Το χρημοτοδοτικό πρόγραμμα LIFE+ στους τομείς Φύση και Βιοποικιλότητα

Το χρημοτοδοτικό πρόγραμμα LIFE+ στους τομείς Φύση και Βιοποικιλότητα Δρ. Τζούλια Τζώρτζη Αρχιτέκτων Τοπίου Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος (PhD, MLA) Εθνικός Εκπρόσωπος LIFE+, ΥΠΕΚΑ Διευθύντρια του Φορέα Διοίκησης και Διαχείρισης του Πάρκου περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Αντώνης Τρίτσης Σύμβουλος Καθηγήτρια ΕΑΠ Πάτρα 14 Απριλίου 2011

Το πρόγραμμα LIFE + Σο επίσημο όνομα LIFE+ είναι «Χρηματοδοτικό μέσο για το περιβάλλον» Σο πρόγραμμα LIFE+ υλοποιείται κάτω από τον Κανονισμό 614/2007 της 23.05.2007 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το LIFE+, γνωστός και πιο απλά ως Κανονισμός LIFE+ Οι γενικότεροι στόχοι του προγράμματος είναι: Συγχρηματοδότηση στον τομέα της διατήρησης της φύσης καθώς και σε άλλους περιβαλλοντικούς τομείς Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (π.χ. νερό, απόβλητα, κλιματική αλλαγή) Συγχρηματοδότηση δραστηριοτήτων ενημέρωσης και επικοινωνίας για το περιβάλλον Σο LIFE+ θα στηρίξει την υλοποίηση του 6 ου Κοινοτικού Προγράμματος Δράσης για το Περιβάλλον

Έργα στο πλαίσιο του Life+ Επιχειρησιακές δραστηριότητες των ΜΚΟ, που δραστηριοποιούνται στην προστασία και ενίσχυση του περιβάλλοντος σε ευρωπαϊκό επίπεδο και εμπλέκονται στην ανάπτυξη και εφαρμογή της Κοινοτικής πολιτικής και νομοθεσίας Ανάπτυξη και συντήρηση δικτύων και συστημάτων πληροφορικής, που συνδέονται άμεσα με την εφαρμογή της κοινοτικής περιβαλλοντικής πολιτικής και νομοθεσίας και ιδιαίτερα όταν βελτιώνουν την πρόσβαση του κοινού στην περιβαλλοντική πληροφορία Μελέτες, έρευνες, εφαρμογή μοντέλων και ανάπτυξη σεναρίων Παρακολούθηση συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης των δασών

Έργα στο πλαίσιο του Life+ Δικτύωση και πλατφόρμες βέλτιστης πρακτικής Εκπαίδευση, εργαστήρια και συνεδριάσεις συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης των υπαλλήλων, που συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες δασικής πυροπροστασίας Επίδειξη καινοτόμων προσεγγίσεων, τεχνολογιών, μεθόδων και μέσων πολιτικής.

Υποβολή προτάσεων για το LIFE + Έχουν ξεκίνησει από τις 01.01.2007 και θα λείξουν στις 31.12.2013 Προϋπολογισμός LIFE + Προϋπολογισμός: πάνω από 2 δις Προϋπολογισμός 2011: 267 εκατ. Κατανομή προϋπολογισμού 78% για χρηματοδότηση έργων, εκ των οποίων 50% είναι για τη φύση και βιοποικιλότητα 15% στοχεύουν σε διεθνικά έργα

Τρία στοιχεία του LIFE + LIFE+ Φύση και Βιοποικιλότητα LIFE+ Περιβαλλοντική Πολιτική και Διακυβέρνηση LIFE+ Ενημέρωση και Επικοινωνία

615 Προτάσεις υποβλήθηκαν (στοιχεία 2009) 194 Φύση και Βιοποικιλότητα LIFE + Nature LIFE + Biodiversity 47 147 113 Ενημέρωση και Επικοινωνία Awareness raising environement Awareness raising biodiversity Awareness forest fire prevention 10 49 54 Climate Change 81 Waste and Natural resources 58 Water 42 Urban Environment 31 Innovation 27 308 Περιβαλλοντική Πολιτική και Διακυβέρνηση Strategic Approaches Air Soil Forests Chemicals 18 11 10 9 7 Environment and Health 7 Noise 7 0 20 40 60 80 100 120 140 160

Προτάσεις που υποβλήθηκαν ανά κράτος μέλος(στοιχεία 2009) 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 IT ES GR PL FR DE FI UK BE PT NL SE SI RO LV SK CY HU DK IE LT MT BG CZ AT LU EE

