1 Τελική αναφορά για την Επιστημονική Μελέτη 2010 "Ανάπτυξη διαγνωστικού φαρμάκου για την νόσο Alzheimer" που εκπονήθηκε στο ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος" με Επιστημονική Υπεύθυνη την Δρ. Μ. Πελεκάνου Το έργο το οποίο έχει αναλάβει η ομάδα μας στο πλαίσιο της χρηματοδότησής της από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση αφορά στην βιολογική αξιολόγηση συμπλόκου του τεχνητίου-99m (Tc) ως ραδιοδιαγνωστικού για την νόσο Alzheimer. Το σύμπλοκο αυτό φέρει στην δομή του παράγωγο του βενζοθειαζολείου (Bz, υπεύθυνο για την πρόσδεση στις αμυλοειδείς πλάκες) συνδεδεμένο μέσω ανθρακικής αλυσίδας με κατάλληλο χηλικό παράγοντα απαραίτητο για την σύνδεση στο ραδιενεργό μέταλλο. Η δομή του συμπλόκου, που στο κείμενο της πρότασης συμβολίζεται ως Bz-Tc, δίνεται στο Σχήμα 1. Σχήμα 1. Δομή του συμπλόκου Bz-Tc. Ο υποκαταστάτης του συμπλόκου αποτελείται από το παράγωγο του βενζοθειαζολίου Βz, την ανθρακική αλυσίδα και τον χηλικό παράγοντα. Τα παραδοτέα του έργου όπως υπεβλήθησαν είναι τα εξής: 1. Αποτελέσματα της βιοκατανομής του συμπλόκου Bz-Tc σε φυσιολογικά ποντίκια εκπεφρασμένα ως ID%/organ (% ποσοστό της ενεθείσας ραδιενέργειας (Injected Dose, ID) το οποίο ανιχνεύεται στα διάφορα όργανα του ζώου) 2. Εικόνες από σπινθηρογραφική κάμερα της κατανομής του συμπλόκου Bz-Tc σε διαγονιδιακά ποντίκια και δυναμική ανάλυση της κατανομής της ραδιενέργειας στα διάφορα όργανα ως προς χρόνο (Regions of Interest, ROI plots) 3. Αποτελέσματα της τοξικότητας του συμπλόκου Bz-Tc σε ποντίκια εκπεφρασμένα σε LD50 (median Lethal Dose, συγκέντρωση του συμπλόκου η οποία είναι τοξική για το 50% των πειραματοζώων).
2 Το χρονοδιάγραμμα, όπως υπεβλήθη, έχει ως εξής: ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Μήνες Εργασία Σύνθεση του παραγώγου του βενζοθειαζολείου (Bz) για την συμπλοκοποίηση με τεχνήτιο (Tc) και παραλαβή του συμπλόκου Bz-Tc σε ικανές ποσότητες για τα πειράματα βιολογικής αξιολόγησης Έλεγχος της διαπερατότητας αιματεγκεφαλικού φραγμού φυσιολογικά ποντίκια του σε 1 2 3 4 'Ελεγχος της in vivo απεικονιστικής ικανότητας του συμπλόκου σε διαγονιδιακά ποντίκια 5 6 7 8 9 Έλεγχος της τοξικότητας σε ποντίκια 10 11 12 Στο διάστημα των 11.5 μηνών από την έναρξη του προγράμματος έχουν επιτελεσθεί τα εξής: Σύνθεση του συμπλόκου Bz-Tc Για την παρασκευή του συμπλόκου Bz-Tc συντίθεται αρχικά ο υποκαταστάτης παράγωγο του βενζοθειαζολείου (Βz) ο οποίος στην συνέχεια συνενώνεται μέσω ανθρακικής αλυσίδας με τον χηλικό παράγοντα που είναι απαραίτητος για την δέσμευση του ραδιομετάλλου (Σχήμα 1). Η σύνθεση του υποκαταστάτη, η οποία περιλαμβάνει σειρά σταδίων, έγινε με τροποποιήσεις ενός βασικού συνθετικού σχήματος, ήδη δημοσιευμένου από το δικό μας εργαστήριο (S. Tzanopoulou et al. Synthesis, characterization, and biological evaluation of M(I)(CO)3(NNO) Complexes (M = Re, 99m Tc) conjugated to 2-(4-aminophenyl)benzothiazole as potential breast cancer Ο υποκαταστάτης παρελήφθη σε καθαρή μορφή και ικανή ποσότητα (περίπου 1 g) για την διεξαγωγή των πειραμάτων βιολογικής αξιολόγησης. Η δομή του υποκαταστάτη πιστοποιήθηκε με φασματοσκοπίες ΝΜR, ΙR καθώς και με φασματομετρία μάζας ESI. radiopharmaceuticals, J. Med. Chem. 2006, 49, 5408-5410). Στην συνέχεια, για την σύνθεση του συμπλόκου Bz-Tc, ο υποκαταστάτης αντιδρά με πρόδρομη ένωση του τεχνητίου, η οποία παραλαμβάνεται με κατάληλη επεξεργασία υπερτεχνητικών ιόντων, σύμφωνα με δημοσιευμένο πρωτόκολλο ( A. Chiotellis, et al. A convenient route leading to neutral fac-m(co)3(nno) complexes (M= Re, 99m Tc) coupled to amine Λόγω του βραχέος χρόνου ημιζωής του τεχνητίου (t1/2 = 6 h) το σύμπλοκο Bz-Tc συντίθεται λίγο πριν να χρησιμοποιηθεί. Η σύνθεση γίνεται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους εγκεκριμένους από την Ελληνική pharmacophores. Inorg. Chem. 2008, 47, 2601-2607).
3 Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας για ασφαλή εργασία με ραδιοϊσότοπα. Για την εκτίμηση της τοξικότητας χρησιμοποιήθηκε κατα την συνήθη πρακτική των ραδιοφαρμάκων το σταθερό, μη ραδιενεργό ανάλογο του συμπλόκου Bz-Tc με ρήνιο (Re) στην θέση του τεχνητίου (Τc). Πειράματα βιοκατανομής Στα πειράματα βιοκατανομής μελετάται η κατανομή της ραδιενέργειας στους διάφορους ιστούς ενός οργανισμού μετά την χορήγηση ραδιοεπισημασμένης ένωσης. Τα πειράματα βιοκατανομής του συμπλόκου Bz-Tc έγιναν σε υγιή ποντίκια τύπου Swiss Albino. To Bz-Tc χορηγήθηκε διαλυμένο σε φυσιολογικό ορό από την φλέβα της ουράς και η ραδιενέργεια στους ιστούς μετρήθηκε μετά την θανάτωση του ζώου σε χρόνους 1 min, 15 min και 60 min. Στην εργασία με πειραματόζωα ακολουθείται η ελληνική (Π.Δ. 160/91) και ευρωπαϊκή (86/609/ΕΕC) νομοθεσία. Πίνακας 1. Αποτελέσματα της βιοκατανομής του ραδιενεργού συμπλόκου Bz-Tc σε υγιή ποντίκια. Δίνονται τα ποσοστά της χορηγηθείσας ραδιενέργειας (ID, Injected Dose) που ανιχνεύθηκαν σε κάθε όργανο ανά γραμμάριο του βάρους του οργάνου (%ID/g) και ανά όργανο (%ID/όργανο). Αίμα Ήπαρ Καρδιά Νεφροί Στομάχι Έντερα Σπλήνας Μυς Πνεύμονες Εγκέφαλος 1 min AVG STD 17.31 2.49 15.61 0.37 9.20 1.89 11.48 1.09 1.32 0.29 1.34 0.27 2.07 0.10 1.56 