Τι είναι ανθρακικό αποτύπωμα Το ανθρακικό αποτύπωμα είναι το μέτρο της συνολικής ποσότητας των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα που παράγονται άμεσα ή έμμεσα από μία δραστηριότητα είτε συσσωρεύεται κατά τα στάδια ζωής ενός προϊόντος, ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας. Ατομικό ανθρακικό αποτύπωμα Ποσό και είδος ενέργειας που καταναλώνει το άτομο στην οικία του (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο, υγραέριο κ.ά.). Τρόπο μετακίνησης (ΜΜΜ, αυτοκίνητο, τρένο κ.ά.). Ποσότητα σκουπιδιών και επίπεδα ανακύκλωσης. Είδος και πλήθος οικιακών συσκευών. Είδος ένδυσης. Είδος φαγητού που καταναλώνει
Ανθρακικό αποτύπωμα επιχειρήσεων και οργανισμών Είδος επιχείρησης. Πλήθος εργαζομένων. Είδος και ποσότητα ενέργειας που καταναλώνει. Εξοπλισμός επιχείρησης. Πλήθος και είδος οχημάτων επιχείρησης, καθώς και αριθμόςτρόπος μετακινήσεων.
Ανθρακικό αποτύπωμα χώρας Εισαγωγές/ εξαγωγές: Καταγράφονται οι ποσότητες του CO2 που εκπέμπονται κατά τη διαδικασία των εισαγωγών / εξαγωγών εμπορευμάτων μιας χώρας. Κεφάλαιο: Καταγράφονται οι ποσότητες CO2 που αφορούν τον τριτογενή ιδιωτικό τομέα της χώρας. Κυβέρνηση: Καταγράφονται οι ποσότητες CO2 που εκπέμπονται από τις δραστηριότητες της κυβέρνησης της χώρας. Νοικοκυριά: Καταγράφονται οι εκπομπές του CO2 που αφορούν το σύνολο των νοικοκυριών της χώρας. Οι εκπομπές αυτές χωρίζονται σε άμεσες, οι οποίες αφορούν κυρίως τις μεταφορές και τη θέρμανση και τις έμμεσες.
Κατηγοριοποιήσεις εκπομπών CO2
Φορείς Υπολογισμού Ανθρακικού Αποτυπώματος Carbon Footprint Εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δυνατότητα υπολογισμού του ανθρακικού αποτυπώματος τόσο σε ιδιώτες όσο και σε μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις. Επιτρέπει στους ενδιαφερομένους (ιδιώτες και επιχειρήσεις) την καταγραφή της ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα που θέλουν να αντισταθμίσουν και τους προτείνει αντίστοιχες επενδύσεις. Carbonfund.org Εδρεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ίδιες δυνατότητες με την Carbon Footprint. Επιπλέον, διαθέτει εφαρμογή η οποία παρουσιάζει το μέσο κόστος που απαιτείται για την αντιστάθμιση διαφόρων τομέων δραστηριοτήτων και ενημερώνει το χρήστη σχετικά με το ποσό που απαιτείται για να επιτευχθεί η αντιστάθμιση αυτή.
Φορείς Υπολογισμού Ανθρακικού Αποτυπώματος Carbonica Εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ίδιες δυνατότητες με την Carbon Footprint. Επιπλέον, διαθέτει δυνατότητα «γρήγορης» αντιστάθμισης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα τόσο σε ιδιώτες όσο και σε επιχειρήσεις, χωρίς να προαπαιτείται ο υπολογισμός του αντίστοιχου ανθρακικού αποτυπώματος. Δυνατότητα να καθορίσουν οι ενδιαφερόμενοι το πλήθος των ετών για το οποίο επιθυμούν να κάνουν αντιστάθμιση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Φορείς Υπολογισμού Ανθρακικού Αποτυπώματος ClimateCare Εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ίδιες δυνατότητες με την Carbon Footprint. Επιπλέον, διαθέτει δυνατότητα «γρήγορης» αντιστάθμισης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα τόσο σε ιδιώτες όσο και σε επιχειρήσεις, χωρίς να προαπαιτείται ο υπολογισμός του αντίστοιχου ανθρακικού αποτυπώματος. Terrapass Εδρεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ίδιες δυνατότητες με την Carbon Footprint. Επιπλέον, προσφέρει σε εβδομαδιαίο επίπεδο συμβουλές για τη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα.
