ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΟΥΜΑΚΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ «ΑΓΛΑΪΆ ΚΥΡΙΑΚΟΥ» ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΣ-ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Παπαδιαμαντοπούλου 123, Αθήνα 11527 Τηλ: 2132009311, 2107461465 Φαξ: 2107461476 Εmail: ktsoumak@nurs.uoa.gr ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Προπτυχιακά 1. Παιδιατρική 7 ο εξάμηνο 2. Παιδικά ατυχήματα 8 ο εξάμηνο Μεταπτυχιακά 1. Επείγουσα Παιδιατρική φροντίδα 2 ο εξάμηνο. Πρόγραμμα: Προηγμένη Νοσηλευτική φροντίδα και Ψυχική υγεία παιδιών και ενηλίκων. 2. Γενικές αρχές Παιδιατρικής Θεραπευτικής 2 ο εξάμηνο. Πρόγραμμα: Προηγμένη Νοσηλευτική φροντίδα και Ψυχική υγεία παιδιών και ενηλίκων. 3. Μαζικές Καταστροφές: Παιδιά και ευπαθείς ομάδες πληθυσμού 3 ο εξάμηνο. Πρόγραμμα: Διαχείριση Κρίσεων & Μαζικών Καταστροφών και Νοσηλευτική Δημόσιας Υγείας ΣΠΟΥΔΕΣ - Πτυχίο: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 1977. - Διδακτορικό Δίπλωμα: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,1987. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ 1. Πρόληψη των παιδικών ατυχημάτων. 2. Εμβολιαστικά προγράμματα στην παιδική και εφηβική ηλικία. 3. Διαδικτυακή εξάρτηση. 4. Διατροφή και διατροφικές εκτροπές. 5. Εφηβεία. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 1. Η επίδραση τοπικών αντιμικροβιακών παραγόντων σε εγκαύματα στην παιδική ηλικία: Στα παιδιά με μέτριας βαρύτητας εγκαύματα, όπου η διάρκεια έκθεσης στους μελετώμενους παράγοντες είναι περιορισμένη, η εφαρμογή των μελετώμενων τοπικών αντιμικροβιακών ουσιών είναι ασφαλής. Η χρήση του σουλφαδιαζινικού αργύρου υπερέχει στις αντιμικροβιακές του ιδιότητες και το ρυθμό επιθηλιοποίησης του εγκαυματικού τραύματος σε παιδιατρικούς εγκαυματικούς ασθενείς. 2. Διαμόρφωση στρατηγικής εμβολιασμού έναντι λοιμωδών νοσημάτων σε φοιτητές Επιστημών Υγείας: Οι φοιτητές των Επιστημών Υγείας εμφανίζονται επίνοσοι σε νοσήματα που προλαμβάνονται. Η κατάλληλη στρατηγική εμβολιασμού με σκοπό την αποφυγή της διασποράς τους στο νοσοκομειακό περιβάλλον είναι απαραίτητη. 3. Εκτίμηση της μετατραυματικής διαταραχής στρες (ΜΤΔΣ) στην εφηβική ηλικία: Τα κορίτσια εμφανίζουν σοβαρότερης μορφής ΜΤΔΣ από τα αγόρια, ενώ η διαταραχή σχετίζεται με την αιτία του ατυχήματος. Συσχέτιση μεταξύ της ηλικίας του εφήβου, της αιτίας του ατυχήματος και της βαρύτητας της ΜΤΔΣ δεν παρατηρείται. Η ΜΤΔΣ είναι σοβαρότερης μορφής όταν είναι παρούσα η μητέρα του εφήβου, (Χρηματοδούμενο πρόγραμμα της Επιτροπής Ερευνών ΕΚΠΑ). 4. Διερεύνηση των αναγκών υποστήριξης των γονιών παιδιών που υποβάλλονται σε μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων: Διαπιστώθηκε σημαντική διαφοροποίηση των γονιών Ελληνικής και μη καταγωγής, αφού οι πρώτοι αξιολογούν υψηλότερα και ως πιο ικανοποιημένες τις ανάγκες τους τόσο κατά την νοσηλεία του παιδιού τους στη Μονάδα Μεταμόσχευσης αιμοποιητικών κυττάρων, όσο και μετά την έξοδο από το Νοσοκομείο.
