Κλίμακα ΚΑΤΖ (Δείκτης λειτουργικού επιπέδου) ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ ACTIVITIES OF DAILY LIVING SCALE (ADL) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΥΤΟ- ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΜΕΡΙΚΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΠΛΗΡΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗ Καμμία Ανάγκη για Επίβλεψη, Κατεύθυνση ή Προσωπική Υποβοήθηση Μερική Εξάρτηση Υποβοήθηση κατά περίπτωση ή σε λίγα σημεία Απαραίτητη η Επίβλεψη, η Σημαντική Υποβοήθηση, η Ολική Υποβοήθηση ΛΟΥΣΙΜΟ 1 ΒΑΘΜΟΣ 0,5 ΒΑΘΜΟΙ 0 ΒΑΘΜΟΙ Παίρνει μόνος/- η του/- ης το μπάνιο χωρίς καμμία βοήθεια ή χρειάζεται μικρή βοήθεια για το πλύσιμο ενός μόνο μέρους του σώματος, όπως η πλάτη, τα γεννητικά όργανα ή ένα ανάπηρο άκρο Απαιτείται βοήθεια για το πλύσιμο περισσότερων του ενός μερών του σώματος, την είσοδο ή την έξοδο από το μπάνιο ή το ντουζ ή απαιτεί ολοκληρωτική βοήθεια για το λούσιμο ΝΤΥΣΙΜΟ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΑΛΕΤΑΣ Βγάζει τα ενδύματα από τις ντουλάπες και τα συρτάρια, φοράει τα ρούχα και τα πανωφόρια μόνος/- η του/- ης πλήρως. Μπορεί να χρειάζεται βοήθεια για το δέσιμο των κορδονιών Πηγαίνει μόνος/- η του/- ης στην τουαλέτα, ανεβάζει και κατεβάζει, τακτοποιεί τα ρούχα, καθαρίζει τις ευαίσθητες περιοχές χωρίς βοήθεια Χρειάζεται σημαντική βοήθεια για να ντυθεί ή πρέπει να ντυθεί ολοκληρωτικά από τρίτο/- α άτομο/- α Απαιτείται βοήθεια για την μετακίνηση στην τουαλέτα, για τον καθαρισμό των ευαίσθητων περιοχών ή χρησιμοποιεί προστασίες νυκτός (πάνες) ή πολυθρόνα νυκτός ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΦΙΓΚΤΗΡΩΝ ΛΗΨΗ ΤΡΟΦΗΣ Μετακινείται προς και από το κρεββάτι, καρέκλα ή πολυθρόνα χωρίς βοήθεια. Είναι αποδεκτά μηχανικά μέσα υποβοήθησης Εξασκεί πλήρη έλεγχο πάνω στην ούρηση και την αφόδευση Μπορεί να μεταφέρει την τροφή από το πιάτο έως το στόμα χωρίς βοήθεια. Η παρασκευή του φαγητού μπορεί να γίνει από τρίτο άτομο Μερική /περιστασιακή απώλεια ούρων και κοπράνων Μερική βοήθεια για την λήψη τροφής Απαιτείται βοήθεια για την μετακίνησή του/- ης από το κρεββάτι, την καρέκλα ή την πολυθρόνα ή απαιτεί πλήρη μεταφορά Σημαντική ή πλήρης ακράτεια ούρων ή/και κοπράνων Απαιτεί ολική βοήθεια για τη λήψη της τροφής ή απαιτεί εντερική /παρεντερική διατροφή