Προτάσεις που υποβλήθηκαν ανά κράτος μέλος και ανά κατηγορία 180 160 140 120 100 Nature and Biodiversity Information and Communication Environment Policy and Governance 80 60 40 20 0 IT ES GR PL FR DE FI UK BE PT NL SE SI RO LV SK CY HU DK IE LT MT BG CZ AT LU EE

Ποσοστό εγκεκριμένων προτάσεων ανά κατηγορία (%) (στοιχεία 2009) LIFE+ Nature 56% LIFE+ Environment Policy and Governance 47% LIFE+ Biodiversity 38% LIFE+ Information and Communication 15% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

Ποσοστό εγκεκριμένων προτάσεων ανά κατηγορία στην τριετία 2007-2009 (%) LIFE+ Nature 45% 49% 56% LIFE+ Environment Policy and Governance 41% 41% 47% 38% LIFE+ Biodiversity 19% 13% 2009 LIFE+ Information and Communication 15% 22% 20% 2008 2007 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

Προτάσεις που χρηματοδοτήθηκαν το 2007 και 2008

Προτάσεις που χρηματοδοτήθηκαν ανά κράτος μέλος τα έτη 2007-08

Τελική Φάση (Award phase): κριτήρια αξιολόγησης Ονομασία κριτηρίων Maximum score Minimum pass score 1. Σεχνική Επάρκεια πρότασης 15 8 2. Οικονομική Επάρκεια πρότασης 15 8 3. υμβολή στους γενικούς στόχους του LIFE+ 4. Προστιθέμενη αξία σε Ευρωπαϊκό επίπεδο 25 12 30 15 5. Διακρατικός χαρακτήρας 5-6. υμμόρφωση με την εθνική προστιθέμενη αξία ύνολο 100 10 -

Τελική Φάση LIFE+ Environment Policy & Governance 142 244 LIFE+ Information & Communication 62 79 LIFE+ Nature 43 119 Evaluated LIFE+ Biodiversity 12 21 Rejected 0 100 200 300

LIFE+ Nature and Biodiversity LIFE+ Φύση και Βιοποικιλότητα Διαχείριση οικοτόπων και ειδών και χωροταξικός σχεδιασμός, που θα περιλαμβάνει επίσης τη βελτίωση της οικολογικής συνοχής του δικτύου Natura 2000 Παρακολούθηση της κατάστασης διατήρησης συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης διαδικασιών και δομών για την παρακολούθηση Σην κατάρτιση και υλοποίηση σχεδίων δράσης για τη διατήρηση ειδών και οικοτόπων Σην επέκταση του δικτύου Natura 2000 στις θαλάσσιες περιοχές

LIFE+ Nature and Biodiversity LIFE+ Φύση και Βιοποικιλότητα Υπάρτοσν δύο διακριηές καηηγορίες έργων: LIFE+ Φύζη και LIFE+ Βιοποικιλόηηηα Έλα έξγν πξέπεη λα είλαη είηε LIFE+ Φύζε είηε LIFE+ Βηνπνηθηιόηεηα, ΟΥΙ έλα κίγκα ηωλ δύν.

Στόχος: LIFE+ Nature υγχρηματοδότηση βέλτιστης πρακτικής ή επίδειξης Φρηματοδότηση για την υλοποίηση των στόχων EU Birds directive 79/409/EEC and the EU Habitats directive 92/43/EEC συμπεριλαμβανομένων και τις περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Επικεντρώνεται: Βιώσιμες μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε περιοχές NATURA 2000 Διατήρηση δράσεων για τα είδη που αποτελούν στόχο για τα Ορνιθοπανίδα και τα οικολογικά ενδιαιτήματα (Birds and Habitats directives). Σα έργα (projects) πρέπει να αναδεικνύουν τη βέλτιστη πρακτική Η συγχρηματοδότηση είναι γενικά 50% αλλά μπορεί να γίνει 60% ή 75% όταν στοχεύουν ξεκάθαρα τα είδη προτεραιότητας ή οικοτόπους Αγορά γης είναι δυνατή Ένα σημαντικό μέρος (τουλάχιστον 25%) του προϋπολογισμού του σχεδίου θα πρέπει να διατίθενται για συγκεκριμένες δράσεις διατήρησης. Επαναλαμβανόμενες δράσεις διαχείρισης της διατήρησης για τα ενδιαιτήματα των ειδών, καθώς και του δικτύου NATURA 2000 είναι επιλέξιμες.

