Η διατροφή του Κύπριου και η σχέση της με πρόληψη των καρδιοπαθειών Η αλλαγή του σώματος στο διάστημα του χρόνου Δρ Ελένη Ανδρέου, RD, LD, FHEA Επίκουρη Καθηγήτρια UNIC Πρόεδρος Συνδέσμου Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου Παχυσαρκία στο μυαλό και το σώμα Global burden of Cardiovascular disease WHO, Cyprus, 2010 1
WHO, Cyprus, 2010 Τι Συμβαίνει σ Κύπρο ΔΜΣ ΑΝΤΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΥΝΟΛΟ - 20 (Λιποβαρής) 2,1 10,5 6,4 20 25 (Κανονικό) 22,2 36,6 29,6 25 30 (Υπέρβαρο) 46,9 26,0 36,1 30 (Παχύσαρκος) 28,8 26,9 27,8 Σύνδεσμος Διαιτολόγων & Διατροφολόγων Κύπρου (2005-2009) «Επιδημιολογική έρευνα για το ποσοστό της παχυσαρκίας και υπερβάλλοντος βάρους σ Κύπρο και διαπίστωση των διατροφικών συνηθειών του Κύπριου πολίτη» Αρνητικές Επιπτώσεις της Έλλειψης της Άσκησης ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΣΚΗΣΗΣ ΦΛΕΓΜΩΝΕΣ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ ΗΛΙΚΙΑ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Genetics Αθηροσκλήρωση ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΠΗΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΝΕΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 2
Φυσική Δραστηριότητα Κύπριου Ερώτηση: 1.. Κατά τις τελευταίες 7 ημέρες πόσες μέρες 0.5+/- 1.4 αφιερώσατε για έντονη σωματική δραστηριότητα; Ερώτηση: 2. Τις τελευταίες 7 ημέρες πόσες μέρες 1+/- 2 αφιερώσατε για μέτρια σωματική δραστηριότητα; Ερώτηση: 3.Τις τελευταίες 7 μέρες, πόσες μέρες περπατήσατε για τουλάχιστον 20 λεπτά κάθε φορά; 1.4+/- 2.2 Ερώτηση: 4. Σε μία συνηθισμένη μέρα πόση ώρα ξοδεύετε καθισμένοι; 7.4+/- 4.4 ΒΑΘΜΟΣ- 10 επιλεγμένων παραγόντων κινδύνου της αιτία θανάτου Σύνδεσμος Διαιτολόγων & Διατροφολόγων Κύπρου (2005-2009) «Επιδημιολογική έρευνα για το ποσοστό της παχυσαρκίας και υπερβάλλοντος βάρους σ Κύπρο και διαπίστωση των διατροφικών συνηθειών του Κύπριου πολίτη» WΗΟ 2011 Θάνατοι που μπορούν να αποδοθούν σε επιλεγμένους παράγοντες κινδύνου(σε χιλιάδες) Διατροφή, άσκηση, και πρόληψη ασθενειών Μέχρι να το 80% των καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικών και διαβήτη τύπου 2 και πάνω από 1/3 από τους πιο συνηθισμένους καρκίνους μπορούν να αποφευχθούν με εξάλειψη της παχυσαρκίας, ανθυγιεινής διατροφής και σωματικής αδράνειας Ανάγκη για : Έλεγχο προμήθειας τροφίμων, πληροφοριών για