Πράσινη Πολιτική Αειφόρος Ανάπτυξη Ιάκωβος Παπαϊακώβου Γενικός Διευθυντής
Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού Αμαθούντας (ΣΑΛΑ) Κατασκευή, λειτουργία και διαχείριση του δημόσιου αποχετευτικού συστήματος της περιοχής της Μείζονος Λεμεσού, για βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων *Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας Λυμάτων (Μονή και Ύψωνας) *Επέκταση δικτύου για κάλυψη ολόκληρης της περιοχής Λ/σου * Αντιπλημμυρικά έργα (SUDs, λίμνες κατακράτησης ομβρίων κ.α)
1. Επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων 2. Συμπαραγωγή Ηλεκτρικής και Θερμικής Ενέργειας 3. Επαναχρησιμοποίηση Επεξεργασμένης Λάσπης 4. Αειφόρα Συστήματα Διαχείρισης Ομβρίων
Παγκόσμια Μέρα Νερού Η Κύπρος έχει επίσημα χαρακτηριστεί από την ΕΕ ως χώρα με «Περιορισμένους Υδάτινους Πόρους». Η διασφάλιση των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών των υδάτινων σωμάτων του νησιού μας είναι μέγιστης σημασίας. Το ΣΑΛΑ συμβάλει με το δικό του τρόπο στην επίτευξη του στόχου αυτού
Επαναχρησιμοποίηση Επεξεργασμένων Λυμάτων
1. Επαναχρησιμοποίηση Επεξεργασμένων Λυμάτων ΓΙΑΤΙ; ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Ευρωπαϊκή Οδηγία 91/271/ΕΚ για την Επεξεργασία Αστικών Λυμάτων Άρθρο 12: «Τα επεξεργασμένα λύµατα πρέπει να επαναχρησιμοποιούνται, όποτε είναι σκόπιµο». Περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών Νόμοι 2002-2009, Ν 106(Ι)/2002-2009. Περί ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών (Απόρριψη Αστικών Λυμάτων) Κανονισμός 2003, ΚΔΠ 772/2003. Περί ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών (Ευαίσθητες Περιοχές σε Απορρίψεις Αστικών Λυμάτων) Διάταγμα 2004, ΚΔΠ 111/2004. Περί ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών (Γενικοί Όροι Απόρριψης Αποβλήτων από Σταθμούς Επεξεργασίας Αστικών Λυμάτων) Διάταγμα 2005, ΚΔΠ 269/2005. Περί ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών (Χρησιμοποίηση της Ιλύος στην Γεωργία), ΚΔΠ 517/2002 Άδεια Απόρριψης Αποβλήτων (Αρ. 60/2008) από Υπηρεσία Περιβάλλοντος. Άδεια Εκπομπής Αερίων (Αρ. 1/2009) από Υπουργείο Εργασίας. Κώδικας Ορθής Γεωργικής Πρακτικής, ΚΔΠ 263/2007.
