ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΚΕΤΗ Η ΠΑΡΘΕΝΟΜΑΡΣΤ Κάζε ρξόλν, ζηηο 26 Ινπιίνπ, ε Δθθιεζία καο γηνξηάδεη ηε κλήκε ηεο παξζελνκάξηπξνο Παξαζθεπήο, ε νπνία έδεζε θαη καξηύξεζε θαηά ηνπο ρξόλνπο ηνπ Ρσκαίνπ απηνθξάηνξα Αλησλίλνπ, ηνλ 2 νλ κ.υ. αηώλα. Η αγία Παξαζθεπή είρε ην επηύρεκα λα γελλεζεί από επζεβείο γνλείο, ηνλ Αγάζσλα θαη ηελ Πνιηηεία. Η γέλλεζε ηεο κάιηζηα ήηαλ θαξπόο ησλ ζεξκώλ πξνζεπρώλ ησλ γνλέσλ ηεο, νη νπνίνη επεηδή ήηαλ άηεθλνη γηα πνιιά ρξόληα, κε ζέξκε παξαθαινύζαλ ηνλ Θεό λα ηνπο ραξίζεη έλα ηέθλν, γηα λα ην αλαζξέςνπλ «ελ παηδεία θαη λνπζεζία Κπξίνπ». Έηζη ε αγία Παξαζθεπή αλεηξάθε κέζα ζε κία ρξηζηηαληθή αηκόζθαηξα, κέζα ζ έλα άγην πεξηβάιινλ. Σα ρξόληα πεξλνύλ, ε Παξαζθεπή κεγαιώλεη, αλαπηύζζνληαο ηηο γλώζεηο θαη ηελ κόξθσζή ηεο, ζπγρξόλσο όκσο θαιιηεξγώληαο ηελ επζέβεηα θαη ηελ αξεηή. Κάπνηε, ελώ είλαη πηα ζηελ αθκή ηεο ειηθίαο ηεο, 20 εηώλ, ζηελ αθκή ηεο νκνξθηάο ηεο, ηεο κνξθώζεσο θαη ηεο αξεηήο, πεζαίλνπλ νη γνλείο ηεο θαη απηή κέλεη κόλε θαη απξνζηάηεπηε. Η παηξηθή πεξηνπζία έξρεηαη ζηα ρέξηα ηεο θαη έλα πιήζνο κλεζηήξσλ ηελ πεξηθπθιώλεη. Γύζθνιεο ζηηγκέο πνπ απνθαιύπηνπλ ηνλ ραξαθηήξα ηνπ αλζξώπνπ θαη ηελ γλεζηόηεηα ηεο επζεβείαο ηνπ. Να ήηαλ άιιε θνπέια, ζα πξνζπαζνύζε κέζα ζηνλ γάκν λα ιεζκνλήζεη ηνλ πόλν γηα ηνλ ρακό ησλ γνληώλ ηεο, λ απνθύγεη ηελ κνλαμηά, λα βξεη βνεζό, γηα λα αληηκεησπίζεη καδύ ηνπ ηηο δπζθνιίεο ηεο δσήο. Ή ζα κπνξνύζε λα ζηξαθεί πξνο ην ρεηξόηεξν, λα πέζεη ζε μέθξελα γιέληηα θαη αζσηείεο, πξνζπαζώληαο λα ζβήζεη κέζα ζην θξαζί θαη ηελ εδνλή ηνλ πόλν ηεο. Ή αθόκε, ζα κπνξνύζε λα αξρίζεη λα θαηεγνξεί ηνλ Θεό θαη ηελ ζεία πξόλνηα, γηα όζα
ζπλέβαηλαλ ζηελ δσή ηεο. Γελ έγηλε ηίπνηα όκσο απ απηά. Ούηε γάκνο νύηε αζσηείεο νύηε κνηξνιόγηα νύηε θαηεγνξίεο πξνο ηνλ Θεό. Μνίξαζε ηα πινύηε ηεο ζηνπο πησρνύο, απέθπγε θάζε ζπλνηθέζην θαη αθηεξώζεθε ζηνλ Υξηζηό, αλαπηύζζνληαο κάιηζηα θαη έληνλε ηεξαπνζηνιηθή δξάζε. Καη απηά ζε κηα επνρή πνπ ε ηεξαπνζηνιή δελ ήηαλ ειεύζεξε, αιιά πξνθαινύζε ην κέλνο