«ΣΑΣΗΣΗΚΖ ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΣΧΝ ΑΦΗΞΔΧΝ ΣΟ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑ»

ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ρνιή Γηνίθεζεο θαη Οηθνλνκίαο Σκήκα : Λνγηζηηθήο Μάζεκα : Πηπρηαθή Δξγαζία Γηδάζθωλ Καζεγήηξηα : Φιώξνπ Γηαλλνύια Θέκα Πηπρηαθήο Δξγαζίαο : «ΣΑΣΗΣΗΚΖ ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΣΧΝ ΑΦΗΞΔΧΝ ΣΟ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑ» Τπνβιεζείζα ζηελ Καζεγήηξηα Φιώξνπ Γηαλλνύια Από ηελ ζπνπδάζηξηα : ( Πνηκεληθό, 68 300, Γηδπκνηείρνπ ). Έλαξμε : 7 / 11 / 07 Παξάδνζε :./. /. Καβάια 2008

ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΠΗΝΑΚΑ ΤΝΣΜΖΔΧΝ.4 5 ΠΡΟΛΟΓΟ 6 ΔΗΑΓΧΓΖ...7-10 ΗΣΟΡΗΚΖ ΑΝΑΓΡΟΜΖ Ν. ΚΑΒΑΛΑ ΚΑΗ ΝΖΟΤ ΘΑΟΤ..11 Θέζε Γεσγξαθηθά πιεζπζκηαθά ζηνηρεία ηνπ Ννκνχ.11 Ηζηνξηθή αλαδξνκή Ν. Καβάιαο..11-12 Γηνηθεηηθή δηαίξεζε ηνπ Ννκνχ..13 ΣΟΤΡΗΜΟ ΣΟΝ Ν. ΚΑΒΑΛΑ ΚΑΗ ΝΖΟΤ ΘΑΟΤ 13 14 ΓΗΟΗΚΖΣΗΚΖ ΓΗΑΗΡΔΖ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΑΒΑΛΑ..15-28 Σνπξηζκφο ζηνλ Ννκφ Καβάιαο & Θάζνπ..29-31 Αμηνζέαηα θαη αξραία κλεκεία ζηελ Καβάια..32-42 Ξελνδνρεηαθέο ππνδνκέο 43 ΔΠΗΠΣΧΖ ΣΟΤΡΗΜΟΤ ΣΟΝ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑ.. 44 Δπηπηψζεηο ηνπ Σνπξηζκνχ 44 Δπηπηψζεηο ηνπ Σνπξηζκνχ ζηελ Σνπηθή Κνηλσλία 45-46 Δπηπηψζεηο ηνπ Σνπξηζκνχ ζηα ρεξζαία θαη πδάηηλα νηθνζπζηήκαηα.46-47 Δπηπηψζεηο ηνπ Σνπξηζκνχ ζην Γνκεκέλν Πεξηβάιινλ.47-48 1

ΔΝΑΛΛΑΚΣΗΚΔ Ή ΖΠΗΔ ΜΟΡΦΔ ΣΟΤΡΗΜΟΤ ΣΟ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑ..49 Καηεγνξηνπνίεζε θαη ελαιιαθηηθφηεηα ησλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ...49-54 Δλαιιαθηηθέο ή ήπηεο κνξθέο ηνπξηζκνχ γεληθά...55-60 Μνξθέο ελαιιαθηηθνχ ηνπξηζκνχ.60 Θαιάζζηνο Σνπξηζκφο 61-63 Οξεηλφο Υηνλνδξνκηθφο Σνπξηζκφο.64-68 Οηθνηνπξηζκφο 68-72 Αγξνηνπξηζκφο.72-75 Σνπξηζκφο Τγείαο ( ΠΗΝΑΚΑ 1 ).75-78 Πνιηηηζηηθφο Σνπξηζκφο...78-81 Αζιεηηθφο Σνπξηζκφο 81-84 πλεδξηαθφο Δθζεζηαθφο Σνπξηζκφο..84-86 Θξεζθεπηηθφο ηνπξηζκφο...86-87 Πξνηάζεηο Ννκαξρηαθήο επηηξνπήο ηνπξηζηηθήο πξνβνιήο Ν. Καβάιαο γηα ηελ αλάπηπμε ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ 88-91 Μνξθέο Σνπξηζκνχ πνπ επλννχληαη ζην Ν. Καβάιαο...91-92 Αμηνζέαηα θαη κλεκεία ζηελ Θάζν...92 94 Μεηαθνξέο πξνο ηελ Καβάια. 94 95 Γξαθήκαηα θαη πίλαθεο..96 120 Σνπξηζηηθή πξνβνιή ηνπ Ννκνχ Καβάιαο...121 Πξφβιεκα ζηελ Καβάια θαη ηνπο Υψξνπο ηάζκεπζεο..122-126 ρέδην αλάπηπμεο ηνπ Αεξνδξνκίνπ Καβάιαο...127-128 ηφρνη ηεο πεξηθέξεηαο Α.Μ Θ γηα ηελ Σνπξηζηηθή αλάπηπμε ηνπ ηφπνπ.128-130 Πξνηάζεηο έλσζεο Ξελνδφρσλ Καβάιαο.130-131 Αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ηνπ Γήκνπ Καβάιαο.132-136 Πξνηάζεηο αλάπηπμεο ηεο πεξηνρήο..136 138 Αλαπηπμηαθέο δξαζηεξηφηεηεο ηεο Καβάιαο...139 142 2