5. Συγκριτική μελέτη θερμομέτρησης νεογνών με υδραργυρικό θερμόμετρο και με θερμόμετρα νέων τύπων: Ο βέλτιστος τρόπος θερμομέτρησης των νεογνών είναι με υδραργυρικό ή με ηλεκτρονικό θερμόμετρο από το ορθό. Αξιόπιστες είναι και οι μετρήσεις στη μασχάλη με υδραργυρικό ή με ηλεκτρονικό θερμόμετρο και σε μικρότερο βαθμό οι μετρήσεις με θερμόμετρο αυτιού. Οι μετρήσεις με το θερμόμετρο αυτιού φαίνεται να έχουν κάποια συμφωνία με τις μετρήσεις στο ορθό, το γεγονός όμως ότι σε πολλά νεογνά δεν μπορεί να γίνει σωστή θερμομέτρηση, λόγω του μεγέθους της κεφαλής, του θερμομέτρου, παραμένει μεγάλο μειονέκτημα για τη συγκεκριμένη θερμομέτρηση. Η μέτρηση της θερμοκρασίας των νεογνών με θερμόμετρο μετώπου φαίνεται να είναι αναξιόπιστη, καθώς είχε πολύ μικρή συμφωνία με τη θερμομέτρηση ορθού. 6. Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη του ύπνου σε παιδιά με αφαιρετική επιληψία της παιδικής ηλικίας: Τα παιδιά με πρώιμη έναρξη αφαιρέσεων (<5 ετών) με την πάροδο του χρόνου και υπό αντιεπιληπτική αγωγή επιδεικνύουν επιδείνωση στις παραμέτρους επάρκειας και αποτελεσματικότητας του ύπνου. Τα παιδιά με έναρξη των αφαιρέσεων μεταξύ 5 και 10 ετών, εμφανίζουν ιδιαίτερη βελτίωση στις παραμέτρους αυτές. Η ύπαρξη των πολυαιχμών στις επιληπτικές εκφορτίσεις του ύπνου και οι τροποποιήσεις που επιβάλλουν στη σταθερότητα και στη συνέχεια του ύπνου των παιδιών με όψιμη έναρξη των αφαιρετικών κρίσεων αποκαλύπτει ένα διαφορετικό σύνδρομο αφαιρετικής επιληψίας της παιδικής ηλικίας με πιο επιθετικά χαρακτηριστικά, το οποίο μπορεί να επιδείξει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και να οδηγήσει σε εξέλιξη του επιληπτικού συνδρόμου. (Χρηματοδούμενο πρόγραμμα της Επιτροπής Ερευνών ΕΚΠΑ). 7. Ποιότητα ζωής(πζ) παιδιών με ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης υπό αγωγή: Τα παιδιά με ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης υπό αγωγή έχουν σχετικά υψηλό επίπεδο ποιότητας ζωής φθάνοντας σχεδόν το 82% της κλίμακας στις αναφορές των παιδιών και το 75% στις αναφορές των γονιών τους. Παράγοντες όπως το φύλο, η ηλικία, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, ο βαθμός του χαμηλού αναστήματος και η διάρκεια της θεραπείας επηρεάζουν τις διάφορες πτυχές της ψυχοκοινωνικής λειτουργικότητάς τους. Η συνολική ΠΖ των παιδιών σύμφωνα με τους γονείς είναι χειρότερη από εκείνη που αντιλαμβάνονται τα ίδια τα παιδιά. Αυτό οφείλεται το ότι οι γονείς επηρεάζονται στην κρίση τους από τις δικές τους ανησυχίες ή στο ότι διαθέτουν πιο αναπτυγμένες γνωστικές ικανότητες και εμπειρίες ζωής από τα παιδιά. 8. Ιογενείς λοιμώξεις σε παιδιά με μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων: Σκοπός της μελέτης ήταν η διερεύνηση της συχνότητας εμφάνισης ιογενών λοιμώξεων σε παιδιά με Μεταμόσχευση Αρχέγονων Αιμοποιητικών Κυττάρων (ΜΑΚ), η αναγνώριση παραγόντων κινδύνου και η έκβαση. Οι ιογενείς λοιμώξεις ήταν συχνές στα παιδιά με ΜΑΚ και εμφανίζουν συσχέτιση με ορισμένα δημογραφικά και χαρακτηριστικά της μεταμόσχευσης. Η αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης συνέβαλε στην έγκαιρη ανίχνευση. 