4. ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΤΑΞΗ Σε αυτό το στάδιο σχεδιάζονται δραστηριότητες µε στόχο την εισαγωγή των µαθητών στο προς εξέταση θέµα και στην ανάλυση του θέµατος πάνω σε θεµατικούς άξονες οι οποίοι θα αποτελέσουν µαγιά για τα θέµατα των οµάδων εργασίας. Επιχειρείται να δηµιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες προκειµένου να αναπτυχθεί το σύνολο των δραστηριοτήτων που παρατηρούνται στα πλαίσια µιας συµβατικής τάξης. Τα περισσότερα συνθετικά στοιχεία των θεωριών µάθησης διαθέτουν µία θεµελιώδη συνισταµένη: αυτής της εµπλοκής του µαθητή στη διαδικασία της µάθησης. Οι τρόποι και οι πρακτικές, οι µεθοδολογίες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των θεωρητικών προσεγγίσεων διαφοροποιούνται όµως στις επιµέρους εφαρµογές τους (Ράπτης, Ράπτη, 2001). Οι δραστηριότητες που καλούµε να εκπονήσουν οι µαθητές και να εµπλακούν δηµιουργικά την επεξεργασία τους επικεντρώνονται στις εξής κατηγορίες: αυτές της αναζήτησης και της επεξεργασίας πληροφοριών, εφαρµογής, κριτικής σκέψης, δηµιουργικότητας, ανάδειξης και αξιοποίησης γνώσεων, εµπειριών και επαλήθευσης και αυτοαξιολόγησης γνώσεων και δεξιοτήτων. Οι δραστηριότητες που επιλέξαµε να εκπονήσουν οι µαθητές έχουν στόχο να βοηθήσουν στην αποτελεσµατικότερη εφαρµογή αυτών που έχουν µελετήσει, µε κατάληξη, η εµπέδωση να λειτουργεί άµεσα και ευέλικτα και να συνδυάζεται η εναρµόνιση της θεωρίας µε την πράξη. Επιπροσθέτως ένα επιπλέον σηµαντικό µαθησιακό στοιχείο, εκτός από την προαγωγή της γνώσης είναι η ανάπτυξη δεξιοτήτων. Με τις κατάλληλες δραστηριότητες, εφαρµογές, στοχοθεσία, αλλά και την άµεση εκπόνηση ασκήσεων δραστηριοτήτων, ο µαθητής θα αναπτύξει δεξιότητες που έχουν ήδη ορισθεί από τους στόχους του µαθήµατος. Χρονοδιάγραµµα υλοποίησης 2 ης Τ/ 10 Εισαγωγή Αφόρµηση ( άσκαλος 46 ου ηµ. Σχ. Πειραιά) 30 46 ο ηµοτικό Σχολείο Πειραιά 30 2 ο ηµοτικό Σχολείο Χώρας Σκύρου 10 Επανάληψη στα κεντρικά σηµεία Κλείσιµο Τ/ ( άσκαλος 2 ου ηµ. Σχ. Σκύρου)
4.1. Φόρµα Μαθήµατος 46 ου ηµοτικού Σχολείου Πειραιά Στη θάλασσα µε ανοιχτά πανιά Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος 46ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ΦΟΡΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Α) Γενικά Στοιχεία 1. ασκάλες: Μαντζαρίδου Αρχοντούλα, Παναγή Αλεξάνδρα 2. Τόπος, χρόνος, αριθµός µαθητών πιλοτικού προγράµµατος Σχολείο Ηµεροµηνία ιδακτική Τάξη/ Αριθµός Ώρα Τµήµα