LIFE+ Nature Παραδείγματα έργων LIFE+ Φύση θα μπορούσαν να είναι: Αποκατάσταση ορεινών οικοτόπων και Διατήρηση ζώων ή κάποιου είδους ορνιθοπανίδας υπό εξαφάνιση

LIFE+ Nature Σημαντικά σημεία για το LIFE+ Φύση Κάθε έργο που δεν συμβάλει άμεσα στις Οδηγίες προστασίας των Άγριων Πτηνών και Υυσικών Οικοτόπων πρέπει να υποβάλλονται σε άλλο στοιχείο του LIFE+ ή σε κάποιο άλλο πρόγραμμα. Έργα που περιλαμβάνουν συνδυασμό περιοχών Natura 2000 και περιοχών εκτός Natura 2000 θα πρέπει να υποβάλλονται στο LIFE+ Βιοποικιλότητα (αν πληρούν όλες τις άλλες προϋποθέσεις) ή σε κάποιο άλλο πρόγραμμα. Σα έργα βέλτιστης πρακτικής για την προστασία της φύσης εκτός περιοχών Natura 2000 συνήθως δεν χρηματοδοτούνται από το LIFE+. Σα έργα συνήθως περιορίζονται σε εδαφικές και/ή παράκτιες περιοχές που βρίσκονται εντός των περιοχών του δικτύου Natura 2000. Οι περιοχές πρέπει να ορίζονται επίσημα (SPA ή psci) μέχρι την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της πρότασης. Μερικές εξαιρέσεις υπάρχουν στις περιπτώσεις που οι δράσεις μπορούν να λάβουν χώρα εκτός των περιοχών του δικτύου Natura 2000 (π.χ. για συνορεύουσες περιοχές) Δράσεις γύρω από την πανίδα που ευνοούν τα Άγρια Πτηνά είναι επιλέξιμες εντός SPAs και όχι SCIs

Στόχος: LIFE+ Biodiversity υν-χρηματοδότηση έργων καινοτομίας ή επίδειξης Φρηματοδοτείται η υλοποίηση ορισμένων στόχων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής COM (2006) - η ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας (Halting the loss of biodiversity by 2010) - καθώς και τη νέα επικοινωνιακή πολιτική - Επιλογές για ένα ευρωπαϊκό όραμα και στόχο για τη βιοποικιλότητα μετά το 2010 (Options for an EU vision and target for biodiversity beyond 2010) Επικεντρώνεται: Επίδειξη καινοτόμων μέτρων για τη βελτίωση της βιοποικιλότητας, των χερσαίων και θαλάσσιων περιοχών, χωρίς να αφορά το NATURA 2000 καθεστώς Οι δράσεις πρέπει να είναι διαφορετικές και να έχουν προστιθέμενη αξία σε σύγκριση με εκείνες του δικτύου NATURA 2000 Σο ποσό συγχρηματοδότησης είναι 50%. Αγορά γης είναι επιλέξιμες. Ένα σημαντικό μέρος (τουλάχιστον 25%) του προϋπολογισμού του σχεδίου θα πρέπει να διατεθεί σε «συγκεκριμένες ενέργειες διατήρησης»

LIFE+ Nature LIFE+ Nature or Biodiversity? LIFE+ Biodiversity Αποκλειστικά ορνιθοπανίδα και οικοτόπους (Exclusively Birds and Habitats directives) Επίδειξη των βέλτιστων πρακτικών (Demonstration of best practice) Η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των μέτρων διατήρησης και τις επενδύσεις σε περιοχές NATURA 2000 (Long-term sustainability of conservation measures and investments in Natura 2000) Αγορά γης και της μακροχρόνιας μίσθωσης ή επιλέξιμης αποζημίωσης(land purchase and long-term lease or compensation eligible) Δεν περιορίζεται στην ορνιθοπανίδα και τους οικοτόπους (Not restricted to the Birds and Habitats directives) Επίδειξη της καινοτομίας (Demonstration of innovation) Απόδειξη της εφικτότητας νέων ή καινοτόμων μέτρων υπέρ της βιοποικιλότητας (Demonstrating the feasibility of new or innovative measures in favour of biodiversity) Μόνο βραχυπρόθεσμη μίσθωση ή η αποζημίωση είναι επιλέξιμες (Only short term lease or compensation are eligible)

Συνέδριο στις Βρυξέλλες Best of the best 1-3 Ιουνίου 2010 Βρυξέλλες : Green Week Exhibition 2010 Biodiversity Our Lifeline Best LIFE Nature Projects 2009: 1. CRETAPLANT A pilot network of plant micro-reserves in Western Crete http://cretaplant.biol.uoa.gr/ 2. MEDPONDS Actions for the conservation of Mediterranean temporary ponds in Crete http://www.life-medponds.gr/ Best LIFE-Environment Projects 2009: 3. Envi-Friendly (best of the best) Environmental Friendly Technologies for Rural Development (Prefecture of Laconia) http

