Η Αναγκαιότητα της Ολικής Επαναφοράς στις Αξίες της Alma - Ata: αναζήτηση ομοφωνίας Ε. Θηραίος Γενικός Ιατρός Δ/ντής ΕΣΥ, Κέντρο Υγείας Βάρης Γενικός Συντονιστής Εκπαίδευσης Ειδ/μένων Γενικής Ιατρικής Αττικής Γενικός Γραμματέας Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών Μέλος Εθνικού Συμβουλίου Διακυβέρνησης Ηλεκτρονικής Υγείας (ΕΣΔΗΥ)
Ref: The world health report 2008 : primary health care now more than ever. Geneva WHO 2008
Αυξανόμενη συχνότητα διεθνώς 20-40% του πληθυσμού της Ε.Ε άνω των 15 ετών θεωρείται ότι πάσχει από ένα ή περισσότερα χρόνια νοσήματα Τα χρόνια νοσήματα ευθύνονται σήμερα για το: 80% των επισκέψεων στην ΠΦΥ 60% των νοσοκομειακών εισαγωγών 60% των θανάτων παγκοσμίως Πηγή: Robert Beaglehole, et al. (Chronic Disease Action Group). Prevention of Chronic Diseases: A Call to Action. Lancet 2007, 370: 2152-57
US health care costs are widely out of alignment with the actual determinants of health. 50% of health status is determined by diet, exercise, smoking, stress and safety or lifestyle choices and available options and only 10% by access to health care. Yet 88% of Americans health dollars are spent on access to care and treatment and only 4% on lifestyle option and choices. This mismatch results in higher and higher costs for less and less health benefit. New England Healthcare Institute, 2005
O WHO εκτιμά ότι, έως το έτος 2050, ο αριθμός των ανθρώπων ηλικίας >60 ετών θα αυξηθεί σε περίπου 2 δισ., σε σύγκριση με το έτος 2000, όπου στις αντίστοιχες ηλικίες αναλογούν 605 εκ. περίπου, ενώ την τελευταία δεκαετία άρχισε να χρησιμοποιείται ο όρος «υγιής γήρανση» με σκοπό να αναδείξει τη μεγάλη σημασία της πρόληψης.
ολοκληρωμένη ανταπόκριση του συστήματος υγείας, με εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό με κατάλληλες δεξιότητες, προσιτές τεχνολογίες, αξιόπιστη παροχή φαρμάκων, σύστημα παραπομπής και ενδυνάμωση των ανθρώπων για την αυτο-φροντίδα
ιατρικές συσκευές, βοηθητικές συσκευές και εφαρμογές ηλεκτρονικής υγείας, αποτελούν σημαντικές συνιστώσες της τεχνολογίας υγείας, που έχουν τη δυνατότητα να σώσουν ζωές και να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής
Η πρόσβαση στα δεδομένα υγείας είναι το κλειδί για την αλλαγή και βελτίωση των συστημάτων υγείας Cloud OpenTrials Open data Interoperability Big data Web3.0 Ubiquitous computing IAAS/SAAS Data mining SemanticWeb
Ανάπτυξη του υγειονομικού τομέα με βάση την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, την προαγωγή της υγείας και την ενίσχυση των πολιτικών δημόσιας υγείας. Παροχή φροντίδας πρώτης επαφής, εστιασμένης στο άτομο και στην οικογένειά του, μακροχρόνια, συνεχιζόμενη, συντονισμένη και ολιστική, προσανατολισμένη στην κοινότητα. με το στοιχείο ενσυναίσθησης και «εν πάθειας» από το ΓΙ προς τον ασθενή και την οικογένεια του Έμφαση στους κοινωνικούς προσδιοριστές της υγείας, με την κινητοποίηση της κοινοτικής και διατομεακής δράσης. Ενδυνάμωση των μεθόδων αποδοτικής χρήσης των πόρων και εφαρμογής της κατάλληλης τεχνολογίας. Μετάβαση σε λύσεις όπου ο οικογενειακός γιατρός αποτελεί μέρος μιας καλά εκπαιδευμένης ομάδας στη λειτουργία ολοκληρωμένων δικτύων.
πληθυσμιακή προσέγγιση - συμμετοχή εκτίμηση αναγκών υγείας προσδιοριστές υγείας συνέχεια συνέπεια -πρόσβαση Κάρτα Υγείας Αρχείο Υγείας Ομάδα υγείας
Όσο η φροντίδα υγείας απομακρύνεται από το νοσοκομείο, τόσο αυξάνεται η ζήτηση για καλά εκπαιδευμένο ΓΙ με κατάλληλες δεξιότητες, προσιτές τεχνολογίες, παροχή θεραπείας βασισμένη σε ενδείξεις, λειτουργικό σύστημα παραπομπής, υπηρεσίες κατ οίκον φροντίδας και ενδυνάμωση του μοντέλου αυτοφροντίδας. Το περιεχόμενο της εκπαίδευσης στη ΓΙ θα πρέπει να εστιάζεται στις γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις που πρέπει να αποκτήσει ο ΓΙ, ώστε να είναι ικανός να διαχειρίζεται τα συχνά και κοινά προβλήματα υγείας και να παρέχει ολοκληρωμένη και συνεχιζόμενη φροντίδα σε ασθενείς, στις οικογένειες και στην κοινότητα, συμβάλλοντας τα μέγιστα στη διατήρηση της υγείας των πολιτών. Η αναγκαιότητα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών μονάδων και η διαμόρφωση κριτηρίων επιλογής νοσοκομείων, εκπαιδευτικών κλινικών /εργαστηρίων, μονάδων ΠΦΥ, αλλά και Συντονιστών και Υπευθύνων εκπαίδευσης.
ΚΈΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΚΑΒ 1ο έτος 3 7 1 1 2ο έτος 3 9 0 0 3ο έτος 3 9 0 0 4ο έτος 3 8 1 0 5ο έτος 12 0 0 0 Σύνολο 24 33 2 1 Κύκλος Παθολογικού Τομέα, 16 μήνες Κύκλος Χειρουργικού Τομέα, 8 μήνες Κύκλος Τομέα Μητέρας-Παιδιού, 4 μήνες Κύκλος Ψυχικής Υγείας, 3 μήνες Κύκλος Εργαστηριακού Τομέα, 2 μήνες Κύκλος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, 27 μήνες
Στην Ελλάδα δεν έχουμε συζητήσει επαρκώς έννοιες, όπως η ποιότητα στην φροντίδα υγείας, που είναι συνυφασμένη με την κλινική αποτελεσματικότητα, την ασφάλεια και την εμπειρία του ασθενούς. Παράλληλα όροι, όπως η εστιασμένη στον ασθενή φροντίδα (patient centered care) και η απαρτιωμένη φροντίδα (integrated care) στην ΠΦΥ, φαίνεται να μην έχουν γίνει ευρύτερα κατανοητοί, ενώ συστηματική εξέταση των προτιμήσεων, επιθυμιών και αξιών του ασθενούς, θεμελιακό συστατικό αρκετών ορισμών της ποιότητας στην φροντίδα υγείας, δεν έχει γίνει.
Η μέτρηση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας, με την αξιολόγηση τους μέσω της χρήσης αξιόπιστων δεικτών, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της, όχι μόνο τη δυνατότητα πρόσβασης των πολιτών σε αυτές, την ετοιμότητα στην παροχή φροντίδας υγείας, την καταλληλότητα και την ασφάλεια, την αξιοπιστία και την φιλικότητα στην παροχή της, αλλά να συμπεριλαμβάνει και έννοιες όπως την έγκαιρη και σωστή διάγνωση, την άμεση και αποτελεσματική ιατρική παρέμβαση, με σεβασμό στην αξιοπρέπεια του πολίτη.
Η ανάπτυξη της τεχνολογίας, η ανάγκη διαχείρισης των δεδομένων υγείας (health big data) και της τεκμηριωμένης με βάση αυτά φροντίδας (real world evidence), με τη χρήση κλινικά αποτελεσματικών εργαλείων ηλεκτρονικής υγείας/ehealth (ηλεκτρονικός φάκελος υγείας, σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, θεραπευτικά πρωτόκολλα και μητρώα ασθενών), διαφοροποιεί και συμπληρώνει την εφαρμογή του μοντέλου των χρονίων νοσημάτων (eccm), ενισχύοντας παράλληλα την υποστήριξη της αυτοδιαχείρισης των ατόμων με χρόνιες παθήσεις.
Η διαχείριση του μεγάλου όγκου δεδομένων (big data) σχετικά με την ιατρική αποτελεσματικότητα και την οικονομική αποδοτικότητα της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, μπορεί να συμβάλει στην άντληση χρήσιμης πληροφορίας, να βελτιώσει την κυβερνησιμότητα (governance) του συστήματος υγείας και να αποτελέσει την «πύλη εισόδου» των αναγκαίων μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών.
Στο σημερινό περιβάλλον η άσκηση της ιατρικής και η παροχή φροντίδας χαρακτηρίζεται από αλλαγές, όπως: η εστιασμένη στον ασθενή φροντίδα υγείας (patient-centred care), που εστιάζει στις ξεχωριστές ανάγκες του κάθε ασθενή και δεν αφορά αποκλειστικά τα βιολογικά χαρακτηριστικά, αλλά και τις στάσεις (attitudes) του ασθενή απέναντί στην ασθένεια του, η οικονομική κρίση και οι πιέσεις στους δημόσιους προϋπολογισμούς, οι νέες τεχνολογίες και οι δυνατότητες που προσφέρουν στην ενδυνάμωση των ασθενών, αλλά και στην εξ αποστάσεως παρακολούθηση της κλινικής εικόνας των ασθενών (τηλεϊατρική), η αλλαγή φιλοσοφίας προς την κατεύθυνση της διαχείρισης αναγκών και όχι συμπτωμάτων, το δικαίωμα επιλογής των ασθενών (το οποίο περιλαμβάνει και το δικαίωμα της μη συμμετοχής τους) στις θεραπευτικές αποφάσεις, η ανάγκη προστασίας των προσωπικών δεδομένων των ασθενών, η ανάγκη για ισότιμη πρόσβασή των ασθενών στην καινοτομία.
One thing I have always found is that you have got to start with the customer experience and work backwards to the technology. Steve Jobs, 1955-2011 Σας ευχαριστώ πολύ