Η διεθνής αγορά ελαιολάδου και οι εφαρμογές του εξαγωγικού μάρκετινγκ στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (Τ.Ε.Ι.) ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Η διεθνής αγορά ελαιολάδου και οι εφαρμογές του εξαγωγικού μάρκετινγκ στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ Ν. ΣΜΑΡΑΓΔΗ Επιβλέπων : Σίσκος Ευάγγελος Καθηγητής Καστοριά, Απρίλιος 2009

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Η διεθνής αγορά ελαιολάδου και οι εφαρμογές του εξαγωγικού μάρκετινγκ στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ Ν. ΣΜΑΡΑΓΔΗ Επιβλέπων : Σίσκος Ευάγγελος Καθηγητής Εγκρίθηκε από την τριμελή εξεταστική επιτροπή την 06 04 2009... Ον / μο μέλους ΕΠ... Ον / μο μέλους ΕΠ... Ον / μο μέλους ΕΠ Ιδιότητα Μέλους ΕΠ Ιδιότητα Μέλους ΕΠ Ιδιότητα Μέλους ΕΠ

Καστοριά, Απρίλιος 2009 Copyright 2009 Χριστίνας Ν. Σμαραγδή Απαγορεύεται η αντιγραφή, αποθήκευση και διανομή της παρούσας εργασίας, εξ ολοκλήρου ή τμήματος αυτής, για εμπορικό σκοπό. Επιτρέπεται η ανατύπωση, αποθήκευση και διανομή για σκοπό μη κερδοσκοπικό, εκπαιδευτικής ή ερευνητικής φύσης, υπό την προϋπόθεση να αναφέρεται η πηγή προέλευσης και να διατηρείται το παρόν μήνυμα

Σελίδα 1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το ελαιόλαδο, το προϊόν της ελιάς, παράγεται όπου καλλιεργούνται ελαιόδεντρα. Αυτά ευδοκιμούν περισσότερο στις παραμεσόγειες χώρες, κυρίως στα κράτη της Ευρώπης. Η διαδικασία παραγωγής του ελαιολάδου βασίζεται στα ίδια βήματα εδώ και αιώνες. Είναι γνωστό για την διατροφική του αξία και για το ότι αποτελεί βασικό μέρος τη Μεσογειακής ιατροφής. Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλές κατηγορίες λαδιού, ωστόσο το πιο διαδεδομένο είναι το παρθένο ελαιόλαδο. Μία από τις βασικότερες χώρες παραγωγής, κατανάλωσης αλλά και εξαγωγής ελαιολάδου είναι η Ελλάδα. Από τα αρχαία χρόνια ακόμη, η ελιά θεωρούνταν το ιερότερο δέντρο του τόπου μας και αποτελούσε σύμβολο ειρήνης και ευημερίας. Το ελαιόλαδο που παράγεται στη χώρα μας, είναι συγκριτικά καλύτερης ποιότητας σε σχέση με αυτά που παράγονται στις άλλες μεσογειακές χώρες. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι τρίτη σε ποσοστά παραγωγής παγκοσμίως, το ελληνικό ελαιόλαδο δεν κατέχει την θέση που του αξίζει στη διεθνή αγορά. Μάλιστα, ενώ μεγάλο μέρος των εξαγωγών προορίζεται για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το σύνολό τους παρουσιάζει μείωση κατά το πέρασμα των χρόνων. Βασική αιτία, είναι η έλλειψη μάρκετινγκ και στρατηγικής προώθησης του προϊόντος. Από την άλλη, η Ισπανία και η Ιταλία, οι δύο πρώτες χώρες σε παραγωγή ελαιολάδου παγκοσμίως, παρουσιάζουν αυξητική πορεία στον τομέα των εξαγωγών, με την Ιταλία να υπερτερεί έναντι της Ισπανίας και να διεισδύει σε μεγάλες και νεότερες αγορές. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ με τα μεγαλύτερα ποσοστά κατανάλωσης, προτιμούν το ιταλικό ελαιόλαδο, γεγονός που είναι αποτέλεσμα σωστής προβολής του προϊόντος και άριστης διαχείρισης των μεθόδων μάρκετινγκ. Η Ισπανία δε έχει επενδύσει μεγάλα ποσά στο μάρκετινγκ του προϊόντος και συνεχώς αναζητά νέες σύγχρονες στρατηγικές προώθησης. Αυτός, είναι και ο λόγος που οι εξαγωγές της παρουσιάζουν αλματώδη αύξηση τα τελευταία χρόνια.

Σελίδα 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ..1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ..2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο : Το ελαιόλαδο και η σχέση του με την Ελλάδα...6 1.1. Γενικά χαρακτηριστικά ελαιολάδου...6 1.1.1. Κατηγορίες ελαιολάδου..6 1.1.2. ιαδικασία παραγωγής ελαιολάδου...8 1.2. Το ελαιόλαδο στην Ελλάδα...8 1.2.1. Οι βασικότερες Ελληνικές εταιρείες παραγωγής ελαιολάδου...9 1.2.2. Οι ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου στη διεθνή αγορά..11 1.3. Προβλήματα Ελληνικών εξαγωγών..13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο : Η διεθνής αγορά ελαιολάδου...14 2.1. Η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου...14 2.1.1. Η παραγωγή ελαιολάδου στις κυριότερες χώρες παραγωγής του...15 2.1.2. Η παγκόσμια παραγωγή σήμερα Μια πρόβλεψη του ΣΕ...17 2.2. Η παγκόσμια κατανάλωση ελαιολάδου 18 2.2.1. Η κατανάλωση ελαιολάδου στις χώρες παραγωγής του..18 2.2.2. Η κατανάλωση στις χώρες που εισάγουν ελαιόλαδο 19 2.3. Οι εξαγωγές ελαιολάδου των κυριότερων χωρών παραγωγής 20 2.4. Οι κυριότερες χώρες εισαγωγής ελαιολάδου..27

