Γράφει: Ιωάννης Τσαπακίδης, Χειρουργός Ορθοπαιδικός Αποτελεί την πιο συχνή περιφερική συμπιεστική νευροπάθεια που καλούμαστε να θεραπεύσουμε είτε συντηρητικά είτε χειρουργικά (5% του πληθυσμού). Περιγράφηκε πρώτη φορά το 1854 από τον Sir James Paget, ενώ το 1933 ο Sir James Learmoth έκανε την πρώτη επέμβαση. Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα προκαλείται από την αυξανόμενη πίεση στο μέσο νεύρο που εισέρχεται στο χέρι μέσω του περιορισμένου διαστήματος του καρπιαίου σωλήνα. Αποτελεί μια κοινή αιτία μουδιάσματος και πόνου των χεριών η οποία συνήθως ξυπνάει τον ασθενή το βράδυ και τον αναγκάζει να το τινάζει προκειμένου να φύγουν τα βελονιάσματα και να μειωθεί ο πόνος. Εικ.1 Εικόνα 1: Περιοχή πόνου και μουδιάσματος όταν κάποιος πάσχει από ΣΚΣ Συνήθως η κίνηση αυτή έχει αποτέλεσμα γιατί έτσι βελτιώνεται η κυκλοφορία στο τμήμα αυτό του χεριού και τα συμπτώματα μειώνονται. Στην εξέλιξη τα ενοχλήματα εμφανίζονται και την ημέρα. Οι αιμωδίες εμφανίζονται στα 3½ πρώτα δάκτυλα. Εάν προχωρήσει και άλλο το σύνδρομο, τότε εγκαθίσταται 1 / 6
μυϊκή αδυναμία, ενώ οι καθημερινές δραστηριότητες μπορεί να γίνουν ανυπόφορες, όπως το κούμπωμα των κουμπιών, η οδήγηση, το πιστολάκι, το γράψιμο, κ.λ.π.. Αυτά τα συμπτώματα μπορούν να οδηγήσουν να σας πέφτουν πράγματα. Εάν η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή και παραμελημένη μπορεί να έχουμε ατροφία των μυών της παλάμης. ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ο καρπιαίος σωλήνας είναι μια στενή, σήραγγα στον καρπό Εικ.2. Το κατώτατο σημείο και οι πλευρές αυτής της σήραγγας διαμορφώνονται από τα οστάρια των καρπών. Η κορυφή της σήραγγας καλύπτεται από μια ισχυρή ζώνη συνδετικού ιστού, που αποκαλείται εγκάρσιος σύνδεσμος. Το μέσο νεύρο ξεκινάει από το ύψος της μασχάλης, προχωράει στο αντιβράχιο και στο χέρι μέσω αυτής της σήραγγας στον καρπό. Οι τένοντες που κάμπτουν τα δάχτυλα και τον αντίχειρα ταξιδεύουν επίσης σε αυτήν την σήραγγα. Η αύξηση της πίεσης εντός του σωλήνος πάνω από 30mmHg προκαλεί ισχαιμία στο νεύρο, απομυελίνωσή του και έναρξη των συμπτωμάτων της νόσου. 2 / 6
Εικόνα 2: Ανατομικά στοιχεία καρπιαίου σωλήνα ΑΙΤΙΑ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Υπάρχουν πολλές αιτίες για την εμφάνιση του: - Η κληρονομικότητα είναι ο σημαντικότερος παράγοντας. - Επαναλαμβανόμενες κινήσεις των χεριών ή του καρπού. Δηλαδή η ίδια κίνηση όταν επαναλαμβάνεται επανειλημμένως κατά τη διάρκεια μιας πολύ μακριάς χρονικής περιόδου (γράψιμο, τένις, κτλ). - Ορμονικές αλλαγές σχετικές με την εγκυμοσύνη και την εμμηνόπαυση. - Φυσικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του Σακχαρώδη Διαβήτη, Ρευματοειδής Αρθρίτιδα και διαταραχή Θυρεοειδικών Ορμονών. - Παλαιά κατάγματα, Ανώμαλες μυϊκές μάζες, όγκοι, Υπερτροφικοί ιστοί, Γάγγλια, Κληρονομικότητα (25%), Αλκοολισμός, Νεφρική ανεπάρκεια Σε μερικές περιπτώσεις συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα, δεν υπάρχει καμία γνωστή αιτία (ιδιοπαθής). Το σύνδρομο εμφανίζεται συχνότερα σε εργάτες, αγρότες, ταμίες, γραμματείς και σε όσους υποβάλλονται σε δονήσεις και επαναλαμβανόμενες κινήσεις. Φαίνεται πως οι γυναί κες 30-60 ετών εμφανίζουν πιο συχνά το σύνδρομο, και σε αναλογία 5 προς 1 σε σχέση με τους άνδρες, ενώ 33% περίπου εμφανίζεται και στα δύο χέρια. ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΙΜΟΥΝΤΑΙ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Στη διάγνωσή μας λαμβάνουμε πάντα υπόψη παθήσεις που μιμούνται το σύνδρομο: - Αυχενική Δισκοκήλη Α6-Α7. 3 / 6