9. Άγχος γονέων παιδοχειρουργικών ασθενών: Ο ρόλος της εγγραμματοσύνης σε θέματα υγείας και της ανάγκης ενημέρωσης: Η εγγραμματοσύνη σε θέματα υγείας, το άγχος και η ανάγκη ενημέρωσης μετρήθηκαν με τη χρήση κατάλληλων κλιμάκων σε γονείς ή φροντιστές παιδοχειρουργικών ασθενών. Το 50% από τους 664 συμμετέχοντες παρουσίαζαν προβληματική εγγραμματοσύνη σε θέματα υγείας. Ενώ το 80% των συμμετεχόντων παρουσίαζε υψηλά επίπεδα άγχους. Το άγχος των γονέων ή φροντιστών παιδοχειρουργικών ασθενών βρέθηκε να εξαρτάται από το επίπεδο εγγραμματοσύνης τους σε θέματα υγείας, την ανάγκη ενημέρωσής τους, το μορφωτικό τους επίπεδο, το φύλο και τη σοβαρότητα της πάθησης του παιδιού τους. 10.Οι εργαστηριακές παράμετροι ως κριτήρια εκτίμησης της φυσικής πορείας της βρογχιολίτιδας: Οι κύριοι στόχοι είναι η περιγραφή των επιδημιολογικών χαρακτηριστικών παιδιών <2 ετών με βρογχιολίτιδα, και η αξιολόγηση της σχέσης εργαστηριακών παραμέτρων (αριθμός ηωσινοφίλων και αιμοπεταλίων, CRP, IL-12, ηπατοκυτταρικός αυξητικός παράγοντας) με την πορεία της νόσου. Επιμέρους στόχοι είναι η σύγκριση των επιδημιολογικών χαρακτηριστικών, των κλινικών παραμέτρων και της πορείας της νόσου μεταξύ παιδιών με πρώτο επεισόδιο βρογχιολίτιδας και εκείνων με πολλά επεισόδια, η μελέτη της σχέσης των κλινικών και εργαστηριακών παραμέτρων και της έκβασης με το λοιμώδη αιτιολογικό παράγοντα της βρογχιολίτιδας, o προσδιορισμός των ποσοστών χορήγησης αντιβιοτικών και κορτικοστεροειδών και η εκτίμηση της επίπτωσης της
βρογχιολίτιδας σε παιδιά <2 ετών. 11. Η αξιολόγηση της γνώσης των εκπαιδευτικών στην αντιμετώπιση επεισοδίων σπασμών στα σχολεία: Η διεξαγωγή επιμορφωτικών σεμιναρίων σε θέματα επιληψίας αύξησε τη γνώση και την προθυμία των εκπαιδευτικών να παρέχουν πρώτες βοήθειες σε παιδιά με επιληπτικές κρίσεις στο χώρο του σχολείου. Τα ποσοστά σωστών απαντήσεων πριν την παρέμβαση κυμαίνονταν από 25,0% μέχρι 91,1%. Μετά την παρέμβαση, τα ποσοστά σωστών απαντήσεων κυμαίνονταν από 81,7% μέχρι 94,8%. Η μέση τιμή της βαθμολογίας γνώσεων πριν την παρέμβαση ήταν 9,93 (±2,33), ακριβώς μετά την παρέμβαση 13,01 (±1,12) και ένα μήνα μετά 13,12 (±0.86). Το 88,8% των εκπαιδευτικών πίστευε ότι το σεμινάριο αυτό πρέπει να επαναληφθεί και το 96,8% θα το πρότεινε σε άλλους συναδέλφους τους. 12.Συσχέτιση του άσθματος της παιδικής ηλικίας με τη βρογχιολίτιδα της βρεφικής ηλικίας: Θετική είναι η σχέση που προκύπτει μεταξύ του άσθματος της παιδικής ηλικίας με τη βρογχιολίτιδα της βρεφικής ηλικίας. Ωστόσο παραπέρα μελέτες θα πρέπει να γίνουν για να διευκρινιστεί αν η ιογενής βρογχιολίτιδα αποτελεί αιτία του άσθματος ή ένα δείκτη ευαισθησίας που αναγνωρίζεται σε παιδιά με προδιάθεση στο άσθμα. 13. Οι γνώσεις γονέων παιδιών για τη γενική αναισθησία και αξιολόγηση του προεγχειρητικού άγχους τους: Ο σκοπός της συγκεκριμένης ερευνητικής εργασίας ήταν να μελετηθούν τα επίπεδα προεγχειρητικού άγχους γονέων με επικείμενη χειρουργική επέμβαση των παιδιών τους καθώς επίσης και τους παράγοντες επιρροής. Εντοπίστηκε στατιστικά σημαντική εξάρτηση του προεγχειρητικού άγχους με την ηλικία και το επάγγελμα των γονέων, με την ηλικία των παιδιών και την γνώση γονέων και παιδιών για την γενική αναισθησία. Μεγαλύτερα επίπεδα προεγχειρητικού άγχους εμφανίστηκαν στους γονείς μικρότερης ηλικίας, αλλοδαπής εθνικότητας, και σε αυτούς που τα παιδιά τους δεν είχαν γνώση για την γενική αναισθησία λόγω ηλικίας. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ 1. Tsoumakas K, Tanaka M, Petsios K, Fildisis G, Gkoutzivelakis A, Pavlopoulou I. Alcohol drinking habits and negative experiences among adolescents in Greece. O J Pediatr, 2014, 4: 222-230. 2. Papadopoulou A, Tsoukala D, Tsoumakas K. Rhinitis and asthma in children: comorbitity or United airway disease? Curr Pediatr Rev. 2014, 10(4): 275-81. 3. Papadopoulou A, Makris K, Tsohantari, Paulakou M, Lambidi S, Marketou H, Tsoumakas K. Drops supplementation for treating vitamin D deficiency in healthy children and adolescents: The important role of sun exposure. Intern J Pediatri and Child Health, 2014, 2: 10-18. 4. Nanou C, Paulopoulou I, Liosis G, Tsoumakas K, Saroglou G. Risk factors for nosocomial infections in neonatal Intensive Care Units. HSJ, 2015, 2(9): 1-6. 5. Kotsia Ε, Attilakos A, Tsekoura E, Nyktari G,, Koukia E, Tsoumakas K. Temperature assessment and accuracy of different thermometer devices in neonates. Intern J Nurs and Health Science 2015, 2(6): 64-69. 6. Drosatou C, Vlachopapadopoulou E, Karachaliou F, Prodromidis A, Michalakos S, Tsoumakas K. Psychosocial functioning and self-perception of children and adolescents Treated with GH. Horm Res Paediatr. 2015, 84(suppl 1): 452-453. 7. Giamaiou K, Langona E, Tsoumakas K. Dietary habits of children in Greece and arterial blood pressure: parental knowledge and attitude. J Hypertension 2015, 33e: 482-483). 8. Δαφέρμου Χ, Τσουμάκας Κ, Παυλοπούλου Ι. Εμβόλια πρόληψης του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων Γνώση και συμμόρφωση των φοιτητών επιστημών υγείας. Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής 2015, 32(2):202-209. 9. Παπαδοπούλου Μ, Περδικάρης Π, Τσουμάκας Κ, Παυλοπούλου Ι, Δικαλιώτη Σ, Μάτζιου Β. Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του ψυκτικού με αιθυλοχλωρίδιο για την αντιμετώπιση του πόνου σε βρέφη και παιδιά κατά τη διάρκεια των εμβολιασμών. Νοσηλευτική 2015, 54(1): 68 75. 10. Νάνου Χ, Παυλοπούλου Ι, Τσουμάκας Κ, Ζώρου Ε, Σαρόγλου Γ. Γνώσεις, στάσεις και πρακτικές προσωπικού Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών για νοσοκομειακές λοιμώξεις. Νοσηλευτική 2015, 54(2): 139 153.
11. Apostolara P, Sourtzi P, Tsoumakas K, Pesiridis T,Alexadropoulou M, Tzavara C, Roka V, Kalokerinou A. Reliability and validity of the clinical cultural competency.questionnaire- Greek version (CCCQ-G). Balkan Military Med Rev 2016, 19 (2), 46-54. 12. Matziou V, Perdikaris P, Vlahioti E, Dimitriou V, Tsoumakas K. Perceptions of children and their parents about the pain experienced during their hospitalization and its impact on parents' quality of life. Nurs Child Young People, 2016, 9;28(4):93. 13. Vlachioti E, Matziou V, Perdikaris P, Mitsiou M, Stylianou C, Tsoumakas K, Moschovi Μ. Assessment of quality of life of children and adolescents with cancer during their treatment. Jpn J Clin Oncol, 2016, 46 (5), 453-461. 14. Michail K, Ioannidou C, Galanis P, Tsoumakas K, Pavlopoulou I. Promotion of preventive measures in public nurseries: Lessons from the H1N1 pandemic. Health Promot Pract 2016, 1524839916676073. 15. Matziou V, Vlachioti E, Megapanou E, Ntoumou A, Dionisakopoulou C, Dimitriou V, Tsoumakas K, Matziou T, Perdikaris P. Perceptions of children and their parents about the pain experienced during their hospitalization and its impact on parents' quality of life. Jpn J Clin Oncol. 