ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ ΧΡΙΣΤΟΦΗΣ ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ ΕΜΘΠΜ /ΑΠΘ COLUMBIA UNIVERSITY



Σχετικά έγγραφα
Χριστοφής Ι. Κορωναίος

Ατομικό Θέμα: Συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας από ελαιοπυρηνόξυλο μέσω θερμοχημικής ή βιοχημικής μετατροπής

Ξενία

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ. Χ. Κορωναίος

Πολυτεχνείο Κρήτης. Θ. Τσούτσος, Α. Καλογεράκης. Τµήµα Μηχανικών Περιβάλλοντος. Η περίπτωση του Βιοντίζελ. (ReSEL)

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.)

Παρουσίαση από Νικόλαο Σαμαρά.

«ΠΑΡΑΓΕΙ Η ΛΕΣΒΟΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ;»

Ενεργειακή Αξιοποίηση Βιομάζας. Δρ Θρασύβουλος Μανιός Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΙ Κρήτης ΣΕΠ στην ΠΣΕ50

ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ Ε Φ Α Ρ Μ Ο Γ Η Σ Τ Η Ν Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Α : Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α Κ Ε Σ Κ Α Λ Λ Ι Ε Ρ Γ Ε Ι Ε Σ & Κ Α Τ Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Ε Δ Α Φ Ο Υ Σ

ΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Περιβαλλοντική αξιολόγηση κύκλου ζωής μιας φιάλης κρασιού

«Βιοκαύσιμα και περιβάλλον σε όλο τον κύκλο ζωής»

Χρήση σύγχρονων εργαλείων περιβαλλοντικής και ενεργειακής αξιολόγησης: H περίπτωση της καλλιέργειας της φιστικιάς στην Αίγινα

ΕΝΑΡΧΗ ΗΝ Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ. Παναγιώτης Α. Σίσκος Καθηγητής Χηµείας Περιβάλλοντος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΙΙ: Ανάλυσης, Σχεδιασμού κι Ανάπτυξης Διεργασιών & Συστημάτων

Περιβαλλοντική μηχανική

Ο ρόλος της βιομάζας για την ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΗΣ ΩΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ. Η παραγωγή τροφής

ΘέτονταςτοπλαίσιογιατηνεδραίωσητουΥΦΑως ναυτιλιακό καύσιµο στην Ανατολική Μεσόγειο. .-Ε. Π. Μάργαρης, Καθηγητής

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Η παραγωγή καυσίμων βιομάζας με βάση το πυρηνόξυλο. Κλέαρχος Μαρκαντωνάκης

Είναι μια καταγραφή/υπολογισμός των ποσοτήτων

Αλέξανδρος Φλάμος. Δανάη Μανωλή

ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ. Πολυχρόνης Καραγκιοζίδης Χημικός Mcs Σχολικός Σύμβουλος.

Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις της Χρήσης Βιοκαυσίμων και Φυσικού Αερίου στα Οχήματα

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΗΣ ΩΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ. Η παραγωγή τροφής

ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Η αγροτική Βιομάζα και οι δυνατότητες αξιοποίησής της στην Ελλάδα. Αντώνης Γερασίμου Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρίας Ανάπτυξης Βιομάζας

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Πηνελόπη Παγώνη ιευθύντρια Υγιεινής, Ασφάλειας & Περιβάλλοντος Οµίλου ΕΛΠΕ

ΕΚΠΟΜΠΕΣ CO 2 ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΑΠΟ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Ορθή περιβαλλοντικά λειτουργία μονάδων παραγωγής βιοαερίου με την αξιοποίηση βιομάζας

ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΥΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΥΣΗΣ

Περιβαλλοντική Διάσταση των Τεχνολογιών ΑΠΕ

κάποτε... σήμερα... ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ: ποιος ρυπαίνει; η βιομηχανία ήταν ο βασικός χρήστης ενέργειας και κύριος τομέας ενεργειακής κατανάλωσης

ΑΝΘΡΑΚΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ. Συνολική ποσότητα άνθρακα στην ατμόσφαιρα: 700 x 10 9 tn

(Σανταµούρης Μ., 2006).

Καύσιµα Μεταφορών και Αειφορός Ανάπτυξη

Εργαστήριο: Προστασία περιβάλλοντος και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή

Ατμοσφαιρική Ρύπανση: Μέτρα Αντιμετώπισης της Αστικής. καύσιμα κλπ).

Action A1: Preliminary activities for the development of the innovative carbon footprint software tool

ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ. Εργασία των μαθητριών: Μπουδαλάκη Κλεοπάτρα, Λιολιοσίδου Χριστίνα, Υψηλοπούλου Δέσποινα.