ΠΡΟΟΠΣΗΚΔ ΚΑΗ ΥΔΓΗΟ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΓΗΑ ΣΟΝ Ν. ΚΑΒΑΛΑ...143 Πξννπηηθέο θαη ζρέδην αλάπηπμεο ηεο ιηκεληθήο ππνδνκήο ζηελ Καβάια.143-148 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΗΚΑ.149-152 ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ...153-155 3

ΠΗΝΑΚΑ ΤΝΣΜΖΔΧΝ αη. Αηψλαο δ/λζε Γηεχζπλζε δει. Γειαδή θ.ά. Καη άιια θ.ι.π. Καη ινηπά κ.υ. Μεηά Υξηζηνχ κ. Μέηξα λ.κ Ναπηηθφ Μίιη π.ρ Παξαδείγκαηνο ράξηλ π.υ Πξν Υξηζηνχ ηξ ηξέκκαηα η.ρικ. Σεηξαγσληθφ ρηιηφκεηξν Υικ Υηιηφκεηξν Α.Δ Αλψλπκε Δηαηξία Α.Μ.Θ Αλαηνιηθή Μαθεδνλία Θξάθε Β.Α Βνξεηναλαηνιηθά Β.Φ.Λ Βηνκεραλία Φσζθνξηθψλ Ληπαζκάησλ ΒΗΠΔ Βηνκεραληθή Πεξηνρή Γ.Γ. Γεκνηηθφ Γηακέξηζκα Δ.Δ. Δπξσπατθή Έλσζε Δ.Ο.Σ Διιεληθφο Οξγαληζκφο Σνπξηζκνχ Δ..Τ.Δ Δζληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία Διιάδαο Η.Δ.Κ Ηλζηηηνχην Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο Η.Κ.Α. Ίδξπκα Κνηλσληθψλ Αζθαιίζεσλ Κ.Δ.Κ Κέληξν Διέγρνπ Καπζαεξίσλ Κ.Π. Κνηλνηηθφ Πξφγξακκα ηήξημεο Κ.Σ.Δ.Λ. Κνηλφ Σακείν Δηζπξάμεσλ Λεσθνξείσλ Μ.Μ.Δ Μέζν Μαδηθήο Δλεκέξσζεο 4

Ν.Α Ν.Γ. Ο.Λ.Κ Ο.Σ.Α Π.Ο.Σ.Α..Τ.Κ Σ.Δ.Δ Σ.Δ.Η. Τ.Π.Α Τ.ΠΔ.ΥΧ.ΓΔ Ννηηναλαηνιηθά Ννηηνδπηηθά Οξγαληζκφο Ληκέλα Καβάιαο Οξγαληζκφο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο Πξνζσπηθφ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ηαηηζηηθή Τπεξεζία Καβάιαο Σερληθφ Δπηκειεηήξην Διιάδαο Σερλνινγηθφ Δθπαηδεπηηθφ Ίδξπκα Τπεξεζία Πνιηηηθήο Αεξνπνξίαο Τπνπξγείν Πεξηβάιινληνο, Υσξνηαμίαο, Γεκφζησλ έξγσλ 5

ΠΡΟΛΟΓΟ Σν ζέκα ηεο πηπρηαθήο κνπ εξγαζίαο είλαη ε ζηαηηζηηθή παξνπζίαζε ησλ αθίμεσλ ηνπξηζηψλ ζην Ννκφ Καβάιαο. Πξψηα ζα «γλσξίζνπκε» ηνλ ίδην ηνλ Ννκφ Καβάιαο θαη έπεηηα ζα αλαδεηήζνπκε λα βξνχκε «ηηο αθίμεηο ησλ ηνπξηζηψλ» θαη ζα ηα απνηππψζσ ζηελ εξγαζία κνπ. Γηα ηελ εθπφλεζε απηήο ηεο κειέηεο ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ζεξκά γηα ηελ ζπκβνιή ηεο ηελ θαζεγήηξηά κνπ Φιψξνπ Γηαλλνχια πνπ κε βνήζεζε γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο πηπρηαθήο κνπ εξγαζίαο. 6

