλ δύν κελώλ, μύπλεζε πην πξάνο θαη κε ιηγόηεξε έπαξζε, όπσο ν ίδηνο νκνινγεί. Οη κεγάιεο ηειενπηηθέο ηνπ ζηηγκέο, όπνπ εκθαληδόηαλ αζπξόζηνκνο θαη θπληθόο, αλήθνπλ πηα ζην παξειζόλ. Από ηε Θενδώξα Γηάγθνπ Η θσηνγξάθεζε ζηνλ κηθξό ηνπ παξάδεηζν ζηα Ππξγά έρεη ηειεηώζεη. Αλεβαίλεη ηα ζθαιηά αζζκαίλνληαο ειαθξώο, ζηεξηγκέλνο ζηα ρέξηα ησλ βνεζώλ ηνπ. Γελ έρεη αλαξξώζεη πιήξσο. Καζόκαζηε έμσ ζηε βεξάληα, ζ έλα κεγάιν μύιηλν ηξαπέδη θαη πηάλνπκε θνπβέληα γηα ηνλ σξαίν ηνπ θήπν, ηα δέθα ηνπ ζθπιηά, γηα ην θαηαθύγηό ηνπ. Τε ζθπηάιε παίξλνπλ ε νηθνλνκηθή θξίζε θαη ε Θεζζαινλίθε πνπ ηνλ απνγνήηεπζε. Η ζπδήηεζε παίξλεη ώξα πνιιή. Γελ είλαη άλζξσπνο επηθαλεηαθόο. Δλδηαθέξεηαη λα ζε γλσξίζεη, λα κνηξαζηεί πξάγκαηα θαη λα πξνβιεκαηηζηεί καδί ζνπ. Αλάβεη ηζηγάξν θη ακέζσο ζθέθηνκαη ηελ πξώηε κνπ εξώηεζε Η πεξηπέηεηα κε ηελ πγεία ζαο ήηαλ έλα κεγάιν ραζηνύθη, όκσο επηζηξέςαηε ζηηο παιηέο θαθέο ζαο ζπλήζεηεο. Δλλνείο ην ηζηγάξν; Γπζθνιεύνκαη λα απνθαζίζσ όηη δελ ζα μαλαθάλσ απηό ην πξάγκα. Καηάθεξα λα αληηζηαζώ κόλν δύν ρξόληα. Ξέξσ όηη κε βιάπηεη, αιιά είλαη θαη κηα επραξίζηεζε. Τη αλαζθάιεηεο ζαο άθεζε απηό πνπ πεξάζαηε; Γελ κνπ άθεζε αλαζθάιεηεο, αιιά έλα πξσηόγλσξν ζπλαίζζεκα εξεκίαο. Έλησζα λα θεύγσ από ην ζώκα κνπ. Έβιεπα από καθξηά ηνπο θίινπο κνπ θαη ηνλ εαπηό κνπ θαη έλησζα όηη δελ είλαη δηθή κνπ ε δσή. Γελ έλησζα όκσο θόβν ή παληθό. Έλησζα εξεκία. Απηό μεθηλά
από ηα παηδηθά κνπ ρξόληα, γηαηί έρσ κεγαιώζεη κε ρξηζηηαληθέο αξρέο, κε ηελ πίζηε όηη ππάξρεη θάηη άιιν κεηά ηνλ ζάλαην. Γίλαηε πην ζξήζθνο όηαλ ζπλήιζαηε από ην θώκα; Πάληα ήκνπλ ζξήζθνο. Μεγάισζα ζε κηα βαζηά ζξεζθεπόκελε νηθνγέλεηα. Ο παππνύο κνπ ήηαλ παπάο θαη κε κεγάισζε κε ηελ πίζηε ζην κεγαιείν ηνπ Θενύ. Πηζηεύσ ζηνπο Αγίνπο, ηνπο αλάβσ θεξί, θάλσ ηνλ ζηαπξό κνπ όηαλ πεξλώ κπξνζηά από εθθιεζία. Γελ έρσ πξόβιεκα. Γελ ην παίξλσ ηδενινγηθά. Γηα κέλα ε ζξεζθεία είλαη έλα πξόγξακκα ζην νπνίν είκαη από κηθξό παηδί. Απνθαιείηε ηνλ εαπηό ζαο «ιατθό ςπρίαηξν». Από δηθή ζαο αλάγθε ή ηνπ θόζκνπ; Από δηθή κνπ αλάγθε. Δίκαη κεγαισκέλνο κ έλα ηέηνην ηξόπν, πνπ ην λα είκαη ρατθιαζάηνο δελ αξκόδεη ζηε ζπλείδεζή κνπ. Υπάξρνπλ δύν ηξόπνη λα ραηξεηήζεηο θάπνηνλ. Δίηε λα ηνπ πεηο «ραίξεηαη», είηε «γεηα ζνπ θνπκπάξε κνπ». Δγώ ζα πσ ην δεύηεξν. Γελ έρσ πξνθαηαιήςεηο θαη θόκπιεμ όζνλ αθνξά ζηνλ ηξόπν ζπκπεξηθνξάο κνπ. Γελ έρσ ηελ αίζζεζε ηνπ πνηνο είκαη θαη πνηνλ έρσ απέλαληί κνπ. Μεηά ηελ πεξηπέηεηα κε ηελ πγεία ζαο όκσο, αξρίζαηε λα γίλεζηε πην θεηδσιόο κε ηα θππξηαθά ζαο. Η ηειεόξαζε ήηαλ έλα κεγάιν ζνθ γηα κέλα κεηά από απηό πνπ έπαζα. Πέξαζα δπν κήλεο κέζα ζε ηαηξηθνύο ζαιάκνπο, δελ ήμεξα ηη κνπ γηλόηαλ Γελ κπνξείο λα ζπλεηδεηνπνηήζεηο όηη πέζαλεο θαη επέζηξεςεο. Κη απ ό,ηη θαίλεηαη επέζηξεςα αιιαγκέλνο. Γελ άιιαμε θάηη ζηε ζπκπεξηθνξά κνπ, απιά έπεζαλ νη ηόλνη κνπ. Γελ έρσ πηα ηελ έπαξζε πνπ είρα ηόηε. Άξα είζηε θαη ιηγόηεξν αζπξόζηνκνο; Πάιη ηα ιέσ σκά, αιιά κε πην ήπην ηξόπν. Τώξα έρσ πεξηζζόηεξν ηελ αίζζεζε ηνπ άιινπ. Αιιάδεηο σο άλζξσπνο, αιιάδεη ην πώο αληηιακβάλεζαη ηε δσή ζνπ. Έγηλα πην θαιόο άλζξσπνο, πην πξάνο. Παιηά λόκηδα όηη ν θόζκνο όινο κνπ αλήθεη. Έλησζα όηη είρα ηεξάζηηα δύλακε. Όζηεξα εξέκεζα.
Παίξλεηε ηθαλνπνίεζε από ην γεγνλόο όηη είζηε απαξαίηεηνο γηα θάπνηνπο αλζξώπνπο; Καη πνηνο δελ παίξλεη απηή ηελ ηθαλνπνίεζε; Τν λα πξνζθέξεηο ζηνπο άιινπο είλαη θάηη πνιύ ζπνπδαίν. Βέβαηα, Ψπρηαηξηθή ζηελ Κύπξν δελ ππήξρε πξώηα. Πξηλ δελ γηαηξεύακε ηνλ θόζκν. Γίλακε πέληε ράπηα ζηνλ αζζελή θαη ηνλ απνθνηκίδακε. Μεηά αλαθαιύθζεθε ε Ψπρηαηξηθή. Κη όηαλ αξρίζακε λα είκαζηε πην δεκηνπξγηθνί θαη απνηειεζκαηηθνί, όηαλ αξρίζακε λα γηαηξεύνπκε ηνλ θόζκν, ηόηε θαηαιάβακε ην κέγεζνο απηήο ηεο επηζηήκεο. Είλαη κύζνο δειαδή όηη ε Ψπρηαηξηθή είλαη απιά ζπληαγνγξαθίεο. Δλλνείηαη. Δίλαη θνβεξά απνηειεζκαηηθή επηζηήκε ε Ψπρηαηξηθή ζήκεξα. Σηα πξώηα κνπ ρξόληα σο ςπρίαηξνο, δελ είρα επίγλσζε ηνπ ηη έθαλα, ηνπ ηη είλαη ε Ψπρηαηξηθή. Μεηά έκαζα πόζν ζεκαληηθό είλαη λα έξρεηαη θάπνηνο άξξσζηνο θαη λα θεύγεη γεξόο. Θεξαπεπκέλνο από