-ΕΙΣΑΓΩΓΗ- -ΥΓΡΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ Είδη αποβλήτων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άρδευση: Επεξεργασμένα αστικά απόβλητα

ΔΕΗ: Λιγνιτωρυχείο Πτολεμαΐδας. Ο πλούτος του υπεδάφους της Ελληνικής γης

ΗΜΕΡΙΔΑ Σ.Π.Ε.Λ. AGROTICA, 2010 Γεωργία και Κλιματική Αλλαγή: O Ρόλος των Λιπασμάτων. Δρ. ΔΗΜ. ΑΝΑΛΟΓΙΔΗΣ

Η Ανάλυση Κύκλου Ζωής (LCA ή ΑΚΖ)

Κωνσταντίνος Κίττας. Εργαστήριο Γεωργικών Κατασκευών και Ελέγχου Περιβάλλοντος. Οδός Φυτόκου Ν. Ιωνία Μαγνησίας, Βόλος

ΤΡΟΠΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ

Οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις από τον οικιακό χώρο

Η ΧΡΗΣΗ ΒΙΟΜΑΖΑΣ ΓΙΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΚΤΙΡΙΩΝ

3 ο κεφάλαιο. καύσιμα και καύση

Διπλ. Μηχανικός Βασιλειάδης Μιχαήλ ΑΟΥΤΕΒ ΜΗΧΑΝΙΚΗ Α.Ε. 04 Φεβρουαρίου 2011 Hotel King George II Palace Πλατεία Συντάγματος Αθήνα

4.. Ενεργειακά Ισοζύγια

ΓΙΑ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΝΑ ΜΑΣ ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΕΙ... ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΟΥΜΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ & ΝΕΡΟ ΜΗ ΧΑΝΕΙΣ ΑΛΛΟ ΧΡΟΝΟ!

η ενέργεια του μέλλοντος

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Α ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α

Τι είναι η κλιματική αλλαγή? Ποιά είναι τα αέρια του θερμοκηπίου?

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL B8-0156/28. Τροπολογία. Anja Hazekamp, Younous Omarjee εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΕ?

Σύντομο Ενημερωτικό Υλικό Μικρών Εμπορικών Επιχειρήσεων για το Ανθρακικό Αποτύπωμα ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

Προσαρμογή καλλιεργητικών πρακτικών για μείωση του αποτυπώματος άνθρακα στην ελαιοκαλλιέργεια Δρ. Γεώργιος Ψαρράς, Δρ. Γεώργιος Κουμπούρης

(kwh / έτος) * 1,062 (kgr CO 2 / kwh) = kgr CO 2 / έτος ή


ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ-ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΤΕΡΥΓΩΝ Α ΚΑΙ Δ ΚΤΗΡΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ

Συνολικός Προϋπολογισμός: Χρηματοδότηση Ευρωπαϊκής Ένωσης: Ελλάδα Ισπανία. Ιταλία

Ερωτηµατολόγιο για το Οικολογικό Αποτύπωµα

Φυσικοί πόροι και η ενεργειακή τους αξιοποίηση. Βασίλειος Διαμαντής Δρ. Μηχανικός Περιβάλλοντος

1 ο Λύκειο Ναυπάκτου Έτος: Τμήμα: Α 5 Ομάδα 3 : Σίνης Γιάννης, Τσιλιγιάννη Δήμητρα, Τύπα Ιωάννα, Χριστοφορίδη Αλεξάνδρα, Φράγκος Γιώργος

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ Περιφερειακό Τμήμα Νομού Αιτωλοακαρνανίας

υνατότητες Αξιοποίησης Βιομάζας για Θέρμανση Αγροτικών Κτιρίων

Οργανικά απόβλητα στην Κρήτη

Βιοενέργεια στην Ελλάδα Επίκαιρα δεδοµένα - Θεσµικό πλαίσιο Εθνικός Σχεδιασµός. Κατερίνα Σάρδη, Ανδρέας Κατσαρός Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ Ο.Ε.Φ. ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ «Η Ε Ν Ω Σ Η» ΟΜΑΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΕΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος

Απόβλητα ελαιοτριβείων

Αξιολόγηση τριφασικής και διφασικής µεθόδου ελαιοποίησης του. ελαιοκάρπου

Εναλλακτική διαχείριση στερεών απορριμμάτων. Αδαμάντιος Σκορδίλης Δρ Χημικός Μηχανικός

Newsletter ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ CONDENSE: ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΚΟΠΡΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΣΙΓΑΡΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Ισοζύγια Ενέργειας 9/3/2011

EΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

α(6) Ο επιθυμητός στόχος, για την καύση πετρελαίου σε κινητήρες diesel οχημάτων, είναι