θαη ηελ νξγή ησλ εηδσινιαηξώλ. Η Παξαζθεπή άξρηζε λα εξγάδεηαη ηεξαπνζηνιηθά όιν θαη πνην έληνλα. Η δξάζε όκσο δεκηνπξγεί θαη αληίδξαζε. Καη ζηελ πεξίπησζε ηεο αγίαο Παξαζθεπήο δελ κπνξνύζε λα γίλεη δηαθνξεηηθά. πιιακβάλεηαη, γίλνληαη πξνζπάζεηεο κε γιπθά ιόγηα θαη ηηκέο θαη δόμεο λα δειεαζζεί θαη όηαλ βιέπνπλ όηη απνηπγράλνπλ αξρίδνπλ ηα καξηύξηα. Απηή είλαη ε ηαθηηθή ηνπ Σαηαλά. Πξώηα παξνπζηάδεη ηα ζέιγεηξα θαη κεηά παξνπζηάδεη ηα θόβεηξα, ιέγεη ν κέγαο Βαζίιεηνο. Έηζη έγηλε θαη ζηελ πεξίπησζε ηεο αγίαο Παξαζθεπήο όηαλ είδαλ όηη δελ δειεάδεηαη, ηελ θόξεζαλ ζηδεξέληα ππξαθησκέλε πεξηθεθαιαία, θάςαλε ηνπο βξαρίνλεο ηεο κε ιακπάδεο, ηελ ξίμαλε ζε θαδάλη κε ιάδη θαη πίζζα, θαη ζην ηέινο ηελ απνθεθαιίζαλε. Απηόο ππήξμε ν βίνο ηεο αγίαο Παξαζθεπήο, πεξηιεπηηθά βέβαηα. Μέζα από ηελ ιηηή απηή αθήγεζε ηνπ βίνπ ηεο ζα επηζεκάλνπκε κεξηθά ζεκεία ηεο δσήο ηεο θάλνληαο ζπλάκα θαη κεξηθά ζρόιηα. Α. Βιέπνπκε θαηά θαλόλα, όηη κεγάινη άγηνη όπσο ν ακνπήι ηεο παιαηάο Γηαζήθεο, ν Πξόδξνκνο, ε Παλαγία καο, ε αγία Κπξηαθή, ε αγία Παξαζθεπή, θαη άιινη, ππήξμαλ θαξπνί ζπλερώλ θαη επηκόλσλ πξνζεπρώλ ησλ γνλέσλ ηνπο. Αο ην πξνζέμνπλ θαιά απηό όζνη γνλείο ζέινπλ ηελ πξόνδν θαη ηελ θαηά Υξηζηό πξνθνπή ησλ παηδηώλ ηνπο. Γελ ρξεηάδεηαη λα πξνζεπρώκαζηε γηα ηα παηδηά καο όηαλ πάξνπλ ηνλ θαθό ην δξόκν. Πνιύ λσξίηεξα, πξηλ αθόκε γελλεζεί ην παηδί, επηβάιιεηαη λα ην έρνπκε ζηε ζθέςε καο ζπλερώο θαη λα παξαθαινύκε κε πόζν, κε έληαζε, κε ηδξώηα, γηαηί όρη κε θιάκκα αλ ζέιεηε, ν Θεόο λα καο ραξίζεη παηδηά, πνπ πξώηα θαη πάλσ απ όια, ζα ηνλ δνμάζνπλ θαη έπεηηα ζα καο θάλνπλ επηπρείο θαη εκάο. Γηαηί απηόο είλαη ν πξννξηζκόο ηεο νηθνγελείαο. Γελ είλαη απιώο λ αθήζνπκε απνγόλνπο, λα ληθήζνπκε ην ζάλαην ζην πξόζσπν ησλ παηδηώλ καο. Γελ είλαη λα δώζνπκε εξγάηεο, επηζηήκνλεο, ζηξαηηώηεο, επαγγεικαηίεο, πνπ ζα ηξνθνδνηήζνπλ κε λέν αίκα ηελ θνηλσλία καο. Αιιά πξώηα θαη πάλσ απ όια λα δώζνπκε αγίνπο, λα πιεζύλνπκε ην δπλακηθό ηεο εθθιεζίαο καο, λα γεκίζνπκε ηνπο νπξαλνύο κε θαηλνύξγηνπο πνιίηεο.