0.22 15.19 2.57 0.47 0.08 %ID/g 15 min AVG STD 0.65 0.09 29.36 3.27 1.56 0.22 12.30 3.15 0.92 0.46 10.91 1.92 0.60 0.11 0.49 0.05 2.90 0.47 0.05 0.01 60 min AVG STD 0.48 0.11 25.35 6.22 0.08 0.03 1.27 0.17 0.32 0.11 43.92 4.66 0.08 0.02 2.94 0.24 0.27 0.03 0.01 0.00 1 min AVG STD 31.36 3.87 26.58 3.48 0.91 0.07 3.44 0.27 0.44 0.04 3.98 0.64 1.02 0.11 17.31 1.59 3.11 0.42 0.20 0.03 %ID/όργανο 15 min AVG STD 1.27 0.14 43.82 1.02 0.18 0.02 4.17 0.71 0.40 0.10 28.98 2.69 0.17 0.03 5.92 0.32 0.65 0.07 0.02 0.00 60 min AVG STD 0.24 0.08 15.52 1.62 0.65 0.25 3.56 0.68 0.87 0.16 17.54 2.98 0.35 0.14 0.24 0.04 1.30 0.26 0.02 0.01 Τα αποτελέσματα της βιοκατανομής, εκπεφρασμένα ως ποσοστό της συνολικής ενεθείσας ραδιενέργειας (ID) ανά γραμμάριο βάρους του οργάνου (%ID/g) καθώς και ανά όργανο (%ID/όργανο), δίνονται στον Πίνακα 1 και η διαγραμματική τους απεικόνιση στο Σχήμα 2. Οι τιμές δίνονται ως μέσος όρος (AVG) από 5 ποντίκια με την τυπική απόκλιση (STD) των μετρήσεων. Παρατηρείται γρήγορη απομάκρυνση από το αίμα, οι τιμές σε στομάχι και σπλήνα είναι χαμηλές, γεγονός το οποίο υποδεικνύει σταθερότητα του συμπλόκου Bz-Tc in vivo, και η αποβολή της ραδιενέργειας γίνεται κυρίως μέσω της ηπατοχολικής οδού. Το ποσοστό της ραδιενέργειας που ανιχνεύεται στον εγκέφαλο (0.2% %ID/όργανο στο 1 min) φαίνεται μικρό, θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι ραδιοφάρμακα του εγκεφάλου σε κλινική χρήση όπως το TRODAT για την απεικόνιση μεταφορέων της ντοπαμίνης έχουν μέγιστη τιμή 0.43 %ID/όργανο στα 2 min (S. K. Meegalla, et al. Synthesis and characterization of technetium-99m-labeled tropanes as dopamine transporter-imaging agents. J. Med. Chem. 1997, 40, 9-17). Παρ' όλο που μεγαλύτερο ποσοστό θα ήταν επιθυμητό, εκτιμάται ότι εάν το σύμπλοκο Βz-
4 Tc προσδένεται στις αμυλοειδείς πλάκες και κατακρατείται στον εγκέφαλο, θα δώσει σήμα ικανό για την in vivo μη επεμβατική διάγνωση της νόσου Alzheimer. %ID/gr 1 min 60 15 min 60 min 50 40 30 20 10 0 Αίμα Ήπαρ Καρδιά Νεφροί Στομάχι Έντερα Σπλήνας %ID/όργανο Μυς 1 min 50 Πνεύμονες Εγκέφαλος 15 min 60 min 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Αίμα Ήπαρ Καρδιά Νεφροί Στομάχι Έντερα Σπλήνας Μυς Πνεύμονες Εγκέφαλος Σχήμα 2. Διαγραμματικές απεικονίσεις των αποτελεσμάτων της βιοκατανομής του συμπλόκου Bz-Tc σε υγιή ποντίκια. Το πρώτο διάγραμμα δίνει τα αποτελέσματα βάσει των ποσοστών της συνολικής ραδιενέργειας της χορηγούμενης δόσης που ανιχνεύθηκαν σε κάθε όργανο ανά γραμμάριο του βάρους του οργάνου (% ID/g), ενώ το δεύτερο ανά όργανο (%ID/όργανο).
