ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΡΑΣΙΩΝ Το κρασί είναι ένα προϊόν τα χαρακτηριστικά του οποίου εξαρτώνται άμεσα από την ποικιλία σταφυλιού από την οποία προέρχεται, την περιοχή όπου αυτή καλλιεργήθηκε, τις συνθήκες οινοποίησης κ.λ.π. Γι' αυτόν το λόγο έχουν θεσπιστεί από το νομοθέτη οι έννοιες των κατηγοριών και των τύπων των κρασιών. Ανάλογες ενδείξεις που αναγράφονται στις ετικέτες τους επιτρέπουν στον καταναλωτή να τα αναγνωρίζει εύκολα. Η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας κατατάσσει τα κρασιά σε δύο μεγάλες κατηγορίες: Τα V.Q.P.R.D. από τα αρχικά των γαλλικών λέξεων Vins de Qualité Produits dans une Région Déterminée Οίνοι Ποιότητας Παραγόμενοι σε Καθορισμένη περιοχή, κρασιά δηλαδή που χαρακτηρίζονται από ένδειξη Ονομασίας Προέλευσης και τα ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ. V.Q.P.R.D. Σύμφωνα με την Κοινοτική και την Ελληνική Νομοθεσία σαν Ονομασία Προέλευσης ορίζεται "...το τοπωνύμιο που έχει αναγνωριστεί ως κοινόχρηστο εμπορικό όνομα των κρασιών της περιοχής όταν αυτά πληρούν ορισμένους όρους". Αυτοί οι όροι καθορίζουν: τη ζώνη παραγωγής του κρασιού την ποικιλιακή σύνθεση του αμπελώνα τις καλλιεργητικές τεχνικές τις μεθόδους οινοποίησης τον ελάχιστο αλκοολικό τίτλο τη στρεμματική απόδοση Διακρίνονται στα Κρασιά Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας (Ο.Π.Α.Π. V.D.Q.S.) και στα Κρασιά Ονομασίας Προέλευσης Ελεγχόμενης (Ο.Π.Ε. A.O.C.). Οίνοι Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας (Ο.Π.Α.Π./ V.D.Q.S.) Πρόκειται για οίνους ανωτέρας ποιότητας, που προέρχονται από συγκεκριμένες τοποθεσίες, ποικιλίες σταφυλιών και τρόπο παραγωγής. Η ελληνική νομοθεσία έχει προσδιορίσει 27 μικρές οινοπαραγωγικές περιοχές προέλευσης ποιοτικών οίνων, όπως π.χ. Νεμέα, Πάτρα, Μαντινεία, Νάουσα, Γουμένισα, Σάμος, Λήμνος, Ρόδος, Πεζά, Αρχάνες, Ραψάνη, κ.λπ. Τα κρασιά αυτά φέρουν στο στόμιο κρατική, αριθμημένη, κόκκινη ταινία. Ο όρος Ονομασία Προέλευσης που έχει αναγνωριστεί ως κοινόχρηστο εμπορικό όνομα των οίνων μιας περιοχής όταν αυτά πληρούν ορισμένους όρους. Οίνοι Ελεγχομένης Ονομασίας Προελεύσεως (O.Π.Ε./ ΑΟC) Πρόκειται για φυσικούς γλυκείς οίνους ποιότητας συγκεκριμένων ποικιλιών σταφυλιών και περιοχών (π.χ. Μαυροδάφνη Πατρών, Μοσχάτος Ρίου, Μοσχάτος Σάμου, κλπ.). Τα κρασιά αυτά φέρουν στο στόμιο κρατική, αριθμημένη, μπλε ταινία. ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟΙ ΟΙΝΟΙ Οι επιτραπέζιοι οίνοι χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες : Επιτραπέζιοι Οίνοι (Vins de Table)., τους Τοπικούς Οίνους και τα Κρασιά με "Ονομασία Κατά Παράδοση". Επιτραπέζιοι Οίνοι (Vins de Table). Δεν υπάρχουν περιορισμοί στις ποικιλίες και περιοχές προέλευσης των σταφυλιών και οι οινοποιοί εκμεταλλεύονται την ελευθερία αυτή για την παραγωγή αρίστων κρασιών.