ΔΗΑΓΧΓΖ Ο Ννκφο Καβάιαο βξίζθεηαη ζην λνηηνδπηηθφ ηκήκα ηεο Πεξηθέξεηαο Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο, είλαη κηα παλέκνξθε πφιε, ρηηζκέλε ακθηζεαηξηθά πάλσ ζε δχν ιφθνπο θαη ζηηο πιαγηέο ηνπ βνπλνχ πκβφινπ. Δίλαη κηα απφ ηηο γξαθηθφηεξεο πφιεηο ηεο Μαθεδνλίαο, αιιά θαη απφ ηηο κεγαιχηεξεο ηεο Διιάδαο, πνπ ζπλδπάδεη βνπλφ θαη ζάιαζζα. ην Ννκφ απηφλ αλήθεη ην λεζί ηεο Θάζνπ, έλα πξαγκαηηθά ζαπκάζην κέξνο γηα θαινθαηξηλέο δηαθνπέο κε πνιιέο θπζηθέο νκνξθηέο θαη αμηνζέαηα. Ο ζθνπφο απηήο ηεο έξεπλαο είλαη λα εμεηάζεη ηηο αθίμεηο ησλ ηνπξηζηψλ πνπ ππάξρνπλ ζηνλ Ννκφ Καβάιαο. ηελ εξγαζία κνπ αλαθέξσ μερσξηζηά ην Νεζί ηεο Θάζνπ γηαηί ζεσξψ φηη είλαη έλαο πνιχ ζεκαληηθφο ηνπξηζηηθφο πξννξηζκφο θαη γεληθά έλα Νεζί κε κεγάιε ηζηνξία. ην πξώην θεθάιαην αλαθέξω : Σελ γεληθή αλαδξνκή ηνπ Ννκνχ Καβάιαο, Σελ δηνηθεηηθή ηνπ δηαίξεζε, Σνλ ηνπξηζκφ θαη ηα αμηνζέαηα ζην Ννκφ Καβάιαο θαη λήζνπ Θάζνπ, Σηο μελνδνρεηαθέο ππνδνκέο ηνπ Ννκνχ Καβάιαο, Σηο επηπηψζεηο ηνπ ηνπξηζκνχ ζην Ννκφ θαβάιαο - ζηελ ηνπηθή θνηλσλία ζηα ρεξζαία πδάηηλα νηθνζπζηήκαηα ζην δνκεκέλν πεξηβάιινλ, Σελ θαηεγνξηνπνίεζε θαη κνξθέο ελαιιαθηηθφηεηαο ησλ δηαθφξσλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ εηδηθά θαη γεληθά, Πίλαθαο 1 «κνξθέο ηνπξηζκνχ πγείαο», Πξνηάζεηο λνκαξρηαθήο επηηξνπήο ηνπξηζηηθήο πξνβνιήο Ν. Καβάιαο γηα ηελ αλάπηπμε ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ, Μνξθέο ηνπξηζκνχ πνπ επλννχληαη ζην Ννκφ Καβάιαο. 7

ην δεύηεξν θεθάιαην αλαθέξω : Μεηαθνξέο απφ Καβάια, Γξάθεκα 1 «δηαθίλεζε επηβαηψλ απφ ην ιηκάλη ηεο Καβάιαο αλά έηνο», Γξάθεκα 2 «δηαθίλεζε νρεκάησλ απφ ην ιηκάλη ηεο Καβάιαο αλά έηνο», Γξάθεκα 3 «Αθίμεηο ζην Ννκφ Καβάιαο ζε μελνδνρεηαθά θαιχκκαηα εθηφο camping», Γξάθεκα 4 «αξηζκφο θαιπκκάησλ γηα ην Ννκφ Καβάιαο ην έηνο 2005», Γξάθεκα 5 «αξηζκφο θιηλψλ γηα ην Ννκφ Καβάιαο ην έηνο 2005», Γξάθεκα 6 «μελνδνρεηαθφ δπλακηθφ αλά θαηεγνξία γηα ηνλ Ννκφ Καβάιαο ην έηνο 2005», Πίλαθαο 2 «ρσξηθή θαηαλνκή δπλακηθφηεηαο ησλ μελνδνρεηαθψλ θαηαιπκάησλ ζηελ παξαιηαθή πεξηνρή ηεο θαβάιαο ην 2001», Πίλαθαο 3 «δπλακηθφηεηα μελνδνρεηαθψλ θαηαιπκάησλ ζηελ παξαιηθή πεξηνρή ηεο Καβάιαο αλά θαηεγνξία θαηαιχκαηνο ην 2001», Πίλαθαο 4 «ρσξηθή θαηαλνκή δπλακηθφηεηαο ελνηθηαδφκελσλ δσκαηίσλ δηακεξηζκάησλ ζηελ παξαιηαθή πεξηνρή ηεο Καβάιαο», Πίλαθαο 5 «δπλακηθφηεηα ελνηθηαδφκελσλ δσκαηίσλ δηακεξηζκάησλ ζηελ παξαιηαθή πεξηνρή ηεο Καβάιαο αλά θαηεγνξία ην 2001», Πίλαθαο 6 «δπλακηθφηεηα ρψξσλ νξγαλσκέλεο θαηαζθήλσζεο camping ζηελ πεξηνρή ηεο Καβάιαο ην 2001», Πίλαθαο 7 «αθίμεηο θαη δηαλπθηεξεχζεηο ζηα μελνδνρεηαθά θαηαιχκαηα ηεο παξαιηαθήο πεξηνρήο ηεο Καβάιαο», Πίλαθαο 8 «αθίμεηο θαη δηαλπθηεξεχζεηο ζηα camping ηεο παξαιηαθήο πεξηνρήο ηεο Καβάιαο». 8