5 Ιn vivo απεικονιστική μελέτη Η in vivo απεικονιστική μελέτη έγινε με γάμμα-κάμερα υψηλής ανάλυσης και ευαισθησίας σε σύστημα ειδικά σχεδιασμένο για μικρά ζώα το οποίο έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί στο Ινστιτούτο Ραδιοϊσοτόπων/Ραδιοδιαγνωστικών Προϊόντων του ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος" (Εικόνα 1). Χρησιμοποιήθηκαν διαγονιδικά ποντίκια τα οποία υπερεκφράζουν την πρόδρομη πρωτεΐνη του αμυλοειδούς (APP) και θεωρούνται πρότυπα για την νόσο Alzheimer. Τα ποντίκια αυτά εκτρέφονται στο Εκτροφείο Πειραματοζώων του Ινστιτούτου Βιολογίας και μας διατίθενται στο πλαίσιο συνεργασίας με το Εργαστήριο Βιοχημείας/Παθοβιολογίας Κυττάρων & Εξωκυττάριου Χώρου του Ινστιτούτου Βιολογίας. Εικόνα 1. Φωτογραφίες από την γάμμα-κάμερα για μικρά ζώα η οποία είναι εγκατεστημένη στον "Δημόκριτο" και με την οποία γίνεται η καταγραφή της ραδιενέργειας (γάμμα-ακτινοβολίας) στο σώμα του πειραματοζώου μετά την χορήγηση του υπό εξέταση ραδιοφαρμάκου. Στην διάρκεια του προγράμματος έγιναν τέσσερα ανεξάρτητα πειράματα απεικόνισης με διαγονιδιακά ποντίκια μετά από ενδοπεριτοναϊκή χορήγηση του Bz-Tc. Σε όλες τις περιπτώσεις τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με την απεικόνιση σε φυσιολογικό ποντίκι. Στο Σχήμα 3 παρουσιάζεται τυπική απεικόνιση διαγονιδιακού ποντικού στην γάμμακάμερα και οι αναλύσεις (ROI plots) της κατανομής της ραδιενέργειας στον εγκέφαλο του πειραματοζώου από τα δύο πρώτα πειράματα απεικόνισης. Όπως φαίνεται στο Σχήμα 3Β, υπάρχει τάση αύξησης της ραδιενέργειας στον εγκέφαλο στο διάστημα των 100 min, ενώ στους άλλους ιστούς η τάση είναι πτωτική. Επίσης, η διαφορά με το φυσιολογικό ποντίκι (Σχήμα 3Γ) κρίνεται θετική. Συγκεκριμένα, στις 24 ώρες φαίνεται ότι η ραδιενέργεια η οποία συλλέγεται στον εγκέφαλο του διαγονιδιακού ποντικού είναι σχεδόν διπλάσια από ότι αυτή στο φυσιολογικό. Στο Σχήμα 4 δίδεται η απεικόνιση του διαγονιδιακού ποντικού και του φυσιολογικού ποντικού στα 10 min από το τέταρτο πείραμά μας καθώς και η αντίστοιχη ανάλυση της κατανομής της ραδιενέργειας (ROI plot) στον εγκέφαλο των δύο ποντικών. Είναι και πάλι εμφανής η διαφορά που σημειώνεται ανάμεσα στο διαγονιδιακό ποντίκι και στο φυσιολογικό.
6 Σχήμα 3. A. Απεικόνιση του διαγονιδιακού ποντικού με γάμμα -κάμερα 10 min μετά την χορήγηση του Bz-Tc. B. Καταγραφή τού ποσού ραδιενέργειας στον εγκέφαλο του διαγονιδιακού ποντικού μέχρι και 100 min από την χορήγηση του Bz-Tc (επάνω γραμμή) δείχνει ανοδική τάση, ενώ σε άλλο σημείο του ζώου είναι πτωτική (κάτω γραμμή). Γ. Ποσοστό της συνολικής ραδιενέργειας που εμφανίζεται στον εγκέφαλο του διαγονιδιακού ποντικού μέχρι και 100 min μετά την χορήγηση (συνεχής φούξια γραμμή) και 24 h μετά την χορήγηση (τελικό φούξια σημείο). Tα ίδια σε μπλέ για το φυσιολογικό ποντίκι.