Τοπικοί Οίνοι (Regional Wines) Πρόκειται για κρασιά που καθώς παράγονται σε συγκεκριμένα γεωγραφικά διαμερίσματα ή μεμονωμένες περιοχές κυκλοφορούν στην αγορά με Γεωγραφική Ένδειξη Παραγωγής π.χ. Κρητικός Τοπικός Οίνος, Τοπικός Οίνος Ηρακλείου, Τοπικός Οίνος Αγίου Όρους, Τοπικός Οίνος Πελοποννήσου, Τοπικός Οίνος Θεσσαλίας, κ.λπ.). Η παραγωγή τους πληρεί όρους αντίστοιχους με αυτούς που συναντήσαμε στα V.Q.P.R.D., με τη διαφορά ότι απαιτείται μέγιστη στρεμματική απόδοση (υπέρβαση της οποίας αφαιρεί από το προϊόν το δικαίωμα χρήσης του τίτλου προελεύσεως) Ονομασία κατά παράδοση Την ονομασία αυτή φέρουν σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία τα κρασιά των οποίων η παραγωγή και η κατανάλωση υπακούουν σε παραδοσιακές μεθόδους της συγκεκριμένης περιοχής ή χώρας. Παράδειγμα Οίνου Ονομασίας Κατά Παράδοση αποτελεί η Ρετσίνα, το γνωστό εύγευστο ελληνικό κρασί. Σήμερα η ονομασία "ΡΕΤΣΙΝΑ" χρησιμοποιείται αποκλειστικά στα λευκά ξηρά ελληνικά κρασιά που παράγονται με την πατροπαράδοτη μέθοδο της προσθήκης ρετσινιού πεύκου στο γλεύκος. Σ' αυτή την κατηγορία υπάγεται επίσης και η Βερντέα, ένα λευκό γλυκό κρασί που παράγεται στη Ζάκυνθο. ΚΡΑΣΙΑ ΠΑΛΑΙΩΣΗΣ Ο χαρακτήρας ορισμένων κρασιών βελτιώνεται σημαντικά με την παλαίωσή τους όσο αυτά ωριμάζουν μέσα σε βαρέλια ή όσο παραμένουν αποθηκευμένα στις φιάλες τους. Γι' αυτά τα κρασιά παλαίωσης ο νομοθέτης έχει θεσπίσει ειδικές ενδείξεις που είναι ανάλογες με την κατηγορία στην οποία ανήκουν, καθώς και με το χρόνο και τον τρόπο παλαίωσής τους. Ορισμένες από τις ενδείξεις που έχουν νομοθετηθεί για τα V.Q.P.R.D. είναι οι : Cru, Grande cru, Reserve, Grande Reserve. Για την παραγωγή αυτών των κρασιών δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή της πρώτης ύλης, το σταφύλι και στην παλαίωση τους. Reserve Η ένδειξη Reserve αναφέρεται σε παλαίωση 1 χρόνου συνολικά για τα λευκά κρασιά και 2 για τα ερυθρά. Grande Reserve Αντίστοιχα τα κρασιά που φέρουν την ένδειξη Grande Reserve, αυτά έχουν παλιώσει: τα μεν λευκά 2 χρόνια (εκ των οποίων 1 χρόνο σε βαρέλια και 6 μήνες σε φιάλες), τα δε ερυθρά 4 (εκ των οποίων 18 μήνες σε βαρέλια και άλλους 18 σε φιάλες). Cava Για τα επιτραπέζια κρασιά έχει εισαχθεί η ένδειξη Κάβα που αναφέρεται σε χρόνο παλαίωσης 2 χρόνων για τα λευκά κρασιά (εκ των οποίων 6 μήνες σε βαρέλι και 6 σε φιάλες) και 3 για τα ερυθρά (εκ των οποίων 1 χρόνο σε βαρέλια και 2 σε φιάλες). Τι σημαίνουν οι ενδείξεις Chateau, Domaine, κ.α Οι ενδείξεις Βίλα, Μοναστήρι, Chateau, Κτήμα, Πύργος, Κάστρο, Αγρόκτημα, Domaine αναφέρονται σε τοπικούς οίνους και υποδηλώνουν ότι η παραγωγή του κρασιού έγινε αποκλειστικά με τη χρήση