Σελίδα 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο : Το εξαγωγικό μάρκετινγκ και οι στρατηγικές προώθησης του ελαιολάδου..34 3.1. Το μάρκετινγκ ελαιολάδου στην Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα.34 3.1.1. Το μάρκετινγκ και οι στρατηγικές προώθησης του ιταλικού ελαιολάδου.35 3.1.2. Το μάρκετινγκ και οι στρατηγικές προώθησης του ισπανικού ελαιολάδου 37 3.1.3 Το μάρκετινγκ και οι στρατηγικές προώθησης του ελληνικού ελαιολάδου.38 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ...41 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...43 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ 46 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ..47 Ευρετήριο Όρων εισαγωγών και εξαγωγών 48

Σελίδα 4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το ελαιόλαδο αποτελεί πηγή λιπαρών ουσιών που είναι απαραίτητες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Είναι απολύτως υγιεινό, γνωστό για τις θεραπευτικές και βιολογικές του ιδιότητες και αποτελεί το βασικό συστατικό της λεγόμενης Μεσογειακής δίαιτας διατροφής. Σκοπός της έρευνας είναι η ανάλυση της διεθνούς αγοράς ελαιολάδου και οι εφαρμογές του εξαγωγικού μάρκετινγκ στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά. Η έρευνα αποκαλύπτεται σε τρία βασικά κεφάλαια. Αρχικά, στο πρώτο κεφάλαιο περιγράφεται το ελαιόλαδο και η σχέση αυτού με την Ελλάδα. Γενικά αναλύονται: η διαδικασία παραγωγής του, οι βασικότερες κατηγορίες και τύποι ελαιολάδου, οι μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες παραγωγής του προϊόντος και η ελληνική εξαγωγική δραστηριότητα στον κόσμο, εστιάζοντας στα Βαλκάνια. Καθώς οι ελληνικές εξαγωγές παρουσιάζουν μια αστάθεια στην πορεία τους λόγω βασικών προβλημάτων, κρίθηκε σκόπιμο να αναφερθούν τα προβλήματα που τη δημιουργούν σε ξεχωριστό υποκεφάλαιο, στο τέλος του κεφαλαίου. Στη συνέχεια, στο δεύτερο κεφάλαιο, παρουσιάζεται η παγκόσμια αγορά ελαιολάδου. Σε γενικές γραμμές αναφέρεται η παγκόσμια παραγωγή και κατανάλωση ελαιολάδου καθώς και η εισαγωγική και εξαγωγική δραστηριότητα των κυριότερων χωρών στον τομέα αυτό. Πιο συγκεκριμένα, αναλύεται η διεθνής εικόνα της παραγωγής του προϊόντος παλαιότερα, σήμερα και στο άμεσο μέλλον. Επιπροσθέτως, αναφέρονται οι κυριότερες χώρες κατανάλωσης σε διεθνές επίπεδο. Τέλος, επιχειρείται έρευνα της συμπεριφοράς των τριών σημαντικότερων εξαγωγικών χώρων, καθώς επίσης και των έντεκα μεγαλύτερων αγορων ελαιολάδου. Στο τρίτο κεφάλαιο, γίνεται ανάλυση του συστήματος του μάρκετινγκ και της στρατηγικής προώθησης του ελαιολάδου από τις τρεις μεγαλύτερες χώρες σε παραγωγή και εξαγωγή λαδιού. Προς τούτοις, προσδιορίζεται ο τρόπος διείσδυσης των χωρών της Ιταλίας και Ισπανίας στις μεγάλες αγορές του κόσμου. Επιπλέον, αναφέρονται τα προβλήματα των ελληνικών

Σελίδα 5 εξαγωγών, λόγω της έλλειψης μάρκετινγκ και αποδοτικής στρατηγικής προώθησης του προϊόντος στην διεθνή αγορά και παρουσιάζονται πιθανοί τρόποι επίλυσης αυτών των προβλημάτων. Τέλος, μετά από συστηματική μελέτη και ανάλυση, προκύπτουν τα συμπεράσματα που αποτελούν και την κατακλείδα της έρευνας. Σ αυτήν επιγραμματικά αναφέρονται οι κυριότερες χώρες παραγωγής αλλά και κατανάλωσης ελαιολάδου. Επί πλέον γίνεται λόγος για τις χώρες που κατέχουν την κυρίαρχη θέση στην εφαρμογή του εξαγωγικού μάρκετινγκ στην Ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά. Επίσης, εκτός των άλλων, επισημαίνονται οι αδυναμίες του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου στον τομέα αυτό και αναφέρονται οι τρόποι βελτίωσής του. (ΣΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΣΕΛΙ ΕΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΡΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ - ΕΞΑΓΩΓΩΝ).

Σελίδα 6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο : ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑ Ο ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑ Α 1.1 ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ Ελαιόλαδο (ή απλώς λάδι) ονομάζεται στα Ελληνικά το λάδι που προέρχεται από τους καρπούς της Ελιάς της Ευρωπαϊκής (Οlea europea) με μέσα αποκλειστικά μηχανικά και μεθόδους ή επεξεργασίες οπωσδήποτε φυσικές, σε θερμοκρασίες που να μην προκαλούν αλλοίωση του ελαίου. (ετυμολογία, βίκιπεδία) Το ελαιόλαδο αποτελεί βασικό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής και θεωρείται προϊόν υγιεινής διατροφής λόγω της περιεκτικότητάς του σε μονοακόρεστα λιπαρά. Είναι ένα απόλυτα φυσικό προϊόν που καταναλώνεται μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία παραγωγής του. Μπορεί να αφομοιωθεί από τον οργανισμό κατά 98%, ενώ αποδίδει τις ίδιες θερμίδες με όλα τα άλλα φυτικά έλαια, αντιστοιχεί δηλαδή σε 9,3 θερμίδες ανά γραμμάριο. Το λάδι, πέρα από την χρήση του ως τροφή, χρησιμοποιείται και για φωτισμό (λύχνοι), στην σύνθεση αρωμάτων (αρωματικά λάδια), ως συντηρητικό, στην περιποίηση του σώματος / καθαρισμό, και στη βυρσοδεψία (τεχνική μετατροπής δερμάτων ζώων σε αδιάβροχα). 1.1.1. Κατηγορίες Ελαιολάδου Το τυποποιημένο λάδι διατίθεται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες: 1.Εξαιρετικό παρθένο Ελαιόλαδο, 2.Παρθένο Ελαιόλαδο, 3.Ελαιόλαδο αποτελούμενο από Εξευγενισμένα Ελαιόλαδα και Παρθένα Ελαιόλαδα και 4.Πυρηνέλαιο. Οι κατηγορίες αυτές είναι απαραίτητο να αναγράφονται στη συσκευασία. Επίσης, το ελαιόλαδο κατηγοριοποιείται και σε τύπους ελαιολάδων με ιδιαιτερότητες, με λιγότερη ή περισσότερη επεξεργασία όπως το α)αγουρέλαιο, β)τα ελαιόλαδα βιολογικής καλλιέργειας και γ)τα αρωματικά ελαιόλαδα. ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑ Ο: αποτελεί την πιο φυσική