κηα αξξώζηηα θνβεξά ςπρνθζόξα θαη θαηαζηξνθηθή. Μαο πήξε ρξόληα λα θαηαιάβνπκε πόζν απνηειεζκαηηθνί είκαζηε. Κη όηαλ ην θαηαιάβακε γίλακε θαλαηηθνί. Αθνζησζήθακε. Δίκαζηε θάηη ζαλ ηνπο ηεξαπόζηνινπο. Η ηειεόξαζε ήηαλ έλαο ηξόπνο γηα λα πξνζθέξεηε ζην επξύηεξν θνηλσληθό ζύλνιν; Σηελ ηειεόξαζε βγήθα γηα πξαθηηθνύο ιόγνπο. Γηαηί κπνξνύζα λα απεπζπλζώ ζε κηα κεγαιύηεξε κάδα αλζξώπσλ. Αλέιπα δηάθνξα ςπρηθά λνζήκαηα ρσξίο αληάιιαγκα θη απηό γηα κέλα ήηαλ πνιύ ζπνπδαίν. Έλησζα όηη πξνζέθεξα πξαγκαηηθά. Η δεκνζηόηεηα όκσο δελ ζαο «κέζπζε» θάπνηα ζηηγκή; Είλαη εζηζηηθή ιέλε, όζνη δήζνπλ ηελ εκπεηξία ηεο ηειεόξαζεο. ρη, δελ έγηλε πνηέ εζηζκόο. Μνπ αξέζεη, ην απνδεηώ, όρη όκσο ζε ζεκείν πνπ λα κε κε ελδηαθέξεη θάηη άιιν. Πώο γίλαηε ηόζν δεκνθηιήο ζηνλ θόζκν; Έρσ απηό ην ράξηζκα ηνπ λα κπνξώ λα εκθπζήζσ δύλακε ζηνπο αλζξώπνπο, λα ηνπο θάλσ λα κε θνβνύληαη.
Αληηκεησπίδεηε θαη ηε δηθή ζαο δσή ηόζν ραιαξά θαη αηζηόδνμα ή ηε ζηηγκή πνπ ιέηε ζηνλ άιιν λα κε θνβάηαη είζηε ηξνκνθξαηεκέλνο; Γελ είκαη άλζξσπνο θνβεηζηάξεο. Αθόκε θαη ζηηο ρεηξόηεξεο ζηηγκέο ηεο αξξώζηηαο κνπ δελ θνβόκνπλ. Γεληθώο, δελ θνβάκαη εύθνια. Δίλαη ε πξνζσπηθόηεηά κνπ ηέηνηα, ν ηξόπνο δσήο κνπ. Δίκαη θύζεη αηζηόδνμνο. Τόζν, πνπ ε θαηάζιηςε δελ είλαη θάηη πνπ έρεηε βηώζεη από πξώην ρέξη; Παζαίλσ θαηαζιίςεηο, αιιά όρη ζνβαξνύ ηύπνπ. Γελ έθηαζα πνηέ ζην ζεκείν λα ρξεηαζηώ άκεζε βνήζεηα. Αλ θζάλαηε πνηέ ζε απηό ην ζεκείν ζα ην παξαδερόζαζηαλ; Δθαηό θνξέο. Πνιιέο θνξέο ξώηεζα θίινπο κνπ ςπρίαηξνπο θαηά πόζν ρξεηάδνκαη βνήζεηα. Γελ ζεσξώ όηη ην λα κελ κπνξείο λα αληαπεμέιζεηο είλαη ηόζν ηξαγηθό. Οη δηθέο ζαο θνβίεο πνηεο είλαη; Φαληάδνκαη νη θνβίεο όινπ ηνπ θόζκνπ. Ο ζάλαηνο, ε αξξώζηηα, ε κνλαμηά Μεηαληώλεηε πνπ δελ θάλαηε παηδηά; Γελ είρα πνηέ κνπ ρξόλν γηα λα θάλσ παηδηά. Ήμεξα όηη δελ ζα ήκνπλ εθεί, όηη δελ ζα κπνξνύζα λα αληαπεμέιζσ. Η λννηξνπία ηνπ Κύπξηνπ «ζα θάλσ παηδηά γηα λα έρσ θάπνηνλ λα κε θνηηάμεη κεηά» ζαο εθλεπξίδεη; Γεληθά, πηζηεύσ όηη ν θαζέλαο πξέπεη λα θάλεη ηε δσή ηνπ όπσο ηε ζέιεη. Απηό πνπ κε ελνριεί είλαη ε αληθαλόηεηα ηνπ Κππξίνπ λα ζθέθηεηαη. Τν όηη κπνξώ λα πξνβιεκαηίδνκαη θαη λα ζθέθηνκαη, είλαη πνιύ ζεκαληηθό γηα κέλα. Μηα ζθέςε πνπ ζαο εξεκεί; Η ζθύινη κνπ, ηα θπηά κνπ, ην θαηαθύγην κνπ εδώ. Ο έξσηαο; Πάληα. Είζηε εξσηεπκέλνο απηό ηνλ θαηξό;