CARBONTOUR. Στρατηγικός σχεδιασμός προς ένα ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα στον τομέα των τουριστικών καταλυμάτων

ΜΑΝΑΣΑΚΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

Εγκαταστάσεις Κλιματισμού. Α. Ευθυμιάδης,

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2010/0195(COD) της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού

Έρευνα διάρθρωσης γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ΕΙΔΟΣ. Δειγματοληπτική έρευνα / Απογραφική έρευνα

Ελένη Μιλή. Λειτουργός Γεωργίας Α Τμήμα Γεωργίας

Προοπτική εξέλιξης της διείσδυσης του Φυσικού Αερίου στην Ηλεκτροπαραγωγή στο Ελληνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα. Ι. Κοπανάκης Διευθυντής ΔΣΔΑΜΠ

Σήμερα δύο διαφορετικές διαδικασίες εξαγωγής ελαιόλαδου χρησιμοποιούνται ευρέως οι

Η ενεργειακή αξιοποίηση αποβλήτων ως μοχλός ανάπτυξης: Η περίπτωση της Αττικής

Περιβαλλοντική ιαχείριση σε ξενοδοχειακές µονάδες

Σύγκριση κόστους παραγωγής θερμότητας από διάφορες πηγές ενέργειας

Πρακτικές Ορθής Διαχείρισης Στερεών Γεωργικών Υπολειμμάτων

ΔΗΜΟΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ. Ιωάννης Μαστοράκης - ΔΗΜΑΡΧΟΣ- Σάββατο,

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΠΜΣ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών» Υδατικό Περιβάλλον και Ανάπτυξη

Κυκλική Οικονομία. Κλείσιμο του κύκλου Το Σχέδιο Δράσης της ΕΕ για την Κυκλική Οικονομία

ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΣΥΝΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΓΡΟΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΜΕ ΠΕΡΙΣΣΕΙΑ ΙΛΥ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΩΝ

ΚΛΙΜΑΤΙΚH ΑΛΛΑΓH Μέρος Α : Αίτια

Πηγές Ενέργειας για τον 21ο αιώνα

Ανακύκλωσε την παλιά μπαταρία του αυτοκινήτου σου στο πιο κοντινό "Green Spot" της περιοχής σου! powered by

Transcript:

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ ΧΡΙΣΤΟΦΗΣ ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ ΕΜΘΠΜ /ΑΠΘ COLUMBIA UNIVERSITY

ΚΟΙΝΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κ

Η Ολοκληρωμένη Πολιτική για τα Προϊόντα (ΟΠΠ) Η στρατηγική της ολοκληρωμένης πολιτικής για τα προϊόντα (ΟΠΠ) στηρίζεται στις τρεις φάσεις της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων που επηρεάζουν τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο του κύκλου ζωής των προϊόντων, δηλαδή: στην εφαρμογή της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει" κατά τον καθορισμό της τιμής των προϊόντων, Η αγορά είναι σε θέση να βελτιστοποιήσει τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των προϊόντων, εάν όλες οι τιμές απηχούν το πραγματικό περιβαλλοντικό κόστος των εν λόγω προϊόντων. Κατά κανόνα αυτό δεν ισχύει ακόμη. H εφαρμογή της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει" θα επέβαλλε την ενσωμάτωση του περιβαλλοντικού κόστους στην τιμή. στην εν επιγνώσει επιλογή των καταναλωτών, Η εκπαίδευση των καταναλωτών (συμπεριλαμβανομένων των παιδιών) και των επιχειρήσεων, αποτελεί σημαντικό μέσο για την αύξηση της ζήτησης των φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων, για την οικολογική στροφή της κατανάλωσης. Ένα άλλο μέσο ενημέρωσης των καταναλωτών συνίσταται στον εφοδιασμό τους με κατανοητές, έγκυρες και αξιόπιστες τεχνικές πληροφορίες, μέσω της σήμανσης των προϊόντων ή μέσω άλλων πηγών πληροφοριών με εύκολη πρόσβαση. και στην ανάλυση κύκλου ζωής και στον οικολογικό σχεδιασμό των προϊόντων Η Πράσινη Βίβλος της ΕΕ (Ιούνιος 2001) για την ΟΠΠ τονίζει ότι οι κατευθυντήριες γραμμές για τον οικολογικό σχεδιασμό, καθώς και μία γενική στρατηγική ενσωμάτωσης του περιβάλλοντος στη διαδικασία σχεδιασμού, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως μέσα υιοθέτησης της αντίληψης του κύκλου ζωής στις επιχειρήσεις.

