ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΙΧ XVII ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η ιστορική εξέλιξη της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Από την αρχαιότητα μέχρι τη δημιουργία του ΟΗΕ. 1 1. Εισαγωγικά 2 2. Ιστορική εξέλιξη της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου. 4 2.1. Από την αρχαιότητα μέχρι τον 18 ο αιώνα.. 4 2.2. Οι Διακηρύξεις του 18 ου αιώνα... 6 2.3. Το Συνέδριο της Βιέννης. 6 2.4. Το δίκαιο του Πολέμου - Ανθρωπιστικό Δίκαιο. 7 2.5. Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στο πλαίσιο της Κοινωνίας των Εθνών 9 2.6. Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ).. 12 3. Κριτική Θεώρηση 13 ΜΕΡΟΣ Α: Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου σε παγκόσμιο επίπεδο. 15 Κεφάλαιο Ι: Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στο πλαίσιο του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών.. 15 Ι.1. Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών 15 I.1.1. Οι διατάξεις του Χάρτη του ΟΗΕ 16 I.1.2. Οι θεσμοί. 16 I.1.2.1. Το Συμβούλιο Ασφαλείας 17 I.1.2.2. Το Διεθνές Δικαστήριο 17 I.1.2.3. Το Συμβούλιο Κηδεμονιών- Ο Γενικός Γραμματέας. 17 I.1.2.4. Η Γενική Συνέλευση 17 I.1.2.4.1. Το Συμβούλιο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.. 19 I.1.2.4.2. Παγκόσμια Περιοδική Εξέταση.. 25

XII Περιεχόμενα I.1.2.4.3. Η Συμβουλευτική Επιτροπή. 26 I.1.2.5. Το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο.. 27 I.1.2.5.1. Η Επιτροπή για το Καθεστώς των Γυναικών.. 27 I.1.2.6. Ο Ύπατος Αρμοστής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου 28 I.1.3. Όργανα και Επιτροπές των Ηνωμένων Εθνών που προστατεύουν τα δικαιώματα του ανθρώπου.. 30 I.1.3.1. Η Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) 32 I.1.3.2. Η Επιτροπή για την Πρόληψη του Εγκλήματος και την Ποινική Δικαιοσύνη.. 34 I.1.3.3. Το Πρόγραμμα για τους Ανθρώπινους Οικισμούς (Habitat).. 35 I.1.3.4. Το Μόνιμο Forum για Ζητήματα Αυτοχθόνων (UNPFII).. 35 I.1.3.5. Το Γραφείο των ΗΕ για τις Γυναίκες (UN Women) 36 I.1.3.6. Το Ταμείο των ΗΕ για το Παιδί (UNICEF) 36 I.1.3.7. Το Γραφείο Βοήθειας και Εργασίας των ΗΕ για τους Πρόσφυγες της Παλαιστίνης στη Μ. Ανατολή (UNRWA) 36 I.1.3.8. Το Γραφείο των ΗΕ για τα Ναρκωτικά και την Εγκληματικότητα (UNODC) 37 I.2. Ειδικευμένες Οργανώσεις 37 I.2.1. Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ).. 38 I.2.2. Η Οργάνωση των ΗΕ για την Εκπαίδευση, Επιστήμη και Πολιτισμό (UNESCO) 41 I.2.3. Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) 44 I.2.4. Οργάνωση Επισιτισμού και Γεωργίας (FAO). 44 Κεφάλαιο ΙΙ: Διεθνείς Πράξεις και Μηχανισμοί ελέγχου εφαρμογής των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 45 ΙΙ.1. Η Οικουμενική Διακήρυξη Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. 45 ΙΙ.1.1. Εισαγωγικά.. 45 ΙΙ.1.2. Περιεχόμενο. 46 ΙΙ.1.3. Κριτική Θεώρηση 48 ΙΙ.2. Το Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και τα Προαιρετικά Πρωτόκολλα 49 ΙΙ.2.1. Εισαγωγικά.. 49 ΙΙ.2.2. Περιεχόμενο του ΣΑΠΔ.. 50 ΙΙ.2.2.1. Υποχρεώσεις των κρατών μερών 50 ΙΙ.2.2.2. Τα δικαιώματα που εγγυάται το Σύμφωνο. 51 ΙΙ.2.3. Ο Μηχανισμός Ελέγχου Εφαρμογής του ΣΠΔ: Η Επιτροπή 69

Περιεχόμενα XIII ΙΙ.2.4. Το πρώτο Προαιρετικό Πρωτόκολλο.. 72 ΙΙ.2.5. Το δεύτερο Προαιρετικό Πρωτόκολλο 74 ΙΙ.2.6. Κριτική Θεώρηση.... 75 ΙΙ.3. Το Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα. 75 ΙΙ.3.1. Εισαγωγικά.. 76 ΙΙ.3.2. Περιεχόμενο του Συμφώνου 77 ΙΙ.3.2.1. Υποχρεώσεις των κρατών μερών 77 ΙΙ.3.2.2. Τα δικαιώματα που εγγυάται το Σύμφωνο 79 ΙΙ.3.3. Ο Μηχανισμός Ελέγχου Εφαρμογής του Συμφώνου: Η Επιτροπή 90 ΙΙ.3.4. Το Προαιρετικό Πρωτόκολλο στο Σύμφωνο.. 97 ΙΙ.3.5. Κριτική Θεώρηση 101 ΙΙ.4. Η Σύμβαση για την κατάργηση κάθε μορφής φυλετικών διακρίσεων. 104 ΙΙ.4.1. Εισαγωγικά.. 104 ΙΙ.4.2. Περιεχόμενο της Σύμβασης. 107 ΙΙ.4.2.2. Υποχρεώσεις των κρατών μερών. 113 ΙΙ.4.2.3. Τα δικαιώματα που εγγυάται η Σύμβαση 120 ΙΙ.4.3. Ο Μηχανισμός Ελέγχου Εφαρμογής της Σύμβασης: Η Επιτροπή για την εξάλειψη της φυλετικής διάκρισης... 123 ΙΙ.4.4. Κριτική Θεώρηση 131 ΙΙ.5. Η Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών και το Προαιρετικό Πρωτόκολλο... 133 ΙΙ.5.1. Εισαγωγικά.. 133 ΙΙ.5.2. Η Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών.. 135 ΙΙ.5.2.1. Προηγούμενα της Σύμβασης 135 ΙΙ.5.2.2. Περιεχόμενο της Σύμβασης. 137 ΙΙ.5.3. Ο Μηχανισμός Ελέγχου Εφαρμογής της Σύμβασης: Η Επιτροπή για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών... 147 ΙΙ.5.4. Το Προαιρετικό Πρωτόκολλο. 154 ΙΙ.5.5. Κριτική Θεώρηση 160 ΙΙ.6. Η Σύμβαση κατά των βασανιστηρίων και άλλης σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας και το Προαιρετικό Πρωτόκολλο 161

XIV Περιεχόμενα ΙΙ.6.1. Εισαγωγικά.. 161 ΙΙ.6.2. Περιεχόμενο της Σύμβασης. 163 ΙΙ.6.2.1. Προοίμιο.. 163 ΙΙ.6.2.2. Υποχρεώσεις των κρατών μερών 165 ΙΙ.6.3. Ο Μηχανισμός Ελέγχου Εφαρμογής της Σύμβασης: Η Επιτροπή κατά των βασανιστηρίων.. 172 ΙΙ.6.4. Προαιρετικό Πρωτόκολλο... 182 ΙΙ.6.4.1. Ο Μηχανισμός ελέγχου εφαρμογής του Πρωτοκόλλου.. 182 ΙΙ.6.5. Κριτική Θεώρηση 186 ΙΙ.7. Η Σύμβαση για τα δικαιώματα παιδιού και τα Προαιρετικά Πρωτόκολλα.. 186 ΙΙ.7.1. Εισαγωγικά.. 186 ΙΙ.7.2. Περιεχόμενο της Σύμβασης. 190 ΙΙ.7.2.1. Βασική οριοθέτηση.. 191 ΙΙ.7.2.2. Τα δικαιώματα του Παιδιού και άλλα μέτρα προαγωγής της προστασίας του παιδιού... 193 ΙΙ.7.3. Ο Μηχανισμός Ελέγχου της Σύμβασης: Η Επιτροπή για τα δικαιώματα του παιδιού.. 199 ΙΙ.7.4. Γενικά Σχόλια. 203 ΙΙ.7.5. Σύσταση βοηθητικών οργάνων 218 ΙΙ.7.6. Συνεργασία Επιτροπής με Ειδικευμένες Οργανώσεις. 219 ΙΙ.7.7. Προαιρετικά Πρωτόκολλα... 220 ΙΙ.7.8. Κριτική Θεώρηση 222 ΙΙ.8. Η Σύμβαση για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των εργαζόμενων μεταναστών και των μελών των οικογενειών τους 224 ΙΙ.8.1. Εισαγωγικα.. 224 ΙΙ.8.2. Περιεχόμενο της Σύμβασης. 227 ΙΙ.8.2.1. Τα δικαιώματα που εγγυάται η Σύμβαση.... 228 ΙΙ.8.3. Ο Μηχανισμός Ελέγχου Εφαρμογής: Η Επιτροπή.. 239 ΙΙ.8.4. Κριτική Θεώρηση 245 ΙΙ.9. Η Σύμβαση των ΗΕ για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες και το Προαιρετικό Πρωτόκολλο. 246 ΙΙ.9.1. Εισαγωγικά. 246 ΙΙ.9.2. Περιεχόμενο της Σύμβασης 249 ΙΙ.9.2.1. Σκοπός. 249 ΙΙ.9.2.2. Υποχρεώσεις των κρατών μερών 250 ΙΙ.9.2.3. Ισότητα και μη διάκριση.. 250