Μαθητών 46 ο Πειραιά 23-3-2006 1 η, 2 η Ε1 28 Β) Περιγραφή Μαθήµατος 1. Τίτλος Μαθήµατος: «Ο ΚΑΗΜΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΡΕΑ», Σ. Μυριβήλη (βιβλίο «Η γλώσσα µου», Ε τάξη, µέρος 1 ο, σ.10) 2. Εκπαιδευτικό Λογισµικό: PowerPoint, MicroWorlds Pro Χρησιµοποιούµενες ιευθύνσεις Internet 3. Ένταξη µαθήµατος στο αναλυτικό πρόγραµµα Τάξη: Ε - ΕΛΛΗΝΙΚΑ (Βιβλ. «Η γλώσσα µου», 1 ο µέρος, σσ. 10-12) Γνωστικό αντικείµενο: ΕΛΛΗΝΙΚΑ, ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ, ΙΣΤΟΡΙΑ, ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
ιδακτική Ενότητα: Ελληνικά «Η γλώσσα µου» - Βιβλίο Μαθητή, 1 ο µέρος, σσ. 10-12 ιδακτικοί στόχοι: o η νοηµατική, εκφραστική και συναισθηµατική διερεύνηση του κειµένου o η εξοικείωση των µαθητών µε σηµαντικές λογοτεχνικές δηµιουργίες o η ευαισθητοποίηση απέναντι σε δείγµατα δηµιουργικής λογοτεχνίας και η καλλιέργεια της αγάπης για το διάβασµα o ο εµπλουτισµός της γλώσσας των παιδιών, προφορικής και γραπτής, µε νέες λέξεις και εκφράσεις o η µελέτη της σηµασιολογικής, συντακτικής και µορφολογικής πλευράς της γλώσσας o γραπτή εργασία σε φύλλα εργασίας συζήτηση - ανταλλαγή απόψεων o να έρθουν τα παιδιά σε επαφή µε τη ναυτική ιστορία και παράδοση o να γνωρίσουν τον τρόπο κατασκευής και τις λειτουργίες των ιστιοφόρων o να προσεγγίσουν τον τρόπο ζωής των ναυτικών στα πλοία µε πανιά o να εκφράσουν και να ανακαλύψουν µε δηµιουργικό τρόπο τα µυστικά της ναυτιλίας o να κατανοήσουν την αλληλεπίδραση του φυσικού περιβάλλοντος και των ανθρώπινων δραστηριοτήτων o να αντιληφθούν το τεράστιο ρόλο της ελληνικής ναυτιλίας στην ανάπτυξη του εµπορίου, της οικονοµίας και του πολιτισµού o να αποκτήσουν την ικανότητα να συγκεντρώνουν τις κατάλληλες πληροφορίες σχετικά µ ένα θέµα o να αποκτήσουν την ικανότητα να διακρίνουν οµοιότητες και διαφορές, να συσχετίζουν, να συγκρίνουν, να γενικεύουν, να καταγράφουν και να διατυπώνουν τις παρατηρήσεις και τα συµπεράσµατά τους µε εκφραστική πληρότητα o να ασκηθούν στην ελεύθερη δηµιουργική έκφραση και στην καλλιτεχνική εργασία Μεθοδολογία ιδακτικής προσέγγισης: o αφόρµηση (εισαγωγή στο θέµα) o ανάγνωση του κειµένου από τη δασκάλα o συστηµατική νοηµατική και εκφραστική διερεύνηση του κειµένου σε πληροφοριακό και βαθύτερο επίπεδο µε συνεργατική µέθοδο o µέσα από το κείµενο «η ζωή στο καράβι» και της σχετικής παρουσίασης σε PowerPoint παρουσιάζονται οι λόγοι που οδήγησαν τον άνθρωπο