ΚαλλιOΠη ΕμμανουηλIδου Ψυχολογία της διατροφής Πώς οι διατροφικές συνήθειες αντανακλούν τον συναισθηματικό μας κόσμο
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος Εισαγωγή Η διατροφή στη ζωή μας Πώς σχετίζεται η επιστήμη της ψυχολογίας με τη διατροφή; ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Ψυχολογία και διατροφή: θεωρητική προσέγγιση Η βιοχημεία της τροφής και τα συναισθήματά μας - οι νευροδιαβιβαστές Συνθήκες της ζωής, διατροφή και λειτουργία των νευροδιαβιβαστών Συναισθηματική ανάπτυξη του ανθρώπου σε σχέση με τη διατροφή του και η οικογενειακή και κοινωνική διάσταση της τροφής: Ο θηλασμός και το τάισμα Πρόσληψη τροφής και ανάπτυξη της προσωπικότητας: βρεφική και παιδική ηλικία Η εφηβική ηλικία: συναισθηματικές αλλαγές, διατροφή και εικόνα σώματος Η οικογενειακή ζωή και το φαγητό Μάθηση και διατροφή Οι επικρατέστερες θεωρίες μάθησης σε συνάρτηση με τη διατροφή Η κοινωνική και πολιτισμική διάσταση του φαγητού Διαφήμιση και τροφή Εξωτερικά ερεθίσματα του περιβάλλοντος και ποσότητα τροφής που καταναλώνεται Η πείνα και ο κορεσμός Η ψυχογενής δυσλειτουργία της αίσθησης της πείνας Η ψυχογενής δυσλειτουργία της αίσθησης του κορεσμού Η όρεξη και η αυθυποβολή Η όρεξη για φαγητό ως θρησκευτικό ή ηθικό παράπτωμα Κατανάλωση τροφής και εξάρτηση ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Όταν η κατανάλωση της τροφής γίνεται προβληματική Οι διαταραχές πρόσληψης της τροφής: μια πρώτη προσέγγιση Τι προκαλεί τις διαταραχές πρόσληψης της τροφής; Διαταραχές πρόσληψης της τροφής: επιδημιολογικά στοιχεία και συννοσηρότητα Η ψυχογενής ανορεξία Εισαγωγικά
Περιγραφή της ψυχογενούς ανορεξίας Διαφορική διάγνωση της ψυχογενούς ανορεξίας Η προσωπικότητα και το ψυχολογικό προφίλ του ανορεξικού ασθενή Εμφάνιση και εξέλιξη της ψυχογενούς ανορεξίας Επιπτώσεις της ψυχογενούς ανορεξίας Διαταραχές υπερφαγίας: νευρική βουλιμία και ανορεξία Εισαγωγικά Η βουλιμία Διαγνωστικά κριτήρια και γενικά γνωρίσματα της βουλιμίας Διαφορική διάγνωση της βουλιμίας Τι προσφέρουν στον βουλιμικό οι αντισταθμιστικές συμπεριφορές; Οι επιπτώσεις της βουλιμίας στην υγεία Η υπερφαγία Σχέση της υπερφαγίας με τη βουλιμία Διαγνωστικά κριτήρια της υπερφαγίας Η προσωπικότητα και το ψυχολογικό προφίλ του βουλιμικού και του υπερφαγικού ασθενή Ο καταναγκαστικός και ο επεισοδιακός χαρακτήρας της υπερφαγίας Τα υπερφαγικά επεισόδια στη βουλιμία και στην υπερφαγία Η ποσότητα και το είδος της τροφής στα υπερφαγικά επεισόδια Επιπτώσεις της υπερφαγίας Διαταραχές πρόσληψης τροφής στην παιδική ηλικία Διαταραχές πρόσληψης τροφής μη προσδιοριζόμενες αλλιώς: γυναικεία αθλητική τριάδα, περμαρέξια, αλκοολική ανορεξία, ορθορεξία, μεγαλορεξία. Το σύνδρομο νυχτερινής πρόσληψης τροφής Ψυχικές διαταραχές και νοσήματα που σχετίζονται με την πρόσληψη τροφής Αλλοτριοφαγία- Pica Δυσμορφοφοβία Φοβία του φαγητού Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου Ψυχολογία και σακχαρώδης διαβήτης Η καχεξία Αγχώδεις διαταραχές και η σχέση τους με τη διατροφή Άλλες καταστάσεις που επηρεάζουν το σωματικό βάρος Απεξάρτηση από τον καπνό Παρενέργειες από φάρμακα Έμμηνη ρύση Εμμηνόπαυση Εγκυμοσύνη
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ Αντιμετώπιση των διαταραχών πρόσληψης τροφής και επαγγελματική υποστήριξη σε θέματα διατροφής Αυτοβοήθεια ή επίσκεψη σε επαγγελματία; Διαιτολογική-διατροφολογική προσέγγιση Νοσοκομειακή περίθαλψη Διαγνωστικά και υποστηρικτικά μέσα Η έννοια της διάγνωσης - διευκρινίσεις Η χρήση ερωτηματολογίων και τεστ αξιολόγησης διαταραχών πρόσληψης τροφής Η διαγνωστική συνέντευξη Το διατροφικό ημερολόγιο Επανεκπαίδευση της επαφής με τη λειτουργία της πείνας και του κορεσμού: βιολογική πείνα/ συναισθηματική πείνα Το ιστορικό του βάρους οπτικοποιημένο Αξιολόγηση της εικόνας σώματος Γιατί ο υπέρβαρος ή ο παχύσαρκος «κολλάει» στα ίδια κιλά; Οι δίαιτες: προβλήματα και σημεία που πρέπει να προσέξει ο ειδικός Η αναβλητικότητα στις δίαιτες-ψυχολογική ερμηνεία Η αναποτελεσματικότητα της δίαιτας Η υποστήριξη στην αποκωδικοποίηση των «απαγορευμένων» τροφών «Εσωτερικές φωνές»- μια άσκηση για την ψυχογενή ανορεξία Ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις στις διαταραχές πρόσληψης τροφής Ψυχανάλυση (ψυχοδυναμική θεωρία) Συμπεριφοριστική προσέγγιση Γνωσιακή-συμπεριφοριστική προσέγγιση Λογικο-θυμική συμπεριφοριστική θεραπεία Θεραπεία μέσω της τέχνης Προσωποκεντρική θεραπεία Συνδιαλεκτική ανάλυση Θεραπεία Gestalt Οικογενειακή θεραπεία Συστημική θεραπεία Ομαδική θεραπεία Η σημασία της πρόληψης Η πρωτογενής πρόληψη Η δευτερογενής πρόληψη Ο ρόλος των γονέων στην πρόληψη και την αντιμετώπιση προβλημάτων στην πρόσληψη τροφής του παιδιού
Γενικά συμπεράσματα επίλογος Παράρτημα: μαρτυρίες πασχόντων Βιβλιογραφία πηγές