Η Μεθοδολογία της Ανάλυσης Κύκλου Ζωής Η ΑΚΖ είναι μία συστηματική αναλυτική μέθοδος η οποία βοηθάει στην καταγραφή και εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων μίας διεργασίας.

H ιστοσελίδα... www.ecosmes.net Το Ecosmes.net παρέχει πληροφορίες, εργαλεία και υπηρεσίες για να βοηθήσει τις ΜΜΕ να αναπτύξουν και να εμπορευτούν πράσινα προϊόντα, και σκοπεύει να προωθήσει συνοδευτικά μέτρα, μέσω της ανάπτυξης συνεργασίας και συμφωνιών με τις δημόσιες αρχές και άλλους βασικούς εμπλεκόμενους φορείς. Στην ιστοσελίδα παρουσιάζονται διάφοροι σχετικοί σύνδεσμοι και εργαλεία που στοχεύουν στις ΜΜΕ που προέρχονται από διάφορες χώρες. Μεταξύ άλλων περιλαμβάνει και on-line λύσεις και προσβάσεις σε υπηρεσίες έμπειρων συμβούλων.

Παγκόσμια Χρήση Λιπασμάτων (1960-2004)

Χρήση Λιπασμάτων σε Κίνα, Ινδία & ΗΠΑ (1960-2004)

Παγκόσμια Παραγωγή Σιτηρών ανα τόνο Χρησιμοπ. Λιπάσματος (1960-2004)

Παραγωγή Σιτηρών ανα τόνο Χρησιμοπ. Λιπάσματος στην Κίνα (1960-2004)

Παραγωγή Σιτηρών ανα τόνο Χρησιμοπ. Λιπάσματος στις ΗΠΑ (1960-2004)

Παραγωγή Σιτηρών ανα τόνο Χρησιμοπ. Λιπάσματος στην Ινδία (1960-2004)

Παγκόσμια Παραγωγή Σιτηρών & Χρήση Λιπασμάτων (1960-2004) 2500 35 Εκατομμύρια Τόνοι 2000 1500 1000 500 30 25 20 15 10 5 Τόνοι 0 1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1996 2000 2004 Παραγωγή Σιτηρών Κατανάλωση Λιπασμάτων Παραγωγή σιτηρών ανα τόνο χρησιμοπ. λιπάσματος 0 Έτη

Χρήση Ενέργειας στην Παραγωγή Τροφίμων Οικιακός τομέας (ψύξη & χρήση) 31% Εστιατόρια 7% Μεταπώληση τροφών 4% Συσκευασία 7% Γεωργική παραγωγή 21% Μεταφορά τροφών 14% Επεξεργασία 16%

Ενεργειακή Κατανάλωση Τα επεξεργασμένα τρόφιμα αποτελούν τα ¾ των συνολικών παγκόσμιων πωλήσεων τροφίμων. Ένα κιλό παγωμένων φρούτων ή λαχανικών απαιτεί 1822 kcal ενέργειας για επεξεργασία και 1234 kcal για συσκευασία, συν την ενέργεια για την ψύξη κατά τη διάρκεια της μεταφοράς στα καταστήματα και στα σπίτια. Η επεξεργασία μιας κονσέρβας φρούτων ή λαχανικών μισού kg καταναλώνει περίπου 261 kcal,, ενώ η συσκευασία απαιτεί άλλα 1.006 kcal,, εξαιτίας της υψηλής κατανάλωσης ενέργειας κατά την εξαγωγή και την κατασκευή του χάλυβα. Η επεξεργασία των προγευμάτων με δημητριακά απαιτεί 15.730 kcal ανά κιλό προφανώς πέντε φορές την ενέργεια που περιλαμβάνεται στα ίδια τα δημητριακά!

Κατανάλωση Λιπασμάτων στην Ελλάδα Tons / 1000 tons 800,0 700,0 600,0 500,0 400,0 300,0 200,0 Total N Total P2O5 Total K2O Total N + P2O5 + K2O 100,0-1973 1975 1977 1979 1981 1983 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 Έτη

Γεωργία & τρόφιμα W Μέση παραγωγή σιτηρών % Διαφ. (1989-91) 000 Μετρικοί Τόνοι (1999-2001) 2075387 9 Αρδεύσι Μέση Μέση ημερήσια Μέση μη κατά Μέση ετήσια κατά κεφαλήν απόδοση έκταση κεφαλήν χρήση παροχή σιτοπαραγω ως παραγωγή λιπασμάτων ενέργειας γής ποσοστό κρέατος της (Kcals, 1999) Kg ανά Kg/εκτά συνολικ % εκτάριο ριο Kg/εκτάριο % Διαφ. % Διαφ. Διαφ. ής Από καλλιεργ. καλλιεργ καλλιεργ. από Από καλλιερ Συνολ. ζωϊκά έκτασης. έκτασης έκτασης από 1989-91 1989- γήσιμης προϊόντα (1999- (1999-1997-99 1987-89 91 2001) 2001) γης - 1999 3096 15 39 13 18 92 (3) 2808 460 EU 393862.. 4187.. 70.. 8 78.. 3230 906 GR 4430 (19) 3527 (5) 47 (10) 37 125 (23) 3689 829