τα τρόφιμα και διαφήμισης/προώθησης τροφίμων πλούσιων σε ενέργεια, φτωχά σε θρεπτικά συστατικά που είναι όμως πλούσια σε κορεσμένα, trans-λιπαρά, αλάτι ή εξευγενισμένα σάκχαρα Αποδεικτικά στοιχεία για οδηγίες πρόληψης καρδιαγγειακής νόσου Δίαιτα και αποδεικτικά στοιχεία διαχείρισης βάρους και κατευθυντήριες γραμμές Global Status Report on NCD, 2010 Εισηγήσεις Διαχειρίσεις Βάρους Στόχοι Εισηγησεις Ισορροπημένο Βάρος Υπολογίστε ΔΜΣ* και μετρείστε περίμετρο μέσης Nomogram ΔΜΣ 18.5-24.9 kg/m 2 ΜΕΣΗ: Γυναίκες: < 89cm Άντρες: <102cm 10% απώλεια βάρους κατά διάρκεια του 1 ου χρόνου θεραπείας *ΒΜΙ= Βάρος(kg) Ύψος (m²) I IIa IIb III Έλεγχος ανταπόκρισης σε θεραπεία Αρχή σ κατάλληλη διαχείριση βάρους και άσκηση Αν ΔΜΣ και/ή ΜΕΣΗ είναι > του στόχου, μείωση κατανάλωσης θερμίδων και αύξηση θερμιδικών δαπανών ΔΜΣ = βάρος (kg) ύψος (m) 2 BMI=Body mass index, Rx=Treatment Smith SC Jr. et al. JACC 2006;47:2130-9 7/12/2012 Ελένη Π. Ανδρέου, RD, LD 18 3
Παχυσαρκία ΒΜΙ= Βάρος(kg) Ύψος (m²) ΜΣ είκτης Μάζας Σώματος αποτελεί ένα απλό δείκτη που δείχνει σχέση του βάρους ως προς το ύψος Χρησιμοποιείται συνήθως για κατάταξη των ενηλίκων σε κατηγορίες χαμηλού ή υψηλού βάρους και παχυσαρκίας. Ορίζεται ως το πηλίκο του βάρους σε κιλά προς το τετράγωνο του ύψους σε μέτρα BMI- ΜΣ- είκτης Μάζας Σώματος Παχυσαρκία Kατάταξη ΒΜΙ Ελλειποβαρή <18,5 Κανονικό Βάρος 18,5-24,99 Υπέρβαρος 25 Προπαχυσαρκία 25-29,99 Παχυσαρκία βαθμού Ι 30-34,99 Παχυσαρκία βαθμού ΙΙ 35-39,99 Παχυσαρκία βαθμού ΙΙΙ 40 Ελένη Ανδρέου, Κλινική Διαιτολόγος Ελένη Ανδρέου, Κλινική Διαιτολόγος Η Επίδραση μέτριας απώλειας βάρους στους καρδιομεταβολικους παράγοντες κινδύνους Αποδεικτικά στοιχεία για οδηγίες πρόληψης καρδιαγγειακής νόσου Διατροφή, Καρδιοπάθειες και Οδηγίες Αλλαγές % από αρχική μέχρι τελική επίσκεψη για θεραπεία Ηνωμένες Πολιτείες Τμήμα Ινστιτούτο Ιατρικής, Γεωργίας (USDA) Διατροφικές Διατροφικές Οδηγίες, 2010 προσλήψεις αναφοράς (ΙΟΜ, DRI), 2002 Αμερικανική Εταιρία Καρδιολογίας (AHA), Διατροφικές Οδηγίες, 2006 Εθνικό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Χοληστερόλης-Adult Treatment Panel III (NCEP-ATP III), 2009 Συνοπτικός Πίνακας για επίδραση του λίπους της διατροφής στο αίμα Ολικό Λίπος 20-35% 20-35% 25-35% 25-35% Μονοακόρεστο λίπος (MUFAs) Αντικαταστήστε τα Τα περισσότερα λίπη κορεσμένα λίπη με MUFAs πρέπει να και