Κλίμακα Lawton (Δείκτης λειτουργικού επιπέδου) ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ INSTRUMENTAL ACTIVITIES OF DAILY LIVING SCALE (IADL) Δημιουργοί: M.P. Lawton & E.M. Brody Α. Δυνατότητα Χρήσης Τηλεφώνου 1. Ενεργοποιεί το τηλέφωνο με πρωτοβουλία του/της και καλεί τους αριθμούς, κ.λπ. 2. Καλεί μερικούς γνωστούς αριθμούς 3. Απαντούν στο τηλεφωνούν, αλλά δεν καλούν αριθμούς 4. Δεν χρησιμοποιεί το τηλέφωνο καθόλου Β. Αγορές 1. Φροντίζει χωρίς βοήθεια για όλες τις ανάγκες αγορών 2. Πραγματοποιεί μόνος του μόνο μικρές αγορές 3. Πρέπει να συνοδεύεται σε οποιαδήποτε έξοδο αγορών 4. Απολύτως ανίκανος να πραγματοποιήσει αγορές Γ. Προετοιμασία Γευμάτων 1. Προγραμματίζει, προετοιμάζει και σερβίρει μόνος του/της επαρκή γεύματα 2. Προετοιμάζει επαρκή γεύματα εάν του/της παρέχονται τα υλικά 3. Μόνο θερμαίνει και σερβίρει τα γεύματα ή προετοιμάζει τα γεύματα, αλλά δεν διατηρεί επαρκή διατροφή 4. Έχει ανάγκη προετοιμασίας και σερβιρίσματος των γευμάτων Δ. Οικοκυρικά 1. Διατηρεί το σπίτι μόνος ή μόνη ή με περιστασιακό βοήθεια (π.χ. για "βαρειές οικιακές εργασίες ") 2. Εκτελεί ελαφρές καθημερινές εργασίες όπως το πλύσιμο των πιάτων, το στρώσιμο κρεβατιών 3. Εκτελεί ελαφρές καθημερινές εργασίες, αλλά δεν μπορεί να διατηρήσει ένα αποδεκτό επίπεδο καθαρότητας 4. Χρήζει ανάγκης για όλους τους στόχους της οικιακής συντήρησης 5. Δεν συμμετέχει σε οποιαδήποτε οικοκυρικά καθήκοντα Ε. Πλύσιμο Ρούχων 1. Πραγματοποιεί πλήρως το πλύσιμο του ρουχισμού 2. Μπορεί να πλένει μικρά ρούχα, ξεπλένει κάλτσες, κ.λπ. 3. Όλο το πλύσιμο ρούχων πρέπει να γίνει από άλλους ΣΤ. Τρόποι Μεταφοράς - Χρήση Δημόσιων Μέσων Μεταφοράς 1. Μετακινείται ελεύθερα και χωρίς περιορισμούς με τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή οδηγεί αυτοκίνητο 2. Τακτοποιεί μόνος του/μόνη της την μετακίνηση μέσω ταξί, αλλά δεν χρησιμοποιεί άλλα δημόσια μέσα μεταφοράς 3. Μετακινείται με δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς, όταν συνοδεύεται από κάποιο άτομο 4. Μετακίνηση που περιορίζεται στο ταξί ή το αυτοκίνητο με την βοήθεια άλλου 5. Δεν μετακινείται καθόλου (εκτός σπιτιού)