7 AA εγκέφαλος ποντίκι Alzheimer B εγκέφαλος φυσιολογικό ποντίκι Γ Σχήμα 4. Απεικόνιση σε γαμμα-κάμερα A. διαγονιδιακού ποντικού-προτύπου για την νόσο Alzheimer και Β. φυσιολογικού ποντικού μετά την χορήγηση Bz-Tc όπου είναι εμφανής η διαφορά στην συγκέντρωση της ραδιενέργειας ανάμεσα στο παθολογικό (Α) και στο φυσιολογικό ποντίκι (Β), η οποία και αποτυπώνεται στο διάγραμμα του % ποσοστού της ραδιενέργειας στον εγκέφαλο (Γ). Η καταγραφή του φυσιολογικού ποντικού διεκόπη διότι το ποντίκι ξύπνησε από την νάρκωση και δεν ήταν η δυνατή η συνέχιση της καταγραφής.. Οι τιμές στα τέσσερα πειράματα απεικόνισης κυμαίνονται από 1.5-3.2% στα 60 min για το ποντίκι με Alzheimer. Oι διακυμάνσεις ανάμεσα στα πειράματα δυνατόν να οφείλονται στην διαφορετική στάδιο της νόσου των διαθέσιμων διαγονιδιακών ποντικών, αλλά και σε ανατομικές διαφορές ανάμεσα στα πειραματόζωα. Οι τιμές των % ποσοστών της ραδιενέργειας στα φυσιολογικά ποντίκια είναι σημαντικά χαμηλότερες και κυμαίνονται από 0.5-0.8%.
8 Έλεγχος της τοξικότητας του συμπλόκου και του υποκαταστάτη. Το υπό μελέτη σύμπλοκο Bz-Tc αξιολογείται ως διαγνωστικό ραδιοφάρμακο. Τα ραδιοφάρμακα χορηγούνται εφάπαξ σε εξαιρετικά μικρές ποσότητες της τάξεως των 10-8 Μ με δεδομένο ότι η ραδιενέργεια είναι εύκολα ανιχνεύσιμη με τις διαθέσιμες συσκευές. Έτσι η πιθανότητα τοξικής δράσης του υποκαταστάτη ή και του ιδίου του μετάλλου είναι εξαιρετικά μικρή. Μετά από συζήτηση με την επικεφαλής της Επιτροπής Βιοηθικής του "Δημοκρίτου" Δρ. Έφη Τσιλιμπάρη, Διευθύντρια του Ινστιτούτου Βιολογίας, και για την αποφυγή της θανάτωσης πολλών ζώων στην προκαταρκτική/διερευνητική αυτή φάση της βιολογικής αξιολόγησης του συμπλόκου κρίθηκε θεμιτό αντί του προσδιορισμού του LD 50 να προσδιοριστεί η τοξικότητα του Bz-Tc σε δόσεις πολλαπλάσιας συγκέντρωσης (x100, x10000) των συνήθως χορηγουμένων. Η απόφαση αυτή είναι σύμφωνη με την τρέχουσα πρακτική στον τομέα των ραδιοφαρμάκων και σύμφωνη με τους περιορισμούς της ελληνικής (Π.