PUFAs. Οι περισσότερες προέρχονται από πηγές λίπους πρέπει να MUFAs και PUFAs προέρχονται από MUFAs και PUFAs Τα περισσότερα λίπη πρέπει να προέρχονται από MUFAs και PUFAs Μέχρι 20% Πολυακόρεστο Λίπος (PUFAs) Αντικαταστήστε τα κορεσμένα λίπη με MUFAs και PUFAs. Τα περισσότερα λίπη πρέπει να προέρχονται από MUFAs και PUFAs 10% (5-10% από ω-6 Τα περισσότερα PUFAs, 0,6-1,2% λίπη πρέπει να από ω-3 PUFAs) προέρχονται από MUFAs και PUFAs Μέχρι 10% Κορεσμένο Λίπος <10%, αντικαθιστώντας με Όσο το δυνατόν MUFAs και PUFAs χαμηλότερα <7% για τα άτομα με καρδιαγγειακό κίνδυνο Trans Λιπαρά Όσο το δυνατόν χαμηλότερα Όσο το δυνατόν χαμηλότερα <7% <7% <1% Κρατήστε πρόσληψη χαμηλή 23 Φυτοστερόλες Μείωση LDL 24 4
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΩΝ ΛΙΠΟΣ ΣΥΣΤΑΣΗ Καρδιοπάθειες: Πρόληψη και Θεραπεία Ολικό Κορεσμένο λίπος Πολυακόρεστο λίπος Μονοακόρεστο λίπος Χοληστερόλη Τρανς λιπαρά Φυτοστερόλες Αλάτι 25-35% ολικών θερμίδων <7% ολικών θερμίδων <10% ολικών θερμίδων <20% ολικών θερμίδων <200mg ημερησίως <1% της ολικής ενέργειας 2g /μέρα για μείωση LDL <2.3 Να g/d (~ 1κ/κι αλάτι) TLC: Θεραπευτικές Αλλαγές στον Τρόπο Ζωής Θρεπτικές Ουσίες Συνιστάμενες Ημερήσιες Δοσολογίες Ενδείξεις για οδηγίες TLC Κορεσμένο λίπος Λιγότερο από 7% των ολικών θερμίδων Καρδιακές παθήσεις Πολυακόρεστο λίπος Μέχρι 10% των ολικών θερμίδων Διαβήτη Υπερλιπιδαιμία Μονοακόρεστο Λίπος Μέχρι 20% των ολικών θερμίδων Υπέρταση Ολικό λίπος 25-35% των ολικών θερμίδων Μεταβολικό σύνδρομο Υδατάνθρακες 50-60% των ολικών θερμίδων Παχυσαρκία Φυτικές ίνες 10-25 γραμμάρια ημέρα (διαλυτές φυτικές ίνες:βρώμη, Οστεοαρθρίτιδα πίτυρο, σιτάρι, φρούτα, λαχανικά) [20-30γρ] Οστεοπόρωση Καθιστική ζωή Πρωτεΐνη Περίπου 15% των ολικών θερμίδων Υπνοαπνιακό σύνδρομο Χοληστερόλη Λιγότερο από 200mg ημέρα Πηγές: 1.Lauer M, Fontanarosa P. Updated Ολικές θερμίδες (ενέργεια) Ισορρόπηση θερμίδων που καταναλώνονται (φαγητό) με Guidelines for Cholesterol Management, JAMA, 2001;285:2508- τις θερμίδες που σπαταλούνται (άσκηση) για διατήρηση 2509 2.The National Cholesterol Education βάρους/ αποτροπή αύξησης βάρους Program s Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Φυτοστερόλες 2 γραμμάρια ημέρα Blood Cholesterol in Adults, or ATP III (December 2005) Ισορρόπηση βάρους ΔΜΣ: μεταξύ 18,5 και 24,9 3.Data extracted from National Cholesterol Education Program Expert Panel, JAMA 2001, National Περίμετρος Μέσης: αυξημένος κίνδυνος μεταβολικών Heart Lung and Blood Institute (JNC70, 2003; American Diabetes επιπλοκών 94-102 cm (Άντρας), Association, Diabetes Care 2004. 