ΘΔΜΑ:ΣΡΩΣΔ ΚΑΛΑ ΓΙΑ ΝΑ EIΣΔ ΤΓΙΔΙ!(ΓΙΑΣΡΟΦΙΚΔ ΤΝΗΘΔΙΔ ΣΩΝ ΔΦΗΒΩΝ ΣΗΝ ΔΛΛΑΓΑ Δ ΤΓΚΡΙΗ ΜΔ ΔΚΔΙΝΔ ΣΩΝ ΔΦΗΒΩΝ ΣΗ Μ.ΒΡΔΣΑΝΙΑ) ΤΠΟΘΔΜΑ: ΓΙΑΣΡΟΦΙΚΔ ΤΝΗΘΔΙΔ ΣΩΝ ΔΦΗΒΩΝ ΣΗΝ ΔΛΛΑΓΑ ΤΓΚΡΙΗ ΜΔ ΣΙ ΓΙΑΣΡΟΦΙΚΔ ΤΝΗΘΔΙΔ ΣΩΝ ΔΦΗΒΩΝ ΣΗ Μ.ΒΡΔΣΑΝΙΑ 2 ΔΠΑ.Λ. Σεξξώλ Σρνιηθό έηνο 2011-2012 Δπηβιέπνληεο θαζεγεηέο: Σ.Κεζθίλνγινπ/ Φ.Σπόληεο Ομάδα μαθηηών ποσ έλαβαν μέρος: Καξαηδηάο Βαζίιεο Φσηηάδνπ Φξπζνβαιάλησ Κηνζζέ Σνθία Ακαζηαιίδεο Γήκνο Παπαηνιίδεο Οδπζζέαο 1
Πεξηερόκελα 1.Πξόινγνο 2.Πεξίιεςε 3.Δηζαγσγή 4. Παξάγνληεο πνπ πξνθαινύλ ηελ εθεβηθή παρπζαξθία θαη επηπηώζεηο 5.Γηαηξνθηθέο ζπλήζεηεο ησλ εθήβσλ ζηελ Διιάδα 6.Γηαηξνθηθέο ζπλήζεηεο ησλ εθήβσλ ζηε Μ.Βξεηαλία 7.Έξεπλα θαη Σπκπεξάζκαηα 8. Βηβιηνγξαθία 9. Παξάξηεκα (Δξσηεκαηνιόγην) Σει.3 Σει.3 Σει.3 Σει.4 Σει.6 Σει.7 Σει.9 Σει.10 Σει.11 2
1.Πξόινγνο Ζ εξγαζία απηή έρεη εθπνλεζεί ζην πιαίζην ηνπ καζήκαηνο ηεο εξεπλεηηθήο εξγαζίαο θαη έρεη σο αληηθείκελν ηηο δηαηξνθηθέο ζπλήζεηεο ησλ εθήβσλ ζηελ Διιάδα. Θεσξώληαο όηη πξόθεηηαη γηα θάηη πνπ αθνξά όρη κόλν εκάο ηνπο εθήβνπο ηνπο ίδηνπο, αιιά θαη ην κέιινλ ηεο ρώξαο καο ζα πξέπεη λα δώζνπκε ζηε πγηεηλή δηαηξνθή ηελ αμία αιιά θαη ηε ζεκαζία πνπ ηεο αμίδεη. Καηόπηλ γίλεηαη κηα θαηαγξαθή ησλ δηαηξνθηθώλ ζπλεζεηώλ ησλ εθήβσλ ζηελ Μ. Βξεηαλία θαη αθνινπζεί κηα ζύγθξηζε αλάκεζα ζηηο δύν θαηαζηάζεηο θαζώο θαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ εμάγνληαη από απηή. 2.Πεξίιεςε Ζ εξγαζία καο εμεξεπλά ηηο δηαηξνθηθέο ζπλήζεηεο ησλ έθεβσλ ηεο ρώξαο καο κέζα από έλα εξσηεκαηνιόγην πνπ κνηξάζηεθε ζηνπο ζπκκαζεηέο καο ηεο Α ηάμεο. Βαζηθά εζηηάδνπκε ζηελ θαθή δηαηξνθή ησλ έθεβσλ εθθξάδνληαο κε ηνλ ηξόπν απηό ηελ αλεζπρία καο γηα ηηο επηπηώζεηο. Κάπνηεο δε κειέηεο δηαηξνθηθώλ ζπλεζεηώλ ησλ παηδηώλ ζηελ Μ. Βξεηαλία έδεημαλ όηη απηά ηξέθνληαη πην αλζπγηεηλά από όηη ζηελ Διιάδα, κε απνηέιεζκα λα είλαη πην παρύζαξθα. Απηό πνπ επηδεηλώλεη ηελ θαηάζηαζε είλαη όηη ηα πεξηζζόηεξα παηδηά δελ αζρνινύληαη κε θπζηθέο δξαζηεξηόηεηεο θαη απηό έρεη κεγάιε επίπησζε ζηελ ζσκαηηθή ηνπο πγεία. Τέινο γίλεηαη αλαθνξά ζηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ δηαηξνθή, όπσο ην πεξηβάιινλ,ην ζρνιείν, νη θίινη, ε θνηλσλία θαη ε νηθνγέλεηα. 3.