Ζ. Ευθύνη για την Προσωπική Φαρμακευτική Αγωγή 1. Είναι ικανός αρμόδιος να λαμβάνει τα φάρμακα στις σωστές δόσεις, στον σωστό χρόνο 2. Αναλαμβάνει την ευθύνη της λήψης των φαρμάκων εφόσον τα φάρμακα έχουν προετοιμασθεί σε ξεχωριστές δόσεις 3. Δεν βρίσκονται σε θέση ν λάβουν τα φάρμακά τους Η. Ικανότητα Διαχείρισης Οικονομικών 1. Διαχειρίζεται μόνος του/μόνη της τα οικονομικά θέματα ανεξάρτητα (προϋπολογισμούς, έκδοση επιταγών, πληρωμή ενοικίου, λογαριασμών, πηγαίνει στην τράπεζα), συλλέγει και παρακολουθεί την πορεία του εισοδήματος 2. Διαχειρίζεται τις καθημερινές αγορές, αλλά έχει ανάγκη βοήθειας για τις τραπεζικές εργασίες, σημαντικές αγορές, κλπ. 3. Ανίκανος να διαχειρισθεί τα χρήματα. Πηγή: Lawton, M.P., and Brody, E.M. Assessment of older people: Self- maintaining and instrumental activities of daily living. Gerontologist 9:179-186, (1969) Πνευματικά Δικαιώματα - Copyright (c) The Gerontological Society of America
Εκτίμηση της ψυχικής κατάστασης Geriatric Depression Scale (GDS)
Εκτίμηση γνωσιακής λειτουργίας Folstein Mini Mental State Examination (MMSE)
Εκτίμηση της διατροφικής κατάστασης MINI NUTRITIONAL ASSESSMENT (MNA) MINI NUTRITIONAL ASSESSMENT ΕΠΙΘΕΤΟ: ΟΝΟΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΦΥΛΟ: ΗΛΙΚΙΑ: ΒΑΡΟΣ (KG): ΥΨΟΣ (CM): Α) Έχει η πρόσληψη τροφής μειωθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων 3 μηνών λόγω μείωσης της όρεξης, λόγω διαταραχών πέψης, λόγω δυσκολίας μάσησης ή κατάποσης; 0=σοβαρή μείωση της όρεξης 1=μέτρια μείωση της όρεξης 2=φυσιολογική όρεξη Β) Απώλεια βάρους κατά τη διάρκεια των τελευταίων 3 μηνών: 0= απώλεια βάρους μεγαλύτερη από 3 κιλά 1=δε γνωρίζει 2=απώλεια βάρους από 1 έως 3 κιλά 3=καμία απώλεια βάρους Γ) Κινητικότητα: 0=κλινήρης ή/και καθηλωμένος σε καρέκλα 1=μη κλινήρης ή/και καθηλωμένος σε καρέκλα αλλά χωρίς να βγαίνει έξω από το σπίτι 2=βγαίνει εκτός σπιτιού Δ) Έχει ο ασθενής υποστεί ψυχολογικό στρες ή οξύ νόσημα τους τελευταίους 3 μήνες; 0= ναι 1= όχι Ε) Νευροψυχιατρικά προβλήματα: 0=σοβαρή άνοια ή κατάθλιψη 1=μέτρια άνοια 2=χωρίς ψυχολογικά προβλήματα ΣΤ ) Ο Δείκτης Μάζας Σώματος του ασθενούς είναι: 0= ΔΜΣ<19 1=19< ΔΜΣ< 21 2= 21<ΔΜΣ<23 3=ΔΜΣ>23 Ζ) Ανεξάρτητη διαβίωση (όχι σε οίκο ευγηρίας ή κλινική ή νοσοκομείο) 0= όχι 1= ναι Η) Χρησιμοποιεί περισσότερα από 3 συνταγογραφούμενα φάρμακα την ημέρα 0= ναι 1= όχι Θ) Έλκη κατάκλισης 0= ναι 1=όχι Ι) Πόσα πλήρη γεύματα τρώει ο ασθενής καθημερινά; 0= 1 γεύμα 1= 2 γεύματα 2= 3 γεύματα ΙΑ) Επιλεγμένοι δείκτες πρωτεϊνικής πρόσληψης: τουλάχιστον 1 μερίδα γαλακτοκομικών (γάλα,γιαούρτι,τυρί) ημερησίως ναι... όχι... 2 ή περισσότερες μερίδες αβγού ή οσπρίων ανά εβδομάδα ναι... όχι... κρέας,ψάρι,κοτόπουλο καθημερινά ναι... όχι...