Σελίδα 7 κατηγορία ελαιόλαδου. Έχει άρωμα φρεσκοκομμένου καρπού ελιάς και φρουτώδη γεύση και η οξύτητά του δεν ξεπερνά το 0,8 ο. ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑ Ο: Φυσικό ελαιόλαδο που διαθέτει ευχάριστη οσμή και γεύση, και του οποίου η οξύτητα κυμαίνεται έως 2. ΕΛΑΙΟΛΑ Ο ΑΠΟΤΕΛΟΥΜΕΝΟ ΑΠΟ ΕΞΕΥΓΕΝΙΣΜΕΝΑ ΕΛΑΙΟΛΑ Α & ΠΑΡΘΕΝΑ ΕΛΑΙΟΛΑ Α: Είναι το αποτέλεσμα της ανάμειξης παρθένου και εξευγενισμένου (ραφινέ) ελαιόλαδου. ιαθέτει ευχάριστη γεύση και μοναδικό διακριτικό άρωμα ώριμων φρούτων και φρέσκιας ελιάς. Το χρώμα του είναι ανοικτό κιτρινοπράσινο και οξύτητα που δεν ξεπερνά το 1. ΠΥΡΗΝΕΛΑΙΟ: Το Πυρηνέλαιο, έχει απαλή, ήπια γεύση. Προέρχεται από την μείξη ραφιναρισμένου πυρηνέλαιου και παρθένου ελαιόλαδου (όχι λαμπάντε), του οποίου η οξύτητα δεν ξεπερνά το 1 ο. Η παραγωγή του λαδιού από τον πυρήνα της ελιάς και ο εξευγενισμός του, γίνεται κάτω από πολύ αυστηρές συνθήκες ελέγχου και έτσι διασφαλίζεται η άριστη ποιότητά του. Επίσης, υπάρχουν διάφοροι τύποι ελαιολάδων με ιδιαιτερότητες: I. ΑΓΟΥΡΕΛΑΙΟ - ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΛΑ Ι ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ: Το «ανώριμο λάδι» είναι το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο που παράγεται από την σύνθλιψη του πρώτου άγουρου καρπού της ελιάς. ιαθέτει πλούσιο, φρουτώδες και πικάντικο άρωμα και η γεύση του είναι, χαρακτηριστικά, πικρή. Η οξύτητά του είναι αρκετά χαμηλή, κάτω από 0.5 ο. II. ΕΛΑΙΟΛΑ Ο ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ: Υπάγεται στην κατηγορία «οικολογικών» προϊόντων. Είναι ένα προϊόν μιας διαφορετικής μεθόδου και αντίληψης παραγωγής, χωρίς τη χρήση αγροχημικών. Κατά την παραγωγή του ισχύουν αυστηροί κανόνες. Από την σύνθλιψη του καρπού της ελιάς μέχρι την εμφιάλωσή του ως ελαιόλαδο, δεν επιτρέπεται κανένα είδος επεξεργασίας, ψεκασμού ή χρησιμοποίηση λιπασμάτων. Τέλος, στις ετικέτες των συσκευασιών είναι απαραίτητο να αναγράφεται ο αριθμός έγκρισης και πιστοποίησης από αναγνωρισμένους οργανισμούς ελέγχου και πιστοποίησης όπως ΗΩ, ΒΙΟΕΛΛΑΣ, ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ. III. ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΕΛΑΙΟΛΑ Α: Τα αρωματικά ελαιόλαδα χρησιμοποιούνται σχεδόν σε όλες τις κουζίνες του κόσμου. Αρωματίζουν ευχάριστα σαλάτες, ψητά λαχανικά, τυριά, ενώ παράλληλα χρησιμοποιούνται στην παραγωγή αρτοσκευασμάτων. Η διαδικασία παραγωγής τους είναι πολύ εύκολη και στο