να ταξιδέψει στη θάλασσα και η εξέλιξη της ναυσιπλοΐας. Για τα επιµέρους θέµατα δίνεται πληροφοριακό υλικό από τη δασκάλα o διερευνητικές εργασίες κατανόησης και δηµιουργίας πάνω στο παρουσιαζόµενο υλικό Αναµενόµενα αποτελέσµατα: o ανάπτυξη ικανότητας των µαθητών να διερευνούν το κείµενο και να εντοπίζουν πληροφορίες o τα παιδιά να µπορούν να εκφράζονται σε συνεχή λόγο, να επιχειρηµατολογούν και να κάνουν συζήτηση
o η προαγωγή του γραπτού λόγου των παιδιών o η συγκέντρωση και ταξινόµηση των πληροφοριών ώστε να µπορούν οι µαθητές να τις χρησιµοποιήσουν σε έρευνα πεδίου 4. Σύντοµη Περιγραφή: Εισαγωγή στο θέµα και ανάγνωση του κειµένου από τη δασκάλα, χωρισµός σε ενότητες, ερωτήσεις κατανόησης, εντοπισµός και συλλογή πληροφοριών από τα ίδια τα παιδιά, ανταλλαγή απόψεων, απαντήσεις σε ερωτήσεις σε σχετικό φύλλο εργασίας, εργασία στις οµάδες και ανακοίνωση απαντήσεων. 5. οµή Μαθήµατος: Αναλυτική περιγραφή επιµέρους βηµάτων διδασκαλίας Εισαγωγή Αφόρµηση (5 λεπτά) Αφόρµηση µε αφετηρία την εικόνα του καραβιού που έχει το βιβλίο και σύντοµη συζήτηση µε θέµα τα ταξίδια. Τα παιδιά θα καταθέσουν µέσα από συζήτηση: o Εµπειρίες και γνώσεις που έχουν από τα καράβια: έχουν µπει ποτέ σε καράβι, πόσες φορές, µε ποιον, πού ήταν, στον Πειραιά, σε νησί,, σε άλλη πόλη, σε άλλη χώρα, τι θυµούνται, τι έχουν παρατηρήσει, τι τους έχει κάνει εντύπωση, τι συναισθήµατα ένιωθαν, αν χάρηκαν, αν φοβήθηκαν. o Απορίες και ερωτήµατα: τι θα ήθελαν να µάθουν για τα καράβια, πότε και γιατί οι άνθρωποι έφτιαξαν καράβια, πώς επιπλέουν, κ.λ.π. Α ΜΕΡΟΣ (10 λεπτά) Επεξεργασία Γλωσσικού Μαθήµατος o σύντοµη παρουσίαση από τη δασκάλα των ταξιδιών των Αργοναυτών και του Οδυσσέα o ανάγνωση του κειµένου από τη δασκάλα o χωρισµός του κειµένου σε ενότητες µε συνεργατική µέθοδο o ερωτήσεις κατανόησης εντοπισµός και συλλογή πληροφοριών από τα ίδια τα παιδιά - ανταλλαγή απόψεων o απαντήσεις σε ερωτήσεις σε σχετικό φύλλο εργασίας - εργασία στις οµάδες -ανακοίνωση απαντήσεων ραστηριότητες Μαθητών: o Μελετούν το κείµενο o Χωρίζουν το κείµενο σε ενότητες o Εντοπίζουν πληροφορίες Επικεντρώνουν την προσοχή τους στα σηµεία του κειµένου που απαντούν σε ερωτήµατα που υποβάλλονται από τη δασκάλα για τους σκοπούς της συζήτησης o Συνεργάζονται σε οµάδες για την απάντηση ερωτήσεων στο φύλλο εργασίας o Ανακοινώνουν τις απαντήσεις τους Συζητούν - Συγκρίνουν τις απόψεις τους o Συνοψίζουν τα βασικά σηµεία των απαντήσεων τους.