Περιεχόμενα XV ΙΙ.9.2.4. Γυναίκες και παιδιά ΑμεΑ... 251 ΙΙ.9.2.5. Αφύπνιση της κοινωνίας.. 251 ΙΙ.9.2.6. Προσβασιμότητα. 252 ΙΙ.9.2.7. Δικαιώματα των ΑμεΑ 254 ΙΙ.9.3. Ο Μηχανισμός Ελέγχου Εφαρμογής της Σύτμβασης: Η Επιτροπή για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ... 257 ΙΙ.9.4. Το Προαιρετικό Πρωτόκολλο στη Σύμβαση ΑμεΑ 258 ΙΙ.9.5. Γενικά Σχόλια.. 264 ΙΙ.9.6. Κριτική Θεώρηση 265 ΙΙ.10. Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Προστασία Όλων των Ατόμων από Εξαναγκαστική Εξαφάνιση.. 266 ΙΙ.10.1. Εισαγωγικά: το ιστορικό πλαίσιο της ΣΕξΕξ.. 266 ΙΙ.10.2. Το περιεχόμενο της ΣΕξΕξ.. 272 ΙΙ.10.3. Ο Μηχανισμός Εποπτείας της ΣΕξΕξ: η Επιτροπή Εξαναγκαστικών Εξαφανίσεων. 278 ΙΙ.10.4. Κριτική Θεώρηση 282 ΜΕΡΟΣ Β: Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και οι μηχανισμοί ελέγχου εφαρμογής σε περιφερειακό επίπεδο.. 283 Κεφάλαιο Ι: Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στo πλαίσιo του Συμβουλίου της Ευρώπης.. 283 Ι.1. Η Σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών και τα Πρωτόκολλα. 284 I.1.1. Εισαγωγή. 284 I.2. Περιεχόμενο της ΕυρΣΔΑ... 287 I.2.1. Τα δικαιώματα που κατοχυρώνουν η ΕυρΣΔΑ και τα Πρωτόκολλα 288 I.2.2. Υποχρεώσεις των κρατών μελών 289 I.2.3. Περιορισμοί στην άσκηση των δικαιωμάτων.. 290 I.3. Ο Μηχανισμός Ελέγχου της ΕυρΣΔΑ. 291 I.3.1. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.. 292 I.4. Κατ άρθρον ερμηνεία της ΕυρΣΔΑ και των Πρωτοκόλλων.. 301 Ι.5. Κριτική Θεώρηση 354 Κεφάλαιο ΙΙ: Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στο πλαίσιο του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών 356 ΙΙ.1. Εισαγωγικά.. 356

XVI Περιεχόμενα ΙΙ.2. Η Αμερικανική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων και Καθηκόντων του Ανθρώπου. 358 ΙΙ.2.1. Η Διαμερικανική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. 360 ΙΙ.3. Η Αμερικανική Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 361 ΙΙ.3.1. Περιεχόμενο της Αμερικανικής Σύμβασης. 361 ΙΙ.3.2. Ο Μηχανισμός Ελέγχου της Αμερικανικής Σύμβασης.. 371 ΙΙ.3.2.1. Η Επιτροπή. 371 ΙΙ.3.2.2. Το Διαμερικανικό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. 375 ΙΙ.3.2.3. Κοινές διατάξεις.. 379 ΙΙ.3.2.4. Ενδεικτική νομολογία του Δικαστηρίου. 379 ΙΙ.4. Τα Πρόσθετα Πρωτόκολλα στην Αμερικανική Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.. 384 ΙΙ.4.1. Το Πρόσθετο Πρωτόκολλο για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα... 384 ΙΙ.4.2. Το Πρωτόκολλο για την κατάργηση της θανατικής ποινής 386 ΙΙ.5. Κριτική Θεώρηση 387 Κεφάλαιο ΙΙΙ: Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στο πλαίσιο της Αφρικανικής Ένωσης. 390 ΙΙΙ.1. Εισαγωγικά.. 390 ΙΙΙ.2. Ο Αφρικανικός Χάρτης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών 391 III.2.1. Περιεχόμενο του Χάρτη.. 392 ΙΙΙ.2.2. Ο Μηχανισμός Ελέγχου Εφαρμογής: Η Επιτροπή των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών 394 III.2.3. Το Αφρικανικό Δικαστήριο. 400 III.3. Κριτική Θεώρηση 413 Κεφάλαιο IV: Η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στο πλαίσιο του Οργανισμού των Αραβικών Κρατών 415 IV.1. Εισαγωγή. 415 IV.2. Ο Αραβικός Χάρτης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου 415 IV.2.1. Περιεχόμενο του Χάρτη.. 416 IV.2.2. Ο Μηχανισμός ελέγχου του Αραβικού Χάρτη: Η Επιτροπή... 418 IV.3. Κριτική Θεώρηση 418