σταφυλιών που παρήχθησαν στην ίδια αμπελουργική εκμετάλλευση, μέσα στην οποία έγινε και η οινοποίηση. Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΟΙΝΟΓΕΥΣΤΙΚΗΣ Οινογευστική είναι η τέχνη να "δοκιμάζουμε", να "γευόμαστε" ένα κρασί. Να το προσεγγίζουμε με τις αισθήσεις μας, να το εκτιμούμε με βοηθό τη μνήμη και να εκφραζόμαστε με "δόκιμο" λεξιλόγιο για την ποιότητά του, περιγράφοντας τα χαρακτηριστικά του. Χωρίς να λάβουμε υπ' όψη τα υποκειμενικά κριτήρια του καθενός μας, η τελική μας κρίση βασίζεται στην ευχαρίστηση που μας προκαλεί το κρασί που δοκιμάζουμε. Και αυτή η ευχαρίστηση είναι το μίγμα των εντυπώσεων που αποκομίζουμε από το χρώμα, το άρωμα και τη γεύση του. Στο παιχνίδι της οινογευστικής όμως εκτός από την όραση, την όσφρηση και τη γεύση συμμετέχει και η ακοή, θυμηθείτε τον ήχο του κρασιού καθώς το σερβίρουμε στο ποτήρι. Ακόμη και η αφή, σκεφτείτε το κρασί καθώς κυλά στο στόμα μας. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Πρώτα απ' όλα δίνουμε προσοχή στο ποτήρι της οινογευστικής. Άχρωμο και διάφανο σχεδιάστηκε για να διευκολύνει και να επιτρέπει τη σωστή εκτίμηση του κρασιού. Με μεγάλο, λεπτό πόδι που επιτρέπει το εύκολο πιάσιμο χωρίς να εμποδίζει τη θέα του κρασιού και με μεγάλο άνοιγμα που επιτρέπει τη διερεύνηση του αρωματικού χαρακτήρα. Σερβίρουμε το κρασί μέχρι το εν τρίτο του ποτηριού, και στον επάνω κενό χώρο θα απολαύσουμε τον πλούτο των αρωμάτων του. Στη συνέχεια θα εκτιμήσουμε τα χαρακτηριστικά του κρασιού. Το χρώμα του Γέρνοντας το ποτήρι μας μπροστά από ένα λευκό φόντο παρατηρούμε τη διαύγεια, την ένταση και τις αποχρώσεις του χρώματος του κρασιού, που μας δίνουν ποικίλες πληροφορίες: για το αν κατάγεται από μια ζεστή χώρα του νότου ή από βόρειες περιοχές, για το αν γεννήθηκε από ένα ντελικάτο σταφύλι ή κάποιο άλλο ανθεκτικό, μας δίνουν μια πρώτη ένδειξη για τη γεύση του και συχνά μαρτυρούν την ηλικία του. Έτσι, τα "νεαρά" λευκά κρασιά έχουν φωτεινό λαμπερό λευκοκίτρινο χρώμα. Όσο όμως περνά ο χρόνος μεταβάλλεται σε εντονότερο κίτρινο ή χρυσαφί, για να φτάσει στην καστανή απόχρωση, σημάδι γήρανσης. Από την άλλη, σ' ένα ερυθρό κρασί το έντονο πορφυρό χρώμα φανερώνει νεότητα. Εάν όμως στα χείλη του ποτηριού παρατηρήσουμε πορτοκαλιές και καστανές ανταύγειες συμπεραίνουμε τη γήρανσή του που είναι πιο προχωρημένη, όσο πιο μεγάλο είναι το ποσοστό τους. Το άρωμα του Ο καλλίτερος τρόπος για να το αντιληφθούμε είναι περιστρέφοντας προσεκτικά το ποτήρι και στη συνέχεια εισπνέοντας τον αέρα που βρίσκεται στον επάνω χώρο του. Προσπαθούμε να προσδιορίσουμε την ένταση του αρώματος. Είναι έντονο, μέτριο ή ασθενές; Την ποιότητά του. Είναι φίνο ή κοινό; Τον χαρακτήρα του. Μας φέρνει στο μυαλό λουλούδια, φρούτα, ξηρούς καρπούς, ή μήπως μπαχαρικά, κακάο, καπνό; Το άρωμα άλλωστε του κρασιού χαρακτηρίζεται από μια πολυπλοκότητα, που οφείλεται στην παρουσία μεγάλου αριθμού αρωματικών συστατικών. Η γεύση του Βάζουμε μια μικρή γουλιά κρασιού στο στόμα μας, την αφήνουμε να κυλήσει αργά, την περιστρέφουμε γύρω από τη γλώσσα μας και τελικά την καταπίνουμε. Έτσι, έχουμε το χρόνο να αντιληφθούμε τους συνδυασμούς των τεσσάρων βασικών γεύσεων της γλυκιάς, της ξινής, της πικρής και της αλμυρής. Να θαυμάσουμε για ακόμη μία φορά το άρωμά του. Σ' όλη τη διάρκεια παρατηρούμε το πώς διαφοροποιείται η αρχική εντύπωση καθώς κυλάει το κρασί μέσα στο στόμα μας και προσπαθούμε να περιγράψουμε την "αίσθηση" που μας προκαλεί. Είναι ζεστό, λεπτό; Έχει ευχάριστη γεύση; Έχει μαλακό "τέλος" στον ουρανίσκο ή είναι νευρικό και τραχύ;
