Κωνσταντίνος Χαλκιάς Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής Ευρωκλινική Αθηνών «Συνήθη Συµβάµατα του Χειµώνα από το αναπνευστικό και Βασικές γνώσεις αντιµετώπισής τους µε σκευάσµατα OTC- ΒΗΧΑΣ»
Ο βήχας είναι από τα συµπτώµατα των ιογενών συµβαµάτων του αναπνευστικού µε τη µεγαλύτερη διάρκεια
Ο µηχανισµός δράσης του βήχα Οι παραγόµενες σε µεγαλύτερη ποσότητα βλέννες κατά τη διάρκεια ενός παραγωγικού βήχα εγκλωβίζουν τους λοιµογόνους παράγοντες και τους αδρανοποιούν µέσω των µακροφάγων αλλά και των εκκριτικών αντισωµάτων που περιέχουν. Η βίαιη εκπνοή κατά την τελευταία φάση κάθε κύκλου του βήχα παρασύρει µηχανικά προς τα έξω και βοηθά στην αποµάκρυνση από το αναπνευστικό των ιών και των µικροβίων, αιτίων της αρχικής φλεγµονής, ή δυνητικών δευτερογενών επιπλοκών της.
Πρέπει να φοβόµαστε το βήχα; Θεωρείται ότι ο βήχας είναι ένα χρήσιµο σύµπτωµα Αποµακρύνει από το αναπνευστικό τους ιούς και τα µικρόβια Μας ειδοποιεί για κάποια διαταραχή της φυσιολογικής λειτουργίας του αναπνευστικού και µας κινητοποιεί για να τη θεραπεύσουµε. Αλλά... Μπορεί, όµως, να είναι εκδήλωση και άλλων πιο σπάνιων και όχι άµεσα εµφανών λοιµωδών ή νεοπλασµατικών νοσηµάτων, αλλεργικής αντίδρασης ή και αντίδρασης σε φάρµακα. Μπορεί να αποτελέσει το σηµαντικότερο παράγοντα δυσφορίας από τη λοίµωξη και εξάντλησης, συντελώντας στην εµφάνιση κεφαλαλγίας, θωρακικών και κοιλιακών αλγών, δύσπνοιας, ακράτειας ούρων και διαταραχών του ύπνου. Ο τρόπος αντιµετώπισής του εξαρτάται από το βαθµό (α-)βεβαιότητας γύρω από τα αίτιά του, σε συνάρτηση µε το είδος του βήχα και το πώς αυτός παρουσιάζεται.
Είδη του Βήχα (ανάλογα µε την παραγωγή ή όχι βλέννας) και παθογένειά του Παραγωγικός (Ερεθισµός του αναπνευστικού βλεννογόνου λόγω αυξηµένης παραγωγής εκκρίσεων) Ξηρός (Αύξηση της ευαισθησίας των υποδοχέων του αναπνευστικού λόγω βλάβης του επιθηλίου) Οξύς (Διάρκειας < 3 εβδοµάδων) Υποξύς (Διάρκειας >3εβδοµάδων < 2 µηνών) Χρόνιος (Διάρκειας >2 µηνών) ΑΝΩΤΕΡΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ
Αίτια του Οξύ βήχα (Διάρκειας < 3εβδοµάδων) Ιογενείς λοιµώξεις ανώτερου αναπνευστικού (µε ή χωρίς παραγωγή πτυέλων) Γρίπη, κοινό κρυολόγηµα Οξεία βρογχίτιδα (µε ή χωρίς παραγωγή πτυέλων) Ιογενής (>90%), Βακτηριακή (< 10%) Έξαρση χρόνιου αναπνευστικού νοσήµατος (συνήθως ξηρός βήχας) ΧΑΠ, άσθµα, σύνδροµο βήχα της ανώτερης αν. οδού ή σύνδροµο οπισθορινικής έκκρισης) Έκθεση σε επαγγελµατικούς ή περιβαλλοντικούς παράγοντες (συνήθως ξηρός βήχας) Εισπνοή τοξικών ουσιών, έκθεση σε αλλεργιογόνα Άλλες ασθένειες Με ξηρό βήχα (κοκκύτης, παθήσεις του υπεζωκότα, όπως πλευρίτιδα, κ.ά.) Με παραγωγικό βήχα (πνευµονία, καρδιακή ανεπάρκεια, πνευµονικό οίδηµα)
Ο ασθενής στον πάγκο του φαρµακοποιού Φαρµακοποιός Ασθενής ΓιατρόςΒήχας ΑσθενήςΦαρµακοποιός Γιατρός Οξύς βήχας χωρίς Υπερπυρεξία, σηµεία Ακραίες αναπνευστική κινδύνου ηλικίες ανεπάρκεια, συριγµός Υλακώδης βήχας Σηµεία ειδικού νοσήµατος Γκριζοπράσινα πυώδη πτύελα Αιµόπτυση Φάρµακα (α-μεα) Υποξύς ή Χρόνιος βήχας Γαστροισοφαγική Χρειάζεται παλινδρόµησηιατρική εκτίµηση
Συµπτωµατική Αντιµετώπιση Του Βήχα