Εισερχόμενες ροές - Γεωργία Οργώσιμη & μόνιμως καλιεργήσιμη έκταση (000 εκτάρια) (2000) Αγροτικό δυναμικό Εργάτες % Συνολ ανά εργατικού εκτάριο δυναμικού καλλιεργ. (2001) έκτασης (2000) Χρήση τρακτέρ Αρ. τρακτέρ (2000) Τρακτέρ ανά 1000 εκτάρια καλλιεργ έκτασης (2000) Αρδεύσιμη έκταση ως ποσοστό της συνολικής καλλιεργή σιμης γης 2000 Μέση χρήση λιπασμάτων (Kg/εκτάριο καλλιεργ. έκτασης ) (2000) Καλλιεργήσιμη έκταση υπό οργανική διαχείριση Συνολ. % (εκτάρια) Συνολ. 2003 (2003) W 1497365 44,3 0,9 26409666 17,6 18,1 91,1 22811267 EU 305891 8,4 0,1 10982754 35,9 8,1 72,5 5236227.. GR 3854 16,2 0,2 243000 63,1 37,6 118,7 31118 0,6

Γεωργική παραγωγή Δημητριακά Αγροτική παραγωγή (1989-1991) Κατά Συνολ. κεφαλή (2002) (2002) Παραγωγή Συνολ. (000 μετρικοί τόνοι) (2002) % Διαφ. από 1992 Σοδειές Kg ανά % Διαφ. εκτάριο από 1992 (2002) Παραγωγή σπόρων Συνολ. % (000 Διαφ. μετρικοί Since τόνοι) 1992 2002 Παραγωγή ριζών & βολβών Παραγωγή κρέατος Συνολ. (μετρικοί (000 % Διαφ. τόνοι) 2001 μετρικοί από 1992 τόνοι) 2002 W 127 108 2029386 2,8 3083 10,8 55165 8,8 684729 13,6 236991142 EU 88 87 434433 10.1 3529 23.1 8330 (34.3 ) 127764 (15.2) 49796566 GR 101 97 4591 (8.8) 3543 (1.7) 41 (17.6) 877 (16.9) 497473

ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ

Για την συλλογή ενός τόνου καρπού ελιάς (8 ώρες) η αντίστοιχη κατανάλωση βενζίνης είναι 15,45 kg ή 21,16lt Τα καύσιμα που καταναλώνονται στον ελαιώνα είναι: 20 kg / δέντρο ετησίως κλαδιά και φύλλα ελιάς με 32% υγρασία (καύση βιομάζας) 1,7069lt πετρελαίου diesel / δέντρο ετησίως 0,18673 lt απλής βενζίνης / δέντρο ετησίως 21,16986 lt απλής βενζίνης / ανά τόνο συλλεγόμενου ελαιοκάρπου 100 KWh ηλεκτρικής ενέργειας / στρέμμα (15 δέντρα) ετησίως

Για την βενζίνη η συνολική ποσότητα είναι 30,5 lt / τόνο καρπού ή 22,27 kg για την εντατική καλλιέργεια και 33,6164 lt ή 24,54 kg για την παραδοσιακή. Πολλαπλασιάζοντας τους δείκτες εκπομπών με την κατανάλωση βενζίνης που αντιστοιχεί σε 1kg1 ελαιοκάρπου και 1kg1 ελαιολάδου προκύπτουν οι εκπομπές ρύπων για την παραγωγή αυτών των ποσοτήτων. Οι τιμές μέσα στις παρενθέσεις είναι για την εντατική καλλιέργεια

Εκπεμπόμενοι ρύποι CO 2 CO NMVOC NO X CH 4 SO 2 N 2 O Εκπομπές ρύπων από τους βενζινοκινητήρες Συντελεστές εκπομπών (gr ρύπου /kg καυσίμου) 2598,657 309,809 39,69 22,869 2,4676 0,4518 0,06951 Ρύποι σε gr ανά kg ελαιοκάρπου (gr/kg) 63,771(56,5359) 7,6027 (6,8994) 0,974 (0,8839) 0,5612 (0,5093) 0,0605 (0,0549) 0,011 (0,01) 0,0017 (0,0015) Ρύποι σε gr ανά kg ελαιολάδου (gr/kg) 318,86 (282,68) 38,014 (34,497) 4,87 (4,4195) 2,806 (2,5465) 0,3028 (0,2747) 0,055 (0,05) 0,0085 (0,0078)