Β ΜΕΡΟΣ (20 λεπτά) ιερευνητική ιαθεµατική Προσέγγιση o Ξεκινάµε τη διερευνητική µας εργασία για τη ναυσιπλοΐα (ο προβληµατισµός έχει ήδη γίνει στην αφόρµηση) µε την παρουσίαση [Π2] σε PowerPoint δίνοντας στοιχεία µε σκοπό να προκαλέσουµε συζητήσεις και προβληµατισµούς [ ιαφάνειες 1 και 2] o Γίνεται µια σύντοµη ιστορική αναδροµή γύρω από τα πρώτα ιστιοφόρα και την εξέλιξή τους, δίνοντας έµφαση στους διάφορους πολιτισµούς καθένας από τους οποίους, ανάλογα µε τις ανάγκες και τα υλικά που διέθετε, κατασκεύασε τα δικά του ιστιοφόρα για να εξυπηρετήσει ανάγκες διατροφής, µετακίνησης, εµπορίου κ.λ.π. [ ιαφάνειες 3 και 4] o Με αφορµή τους πιο τελειοποιηµένους τύπους ιστιοφόρων του 19 ου αιώνα που εξυπηρετούσαν το θαλάσσιο εµπόριο στην Ανατολή γίνεται αναφορά στους θαλάσσιους εµπορικούς δρόµους ([text 1] από παιδί του ενεργητικού ακροατηρίου). Στη συνέχεια παρουσιάζουµε [Π2] τον ρόµο των Μπαχαρικών ( [text2] από παιδί του ενεργητικού ακροατηρίου). Tα παιδιά κάνοντας σύγκριση ανάµεσα σε δύο χάρτες (έναν σηµερινό και έναν που απεικονίζει το θαλάσσιο εµπόριο των µπαχαρικών) καταγράφουν τις χώρες και τις θάλασσες που περνούσαν τα καράβια για να µεταφέρουν τα µπαχαρικά στην Ευρώπη [Ε1] o Έχει ήδη προετοιµαστεί µια παρουσίαση από τα παιδιά σχετικά µε τη ζωή των ναυτικών στο καράβι. Οι µαθητές του σχολείου, µέσα από εναλλαγές, περιγράφουν σύµφωνα µε το [text 6] την ιεραρχία του πληρώµατος, τη διατροφή, τις καθηµερινές ασχολίες των ναυτικών, την ενδυµασία, τα θαλασσινά έθιµα της εποχής. Γίνεται αναφορά, στις λέξεις που συναντήσαµε στο λεξιλόγιο των ναυτικών (σερµαγιά, µόστρα, µανιφέστο, κολαούζος, τσούρµο, σκατζάρισµα, σενιάρισµα, µερεµέτι κ. ά.), ότι έχουν µείνει στην καθηµερινή µας οµιλία. Ζητάµε από τις οµάδες να καταγράψουν όσες θυµούνται και να διατυπώσουν την πρωταρχική και την σηµερινή χρήση τους. Στη συνέχεια γίνεται ανάθεση ρόλων και για 5 λεπτά τα αφήνουµε να αυτοσχεδιάσουν µε βάση τα όσα άκουσαν. o Με τη [ ιαφάνεια 5] παρουσιάζονται οι σηµερινοί τύποι των ιστιοφόρων ανάλογα µε τον αριθµό των καταρτιών και τις γάστρες. Στην εργασία [Ε2] οι µαθητές προσπαθούν να αντιστοιχίσουν όσα είδαν στις εικόνες του φυλλαδίου τους και να ονοµάσουν σωστά τα ιστιοφόρα των εικόνων. o Στη [ ιαφάνεια 