Δηζαγσγή Καηά ηε δηάξθεηα ησλ ηειεπηαίσλ πελήληα εηώλ, έρεη ππάξμεη κηα αιιαγή ζρεηηθά κε ηελ δηαηξνθή θαη ηελ πγεία ησλ παηδηώλ ηήο ζρνιηθήο ειηθίαο. Ηζηνξηθά, ε εζηίαζε αθνξά ηελ παξνρή επαξθώλ ζξεπηηθώλ νπζηώλ θαη ελέξγεηαο ζε ζρέζε κε ηηο ηξέρνπζεο θαη κειινληηθέο αλάγθεο, αιιά ε δηαηηεηηθή ηζνξξνπία θαη ε ελζάξξπλζε γηα έλα ιηγόηεξν θαζηζηηθό ηξόπν δσήο ζεσξνύληαη σο νη βαζηθέο πξνηεξαηόηεηεο Όπσο θαη πνιινί ελήιηθεο, ηα παηδηά ζηε Βξεηαλία ηξώλε ζπλήζσο ιηγόηεξν από ην κηζό ησλ ζπληζηώκελσλ πέληε κεξίδσλ θξνύηα θαη ιαραληθά ηελ εκέξα. Έλαο ζηνπο πέληε (4-18 ρξόλσλ εηώλ) δελ ηξώεη θξνύηα θαζόινπ θαηά ηε δηάξθεηα κηαο κέζεο εβδνκάδαο. Ζ θαθή δηαηξνθή θαη ε έιιεηςε ζσκαηηθήο άζθεζεο ζηελ παηδηθή ειηθία κπνξεί λα απμήζεη ηνλ θίλδπλν γηα πξνβιήκαηα πγείαο ζε κεηαγελέζηεξν ζηάδην ηεο δσήο. Ζ δηαηξνθή ελόο παηδηνύ απνηειεί έλαλ παξάγνληα, ζε δηαθνξεηηθό βαζκό, πνπ ζπληειεί ζηελ αλάπηπμε ησλ δηαθόξσλ αζζελεηώλ, είηε ζηελ παηδηθή ειηθία είηε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ελήιηθεο δσήο, όπσο ε παρπζαξθία, νζηενπόξσζε, ζηδεξνπεληθή αλαηκία, ηεξεδόλα, ε ζηεθαληαία λόζνο, ππέξηαζε, θαη ν θαξθίλνο. 3
4. Παξάγνληεο πνπ πξνθαινύλ ηελ εθεβηθή παρπζαξθία θαη επηπηώζεηο Ζ εθεβηθή παρπζαξθία απνηειεί έλα θαηλόκελν πνπ έρεη ιάβεη εθξεθηηθέο δηαζηάζεηο. Τν έλα ηξίην πεξίπνπ ηεο λενιαίαο ζηελ Δπξώπε είλαη ππέξβαξνη. Αθόκε πην αλεζπρεηηθό είλαη όκσο ην γεγνλόο όηη ην ππεξβάιινλ βάξνο ζε απηή ηελ ειηθία απνηειεί πξνγλσζηηθό δείθηε γηα ηελ παρπζαξθία θαη ζηελ ελήιηθε δσή. Ζ δηαζεζηκόηεηα εύγεπζησλ θαη πινύζησλ ζε ελέξγεηα ηξνθώλ θαη ε κείσζε ηεο θπζηθήο δξαζηεξηόηεηαο είλαη δύν παξάγνληεο πνπ έρνπλ κεηαβιεζεί ζε κεγάιν βαζκό ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο θαη είλαη ππεύζπλνη γηα ηε ξαγδαία αύμεζε ηεο παρπζαξθίαο. Οη αιιαγέο πνπ παξαηεξνύληαη ζηε ζσκαηηθή δξαζηεξηόηεηα θαη ζηε δηαηξνθηθή ζπκπεξηθνξά ησλ λέσλ απνδίδνληαη ζε πεξηβαιινληηθνύο παξάγνληεο, πνπ ελζαξξύλνπλ ηελ ππεξβνιηθή πξόζιεςε ελέξγεηαο θαη απνζαξξύλνπλ ηελ ελεξγεηαθή δαπάλε. Τν άζξνηζκα ησλ επηξξνώλ ηνπ πεξηβάιινληνο πνπ πξνσζνύλ ηελ παρπζαξθία, έρεη ραξαθηεξηζηεί ζε επηζηεκνληθέο κειέηεο σο παρπζαξθνγελέο πεξηβάιινλ. Σηελ αύμεζε ηεο εθεβηθήο παρπζαξθίαο θαίλεηαη ινηπόλ λα παίδεη ζεκαληηθό ξόιν ην πεξηβάιινλ. Σηελ έλλνηα ηνπ πεξηβάιινληνο