Για το πετρέλαιο diesel που καταναλώνουν οι ελκυστήρες, η κατανάλωση ανά kg καρπού είναι 0,1138 kg καυσίμου και 0,07445 kg για την εντατική ελαιοκαλλιέργεια. Έτσι πολλαπλασιάζοντας τους δείκτες εκπομπών με την κατανάλωση πετρελαίου diesel,, μπορούμε να ανάγουμε τις εκπομπές ρύπων σε kg καρπού και ελαίου, όπως φαίνεται στον πιο κάτω πίνακα. Οι τιμές εντός παρενθέσεως αφορούν την εντατική καλλιέργεια.

Εκπομπές ρύπων από τους κινητήρες diesel Εκπεμπόμενος ρύπος Συντελεστές εκπομπών (gr ρύπου/kg καυσίμου) Ρύποι σε gr ανά kg ελαιοκάρπου (gr/kg) Ρύποι σε gr ανά kg ελαιολάδου (gr/kg) CO 2 3061,111 348,3544 (227,8997) 1741,772 (1139,498) CO 15,5203 1,7662 (1,1555) 8,831 (5,7774) NMVOC 4,06682 0,4628 (0,30277) 2,314 (1,5139) NO X 25,33462 2,883 (1,8862) 14,4154 (9,4308) CH 4 0,311236 0,03542 (0,02317) 0,1771 (0,11585) SO 2 5,4155 0,6163 (0,4032) 3,0814 (2,016) N 2 O 0,12449 0,014167 (0,009268) 0,07083 (0,004634)

Η τελευταία πηγή αερίων ρύπων είναι η ηλεκτροπαραγωγή, σε ένα μικρό μέρος της οποίας αντιστοιχεί η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος για την άρδευση του ελαιώνα. Η συνολική ετήσια κατανάλωση είναι 100 KWh / στρέμμα ή 6,6 KWh / ελαιόδεντρο. Με ποσότητα καρπού στο ελαιόδεντρο 30 και 40 kg κάθε δύο χρόνια για τους δύο τύπους καλλιέργειας (χρειάζονται αντιστοίχως 66,666 και 50 δέντρα για την παραγωγή ενός τόνου καρπού), προκύπτουν οι εκπομπές ανά kg καρπού και ελαίου που παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα

Εκπομπές ρύπων από την ηλεκτροπαραγωγή Εκπεμπόμενος ρύπος Δείκτης εκπομπής (gr/kwh) Εκπομπές ανά kg καρπού (gr/kg) Εκπομπές ανά kg ελαιολάδου (gr/kg) CO 2 1279,35 568,5938 (426,4457) 2842,969 (2132,228) CO 0,1924 0,0855 (0,0641) 0,4275 (0,32) NO X 3,1549 1,402 (1,0516) 7,0102 (5,2581) SO 2 10,984 4,8813 (3,661) 24,4064 (18,3048) CH 4 11,6896 5,1953 (3,8965) 25,9764 (19,4824) NMVOC 0,0385 0,0171 (0,0128) 0,0855 (0,06416) N 2 O 0,0128 0,0057 (0,00436) 0,02844 (0,0213) σωματίδια 2,6668 1,1851 (0,8888) 5,9256 (4,444)

Το σύνολο των αερίων ρύπων που παράγονται στον ελαιώνα σε ποσότητες ρύπου ανά kg καρπού και ανά kg ελαιολάδου φαίνονται στον πίνακα που ακολουθεί. Η αναγωγή έγινε με την παραδοχή ότι το δέντρο αποδίδει 40 kg ελαιοκάρπου κατά μέσο όρο (εντατική καλλιέργεια) Εκπεμπόμενος ρύπος NMVOC N 2 O Σωματίδια Σύνολο εκπεμπόμενων ρύπων Ποσότητα (gr/kg καρπού) CO 2 1832,8813 9164,4065 CO 8,119 40,595 NO X 3,4471 17,2355 SO 2 4,0742 20,371 CH 4 3,97462 19,8731 1,19947 0,015178 0,8888 Ποσότητα (gr/kg ελαίου) 5,99735 0,07589 4,444