Σελίδα 8 εμπόριο διατίθενται σε μεγάλη ποικιλία. 1.1.2. ιαδικασία Παραγωγής Ελαιολάδου Η διαδικασία παραγωγής του ελαιολάδου αφορά στην εξαγωγή ενός εκλεκτού προϊόντος που βρίσκεται στον καρπό με καθαρά μηχανικά μέσα. Σε αντίθεση με το κρασί που χρειάζεται να υποστεί ζύμωση για να καταναλωθεί, το ελαιόλαδο δεν χρειάζεται καμία χημική επεξεργασία και είναι έτοιμο για χρήση μετά τον τελευταίο διαχωρισμό. Στο πέρασμα των αιώνων, η διαδικασία παραγωγής του ελαιολάδου δεν άλλαξε ουσιαστικά. Τα τρία στάδια αυτής είναι τα παρακάτω: 1. Η σύνθλιψη του καρπού 2. Η συμπίεση του καρπού και 3. Ο διαχωρισμός του λαδιού από το νερό και τις άλλες ακαθαρσίες. Κατά την αρχαιότητα, η διαδικασία αυτή χαρακτηρίστηκε από: Την παραγωγή χωρίς πιεστήριο πρωτόγονη παραγωγή Την παραγωγή με περιστροφικό μύλο Την εμφάνιση και διάδοση των πιεστηρίων Μεταγενέστερες αλλαγές του 19ου αιώνα Κατά τον 20 ο αιώνα η παραγωγή του ελαιολάδου εξελίχθηκε με ταχύτατα βήματα. Οι παραδοσιακές μέθοδοι αντικαταστάθηκαν με ελαιοδιαχωριστήρες, η παραγωγικότητα αυξήθηκε με την εξάπλωση των υδραυλικών πιεστηρίων και από τη δεκαετία του 1930-1940 παρατηρείται το φαινόμενο της ταχείας εγκατάλειψης των παραδοσιακών ελαιοτριβείων, που οι πέτρες τους γύριζαν με άλογα ή βόδια. (www..elaiolado.gr) 1.2 ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑ Ο ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που καλλιέργησαν το δένδρο της ελιάς για τα πολύτιμα προϊόντα του, την ελιά και το ελαιόλαδο. Το δένδρο της ελιάς, που δένει αρμονικά με το ελληνικό τοπίο και την ιδιοσυγκρασία των κατοίκων του, σμιλεμένο από τον μεσογειακό ήλιο και τους αιγαιοπελαγίτικους ανέμους, υπήρξε πάντοτε μια ατέλειωτη πηγή έμπνευσης για το ελληνικό πνεύμα και την ελληνική ψυχή. Η ελιά αποτελεί ταυτοχρόνως παγκόσμιο σύμβολο της

Σελίδα 9 ειρήνης και σύμβολο της Ελλάδας. Ένα σύμβολο κοινωνικών και θρησκευτικών αξιών, προόδου, ειρήνης, ευημερίας, φρόνησης και φήμης. Η Αθηνά, θεά της σοφίας, αφιέρωσε την ελιά στην πόλη που είχε το όνομά της, την Αθήνα, ως απόδειξη των δεσμών της με την πόλη. Ένα κλαδί ελιάς σε μορφή στεφανιού ήταν το χρυσό μετάλλιο που απένειμαν στους νικητές των αρχαίων ολυμπιακών αγώνων. Σύμφωνα με το μύθο, τα στεφάνια αυτά προέρχονταν από μια ελιά που είχε φυτέψει ο ίδιος ο Ηρακλής. Ο Όμηρος αποκαλούσε το ελαιόλαδο χρυσό υγρό και ο Ιπποκράτης μεγάλο θεραπευτή. (Kerasma, 2007) Ήδη από την αρχαία Ελλάδα η ελιά θεωρούνταν το ιερότερο δέντρο του τόπου μας. Είναι άμεσα συνδεδεμένο με την κουλτούρα και τη διατροφή της χώρας μας, όπως και των υπόλοιπων μεσογειακών λαών. Στη Ελλάδα, υπάρχουν σήμερα 154.363.254 παραγωγικά ελαιόδεντρα, που καλύπτουν συνολικά έκταση 1.083.189 εκταρίων και με μια άλλη θεώρηση, σε κάθε Έλληνα πολίτη αντιστοιχούν περίπου 14 ελαιόδεντρα. Τα περισσότερα βρίσκονται στην Κρήτη και την Πελοπόννησο και ακολουθούν η δυτική Ελλάδα, η Στερεά Ελλάδα και το βόρειο Αιγαίο. Αξίζει κανείς να επισημάνει ότι η ελιά και τα προϊόντα της έθρεψαν αμέτρητες γενιές Ελλήνων, και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του ελληνικού πολιτισμού. Πάνω από 700.000 ελληνικές οικογένειες εξαρτώνται από την παραγωγή ελαιολάδου ως αρχική ή δευτερεύουσα πηγή εισοδήματος. Η Ελλάδα βρίσκεται τρίτη στην παγκόσμια κατάταξη των μεγαλύτερων παραγωγών εδώδιμων ελιών και ελαιόλαδου, και το μερίδιό της στην διεθνή αγορά αγγίζει το 16%. 1.2.1 Οι Βασικότερες Ελληνικές Εταιρείες Παραγωγής Ελαιολάδου ΕΛΑΪΣ Η ΕΛΑΪΣ είναι η μεγαλύτερη εταιρεία στον τομέα των ελαιουργικών προϊόντων στην Ελλάδα και κατέχει το 34% της αγοράς του τυποποιημένου ελαιολάδου. Μία μεγάλη σειρά προϊόντων διατίθεται στην ελληνική αγορά, όπως τα ελαιόλαδα ΑΛΤΙΣ, ΕΥ ΖΗΝ και ΕΛΑΝΘΗ.