Αθόκε αλαθέξω ζε παξάξηεκα : Πίλαθαο 9 «Σα ηνπξηζηηθά θαηαιχκαηα απφ ην 1996 2005», Πίλαθαο 10 «Σελ πιεξφηεηα ησλ ηνπξηζηηθψλ θαηαιπκάησλ ζε πνζνζηά (%) απφ ην 2000 2005», Πίλαθαο 11 «Σηο αθίμεηο αιινδαπψλ ζηελ Διιάδα θαηά κέζν θαη ζηαζκφ εηζφδνπ ζηε δψλε επηξξνήο ηεο Δγλαηίαο νδνχ απφ ην 1996 2004», Πίλαθαο 12 «Σηο αθίμεηο ζηα ζπιινγηθά ηνπξηζηηθά θαηαιχκαηα ηεο δψλεο επηξξνήο ηεο Δγλαηίαο νδνχ απφ ην 2002 2005», Πίλαθαο 13 «Σνπο επηθξαηέζηεξνπο Ννκνχο αλά Πεξηθέξεηα ηεο Εψλεο μερσξηζηά ην κέζν αξηζκφ αθίμεσλ θαηά ην δηάζηεκα 2002 2005», Πίλαθαο 14 «Σηο δηαλπθηεξεχζεηο ζηα ζπιινγηθά ηνπξηζηηθά θαηαιχκαηα ηεο δψλεο επηξξνήο ηεο Δγλαηίαο νδνχ ην 2000 2005», Πίλαθαο 15 «Σνπο Ννκνχο κε ην κεγαιχηεξν κέζν αξηζκφ δηαλπθηεξεχζεσλ αλά Πεξηθέξεηα ην δηάζηεκα 2002 2005», Πίλαθαο 16 «Ξελνδνρεηαθά θαηαιχκαηα πιήλ camping», Πίλαθαο 17 «camping», Πίλαθα 18 «μελνδνρεηαθφ δπλακηθφ θαηά θαηεγνξία ην έηνο 2005», Πίλαθα 19 «δπλακηθφηεηα ζπιινγηθψλ ηνπξηζηηθψλ θαηαιπκάησλ ην έηνο 2005» ην ηξίην θεθάιαην αλαθέξω : ρέδην αλάπηπμεο θαη πξνηάζεηο γηα ην θπθινθνξηαθφ πξφβιεκα ζηελ Καβάια θαη ηνπο ρψξνπο ζηάζκεπζεο, ρέδην αλάπηπμεο ηνπ αεξνδξνκίνπ Καβάιαο, ηφρνη ηεο πεξηθέξεηαο Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο Θξάθεο γηα ηελ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε ηνπ ηφπνπ Πξνηάζεηο έλσζεο μελνδφρσλ Καβάιαο, Αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ηνπ Γήκνπ Καβάιαο, Πξνηάζεηο αλάπηπμεο ηεο πεξηνρήο, Αλαπηπμηαθέο δξαζηεξηφηεηεο ηεο Καβάιαο, Πξννπηηθέο θαη ζρέδην αλάπηπμεο ηεο ιηκεληθήο ππνδνκήο ζηελ Καβάια 9