Δ. 160/91) και της ευρωπαϊκής (86/609/ΕΕC) νομοθεσίας σχετικά με την άσκοπη θανάτωση πειραματοζώων. Εικόνα 2. Φωτογραφίες των ποντικιών από το πείραμα της εκτίμησης της τοξικότητας του συμπλόκου Bz-Tc (στην μη ραδιενεργό μορφή) Α. μετά την χορήγηση του συμπλόκου τα ποντίκια έμειναν σε κλωβούς σε ομάδες των τριών και παρακολουθήθηκε το βάρος τους με ζύγιση σε τακτά διαστήματα καθώς και η εν γένει συμπεριφορά τους. Ο έλεγχος της τοξικότητας έγινε σε αρσενικά φυσιολογικά ποντίκια Swiss Albino σε συγκεντρώσεις 10-6 Μ (1 μμ) και 10-4 Μ (100 μμ), δηλαδή σε εκατονταπλάσια (x100) και δεκάκις χιλιαπλάσια (X10000) δόση από την χορηγούμενη κατά την εξέταση, με την χρήση του σταθερού (μή ραδιενεργού) αναλόγου του Bz-Tc. Εκτός από το σύμπλοκο, ελέγχθηκε και ο υποκαταστάτης Bz διότι κάθε χορηγούμενο ραδιοσκεύασμα, λόγω του τρόπου της παρασκευής του, περιέχει πάντοτε περίσσεια υποκαταστάτη. Τόσο ο υποκαταστάτης Bz όσο και το ανάλογο του Bz-Tc, διαλύθηκαν σε καθαρή αιθανόλη σε συγκέντρωση 10 mm το κάθε διάλυμα. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκαν αραιώσεις με διαλύτη αιθανόλη/φυσιολογικό ορό, 10:90, ώστε να επιτευχθούν τελικές συγκεντρώσεις 1 μμ και 100 μμ, αντίστοιχα για την κάθε ένωση. Στα πειράματα συμπεριελήφθησαν και ποντίκια
9 στα οποία χορηγήθηκε μόνο ο διαλύτης αιθανόλη/φυσιολογικός ορός, 10:90, ως πειράματα ελέγχου (control). Τα ποντίκια παρέμειναν σε κλωβούς χωρισμένα σε 5 ομάδες (των τριών ποντικών) ανάλογα με την ουσία και την συγκέντρωση που έλαβαν: ομάδα L1 ομάδα L2 ομάδα C1 ομάδα C2 ομάδα 0 διάλυμα 1μM υποκαταστάτη Bz (10 μl) 100μΜ υποκαταστάτη Bz (10 μl) 1μM μη ραδιενεργού αναλόγου του συμπλόκου Bz-Tc (10 μl) 100 μμ μη ραδιενεργού αναλόγου του συμπλόκου Bz-Tc (10 μl) 10 μl διαλύματος αιθανόλης/φυσιολογικού ορού 10:90. Το βάρος των ποντικών παρακολουθήθηκε για 3 εβδομάδες με τακτικές ζυγίσεις καθώς και η εν γένει συμπεριφορά τους (Εικόνα 2). Όπως φαίνεται και στο Σχήμα 5 της διαγραμματικής απεικόνισης του βάρους των ποντικών ως προς χρόνο, δεν σημειώθηκε Α 40 Weight (g) 30 L1 20 L100 0 10 0 0 1 5 7 12 17 19 22 Time (d) C Β 40 (S Weight (g) 30 C1 20 C100 0 10 0 0 1 5 7 12 Time (d) 17 19 22 Σχήμα 5. Διαγραματική παρουσίαση του σωματικού βάρους ομάδων πειραματοζώων ως προς τον χρόνο μετά την εφ' άπαξ λήψη διαλύματος του υποκαταστάτη Bz (διάγραμμα Α: ομάδα L1 = 1 μμ και L100 = 100 μμ) και του συμπλόκου Bz-Tc (διάγραμμα Β: ομάδα C1 = 1 μμκαι 100 = 100 μμ). Η ομάδα 0 έλαβε μόνο ποσότητα διαλύτη και αποτελεί και στα δύο διαγράμματα την ομάδα ελέγχου. Κάθε ομάδα είχε τρία ποντίκια και ως σφάλμα αναφέ-ρεται η τυπική απόκλιση TD) των μετρήσεων.
