Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 18 Μαρτίου 2016 (OR. en) 7144/16 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΗΜΕΙΟΥ «Ι/A» Αποστολέας: Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου ENV 170 FIN 177 AGRI 136 IND 54 SAN 100 Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων / Συμβούλιο αριθ. προηγ. εγγρ.: 7085/16 ENV 163 FIN 171 AGRI 130 IND 51 SAN 96 Θέμα: Ειδική έκθεση αριθ. 23/2015 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Ποιότητα των υδάτων στη λεκάνη απορροής του Δούναβη: έχει επιτευχθεί πρόοδος στην εφαρμογή της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα αλλά πρέπει να γίνουν περισσότερα» - Έγκριση συμπερασμάτων του Συμβουλίου 1. Στις 28 Ιανουαρίου 2016 το Συμβούλιο παρέλαβε την ειδική έκθεση αριθ. 23/2015 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Ποιότητα των υδάτων στη λεκάνη απορροής του Δούναβη: έχει επιτευχθεί πρόοδος στην εφαρμογή της οδηγίας πλαισίου για τα ύδατα αλλά πρέπει να γίνουν περισσότερα» 1. Στις 10 Φεβρουαρίου 2016, η Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων ανέθεσε στην Ομάδα «Περιβάλλον» να εξετάσει την έκθεση 2 σύμφωνα με τα σχετικά συμπεράσματα του Συμβουλίου 3. 2. Κατά τη συνεδρίαση της 17ης Φεβρουαρίου 2016, η Ομάδα «Περιβάλλον» εξέτασε την έκθεση μετά την παρουσίαση των βασικών της διαπιστώσεων από τον εκπρόσωπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Στις 14 Μαρτίου 2016, η Ομάδα «Περιβάλλον» εξέτασε το σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου που εκπόνησε η Προεδρία 4, καταλήγοντας σε κατ αρχήν συμφωνία βάσει αναθεωρημένου κειμένου. Το συμφωνημένο κείμενο περιέχεται σε Παράρτημα του παρόντος σημειώματος. 1 2 3 4 ΕΕ C 30, 27.1.2016, σελ.6. Έγγρ. 5739/16. Έγγρ. 7575/00 + COR 1. Έγγρ. 6739/16. 7144/16 ΘΛ/γπ 1 DGE 1A EL
3. Συνεπώς, καλείται η Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων να υποβάλει στο Συμβούλιο το σχέδιο συμπερασμάτων του Παραρτήματος του παρόντος σημειώματος προς έγκριση ως σημείο «Α» της ημερήσιας διάταξης προσεχούς του συνόδου. 7144/16 ΘΛ/γπ 2 DGE 1A EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ειδική έκθεση αριθ. 23/2015 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Ποιότητα των υδάτων στη λεκάνη απορροής του Δούναβη: έχει επιτευχθεί πρόοδος στην εφαρμογή της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα αλλά πρέπει να γίνουν περισσότερα» - Σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου - ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ: ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την οδηγία 2000/60/EΚ (οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα - ΟΠΥ) (άρθρο 4 παράγραφος1) που προβλέπει μεταξύ άλλων ότι 1) τα κράτη μέλη εφαρμόζουν τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη της υποβάθμισης της κατάστασης όλων των συστημάτων επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, και ότι 2) τα κράτη μέλη προστατεύουν, αναβαθμίζουν και αποκαθιστούν όλα τα συστήματα των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων με σκοπό την επίτευξη μιας καλής κατάστασης ή τα τεχνητά, και ιδιαιτέρως τροποποιημένα υδατικά συστήματα, με σκοπό την επίτευξη καλού οικολογικού δυναμικού και καλής χημικής κατάστασης των επιφανειακών υδάτων, το αργότερο το 2015, με την επιφύλαξη της εφαρμογής εξαιρέσεων που καθορίζονται βάσει ορισμένων προϋποθέσεων (άρθρο 4 παράγραφοι 4 έως 7), ότι το 2012 η έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος για την κατάσταση των υδάτων 1 και η αξιολόγηση από την Επιτροπή των σχεδίων των κρατών μελών για τη διαχείριση λεκάνης απορροής ποταμού (ΣΔΛΑΠ) 2 που καταρτίστηκαν βάσει της ΟΠΥ, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι με γνώμονα την αρχή «ένα εκτός, όλα εκτός» για την αξιολόγηση της κατάστασης, αυτός ο στόχος ήταν πιθανό να επιτευχθεί σε ποσοστό ελαφρώς μεγαλύτερο του ημίσεος (53%) των υδάτων της ΕΕ έως το 2015, τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για την ειδική έκθεση αριθ. 2/2015 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Χρηματοδότηση σταθμών επεξεργασίας αστικών λυμάτων από την ΕΕ στη λεκάνη απορροής του Δούναβη: χρειάζονται περαιτέρω προσπάθειες στήριξης των κρατών μελών για την εξασφάλιση των στόχων της πολιτικής της ΕΕ για τα λύματα» 3, τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για την ειδική έκθεση αριθ. 4/2014 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Ενσωμάτωση των στόχων της πολιτικής υδάτων της ΕΕ στην ΚΓΠ: μερικώς επιτυχής» 4, 1 2 3 4 http://eea.europa.eu/themes/water/publications-2012 εγκρίθηκε στο πλαίσιο του σχεδίου στρατηγικής (έγγρ. 16425/12) Έγγρ. 13008/1/15 REV 1 Έγγρ. 15563/14 7144/16 ΘΛ/γπ 3
1. ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ για την ειδική έκθεση αριθ. 23/2015 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου 2. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι ο έλεγχος καλύπτει τέσσερα από τα εννέα κράτη μέλη που βρίσκονται στη λεκάνη απορροής του Δούναβη, τρία από τα οποία προσχώρησαν στην ΕΕ μόλις το 2004 (Τσεχική Δημοκρατία, Ουγγαρία και Σλοβακία) και ένα το 2007 (Ρουμανία) ΤΟΝΙΖΕΙ τη σημασία των προσπαθειών που καταβάλλονται και των μέτρων που λαμβάνονται από όλες τις χώρες οι οποίες βρίσκονται στη λεκάνη απορροής του Δούναβη για τη βελτίωση της ποιότητας των υδάτων του Δούναβη, μεταξύ άλλων ώστε να συμβάλουν στον περιορισμό του κινδύνου ευτροφισμού στον Εύξεινο Πόντο 3. ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ ότι η έκθεση καλύπτει το χρονικό διάστημα έως το 2013 ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι έκτοτε σημειώθηκε περαιτέρω πρόοδος 4. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι η χρήση των σχεδίων διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού (ΣΔΛΑΠ) είναι σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη καλύτερης ποιότητας των υδάτων ΕΚΤΙΜΑ ότι ο προσδιορισμός των πιέσεων και επιπτώσεων καθώς και των πλέον σημαντικών θεμάτων διαχείρισης των υδάτων αποτέλεσε σημαντικό επίτευγμα των πρώτων σχεδίων διαχείρισης της λεκάνης απορροής του Δούναβη 5. ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ εν προκειμένω τις προσπάθειες της Διεθνούς Επιτροπής για την προστασία του Δούναβη (ΔΕΠΔ) που συστάθηκε με τη Σύμβαση για την προστασία του Δούναβη (ΣΠΔ), συμβαλλόμενα μέρη της οποίας είναι δέκα τέσσερις χώρες της λεκάνης απορροής του Δούναβη και η Ευρωπαϊκή Ένωση αποσκοπεί δε στη βιώσιμη διαχείριση των υδάτων της λεκάνης απορροής του Δούναβη και στην εφαρμογή της ΟΠΥ σε ολόκληρη αυτήν τη λεκάνη. Το σχέδιο διαχείρισης της λεκάνης απορροής του ποταμού Δούναβη που ανέπτυξαν οι χώρες της ΔΕΠΔ καθορίζει κοινές δράσεις που αφορούν όλη την έκταση της λεκάνης και συνοδεύεται από λεπτομερή ΣΔΛΑΠ σε εθνικό επίπεδο 6. ΚΑΤΑΝΟΕΙ ότι τα μέτρα του πρώτου ΣΔΛΑΠ στόχευαν ως επί το πλείστον στη μείωση του χάσματος με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ και ότι εστίαζαν ως εκ τούτου σε «βασικά μέτρα» για την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας 7. ΣΥΜΦΩΝΕΙ με τη σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να αυξήσουν τη διαφάνεια όσον αφορά τις εξαιρέσεις από τις απαιτήσεις της ΟΠΥ και να αιτιολογήσουν καλύτερα τη χρήση αυτών των εξαιρέσεων και τη σχεδιαζόμενη πορεία τους προς επίτευξη καλής κατάστασης των υδάτων 7144/16 ΘΛ/γπ 4
8. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο επισημαίνει ότι ο λεγόμενος κανόνας του «ένα εκτός, όλα εκτός», αν και αποτελεί έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της ΟΠΥ, ενδέχεται να αποκρύπτει την πρόοδο που τυχόν σημειώνεται προς την επίτευξη καλής κατάστασης των υδατικών συστημάτων ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ εν προκειμένω τις προσπάθειες που καταβάλλουν η Επιτροπή και τα κράτη μέλη για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση αυτή αναπτύσσοντας κατευθυντήριες γραμμές ώστε να είναι δυνατή η υποβολή εκθέσεων σχετικά με μερικές βελτιώσεις της κατάστασης των υδάτων ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να λάβει υπόψη την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά επιμέρους στοιχεία ποιότητας κατά τη διάρκεια των προσεχών «ελέγχων καταλληλότητας» των περιβαλλοντικών εκθέσεων καθώς και κατά την επικείμενη αναθεώρηση της ΟΠΥ 9. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ το σημαντικό ρόλο των μηχανισμών εφαρμογής και την ανάγκη να καθοριστούν τρόποι για τη βελτίωση της υλοποίησης των ελέγχων και τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητάς τους ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ τη σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιολογούν και να διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα των μηχανισμών εφαρμογής, ιδίως όσον αφορά την κάλυψη που πρέπει να ολοκληρωθεί και τον αποτρεπτικό χαρακτήρα των κυρώσεων που επιβάλλονται και ΠΡΟΣΒΛΕΠΕΙ στην πρωτοβουλία για τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής συμμόρφωσης σε ολόκληρη την ΕΕ που θα υποβάλει η Επιτροπή το 2016 10. ΚΑΤΑΝΟΕΙ τις ανησυχίες του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τη διάχυτη ρύπανση από τη γεωργία, έναν τομέα που οφείλει να διαδραματίσει μείζονα ρόλο στην αντιμετώπιση των ζητημάτων ποιότητας των υδάτων της λεκάνης απορροής του Δούναβη ΕΚΤΙΜΑ ότι παρέχονται περισσότερα εργαλεία για την προστασία των υδάτινων πόρων την περίοδο 2014-2020, ιδίως μέσω των κανόνων πολλαπλής συμμόρφωσης και των υποχρεώσεων που σχετίζονται με την καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση (ΚΓΠΚ) 5 ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ, επιπλέον, ότι τα ΣΔΛΑΠ πρέπει να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο της στήριξης της αγροτικής ανάπτυξης 6 11. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ τις αμοιβαίες εξαρτήσεις και προκλήσεις μεταξύ καλής ποιότητας του ύδατος και βελτιστοποίησης της γεωργικής παραγωγικότητας και, ως εκ τούτου, την ανάγκη ενισχυμένης συνεργασίας μεταξύ των εκπροσώπων τόσο του περιβαλλοντικού όσο και του γεωργικού τομέα σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο 5 6 Άρθρα 91-93 (Πολλαπλή συμμόρφωση) και άρθρο 94 (ΚΓΠΣ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 σχετικά με τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση της κοινής γεωργικής πολιτικής και την κατάργηση... (ΕΕ L 347, 20.12.2013, σ. 549) Άρθρο 30 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1305/2013 για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και την κατάργηση... (ΕΕ L 347, 20.12.2013, σ. 487) 7144/16 ΘΛ/γπ 5
12. ΣΥΜΦΩΝΕΙ με τη σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως προς την ανάγκη για τα κράτη μέλη να καθορίσουν απαιτήσεις, όπου χρειάζεται, σχετικά με τη χρήση των φυτοφαρμάκων, του φωσφόρου και των νιτρικών αλάτων, οι οποίες να είναι αρκετά φιλόδοξες ώστε να περιοριστούν τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα και να εξασφαλιστεί επαρκής προστασία από τη διάβρωση λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά του εδάφους, έχοντας δε επίγνωση ότι τα αποτελέσματα των μέτρων αυτών μπορεί να απαιτήσουν πολλά χρόνια ή δεκαετίες για να καταστούν ορατά 13. ΤΟΝΙΖΕΙ την ανάγκη να εξασφαλιστεί επαρκής χρηματοδότηση για την εφαρμογή των μέτρων που περιλαμβάνονται στο ΣΔΛΑΠ καθώς και καλύτερος συντονισμός μεταξύ των αρμόδιων αρχών που ορίζουν μέτρα στο ΣΔΛΑΠ και αυτών που εγκρίνουν έργα προς χρηματοδότηση από εθνικές πηγές ή από την ΕΕ 14. ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ τη σημασία της καλύτερης επικοινωνίας μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της Επιτροπής και των κρατών μελών κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας της ειδικής έκθεσης. 7144/16 ΘΛ/γπ 6