Θα αζρνιεζνχκε κ απηφ ην ζέκα γηαηί πηζηεχνπκε φηη είλαη έλα πνιχ ελδηαθέξνλ ζέκα αθνχ απνζθνπεί ζηελ ελεκέξσζε ησλ αθίμεσλ ησλ ηνπξηζηψλ θαη ηελ αλάπηπμε ηνπ Ννκφ καο. ηφρνο ηεο εξγαζίαο απηήο είλαη λα εμεηάζεη ηηο αθίμεηο, λα πξνβεί ζε κηα πην ιεπηνκεξή πεξηγξαθή ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ηνπξηζκνχ, λα αλαθέξεη ζηαηηζηηθέο παξνπζηάζεηο πνπ ππάξρνπλ ζην Ννκφ Καβάιαο θαη λα πξνβάιεη πξνηάζεηο αλαπηπμηαθνχ ζρεδηαζκνχ. 10

ΓΔΝΗΚΖ ΑΝΑΓΡΟΜΖ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΑΒΑΛΑ ΚΑΗ ΝΖΟΤ ΘΑΟΤ ΘΔΖ ΓΔΧΓΡΑΦΗΚΑ ΠΛΖΘΤΜΗΑΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΝΟΜΟΤ «ΚΑΒΑΛΑ» Ο Ννκφο Καβάιαο βξίζθεηαη ζην Ν.Γ. ηκήκα ηεο Πεξηθέξεηαο Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο. ην Ννκφ αλήθεη θαη ην λεζί ηεο Θάζνπ. Δίλαη έλαο απφ ηνπο επηά Ννκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Α.Μ.Θ. θαη καδί κε ηνπο Ννκνύο ηεο Ξάλζεο θαη ηεο Γξάκαο απνηεινχλ ηελ Γηεπξπκέλε Ννκαξρηαθή Απηνδηνίθεζε Γξάκαο Καβάιαο - Ξάλζεο θαη απνηειείηαη απφ 11 Γήκνπο. Ζ έθηαζε ηνπ Ννκνύ είλαη 2.109.000 ζηξέκκαηα. Σν 1991 ν πιεζπζκόο ήηαλ 135.739 θάηνηθνη. Σν 2001 απμήζεθαλ ζε 144.920 θαηνίθνπο (πνζνζηό αύμεζεο 6,6%) (www.statistics.gr). Ζ αλεξγία ηα ηειεπηαία ρξφληα απμάλεηαη ζπλερψο ζαλ ζπλέπεηα ηεο απνβηνκεράληζεο ηνπ Ννκνχ εμαηηίαο ησλ πςειψλ θηλήηξσλ πνπ δφζεθαλ ζηνπο ηξεηο Ννκνχο ηεο Θξάθεο θαη δελ δφζεθαλ ζην Ννκφ Καβάιαο. (Δθεκεξίδα Πξσηλή, 22 / 01 / 2004). 11

Ζ κνξθνινγία ηνπ εδάθνπο θαιχπηεη αλά θαηεγνξία ηελ έθηαζε θαη ηα πνζνζηά πνπ παξνπζηάδνληαη ζηνλ παξαθάηω πίλαθα,ζύκθωλα κε ηελ δηάθξηζε ηωλ δήκωλ / θνηλνηήηωλ ηεο ρώξαο ζε ΠΔΓΗΝΔ ΖΜΗΟΡΔΗΝΔ ΚΑΗ ΟΡΔΗΝΔ. ΜΟΡΦΟΛΟΓΗΑ ΔΓΑΦΟΤ ΔΚΣΑΖ ΚΑΛΤΦΖ 100% ΠΔΓΗΝΔ 50.740 24,03 ΖΜΗΟΡΔΗΝΔ 96.700 45,79 ΟΡΔΗΝΔ 63.730 30,18 ΤΝΟΛΟ 211.170 100 12