- Tενοντίτιδα. - Αρθρίτιδα καρπού. - Διαβητική νευροπάθεια. - Σύνδρομο Άνω Θωρακικού στομίου. - Κυκλοφορικές διαταραχές. - Κακοήθεια άνω λοβού πνέυμονα - Στηθάγχη (όταν αφορά το αριστερό χέρι). ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Υπάρχουν διάφορες κλινικές δοκιμασίες (Phallen Εικ.3, Tinnel, Durcan, κ.λ.π), που σε συνδυασμό με το ιστορικό, θέτουν τη διάγνωση με ακρίβεια άνω του 90%. Επιπλέον το ηλεκτρονευρογράφημα και το ηλεκτρομυογράφημα συμπληρώνουν με την καταγραφή παραμέτρων που αφορούν την αγωγιμότητα του νεύρου και το βαθμό της βλάβης και βοηθάνε στη διαφορική διάγνωση από άλλες παθήσεις που μιμούνται το σύνδρομο αυτό. Εικόνα 3: Phallen test 4 / 6
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Συντηρητική θεραπεία Όταν ο ασθενής προσέρχεται στην αρχική φάση, συνήθως τους 6 πρώτους μήνες, τότε πιθανότατα έχει θέση η συντηρητική αγωγή. Αυτή περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή με αν τιφλεγμονώδη, βιταμίνες καθώς και ειδικούς νυχτερινούς νάρθηκες που εμποδίζουν το καρπό να πάρει θέση τέτοια που προκαλεί συμπτώματα. Οι ενέσεις κορτιζόνης επιφέρουν βελτίωση του πόνου με παροδικό χαρακτήρα. Μεγάλο μέρος της συζήτησής μας με τους ασθενείς μας αφορούν τη τροποποίηση των εργασιακών συνηθειών, (εργονομικά πληκτρολόγια, ρύθμιση καρέκλας και καρπών, πολλά διαλλείματα στην εργασία, ασκήσεις ελαστικότητας). Χειρουργική θεραπεία Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να εξεταστεί σαν ενδεχόμενη θεραπεία εάν το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα συνεχίζει να σας ενοχλεί παρά τη συντηρητική αγωγή. Η απόφαση για χειρουργική επέμβαση είναι βασισμένη συνήθως στη δριμύτητα των συμπτωμάτων αλλά και τις ηλεκτροφυσιολογικές μελέτες. Στην απόφαση σας χρήσιμο είναι να γνωρίζεται ότι οι επεμβάσεις αποσυμπίεσης νεύρων ή νευρικών ριζών όπου και αν γίνονται (σπονδυλική στήλη, αγκώνας, καρπός, μηρός, ποδοκνημική και αλλού) εφόσον έχουν επιτυχία μπορούν να εξασφαλίσουν τη μη επιδείνωση των συμπτωμάτων. Αν το νεύρο δεν πιέζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν έχει υποστεί τροφικές αλλαγές και οι πιθανότητες για πλήρη ανάνηψη είναι πολύ καλές, ενώ αντίθετα αν λόγω μακροχρόνιας πίεσης έχει υποστεί τροφικές αλλαγές η ανάνηψη είναι απρόβλεπτη, αβέβαιη και συνήθως όχι πλήρης. Γίνεται τομή δέρματος στην περιοχή της παλάμης μήκους 2 εκατοστών και στην συνέχεια διατομή του εγκαρσίου συνδέσμου στην οροφή του καρπιαίου σωλήνα. Ελέγχεται το νεύρο, ενώ μπορεί να γίνει και επινευρόλυση (καθαρισμός του νεύρου από συμφύσεις). Η επέμβαση γίνεται με τοπική νάρκωση και διαρκεί 10-15 λεπτά περίπου, ενώ ο ασθενής φεύγει για το σπίτι του αμέσως μετά. Μετεγχειρητική πορεία 5 / 6
- Βαμβακερή επίδεση και ανάρτηση για 1-2 ημέρες και στη συνέχεια χρήση χεριού για απλές καθημερινές πράξεις χωρίς να έρθει το τραύμα σε επαφή με το νερό. - Αλλαγή τραύματος 5-7 μέρες μετά την επέμβαση. - Αποφυγή βάρους τις πρώτες 3-4 εβδομάδες, ενώ εκτελούμε πρόγραμμα ασκήσεων. - Κοπή ραμμάτων στις 15 ημέρες περίπου. Επιπλοκές Οι ελάχιστες επιπλοκές που μπορεί να συμβούν περιλαμβάνουν τραύμα στο νεύρο ή σε κλάδους του, ατελή διάνοιξη του σωλήνα, καθώς και καθυστερημένη αποδρομή των ενοχλημάτων ιδίως εάν τα ενοχλήματα ήταν για πολύ μεγάλο διάστημα ή είχανε εγκατασταθεί ήδη μυϊκές ατροφίες στους μυς του Θέναρος. Η πλήρης αποκατάσταση μπορεί να πάρει μέχρι ένα έτος. Εάν σημαντικός πόνος και αδυναμία συνεχίζονται για περισσότερο από 2 μήνες, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει φυσιοθεραπευτική αγωγή. Η αποκατάσταση είναι πιο αργή και λιγότερο προβλέψιμη για τις σοβαρότερες περιπτώσεις. Ιωάννης Τσαπακίδης Χειρουργός Ορθοπαιδικός www.itsapakidis.gr Joomla SEO powered by JoomSEF 6 / 6