Επεξεργασία Λυμάτων Προεπεξεργασία Πρωτοβάθμια Επεξεργασία Δευτεροβάθμια Επεξεργασία Τριτοβάθμια Επεξεργασία Αμμόφιλτρα Απολύμανση Επεξεργασία Λάσπης Χλωρίωση Αποθήκευση Διανομή
1. Επαναχρησιμοποίηση Επεξεργασμένων Λυμάτων ΠΟΥ; Άρδευση - Άμεση -Έμμεση Φράγμα Πολεμιδιών Κατά τους χειμερινούς μήνες όταν δεν υπάρχει ζήτηση και λόγω περιορισμών στο μέγεθος των αγωγών προς το Φράγμα Πολεμιδιών μερικές ποσότητες απορρίπτονται στη θάλασσα
1. Επαναχρησιμοποίηση Επεξεργασμένων Λυμάτων ΠΟΥ; Αρδευόμενες Περιοχές Ανατολική Λεμεσός:*Αναδασμοί Παρεκκλησιάς, Μονής, Μοναγρουλίου, Πύργου, Πεντακώμου, Μαρί * Οργανωμένες τουριστικές εγκαταστάσεις Λ/σου, Ακτή Κυβερνήτη, Κοινοτικοί χώροι πρασίνου Δυτική Λεμεσός: *Τραχώνι, Ζακάκι, Φασούρι Αρδευόμενα Είδη Εσπεριδοειδή, οπωροφόρα, αμπέλια, ελιές, κτηνοτροφικά φυτά και χώροι πρασίνου Το ανακυκλωμένο νερό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για άρδευση όλων των τύπων καλλιεργειών, μόνιμων και εποχιακών, εκτός από φυλλώδη λαχανικά, βολβούς και κονδύλους που τρώγονται ωμοί. Οι τρόποι, οι συνθήκες και οι προϋποθέσεις άρδευσης με ανακυκλωμένο νερό διαφέρουν ανάλογα με το είδος της φυτείας όπως καθορίζεται από τον κώδικα ορθής γεωργικής χρήσης, ο οποίος κοινοποιείται σε όλους τους καλλιεργητές όταν αρχίζουν να χρησιμοποιούν νερό αυτού του τύπου.
1. Επαναχρησιμοποίηση Επεξεργασμένων Λυμάτων ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ Παραγόμενες Ποσότητες (m 3 ) 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 6.246.854 6.417.670 6.548.390 6.435.900 5.490.179 5.820.010 6.635.360 Άρδευση (m 3 ) 3.842.671 4.131.167 4.716.458 5.466.247 4.700.440 3.822.240 5.389.740 Φρ. Πολεμιδιών (m 3 ) 0 0 0 0 681.484 1.078.430 537.770 Θάλασσα (m 3 ) 2.404.183 2.286.503 1.831.932 969.653 108.255 919.340 707.850 Εμπλουτισμός Υπόγειου Υδροφορέα Ακρωτηρίου: Τοπικές ενστάσεις Προβολή στο Μέλλον Αναμένεται μέχρι το 2013 θα υπάρχει η δυνατότητα παραγωγής πέραν των 12 εκ.m 3, δηλαδή σχεδόν ίση με τη χωρητικότητα του φράγματος Γερμασόγειας.
1. Επαναχρησιμοποίηση Επεξεργασμένων Λυμάτων % Επαναχρησιμοποίησης Επεξεργασμένων Λυμάτων ανά Κατηγορία (2009)
1. Επαναχρησιμοποίηση Επεξεργασμένων Λυμάτων ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Παράμετρος Συχνότητα Ελέγχου Όρια Άδειας Απόρριψης Μέσες Τιμές 2010 BOD 5 (mg/l) 15 μέρες 10 5 COD (mg/l) 15 μέρες 70 25 SS (mg/l) 15 μέρες 10 4.21 Ηλ. Αγωγιμότητα(μS/cm) 15 μέρες 2200 1818 Tot. -N (mg/l) 15 μέρες 15 7.2 Tot. -P (mg/l) 15 μέρες 10 2.43 Cl (mg/l) Μηνιαίως 300 281 Λίπη και