Φτάνουμε λοιπόν με το πέρασμα του χρόνου σε ένα σημείο, όπου αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε τα χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τα κρασιά που δοκιμάζουμε. Και θέλουμε να μιλήσουμε γι αυτά, να τα περιγράψουμε και να τα κρατήσουμε στη μνήμη μας. Τώρα πλέον γίνεται απαραίτητη η χρήση ενός ειδικού λεξιλογίου που μας δίνει τη δυνατότητα να περιγράψουμε ακριβώς την αίσθηση που μας προκαλεί ένα κρασί. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΡΑΣΙΟΥ Ποια χαρακτηριστικά της όψης του κρασιού αναζητούμε; 1. τη διαύγεια: θολό, διαυγές 2. τη λαμπερότητα: λαμπερό, θαμπό 3. την ένταση του χρώματος: ασθενές, μέτριας έντασης, έντονο 4. την απόχρωση: λευκά κρασιά: λευκοκίτρινο, πρασινοκίτρινο, χρυσοκίτρινο, καφεκίτρινο ροζέ κρασιά: ροζ τριαντάφυλλου, ροζ βιολετί, πορτοκαλί ερυθρά κρασιά: κόκκινο βιολετί, κόκκινο, γκρενά, κεραμιδί, καστανό και το μέγεθος των φυσαλίδων: μικρές, μέτριες, μεγάλες (στην περίπτωση των αφρωδών και ημιαφρωδών κρασιών) Ποια χαρακτηριστικά των αρωμάτων αναζητούμε; 1. την ένταση του αρώματος: έντονο, μέτριο, ασθενές, ανύπαρκτο 2. την ποιότητά του: ράτσας, φίνο, λεπτό, κοινό, χοντροειδές 3. τον χαρακτήρα του: φρουτώδες, λουλουδιών, μπαχαρικών, ζωικό Τα αρώματα του κρασιού διακρίνονται σε: 1. πρωτογενή, που προέρχονται από το σταφύλι, 2. δευτερογενή, που σχηματίζονται κατά την αλκοολική ζύμωση και 3. τριτογενή, που δημιουργούνται κατά την παλαίωση του κρασιού. Ποια χαρακτηριστικά της γεύσης αντιλαμβανόμαστε; 1. τη λιπαρότητα ή γλυκύτητα Η αντίληψη της γλυκιάς γεύσης πραγματοποιείται στην άκρη της γλώσσας 2. την οξύτητα Η αντίληψη της όξινης γεύσης εκδηλώνεται με ένα τσίμπημα στα πλαϊνά της γλώσσας και στο εσωτερικό των μάγουλων. 3. την πικρή γεύση Η πικρή γεύση γίνεται αντιληπτή στο πίσω σημείο της γλώσσας 4. την αλμυρή γεύση Η αλμυρή γεύση γίνεται αντιληπτή στο μπροστινό τμήμα της γλώσσας. 5. Τη γευστική ισορροπία: Ένα κρασί μπορεί να είναι: ισορροπημένο, αρμονικό, ανισόρροπο ως προς μία γεύση (γλυκιά, ξινή, πικρή) 6. τις αισθήσεις αφής θερμού κρύου 7. την εξέλιξη στο στόμα Ένα κρασί μπορεί να είναι τραχύ, βελούδινο, υδαρές, λιπαρό, αδύνατο, γεμάτο 8. το άρωμα στόματος και την αρωματική διάρκεια ΑΡΜΟΝΙΑ ΓΕΥΣΕΩΝ Το κρασί στο τραπέζι μας, συνοδεύει τα εδέσματα, μας ευφραίνει με τους ευχάριστους τόνους των χρωμάτων του, μας μεθά με τον πλούτο των αρωμάτων και την ποικιλία των γεύσεών του. Εν ολίγοις συμβάλλει στη δημιουργία μιας χαρούμενης, ζεστής ατμόσφαιρας.