0= εάν είναι 0 ή 1 ναι 0,5=εάν 2 ναι 1= εάν 3 ναι ΙΒ) Καταναλώνει 2 ή περισσότερες μερίδες φρούτων ή λαχανικών καθημερινά 0= όχι 1=ναι ΙΓ) Πόσα ποτήρια υγρών (νερό,χυμούς, καφέ,τσάι,γάλα) πίνει καθημερινά; 0=λιγότερο από 3 ποτήρια 0,5=3 έως 5 ποτήρια 1=περισσότερο από 5 ποτήρια ΙΔ) Τρόπος σίτισης 0= αδυναμία σίτισης χωρίς βοήθεια 1=σιτίζεται μόνος του με σχετική δυσκολία 2=σιτίζεται μόνος του χωρίς δυσκολία ΙΕ) Αυτοαξιολόγηση της κατάστασης θρέψης του: 0=θεωρεί ότι είναι δεν τρέφεται επαρκώς 1=δεν μπορεί να προσδιορίσει την κατάσταση θρέψης του 2=δεν θεωρεί ότι έχει προβλήματα με την κατάσταση θρέψης του ΙΣΤ) Σε σχέση με άλλα συνομήλικα άτομα πώς εκτιμά την κατάσταση της υγείας του; 0= όχι τόσο καλή 0,5= δεν γνωρίζει 1=εξίσου καλή 2= καλύτερη Ζ) Περίμετρος βραχίονα του ασθενούς σε cm 0 = ΠΒ< 21 0,5= 21<ΠΒ<22 1 = ΠΒ>22 Η) Περίμετρος γαστροκνημίας του ασθενούς σε cm. 0= < 31 cm 3= 31 cm ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ (max 30 βαθμοί) Δείκτης Υποσιτισμού (ΔΥ) ΔΥ >24: φυσιολογική θρέψη 17<ΔΥ<23,5: κίνδυνος υποσιτισμού ΔΥ< 17: παρουσία υποσιτισμού
ΒΡΑΧΕΙΑ ΜΟΡΦΗ MINI NUTRITIONAL ASSESSMENT SHORT FORM ΕΠΙΘΕΤΟ: ΟΝΟΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΦΥΛΟ: ΗΛΙΚΙΑ: ΒΑΡΟΣ (KG): ΥΨΟΣ (CM): Α) Έχει μειωθεί η πρόσληψη τροφής κατά τη διάρκεια των τελευταίων 3 μηνών λόγω μείωσης της όρεξης, λόγω διαταραχών πέψης, λόγω δυσκολίας μάσησης ή κατάποσης; 0=σοβαρή μείωση της όρεξης 1=μέτρια μείωση της όρεξης 2=φυσιολογική όρεξη Β) Απώλεια βάρους κατά τη διάρκεια των τελευταίων 3 μηνών: 0= απώλεια βάρους μεγαλύτερη από 3 κιλά 1=δε γνωρίζει 2=απώλεια βάρους από 1 έως 3 κιλά 3=καμία απώλεια βάρους Γ) Κινητικότητα: 0=κλινήρης ή/και καθηλωμένος σε καρέκλα 1=μη κλινήρης ή/και καθηλωμένος σε καρέκλα αλλά χωρίς να βγαίνει έξω από το σπίτι 2=βγαίνει εκτός σπιτιού Δ) Έχει ο ασθενής υποστεί ψυχολογικό στρες ή οξύ νόσημα τους τελευταίους 3 μήνες; 0= ναι 1= όχι Ε) Νευροψυχιατρικά προβλήματα: 0=σοβαρή άνοια ή κατάθλιψη 1=μέτρια άνοια 2=χωρίς ψυχολογικά προβλήματα ΣΤ 1) Ο Δείκτης Μάζας Σώματος του ασθενούς είναι: 0= ΔΜΣ<19 1=19< ΔΜΣ< 21 2= 21<ΔΜΣ<23 3=ΔΜΣ>23 Αν ο ΔΜΣ δεν είναι διαθέσιμος να αντικατασταθεί η ερώτηση ΣΤ1 από την ερώτηση ΣΤ2. Αν η ερώτηση ΣΤ1 έχει απαντηθεί να μην απαντηθεί η ερώτηση ΣΤ2. ΣΤ2) Περίμετρος γαστροκνημίας σε cm. 0= < 31 cm 3= 31 cm ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ (max 14 βαθμοί) 12-14 βαθμοί: Φυσιολογική διατροφική κατάσταση 8-11 βαθμοί: Σε κίνδυνο υποσιτισμού 0-7 βαθμοί: Παρουσία υποσιτισμού