Δίλαη ραξαθηεξηζηηθό όηη ζηελ νξζόδνμε παξάδνζε, ε νηθνγέλεηα θαιείηαη «θαη νίθνλ Δθθιεζία» ή «Δθθιεζία κηθξά θαη θαηαγώγηνλ αγίσλ» όπσο ιέγεη ν η. Υξπζόζηνκνο. Γειαδή, όπσο ε εθθιεζία είλαη αγία θαη καο ελώλεη, καο ζπλδέεη κε ηνλ Θεό, έηζη θαη ε νηθνγέλεηα πξέπεη λα ηείλεη πξνο ηελ αγηόηεηα θαη λα πξνζθέξεη αγίνπο, νη νπνίνη ζα εηζέιζνπλ ζηελ επηζηήκε, ζηελ εξγαζία, ζην ζηξαηό, ζηε γεσξγία, ζηε λαπηηιία, παληνύ, θαη ζα κεηακνξθώζνπλ, θαηά ην κέηξν ηνπ δπλαηνύ, νιόθιεξε ηελ θνηλσλία. Γη απηό θαη ε Δθθιεζία ηνλ θπζηθό δεζκό ηνπ γάκνπ, ηελ θπζηθή έλσζε αλδξόο θαη γπλαηθόο, ηελ έρεη εμπςώζεη εηο κπζηήξην. Καη όπσο έρνπκε ην κπζηήξην ηνπ βαπηίζκαηνο, ην κπζηήξην ηνπ ρξίζκαηνο, ην κπζηήξην ηεο εμνκνινγήζεσο θ.ν.θ. έηζη έρνπκε θαη ην κπζηήξην ηνπ γάκνπ. Γειαδή κηα πξάμε ηεο εθθιεζίαο, πνπ κε νξαηά ζεκεία δίδεηαη ε αόξαηε ζεία ράξε ηνπ Θενύ. Γηαηί ινηπόλ δίδεηαη ε ζεία ράξε γηα λα δεκηνπξγήζνπκε απιώο απνγόλνπο; Γηα λα ηθαλνπνηήζνπκε απιώο ηα έλζηηθηά καο; Γηα λα ππάξρεη απιώο ζπλέρεηα ηνπ πνιηηηζκνύ; Όρη, αιιά γηα λα δεκηνπξγήζνπκε αγίνπο. Γη απηό ζηηο επρέο ηεο αθνινπζίαο ηνπ γάκνπ, ε Δθθιεζία καο εύρεηαη όρη κόλν γηα «θαξπό θνηιίαο» αιιά θαη γηα «θαιιηηεθλία». Δίλαη δε ραξαθηεξηζηηθή, ε απάληεζε πνπ έδσζε θάπνηνο ζηάξεηο ζηελ Ρσζία, ζε κηα γπλαίθα πνπ δήηεζε ηελ επινγία ηνπ γηα λα παληξεπηεί «Μπνξείο λα γίλεηο αγία θαη λα θέξεηο έλα άγην; Αλ κπνξείο, ηόηε παληξέςνπ δηαθνξεηηθά δελ ζνπ δίλσ ηελ επινγία κνπ». Μεγάια ιόγηα! Αλ κπνξείο λα θέξεηο έλα άγην! Κη απηό ελλνεί ν Παύινο όηαλ γξάθεη όηη «ε γπλή ζσζήζεηαη δηα ηεο ηεθλνγνλίαο». Όρη όηαλ απιώο θάλεη παηδηά, αιιά όηαλ θάλεη άγηα παηδηά. «Οπ γαξ ην ζπείξαη πνηεί παηέξα κόλνλ, αιιά ην παηδεύζαη θαιώο. Οπδέ ην θπήζαη κεηέξα εξγάδεηαη, αιιά ην ζξέςαη θαιώο. Οπρ ε θύζηο αιιά ε αξεηή πνηεί παηέξα θαη κεηέξα» (η. Υξπζόζηνκνο). Γελ κπνξεί ινηπόλ θάπνηνο λα θαπρεζεί, όηη είλαη παηέξαο ή πνιύηεθλνο, εάλ αδηαθνξήζεη γηα ηελ δηαπαηδαγώγεζε ησλ παηδηώλ. Σα παηδηά είλαη πεξηνπζία ηνπ Θενύ, γη απηό ζην ζαξαληηζκό ην κσξό ην θέξλνπλ νη γνλείο θαη ην αθηεξώλνπλ ζην λαό. Δπεηδή όκσο ην κσξό δελ κπνξεί λα κεγαιώζεη ζην λαό, ε Δθθιεζία ην αλαζέηεη ζηνπο γνλείο λα ην αλαζξέςνπλ. Καη επεηδή ηα παηδηά είλαη πεξηνπζία ηνπ Θενύ, θαηά ην βάπηηζκα ε Δθθιεζία δελ αξθείηαη ζηελ εγγύεζε ησλ γνλέσλ κόλνλ, αιιά δεηά θαη ηελ παξνπζία αλαδόρνπ, σο πξόζζεηνπ εγγπεηνύ, όηη ηα παηδηά ζα ιάβνπλ ηε ζσζηή αγσγή. Τν πξώην ινηπόλ θαη βαζηθό, γηα ηε ζσζηή αγσγή, είλαη ε πξνζεπρή γηα ηα παηδηά πξν ηεο ζπιιήςεώο ηνπο. Δάλ ην θάλνπλ απηό νη γνλείο, απνθιείεηαη ηα παηδηά ηνπο λ απνβνύλ «άρζνο αξνύξεο» όπσο έιεγαλ νη αξραίνη
πξόγνλνη καο. Καη αλ αθόκε θάπνηε ζπκβεί λα παξαζηξαηήζνπλ, πάιη νη πξνζεπρέο ησλ γνλέσλ ζα γίλνπλ αηηία λα αλαγελλεζνύλ. Έηζη ζπλέβε κε ηνλ άγην Απγνπζηίλν, ν νπνίνο αλέλεςε κε ηηο πξνζεπρέο ηεο κεηέξαο ηνπ ηεο αγίαο Μόληθαο, ε νπνία επί 22 νιόθιεξα ρξόληα, δελ άθεζε ήζπρν ην Θεό κε ηηο πξνζεπρέο ηεο κέρξη πνπ πέηπρε απηό πνπ ήζειε. Β. Έλα άιιν ζεκείν, πνπ θάλεη εληύπσζε ζην βίν ηεο αγίαο Παξαζθεπήο, είλαη όηη ε κεγαινκάξηπο Παξαζθεπή δελ ήηαλ θαλέλαο ζηηβαξόο αζιεηήο, δελ ήηαλ θαλέλαο ζθιεξνηξάρεινο αμησκαηηθόο, νύηε θάπνηνο απζηεξόο αζθεηήο κε ρξόληα αζθήζεσο ζηελ πιάηε. Γελ ήηαλ ηέινο πάλησλ θάπνηνο πνπ είρε κηα πξνεηνηκαζία γηα λα αληεπεμέιζεη ζηα θνβεξά βαζαληζηήξηα πνπ ππέζηε. Ήηαλ κηα θνπέια 20 εηώλ. Καη όρη κόλνλ απηή αιιά θαη ε άγηα Μαξίλα 15 εηώλ, ν άγηνο Κήξπθνο 3 εηώλ, ε αγία Αθπιίλα 10 εηώλ θαη άιινη άγηνη παξνκνίσο. Λνηπόλ πσο άληεμαλ; Με ηε ράξε ηνπ Θενύ. Σηα καξηύξηα ησλ αγίσλ δελ θαίλεηαη ε δύλακε ησλ αγίσλ αιιά ε δύλακε ηνπ Θενύ. Έλαο Ρώζνο ηεξεύο, ν π. Γεκήηξηνο Νηνύηθν, ηε ζηηγκή