Έλαια mg/l) Μηνιαίως 5 4 Zn (mg/l) 2 φορές ετησίως 1 0.0236 Cu (mg/l) 2 φορές ετησίως 0.1 0.0150 Pb (mg/l) 2 φορές ετησίως 0.15 0.0039 Cd (mg/l) 2 φορές ετησίως 0.01 0.0006 Hg (mg/l) 2 φορές ετησίως 0.05 0.0012 Cr (mg/l) 2 φορές ετησίως 0.1 0.0142 Ni (mg/l) 2 φορές ετησίως 0.2 0.0092 B (mg/l) 2 φορές ετησίως 0.75 0.31 Ολικά Κολοβακτηρίδια/100 ml 15 μέρες 50 2 Αυγά Εντερικών Παρασίτων/ 1000ml Κάθε 3 μήνες 0 0 Υπολειμματικό Χλώριο(mg/l) 15 μέρες 1 0.78 ph 3 φορές εβδομάδα 6.5-8.5 8.21
1. Επαναχρησιμοποίηση Επεξεργασμένων Λυμάτων ΤΙΜΗ Το ΣΑΛΑ χρεώνει το ΤΑΥ 0,152 /m 3 για επανάκτηση του κόστους επεξεργασίας. Συγκριτικά η προτεινόμενη τιμή για νερό Άρδευσης από Κρατικά Υδατικά Έργα (ΚΥΕ) είναι 6,61 σαν χρεούμενο πάγιο ανά δεκάριο ετησίως, και 0,24 ( / m 3 ) σαν ογκομετρική χρέωση. Εκτός ΚΥΕ, εφόσον το χρηματοοικονομικό κόστος καλύπτεται από τον ιδιώτη, η επιπρόσθετη χρέωση θα αφορά μόνο το περιβαλλοντικό κόστος και το κόστος πόρου (0,11 /m 3 ). Για να δοθούν ισχυρά κίνητρα στους αγρότες να χρησιμοποιήσουν το ανακυκλωμένο νερό και να διασφαλιστεί η εξοικονόμηση φυσικών υδάτινων πόρων, η τιμή του έχει διαμορφωθεί στο 75% της τιμής του φρέσκου αδιύλιστου νερού άρδευσης.
1. Επαναχρησιμοποίηση Επεξεργασμένων Λυμάτων ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ Η επαναχρησιμοποίηση του ανακυκλωμένου νερού συμβάλει στην αειφόρο και ορθολογιστική διαχείριση των υδάτινων πόρων. Το ανακυκλωμένο νερό είναι ζωτικής σημασίας για τη γεωργία αφού, αποτελεί τη μοναδική μόνιμη, οικονομική πηγή νερού που υπάρχει και που δεν επηρεάζεται από τις κλιματολογικές συνθήκες. Το κόστος τριτοβάθμιας επεξεργασίας για σκοπούς επαναχρησιμοποίησης είναι πολύ χαμηλότερο από εναλλακτικές πηγές αρδεύσιμου νερού. Χαμηλότερο ενεργειακό κόστος σε σχέση με την άντληση υπόγειου νερού, εισαγωγή ή αφαλάτωση. Μείωση της απόρριψης θρεπτικών ουσιών στο περιβάλλον και της απώλειας γλυκού νερού στη θάλασσα. Έλεγχος της υπεράντλησης υπόγειων και επιφανειακών νερών Εμπλουτισμός υπόγειων και επιφανειακών υδάτων και βελτίωση της ποιότητας και ποσότητάς τους.
Συμπαραγωγή Ηλεκτρικής και Θερμικής Ενέργειας
2. Συμπαραγωγή Ηλεκτρικής και Θερμικής Ενέργειας Ο όγκος της λάσπης αποτελεί το 1-2 % του συνολικού όγκου των λυμάτων, εντούτοις η επεξεργασία της απαιτεί το 25-50% του συνολικού κόστους κατασκευής και λειτουργίας της εγκατάστασης Στόχος μείωση όγκου => μείωση κόστους επεξεργασίας μετατροπή σε μορφή που μπορεί να αξιοποιηθεί Η ποσότητα αφυδατωμένης λάσπης 2010 (80% Ολικά Στερεά) ήταν 2460 τόνοι.