Σελίδα 10 Η ΕΛΑΪΣ ξεκίνησε τις εξαγωγές της την δεκαετία του 1960, έχοντας σαν καταναλωτές της τους Έλληνες μετανάστες. Έτσι οι πρώτοι προορισμοί είναι χώρες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Αυστραλία, κλπ. Σήμερα, πέρα από όσες χώρες αναφέραμε, εξάγει προϊόντα της και στην Γερμανία, Αγγλία, Αυστρία, ανία, Αλβανία, Βουλγαρία, ΠΓ Μ, Κύπρο, Αίγυπτο, Ν. Αφρική. Το βασικό προϊόν εξαγωγής της εταιρείας είναι το ελαιόλαδο και οι μαργαρίνες. Στόχος της εταιρείας είναι η διεύρυνση των καταναλωτών και των αγορών της. Ως πρώτα δείγματα επίτευξης αυτού του στόχου είναι η είσοδος της ΕΛΑΪΣ σε αλυσίδες τόσο στον Καναδά όσο και στην Αυστραλία. ΜΙΝΕΡΒΑ Η εταιρεία ΜΙΝΕΡΒΑ κατέχει περίπου το 22% της αγοράς του τυποποιημένου ελαιολάδου. Ήταν η πρώτη εταιρεία που ξεκίνησε να τυποποιεί ελαιόλαδο από το 1904. Από τότε, το βασικότερό της μέλημα ήταν να κατανοεί τις εκάστοτε καταναλωτικές ανάγκες και να προσφέρει προϊόντα υψηλής ποιότητας. Τα ελαιόλαδα ΜΙΝΕΡΒΑ (κλασικό ΜΙΝΕΡΒΑ, ΕΛΑΙΩΝΑΣ ΜΙΝΕΡΒΑ και ΟΡΕΙΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΙΝΕΡΒΑ) συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο μερίδιο σε ό,τι αφορά στις πωλήσεις ελαιολάδου της εταιρείας. Ακολουθούν το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο ΧΩΡΙΟ και ΝΙΚΗ, που σημειώνουν σταθερή ανάπτυξη από το Φεβρουάριο του 1998. Οι εξαγωγές της Μινέρβα, με αιχμή το ελαιόλαδο, ξεκίνησαν από τη δεκαετία του 50, με παρουσία σε 42 χώρες στον κόσμο. ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΗ Η Ελαιουργική κατέχει μερίδιο της τάξεως 6% στην αγορά τυποποιημένου ελαιολάδου. Είναι η Κεντρική Συνεταιριστική Ένωση Ελαιοκομικών Προϊόντων της Ελλάδας, η οποία ιδρύθηκε το 1949. Περιλαμβάνει 60 Ενώσεις και αντιπροσωπεύει το 90% των καλλιεργητών ελιάς. Η Ελαιουργική συσκευάζει, τυποποιεί και εγγυάται: Το παρθένο ελαιόλαδο ΣΠΙΤΙΚΟ και τα αγνά ελαιόλαδα ΑΛΚΗ και ΛΙΟΤΡΙΒΙ. ΟΛΥΜΠΙΑ - ΧΕΝΙΑ Η ΟΛΥΜΠΙΑ - ΞΕΝΙΑ ΑΒΑΕ εξειδικεύεται παγκοσμίως στο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και στις τυποποιημένες ελιές. Τα προϊόντα της ΟΛΥΜΠΙΑ κατευθύνονται κατά 45% στην ελληνική αγορά μέσω του αποκλειστικού αντιπροσώπου για την Ελλάδα και διανομέα ΑΤΛΑΝΤΑ ΑΕ. Το 18% γίνεται private label για την Ελλάδα και το υπόλοιπο

Σελίδα 11 37% κατευθύνεται στο εξωτερικό και κυρίως στις ΗΠΑ, Ευρώπη και Ιαπωνία. Τα προϊόντα που διαθέτει στην αγορά μεταξύ άλλων είναι το επώνυμο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο ΞΕΝΙΑ καθώς επίσης και το προϊόν γεωγραφικής ένδειξης ΟΛΥΜΠΙΑ (εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο). αγορά 1.2.2 Οι Ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου στη διεθνή Σύμφωνα με στοιχεία η Ελλάδα είναι η τρίτη, κατά σειρά, μεγαλύτερη ελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο. Παρά το μεγάλο ποσοστό παραγωγής όμως, το ελληνικό ελαιόλαδο δεν έχει ακόμη την θέση που του αξίζει στην ελληνική και διεθνή αγορά. Οι προορισμοί των ελληνικών εξαγωγών συνήθως είναι χώρες όπου υπάρχει ελληνικό στοιχείο. Οι κυριότερες χώρες στις οποίες η Ελλάδα κάνει τις μεγαλύτερες εξαγωγές είναι οι εξής επτά: Ιταλία (κυρίως χύμα), Ισπανία, ΗΠΑ, Αυστραλία, Καναδάς, Γαλλία, Αγγλία. Το ΕΞΤΡΑ παρθένο ελαιόλαδο, είναι αυτό που παρουσιάζει μεγάλα ποσοστά εξαγωγής, περίπου 80%, κι αυτό γιατί προσφέρει μοναδική γεύση, χρώμα, άρωμα. Οι Ισπανοί, αλλά και οι Ιταλοί περισσότερο, το χρησιμοποιούν για πρόσμειξη και βελτίωση των δικών τους ελαιολάδων, ώστε μετά να το πουλήσουν σαν δικό τους. Τα ελληνικά ελαιόλαδα κατέχουν πολύ μικρό μερίδιο στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, ενώ σε αρκετές χώρες οι καταναλωτές αγνοούν ότι η Ελλάδα είναι παραγωγός χώρα ελαιολάδου και μάλιστα η ποιοτικότερη όλων. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου που πραγματοποιούνται στην Ευρώπη και στις Τρίτες Χώρες, κατά την περίοδο 10/2005 09/2006. Πίνακας 1.1. : Εξαγωγές Ελληνικού Ελαιολάδου σε τόνους (1/10/2005 30/9/2006) Συνολική Χύμα Τυποποιημένο Προς % Ποσότητα Ποσότητα % Ποσότητα % ΕΕ - 25 103.800 91,8 95.400 91,9 8.400 8,1 Τρίτες 9.300 8,2 - - 9.300 100 Χώρες