Στο Γράφημα σχηματοποιείται η συμμετοχή των τεσσάρων πηγών αέριας ρύπανσης που εμφανίζονται στον ελαιώνα, στο σύνολο των εκπομπών κάθε ρύπου ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΚΑΘΕ ΠΗΓΗΣ ΣΤΙΣ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% CO2 CO NOX SO2 CH4 NMVOC N2O Καύση απόκλαδων Βενζινοκινητήρες Ελκυστήρες Ηλεκτρική ενέργεια

Στο Γράφημα φαίνονται και οι αντίστοιχες τιμές των εκπομπών (εκτός του CO 2 ) για 1 kg ελαιολάδου, από κάθε πηγή εκπομπής ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΡΥΠΩΝ ΣΤ ΟΝ ΕΛΑΙΩΝΑ (gr/kg 35 ελαιολάδου) 30 25 20 15 10 5 0 CO NOX SO2 CH4 NMVOC N2O σωματίδια Βενζινοκινητήρες Ελκυστήρες Ηλεκτρική ενέργεια

Οι ρύποι SO 2, CH 4, N 2 O και σωματίδια προέρχονται κατά κύριο λόγο από την ηλεκτροπαραγωγή, ενώ στην εκπομπή του CO 2 συνεισφέρει η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στον ίδιο βαθμό με όλες τις άλλες πηγές μαζί. Το CO και οι NMVOC προέρχονται κυρίως από τους βενζινοκινητήρες, ενώ τα NOx από τους κινητήρες diesel των ελκυστήρων. Το CO που εκπέμπεται κυρίως από τους βενζινοκινητήρες είναι ο ρύπος με το μεγαλύτερο ρυθμό εκπομπής, ενώ ακολουθούν το CH 4 και το SO 2 από την ηλεκτροπαραγωγή και σε μικρότερο βαθμό τα NO x από τους κινητήρες diesel Για την αναγωγή των συστατικών σε ποσότητες ανά τόνο ελαιοκάρπου, θα χρησιμοποιηθούν οι δείκτες παραγωγής αποβλήτων Α1 = 0,7 m³ ³ / tn καρπού για τα πιεστήρια, και Α2 = 1,3 m³ ³ / tn καρπού για τα decanter.. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα

Σύσταση υγρών αποβλήτων ελαιουργείων Παράμετρος BOD5 (gr/) COD (gr/) Οργανικό και αμμωνιακό άζωτο (grn/) Ολικά στερεά(g/) Αιωρούμενα στερεά (g/) Ζάχαρα (g/) Φωσφόρος (g/) Έλαιο (g/) PH Ειδικό βάρος Ξηρή ουσία (g/) Πιεστήρια (/l αποβλήτων) 40-100 60-130 0,8-3,2 64-120 0,6-24 2-7 Ίχνη-1,4 0,3-8,9 4,2-7 1,05 130 Decanter (/l αποβλήτων) 20-44 25-60 0,27-0,64 14-45 0,4-22 0,5-2 0,02-0,2 5-23 4,7-5,3 1,02 60 (/kg καρπού) 26-70 42-91 0,35-2,24 18,2-84 0,42-28,6 0,65-4,9 Ίχνη-0,98 0,21-29,9 4,2-7 1,02-1,1 78-91 (/l ελαιολάδου) 130-350 210-455 1,75-11,2 91-420 2,1-143 3,25-24,5 <4,9 1,05-129,5 21-35 5,1-5,5 390-454

Η παραγωγή αερίων ρύπων όπως προαναφέρθηκε προκαλείται από δύο παράγοντες : την καύση του πυρηνόξυλου στον λέβητα και την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Η εξαντλημένη ελαιοπυρήνη όπως αυτή παραλαμβάνεται από τα πυρηνελαιουργεία έχει θερμογόνο δύναμη 4600 Kcal / kg ή 19260,2 KJ / kg ή 5,35 KWh / kg.. Με κατανάλωση 50 kg / τόνο ελαιοκάρπου οι εκπομπές ρύπων μπορούν να αναχθούν σε kg καρπού και ελαιολάδου

Εκπομπές ρύπων στους λέβητες Εκπεμπόμενος ρύπος Ποσότητα (gr) ανά KWh gr ρύπων ανά kg ελαιοκάρπου gr ρύπων ανά kg ελαιολάδου CO 2 109,3822-119,159 68,3302-69,7426 341,651-348,713 CO 0,4-4 0,107-1,070 0,535-5,350 NO x 0,14-0,5 0,03745-0,13375 0,18725-0,66875 SO 2 0,4-0,6 0,107-0,1605 0,535-0,8025 HCl 0,05-0,3 0,013375-0,08025 0,066875-0,40125 Πολυαρωματικοί HC 0,4-1 0,107-0,2675 0,535-1,3375 Διοξίνες 0,1-1*10-8 0,2675-2,675*10-9 1,3375-13,375*10-9 Σωματίδια 0,01-0,3 0,002675-0,08025 0,013375-0,40125

