Στόχοι Να παραστήσουν την αφαίρεση με τη χρήση αντικειμένων, εικόνων και μαθηματικών προτάσεων. Να ερμηνεύουν προβλήματα αφαίρεσης βασισμένα σε εικόνες Να φτιάχνουν δικά τους προβλήματα βασισμένα σε εικόνες. Να ερμηνεύουν μαθηματικές προτάσεις αφαίρεσης. Να ανακαλύψουν ότι η διαφορά δύο συνεχόμενων αριθμών είναι 1. Να ανακαλύψουν τη σύνδεση πρόσθεσης αφαίρεσης ως αντίστροφες πράξεις. Να συνδέσουν την αφαίρεση με την παραστάσεις της καθημερινής ζωής. Προϋπάρχουσες γνώσεις Έχει γίνει εισαγωγή στην έννοια, την πράξη και το σύμβολο της αφαίρεσης σε καταστάσεις υπολοίπου Έχουν γίνει δραστηριότητες που στόχο είχαν να αντιληφθούν τις έννοιες «πλην όλα» και «πλην μηδέν».
Πορεία εργασίας - Μέσα Το μάθημα δομείται στη βάση του ήρωα Ινδιάνου, ο οποίος χρησιμοποιείται συχνά και τα παιδιά είναι εξοικειωμένα με τα «παιχνίδια» του, τον τρόπο που εργάζονται με αυτό τον ήρωα. Στον υπολογιστή παρουσιάζεται ο ήρωας Ινδιάνος και προβάλλεται μέσω του βιντεοπροβολέα σε όλη την τάξη. Ο Ινδιάνος παρουσιάζει το πρόβλημα στα παιδιά και ζητά τη βοήθειά τους. Τα παιδιά θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα υλικά που έχουν στη διάθεσή τους (μεγάλος άβακας της τάξης, εικόνες της μηλιάς, αυτοκόλλητα μήλα, σύννεφα καπνού, μαρκαδόρους) και τις εικόνες animated cartoons που θα προβάλλονται, να σκεφτούν και να βοηθήσουν τον Ινδιάνο. Εισαγωγή Επαναφορά παλαιότερης γνώσης: Ως εισαγωγή το μικρό Ινδιανάκι θα θέλει να παίξει με τα παιδιά στο μεγάλο άβακα της τάξης. Οι μαθηματικές προτάσεις που θα χρησιμοποιούνται θα είναι του τύπου
«πλην όλα» (8 8), «πλην τίποτα» (8 0) και μαθηματικές προτάσεις αφαίρεσης του 1 και του 2. Κύριο μάθημα: Σε πρώτο στάδιο, θα παρουσιάζονται στον υπολογιστή και θα προβάλλονται μέσω του βιντεοπροβολέα σε όλη την τάξη διάφορα προβλήματα όπου τα παιδιά θα καλούνται να χρησιμοποιήσουν τις εικόνες της μηλιάς και τα αυτοκόλλητα μήλα που έχουν στα θρανία τους ώστε να τα «μεταφράσουν» σε πράξη, να φτιάξουν τις μαθηματικές προτάσεις, να τις γράψουν στα «σύννεφα καπνού» και με το σύνθημα της δασκάλας να τις παρουσιάσουν. Τα παιδιά καλούνται να ανακαλύψουν ότι η διαφορά δύο συνεχόμενων αριθμών είναι 1. Σημειώνεται ότι δίνεται έμφαση στην αναπαράσταση των αριθμών με οργανωμένη μορφή. Επιδίωξη είναι κατά την εκτέλεση της αφαίρεσης οι μαθητές να χρησιμοποιούν τους αριθμούς ως σύμβολα ενιαίων ποσοτήτων και να αποφεύγουν τις διαδικασίες μέτρησης ένα προς ένα.