Είναι σίγουρο πως το κρασί προτιμά τη συντροφιά του φαγητού από τη μοναξιά, στο τραπέζι. Παρ' όλα αυτά είναι ένας απαιτητικός παρτενέρ που επιμένει στην αρμονία της παρέας. Εάν το ίδιο είναι απλό αισθάνεται άβολα δίπλα στα πιάτα με έντονη προσωπικότητα. Εάν αντίθετα είναι ρωμαλέο και έντονο αποζητά ένα γεύμα πλούσιο σε γεύση και αρώματα. Και όταν του προσφέρουμε την ταιριαστή παρέα, το κρασί μας το ανταποδίδει. Η αρμονία του συνδυασμού των κρασιών και των εδεσμάτων ικανοποιεί τις γευστικές, πρώτα απ' όλα, αλλά και τις διανοητικές μας αναζητήσεις. Ορισμένες τροφές συνδυάζονται τόσο ταιριαστά και ευχάριστα με συγκεκριμένα κρασιά, που το πάντρεμά τους μας έρχεται αυτόματα στο μυαλό και η γευστική απόλαυση στο στόμα. Είναι οι εξής περιπτώσεις: Ορεκτικά οι ψημένοι ξηροί καρποί συνδυάζονται με ξηρά λευκά και αφρώδη κρασιά τα οστρακοειδή σερβίρονται δίπλα σε φρέσκα, ζωηρά λευκά κρασιά τα μικρά τηγανιτά ψάρια με λευκά κρασιά ή ρετσίνα τα λαχανικά που συνοδεύονται από έντονες σάλτσες δίπλα σε ροζέ ή ελαφρά ερυθρά κρασιά οι χορτόπιτες αποζητούν την παρέα των λευκών κρασιών ενώ οι κρεατόπιτες των ερυθρών, αρκετά αρωματικών. Ζωμοί σούπες οι πλούσιοι γευστικοί και δυναμωτικοί ζωμοί των οσπρίων συνδυάζονται με ελαφρά ερυθρά κρασιά οι παχιές κρεατόσουπες με φρέσκα ερυθρά κρασιά Αλλαντικά τα ωμά αλμυρά αλλαντικά σερβίρονται πλάι σε ροζέ ή ελαφρά ερυθρά κρασιά ενώ τα πικάντικα μαγειρεμένα δίπλα σε πλούσια ερυθρά Ψάρια Η επιλογή των κρασιών εξαρτάται από την προέλευσή τους (γλυκό ή θαλασσινό νερό) από το είδος της σάρκας τους και φυσικά από τη μέθοδο παρασκευής τους. τα θαλασσινά και τα μαλάκια συνοδεύονται από ξηρά λευκά κρασιά τα τηγανιτά ψάρια αποζητούν τα ξηρά λευκά κρασιά ή και τη ρετσίνα η πέστροφα σερβίρεται με ελαφρά λευκά κρασιά ο σολωμός και ο τόνος με πλούσια λευκά και το χέλι με ελαφρά ροζέ ή και ερυθρά τα ψητά μεγάλα ψάρια του θαλασσινού νερού αποζητούν τα πλούσια λευκά κρασιά ενώ η σαρδέλα και το σκουμπρί τα ξηρά λευκά, αλλά όχι αρωματικά κρασιά. Κρέατα Στον συνδυασμό τους με τα κρασιά καθοριστικό ρόλο παίζει η μέθοδος παρασκευής τους καθώς επίσης οι συνοδευτικές σάλτσες. Σε γενικές γραμμές όμως: τα κρέατα σχάρας συνδυάζονται με ελαφρά ευκολόπιοτα ερυθρά κρασιά, με φρουτώδη αρώματα
τα ψητά λευκά κρέατα με λιπαρά λευκά κρασιά και λεπτά ερυθρά το μοσχαράκι και το κατσικάκι γάλακτος με λιπαρά λευκά κρασιά το αρνί με φινετσάτα και μαλακά ερυθρά, το χοιρινό με νεαρά, ελαφρά και ευκολόπιοτα ερυθρά, τα ψητά ερυθρά κρέατα με πλούσια σε γεύση ερυθρά κρασιά, το βοδινό με μαλακά ερυθρά το κυνήγι με εκλεκτά ερυθρά παλαίωσης με εξελιγμένο μπουκέτο, εύρωστα με πλούσιο μεστό σώμα. τα μαγειρεμένα (κρέατα, πουλερικά) με σάλτσα ερυθρού κρασιού σερβίρονται με κρασί που να συγγενεύει πολύ με αυτό που χρησιμοποιήθηκε στην σάλτσα. Τυριά όλα τα φρέσκα τυριά με αρκετά αλμυρή γεύση συνδυάζονται με ελαφρά λευκά κρασιά οι αμέτρητες ποικιλίες των τοπικών κατσικίσιων τυριών συνοδεύονται από ξηρά λευκά κρασιά με έντονη γεύση ή από φινετσάτα ερυθρά (συγκεκριμένα η φέτα ταιριάζει απόλυτα με τη ρετσίνα) τα λιπαρά, φρουτώδη, λιγότερο ή περισσότερο ξηρά τυριά (π.χ. edam) αποζητούν πλούσια και αρωματικά λευκά κρασιά, με ευχάριστη οξύτητα τα ξηρά τυριά με έντονα αρώματα και γεύση (π.χ. καπνιστό) συνδυάζονται με πλούσια λευκά κρασιά που έχουν περάσει από βαρέλι τα αλμυρά τυριά με έντονη γεύση μπαχαρικών ή μούχλας (π.