Συνέδριο στις Βρυξέλλες Brussels, 25 and 26 May 2011 EUROPEAN CONFERENCE: LIFE+ ENVIRONMENT: 20 YEARS OF PRACTICAL SOLUTIONS TO ENVIRONMENTAL CHALLENGES αποσκοπεί να καταγράψει τη συμβολή του προγράμματος, τα επιτεύγματα, τα αποτελέσματα και να δώσει έμφαση στις μελλοντικές ανάγκες και στις ευκαιρίες στον τομέα αυτό, ιδίως εν όψει του επόμενου χρονικού πλαισίου 2014-2020. θα δώσει επίσης την ευκαιρία στους ενδιαφερόμενους (stakeholders) για την ανταλλαγή εμπειριών στο πλαίσιο της εφαρμογής του προγράμματος LIFE. Ιστοσελίδα συνεδρίου: http://ec.europa.eu/environment/life/ news/events/lifeconf_env/index.html

Τι είναι νέο στο LIFE+ για αυτή τη χρονιά; Κοινές αλλαγές για τα τρία στοιχεία: υντομότεροι και πιο ξεκάθαροι Οδηγοί Εφαρμογής Σα έντυπα της πρότασης θα είναι σε μορφή Adobe Οι δράσεις που λαμβάνουν χώρα εκτός της ΕΕ μπορεί να είναι επιλέξιμες αλλά μόνο αν οι δράσεις συμβάλουν στους στόχους του έργου και πραγματοποιούνται από έναν δικαιούχο του έργου (που είναι καταχωρημένος σε κράτος-μέλος της ΕΕ) ή υπεργολάβο Ενθαρρύνεται η χρήση κριτηρίων Πράσινων Δημόσιων Προμηθειών (Green Public Procurement -GPP) για την προμήθεια υπηρεσιών/προϊόντων από τρίτους (sub-contractor) Δράσεις σχετικές με τουρισμό θα πρέπει να λάβουν υπ όψη τις Ανακοινώσεις της Επιτροπής για τον τουρισμό http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/tourism/files/ communications/communication2010_en.pdf Νέα υποχρεωτική δράση «Παρακολούθηση των αντίκτυπων των δράσεων του έργου» (που προηγουμένως υπήρχε μόνο για το LIFE+ Ενημέρωση) Κοινωνικό-οικονομικές επιδράσεις των έργων γύρω και πάνω από τα αναμενόμενα αποτελέσματα στο περιβάλλον (π.χ. ανάπτυξη θέσεων εργασίας, υπηρεσιών για οικοσυστήματα, άλλα δευτερογενή αποτελέσματα) (ΥΤΗ/ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ) Νέα έντυπα F8 για τα γενικά έξοδα

Τι είναι νέο στο LIFE+ Φύση και Βιοποικιλότητα; Περιορισμένες ερευνητικές δράσεις μπορούν να είναι επιλέξιμες αν συμβάλλουν στους στόχους του έργου Επιστημονικές δημοσιεύσεις και άρθρα θα γίνονται δεκτά ως παραδοτέα Αγορά γης εκτός περιοχών Natura 2000: Επιλέξιμες ως συνδετικοί κρίκοι για την βελτίωση της οικολογικής συνέπειας and συνδεσιμότητας του δικτύου Natura 2000, ή για δράσεις αποκατάστασης σε ορισμένες περιπτώσεις Η αειφορία πρέπει να εξασφαλίζεται με το πιο κατάλληλο καθεστώς θεσμικής προστασίας πριν το τέλος του έργου

Τι είναι νέο στο LIFE+ Φύση και Βιοποικιλότητα; Διευκρινίζεται αν είναι υποχρεωτική η κατάθεση του εντύπου A8 Ενθαρρύνονται έργα που στοχεύουν στην ανάπτυξη οικονομικών σχεδίων και προγραμμάτων μεγάλης κλίμακας για το δίκτυο Natura 2000 Διαχωρίστηκαν τα τεχνικά έντυπα B και C για τις προτάσεις LIFE+ Υύση και LIFE+ Βιοποικιλότητα

LIFE+ Διαδικασία Υποβολής Οι προτάσεις θα υποβάλλονται σε 2 αντίγραφα CD-ROM Επεξήγηση: Email δίνουμε αυτό που χρησιμοποιούμε περισσότερο σάρωση των εντύπων της πρότασης, συμπεριλαμβανομένων των υπογραφών και των σφραγίδων, των σχεδίων που αφορούν το LIFE + Υύση και τα υποχρεωτικά παραρτήματα

Πρόσκληση LIFE+ 2011 Η πρόσκληση του LIFE+ 2011 ξεκίνησε στις 26 Υεβρουαρίου 2011 με συνολικό ποσό 267 εκατ. Λόγω της καθυστέρησης της δημοσιοποίησης της πρόσκλησης η ημερομηνία λήξης για την υποβολή των προτάσεων παρατάθηκε από τις 15 στις 18 Ιουλίου.

