ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ VII ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΞΗ 80-19 Καταβολή αμοιβής σε εταιρία για τη παροχή υπηρεσιών: «Συμπλήρωση φακέλων και ωρίμανση έργων Δήμου χρηματοδοτούμενων από την Περιφέρεια Αττικής - ΠΕΠ Αττικής» με σκοπό την επιτάχυνση της διαδικασίας ένταξης νέων έργων αλλά και την ωρίμανση και υλοποίηση των ήδη ενταγμένων Περίληψη Οι ανατεθείσες υπηρεσίες ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα των υπαλλήλων επικουρικά μεν του Τμήματος Προγραμματισμού, Πληροφορικής και Ανάπτυξης της Διεύθυνσης Προγραμματισμού, Πληροφορικής, Ανάπτυξης και Κοινωνικής Προστασίας αλλά κυρίως και πρωτίστως του Τμήματος Τεχνικών Έργων, Μελετών και Διενέργειας Διαγωνισμών της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, Υπηρεσίας Δόμησης, Καθαριότητας και Ανακύκλωσης του Δήμου, στις αρμοδιότητες της οποίας υπάγονται οι ενέργειες για το σχεδιασμό, την ωρίμανση και την ανάθεση έως την υπογραφή της σύμβασης καθώς και τον έλεγχο της υλοποίησης όλων των προς ένταξη ή ήδη ενταγμένων σε χρηματοδοτικά προγράμματα έργων. Περαιτέρω, δεν αποδεικνύεται ότι οι ενέργειες αυτές απαιτούν επιπλέον εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία, πέραν αυτής που θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να έχει το υπηρετούν στις Διευθύνσεις αυτές και ιδίως στο Τμήμα Τεχνικών Έργων, Μελετών και Διενέργειας Διαγωνισμών προσωπικό
2 για την εκτέλεση των σχετικών καθηκόντων του (πρβλ. Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. 223/ 2018). Όπως όμως προκύπτει από την /25.5.2017 απόφαση του Δημάρχου Ω..., στο ως άνω Τμήμα τοποθετήθηκαν δύο υπάλληλοι (ΠΕ Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και ΠΕ Πολιτικών Μηχανικών), εκ των οποίων ο ένας πριν την υπογραφή της επίμαχης σύμβασης ήδη είχε αναλάβει καθήκοντα ως στέλεχος στην Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού και Διαχείρισης Προγραμμάτων Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας και Άλλων Πόρων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης ( /1.2.2018 έγγραφο της Ειδικής Υπηρεσίας), με συνέπεια το αρμόδιο Τμήμα να μην διαθέτει επαρκές προσωπικό για την εκτέλεση των υπηρεσιών αυτών. Το ότι το προσωπικό του Δήμου δεν επαρκεί και για τη στελέχωση του συγκεκριμένου Τμήματος δεν απαλλάσσει εν προκειμένω τον Δήμο, καθόσον δεν προκύπτει ότι προέβη σε κάποια ενέργεια για την κάλυψη των θέσεων που αφορούν σε σχετικές ειδικότητες (άρθρο 19 του Ο.Ε.Υ.), λαμβανομένων υπόψη της σημασίας των αρμοδιοτήτων του Τμήματος και του κόστους ανάθεσής τους σε τρίτο (23.870,00 ευρώ με το Φ.Π.Α.). Εντούτοις, λαμβανομένου υπόψη του πραγματικού γεγονότος της έλλειψης επαρκούς προσωπικού στο σχετικό Τμήμα του Δήμου, τα αρμόδια όργανά του δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά με την πεποίθηση ότι πρόκειται για όλως ιδιαίτερο και εξειδικευμένο αντικείμενο, για την εκτέλεση του οποίου δεν θα ήταν δυνατό να εξευρεθεί κατάλληλο προσωπικό. Κατ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, αλλά το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης Δείτε το πλήρες κείμενο :
3 ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ VII ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΞΗ 80-19 Αποτελούμενο από την Πρόεδρό του Ελένη Λυκεσά, Σύμβουλο και τους Ευθύμιο Καρβέλη και Αθανασία - Μυροφόρα Σιδηροπούλου (εισηγήτρια), Εισηγήτρια. Γραμματέας: Ιωάννης Αθανασόπουλος, υπάλληλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Συνήλθε στις 25 Φεβρουαρίου 2019, για να αποφανθεί αν πρέπει να θεωρηθεί το 172, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου Ω. Σκέφθηκε σύμφωνα με το νόμο Ι. Με την από 3.12.2018 έκθεση του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο Α ζητείται να αρθεί η διαφωνία που ανέκυψε μεταξύ αυτού, βάσει της /24.8.2018 πράξης επιστροφής, και του Δήμου Ω ( /21.11.2018 έγγραφο επανυποβολής) για τη θεώρηση του ανωτέρω χρηματικού εντάλματος, ποσού 9.634,80 ευρώ, που αφορά στην καταβολή αμοιβής για τη «Συμπλήρωση φακέλων και ωρίμανση έργων Δήμου Ω χρηματοδοτούμενων από την Περιφέρεια Αττικής - ΠΕΠ Αττικής». Κατά τον Επίτροπο, οι ως άνω εργασίες εμπίπτουν τα καθήκοντα του προσωπικού του Δήμου, χωρίς να αποδεικνύεται ο φόρτος εργασίας αυτού ή το εξειδικευμένο των σχετικών υπηρεσιών. ΙΙ. Α. Σύμφωνα με την αρχή της οικονομικότητας, που επιβάλλει την εκπλήρωση των σκοπών των Ο.Τ.Α. με την κατά το δυνατόν ελάχιστη επιβάρυνση του προϋπολογισμού τους, οι δήμοι δεν δύνανται να διαθέτουν πιστώσεις για την πληρωμή δαπανών που συνδέονται με την εκτέλεση εργασιών οι οποίες εμπίπτουν στα συνήθη καθήκοντα των υπαλλήλων τους, όπως αυτά περιγράφονται στις οικείες οργανικές διατάξεις. Μόνο κατ εξαίρεση είναι δυνατή η ανάθεση σε τρίτους υπηρεσιών ειδικής φύσης, για την εκτέλεση των οποίων απαιτείται είτε η χρήση
4 τεχνικών μέσων που δεν κατέχουν, είτε εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία που δεν διαθέτει το ήδη υπηρετούν προσωπικό τους (Ε.Σ. Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. 228/2018). Β. Ενόψει των περιορισμών των προσλήψεων, κατ εφαρμογή του άρθρου 11 του ν. 3833/2010 «Προστασία της εθνικής οικονομίας - Επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης» (Α 40), οι φορείς του Δημοσίου δύνανται να υποβάλλουν αιτήματα πρόσληψης προσωπικού, σύμφωνα με τα άρθρα 2 και 3 της ΠΥΣ 33/2006 της 27.12.2006 «Αναστολή Διορισμών και Προσλήψεων στο Δημόσιο Τομέα» (Α 280), η ισχύς της οποίας είχε παραταθεί διαδοχικά από την ημερομηνία λήξης της έως και (τελικά) την 31.12.2018 με την τελευταία ΠΥΣ 25/2017 (Α 199) (Ε.Σ. Πρ. VII Τμ. 70/2016). Γ. Στον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου Ω, που εγκρίθηκε με την /2017 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής (Β 1299/13.4.2017), προβλέπεται, στο άρθρο 8, η λειτουργία Διεύθυνσης Προγραμματισμού, Πληροφορικής, Ανάπτυξης και Κοινωνικής Προστασίας, στο Τμήμα Προγραμματισμού, Πληροφορικής και Ανάπτυξης της οποίας λειτουργούν: α) Γραφείο σχεδιασμού, παρακολούθησης προγραμμάτων, που είναι αρμόδιο να «(9) Μεριμνά για τη διενέργεια των διαδικασιών ένταξης έργων και δράσεων του Δήμου σε αναπτυξιακά και άλλα προγράμματα, για την παρακολούθηση της υλοποίησης τους και τη σχετική ενημέρωση των αρμοδίων Αρχών, σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου» καθώς και β) Γραφείο Διασφάλισης Ποιότητας και Απόδοσης, που είναι αρμόδιο να «(12) Μεριμνά για την εγκατάσταση και τήρηση του συστήματος διασφάλισης της διαχειριστικής επάρκειας του Δήμου στον σχεδιασμό και παραγωγή έργων» και, στο άρθρο 12, η λειτουργία Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, Υπηρεσίας Δόμησης, Καθαριότητας και Ανακύκλωσης, στο Τμήμα Τεχνικών Έργων, Μελετών και Διενέργειας Διαγωνισμών της οποίας λειτουργούν α) Γραφείο Έργων Μελετών με αρμοδιότητα να «(10) Ενημερώνει τη Διεύθυνση Προγραμματισμού, Πληροφορικής, Ανάπτυξης και Κοινωνικής Προστασίας για την πρόοδο υλοποίησης των έργων του Τμήματος και την ενημέρωση του Επιχειρησιακού