Επεξεργασία Λυμάτων Προεπεξεργασία Πρωτοβάθμια Επεξεργασία/ Καθίζηση Δευτεροβάθμια/ Βιολογική Επεξεργασία Τριτοβάθμια Επεξεργασία Επεξεργασία Λάσπης Απολύμανση
Επεξεργασία Λάσπης Πάχυνση Σταθεροποίηση/ Χώνευση Αφυδάτωση Ψεκασμός Ξήρανση Επεξεργασία Λυμάτων
2. Συμπαραγωγή Ηλεκτρικής και Θερμικής Ενέργειας ΜΕΘΟΔΟΣ Επεξεργασία Λυμάτων Λάσπη Πάχυνση Σταθεροποίηση /Χώνευση Αποξήρανση Βιοαέριο Ηλεκτρική Ενέργεια Θερμότητα
2. Συμπαραγωγή Ηλεκτρικής και Θερμικής Ενέργειας *Το παραγόμενο βιοαέριο αποθηκεύεται σε αεριοφυλάκιο και αργότερα οδηγείται στις γεννήτριες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. *Μέση ημερήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας 4500 κιλοβατώρες, η οποία χρησιμοποιείται για τη λειτουργία της Μονάδας Επεξεργασίας Λυμάτων, καλύπτοντας το 30%-40% των ενεργειακών αναγκών της Μονάδας. *300 KW (1.080.000 KJ) παραγωγή Θερμικής Ενέργειας από γεννήτριες, η οποία χρησιμοποιείται ως εναλλακτική πηγή Θερμότητας για τη Χώνευση της λάσπης. *Το κόστος επένδυσης ανήλθε στα 2 εκ. (320.000 χορηγία από σχέδιο αξιοποίησης ΑΠΕ Κυβέρνησης). *Με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας το ΣΑΛΑ εξοικονομεί περίπου 200,000-250.000 ετησίως και αναμένεται το κόστος επένδυσης να καλυφθεί σε λιγότερο από 6 χρόνια.
2. Συμπαραγωγή Ηλεκτρικής και Θερμικής Ενέργειας Περιβαλλοντικά Βραβεία για Επιχειρήσεις 2009 2 ο Βραβείο «Τεχνολογίας ή Παραγωγικής Διαδικασίας» ΟΦΕΛΗ Λόγω της ελεγχόμενης παραγωγής βιοαερίου τα επίπεδα εκπομπής ρύπων βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα Η συγκέντρωση των εκπεμπόμενων καυσαερίων από το φουγάρο της μηχανής εσωτερικής καύσης είναι πολύ πιο χαμηλή από τα καθορισμένα όρια
3. Επαναχρησιμοποίηση Επεξεργασμένης Λάσπης ΟΦΕΛΗ- ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Η αποξηραμένη και σταθεροποιημένη λάσπη,ελέγχεται για περιεκτικότητα βαρέων μετάλλων (Οδηγία 86/278/ΕΚ). Η επεξεργασμένη λάσπη χρησιμοποιείται ως: εδαφοβελτιωτικό στη γεωργία συμπλήρωμα καύσιμης ύλη στο Τσιμεντοποιείο Βασιλικού περαιτέρω διαχείριση από ιδιωτική εταιρεία για κομποστοποίηση. Το 2010 διατέθηκαν 2460 τόνοι αφυδατωμένης λάσπης» 1640 τόνοι στη Γεωργία» 820 τόνοι για κομποστοποίηση Η λάσπη διατίθεται δωρεάν
Αειφόρα Συστήματα Αποχέτευσης Ομβρίων
4. Αειφόρα Συστήματα Αποχέτευσης Ομβρίων (ΑΣΑΟ) ΠΕΡΙ ΤΙΝΟΣ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ Τα ΑΣΑΟ αποτελούν σύνολο σειράς πρακτικών διαχείρισης και κατασκευαστικών έργων που αποσκοπούν στην αποχέτευση και έλεγχο των επιφανειακών νερών με πιο αειφόρο τρόπο σε σχέση με τις παραδοσιακές πρακτικές, λαμβάνοντας υπόψη μακροπρόθεσμους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους. Σκοπός είναι η επίλυση του προβλήματος στην πηγή με έργα αποχέτευσης ομβρίων υδάτων και αντιπλημμυρικά έργα Κατά το σχεδιασμό των έργων αυτών λαμβάνονται υπόψη όχι μόνο ο όγκος αλλά και η ποιότητα των ροών Ομβρίων Υδάτων