ζπκπεξηιακβάλεηαη ηόζν ην νηθνγελεηαθό θαη ην επξύηεξν θνηλσληθό πεξηβάιινλ, όζν θαη ην θπζηθό πεξηβάιινλ. Ζ νηθνγέλεηα, ην ζρνιείν, νη δάζθαινη, νη θίινη, ε θνηλσλία, ε δηαζεζηκόηεηα ηξνθίκσλ, νη αζιεηηθέο εγθαηαζηάζεηο, ε γεηηνληά είλαη παξάγνληεο πνπ ζπλζέηνπλ ην πεξηβάιινλ ελόο εθήβνπ θαη επεξεάδνπλ ζε κηθξό ή ζε κεγάιν βαζκό ηα επίπεδα θπζηθήο δξαζηεξηόηεηαο ησλ λέσλ, θαζώο θαη ηηο δηαηξνθηθέο ηνπο επηινγέο. Αλαζθόπεζε κειεηώλ πνπ εμεηάδνπλ ηνλ ξόιν ηνπ πεξηβάιινληνο ζηελ εθεβηθή παρπζαξθία έδεημε όηη ηα επίπεδα θπζηθήο δξαζηεξηόηεηαο ζηνπο λένπο επεξεάδνληαη ηζρπξά από ην ζρνιείν, από ηηο αζιεηηθέο εγθαηαζηάζεηο ηνπ ζρνιείνπ, αιιά θαη από ην θνηλσληθννηθνλνκηθό επίπεδν ησλ δαζθάισλ. Γηα παξάδεηγκα, θάλεθε όηη νη έθεβνη είλαη πην δξαζηήξηνη ζε δεκόζηα ζρνιεία από όηη ζε ηδησηηθά ζρνιεία ή ηερλνινγηθέο ζρνιέο. Δπηπιένλ, ε ύπαξμε αζιεηηθώλ εγθαηαζηάζεσλ ζηε γεηηνληά, όπσο θαη ε κεησκέλε θπθινθνξηαθή θίλεζε, έδεημαλ όηη είλαη παξάγνληεο πνπ ελζαξξύλνπλ πνιύ ηνπο έθεβνπο γηα πεξηζζόηεξε άζθεζε. Ωζηόζν, νη ζπλήζεηεο ησλ θίισλ ή ησλ αδεξθώλ, ε ζηήξημε ηεο νηθνγέλεηαο θαη ε παξαθνινύζεζε αζιεηηθώλ κέζσλ καδηθήο ελεκέξσζεο δελ θάλεθε από ηελ αλαζθόπεζε λα επεξεάδνπλ ζε κεγάιν βαζκό ηα επίπεδα θπζηθήο δξαζηεξηόηεηαο ησλ λέσλ. Τα απνηειέζκαηα απηά δείρλνπλ όηη ε άζθεζε επεξεάδεηαη πεξηζζόηεξν από ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζρνιηθνύ πεξηβάιινληνο θαη ηεο θνηλσλίαο παξά από ηα δηαπξνζσπηθά ραξαθηεξηζηηθά. Μηα πηζαλή εμήγεζε, είλαη όηη ε άζθεζε ιακβάλεη ρώξα έμσ από ην νηθνγελεηαθό πεξηβάιινλ, κε απνηέιεζκα λα 4
κεηώλεηαη ε επίδξαζε ηεο νηθνγέλεηαο ζε απηή. Όηαλ ην ζρνιείν θαη ε γεηηνληά δηεπθνιύλνπλ ηελ θπζηθή δξαζηεξηόηεηα, ε νηθνγέλεηα θαη νη θίινη πηζαλόηαηα λα κελ έρνπλ κεγάιε επίδξαζε. Μπνξνύκε όκσο λα ζεσξήζνπκε όηη ε νηθνγέλεηα έρεη έκκεζε ζρέζε κε ηελ θπζηθή δξαζηεξηόηεηα ησλ λέσλ, θαζώο απηή είλαη πνπ επηιέγεη ην ζρνιείν θαη ηε γεηηνληά πνπ ζα κεγαιώζνπλ ηα παηδηά. Σε αληίζεζε κε ηε θπζηθή δξαζηεξηόηεηα, ε δηαηξνθηθή ζπκπεξηθνξά ησλ εθήβσλ θαίλεηαη όηη επεξεάδεηαη ζε κεγαιύηεξν βαζκό από ηελ νηθνγέλεηα, αιιά θαη από ην ζρνιείν, ελώ ε γεηηνληά θαη ε θνηλσλία δελ έρνπλ θάπνηα επηξξνή ζην ηη επηιέγνπλ νη λένη λα θάλε. Οη δηαηξνθηθέο