2016,46 (9), 862-870. 16. Hatzilia D, Malliarou M, Korompeli A, Tsoumakas K, Fildissis G. Smoking cessation process and quality of life. J nurs educa and practice, 2017, 7, no 9. 17. Pavlopoulou I, Tanaca M, Dikalioti S, Samoli E, NisianakiS, P, Boleti O, Tsoumakas K. Clinical and laboratory evaluation of new immigrant and refugee children arriving in Greece. BMC Pediatrics, 2017, 17: 32. 18. Λιάσκα Μ, Τσουμάκας Κ. Σύγχρονες απόψεις για τη θεραπεία και την πρόληψη της οξείας βρογχιολίτιδας στα παιδιά. Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής 2017, 34(5)592-604. 19. Dinopoulos A, Tsirouda M, Bonakis A, Pons R, Pavlopoulou Ι, Tsoumakas Κ. Sleep architecture and epileptic characteristics of drug naïve patients in childhood absence epilepsy spectrum. A prospective study. Seizure 2018, 59: 99 107. 20. Drossatou C, Tsoumakas K. Validation of the Greek version of Quality of Life in Short Stature Youth (QoLISSY) questionnaire. JPEM.2018.0403.R1 - Accepted 16.12.18. ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΒΙΒΛΙΩΝ 1. Παιδικά Ατυχήματα. Εκδόσεις Πασχαλίδη. Αθήνα. 2. Επίτομη Κλινική Παιδιατρική. Εκδόσεις Παριζιάνου, Αθήνα. 3. Βασική Παιδιατρική. Εκδόσεις Πασχαλίδη. Αθήνα. 4. Παιδιατρική. Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής. Εκδόσεις Πασχαλίδη. Αθήνα. 5. Σύγχρονη Παιδιατρική. Εκδόσεις Πασχαλίδη. Αθήνα. 6. Παιδιατρική Φυσική Εξέταση και Διάγνωση. Εκδόσεις Πασχαλίδη. Αθήνα. 7. Η Παιδιατρική στην κλινική και νοσηλευτική πράξη. Εκδόσεις Πασχαλίδη (ετήσιες). Αθήνα. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1. Διευθυντής Παιδιατρικής Κλινικής. 2. Διευθυντής του Παθολογικού-Νοσηλευτικού Τομέα του Τμήματος Νοσηλευτικής. 3. Διευθυντής ΠΜΣ: Προηγμένη Νοσηλευτική φροντίδα και Ψυχική υγεία παιδιών και εφήβων. 4. Μέλος Επιτροπής Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών. 5. Οργάνωση Επιστημονικών Συναντήσεων Ελληνικής Ακαδημίας Παιδιατρικής (ετήσιες). 6. Οργάνωση Επιστημονική εκδηλώσεων Παιδιατρικής Κλινικής Τμήματος Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ (ετήσιες). 7. Μέλος Επιτροπής για την επιλογή Προπτυχιακών και Μεταπτυχιακών φοιτητών για τις υποτροφίες κληροδοτημάτων ΕΚΠΑ. 8. Μέλος Επιτροπής του νομοσχεδίου για την εκπαίδευση των ιατρών. 9. Μέλος Επιτροπής ( Ιατρός) ελέγχου καταλληλότητας αγωνιστικών χώρων και αθλητικών εγκαταστάσεων Αττικής. ΜΕΛΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ/ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ 1. Πρόεδρος ΔΣ Ινστιτούτου Υγείας Παιδιού.
2. Πρόεδρος Ελληνικής Ακαδημίας Παιδιατρικής. 3. Αντιπρόεδρος του Ανωτάτου Επιστημονικού συμβουλίου ΕΟΦ. 4. Αντιπρόεδρος του Νοσοκομείου Παίδων Πεντέλης. 5. Επιστημονικός σύμβουλος επί θεμάτων επιστημονικών εκδηλώσεων ΕΟΦ. 6. Μέλος της Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής. 7. Μέλος Επιστημονικού Συμβουλίου «Υγεία για όλους». 8. Μέλος Ελληνικού Κολλεγίου Παιδιάτρων. 9. Μέλος Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας. 10.Μέλος Ελληνικής Εταιρείας Παιδικής και Εφηβικής Παχυσαρκίας. 11.Μέλος της Επιστημονικής Εταιρείας Συνεχιζόμενης Παιδιατρικής εκπαίδευσης. ΤΙΜΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ Μέλος Διεθνούς Επιστημονικής Επιτροπής «Πρεσβευτές υγείας» για την Ελλάδα: 500 κορυφαίοι Έλληνες επιστήμονες.