10 μείωση του βάρους τους η οποία να δύναται να αποδοθεί σε τοξικότητα (τουναντίον σημειώθηκε ελαφρά αύξηση). Επίσης η εν γένει συμπεριφορά και κινητικότητά τους ήταν φυσιολογική. Στην συνέχεια τα ποντίκια θανατώθηκαν και αφαιρέθηκαν το ήπαρ και οι νεφροί τους. Οι ιστοί μονιμοποιήθηκαν σε φορμόλη, εγκλείστηκαν σε παραφίνη, κόπηκαν σε λεπτές τομές και εξετάστηκαν στο μικροσκόποιο μετά από χρώση με αιματοξυλίνη-ηωσίνη για την ανίχνευση τυχόν παθολογοανατομικών αλλοιώσεων. Όπως φαίνεται στην Εικόνα 3 δεν διαπιστώθηκαν διαφορές ανάμεσα στα ποντίκια που είχαν εκτεθεί στο σύμπλοκο και τον υποκαταστάτη και στα ποντίκια της ομάδας ελέγχου. Η μικροσκοπική εξέταση και ιστολογική αξιολόγηση έγινε στο Παθολογοανατομικό Εργαστήριο του νοσοκομείου "Άγιος Σάββας" σε συνεργασία με την Δρ. Νίκη Αρνογιαννάκη. A B x200 Γ x200 Δ x200 x200 Εικόνα 3. Εικόνες μικροσκοπίου από Α) νεφρό και Γ) ήπαρ του ποντικού που έχει πάρει δόση του Bz-Tc 10000 μεγαλύτερη από την συνήθως χορηγούμενη κατά την εξέταση με ραδιοφάμακα (ομάδα C2), και Β), Δ) οι αντίστοιχες εικόνες από ποντίκι της ομάδας ελέγχου (ομάδα 0).
11 Τελικό συμπέρασμα Στο πλαίσιο της μελέτης αυτής ολοκληρώθηκαν εντός του χρονοδιαγράμματος τα παραδοτέα που αφορούσαν στην βιολογική αξιολόγηση του συμπλόκου Bz-Tc in vivo με έλεγχο της διαπερατότητας του αιματεγκεφαλικού φραγμού, έλεγχο της απεικoνιστικής ικανότητας και της τοξικότητάς του σε πειραματόζωα. Τα πειράματα της βιοκατανομής δείχνουν 0.2% της συνολικής ενεθείσας ραδιενέργειας στον εγκέφαλο, η οποία κρίνεται ικανή για απεικόνιση του εγκεφάλου. Τα πειράματα της απεικόνισης του εγκεφάλου διαγονιδιακών ποντικών -προτύπων για την νόσο Alzheimer δείχνουν 1.5-3.2% της συνολικής ραδιενέργειας στον εγκέφαλο, και ικανοποιητική απεικονιστική δυνατότητα. Η διαφορά η οποία παρατηρήθηκε ανάμεσα στα φυσιολογικά και παθολογικά πειραματόζωα είναι σημαντική και επαναλήψιμη, οπότε, με τα μέχρι τώρα αποτελέσματα μας, μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η συγκέντρωση του Bz-Tc είναι μεγαλύτερη στον παθολογικό εγκέφαλο. Το εάν η υψηλότερη σημειούμενη ραδιενέργεια συνδέεται με πρόσληψη στις αμυλοειδείς πλάκες ή αποτελεί αποτέλεσμα της αυξημένης διαπερατότητας του αιματεγκεφαλικού φραγμού (ένα παθολογανατομικό στοιχείο που χαρακτηρίζει την νόσο Alzheimer) αποτελεί την επόμενη φάση της έρευνάς μας, πέραν της χρηματοδοτηθείσας μελέτης. Τα πειράματα προσδιορισμού τοξικότητας έδειξαν μή τοξικότητα για το Bz-Tc. Τα αποτελέσματα της μελέτης κρίνονται θετικά και ενθαρρυντικά για την συνέχιση της αξιολόγησης του Bz-Tc ως ραδιοδιαγνωστικού για την νόσο Alzheimer.