ζπλήζεηεο ησλ γνλέσλ, ε δηαζεζηκόηεηα θαη ε πξνζβαζηκόηεηα ζε ηξόθηκα επεξεάδνπλ ηελ δηαηξνθηθή πξόζιεςε ησλ εθήβσλ. Ζ νηθνγελεηαθή ζπλνρή θαη ν γνληθόο έιεγρνο δηακνξθώλνπλ ηηο δηαηξνθηθέο επηινγέο ησλ λέσλ, θαζώο νη γνλείο απνηεινύλ πξόηππα κίκεζεο γηα ηα παηδηά ηνπο. Γηα παξάδεηγκα, έρεη θαλεί όηη όηαλ νη γνλείο θαηαλαιώλνπλ ηξόθηκα πςειήο πεξηεθηηθόηεηαο ζε ελέξγεηα θαη ιίπνο, ίδηα ηξόθηκα θαηαλαιώλνπλ θαη ηα παηδηά ηνπο. Αληίζηνηρε κίκεζε από ηνπο εθήβνπο παξαηεξείηαη όηαλ νη γνλείο, θαη ηδηαίηεξα νη γνλείο ρακεινύ κνξθσηηθνύ επηπέδνπ, έρνπλ ζηελ δηαηξνθή ηνπο πνιιά θξνύηα θαη ιαραληθά. Φαίλεηαη ινηπόλ, όηη ε πγηεηλή δηαηξνθή κεηαθέξεηαη ζηα παηδηά, όηαλ ππάξρεη έλα πγηέο νηθνγελεηαθό πεξηβάιινλ, όπνπ νη γνλείο δίλνπλ ην θαιό παξάδεηγκα, θαηαλννύλ ηελ δσή ησλ εθήβσλ θαη είλαη ζπλαηζζεκαηηθά δεκέλνη καδί ηνπο. Πξέπεη λα αλαγλσξηζηεί, όηη νη πεξηβαιινληηθνί παξάγνληεο δελ επεξεάδνπλ ηε ζσκαηηθή δξαζηεξηόηεηα ή ηηο δηαηηεηηθέο επηινγέο κεκνλσκέλα, αιιά αιιειεπηδξνύλ ζπλεξγηθά. Ωζηόζν, θξίλεηαη απαξαίηεην λα δηεπθξηληζηεί όηη νη ελ ιόγσ παξάγνληεο κπνξεί λα επεξεάδνπλ θάπνηνπο έθεβνπο πεξηζζόηεξν θαη θάπνηνπο πηζαλόλ ιηγόηεξν. Ο ξόινο ηεο νηθνγέλεηαο ζεσξείηαη όηη έρεη ηδηαίηεξε ζεκαζία, δεδνκέλνπ όηη νη γνλείο άκεζα θαζνξίδνπλ ην θνηλσληθό θαη θπζηθό πεξηβάιινλ ηνπ εθήβνπ θαη επεξεάδνπλ έκκεζα ηε ζπκπεξηθνξά θαη ηηο ζπλήζεηεο κέζα από ηελ θνηλσληθνπνίεζε ηνπ παηδηνύ θαη απνηειώληαο πξόηππα απηνύ. 5
5.Οη Γηαηξνθηθέο ζπλήζεηεο ησλ εθήβσλ ζηελ Διιάδα Πξόζθαηεο κειέηεο ζηελ Διιάδα έρνπλ δείμεη όηη ε κέζε θαηαλάισζε ζεξκίδσλ από ηνπο εθήβνπο ππεξβαίλεη ηηο εκεξήζηεο ζπληζηώκελεο θαηά, 104% γηα ηα θνξίηζηα θαη 116% γηα ηα αγόξηα ειηθίαο 15-18 εηώλ, κε έλα πνζνζηό 13-36% ησλ εθήβσλ ειηθίαο 12-17 εηώλ λα είλαη κέηξηα παρύζαξθνη, ελώ έλα πνζνζηό 4-12% λα παξνπζηάδεη ζνβαξή παρπζαξθία. Αλεζπρεηηθά είλαη θαη ηα πνζνζηά εκθάληζεο δηαηξνθηθώλ δηαηαξαρώλ όπσο ε αλνξεμία θαη ε βνπιηκία ζηνπο εθήβνπο. Ζ θνηλσληθέο πηέζεηο πνπ αζθνύληαη γηα ηελ απόθηεζε ιεπηνύ θαη θαιιίγξακκνπ ζώκαηνο αλαγθάδνπλ αξθεηνύο έθεβνπο θαη θπξίσο θνξίηζηα λα θαηαθύγνπλ ζηελ αζηηία αιιά θαη ηελ ρξήζε εκεηηθώλ, θαζαξηηθώλ θαη ηεο ππεξεληαηηθήο άζθεζεο πξνθεηκέλνπ λα δηαηεξήζνπλ έλα βάξνο θάησ ηνπ θπζηνινγηθνύ. 