Τα προβλήματα: Ο Ινδιάνος λέει ότι η γυναίκα του θέλει να φτιάξει μια μηλόπιτα και χρειάζεται βοήθεια. Πρώτα θα χρειαστεί 10 μήλα. Καθώς τα κόβει από το δέντρο, του έπεσε 1. Πόσα μήλα έμειναν; Από τα 9 μήλα που κατάφερε να μαζέψει, το κοράκι του άρπαξε 1. Πόσα μήλα του έμειναν τώρα; Από τα 8 μήλα που έχει τώρα έδωσε 1 στο παιδί που είδε να κλαίει. Πόσα του έμειναν; Ο Ινδιάνος θέλει τη βοήθεια των παιδιών για να τραγουδήσει στο παιδί που κλαίει ένα τραγούδι. Τραγούδι για μαθηματικές προτάσεις του τύπου «πλην 1» Οι μαθηματικές προτάσεις καταγράφονται στον πίνακα. Καλούνται τα παιδιά να τις παρατηρήσουν, να τις μελετήσουν και να εξάγουν τα συμπεράσματά τους. Χρησιμοποιείται η σκάλα των αριθμών ώστε να επιβεβαιώσουν το συμπέρασμά
τους και να το γενικεύσουν. Τονίζεται η σύνδεση «ανεβαίνω κατεβαίνω» σκαλιά στην αριθμητική γραμμή ώστε να τονιστεί η αφαίρεση ως πράξη αντίθετη της πρόσθεσης. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, τα παιδιά θα κληθούν να «μεταφράζουν» ιστορίες εικόνες σε μαθηματικές προτάσεις χωρίς να χρησιμοποιούν υλικά, αλλά μόνο τις εικόνες. Βάση αυτών, σε κάθε εικονο πρόβλημα θα τονίζεται και η αντίστροφη πορεία «πόσα χρειάζεται ακόμη...» ώστε να τονιστεί η αφαίρεση ως πράξη αντίθετη της πρόσθεσης. Έτσι, θα συνεχίσει η ιστορία με τον Ινδιάνο, με τη χρήση κινούμενων εικόνων στον υπολογιστή και την προβολή τους σε όλη την τάξη μέσω του βιντεοπροβολέα. Τα προβλήματα: Για τη μηλόπιτα θα χρειαστεί και 3 αυγά. Καθώς τα παίρνει, πέφτει και σπάζει το 1. Πόσα αυγά έμειναν; * Τώρα που του έμειναν 2 αυγά, πόσα χρειάζεται ακόμη για να πάρει 3 στο σπίτι του;
Έπειτα θα χρειαστεί 3 ποτήρια αλεύρι. Καθώς τα παίρνει, πέφτει και σπάζουν τα 2. Πόσα ποτήρια έμειναν; * Τώρα που του έμεινε 1 ποτήρι αλεύρι, πόσα χρειάζεται ακόμη για να πάρει 3 στο σπίτι του; Θα χρειαστεί όμως και 3 κούπες ζάχαρη. Πέφτει κάτω όμως και χύνεται η ζάχαρη από όλες τις κούπες. Πόσες κούπες έμειναν; * Τώρα που δεν του έμεινε καμία κούπα ζάχαρη, πόσες χρειάζεται ακόμη για να πάρει 3 στο σπίτι του; Θα χρειαστεί και 3 ποτήρια λάδι. Τα κατάφερε και δεν έσπασε κανένα! Τελικά, πόσα ποτήρια λάδι θα βάλει στη μηλόπιτα; Οι μαθηματικές προτάσεις καταγράφονται στον πίνακα. Επαναφορά Εμπέδωση: Ακολουθεί συζήτηση επαναφορά στους στόχους του μαθήματος.
Γίνεται παιχνίδι προφορικής εξάσκησης «Ο Ινδιάνος ρωτά πόσα κάνουν...». Στη συνέχεια, τα παιδιά θα κληθούν να εργαστούν μόνα τους σε φύλλο εργασίας. Διαφοροποίηση: Όσα παιδιά τελειώνουν θα κληθούν να εργαστούν με παρόμοιο τρόπο (μηλιά) για να ανακαλύψουν τις μαθηματικές προτάσεις αφαίρεσης του 4. Όταν τελειώσουν, θα παρουσιάσουν στην τάξη τις παρατηρήσεις τους.