5 Προγράμματος» και β) Γραφείο Διενέργειας Διαγωνισμών Τεχνικών έργων με αρμοδιότητες «1. Το σχεδιασμό, την ωρίμανση και την ανάθεση έως την υπογραφή της σύμβασης 13. Διενέργεια των απαραίτητων εισηγήσεων για την εξασφάλιση των πιστώσεων για την υλοποίηση των έργων. 14. Διασφάλιση επιλεξιμότητας των δαπανών στην περίπτωση των συγχρηματοδοτούμενων έργων. 15. Τήρηση των ειδικών απαιτήσεων στην περίπτωση των συγχρηματοδοτούμενων έργων 21. Σύναψη και παρακολούθηση Προγραμματικών Συμβάσεων και Ερευνητικών Προγραμμάτων στα πλαίσια του Τεχνικού Προγράμματος της ΔΤΥ 24. Διαχείριση όλων των Τεχνικών έργων από την υπογραφή της σύμβασης μέχρι την υλοποίηση και την οριστική παραλαβή τους και ενημέρωση της Δ/νσης Προγραμματισμού, Πληροφορικής, Ανάπτυξης και Κοινωνικής Προστασίας 27. Έλεγχος έργων (στοιχεία ελέγχου έργων, έλεγχος οικονομικής και χρονικής προόδου), μέσω ειδικού λογισμικού σε συνεργασία με τη Δ/νση Προγραμματισμού, Πληροφορικής, Ανάπτυξης και Κοινωνικής Προστασίας». III. Στην κρινόμενη υπόθεση προκύπτουν τα εξής: Με την /3.4.2018 σύμβαση ο Δήμος Ω ανέθεσε στην εταιρία «I.. Ε Ι..» την παροχή υπηρεσιών για την υποστήριξή του στη συμπλήρωση φακέλων και στην ωρίμανση των χρηματοδοτούμενων από το ΠΕΠ Αττικής ή από άλλο χρηματοδοτικό πρόγραμμα της Περιφέρειας έργων, με στόχο την ενίσχυση της διοικητικής οργάνωσης και, συνεπώς, τη βελτίωση της οργανωτικής του αποτελεσματικότητας για την επιτάχυνση της διαδικασίας ένταξης νέων έργων αλλά και την ωρίμανση και υλοποίηση των ήδη ενταγμένων στο ΠΕΠ Αττικής ή σε άλλο χρηματοδοτικό πρόγραμμα της Περιφέρειας έργων, για 12 μήνες έναντι συνολικής αμοιβής 23.870,00 ευρώ (με το Φ.Π.Α.). Η ανάθεση έγινε βάσει της από 2.3.2018 τεχνικής έκθεσης της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, με ενδεικτική αναφορά στα περιλαμβανόμενα στο συμβατικό αντικείμενο του αναδόχου έργα, η οποία (τεχνική έκθεση) συντάχθηκε μετά την /29.12.2017 βεβαίωση της ίδιας Διεύθυνσης ότι δεν διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία για την εκτέλεση της
6 συγκεκριμένης υπηρεσίας. Στο δε άρθρο 1 της υπογραφείσας σύμβασης ορίζεται ότι ο ανάδοχος, ανάλογα με τις ανάγκες της Αναθέτουσας Αρχής, θα παρέχει τις υπηρεσίες που απαιτούνται, προκειμένου να υλοποιηθούν τα ακόλουθα: 1. Η επικοινωνία με τις αρμόδιες υπηρεσίες, 2. Η παρακολούθηση προγραμματικών συμβάσεων του Δήμου με την Περιφέρεια Αττικής, 3. Η εποπτεία των διαδικασιών ένταξης - ωρίμανσης νέων έργων και η επιτάχυνση της υλοποίησης των ήδη ενταγμένων σε χρηματοδοτούμενα προγράμματα του ΠΕΠ Αττικής, για λογαριασμό του Δήμου, 4. Η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων και η πραγματοποίηση διορθωτικών ενεργειών σε περίπτωση αποκλίσεων και 5. Η υποστήριξη της αναθέτουσας αρχής στην τήρηση των διαδικασιών