Εκπομπές ρύπων κατά την ηλεκτροπαραγωγή Εκπεμπόμενος ρύπος Δείκτης εκπομπής (gr/kwh) Εκπομπές ανά kg καρπού (gr/kg) Εκπομπές ανά kg ελαιολάδου (gr/kg) CO 2 1279,35 40,9392 204,696 CO 0,1924 0,00616 0,03078 NO X 3,1549 0,10096 0,50478 SO 2 10,984 0,35149 1,7574 CH 4 11,6896 0,374067 1,870336 NMVOC 0,0385 0,00123 0,0062 N 2 O 0,0128 0,0004096 0,002048 Σωματίδια 2,6668 0,0853376 0,426688

Συνολικές εκπομπές ρύπων από τα ελαιουργεία Εκπεμπόμενος ρύπος Σύνολο εκπομπών σε gr ρύπων / kg ελαίου στο ελαιουργείο Ποσότητα ετήσιων εκπομπών για το σύνολο των ελαιουργείων (tn) CO 2 CO 0,56578-5,38078 243,2854-2313,7354 NO X 0,69203-1,17353 297,5729-504,6179 SO 2 2,2924-2,5599 985,732-1100,757 CH 4 1,870336 804,24448 HC γενικά HCl N 2 O Διοξίνες Σωματίδια 536,347-553,409 0,5412-1,3437 0,066875-0,40125 0,002048 1,3375-13,375*10-9 0,44-0,8279 230629,21-237965,87 232,716-577,791 28,75625-172,5375 0,88064 0,575125-5,75145 189,2-355,997

η συμμετοχή των δύο πηγών αερίων ρύπων στο σύνολο φαίνεται πιο κάτω. Οι ποσότητες εκπομπών αντιστοιχούν στην παραγωγή ενός κιλού ελαιολάδου ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΜ Μ ΕΤΟΧΗΣ ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ ΣΤΙΣ ΕΚΠΟΜ ΠΕΣ 100% 80% 60% 40% 20% 0% CO2 CO NOX SO2 HCl HC Διοξίνες Σωματίδια CH4 N2O Καύση πυρηνόξυλου Ηλεκτρική ενέργεια

η ποσότητα των εκπεμπόμενων ρύπων (πλην CO 2 ) που αντιστοιχεί στην παραγωγή ενός κιλού ελαιολάδου, καθώς και η προέλευση των ρύπων. ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΡΥΠΩΝ ΣΤ Ο ΕΛΑΙΟΥΡΓΕΙΟ (gr/kg ελαιολάδου) 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 CO NOX SO2 HCl HC Διοξίνες Σωματίδια CH4 N2O Καύση πυρηνόξυλου Ηλεκτρική ενέργεια

ΚΑΝΟΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 φαινόμενο θερμοκηπίου όξινη βροχή ευτροφισμός αιθαλομίχλη Ελαιώνας Ελαιουργείο Σύνολο

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 φαινόμενο θερμοκηπίου όξινη βροχή ευτροφισμός αιθαλομίχλη Ελαιώνας Ελαιουργείο Σύνολο

Είναι προφανής η επίπτωση των διαδικασιών παραγωγής ελαιοκάρπου που συντελούνται στον ελαιώνα στην δημιουργία του φαινομένου του θερμοκηπίου και της όξινης βροχής, ενώ αντίθετα το ελαιουργείο συμμετέχει με τα υγρά απόβλητα στην δημιουργία του φαινομένου του ευτροφισμού. Οι ρύποι που εκπέμπονται στον ελαιώνα οδηγούν στην δημιουργία αιθαλομίχλης περισσότερο από αυτούς του ελαιουργείου. Μετά την αξιολόγηση είναι δυνατή η σύγκριση των επιπτώσεων της διαδικασίας επί των φαινομένων που εξετάζονται.

ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ 1,8 2 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 ελαιώνας ελαιουργείο σύνολο φαινόμενο θερμοκηπίου όξινη βροχή ευτροφισμός αιθαλομίχλη

ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ (ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ) 10 8 6 4 2 0 ελαιώνας ελαιουργείο σύνολο φαινόμενο θερμοκηπίου ευτροφισμός όξινη βροχή αιθαλομίχλη

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΘΑ ΠΑΙΖΕΙ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟ ΡΟΛΟ ΣΤΙΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ, ΜΕ ΚΥΡΙΟ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ, ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΟΔΗΓΗΣΟΥΝ ΣΕ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΦΙΛΙΚΕΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΘΑ ΠΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΟ ΘΕΜΕΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΒΙΩΣΙΜΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