ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ & ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΣΤΡΑΚΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ & ΤΗΝ ΟΣΤΡΑΚΟΑΛΙΕΙΑ ΣΤΡΑΤΟΣ ΚΑΜΠΟΥΡΗΣ Alpha MENTOR - ΝΕΑΡΧΟΣ
ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ: Η δραστηριότητα Υψηλής Υψηλό τονάζ ποιότητας αλιεύματα Συμβατικά εργαλεία παράκτιας αλιείας Παραδοσιακά εργαλεία Υψηλότερη παρουσία εμπορικών ειδών δίθυρων μαλακίων (μαζί με τους κόλπους Καλλονής & Γέρας Λέσβου) Υψηλό τονάζ Συνεχώς μειούμενα σε είδη και ποσότητες ΔΙΒΑΡΙΑ ΘΥΝΕΙΑ (νταλιάνια) Έναρξη 1960 Συνεχώς μειούμενες ποσότητες και είδη Σε ύφεση με προβλήματα
ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ: Η εξέλιξη της δραστηριότητας Μαζικές εξαλιεύσεις αχιβάδας Ruditapes decussatus έως 1983/70 /70-75 75tn Μαζικές εξαλιεύσεις στρειδιού Ostrea edulis έως 1988/ 2500 2500tn Μαζικές εξαλιεύσεις κυδωνιού Venus verrucosa 1100-1300tn 1300tn έως σήμερα Περιορισμένες μικροποσότητες χτενιού Flexopecten glaber 1995 Απαγόρευση αλίευσης χαβάρου Modiolus barbatus Εξαλιεύσεις τελλίνας Tellina spp. σε μικροποσότητες έως σήμερα Έναρξη 1960 (πασσαλωτές μονάδες) Εισαγωγή long-line line 1980 (πλωτές µονάδες) Διακύμανση της παραγωγής (διάστημα 1999-2009) με ανώτατη τιμή το 2006 και κατώτερη 1999
ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ: Χαρακτηριστικά φθίνουσας πορείας Πλήρης απουσία ορισμένων εμπορικών ειδών Περιορισμένα αποθέματα Μείωση συνολικού όγκου αλιευμάτων Όγκος παραγωγής Ποιοτικά χαρακτηριστικά Τιμή προϊόντος Απουσία ολοκληρωμένων διαχειριστικών μέτρων Υπεραλίευση Ηγετική θέση της μυδοκαλλιέργειας (οικονομική βάση) απέναντι στην οστρακοαλιεία Μονοκαλλιέργεια (ευάλωτα χαρακτηριστικά) Απουσία οποιουδήποτε συστήματος παρακολούθησης της ποιότητας Έλλειμμα προστιθέμενης αξίας Μερικώς αναποτελεσματική αντιμετώπιση της υγιεινής του προϊόντος στην αγορά
ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ: Διαχρονικά και επίκαιρα ερωτήματα για την οστρακοκαλλιέργεια 1ο: Γιατί η μονοκαλλιέργεια αποτελεί μονόδρομο; Πόσο ασφαλής επιλογή είναι και για το μέλλον; Αρκούν τα επιχειρήµατα: Αποδοτική και χαμηλού κόστους επένδυσης; Ποιας τάξης απόδοσης όταν οι παραγωγοί διαμαρτύρονται; Ανταγωνιστικό παραγωγικό κέντρο με εξαγωγικό προσανατολισμό; Δεν υπάρχει δυνατή εναλλακτική καλλιέργεια; Για πόσο διάστημα ακόμα με αυτή την ποιότητα και αυτές τις τιμές; Πότε επιχειρήθηκε και με ποια αποτελέσματα;
ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ: Διαχρονικά και επίκαιρα ερωτήματα για την οστρακοκαλλιέργεια Υπάρχουν εναλλακτικά σενάρια σε περίπτωση κατάρρευσης της μυδοκαλλιέργειας; Το παράδειγμα της Γαλλίας: επισφάλεια της μονοκαλλιέργειας ετοιμότητα και ευελιξία αλλαγής στην εκτροφή ειδών Εμείς διαθέτουμε εναλλακτική λύση; Σε ποιόν ανήκει η ευθύνη; (πολυκαλλιέργεια, εναλλακτικά σενάρια εκτροφής, κλπ) Σε επίπεδο ανταγωνιστικής θέσης στο διεθνές περιβάλλον του κλάδου Επίπεδο δημιουργίας εισοδήματος Πολιτεία (υπουργεία, Π.Α., υπηρεσίες) Παραγωγοί Πως εκφράζονται οι διαθέσεις των παραγωγών; Επιμονή σε υφιστάμενες μεθόδους και διαδικασίες Ανασφάλειες και αρνήσεις σε καινοτομίες Μικρή οικονομική βάση
ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ: Διαχρονικά και επίκαιρα ερωτήματα για την οστρακοκαλλιέργεια Πόσο λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι εξελίξεις στο ανταγωνιστικό περιβάλλον; Κατάρρευση του κεντρικού κορμού της Περιορισμός Γαλλικής αγοράς στρειδοκαλλιέργειας στη Γαλλία και αντικατάστασης με μυδοκαλλιέργεια Αύξηση ανταγωνισμού Συνεχής τάση ανάπτυξης της μυδοκαλλιέργειας στην Τουρκία
ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ: Διαχρονικά και επίκαιρα ερωτήματα για την οστρακοκαλλιέργεια 2ο: Ποια/ποιες επιστημονική τεκμηρίωση δίνεται για τη φθίνουσα πορεία της οστρακοκαλλιέργειας (μυδοκαλλιέργειας); Εικασίες και επιμέρους ερμηνείες Υπερβολικός αριθμός μονάδων τονάζ κίνηση ρευµάτων Εκφυλισμός είδους (αυθαίρετη μεταφορά γόνου) Αύξηση ρύπων (διασυνοριακή ρύπανση, πλοία KFOR, ΒΙΠΕ Σίνδου, κ.α.) Εμφάνιση τοξικού φυτοπλαγκτού ΕΚΘΕ (η παραγωγή ουδέποτε έφτασε τα όρια της φέρουσας ικανότητας) Κλιματικές αλλαγές (κατανάλωση ενέργειες για προσαρμογή) Όλα τα παραπάνω ή επιμέρους συνδυασμοί τους Πειστική εξήγηση/εις με επιστημονικό υπόβαθρο δεν υπάρχει/ουν ΛΥΣΗ: προφανής ανάγκη ενός προγράμματος αξιολόγησης και παρακολούθησης Ποια είναι η δυσκολία υπαγωγής σε χρηματοδοτήσεις; Απαιτήσεις ενός μεσομακρυπρόθεσμου προγράμματος Οι επιλογές του ΕΠΑΛ (χρηµατοδοτεί έργα διάρκειας µόνο 18-22 µηνών)
ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ: Διαχρονικά και επίκαιρα ερωτήματα και ζητήματα για την οστρακοκαλλιέργεια και την οστρακοαλιεία 3ο: Γιατί δεν ενισχύεται η δημιουργία προστιθέμενης αξίας; Με ελάχιστες εξαιρέσεις, τα προϊόντα προωθούνται απευθείας από τη θάλασσα στη χονδρική αγορά τρίτων (χωρών) ΠΡΙΝΤΖΟΣ Καθολική σχεδόν απουσία υπεραξίας (όπως αποτυπώνεται από τις παρακάτω συσκευασίες που αφορούν προώθηση των προϊόντων από εταιρίες του εξωτερικού): Αδυναμία προσδιορισμού φήμης προϊόντος/ντων
ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ: Διαχρονικά και επίκαιρα ερωτήματα και ζητήματα για την οστρακοκαλλιέργεια και την οστρακοαλιεία Το έλλειμμα της προστιθέμενης αξίας Πώληση στον τόπο παραγωγής Μύδι (σάκους 0,55-0,60 0,60 /kgr) (αρμαθούς 0,45-0,60 0,60 /kgr) Ιταλία ΧΟΝ ΡΙΚΗ ΛΙΑΝΙΚΗ 1,20-1,30 3,80-4,50 Γαλλία ΧΟΝ ΡΙΚΗ ΛΙΑΝΙΚΗ 1,00-1,40 4-5,00 Χάβαρο (χύδην 1,20-1,80 1,80 /kgr) 8-10,00 /kgr 14-18,00 /kgr Κυδώνι (χύδην 7-8,00 8,00 /kgr) 12-13,00 /kgr 17-20,00 /kgr 12-13,50 /kgr 18-22,00 /Kgr Σημ: δαπάνες μεταφορικών ανά kgr 0,10,, Κ.Α.Ο. - συσκευασίας 0,15-0,20 0,20, άλλες δαπάνες 0,10-0,20 0,20, 0,10-0,15 0,15 προστιθέμενη αξία ηλαδή απώλεια αξίας της τάξης 30-35% στην τιµή χονδρικής
ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ: Διαχρονικά και επίκαιρα ερωτήματα και ζητήματα για την οστρακοκαλλιέργεια και την οστρακοαλιεία 4o: Υπάρχει πολιτική υποστήριξης κατ ελάχιστο της σημερινής θέσης του κλάδου και σχεδιασμός ενίσχυσης του στο άμεσο μέλλον με στοχευμένες και μετρήσιμες πολιτικές; Αν ναι; Πως ερμηνεύονται Ακύρωση τοπικών πρωτοβουλιών (εκτατική καλλιέργεια κυδωνιού, οστρακογεννητικός σταθμός); Απαξίωση και αργία αλίευσης αποθεμάτων εμπορικών ειδών (ΕΠΑΛ, διαχείριση χαβάρων); Απουσία σχεδίων και εφαρμογών ανάκαμψης πληθυσμών εμπορικών ειδών; Απουσία ολοκληρωμένων διαχειριστικών σχεδίων (σε επίπεδα ζωνών, ειδών); Μήπως αποτελεί λύση η αναβάθμιση του ρόλου του φορέα Π.Ο.Α.Υ.; (Αποκ. Διοίκηση, ΕΠ.Χ.Σ.Α.Α.Υ., Περιφέρεια, Ο.Τ.Α. και παραγωγοί)
ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ: Διαχρονικά και επίκαιρα ερωτήματα και ζητήματα για την οστρακοκαλλιέργεια και την οστρακοαλιεία 5o: Υπάρχει σοβαρό πρόβληµα συνοχής και συνεργασίας των εµπλεκοµένων! Γιατί δεν αντιµετωπίζεται η de facto αντίληψη αντιπαράθεσης υπηρεσιών, παραγωγών, εµπόρων; Το σύστηµα επιτήρησης των ζωνών, λειτουργεί: Αντιµετωπίζεται µε επάρκεια η αµφισβήτηση της υγιεινής των προϊόντων; Μήπως έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του, με τη μορφή που σήμερα εφαρμόζεται; Υπάρχει σχεδιασμός αναβάθμισής του; Υπάρχουν περιθώρια αποτελεσματικότερης εφαρμογής, σε συνδυασμό με ευελιξία και ταχύτητα; Δεδομένης της πτώσης της εσωτερικής κατανάλωσης, αρκούν οι πολιτικές marketing; Μήπως απαιτούνται κάθετες και δραστικές πρωτοβουλίες; Π.χ. με τη διαφοροποίηση του χαρακτηρισμού των ζωνών παραγωγής και αλίευσης;