Ο ηνπξηζκφο απνηειεί ζεκαληηθφ νηθνλνκηθφ θεθάιαην, θαηά ηηο ηξεηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο κε έξγα ηνπξηζηηθήο ππνδνκήο θπξίσο ζε πεξηνρέο κε ηζηνξηθφ θαη θπζηθφ ελδηαθέξνλ (Θάζνο, Φίιηππνη, Νέζηνο, Παγγαίν, Νέα Πέξακνο). Παξ φια απηά, ηα ηειεπηαία ρξφληα έλα ζεκαληηθφ πνζνζηφ ησλ θαηνίθσλ ηεο θαη θπξίσο λένη αληηκεησπίδνπλ ην πξφβιεκα ηεο αλεξγίαο πνπ θάλεθε ηδηαίηεξα έληνλν απφ ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 90, φηαλ θχκα νηθνλνκηθψλ κεηαλαζηψλ εγθαηαζηάζεθε ζηελ πφιε θαη ζηελ επξχηεξε πεξηνρή. ήκεξα, κε απμεκέλε ηελ νηθνδνκηθή δξαζηεξηφηεηα θπξίσο ζηα δπηηθά ηεο πφιεο ε Καβάια απνηειεί έλαλ απφ ηνπο κεγαιχηεξνπο δήκνπο ηεο ρψξαο, θαη θηινμελεί κεγάιν αξηζκφ ζπνπδαζηψλ πνπ θνηηνχλ ζην νκψλπκν Σ.Δ.Η. Σν Σ.Δ.Η θαη ηα Η.Δ.Κ πνπ ιεηηνπξγνχλ ζηελ πφιε θαη παξέρνπλ ηε κεηαδεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε ζπκβάιινπλ φρη κφλν ζηελ επηζηεκνληθή θαη επαγγεικαηηθή θαηάξηηζε ησλ λέσλ, αιιά θαη ζηελ πλεπκαηηθή - πνιηηηζηηθή αλαβάζκηζε ηεο Καβάιαο κε κηα πιεηάδα νκίισλ θαη ζπιιφγσλ ηεο πεξηνρήο. «ΘΑΟ» Ζ Θάζνο είλαη ην βνξεηφηεξν λεζί ηνπ Αηγαίνπ. Έθηαζε 379 η.ρικ. Αθηνγξακκή 95 ρικ Πιεζπζκό 13.000 θαηνίθνπο. 13

Απέρεη 12 λαπηηθά κίιηα απφ ηελ Καβάια θαη κφλν 4 λ.κ. απφ ηελ Κεξακσηή. Παλέκνξθν λεζί κε έλα ςειφ βνπλφ, ην Τςάξην ή Φαξηφ (1203 κ.) ζηε κέζε θαη νιφγπξα δαληειέληεο αθξνγηαιηέο κε θάηαζπξε ακκνπδηά θαη πεχθα, πνπ πνιιέο θνξέο θξέκνληαη θπξηνιεθηηθά πάλσ απφ ηε ζάιαζζα. Σελ νκνξθηά ηνπ ηνπίνπ έξρνληαη ζπρλά λα ζπκπιεξψζνπλ ηα βξάρηα απφ ιεπθφ κάξκαξν. Ζ Θάζνο εμειίρζεθε γξήγνξα ζε κεγάιν ηνπξηζηηθφ θέληξν. Έλαο αξθεηά θαιφο αζθαιηφδξνκνο πεξηβάιιεη ην λεζί θαη νη δηαθιαδψζεηο ηνπ νδεγνχλ ζην εζσηεξηθφ θαη θαηαιήγνπλ ζε γξαθηθά ρσξηνπδάθηα. Σν νδηθφ δίθηπν ρξεζηκνπνηνχλ θαη ηα ηνπηθά ιεσθνξεία, πνπ ζπλδένπλ ηα ρσξηά απηά κε ηελ παξαιία θαη ηελ πξσηεχνπζα, ην Ληκέλα ή Θάζν. 14

ΓΗΟΗΚΖΣΗΚΖ ΓΗΑΗΡΔΖ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΑΒΑΛΑ Ο Ννκόο Καβάιαο ζχκθσλα κε ην Νφκν 2539/97 πεξί ππνρξεσηηθψλ ζπλελψζεσλ δήκσλ θαη θνηλνηήηωλ δηαηξείηαη ζε 11 δήκνπο. «Γήκνο Διεπζεξνύπνιεο» Ο δήκνο πεξηιακβάλεη 6 δεκνηηθά δηακεξίζκαηα (Λήςε ζηνηρείσλ ΑΔΝΑΚ Α.Δ / 2006) : 1. Γ.Διεπζεξνύπνιεο 2. Γ. Ακηζηαλώλ 3. Γ. Αληηθηιίππωλ 4. Γ. Κεπηώλ 5. Γ. Κνθθηλνρώκαηνο 6. Γ. Υξπζνθάζηξνπ Έδξα ηνπ δήκνπ είλαη ε Διεπζεξνχπνιε ε νπνία απέρεη 17 ρικ από ηελ πξωηεύνπζα ηνπ λνκνύ. Ο δήκνο θαηαιακβάλεη : Έθηαζε 125,632 ζηξ Απνγξαθή ηνπ 2001 έρεη πιεζπζκό 11.401 θαηνίθνπο. Ο πιεζπζκφο απμάλεηαη ηελ πεξίνδν ηνπ θαινθαηξηνχ. Σν κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ πιεζπζκνχ απαζρνιείηαη ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα ελψ ην κηθξφηεξν κέξνο απαζρνιείηαη ζηνλ δεπηεξνγελή θαη ηξηηνγελή ηνκέα. Ρόινο : ηζηνξηθή πφιε κε ηδηαίηεξε νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή ζχλζεζε. Ζ Διεπζεξνχπνιε είλαη κηα ηζηνξηθή πφιε. 15