Σελίδα 12 Σύνολο 113.100 100 95.400 84,4 17.700 15,6 Πηγή : ιεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου (μελέτη του Γ. Κωστιάνη) Όπως φαίνεται και στον πίνακα, τις περισσότερες εξαγωγές της η Ελλάδα τις πραγματοποιεί με την ΕΕ των 25 σε ποσοστό 91,8%, ενώ μόλις το 8,2% εξάγεται σε Τρίτες Χώρες. Η Ελλάδα, ευνοημένη από την γεωγραφική της θέση, αποτελεί τον κύριο προμηθευτή ελαιολάδου για τις Βαλκανικές χώρες. Ο παρακάτω πίνακας αναγράφει την ποσότητα ελαιολάδου που εξήγε η Ελλάδα το έτος 2004 και 2005, εκφρασμένη σε κιλά. Πίνακας 1.2.: Εξαγωγές Ελληνικού ελαιολάδου στα Βαλκάνια Ιανουάριος Ιανουάριος Βαλκανικές Χώρες εκέμβριος 2004 Σεπτέμβριος (κιλά) 2005 (κιλά) Αλβανία 50.405 28.700 ΠΓ Μ 4.540 4.821 Βουλγαρία 4.328 2.675 Κροατία 220 2.375 Σερβία & Μοντενέγκρο 2.924 1.492 Σύνολο 62.417 40.063 Πηγή : Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος, (ΕΣΥΕ 2005) Όπως φαίνεται από τον παραπάνω πίνακα, οι εξαγωγές της Ελλάδας στην χερσόνησο των Βαλκανίων το 2005 μειώθηκαν κατά 22.354 κιλά. Έτσι το 2004 η Αλβανία εισήγαγε 50.405 κιλά ελαιολάδου, ενώ ένα χρόνο αργότερα η ποσότητα αυτή μειώθηκε σχεδόν κατά το μισό, δηλαδή στα 28.700κιλά. εύτερη ακολουθεί η Βουλγαρία η οποία έπεσε στα 2.675 κιλά το 2005 από τα 4.328 που εισήγαγε το 2004, και τρίτη έρχεται η Σερβία και το Μοντενέγκρο με 1.492 κιλά το 2005 από τα 2.924 του προηγούμενου χρόνου. Αντίθετα, το 2005 η Κροατία σημείωσε μεγάλη αύξηση με 2.375 κιλά από μόλις 220 που είχε εισάγει το προηγούμενο έτος, και τέλος έρχεται η πρώην Γιουγκοσλαβική ημοκρατία η οποία παρουσίασε αύξηση 281 κιλά. Στις περισσότερες βαλκανικές χώρες παράγονται έλαια που καλύπτουν τις εγχώριες ανάγκες, άρα η ζήτηση σε ελαιόλαδο, όπως επίσης και οι πωλήσεις ελληνικών προϊόντων, βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα μέχρι και

Σελίδα 13 σήμερα. Με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου στην περιοχή και με δεδομένη την ελληνική επιχειρηματική παρουσία και γειτνίαση με τις χώρες αυτές, αναμένεται ότι μεσοπρόθεσμα θα αναπτυχθούν οι εξαγωγές μας σε αξιόλογα επίπεδα. Οι ελληνικές εξαγωγές όμως δεν περιορίζονται μόνο στα Βαλκάνια. Όπως αναφέραμε και προηγουμένως, η Ελλάδα εξάγει ελαιόλαδο σε άλλες Ευρωπαϊκές και Τρίτες χώρες. Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΒΕ για το έτος 2006, η χώρα με την οποία η Ελλάδα πραγματοποιεί τις περισσότερες εξαγωγές είναι η Ιταλία με ποσοστό 73,4%, στη συνέχεια ακολουθούν οι ΗΠΑ με 4,3%, η Γερμανία με 2,5% και ο Καναδάς με 2,4%. Λεπτομερειακή περιγραφή και περισσότερα στοιχεία για την εξαγωγική δραστηριότητα της Ελλάδας στις χώρες αυτές αναφέρονται σε επόμενο κεφάλαιο. 1.3 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ Κατά την διάρκεια της πραγματοποίησης των ελληνικών εξαγωγών, δημιουργούνται μία σειρά από προβλήματα, τα οποία οι Έλληνες εξαγωγείς καλούνται να επιλύσουν, προκειμένου να εδραιωθούν και αυτοί στην διεθνή αγορά. Πρώτο, και πολύ βασικό πρόβλημα, είναι ότι σχεδόν το 80% της ετήσιας παραγωγής του ελληνικού ελαιολάδου διοχετεύεται στην Ιταλική αγορά σε μορφή χύμα. Εκεί αναμειγνύεται με το, κατώτερης ποιότητας, Ιταλικό ελαιόλαδο και έπειτα διατίθεται στην εγχώρια και διεθνή αγορά ως ιταλικό, χωρίς να αναγνωρίζεται η ελληνική καταγωγή του ελαιολάδου από τον τελικό καταναλωτή. Επιπρόσθετα, πολλές είναι οι φορές που έχει παρουσιασθεί το φαινόμενο της μεταπώλησης αυτού του ελαιολάδου στην Ελλάδα σε τυποποιημένη μορφή. Μέσω της ανεξέλεγκτης και παράνομης διακίνησης του χύμα ελαιολάδου, είναι σχεδόν ανέφικτο να γνωρίζει κανείς την πραγματική του καταγωγή, καθώς και την ποιότητα του ελαιολάδου που προμηθεύεται. Αυτό οδηγεί σε ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα, την επίτευξη της φοροδιαφυγής. Βέβαια με την τάση αυτή των ελληνικών εξαγωγέων να προωθούν μεγάλες ποσότητες ελληνικού ελαιολάδου στην χύμα μορφή του, αποτυγχάνεται ένας από τους σημαντικότερους στόχους των εξαγωγών: η

Σελίδα 14 εδραίωση των ελληνικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά των τυποποιημένων προϊόντων. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο : Η ΙΕΘΝΗΣ ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ 2.1. Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του ιεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου (IOOC) στην υδρόγειο υπάρχουν σήμερα περίπου 750 εκατομμύρια ελαιόδεντρα, τα οποία καλύπτουν έκταση 9 εκατομμυρίων εκταρίων. Το 98%, περίπου, των ελαιόδεντρων φύονται στη λεκάνη της Μεσογείου και καλύπτουν το 95% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιόλαδου. Η παραγωγή αυτή προέρχεται από επτά, κυρίως, χώρες οι οποίες κατά σειρά σπουδαιότητας είναι: η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Τυνησία, η Αλγερία και το Μαρόκο. Η Ισπανία καλύπτει το 1/3 περίπου, του συνόλου της παραγωγής των Μεσογειακών χωρών, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Αργεντινή καλύπτουν το 1-2% της παγκόσμιας παραγωγής. (ecokerne, 2008) Πίνακας 2.1. : Η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου ΗΠΕΙΡΟΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ Ασία 4,20% Αφρική 9,20% Ευρώπη 81,10% Άλλες Ήπειροι 5,50% Πηγή : Lesvos web (2003) Όπως φαίνεται στον παραπάνω πίνακα η Ευρώπη έρχεται πρώτη στην παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου με ποσοστό 81,1%, ακολουθούν η Αφρική και η Ασία με πολύ μικρότερα ποσοστά, και τελευταίες έρχονται η Αμερική και η Ωκεανία. Σύμφωνα με το ιεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου (IOΟC), η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου κατά τη ελαιοκομική περίοδο 2007 2008, βρισκόταν στα επίπεδα των 3.400.000 τόνων, έναντι 3.000.000 τόνων την περίοδο 2006-2007 και 2.600.000 τόνων κατά την ελαιοκομική περίοδο 2005 2006. ηλαδή, μέσα σε ένα διάστημα δύο χρόνων, η παραγωγή αυξήθηκε κατά 800.000 τόνους. Για τα επόμενα χρόνια, το ιεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου (IOΟC) προβλέπει άνοδο της διεθνούς κατανάλωσης ελαιολάδου, με αποτέλεσμα να