Δίκαη θαη δελ είκαη. Σε γεληθέο γξακκέο ζπκάκαη ηνλ εαπηό κνπ πάληα εξσηεπκέλν. Φαληάδνκαη νη γπλαίθεο ζα είλαη έλα κεγάιν θεθάιαην ζηε δσή ζαο Πνιύ ζεκαληηθό θεθάιαην. Αιιά είλαη θάηη ην νπνίν δελ κπνξείο λα ιύζεηο. Γελ κπνξώ λα πσ όηη ην μεπέξαζα ή όηη ζα ην μεπεξάζσ πνηέ. Νηώζαηε πνηέ όηη είζηε θαηαζηαιαγκέλνο εξσηηθά; Πώο κπνξείο λα είζαη θαηαζηαιαγκέλνο, λα κε ληώζεηο ηελ ειπίδα γηα θάηη θαιύηεξν, θάηη πην σξαίν θαη πην ζπνπδαίν; Γελ έλησζα θακηά θνξά όηη «σο εδώ ήηαλ». Πάληα πίζηεπα ζε θάηη αλώηεξν πνπ ζα έξζεη. Γελ είλαη όηη θνβάκαη ηε δέζκεπζε, αιιά δελ είλαη θη εύθνιν πξάγκα λα βξεηο θάπνηνλ θαη λα δνζείο. Μηα γπλαίθα κε ηελ νπνία ζα κπνξείο λα δεζκεπηείο θαη λα κε πεξηκέλεηο θάηη παξαπάλσ. Παιηά ππήξμαηε θπληθόο, ηζνπεδώλαηε ηελ αγάπε. Γηαηί; Ίζσο, ήκνπλ ιίγν. Αληηιακβάλεζαη όηη ηόηε ήηαλ δύζθνιεο επνρέο. Πνιύ δύζθνιν πξάγκα λα κπνξείο λα πεηο όηη αγαπάο θάπνηνλ θαη όηη ζα δνζείο. ηη ζα κείλεηο εθεί. Τώξα είζηε πην ζπλαηζζεκαηηθόο; Μα κπνξείο λα κελ είζαη; Γελ πηζηεύσ όηη νη ζπλαηζζεκαηηζκνί ζνύ ζηεξνύλ θάηη από ηε δσή, αιιά ην αληίζεην. Δίλαη ην άιαο ηεο δσήο. Τν λα κπνξείο λα εξσηεύεζαη κηα γπλαίθα θαη λα πεξπαηάο καδί ηεο θαηά κήθνο ηεο ζάιαζζαο, απηό είλαη από ηα πην σξαία πξάγκαηα ζηε δσή. Γελ ππάξρεη ηίπνηα αλώηεξν. Καη ε δόμα; Μπνξείηε λα θαληαζηείηε ηε δσή ζαο ρσξίο απηή; Μνπ αξέζεη ν εξσηθόο ηξόπνο δσήο. Μνπ αξέζεη λα είκαη ν παιηθαξάο πνπ πνιεκά ηνλ θαθό θαη ηνλ ληθά. Πάληα ήκνπλ έηζη, από κηθξό παηδί. Ήζεια λα θάλσ ηνλ ήξσα. Με γνήηεπε. Όηαλ ζ αθππεξεηήζεηε θαη ζα ζηακαηήζεηε λα αθνύηε ην «γηαηξέ κνπ», πώο ζ αλαπιεξώζεηε ην θελό; Υπάξρεη θαλέλαο πνπ κπνξεί λα αθππεξεηήζεη; Ο κόλνο ηξόπνο λα αθππεξεηήζεη θαλείο είλαη λα πεζάλεη!