Κέληξν αγξνηηθήο θαη παξαγωγηθήο πεξηνρήο, κε νξπθηό πινύην (ζρηζηόιηζνη), δαζηθά νηθνζπζηήκαηα (Παγγαίν). Με ζεκαληηθφ ξφιν ζην νηθηζηηθφ δίθηπν ηνπ Ννκνχ, δηνηθεηηθή ππνδνκή, ππνδνκέο πγείαο, αμηφινγε πνιηηηζηηθή θίλεζε.κνκβηθφ ζεκείν δηέιεπζεο ηεο παιαηάο εζληθήο νδνχ Καβάιαο Θεζ/λίθεο, ην ρηνλνδξνκηθφ θέληξν Παγγαίνπ θαη ηα κνλαζηήξηα ηεο πεξηνρήο. «Γήκνο Διεπζεξώλ» Ο δήκνο πεξηιακβάλεη 7 δεκνηηθά δηακεξίζκαηα (Λήςε ζηνηρείσλ ΑΔΝΑΚ Α.Δ./ 2006),πνπ είλαη: 1. Γ. Άγηνπ Αλδξένπ 2. Γ. Διαηνρωξίνπ 3. Γ. Διεπζεξώλ 4. Γ. Μπηόθπηνπ 5. Γ. Νέαο Ζξαθιίηζαο 6. Γ. Νέαο Πεξάκνπ 7. Γ. Φωιεάο Έδξα ηνπ δήκνπ είλαη ε Ν. Πέξακνο ε νπνία απέρεη από ηελ πξωηεύνπζα ηνπ λνκνύ 19 ρικ. Ο δήκνο θαηαιακβάλεη : Έθηαζε 150.555 ζηξ. Πιεζπζκό 7.376 θαηνίθνπο ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001. 16

Σε ζεξηλή πεξίνδν ν πιεζπζκφο απμάλεη ζε πνιχ κεγάιν βαζκφ θαη αλέξρεηαη ζηνπο 30.750 θαηνίθνπο. Σν κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ πιεζπζκνχ αζρνιείηαη κε ην πξσηνγελή ηνκέα παξαγσγήο κε πνζνζηφ 86%,ελψ ν δεπηεξνγελήο ηνκέαο κε πνζνζηφ απαζρφιεζεο 6% θαη ν ηξηηνγελήο κε 8%. Ρόινο: Κέληξν αζηηθνχ ραξαθηήξα, κε ηδηαίηεξν ξφιν ζηε ηνπξηζηηθή θαη πνιηηηζηηθή αλάπηπμε. Δίλαη θέληξν αζηηθνχ ραξαθηήξα, κε ηδηαίηεξε ηνπξηζηηθή θίλεζε ηνπο ζεξηλνχο κήλεο. Αληηκεησπίδεη πξνβιήκαηα αλεπάξθεηαο λεξνχ (Γ/λζε Πξνγξακκαηηζκνχ Ν. Καβάιαο), ηδηαίηεξα ην θαινθαίξη θαη ρξήδεη άκεζεο επέκβαζεο. Πεξίθεκε είλαη ε γηνξηή ζηαθπιηνχ ε νπνία γίλεηαη θάζε θαινθαίξη θαη πεξηιακβάλεη πνηθίιεο εθδειψζεηο. Ζ γηνξηή απηή έρεη ζαλ ζθνπφ λα πξνβάιιεη ζηνλ θφζκν ην ζηαθχιη θαη ηα πξντφληα πνπ εμάγνληαη απφ απηφ. 17