χ. κοπανιστή, bleu) με λευκά γλυκά κρασιά τα τυριά με λιπαρή, μαλακή, ντελικάτη γεύση και λιγότερο ή περισσότερο χαρακτηριστική οσμή μούχλας (πχ. brie, camembert) παντρεύονται με πλούσια ερυθρά κρασιά παλαίωσης τα ξηρά ελαφρώς αλμυρά τυριά, αρκετά φρουτώδη π.χ. Emmental με ερυθρά κρασιά παλαίωσης Φρούτα τα ροδάκινα σερβίρονται δίπλα σε λευκά κρασιά οι φράουλες και τα βατόμουρα σε ερυθρά κρασιά το πεπόνι πλάι σε γλυκό κρασί το μοσχάτο σταφύλι σε γλυκό κρασί από Μοσχάτο τα δαμάσκηνα πλάι σε ερυθρά γλυκά κρασιά Γλυκίσματα επιδόρπια όλα τα γλυκίσματα που δεν περιέχουν πολύ ζάχαρη και θυμίζουν αρώματα ξηρών καρπών και φρούτων συνοδεύονται από αρωματικά, γλυκά λευκά κρασιά και αφρώδη ημίξηρα τα γλυκίσματα από σοκολάτα συνδυάζονται δύσκολα με το κρασί. Παρ' όλα αυτά προτείνονται τα γλυκά ερυθρά κρασιά και ορισμένα αφρώδη όταν οι κρέμες ή τα γλυκίσματα είναι αρωματισμένα με λικέρ ή απόσταγμα, η μόνη κατάλληλη παρέα είναι η ημίξηρη σαμπάνια ή αλλιώς συνδυάζονται με ένα ποτηράκι από το ίδιο λικέρ ή απόσταγμα. Υπάρχουν όμως και τροφές που δύσκολα συνδυάζονται με το κρασί, όπως τα σπαράγγια, οι αγκινάρες, τα τουρσιά, οι σαλάτες με ξύδι ή λεμόνι, οι λεπτόρρευστες σούπες. Το σίγουρο είναι πως η αρμονία του κρασιού με το φαγητό αφήνει πάντα περιθώρια στην πρόκληση νέων και διαφορετικών συνδυασμών που εναπόκεινται στη φαντασία και την προτίμηση του καθ' ενός μας.
Ελληνικές και ξένες ποικιλίες που καλλιεργούνται στην Ελλάδα Αγιωργίτικο Agiorgitiko Περιοχές καλλιέργειας: Αποκλειστικά ζώνη Νεμέας Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Νεμέα Σχόλια: Καλλιεργείται από αρχαιοτάτων χρόνων στην περιοχή, γνωστό με το όνομα του οίνου της εποχής αυτής ως φλυάσιος οίνος. Προσπάθειες να καλλιεργηθεί σε άλλες περιοχές δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Αηδάνι Άσπρο Aidani White Περιοχές καλλιέργειας: Κυκλάδες Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Σαντορίνη Σχόλια: ΟΠΑΠ Σαντορίνη (Λευκός γλυκός) σε ανάμειξη με Ασύρτικο Αθήρι Athiri Περιοχές καλλιέργειας: Αμοργός, Θράκη, Κρήτη, Λακωνία, Μακεδονία, Ρόδος, Σαντορίνη Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Ρόδος, ΟΠΑΠ Πλαγιές του ΜΕΛΙΤΩΝΑ και Τοπικοί οίνοι Σχόλια: ΟΠΑΠ Ρόδος (Λευκός ξηρός), ΟΠΑΠ Πλαγιές του ΜΕΛΙΤΩΝΑ (Λευκός ξηρός) σε ανάμειξη με Ασύρτικο και Ροδίτη Ασπρούδες Asproudes Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Μαντινεία, Τοπικοί οίνοι και οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΑΠ Μαντινεία σε ανάμειξη με Μοσχοφίλερο, είναι η πιο διαδεδομένη ποικιλία σε όλες τις αμπελουργικές ζώνες Ασύρτικο Asyrtiko Περιοχές καλλιέργειας: Θράκη, Κυκλάδες, Μακεδονία Παραγόμενοι οίνοι : ΟΠΑΠ Σαντορίνη, ΟΠΑΠ Πλαγιές του ΜΕΛΙΤΩΝΑ, Τοπικοί και οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΑΠ Σαντορίνη (Λευκός ξηρός), ΟΠΑΠ Πλαγιές του ΜΕΛΙΤΩΝΑ (Λευκός ξηρός) σε ανάμειξη με Αθήρι και Ροδίτη Βερτζαμί Vertzami Περιοχές καλλιέργειας: Ακαρνανία, Λευκάδα Παραγόμενοι οίνοι: Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: Μικρής έκταση καλλιέργεια Βηλάνα Vilana Περιοχές καλλιέργειας: Κρήτη Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Πεζά