6] παρουσιάζονται τα όργανα ναυσιπλοΐας και στις [ ιαφάνειες 7 και 8] οι ναυτικοί χάρτες. Ανάγνωση του [text 3]από παιδί του ενεργητικού ακροατηρίου. o [ ιαφάνειες 9 και 10] παρουσιάζονται τα σήµαντρα και οι φάροι που βοηθούν τους ναυτικούς να καθορίσουν τη θέση τους αλλά και να προστατευτούν από τις επικίνδυνες «κακοτοπιές» της θάλασσας. Ανάγνωση του [text 4] από παιδί του ενεργητικού ακροατηρίου σχετικά µε τους διάσηµους φάρους της ιστορίας αλλά και µια ιστορία από τα παλιά χρόνια. Συζητάµε µε τα παιδιά τι θα ήθελαν να πάρουν µαζί τους αν πήγαιναν να ζήσουν για ένα µεγάλο διάστηµα σε ένα φάρο και γιατί. Ζητάµε να ταξιδέψει η φαντασία µας και από τα παιδιά να αφηγηθούν µια ιστορία µε τίτλο «Μια µέρα και µια νύχτα σ ένα φάρο». o Με τη [ ιαφάνεια 11] παρουσιάζονται οι ονοµασίες των ανέµων και οι µαθητές στην έρευνα [Ε3] καλούνται να ονοµάσουν τους ανέµους, µε τα
ονόµατα που τους έχουν αποδώσει οι ναυτικοί, πάνω σε µια πυξίδα του 18 ου αιώνα. Έχει φωτοτυπεί και έχει δοθεί στα παιδιά και των δύο σχολείων η κατασκευή [Ωρολόγιον Ανδρόνικου]. Οι µαθητές γνωρίζουν την ιστορία του κτιρίου αυτού από τις προηγούµενες αναφορές µας στη σχετική διαφάνεια. Έχουν τώρα την ευκαιρία να κατασκευάσουν το ηλιακό αυτό ρολόι και ανεµοδείκτη που βρίσκεται στη Ρωµαϊκή Αγορά Αθηνών (Πλάκα). Επειδή ο χρόνος δεν επαρκεί προτείνουµε να είναι η επόµενη δραστηριότητά τους στο µάθηµα της Αισθητικής Αγωγής. o Οι άνεµοι που γνωρίσαµε στην προηγούµενη διαφάνεια καθορίζουν κυρίως την πλεύση του ιστιοφόρου. Παρουσιάζονται [ ιαφάνεια 12] οι διάφορες πλεύσεις ανάλογα µε το φύσηµα του ανέµου και καταγράφονται στην έρευνα [Ε4] µε οδηγό µια πυξίδα. o Η [Ε5] που ακολουθεί σε συνδυασµό µε τη [ ιαφάνεια 13] δίνει οδηγίες στα παιδιά για τα σκοινιά και τους κόµπους που χρησιµοποιούν οι ναυτικοί. Για να πραγµατοποιηθεί η δραστηριότητα πρέπει να έχει ο δάσκαλος από πριν εξασκηθεί ώστε να βοηθήσει τους µαθητές στη δηµιουργία του κόµπου σε περίπτωση που δυσκολευτούν. Ακόµα η κάθε τάξη πρέπει να είναι εφοδιασµένη µε σκοινί κατάλληλο και να έχει υπολογιστεί το µάκρος του ώστε να φτάσει για όλες τις οµάδες και του ενεργητικού αλλά και του παθητικού ακροατηρίου. Τέλος τους συµβουλεύουµε τον κόµπο που έφτιαξαν να τον χρησιµοποιήσουν