4. Αειφόρα Συστήματα Αποχέτευσης Ομβρίων (ΑΣΑΟ) ΓΙΑΤΙ Αστικοποίηση Αλόγιστες επεμβάσεις ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον Συνεχής καταστροφή οικοσυστημάτων Έλλειψη αναγκαίας υποδομής Αύξηση αδιαπέρατων επιφανειών (στέγες, δρόμοι) Αύξηση απορροής Μείωση εμπλουτισμού υπογείων υδάτων Αύξηση θαλάσσιας ρύπανσης Υποβάθμιση φυσικών αυλακιών ποταμών Αύξηση ροής αιχμής Αύξηση κινδύνου πλημμύρας
4. Αειφόρα Συστήματα Αποχέτευσης Ομβρίων (ΑΣΑΟ) ΟΦΕΛΗ Άμβλυνση αρνητικών επιπτώσεων πλημμυρικών φαινομένων Καλύτερος έλεγχος της έντασης απορροής Ποιοτικήβελτίωση των Ομβρίων Υδάτων Έργα φιλικά προς το περιβάλλον που ικανοποιούν τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας Δυνατότητα διατήρησης πανίδας και χλωρίδας στις αστικές περιοχές και τα υδατορρεύματα Εμπλουτισμός των Υπόγειων Υδάτων, όπου είναι δυνατό Χαμηλότερο Κόστος
4. Αειφόρα Συστήματα Αποχέτευσης Ομβρίων (ΑΣΑΟ) ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ Το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού - Αμαθούντας σε συνεργασία με τους πέντε Δήμους της μείζονος Λεμεσού πρωτοπορεί στην εφαρμογή ΑΣΑΟ. Το ΣΑΛΑ σαν η Αρμόδια Αρχή για την διαχείριση ομβρίων : Κατασκεή 4 Λιμνών Κατακράτησης Ομβρίων: Πολεμίδια (300.000 m 3 ) Αγία Φύλα (90.000 m 3 ) Βαθιά (60.000 m 3 ) Ζακάκι (100.000 m 3 ). Χρήση υδροπερατών υλικών για μεγιστοποίηση της προσρόφησης (έργο ομβρίων Μίλτωνος). Σχάρες αφαίρεσης στερεών (έργο ομβρίων Μίλτωνος).
4. Αειφόρα Συστήματα Αποχέτευσης Ομβρίων (ΑΣΑΟ) ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ Αυστηρή εφαρμογή νομοθεσίας για απαγόρευση εναπόθεσης υλικών οικοδομής στα πεζοδρόμια κατά την διάρκεια κατασκευαστικών ή οικοδομικών έργων Όροι στις νέες άδειες οικοδομής ώστε να μειώνονται τα νερά που καταλήγουν στους δρόμους Κατασκευή απορροφητικών λάκκων ομβρίων σε όλα τα νέα υποστατικά, σε ανοικτούς χώρους, υπόγεια ή ημιυπόγεια Κατασκευή υδροπερατών πλακόστρωτων οδοστρωμάτων και πεζοδρομίων Κατασκευή χωμάτινων αυλακιών Σε υφιστάμενα υποστατικά που συνδέονται με το αποχετευτικό, ζητείται η διατήρηση των απορροφητικών λάκκων και η μετατροπή τους σε χώρο κατακράτησης ομβρίων. Στα επόμενα χρόνια αναμένεται η σύνδεση 20,000 υποστατικών, κατ επέκταση διασφάλιση χώρου δυναμικότητας 150,000-200,000 m 3 Ετοιμασία ομοιόμορφου πλαισίου όρων, προδιαγραφών και κώδικα ορθής πρακτικής για χρήση από τις Αρμόδιες Αρχές, με στόχο την εφαρμογή ενιαίας πολιτικής αειφόρου ανάπτυξης Άρση παράνομων ή ανεπαρκών κατασκευών Εκσυγχρονισμός θεσμικού πλαισίου ώστε κάθε ανάπτυξη να παρέχει λύσεις αποχέτευσης ομβρίων με σκοπό την μέγιστη δυνατή απορρόφηση ποσοτήτων από το υπέδαφος
Ευχαριστώ Ιάκωβος Παπαιακώβου Γενικός Διευθυντής www.sbla.com.cy iacovos@sbla.com.cy