Γκρενάς Μπλανκ Grenache Blanc Περιοχές καλλιέργειας: Κορινθία, Αχαΐα Παραγόμενοι οίνοι: Κατά παράδοση Σχόλια: Νεοεισαχθείσα ποικιλία Γκρενάς Ρουζ Grenache Rouge Περιοχές καλλιέργειας: Βοιωτία, Κορινθία, Μεσσηνία, Χαλκιδική Παραγόμενοι οίνοι: Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: Νεοεισαχθείσα ποικιλία Δαφνιά Dafnia Περιοχές καλλιέργειας: Ηράκλειο Κρήτης Παραγόμενοι οίνοι: Οίνοι κατά παράδοση Θραψαθήρι Thrapsathiri Περιοχές καλλιέργειας: Κρήτη Παραγόμενοι οίνοι: Τοπικοί, Οίνοι κατά παράδοση Καμπερνέ Σωβινιόν Cabernet Sauvignon Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Πλαγιές του ΜΕΛΙΤΩΝΑ, Τοπικοί και Οίνοι κατά παράδοση. Σχόλια: ΟΠΑΠ Πλαγιές του ΜΕΛΙΤΩΝΑ (Ερυθρός ξηρός) σε ανάμειξη με Καμπερνέ Φρανκ και Λημνιό. Καμπερνέ Φρανκ Cabernet Frank Περιοχές καλλιέργειας: Αχαΐα, Θράκη, Κορινθία, Μακεδονία, Μεσσηνία Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Πλαγιές του ΜΕΛΙΤΩΝΑ, Τοπικοί οίνοι Σχόλια: ΟΠΑΠ Πλαγιές του ΜΕΛΙΤΩΝΑ (Ερυθρός ξηρός) σε ανάμειξη με Καμπερνέ Σωβινιόν και Λημνιό. Καρινιάν Carignan Περιοχές καλλιέργειας: Αχαΐα, Βοιωτία, Θεσσαλία, Κρήτη Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Μεσενικόλα, Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΑΠ Μεσενικόλα (Ερυθρός ξηρός) σε ανάμειξη με Συράχ Κοτσιφάλι Kotsifali Περιοχές καλλιέργειας: Κρήτη, Κυκλάδες Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Πεζά, Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΑΠ Πεζά (Ερυθρός ξηρός) σε ανάμειξη με Μανδηλαριά
Λαδικινό Ladikino Περιοχές καλλιέργειας: Κρήτη Παραγόμενοι οίνοι: Τοπικός Λημνιό Limnio Περιοχές καλλιέργειας: Θράκη, Εύβοια, Λήμνος, Μακεδονία Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Πλαγιές του ΜΕΛΙΤΩΝΑ, Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΑΠ Πλαγιές του ΜΕΛΙΤΩΝΑ (Ερυθρός ξηρός) σε ανάμειξη με Καμπερνέ Φρανκ και Καμπερνε Σωβινιόν. Το Λημνιό ή Καλαμπάκι θεωρείτε η αρχαιότερη ποικιλία που συνεχίζει να καλλιεργείται. Λιάτικο Liatico Περιοχές καλλιέργειας: Ζάκυνθος, Κρήτη, Κυκλάδες Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Δάφνες, ΟΠΑΠ Σητεία, Τοπικός και κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΑΠ Δάφνες και ΟΠΑΠ Σητεία είναι Ερυθρός Ξηρός και Ερυθρός Γλυκός Μανδηλαριά Mandilaria Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Πάρος, ΟΠΑΠ Ρόδος, ΟΠΑΠ Αρχάνες, ΟΠΑΠ Πεζά, Τοπικός και Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΑΠ Πάρος (Ερυθρός Ξηρός) σε ανάμειξη με Μονεμβασιά, ΟΠΑΠ Ρόδος (Ερυθρός Ξηρός), ΟΠΑΠ Αρχάνες και ΟΠΑΠ Πεζά (Ερυθρός Ξηρός) σε ανάμειξη με Κοτσιφάλι Μαυροδάφνη Mavrodaphni Περιοχές καλλιέργειας: Αρκαδία, Αχαΐα, Ηλεία, Κορινθία, Μαγνησία, Νησιά του Ιονίου, Χαλκιδική Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΕ Μαυροδάφνη Πατρών, ΟΠΕ Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας, Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΕ Μαυροδάφνη Πατρών και ΟΠΕ Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας (Ερυθρός Γλυκός) σε ανάμειξη με Κορινθιακή Μαύρο Μεσενικόλα Black Mesenicola Περιοχές καλλιέργειας: Θεσσαλία Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Μεσενικολά Σχόλια: ΟΠΑΠ Μεσενικολά (Ερυθρός ξηρός) σε ανάμειξη με Καρινιάν και Συράχ Μερλό Merlot Περιοχές καλλιέργειας: Μακεδονία, Νησιά του Ιονίου Παραγόμενοι οίνοι: Τοπικός Δράμας, Οίνοι κατά παράδοση Μονεμβασιά Monemvassia