80-88 cm (Γυναίκα) Φυσική Δραστηριότητα 30 λεπτά / ημέρα Επιγραφές τροφίμων Ο ορισμός «ελεύθερο από λίπος» σημαίνει <0,5g λίπους/ μερίδα Ο ορισμός «χαμηλό σε λιπαρά» σημαίνει 3g ή < λίπος/ μερίδα Ο ορισμός «μειωμένο ή λιγότερο λίπος» σημαίνει τουλάχιστο 25%<λίπος ς /μερίδα μρ Ο ορισμός «ελεύθερο από κορεσμένο λίπος» σημαίνει <0,5g κορ. και <0,5g «trans» / μερίδα Ο ορισμός «χαμηλό σε κορεσμένο λίπος» σημαίνει 1g ή <κορ. λίπος/ μερίδα και όχι >15% θερμίδες από κορεσμένο Ο ορισμός «χαμηλό σε χοληστερόλη» σημαίνει 20mg χοληστ. Και 2g κορεσμ. / μερίδα 28 Επιγραφές τροφίμων και λίπος Χαμηλό σε λιπαρά Χωρίς λίπος Χωρίς κορεσμένα λιπαρά Περιέχει λιγότερο από 3γρ. λίπος ανά 100γρ για στερεές τροφές ή λιγότερο από 1.5γρ λίπος ανά 100ml. Περιέχει λιγότερο από 1.8γρ. λίπος ανά 100ml για το ημι-αποβουτυρωμένο γάλα. Περιέχει λιγότερο από 0.5γρ λίπος ανά 100γρ. ή ανά 100ml. Περιέχει λιγότερο από 0.1γρ κορεσμένα και τρανς λιπαρά ανά 100γρ ή 100ml 29 Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΟΥ 5
Ρύθμιση Θερμίδων Κατανάλωση Θερμίδων & σύσταση του σώματος Συνιστώμενες Ημερήσιες Ποσότητες 55% Υδατάνθρακες 40% Carbohydrate 30% Λίπος 15% Πρωτεΐνη Ακριβής σύσταση τροφίμών 20% Protein Χοληστερόλη στους Κύπριους Σύμφωνα με «Επιδημιολογική έρευνα για το ποσοστό της παχυσαρκίας και υπερβάλλοντος βάρους σ Κύπρο και διαπίστωση των διατροφικών συνηθειών του Κύπριου πολίτη» του Συνδέσμου Διαιτολόγων & Διατροφολόγων Κύπρου (2005-2009) Ελένη Ανδρέου, Κλινική Διαιτολόγος 40% Fat Δρ Ελένη Π Ανδρέου,RD, LD Β. ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΑΝΤΡΕΣ Μ.Ο. Τ.Α. Βάρος 83,6 13,9 Ύψος 172,1 8,2 Περίμετρος μέσης 96,8 13,6 Ποσοστό λιπώδους μάζας 24,4 7,6 Κιλά λιπώδους μάζας 21,1 9,5 Κιλά άλιπης μάζας 63,2 10,2 ΔΜΣ 28,1 4,3 ΓΥΝΑΙΚΕΣ Μ.Ο. Τ.