1 ζηα 10 θνξίηζηα ειηθίαο 12-18 εηώλ πάζρνπλ από λεπξηθή αλνξεμία πνπ καθξνπξόζεζκα ζρεηίδεηαη κε λεθξηθή αλεπάξθεηα, νζηενπόξσζε, θζνξά ησλ δνληηώλ από ηελ πξόθιεζε εκεηνύ αιιά θαη θαξδηαγγεηαθώλ λνζεκάησλ (όπσο ε αξξπζκία). Ο ζύγρξνλνο έθεβνο, ιόγσ ηνπ γξήγνξνπ ξπζκνύ δσήο ηνπ θαη ηνπ ππεξβνιηθά θνξησκέλνπ πξνγξάκκαηόο ηνπ κε ζρνιείν, θξνληηζηήξηα θαη άιιεο δξαζηεξηόηεηεο, ζπρλά δελ εθαξκόδεη ην πξνηεηλόκελν ζρήκα ησλ ηξηώλ γεπκάησλ ηελ εκέξα θαη ησλ δύν ελδηάκεζσλ ζλαθο πνπ ζπληζηνύλ νη θιηληθνί δηαηηνιόγνη. 6
Τν 25% ησλ εθήβσλ ειηθίαο 12 κε 19 εηώλ μεθηλά ηελ κέξα ηνπ παξαιείπνληαο ην πξσηλό γεύκα, θάηη ην νπνίν ζπληειεί ζηε κείσζε ησλ επηπέδσλ ζπγθέληξσζεο θαη ελέξγεηαο θαζώο θαη ζηε κείσζε ηεο ζρνιηθήο απόδνζεο. Τν 85% ησλ εθήβσλ δελ θαηαλαιώλνπλ ηηο 5 κηθξνκεξίδεο θξνύησλ θαη ιαραληθώλ (400-500γξ ηελ εκέξα). 6.Οη Γηαηξνθηθέο ζπλήζεηεο ησλ εθήβσλ ζηε Μ. Βξεηαλία Τα παηδηά ζηε Βξεηαλία δηαηξέρνπλ ηνλ θίλδπλν λα αλαπηύμνπλ ζνβαξέο αζζέλεηεο αξγόηεξα ζηε δσή ηνπο, ιόγσ ηεο θαθήο δηαηξνθήο, πνπ αθνινπζνύζαλ όηαλ ήηαλ ζε λεαξή ειηθία. Δηδηθνί ζε ζέκαηα πγείαο πξνεηδνπνηνύλ όηη πάξα πνιινί Βξεηαλνί λένη αληηκεησπίδνπλ κηα σξνινγηαθή βόκβα, ιόγσ ηεο πςειήο πξόζιεςεο ησλ θνξεζκέλσλ ιηπαξώλ, ηνπ αιαηηνύ θαη ηεο δάραξεο. Δπίζεο εμαηηίαο ηεο αλεπαξθνύο πξόζιεςεο ησλ βαζηθώλ βηηακηλώλ, κεηάιισλ θαη ησλ απαξαίηεησλ ιηπαξώλ νμέσλ ησλ ςαξηώλ. Αλ θαη νη εξεπλεηέο δηαπίζησζαλ όηη, θαηά κέζν όξν νη δίαηηεο έρνπλ βειηησζεί ηα ηειεπηαία ρξόληα, ιέλε όηη ππάξρνπλ αθόκε ζεκαληηθά πξνβιήκαηα δηαηξνθήο πνπ πξνθαινύλ αλεζπρία θαη ρξεηάδνληαη αληηκεηώπηζε επεηγόλησο. Δηδηθόηεξα, νη εξεπλεηέο δηαπίζησζαλ όηη ν ζίδεξνο, ην αζβέζηην, ην καγλήζην, ην θάιην θαη ν ςεπδάξγπξνο εκθαλίδνληαη ζε ηδηαίηεξα ρακειά επίπεδα ζε νξηζκέλεο νκάδεο. Δπηζεκαίλνπλ επίζεο ηα πηζαλά πξνβιήκαηα κε ηελ πξόζιεςε θπηηθώλ ηλώλ, σκέγα-3 ιηπαξώλ νμέσλ θαη βηηακίλεο D, θαζώο θαη ηεο θαηαλάισζεο θξνύησλ θαη ιαραληθώλ. Αθόκε θαη ζηνλ 21ν αηώλα, δελ είλαη αζπλήζηζην γηα ηνπο Βξεηαλνύο ηα παηδηά λα βξίζθνληαη ζε κηα αλεπαξθή δηαηξνθηθή θαηάζηαζε. Καηά ζπλέπεηα, απαηηνύληαη πεξαηηέξσ βειηηώζεηο. Υςειόηεξε πξόζιεςε θξνύησλ, ιαραληθώλ θαη ιηπαξώλ ςαξηώλ ζα βνεζήζεη ηα παηδηά λα αληαπνθξηζνύλ ζηνπο δηαηηεηηθνύο θαη δηαηξνθηθνύο