Σελίδα 15 διατηρηθεί η σταθερότητα στην διεθνή αγορά, με εξισορροπημένες την προσφορά με τη ζήτηση. 2.1.1. Η παραγωγή ελαιολάδου στις κυριότερες χώρες παραγωγής του Όπως έχουμε αναφέρει και προηγουμένως, η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου προέρχεται κυρίως από την Ευρώπη και ιδιαίτερα από τις παραμεσόγειες χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα. Οι τελευταίες κατέχουν το 75% της παγκόσμιας παραγωγής αλλά και το 65% της παγκόσμιας κατανάλωσης ελαιολάδου. Στον πίνακα που ακολουθεί βλέπουμε τις τιμές πώλησης ελαιολάδου των τριών αυτών χωρών σε τέσσερις σημαντικές αγορές για τα έτη 1999-2003. Πίνακας 2.2. : Τιμές εισαγωγής σε Ευρώ ανά κιλό ΙΑΠΩΝΙΑ ΚΑΝΑ ΑΣ ΑΓΓΛΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ Ελλάδα Ιταλία Ισπανία Ελλάδα Ιταλία Ισπανία Ελλάδα Ιταλία Ισπανία Ελλάδα Ιταλία Ισπανία 1999 4,12 3,76 3,36 3,1 2,96 2,8 3,08 3,7 2,66 3,18 3,1 2,89 2000 5,01 3,78 3,17 2,92 3,01 2,63 2,85 3,4 2,22 2,7 3,11 2,79 2001 4,38 3,48 2,97 3 2,78 2,43 3,3 3,28 1,97 2,94 2,93 2,49 2002 4,42 3,62 2,98 3,23 2,99 2,56-3,37 2,2 3,22 3 2,45 2003 4,13 3,77 3,1 3,09 3,21 2,87 3,49 3,29 2,34 3,16 3,15 2,67 ΠΗΓΗ: INTERNATIONAL OLIVE OIL COUNCIL (2004) Το ελληνικό ελαιόλαδο είναι κατά κανόνα ακριβότερο από τα αντίστοιχα ιταλικά και ισπανικά, πράγμα το οποίο συμβαίνει εξαιτίας της πολύ καλής ποιότητάς του και του συγκριτικά υψηλού κόστους παραγωγής, που επιβάλλουν οι σύγχρονες εγκαταστάσεις και οι εξειδικευμένοι μέθοδοι παραγωγής του. Η μέση τιμή του ισπανικού ελαιολάδου είναι χαμηλότερη και στις τέσσερις αγορές που φαίνονται παραπάνω. Οι τιμές του ισπανικού ελαιολάδου βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα εδώ και πολλά χρόνια, επειδή αποτελεί βασικό μέρος της μόνιμης και συστηματικής πολιτικής που ακολουθούν οι Ισπανοί. Οι τιμές είναι χαμηλές προκειμένου να προσφέρουν

Σελίδα 16 σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που προκύπτει από το χαμηλό κόστος παραγωγής σε συνδυασμό µε το όχι και ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο ποιότητας του ισπανικού ελαιολάδου. Παρακάτω, εμφανίζονται οι κυριότερες χώρες παραγωγής ελαιολάδου. Αντλώντας, λοιπόν, στοιχεία από το ιεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου (IOΟC), παρατηρούμε ότι υπάρχει μια συνεχής αύξηση της ζήτησης ελαιολάδου σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα ποσοστά εισαγωγών των μεγαλύτερων σε κατανάλωση χωρών, σημειώνουν αύξηση ανάμεσα στο 1999 και το 2003 (Καναδάς 59%, ΗΠΑ-Ιαπωνία 49%, Γαλλία 31%, Γερμανία-Ην. Βασίλειο 18%). Λόγω της έντονης αυτής ζήτησης, η τοπική παραγωγή, όπου αυτό είναι εφικτό (π.χ. ΗΠΑ), έχει αυξηθεί, κυρίως όμως οι ανάγκες καλύπτονται από εξαγωγές των μεγαλύτερων παραγωγών χωρών. Η Ισπανία ήταν η χώρα η οποία αντιλήφθηκε έγκαιρα το φαινόμενο, και αντέδρασε με δραματική αύξηση της παραγωγής της. Στον πίνακα που ακολουθεί βλέπουμε την παραγωγή ελαιολάδου στις κυριότερες χώρες παραγωγής του. Πίνακας 2.3. : Παραγωγή ελαιολάδου κυριότερων χωρών παραγωγής του, σε χιλ. τόνους 1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004 Ποσοστιαία Μεταβολή 1999-2003 Ισπανία 669 938 1.411 861 1.410 110,80% Ιταλία 735 509 657 634 675-8,20% Ελλάδα 420 430 358 414 367-12,60% Τυνησία 210 130 35 70 230 9,50% Συρία 81 165 92 165 110 35,80% Μαρόκο 40 35 60 45 100 150,00% Τουρκία 70 175 65 175 75 7,10% Αλγερία 34 27 26 15 70 105,90% ΠΗΓΗ: INTERNATIONAL OLIVE OIL COUNCIL(2004) Η Ισπανία έρχεται πρώτη στην παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου, καλύπτοντας το 1/3 της συνολικής παραγωγής του κόσμου. Σύμφωνα με τα στοιχεία του παραπάνω πίνακα, η παραγωγή ισπανικού ελαιολάδου την περίοδο 2003-2004, ήταν 1,4 εκατομμύρια τόνοι. Είναι εύλογο να παρατηρήσει κανείς ότι παρά το γεγονός ότι η παγκόσμια ζήτηση έχει αυξηθεί, η παραγωγή Ελληνικού και Ιταλικού ελαιολάδου σταδιακά μειώνεται. Ειδικότερα, η Ελλάδα, τη χρονική περίοδο 1999-2000 παρήγαγε 420 χιλ.