σαν µπρελόκ. o Οι µαθητές γνωρίζουν τις σηµαίες και τα σήµατα που χρησιµοποιούνται από τη ναυσιπλοΐα ως κώδικας επικοινωνίας. Τους παρουσιάζονται οι [ ιαφάνειες 14 και 15] και τους ζητάµε να αναγνωρίσουν τις σηµαίες στην έρευνα [Ε6] του Φύλλου Εργασίας που έχουν µπροστά τους και να αφηγηθούν µια ιστορία µε τις δυσκολίες που συνάντησε το ιστιοφόρο τους έχοντας σαν οδηγό τις σηµαίες που ύψωσε στο ταξίδι. o Στην επόµενη [ ιαφάνεια 16] οι µαθητές γνωρίζουν το αλφάβητο µε τις σηµαίες σήµατα που είναι βασισµένο στον κυµατισµό τους και τις χρησιµοποιούν οι ναυτικοί για να δώσουν οδηγίες, πληροφορίες ή να ζητήσουν βοήθεια από τα διπλανά καράβια. Στην έρευνα [Ε7] αποκωδικοποιούν τα σήµατα του ναύτη. o Στη [ ιαφάνεια 17] παρουσιάζεται ο κώδικας Μορς που αποτελούσε το δηµοφιλέστερο σύστηµα επικοινωνίας του 19 ου αιώνα. Με τη βοήθεια του λογισµικού MicroWorlds Pro και της σχετικής σε αυτό δραστηριότητας τα παιδιά αναπαράγουν µε τον κώδικα Μορς λέξεις. Στο λογισµικό υπάρχει και το ανάλογο link µε το Τεχνικό Μουσείο Θεσσαλονίκης για περισσότερες πληροφορίες. o Παρουσιάζεται [ ιαφάνεια 18] η χρησιµότητα και η λειτουργία του λιµανιού. Ανάγνωση του δηµοτικού τραγουδιού «Του Κυρ Βοριά» από παιδί του ενεργητικού ακροατηρίου [text 5]. Τα παιδιά από την πρώτη τηλεδιάσκεψη έχουν έρθει σε επαφή µε δύο µεγάλα λιµάνια (Πειραιά Σκύρου) και είναι εύκολο να µιλήσουν για αυτό. Στην έρευνα [Ε8] µε τη βοήθεια του χάρτη που υπάρχει στο Φύλλο Εργασίας αναζητούν και αριθµούν τα µεγαλύτερα λιµάνια της Ευρώπης και προσπαθούν να καταγράψουν τις χώρες στις οποίες ανήκουν. o Τα παιδιά συζητούν και επιλέγουν άλλες χώρες που θα ήθελαν να επισκεφτούν και να «γνωρίσουν» µέσα από ένα φανταστικό ταξίδι, όχι µόνο
στο χώρο αλλά και στο χρόνο. Έτσι αποφεύγεται να αποκτήσουν τα παιδιά µια στερεότυπη ή παρωχηµένη εικόνα για χώρες, λαούς και πολιτισµούς. Η δασκάλα διαβάζει «το απόσπασµα από ένα ηµερολόγιο καταστρώµατος» [Ε9]. Μέσα σε αυτό θα γνωρίσουν µια συνηθισµένη µέρα της ζωής σε ένα ιστιοφόρο. Τα παιδιά δηµιουργούν µε τη φαντασία τους ένα καράβι και το ταξίδι ξεκινά από τη Σύρο. o Στην τελευταία δραστηριότητα καλούνται τα παιδιά να ζωγραφίσουν το δικό τους ιστιοφόρο [Ε10] και να βγουν «στη θάλασσα µε ανοιχτά πανιά».