ζηόρνπο. Τν 60% ησλ εθήβσλ ηξώλε πεξηζζόηεξα θνξεζκέλα ιηπαξά από ηε ζπληζηώκελε δνζνινγία. Δπηπιένλ, ηα επίπεδα θαηαλάισζεο γαιαθηνθνκηθώλ (όπσο ην γηανύξηη θαη ην γάια) από ηνπο έθεβνπο έρνπλ κεησζεί θαηά 36% κέζα ζηα ηειεπηαία ρξόληα, γεγνλόο πνπ ζρεηίδεηαη κε κεησκέλε πξόζιεςε αζβεζηίνπ, ελόο απαξαίηεηνπ ηρλνζηνηρείνπ γηα ηελ αλάπηπμε ηεο ζθειεηηθήο κάδαο. Ζ δηαπίζησζε απηή είλαη ηδηαίηεξα ζνβαξή θαζώο ε ειιηπήο πξόζιεςε αζβεζηίνπ κπνξεί λα ζπληειέζεη ζηε κείσζε ηνπ ξπζκνύ αλάπηπμεο ησλ εθήβσλ ή ζηνλ πεξηνξηζκό ηεο κέγηζηεο ζθειεηηθήο ηνπο αλάπηπμεο. Τέινο, αμίδεη λα ζεκεησζεί όηη πεγή ελέξγεηαο γηα ηνπο έθεβνπο ήηαλ ην ςσκί, ηα κπηζθόηα, ηα θξάθεξο, ηα θέηθ θαη νη πίηεο πνπ ζπληεινύζαλ ζην έλα 7
ηξίην ηεο ελεξγεηαθήο πξόζιεςεο ησλ εθήβσλ. Ζ παξαηήξεζε απηή είλαη αξθεηά ζεκαληηθή θαζώο θαλεξώλεη όηη νη έθεβνη πξνζιακβάλνπλ έλα κεγάιν κέξνο ηεο ελέξγεηάο ηνπο από ηξνθέο κε κηθξή δηαηξνθηθή αμία θαη πνιιέο ζεξκίδεο ζε βάξνο άιισλ ηξνθώλ, πινύζησλ ζε σθέιηκα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά, όπσο ηα ιαραληθά θαη ηα θξνύηα, πξάγκα ην νπνίν εθθξάδεη ηελ απμεκέλε θαηαλάισζε θαγεηνύ ηύπνπ θαζη θνπλη (όπσο πίηζεο, ράκπνπξγθεξ θιπ.) ζε ζπλδπαζκό κε ηελ κεησκέλε θαηαλάισζε άπαρνπ θξέαηνο, όπσο ην ςάξη θαη ηα πνπιεξηθά καγεηξεκέλα κε πγηεηλό ηξόπν. Τα παηδηά ζε λνηθνθπξηά πνπ επσθεινύληαη θαη απηά από ηελ ρεηξσλαθηηθή εξγαζία θνηλσληθώλ νκάδσλ ηάμεο είραλ πεξηζζόηεξεο πηζαλόηεηεο λα έρνπλ ρακειή θαηαλάισζε θξνύησλ θαη ιαραληθώλ. Ο κέζνο όξνο πξόζιεςεο ιηπαξώλ ςαξηώλ θπκάλζεθε κεηαμύ 5-10g/ αλά εβδνκάδα ζε άηνκα ειηθίαο 4-18 εηώλ, ην νπνίν ηζνδπλακεί κε ιηγόηεξν από 0,1 κεξίδα / εβδνκάδα? Φακειόηεξε από ηε ζπληζηώκελε πνζόηεηα πνπ είλαη δύν κεξίδεο ηελ εβδνκάδα. Ζ ζπληζηώκελε πξόζιεςε κηθξνζξεπηηθώλ ζπζηαηηθώλ δελ θαίλεηαη λα πιεξνύηαη από όια ηα παηδηά ηνπ Ζλσκέλνπ Βαζηιείνπ. Γηα παξάδεηγκα: πξόζθαηα ζηνηρεία ηεο έξεπλαο δείρλνπλ όηη ην 58% ησλ γπλαηθώλ πιεξνύλ ζπληζηώκελε ηελ εκεξήζηα πξόζιεςε ζηδήξνπ. Δπίζεο, κειέηεο δείρλνπλ όηη ηα θνξίηζηα ρνξηνθάγνη πνπ αθνινπζνύλ πινύζηεο ζε θπηηθέο ίλεο δηαηξνθή, δηαηξέρνπλ κεγαιύηεξν θίλδπλν αλεπάξθεηαο ζηδήξνπ. Σηνηρεία πνπ δεκνζηεύζεθαλ ην 2007 δείρλνπλ όηη ην αζβέζηην, ην καγλήζην, ν ςεπδάξγπξνο, ην θάιην, ην ηώδην θαη ην θπιιηθό νμύ θαίλεηαη λα είλαη νινέλα θαη πην εκθαλή ζηα παηδηά από νκάδεο ρακεινύ εηζνδήκαηνο. 