Σελίδα 17 τόνους ελαιολάδου, ενώ κατά την περίοδο 2003-2004 η παραγωγή έπεσε στους 367χιλ. τόνους, μειώθηκε, δηλαδή, κατά 12,6%. Η Ιταλία, επίσης, παρουσιάζει αρνητικό ποσοστό παραγωγής. Έτσι ενώ το 1999 η παραγωγή έφτανε τους 735 χιλιάδες τόνους, το 2004 έπεσε στους 675 χιλιάδες τόνους. Η μεταβολή είναι της τάξεως 8,2%. 2.1.2. Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΗΜΕΡΑ ΜΙΑ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΤΟΥ ΣΕ Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ιεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου (ΙΟΟC), η μεγαλύτερη παραγωγή ελαιολάδου παρουσιάζεται τα τελευταία πέντε χρόνια στις Ευρωπαϊκές χώρες, ενώ στο ίδιο μοτίβο κινείται και η παραγωγή ελαιολάδου σε διεθνές επίπεδο. Πάνω από 2 εκατομμύρια τόνους υπολογίζεται να φτάσει η συγκομιδή της τρέχουσας ελαιοκομικής περιόδου 2008-9 στις Ευρωπαϊκές χώρες, όπως τις Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Γαλλία, Κύπρο και Σλοβενία. Πιο συγκεκριμένα, προβλέπεται να φθάσει τους 2.139.700 τόνους - καλύπτοντας το 74,6% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου - έναντι 2.042.400 τόνων την ελαιοκομική περίοδο 2007 08 και 2.030.800 τόνων την περίοδο 2006-07. Η παγκόσμια εκτιμώμενη αύξηση αγγίζει το 9,6%, ενώ όσον αφορά την κοινοτική παραγωγή ελαιολάδου, υπολογίζεται ποσοστό αύξησης κατά 4,8%. Η τελευταία προβλέπεται από αυξήσεις στην παραγωγή της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Πορτογαλίας, ενώ μικρή κάμψη πιθανόν να υπάρχει για την Ισπανία. Τέλος, οι παραγωγές ελαιολάδου σε Κύπρο, Γαλλία και Σλοβενία θα παραμείνουν χαμηλές. Αύξηση περίπου 63.000 τόνων προβλέπει το ιεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου (IOOC) και για την Ελλάδα. Η συνολική παραγωγή θα αγγίζει το ποσό των 370.000 τόνων, έναντι 307.000 που συνολικά είχε παράγει πέρυσι. Για την Ιταλία εκτιμάται παραγωγή 560.000 τόνων, έναντι 470.000 τόνων την περσινή ελαιοκομική περίοδο, και για την Πορτογαλία προβλέπεται παραγωγή 50.000 τόνων, έναντι 34.900 τόνων την προηγούμενη ελαιοκομική περίοδο.

Σελίδα 18 Για την παραγωγή ελαιολάδου της Ισπανίας της πρώτης ελαιοπαραγωγού χώρας στον κόσμο, ο ΙΟΟC προβλέπει 1.150.000 τόνους για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο, έναντι 1.221.800 τόνων που ήταν την προηγούμενη περίοδο, και 1.111.400 τόνων, την προ-προηγούμενη. Πρωτεύουσα σημασία έχει, ανεξάρτητα με το αν οι προβλέψεις του ιεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου επαληθευθούν, ότι η τρέχουσα ελαιοκομική περίοδος ξεκίνησε με υψηλά αποθέματα σε όλες σχεδόν τις ελαιοπαραγωγικές χώρες του κόσμου, και η κατανάλωση, λόγω της οικονομικής ύφεσης, έχει περιοριστεί. Επίσης ο IOOC εκτιμά ότι σε παγκόσμιο επίπεδο, τα αποθέματα στο τέλος της περιόδου θα είναι και πάλι υψηλά και πιθανόν υψηλότερα από τα φετινά. (30-12-2008, ημοσιεύτηκε στην Τσουκνίδα) 2.2. Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ 2.2.1. Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ H μεγαλύτερη κατανάλωση ελαιολάδου ανάμεσα στις κυριότερες χώρες παραγωγής παρατηρείται στην Ισπανία και στην Ιταλία. Για την περίοδο 2003-2004, τα πρωτεία πήρε η Ισπανία με την εγχώρια κατανάλωση να διαμορφώνεται στους 800 χιλιάδες τόνους, αυξημένη κατά 35,4%. Για την ίδια περίοδο, η κατανάλωση ελαιολάδου για την Ιταλία ήταν 775 χιλιάδες τόνοι. Σε αρκετά χαμηλότερα επίπεδα κυμάνθηκε η ελληνική κατανάλωση, η οποία έφτασε τους 270 χιλιάδες τόνους. Η διαφορά μεταξύ της εγχώριας παραγωγής και της εγχώριας κατανάλωσης για το Μαρόκο, την Τυνησία, και την Αλγερία αναδεικνύει τις μικρές εξαγωγικές δυνατότητες των εν λόγω χωρών. Τα αποτελέσματα για την Τουρκία και την Τυνησία διαφέρουν από έτος σε έτος, καθώς παρατηρούνται έντονες διακυμάνσεις στην εγχώρια παραγωγή. Πίνακας 2.4.: Κατανάλωση ελαιολάδου κυριότερων παραγωγών χωρών σε χιλιάδες τόνους 1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004 Ισπανία 503 581 631 591 800 Ιταλία 714 729 735 770 775 Ελλάδα 265 270 270 270 270