WWF Eco2nomy Ηλεκτρονικό παιχνίδι εκτίμησης του ενεργειακού αποτυπώματος ενός νοικοκυριού, δηλαδή πόσο διοξείδιο του άνθρακα (CO2) εκλύουν στην ατμόσφαιρα οι καθημερινές συνήθειες των ενοίκων που σχετίζονται με την κατανάλωση ενέργειας. Ενδεικτική εικόνα για το πόση ενέργεια καταναλώνεται και σε πόσες εκπομπές CO2 αντιστοιχεί, καθώς και συμβουλές για το πώς θα μπορούσατε να αποφευχθεί ένα μέρος αυτών με ταυτόχρονη εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων. Στόχος του είναι να επικοινωνήσει στο κοινό σε ποιο βαθμό είναι υπεύθυνο για το CO2 που συγκεντρώνεται στην ατμόσφαιρα και να το ευαισθητοποιήσει ως τη συμβολή τους στην επίλυση του με μικρές αλλαγές σε καθημερινές συνήθειες.
Γιατί είναι σημαντικό? ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη Στην Ελλάδα θα κυμανθεί από 3.1 έως 5.1 o C μέχρι το τέλος του αιώνα, με τα μεγάλα αστικά κέντρα και την Κρήτη να βιώνουν εντονότερα το φαινόμενο. Ζέστη και λιγότερες βροχές Ακραία καιρικά φαινόμενα ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Αύξηση της στάθμης της θάλασσας. Μέχρι και 5 εκατοστά ανά δεκαετία, με τη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη να πλήττονται εντονότερα
Ποια είναι η κατάσταση στην Ελλάδα σήμερα (ΥΠΕΚΑ, 2012)
Τα οφέλη της κρίσης Οι συνολικές εκπομπές CO2 στην Ελλάδα είναι σε πτωτική πορεία από το 2007. Σε πτωτική πορεία είναι και οι εκπομπές σε επίπεδο ΕΕ Οι πτώση των εκπομπών στην Ελλάδα οφείλεται κυρίως στην μείωση της ηλεκτροπαραγωγής Η πτώση αυτή είναι συγκυριακή η ανάκαμψη της οικονομίας αναμένεται να οδηγήσει σε νέα άνοδο των εκπομπών
Η Ευρωπαϊκή πολιτική Η ΕΕ έχει αναλάβει μονομερή δέσμευση να επιτύχει μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 20% έως το 2020, σε σχέση με το 1990. Ο στόχος, υπό προϋποθέσεις μπορεί να γίνει και 30% Τα μέτρα που υιοθετήθηκαν αφορούν (στόχος 20-20-20): Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 20% κάτω από τα επίπεδα του 1990 20% της κατανάλωσης ενέργειας της ΕΕ να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές Μείωση κατά 20% στη χρήση πρωτογενούς ενέργειας σε σύγκριση με τα προβλεπόμενα επίπεδα μέσω τη βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης
Οι μηχανισμοί του Κιότο ο Πρωτόκολλο του Κιότο προβλέπει τρεις μηχανισμούς μέσω των οποίων οι χώρες δύνανται να επιτύχουν μείωση των εκπομπών τους. Οι μηχανισμοί αυτοί είναι η εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών, τα προγράμματα Κοινής Εφαρμογής (JI) και οι Μηχανισμοί Καθαρής Ανάπτυξης (CDM). Σε Κοινοτικό επίπεδο η εμπορία εκπομπών ξεκίνησε το 2005 με την δημιουργία του Κοινοτικού συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου Το κοινοτικό σύστημα εμπορίας ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 2005 και κάλυπτε εκπομπές μόνο CO2 από μεγάλες σταθερές πηγές Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε το 2007 ενώ η δεύτερη αφορά την περίοδο 2008-2012. Η τρίτη φάση αφορά τα έτη 2013-2020 και περιλαμβάνει και τις αεροπορικές εταιρείες που εμπίπτουν στα κριτήρια της Οδηγίας.
Οι μηχανισμοί του Κιότο μηχανισμός κοινής εφαρμογής (joint implementation) Υπάρχει η δυνατότητα υλοποίησης κοινών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών της Σύμβασης. Η χώρα που χρηματοδοτεί τις δραστηριότητες αυτές επωφελείται από τη μείωση των εκπομπών που θα προκύψει από την υλοποίηση του προγράμματος στην άλλη συμβαλλόμενη χώρα. μηχανισμός "καθαρής" ανάπτυξης (clean development mechanism) Υπάρχει επίσης η δυνατότητα υλοποίησης προγραμμάτων από ανεπτυγμένες χώρες σε αναπτυσσόμενες χώρες. Οι ανεπτυγμένες χώρες επωφελούνται από τις μειώσεις των εκπομπών που προκύπτουν, για εκπλήρωση μέρους των υποχρεώσεών τους, ενώ οι αναπτυσσόμενες ωφελούνται από την υλοποίηση των προγραμμάτων (χρηματοδότηση, τεχνολογία κλπ.).