4.2. Φόρµα Μαθήµατος 2 ου ηµοτικού Σχολείου Χώρας Σκύρου ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΕ ΑΝΟΙΧΤΑ ΠΑΝΙΑ Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος 2 ο ηµοτικό σχολείο Χώρας Σκύρου ΦΟΡΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Α) Γενικά Στοιχεία 2. άσκαλοι(ες): Σασσάλου Αθανασία, Τζαχρήστου Μαλαµατενια 2. Τόπος, χρόνος, αριθµός µαθητών πιλοτικού προγράµµατος Σχολείο Ηµεροµηνία ιδακτική Τάξη/ Αριθµός Ώρα Τµήµα Μαθητών 2 ο ηµοτικό Χώρας Σκύρου 23-3-2006 1 η, 2 η Ε 1 20
Β) Περιγραφή Μαθήµατος 6. Τίτλος Μαθήµατος: «Ο ΚΑΗΜΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΡΕΑ», Σ. Μυριβήλη (βιβλίο «Η γλώσσα µου», Ε τάξη, µέρος 1 ο, σ.10) 7. Εκπαιδευτικό Λογισµικό: PowerPoint, MicrosoftWord Χρησιµοποιούµενες ιευθύνσεις Internet: www.inskyros.gr, www.skyrosnet.gr, www.thranio.gr 8. Ένταξη µαθήµατος στο αναλυτικό πρόγραµµα: Ε Τάξη - Γεωγραφία, «Γνωρίζω την Ελλάδα», Ενότητα Β2 ΟΙ ΘΑΛΑΣΣΕΣ, ΟΙ ΑΚΤΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ. Σελ. 43-53. Γνωστικό αντικείµενο: Ελληνικά, Μαθηµατικά, Γεωγραφία, Ιστορία, Μελέτη Περιβάλλοντος, Αισθητική Αγωγή ιδακτική Ενότητα: Γεωγραφία, «Γνωρίζω την Ελλάδα», Ενότητα Β2 ΟΙ ΘΑΛΑΣΣΕΣ, ΟΙ ΑΚΤΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ. Σελ. 43-53. ιδακτικοί στόχοι: o Η εξοικείωση των µαθητών µε την χρήση χαρτών, κλιµάκων, φωτογραφικού υλίκου και γεωµορφικών γνωρισµάτων. o Η γνωριµία µε µέρη της πατρίδας τους, νησιά, τοπία o Η αντιληψη της διαφορετικότητας και ιδιαιτεότητας κάθε τόπου o Η καλλιέργεια της αγάπης για την φυσική οµορφία o Η ευαισθητοποίηση για το ευρύτερο περιβάλλον o Ο εµπλουτισµός της γλώσσας των παιδιών όσο αφορά γεωγραφικούς και ναυτικούς όρους o Η καλλιέργεια της αντίληψης του χώρου και του τόπου o Η αναπαράσταση γεγονότων µυθοπλασία
o Η γνωριµία µε διαφορετικούς τύπους πλοίων η διάκριση τους o Να µπορουν να συλλέγουν εξειδικευµένες πληροφορίες από το γύρω περιβάλλον o Να µπορούν να κάνουν αντιστοιχίσεις και συσχετισµούς o Να µετατρέπουν την πληροφόρηση σε δηµιουργική δύναµη o Να αντιλαµβάνονται τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συµβαίνουν τα γεγονότα o Να αναπτύξουν την αισθητική του παιδεία Μεθοδολογία ιδακτικής προσέγγισης: o Αφόρµηση (εισαγωγή στο θέµα) o Παρουσίαση των κυριότερων νησιών λιµανιών της Ελλάδας σε PowerPoint, και γιατί ήταν τόσο εντόνη η ανάπτυξη των θαλάσσιων ταξιδιών o Παρουσίαση της ιστορίας των πλοίων σε PowerPoint, αναφορά στην ιστορική τους εξέλιξη. o Συνεχής διερεύνηση του θέµατος διαθεµατικά µε συνεργατική µέθοδο o ιερευνητικές εργασίες κατανόησης και απόδοσης των διδασκαλιών o Ερέθισµα για περαιτέρω ανάπτυξη του θέµατος σε ατοµικό πλέον επίπεδο Αναµενόµενα αποτελέσµατα: o Τα παιδιά να µπορουν να διαβάσουν ένα χάρτη o Να µπορουν να κατασκευάσουν ένα δικό τους χάρτη o Να µπορουν να υπολογίσουν αποστάσεις o Να αναγνωρίζουν τα σηµαντικότερα νησιά της Ελλάδας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους o Να µάθουν τους τύπους των καραβιών o Να αντιλαµβάνονται την έννοια ενός θαλάσσιου ταξιδιού