δημοπράτησης χρηματοδοτούμενων έργων. Τέλος, για την καταβολή μέρους της αμοιβής της αναδόχου εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής. IV. Με δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα των υπαλλήλων επικουρικά μεν του Τμήματος Προγραμματισμού, Πληροφορικής και Ανάπτυξης της Διεύθυνσης Προγραμματισμού, Πληροφορικής, Ανάπτυξης και Κοινωνικής Προστασίας αλλά κυρίως και πρωτίστως του Τμήματος Τεχνικών Έργων, Μελετών και Διενέργειας Διαγωνισμών της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, Υπηρεσίας Δόμησης, Καθαριότητας και Ανακύκλωσης του Δήμου, στις αρμοδιότητες της οποίας υπάγονται οι ενέργειες για το σχεδιασμό, την ωρίμανση και την ανάθεση έως την υπογραφή της σύμβασης καθώς και τον έλεγχο της υλοποίησης όλων των προς ένταξη ή ήδη ενταγμένων σε χρηματοδοτικά προγράμματα έργων. Περαιτέρω, δεν αποδεικνύεται ότι οι ενέργειες αυτές απαιτούν επιπλέον εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία, πέραν αυτής που θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να έχει το υπηρετούν στις Διευθύνσεις αυτές και ιδίως στο Τμήμα Τεχνικών Έργων, Μελετών και Διενέργειας Διαγωνισμών προσωπικό για την εκτέλεση των σχετικών καθηκόντων του (πρβλ. Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. 223/ 2018). Όπως όμως προκύπτει από την /25.5.2017 απόφαση του Δημάρχου Ω..., στο ως άνω Τμήμα τοποθετήθηκαν δύο υπάλληλοι (ΠΕ Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και ΠΕ Πολιτικών Μηχανικών), εκ των οποίων ο ένας πριν
7 την υπογραφή της επίμαχης σύμβασης ήδη είχε αναλάβει καθήκοντα ως στέλεχος στην Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού και Διαχείρισης Προγραμμάτων Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας και Άλλων Πόρων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης ( /1.2.2018 έγγραφο της Ειδικής Υπηρεσίας), με συνέπεια το αρμόδιο Τμήμα να μην διαθέτει επαρκές προσωπικό για την εκτέλεση των υπηρεσιών αυτών. Το ότι το προσωπικό του Δήμου δεν επαρκεί και για τη στελέχωση του συγκεκριμένου Τμήματος δεν απαλλάσσει εν προκειμένω τον Δήμο, καθόσον δεν προκύπτει ότι προέβη σε κάποια ενέργεια για την κάλυψη των θέσεων που αφορούν σε σχετικές ειδικότητες (άρθρο 19 του Ο.Ε.Υ.), λαμβανομένων υπόψη της σημασίας των αρμοδιοτήτων του Τμήματος και του κόστους ανάθεσής τους σε τρίτο (23.870,00 ευρώ με το Φ.Π.Α.). Εντούτοις, λαμβανομένου υπόψη του πραγματικού γεγονότος της έλλειψης επαρκούς προσωπικού στο σχετικό Τμήμα του Δήμου, τα αρμόδια όργανά του δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά με την πεποίθηση ότι πρόκειται για όλως ιδιαίτερο και εξειδικευμένο αντικείμενο, για την εκτέλεση του οποίου δεν θα ήταν δυνατό να εξευρεθεί κατάλληλο προσωπικό. V. Κατ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, αλλά το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει. Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι το 172, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου Ω ποσού 9.634,80 ευρώ, δεν πρέπει να θεωρηθεί κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό της παρούσας. Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΕΝΗ ΛΥΚΕΣΑ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ - ΜΥΡΟΦΟΡΑ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
8