Α. Βάρος 67,7 15,6 Ύψος 159,0 9,9 Περίμετρος μέσης 87,2 13,6 Ποσοστό λιπώδους 33,4 8,9 μάζας Κιλά λιπώδους μάζας 24,4 13,7 Κιλά άλιπης μάζας 43,8 4,8 ΔΜΣ 26,6 5,3 Τι Συμβαίνει σ Κύπρο Ερώτηση: Πόσο συχνά τελευταία εβδομάδα καταναλώνετε τα ακόλουθα τρόφιμα /ροφήματα (μόνο μια απάντηση σε κάθε τρόφιμο). ΔΜΣ ΑΝΤΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΥΝΟΛΟ - 20 (Λιποβαρής) 2,1 10,5 6,4 20 25 (Κανονικό) 22,2 36,6 29,6 25 30 (Υπέρβαρο) 46,9 26,0 36,1 30 (Παχύσαρκος) 28,8 26,9 27,8 Σύνδεσμος Διαιτολόγων & Διατροφολόγων Κύπρου (2005-2009) «Επιδημιολογική έρευνα για το ποσοστό της παχυσαρκίας και υπερβάλλοντος βάρους σ Κύπρο και διαπίστωση των διατροφικών συνηθειών του Κύπριου πολίτη» ΕΠΙΛΟΓΕΣ Ποτέ 1-2 3-5 6-7 Αλλαντικά - Χαμ (χοιρινό) ρ 72,9 19,1 6,4 1,6 - Χαμ (γαλοπούλας) 72,9 14,3 7,8 5,1 - Λούντζα 79,3 14,6 3,8 2,3 - Πολυπιφ 92,8 6,8 0,3 0,2 - Μουρτατέλλα 98,6 0,9 0,5 0,0 - Χοιρομέρι 95,0 4,3 0,7 0,0 - Σαλάμι 90,9 8,0 1,1 0,0 - Λουκάνικό 88,0 11,6 0,4 0,0 - Παστουρμά 97,5 2,4 0,1 0,0 Σύνδεσμος Διαιτολόγων & Διατροφολόγων Κύπρου (2005-2009) «Επιδημιολογική έρευνα για το ποσοστό της παχυσαρκίας και υπερβάλλοντος βάρους σ Κύπρο και διαπίστωση των διατροφικών συνηθειών του Κύπριου πολίτη» 6
Ερώτηση: Πόσο συχνά τελευταία εβδομάδα καταναλώνετε τα ακόλουθα τρόφιμα /ροφήματα (μόνο μια απάντηση σε κάθε τρόφιμο). ΕΠΙΛΟΓΕΣ Ποτέ 1-2 3-5 6-7 Κρέας - Βοδινό 83,6 15,7 0,7 0,0 - Χοιρινό 28,0 59,9 11,2 0,9 - Αρνί 76,7 22,1 0,9 0,3 - Κιμάς 44,5 51,7 3,6 0,2 Ερώτηση: Πόσο συχνά τελευταία εβδομάδα καταναλώνετε τα ακόλουθα τρόφιμα /ροφήματα (μόνο μια απάντηση σε κάθε τρόφιμο). ΕΠΙΛΟΓΕΣ Ποτέ 1-2 3-5 6-7 Κουνέλι 85,5 14,5 0,0 0,0 Κοτόπουλο 22,0 56,5 19,8 1,8 Ψάρι/θαλασσινά 38,2 58,5 3,0 0,3 Σύνδεσμος Διαιτολόγων & Διατροφολόγων Κύπρου (2005-2009) «Επιδημιολογική έρευνα για το ποσοστό της παχυσαρκίας και υπερβάλλοντος βάρους σ Κύπρο και διαπίστωση των διατροφικών συνηθειών του Κύπριου πολίτη» Σύνδεσμος Διαιτολόγων & Διατροφολόγων Κύπρου (2005-2009) «Επιδημιολογική έρευνα για το ποσοστό της παχυσαρκίας και υπερβάλλοντος βάρους σ Κύπρο και διαπίστωση των διατροφικών συνηθειών του Κύπριου πολίτη» Ερώτηση: Πόσο συχνά τελευταία εβδομάδα καταναλώνετε τα ακόλουθα τρόφιμα /ροφήματα (μόνο μια απάντηση σε κάθε τρόφιμο). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (μέση τιμή για κύριες αναλύσεις) Συνολικά Άνδρες Γυναίκες Φυσιολογικές τιμές Γλυκόζη 91.2 95.6 88.3 60-110 mg/dl ΕΠΙΛΟΓΕΣ Ποτέ 1-2 3-5 6-7 Όσπρια 12,3 72,7 14,8 0,2 Ξηρούς καρπούς 86,4 11,4 2,1 0,1 Χοληστερόλη 214 212 216 < 200 mg/dl Τριγλυκερίδια 140 140 94 < 150 mg/dl LDL-χοληστερόλη 138.7 138 139 < 130 mg/dl HDL-χοληστερόλη 53.3 46.1 58.1 > 40 mg/dl Σύνδεσμος Διαιτολόγων & Διατροφολόγων Κύπρου (2005-2009) «Επιδημιολογική έρευνα για το ποσοστό της παχυσαρκίας και υπερβάλλοντος βάρους σ Κύπρο και διαπίστωση των διατροφικών συνηθειών του Κύπριου πολίτη» Σύνδεσμος Διαιτολόγων & Διατροφολόγων Κύπρου (2005-2009) «Επιδημιολογική έρευνα για το ποσοστό της παχυσαρκίας και υπερβάλλοντος βάρους σ Κύπρο και διαπίστωση των διατροφικών συνηθειών του Κύπριου πολίτη» 40 41 42 7
Παίζει ρόλο η διατροφή; Οι κυριότεροι διατροφικοί παράγοντες που επηρεάζουν υγεία της καρδιάς μας είναι η πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και χοληστερόλης. η κατανάλωση αλατιού. Στοιχεία για υπερκατανάλωση αλατιού και υπέρταση Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το ένα τέταρτο των ενηλίκων παρουσιάζει υψηλή αρτηριακή πίεση. Υπερτασικός ένας στους τέσσερις σ Κύπρο Η υπέρταση αποτελεί μια νόσο του καρδιαγγειακού συστήματος και σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικά και ισχαιμικά επεισόδια. Από διατροφικής άποψης, η κατανάλωση νατρίου και αλατιού αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα που επιβαρύνει αρτηριακή πίεση. Στοιχεία για υπερκατανάλωση αλατιού και υπέρταση O μέσος άνθρωπος στις δυτικού τύπου κοινωνίες καταναλώνει περίπου 3,4 γραμμάρια νατρίου ημερησίως, ενώ η σύσταση του FDA (Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ) για τους υγιείς ενήλικες είναι 2,4 γραμμάρια, και για τα άτομα με υψηλή πίεση μόλις 1,5 γραμμάριο ημέρα. Στοιχεία για υπερκατανάλωση αλατιού και υπέρταση 6 γραμμάρια αλατιού (χλωριούχο νάτριο), που ισοδυναμεί με 1 κουταλάκι του γλυκού, περιέχουν περίπου 2,4 γραμμάρια νατρίου. Μόνο το 10% της ημερήσιας κατανάλωσης αλατιού προέρχεται από το επιτραπέζιο αλάτι. Το 75% του νατρίου που παίρνουμε καθημερινά προέρχεται από τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Τι συμβαίνει σ Κύπρο με κατανάλωση Νατρίου και Αλατιού Σύμφωνα με «Επιδημιολογική έρευνα για το ποσοστό της παχυσαρκίας και υπερβάλλοντος βάρους σ Κύπρο και διαπίστωση των διατροφικών συνηθειών του Κύπριου πολίτη» του Συνδέσμου Διαιτολόγων & Διατροφολόγων Κύπρου (2005-2009) Ερώτηση: Το αλάτι που χρησιμοποιώ είναι; ΕΠΙΛΟΓΕΣ % Αυτό που ήδη υπάρχει στο φαγητό 57,2 Επιπρόσθετο του μαγειρέματος 33,9 Χρησιμοποιώ Io-salt 2,9 Δεν χρησιμοποιώ καθόλου αλάτι 4,0 Δεν χρησιμοποιώ αλάτι αλλά ζωμό 1,7 8