Σημαντικά γεγονότα Κρίσιμες ημερομηνίες Ημερομηνίες Έναρξη πρόσκλησης 26 Φεβρουαρίου 2011 A8 φόρμες θα πρέπει να δοθούν στις δημόσιες αρχές Ολοκλήρωση του κύριου μέρους της πρότασης και συζήτηση (αλληλογραφία συναντήσεις) με τους Εθνικούς Εκπροσώπους 13 Μαΐου 2011 (Προαιρετικά) Τελική Υποβολή 18 Ιουλίου 2011 Αποστολή των προτάσεων από τους Εθνικούς Εκπροσώπους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή 20-24 Ιουνίου 2011 (Προαιρετικά) 9 επτεμβρίου 2011 Αποκλεισμοί, διευκρινήσεις, εκλεξιμότητα επτέμβριος 2011 - Μάρτιος 2012 Τπογραφή των επιμέρους συμφωνιών χρηματοδότησης Μάιος - Ιούνιος 2012 υντομότερη δυνατή ημερομηνία έναρξης για έργα του 2011 1 Ιουνίου 2012

Πληροθορίες: Σηην ιζηοζελίδα ηοσ ΥΠΕΚΑ:www.ypeka.gr

Πληροθορίες: Σηην ιζηοζελίδα ηοσ LIFE+: http://ec.europa.eu/environment/life/

Οι Εθνικού Εκπρόσωποι (National Environmental Authorities NFPs) Γξ. Σδνύιηα Σδώξηδε Αξρηηέθηωλ Σνπίνπ-Γαζνιόγνο- Πεξηβαιινληνιόγνο (PhD, MLA) Δζληθόο Δθπξόζωπνο Δπξωπαϊθνύ Πξνγξάκκαηνο LIFE+ Τπνπξγείν Πεξηβάιινληνο Υωξνηαμίαο & Κιηκαηηθήο Αιιαγήο Γεληθή Γηεύζπλζε Πεξηβάιινληνο Γηεύζπλζε Διέγρνπ Αηκνζθαηξηθήο Ρύπαλζεο & Θνξύβνπ e-mail: j.georgi@dearth.minenv.gr Γηώξγνο Πξωηόπαπαο Αξρηηέθηωλ-Πνιενδόκνο(DEA) Δζληθόο Δθπξόζωπνο Δπξωπαϊθνύ Πξνγξάκκαηνο LIFE+ Τπνπξγείν Πεξηβάιινληνο Υωξνηαμίαο & Κιηκαηηθήο Αιιαγήο Γεληθή Γηεύζπλζε Πεξηβάιινληνο Γηεύζπλζε Διέγρνπ Αηκνζθαηξηθήο Ρύπαλζεο & Θνξύβνπ e-mail: g.protopapas@dearth.minenv.gr Γηεπζύληξηα Οξγαληζκνύ Γηνίθεζεο & Γηαρείξηζεο Πάξθνπ Πεξηβαιινληηθήο Δπαηζζεηνπνίεζεο "Αληώλεο Σξίηζεο" π. Μνπζηαθιή 23, 13121 Ίιηνλ e-mail:jgeorgi@parkotritsi.gr ηει: +30210 2323163 fax: +30210 2323453 πξνζωπηθό e-mail: jgeorgi@tee.gr θηλεηό: +30 6944373022 Οξγαληζκόο Γηνίθεζεο & Γηαρείξηζεο Πάξθνπ Πεξηβαιινληηθήο Δπαηζζεηνπνίεζεο "Αληώλεο Σξίηζεο" π. Μνπζηαθιή 23, 13121 Ίιηνλ e-mail: giopro@parkotritsi.gr ηει: +30210 2323163 fax: +30210 2323453 πξνζωπηθό e-mail: gioprot@otenet.gr θηλεηό: +30 6944302555 Τπνβνιή Πξόηαζεωλ ζηελ Σαρπδξνκηθή Γηεύζπλζε: ΤΠΔΚΑ, Γηεύζπλζε Διέγρνπ Αηκνζθαηξηθήο Ρύπαλζεο & Θνξύβνπ, Παηεζίωλ 147 - Αζήλα 112 51

Ευχαριστούμε για την προσοχή σας!