πνπ ην ζνβηεηηθό θαζεζηώο κεζνπξαλνύζε θαη θαηαπαηνύζε βάλαπζα ηηο ζξεζθεπηηθέο ειεπζεξίεο, ζέινληαο λα ηνλώζεη ην εζηθό ησλ αθξναηώλ ηνπ θαη κηιώληαο ζην πνίκλην ηνπ ηελ εκέξα ηεο γηνξηήο ηεο αγίαο Παξαζθεπήο είπε «Αθνύγνληαο ηα καξηύξηα ηεο αγίαο Παξαζθεπήο πηζαλόλ λα πείηε εκείο δελ ζα αληέρακε ζηα καξηύξηα απηά. Όρη είλαη ιάζνο! Ο Κύξηνο ζα καο ελδπλακώζεη λ αλζέμνπκε ην καξηύξην. Καη νη δηάθνξνη πεηξαζκνί δελ ζα καο θαλνύλ θνβεξνί. Όπσο όηαλ ιέγεη ν Κύξηνο όηη, όηαλ ζα ζαο νδεγήζνπλ επί βαζηιείο θαη εγεκόλεο, κε ζθέπηεζζε ηη ζα απνινγεζείηε, δηόηη εγώ ζα ζαο δώζσ ζνθία, πνπ ζα ηνπο θαηαηξνπώζεηε (Λνπθ. 21,12-15), έηζη ζα ζπκβεί θαη κε ην καξηύξην». Πνηνο πξέπεη λα είλαη ν θόβνο ησλ ρξηζηηαλώλ; Όρη ην καξηύξην αιιά κήπσο ιεζκνλήζνπκε ην Θεό. Ο Κύξηνο καο πξνεηδνπνηεί «Όπσο ήηαλ νη εκέξεο ηνπ Νώε, έηζη ζα είλαη θαη ν εξρνκόο ηνπ Τηνύ ηνπ αλζξώπνπ. Όπσο, δειαδή, θαηά ηηο εκέξεο εθείλεο πξν ηνπ θαηαθιπζκνύ, νη άλζξσπνη έηξσγαλ θαη έπηλαλ, λπκθεπόηαλ θαη παληξεπόηαλ έσο ηελ εκέξα πνπ κπήθε ν Νώε ζηελ θηβσηό θαη δελ ππνπηεπόηαλ ηίπνηα, έσο όηνπ ήξζε ν θαηαθιπζκόο θαη ηνπο άξπαμε όινπο, έηζη ζα ζπκβεί θαη θαηά ηνλ εξρνκό ηνπ Τηνύ ηνπ αλζξώπνπ (Μαηζ. 24,37-40). Θα θάσ, ζα πηώ, ζα λπκθεπζώ, ζα πεζάλσ. Ο πιηζηηθόο ηξόπνο δσήο. Απηό θαίλεηαη θαη ζηα όλεηξα ησλ γνλέσλ γηα ηα παηδηά. Να θάλε, λα κεγαιώζνπλ, λα ζπνπδάζνπλ, λα παληξεπηνύλ. Πόζν
ζηελνρσξηνύληαη νη γνλείο κεξηθέο θνξέο, γηαηί ηα παηδηά κέλνπλ αλύπαληξα. Γελ έρνπλ όκσο ηελ ίδηα ζηελνρώξηα, εάλ δελ πάλε εθθιεζία, εάλ δελ θνηλσλνύλ, εάλ δελ εμνκνινγνύληαη. Να ν θόβνο ησλ ρξηζηηαλώλ όρη κήπσο δελ αληέμνπκε ην καξηύξην, αιιά κήπσο θνηκεζνύκε από ηηο κέξηκλεο. Μήπσο καο λαξθώζεη ε ύιε θαη ην ρξήκα θαη ε εδνλή. Δάλ ππάξρεη ε λήςε θαη ε εγξήγνξζε, ζα ππάξμεη θαη ε αληνρή ζην καξηύξην. ΜΔΛΔΣΙΟ ΑΠ. ΒΑΓΡΑΧΑΝΗ ΑΡΧΙΜΑΝΓΡΙΣΗ