Κλασσικά φάρµακα συµπτωµατικής αντιµετώπισης του βήχα Κεντρικώς δρώντα αντιβηχικά Βουταµιράτη Sinecod -Οξείες, χρόνιες βρογχίτιδες -Συµπλήρωµα αιτιολογικής αγωγής -Μεταλλοιµώδης βήχας Περιφερειακώς δρώντα αντιβηχικά Λεβοδροπροπιζίνη Levotuss -Οξείες, χρόνιες βρογχίτιδες -Συµπλήρωµα αιτιολογικής αγωγής -Μεταλλοιµώδης βήχας Αποχρεπτικά/ βλεννολυτικά Βρωµεξίνη Bisolvon Ακετυλκυστεϊνη-Trebon Καρβοκυστεϊνη-Mucothiol Αµβροξόλη-Mucosolvan -Χρόνιες βρογχίτιδες
Φάρµακα που µπορούν να χρησιµοποιηθούν εναλλακτικά (µε off label ενδείξεις) για συµπτωµατική αντιµετώπιση του βήχα-µε βάση τα guidelines του ACCP Φάρµακα µε συνδυασµό Αποσυµφορητικών /1ης γενιάς Αντϊσταµινικών ( + Παρακεταµόλη) Ψευδοεφεδρίνη +Χλωροφαινιραµίνη+Παρακεταµόλη (Comtrex cold) (OTC) Φάρµακα µε ανασταλτική δράση στις προσταγλανδίνες Μη Στεροειδή Αντιφλεγµονώδη (Naprosyn, Voltaren, Xepho) Παρακεταµόλη (Depon, Panadol) Αντιχολινεργικά φάρµακα Ιπρατρόπιο (Atrovent) (µε ιατρική συνταγή) - Από το στόµα Κορτικοστεροειδή (µε ιατρική συνταγή) Πρεδνιζόνη (Presolon) Μεθυλπρεδνιζόνη (Medrol) Εισπνεόµενα Δεξαµεθαζόνη (Dexaton) - Βουδεσονίδη (Pulmicort) - Φλουτικαζόνη (Flixotide)
Συµπτωµατική αντιµετώπιση του βήχα µε βάση τα guidelines του ACCP!" #$"%"& #( ") "%& *# µ+ $" &, µ ( + & -#., )/ -01#., ),2)".3-4#5 (πχ. κοινό κρυολόγηµα) συνιστώνται: 1. Φάρµακα µε συνδυασµό Αποσυµφορητικών /1ης γενιάς Αντϊσταµινικών ( + Παρακεταµόλη) (Comtrex Cold) 2. Φάρµακα µε ανασταλτική δράση στις προσταγλανδίνες Μη Στεροειδή Αντιφλεγµονώδη (Naprosyn, Voltaren, ) 3. Αντιχολινεργικά φάρµακα (µε ιατρική συνταγή) Ιπρατρόπιο (Atrovent) Δεν συνιστώνται: Βλεννολυτικά Κεντρικά ή περιφερικά αντιβηχικά (εκτός αν υπάρχει επίµονος, αντανακλαστικός βήχας) Αντιβιοτικά (εκτός εξαιρέσεων πιθανού κοκκύτη) Εισπνεόµενα κορτικοστεροειδή Αντιϊσταµινικά νεότερης γενιάς (χωρίς αντιχολινεργική δράση) Αποσυµφορητικά χωρίς συνδυασµό µε 1ης γενιάς αντιϊσταµινικό
Συµπτωµατική αντιµετώπιση του βήχα µε βάση τα guidelines του ACCP!" #$"%"& (#)*%+,-"& συνιστώνται: 1. Κεντρικά (και περιφερικά) αντιβηχικά φάρµακα (OTC) 2. Βρογχοδιασταλτικά/ β2-αγωνιστές βραχείας δράσης (SABA), µόνο αν συνυπάρχει βρογχόσπασµος (µε ιατρική συνταγή), σαλβουταµόλη (Aerolin) Δεν συνιστώνται: 3. Αντιβιοτικά (εκτός εξαιρέσεων πυώδους απόχρεµψης) 4. Βλεννολυτικά 5. Εισπνεόµενα κορτικοστεροειδή 6. Αντιϊσταµινικά 7. Αποσυµφορητικά
Συµπτωµατική αντιµετώπιση του βήχα µε βάση τα guidelines του ACCP Στο µεταλοιµώδη βήχα συνιστώνται: 1. Αντιχολινεργικά φάρµακα (µε ιατρική συνταγή) Ιπρατρόπιο (Atrovent) 2. Εισπνεόµενα Κορτικοστεροειδή (µε ιατρική συνταγή) Βουδεσονίδη (Pulmicort),Φλουτικαζόνη (Flixotide),Μπκλοµεθαζόνη (Becotide) 3. Κεντρικά (και περιφερικά) αντιβηχικά φάρµακα (OTC) Αντιβιοτικά (µόνο επί βακτηριακής παραρινοκολπίτιδας) (µε ιατρική συνταγή) Δεν συνιστώνται: 1. Βλεννολυτικά 2. Αντιϊσταµινικά
Λίγα λόγια για το Sinecod Το Sinecod κυκλοφορεί από το 1976 Το Sinecod στερείται του κινδύνου των παρενεργειών των οπιούχων (όπως καταστολή του αναπνευστικού κέντρου, υπνηλία) ΧΩΡΙΣ να υπολείπεται της αντιβηχικής τους δράσης. Μη ναρκωτικό αντιβηχικό (κιτρική βουταµιράτη), που δρα στο κέντρο του αντανακλαστικού του βήχα Παρουσιάζει µη ειδικό αντιχολινεργικό και σπασµολυτικό αποτέλεσµα που διευκολύνει την αναπνευστική λειτουργία Κατάλληλο και για διαβητικούς Κατάλληλο για παιδιά από 4 ετών
Κλινική αποτελεσµατικότητα Sinecod vs Κωδεϊνη Djuric B. 1987
Σας ευχαριστώ! Καλό Χειµώνα...