12 Οικονομικός απολογισμός Για την διαχείριση της χρηματοδοτήσεως δημιουργήθηκε στην Γραμματεία του Ειδικού Λογαριασμού (ΓΕΛ) του ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος" διαχειριστικό εσωτερικό έργο με κωδικό Ε-1588 και επιστημονική υπεύθυνο την Μ. Πελεκάνου. Επισυνάπτεται (σελ. 13) ο προϋπολογισμός του έργου σύμφωνα με τους κωδικούς της ΓΕΛ. Επισημαίνεται ότι η προβλεφθείσα στον κατατεθέντα προϋπλογισμό παρακράτηση 5% υπέρ των λειτουργικών εξόδων της ΓΕΛ (600 Ευρώ), η οποία τελικά δεν θα υπάρξει, έχει ενσωματωθεί στα αναλώσιμα. Η πρώτη δόση της χρηματοδοτήσεως (6000 Ευρώ) ήρθε στην ΓΕΛ στις 26/4/10 λόγω καθυστερήσεων στην σύγκλιση του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου και, κατά συνέπεια, στην έκδοση απόφασης αποδοχής της δωρεάς και υπογραφής της σύμβασης. Η δεύτερη δόση (3000 Ευρώ) ήρθε στις 3/9/2010 μετά την υποβολή της εκθέσεως προόδου. Επισυνάπτεται (σελ. 14-15) η κίνηση του έργου Ε-1588 μέχρι τις 2/12/2010 στην οποία αναφέρονται το σύνολο των ΕΙΣΡΟΩΝ ΕΩΣ 02/12/2010 ίσο με 9000 Ευρώ και το σύνολο των ΕΚΡΟΩΝ ΕΩΣ 02/12/2010 ίσο με 5704.04 Ευρώ οι οποίες αναλύονται ως εξής (φωτοτυπίες των παραστατικών ή/και τιμολογίων στις αναγραφόμενες σελίδες): Κατηγορία Δαπάνης Περιγραφή Δαπάνης Ποσό (Ευρώ) Αμοιβές αμοιβή μεταπτυχιακής υποτρόφου Δρ. Δ. Μπενάκη (σελ. 16) μεταφορά στο έργο Ε-949 για έξοδα φασματομέτρου NMR (σελ. 17) αγορά ηλεκτροδίου (σελ. 18) *φόρος 4% αγορά αερίου αζώτου (σελ. 19) *φόρος 4% μεταφορά στο έργο Ε-901 για την συμπλήρωση ποσού αγοράς χημικών (σελ 20) μεταφορά στο έργο Ε-901 για την πληρωμή εξόδων εκτελωνισμού (σελ 21) μεταφορά στο έργο Ε-1164 για αγορά πειραματοζώων (σελ.22) συμμετοχή σε Συνέδριο Δρ. Μαρίας Πελεκάνου (σελ.23) συμμετοχή σε Συνέδριο Δρ. Ιωάννη Πιρμεττή (σελ. 24) 1000 500 Εξοπλισμός Αναλώσιμα υλικά Μετακινήσεις ΣΥΝΟΛΟ ΕΚΡΟΩΝ 478.38 16.08 614.29 21.0 114.05 472.24 88.0 1200 1200 5704.04 *παρακρατούμενος φόρος σε τιμολόγια άνω των 150 Ευρώ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΕΡΓΟΥ: 3223.97 Ευρώ Δεν έχουν υπάρξει τροποποιήσεις στον προϋπολογισμό σε σχέση με τα προβλεφθέντα. Η δέσμευση που εμφανίζεται στην κίνηση του έργου στην ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΣΜΕΥΣΕΩΝ (σελ. 15) ύψους 71.99 Ευρώ αφορά σε πληρωμή της εκτύπωσης τριών αναρτημένων ανακοινώσεων (σελ. 25-26). Έχει γίνει επίσης η αίτηση για την εφ' άπαξ αμοιβή της Δρ. Μαρίνας Σαγνού με το ποσόν των 1000 Ευρώ.
13 Προβλεπόμενος προϋπολογισμός του έργου Ε-1588 που δημιουργήθηκε στο ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος" για την διαχείρηση της δωρεάς
14 Κίνηση του έργου Ε-1588 μέχρι τις 2/12/2010 όπως εκδόθηκε από την ΓΕΛ
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26