7. Έρεσνα και σμπεράζμαηα Σύκθσλα κε κηθξήο θιίκαθαο έξεπλα πνπ έγηλε ζην ζρνιείν καο(2 ν ΔΠΑ.Λ Σεξξώλ) αλάκεζα ζηνπο καζεηέο ηεο Α ηάμεο ειηθίαο 15-16 εηώλ, κέζσ ζρεηηθνύ εξσηεκαηνινγίνπ πνπ παξαζέηνπκε ζην παξάξηεκα δηαπηζηώζεθε όηη έλα κεγάιν πνζνζηό ησλ εξσηεζέλησλ παηδηώλ, θαηαλαιώλεη όρη θαη ηόζν πγηεηλά ηξόθηκα από ην ζρνιηθό θπιηθείν ζρεδόλ θαζεκεξηλά. Τν παξάδνμν είλαη όηη ην 80% ησλ εξσηεζέλησλ ηξέθεηαη θαζεκεξηλά κε καγεηξεκέλν ζπηηηθό θαγεηό θαη εθθξάδεη ηελ πξνηίκεζή ηνπ ζ απηό. Τν 49% ησλ παηδηώλ θαηαλαιώλεη γεύκαηα ζε fast food 1 θνξά ηελ εβδνκάδα, ελώ ην κηθξόηεξα πνζνζηά πην ζπρλά. 8
8.Βιβλιογραθία 1.http://diatrofikefiveia.blogspot.com/ 2.http://ec.europa.eu/civiljustice/maintenan 3.http://www.sportlife.com.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=98&Ite mid=133 4.http://e-diaita.com/nutrition-and-children/10-childhood-obesity.html 5.http://translate.google.gr/translate?hl=el&langpair=en el&u=http://www.bbc.co.uk/h ealth/treatments/healthy_living/nutrition/life_children.shtml 6.http://translate.google.gr/translate?hl=el&langpair=en el&u=http://www.nhs.uk/news /2011/02February/Pages/diets-uk-children-diabetes-claim.aspx 9
9. Παράρηημα (Δρωηημαηολόγιο Γιαηροθικών σνηθειών) Δρωηήζεις Απανηήζεις Αριθμός μαθηηών 1.Έρεηε θάπνην πξόβιεκα πγείαο; Ναη 1 όρη 39 2.Καπλίδεηε; Ναη 6 όρη 34 3.Πόζεο ώξεο θνηκάζηε θαηά κέζν όξν; Πάλσ από 7 30 Κάησ από 7 10 4.Πίλεηε αιθνόι; Ναη 23 όρη 17 Αλ Ναι πόζεο θνξέο ηελ εβδνκάδα; 1 14 2 σο 4 9 5. Νεζηεύεηε; Ναη 29 όρη 11 6.Γπκλάδεζηε; Ναη 30 όρη 10 α) Αλ Ναι πόζεο θνξέο ηελ εβδνκάδα; 2σο 3 16 4 σο 6 14 Β) Γηάξθεηα άζθεζεο; Πάλσ από 45 ιεπηά 13 10
Κάησ από 45 ιεπηά 17 7. Πόζεο ώξεο παξαθνινπζείηε ηειεόξαζε ; Μέρξη 2 ώξεο 14 Μέρξη 3 ώξεο 7 Πάλσ από 3 ώξεο 19 8. Πσο ζα ραξαθηεξίδαηε ηελ όξεμε ζαο ; Καθή 1 Μέηξηα 14 Καιή 12 πνιύ Καιή 13 9, Τξώηε πξσηλό; Πνηέ 4 Σπάληα 14 Μεξηθέο θνξέο 9 Σπρλά 7 Πάληα 6 10. Λακβάλεηε πξσηλό ζην ζπίηη; Ναη 26 όρη 14 α) Αλ Ναι πόζεο θνξέο ηελ εβδνκάδα; Μηα 8 2 σο 4 14 5 σο 7 4 β) Τν πξσηλό ζαο πεξηιακβάλεη ζαλ βαζηθό ξόθεκα: Γάια 22 Καθέ 5 Φπκό 3 Τζάη 1 Άιιν 4 11