SODIUM /ΝΑΤΡΙΟ(mg) ΑΝΤΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑ ΟΛΙΚΟ Mean 2121.6 1947.8 2026.8 S.D. 687.3 580.5 636.2 Αποτελέσματα Ημερολογίων Διατροφής (3 ημερών) για διαπίστωση της ημερήσιας κατανάλωση ενέργειας (θερμίδων ), μακροθρεπτικών και μικροθρεπτικών συστατικων των συμμετέχοντων. TOTAL FAT (g) CARBOHYDRATE S (g) FIBER (g) CHOLESTEROL (mg) SFA (gr) Mean 72.5 66.2 69.1 S.D. 17.4 17.0 17.5 Mean 184.8 177.7 180.9 S.D. 44.6 44.2 44.5 Mean 16.0 14.9 15.4 Mean 235.8 201.1 216.9 S.D. 5.8 6.2 6.0 S.D. 144.4 88.3 118.2 Mean 21.1 20.1 20.6 S.D. 6.9 6.2 6.6 Mean 32.1 28.5 30.2 MSFA (gr) S.D. 8.2 8.0 8.3 PSFA (gr) Mean 9.4 8.0 8.6 Mean 1.0 1.0 1.0 TOTAL TRANS(g) S.D. 0.7 0.5 0.6 ΦΥΤΟΣΤΕΡΟΛΕΣ Περιλαμβάνει φυτοστερόλες και φυτοστανόλες Παράγωγα στερολών από φυτικές πηγές, παρόμοια με χοληστερόλη Δύσκολα απορροφούνται Αναστέλλουν συναγωνίζονται σ απορόφηση χοληστερόλης (διατροφικής και ορρού) Μειώνουν χοληστερόλη και LDL ΦΥΤΟΣΤΕΡΟΛΕΣ Φυτοστανόλες - κορεσμένα παράγωγα των φυτοστερολών Παρόμοια δράση με φυτοστερόλες Διατροφικές πηγές: φυτικά έλαια (καλαμπόκι, ηλιανθέλαιο, σογιέλαιο), Συνήθες πρόσληψη 160-360mg/μέρα, μέχρι και διπλάσια σε χορτοφάγους ΦΥΤΟΣΤΕΡΟΛΕΣ Διαλύονται (εμπλουτίζουν) κυρίως σε φυτικές μαργαρίνες Επίσης και σε άλλα τρόφιμα όπως γιαούρτι,, ψωμί και δημητριακά με ανάλογη δράση όπως και στις μαργαρίνες Πρόσληψη 2-3 g / μέρα μειώνει LDL μεταξύ 9-14% ανάλογα και με διατροφή Παράδειγμα: 20g / μέρα εμπλουτισμένης μαργαρίνης (8-10%) δίνει 1.6-2.0g / μέρα ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1. Η παχυσαρκία στους Κύπριους ενήλικες σχετίζεται άμεσα με τα επίπεδα χοληστερόλης και γλυκόζης 2. Ποσοστό 59.6% των ανδρών και 62.3% των γυναικών έχουν ψηλή χοληστερόλη 3. Ποσοστό 7.8% του συνόλου των συμμετεχόντων παρουσίασαν ψηλά επίπεδα σακχάρου νηστείας και 39.7% ψηλή αντίσταση σ ινσουλίνη 9
2. Ποσοστό 3.2% των γυναικών έχουν χαμηλό σίδηρο και 7.6% έχουν χαμηλή φερριτίνη 3. Ο δείκτης χρόνιας φλεγμονής CRP παρουσιάζει διακυμάνσεις που σχετίζονται με τη σωματική δραστηριότητα και το κάπνισμα 4. Η παχυσαρκία είναι διαδεδομένη κυρίως ανάμεσα στον ανδρικό πληθυσμό, λόγω κυρίως διατροφικών συνηθειών και χαμηλού επιπέδου σωματικής άσκησης και επηρεάζει τα επίπεδα βιοχημικών παραμέτρων. Το πιάτο της Υγιεινής Διατροφής «Ακολουθείστε το πιάτο της διατροφής για υγεία σας» Σας ευχαριστώ 56 10