9. Σύντοµη Περιγραφή: Εισαγωγή στο µύθο (Καπετάν Αντρέας) µε ανάγνωση του µικρού κειµένου που υπάρχει πάνω στα φύλλα εργασίας, ατοµικές απαντήσεις των παιδιών στις ερωτήσεις που τους δίνονται, ανακοίνωση των απαντήσεων και συζήτηση στην τάξη. Επιβράβευση µε την παρουσίαση του µυστικού των Εµπορικών Λιµάνιων από την δασκάλα. Συνέχεια µε την παρουσίαση της Ιστορίας των Καραβιών από την δασκάλα, ατοµική εργασία στο φύλλο εργασίας και ανακοίνωση των απαντήσεων. Συζήτηση πάνω στις απαντήσεις. 10. οµή Μαθήµατος: Α Μέρος (15 λεπτά) Θαλάσσιοι Επορικοί ρόµοι Αναλυτική περιγραφή επιµέρους βηµάτων διδασκαλίας o Αφόρµηση: Η δασκάλα διαβάζει δυνατά το κειµενάκι που περιγράφει στα παιδιά την ιστορία του Καπετάν Αντρέα [Φύλλο ραστηριοτήτων Θαλάσσιοι Εµπορικοί Σταθµοί.doc] και ζητά την βοήθειά τους. ραστηριότητες Μαθητών: o Τα παιδιά δραστηριοποιούνται µελετώντας το φύλλο εργασίας. o Τα παιδιά συµπληρώνουν τα φύλλα εργασίας o Τα παιδιά ανακοινώνουν µεταξύ τους τις απαντήσεις που έδωσαν o Γίνετε συζήτηση πάνω στις απαντήσεις, η δασκάλα συµµετέχει κάνοντας ερωτήσεις κατανόησης. Αναλυτική περιγραφή επιµέρους βηµάτων διδασκαλίας o Γίνετε παρουσίαση σε PowerPoint των νησίων της Ελλάδας και των χαρακτηριστικών γνωρισµάτων τους [ΕµπορικάΛιµάνια.pps]. o Τα παιδιά σχολιάζουν τις προηγούµενες απαντήσεις τους λαµβάνοντας υπόψην και την προηγούµενη παρουσίαση. ραστηριότητες Μαθητών: o Τα παιδιά χωρίζονται σε οµάδες και υλοποιούν το νησιωτικό memory όπως περιγράφετε στις οδηγίες, και αφοµοιώνουν παίζοντας [Νησιωτικό memory.doc].
Β Μέρος (15 λεπτά) Η Ιστορία των Καραβιών Αναλυτική περιγραφή επιµέρους βηµάτων διδασκαλίας o Αφόρµηση: Η δασκάλα παρουσιάζει σε PowerPoint τα διάφορα είδη καραβιών που υπάρχουν και την ιστορία τους [Καράβια.pps]. o Τα παιδιά κάνουν ερωτήσεις πάνω στην παρουσίαση και ανταλλάσουν εµπειρίες. ραστηριότητες Μαθητών: o Μοιράζονται τα φύλλα εργασίας που αφορούν τα καράβια και η πρώτη δραστηριότητα πραγµατοποιείται ατοµικά [Φύλλο ραστηριοτήτων Καράβια.doc/ Τα καράβια]. o Ανακοινώνονται τα αποτελέσµατα και και συγκρίνονται. Αναλυτική περιγραφή επιµέρους βηµάτων διδασκαλίας o Η δασκάλα διαβάζει το ποίηµα «Υπερωκεάνειον» που υπάρχει πάνω στο φύλλο εργασίας o Κάνει ερωτήσεις κατανόησης στα παιδιά, επεξηγεί τις καινούριες λέξεις. ραστηριότητες Μαθητών: o Τα παιδιά προχωράνε δίνοντας απαντήσεις σε αυτά που τους ζητούνται στη συνέχεια [Φύλλο ραστηριοτήτων Καράβια.doc/ Υπερωκεάνειον]. o Γίνετε ανακοίνωση των απαντήσεων και σχολιασµός τους.