11. Πίλεηε γάια ; Ναη 33 όρη 7 Αλ Ναη πόζα πνηήξηα γάια πίλεηε ηελ εκέξα; Κάζε κέξα 6 2 σο 3 θνξέο ηελ εβδνκάδα 21 4 σο 6 θνξέο ηελ εβδνκάδα 6 12. Τη είδνπο γάια ρξεζηκνπνηείηε πην ζπρλά Άπαρν 9 Ζκίπαρν 5 Πιήξεο 19 13. Τξώηε από ην ζρνιηθό θπιηθείν; Ναη 29 Ορη 11 Α) Αλ Ναη πόζεο θνξέο ; Μηα 14 Γύν 4 Τξεηο 10 Τέζζεξηο 1 Β) Πνηα είδε πξνηηκάηε από ην ζρνιηθό θπιηθείν; Γηάθνξεο ζθνιηάηεο 10 Γηάθνξα Γιπθίζκαηα 6 Κξνπαζάλ 2 Φπκνύο 2 Σλαθ (ηνζη, ζάληνπηηο, θηι), 6 Αλαςπθηηθά 2 12
14. Υπάξρεη θαζεκεξηλά καγεηξεκέλν ζπηηηθό θαγεηό; Ναη 38 Όρη 2 15. Πνην από ηα παξαθάησ γεύκαηα ηξώηε θαζεκεξηλά; Πξσηλό 6 Μεζεκεξηαλό 19 Βξαδηλό 2 Δλδηάκεζα 2 Όια ηα παξαπάλσ 11 16. Πξνηηκάηε πεξηζζόηεξν ην ζπηηηθό θαγεηό ή ην θαγεηό έμσ από ην ζπίηη; Σπηηηθό θαγεηό 32 Φαγεηό έμσ από ην ζπίηη 8 17. Σπλήζσο, πόζα γεύκαηα ηξώηε εθηόο ζπηηηνύ ηελ εβδνκάδα; 0 7 1 12 2 σο 4 13 5 σο 7 8 18. Σπλήζσο, πόζα γεύκαηα ηξώηε ζε θαζη θνπλη, γπξάδηθα θηι ηελ εβδνκάδα; 1 16 2 σο 4 14 5 σο 7 3 19. Τξώηε ηα γεύκαηα ζαο ηελ ίδηα ώξα θάζε κέξα; Ναη 24 Όρη 16 20. Τξώηε κεηαμύ ησλ γεπκάησλ ; Ναη 24 13
Όρη 16 21. Πόζα πνηήξηα λεξό θαηαλαιώλεηε ηελ εκέξα ; Πάλσ από 8 20 Κάησ από 8 20 22. Πόζνπο θαθέδεο πίλεηε ηελ εκέξα; 0 10 1 20 2 σο 3 9 Πάλσ από 3 1 23. Πόζν ζπρλά ηξώηε ηεγαλεηά ηξόθηκα; Κάζε κέξα 2 2 σο 3 θνξέο ηελ εβδνκάδα 22 4 σο 6 θνξέο ηελ εβδνκάδα 16 24. Τη ιίπνο ρξεζηκνπνηείηε ; Διαηόιαδν 28 Σπνξέιαην 5 Εσηθό ιίπνο 1 Μαξγαξίλε 6 25. Πόζεο κεξίδεο ιαραληθώλ θαη θξνύησλ ηξώηε θαζεκεξηλά; Μία 14 Γύν σο ηξεηο 17 Τέζζεξηο ή πεξηζζόηεξεο 9 26. Πόζεο θνξέο ηελ εβδνκάδα ηξώηε όζπξηα; Μία 19 14
Γύν σο ηξεηο 14 Τέζζεξηο ή πεξηζζόηεξεο 7 27. Πόζν ζπρλά ηελ εβδνκάδα ηξώηε θόθθηλν θξέαο; Μία 16 Γύν σο ηξεηο 20 Τέζζεξηο ή πεξηζζόηεξεο 4 28. Πόζν ζπρλά ηελ εβδνκάδα ηξώηε ςάξη; Μία 27 Γύν σο ηξεηο 12 Τέζζεξηο ή πεξηζζόηεξεο 1 29. Σπλνδεύεηε ην θαγεηό ζαο κε ζαιάηα; Πάληα 11 Σπρλά 20 Σπάληα 4 Πνηέ 5 30. Τη πνζόηεηα ζαιάηαο ηξώηε εκεξεζίσο Καζόινπ 3 ½ πηάην 14 1 πηάην 23 31. Τξώηε θξνύηα ; Ναη 30 Όρη 10 Αλ Ναη πόζα εκεξεζίσο; 1 11 2 σο 4 12 5 σο 7 6 15
Παλσ από 8 1 32. Πίλεηε αλαςπθηηθά ; Ναη 30 Όρη 10 Αλ Ναη πόζα εκεξεζίσο; 1 11 2 σο 4 18 5 σο 7 1 33. Πόζν ζπρλά ηελ εκέξα ηξώηε γιπθά; Μία 16 Γύν σο ηξεηο 16 Τέζζεξηο ή πεξηζζόηεξεο 8 16