Περιοχές καλλιέργειας: Λακωνία, Νησιά του Αιγαίου Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Πάρος, Οίνοι κατά παράδοση Μοσχάτο Muscat Παραγόμενοι οίνοι : ΟΠΑΠ Λήμνος, ΟΠΕ Μοσχάτος Πατρών, ΟΠΕ Μοσχάτος Ρίου Πατρών, ΟΠΕ Μοσχάτος Κεφαλληνίας, ΟΠΕ Μοσχάτος Ρόδου, ΟΠΕ Μοσχάτος Λήμνου, ΟΠΕ Μοσχάτος Σάμου, Οίνοι κατά παράδοση. Σχόλια : ΟΠΑΠ Λήμνος ( Λευκός Ξηρός ), όλα τα ΟΠΕ είναι Λευκοί Γλυκοί οίνοι. Μοσχοφίλερο Moschofilero Περιοχές καλλιέργειας: Αρκαδία, Αχαΐα, Κορινθία, Μεσσηνία Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Μαντινεία, Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: Ερυθρά ποικιλία που δίνει λευκό ξηρό κρασί, ΟΠΑΠ Μαντινεία σε ανάμειξη με Ασπρούδα Μπατίκι Batiki Περιοχές καλλιέργειας: Εύβοια, Θεσσαλία, Μακεδονία Παραγόμενοι οίνοι: Τοπικός Τιρνάβου, οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: Ο Τοπικός Τιρνάβου είναι σε ανάμειξη με Ροδίτη Νεγκόσκα Negoska Περιοχές καλλιέργειας: Μακεδονία Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Γουμένισσα Σχόλια: ΟΠΑΠ Γουμένισσα σε ανάμειξη με Ξυνόμαυρο, μικρή έκταση καλλιέργειας Ντεμπίνα Debina Περιοχές καλλιέργειας: Ήπειρος, Θεσσαλία Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Ζίτσα, οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΑΠ Ζίτσα (Λευκό Ξηρό Αφρώδες) Ξινόμαυρο Xinomavro Περιοχές καλλιέργειας: Βόρεια του Ολύμπου Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Αμύνταιο, ΟΠΑΠ Γουμένισσα, ΟΠΑΠ Νάουσα, ΟΠΑΠ Ραψάνη, Τοπικός, οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: Η ποικιλία ξυνόμαυρο οφείλει την διατήρηση του και την επέκταση του στις προσπάθειες τις Κας Κουράκου (Πρώην Διευθύντριας Ινστιτούτου Οίνου) Πινό Νουάρ Pinot Noir Περιοχές καλλιέργειας: Πελοπόννησος, Κρήτη
Παραγόμενοι οίνοι: Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: Νεοεισαχθείσα καλλιέργεια Πλυτό Plyto Περιοχές καλλιέργειας: Ηράκλειο Κρήτης Παραγόμενοι οίνοι: Οίνοι κατά παράδοση Ροδίτης Roditis Ερυθρωπό Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Πάτρα, ΟΠΑΠ Αγχίαλος, ΟΠΑΠ Πλαγιές του ΜΕΛΙΤΩΝΑ, Τοπικός, Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΑΠ Αγχίαλος (Λευκός Ξηρός) σε ανάμειξη με Σαββατιανό και ΟΠΑΠ Πλαγιές ΜΕΛΙΤΩΝΑ (Λευκός Ξηρός) σε ανάμειξη με Αθήρι και Ασύρτικο. Κατέχει την δεύτερη θέση σε καλλιέργεια μετά την Ασπρούδα. Ρομπόλα Robola Περιοχές καλλιέργειας: Πρέβεζα, Νησιά του Ιονίου Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Ρομπόλα Κεφαλληνίας, Οίνοι κατά παράδοση Ρωμέικο Romeiko Περιοχές καλλιέργειας: Κρήτη, Νησιά του Αιγαίου Παραγόμενοι οίνοι: Τοπικός Κριτικός, Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: Ποικιλία με μεγάλη στρεμματική απόδοση και καλύπτει την μεγαλύτερη έκταση αμπελώνων της δυτικής Κρήτης Σαββατιανό Savatiano Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Αγχίαλου, Τοπικός, Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΑΠ Αγχίαλου (Λευκός Ξηρός) σε ανάμειξη με Ροδίτη Σαρντονέ Chardonnay Χρώμα: Λεύκο Περιοχές καλλιέργειας: Στερεά Ελλάδα, Εύβοια, Πελοπόννησος Παραγόμενοι οίνοι: Τοπικός, Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: Νεοεισαχθείσα ποικιλία που συμμετέχει τα τελευταία χρόνια σε μικρό ποσοστό στους Τοπικούς οίνους Συρά Syrah Περιοχές καλλιέργειας: Θεσσαλία, Πελοπόννησος Παραγόμενοι οίνοι: ΟΠΑΠ Μεσενικολά, Οίνοι κατά παράδοση Σχόλια: ΟΠΑΠ Μεσενικολά (Ερυθρός Ξηρός) σε ανάμειξη με Μεσενικολά και Καρινιάν