«Γήκνο Θάζνπ» Ο δήκνο Θάζνπ πεξηιακβάλεη 10 δεκνηηθά δηακεξίζκαηα, πνπ είλαη: 1. Γ.Θάζνπ 2. Γ. Θενιόγνπ 3. Γ. Καιιηξάρεο 4. Γ. Ληκελαξίωλ 5. Γ. Μαξίωλ 6. Γ. Παλαγηάο 7. Γ. Πνηακηάο 8. Γ. Πξίλνπ 9. Γ. Ραρωλίνπ 10. Γ. ωηήξνο Ζ έδξα ηνπ δήκνπ είλαη ν λπλ δήκνο Θάζνπ. Ο λένο δήκνο θαηαιακβάλεη κηα έθηαζε 380.097 ζηξ. Καη ζύκθωλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001 ν πιεζπζκόο ηνπ ππνινγίδεηαη ζηνπο 13.765 θαηνίθνπο. Ο πιεζπζκφο απμάλεηαη ηδηαίηεξα ηελ πεξίνδν ηνπ θαινθαηξηνχ φπνπ κπνξεί λα θηάζεη κέρξη θαη ηηο 83.000 ρηι. Σν κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ πιεζπζκνχ αζρνιείηαη κε ηνλ πξσηνγελή ηνκέα ζε πνζνζηφ 71,68, αθνινπζεί ν ηξηηνγελήο ηνκέαο κε πνζνζηφ 18,3% ελψ ν δεπηεξνγελήο ηνκέαο ζπκκεηέρεη κε πνζνζηφ 10,01%. Σν πνζνζηφ απαζρφιεζεο ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα εκθαλίδεηαη ρακειφ δεδνκέλνπ φηη κεγάιν κέξνο ηνπ πιεζπζκνχ πνπ αζρνιείηαη ζε απηφλ ηνλ ηνκέα έρεη σο θχξην επάγγεικα, επάγγεικα ηνπ πξσηνγελή ηνκέα. Ρόινο: Σνπηθφ, αλαπηπμηαθφ θέληξν κε δπλαηφηεηεο πνιχπιεπξεο αλάπηπμεο. 18

Ζ Θάζνο είλαη λεζί κε δπλαηφηεηεο πνιχπιεπξεο αλάπηπμεο ζηνλ ηνκέα ηνπ ηνπξηζκνχ θαη ηνλ πξσηνγελή ηνκέα. Τπάξρνπλ πνιινί θαη ζεκαληηθνί αξραηνινγηθνί ρψξνη, ζέαηξν, κνπζείν, παξαδνζηαθνί νηθηζκνί θαη εμαηξεηηθέο παξαιίεο. Σν λεζί δηαζέηεη επίζεο Κέληξν Τγείαο, Ννκαξρηαθέο Τπεξεζίεο θαη Γηθαζηήξηα. Έρεη πινχζηνπο θπζηθνχο πφξνπο (δάζε κάξκαξα) θαη πνηθηιία παξαγσγηθψλ δξαζηεξηνηήησλ (αιηεία, θαξλάγηα) θαη θαιιηεξγεηψλ (ειηέο, κειηζζνθνκία θ.ι.π.) θαη έληνλε ηνπξηζηηθή δξαζηεξηφηεηα. «Γήκνο Καβάιαο» Ο Γήκνο Καβάιαο απνηειείηαη απφ ηξία δεκνηηθά δηακεξίζκαηα πνπ είλαη: 1. Γ. Καβάιαο 2. Γ. Νέαο Καξβάιεο 3. Γ. Υαιθεξνύ Ζ έδξα ηνπ λένπ δήκνπ είλαη ε Καβάια, πνπ είλαη θαη ε πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ. Ο δήκνο θαηαιακβάλεη : Έθηαζε 112.599 ζηξ. χκθσλα κε ηε απνγξαθή (Τπνπξγείν ΠΔ.ΥΧ.ΓΔ. Ηαλνπάξηνο 2003) ηνπ 2001. Πιεζπζκόο αλέξρεηαη : 63.293 θαηνίθνπο θαη απμάλεηαη ην θαινθαίξη. Οη απαζρνινχκελνη κνηξάδνληαη πεξίπνπ ίζα κεηαμχ ησλ ηξηψλ ηνκέσλ παξαγσγήο, κε κηα κηθξή ηάζε ππεξνρήο ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα. 19

πγθεθξηκέλα ζεκεηψλνληαη ηα παξαθάησ πνζνζηά απαζρόιεζεο (ηαηηζηηθή Τπεξεζία Καβάιαο): πξσηνγελήο 32,76% δεπηεξνγελήο 32,71% θαη ν ηξηηνγελήο 34,51%.. Ρόινο: Γηαπεξηθεξεηαθφ δηαζπλνξηαθφ θέληξν κεηαθνξψλ, εμαγσγψλ θαη ηνπξηζκνχ Ζ Καβάια έρεη ξφιν θπξίαξρνπ πφινπ αλάπηπμεο ζηελ πεξηθέξεηα θαη κπνξεί λα απνηειέζεη πξφηππν αλάπηπμεο. Δίλαη ηζηνξηθή πφιε κε πινχζην πνιηηηζηηθφ ππφβαζξν, κε ιηκάλη θαη αεξνδξφκην εζληθήο ζεκαζίαο. «Γήκνο Κεξακωηήο» Ο δήκνο Κεξακσηήο πεξηιακβάλεη ηέζζεξα δεκνηηθά δηακεξίζκαηα, πνπ είλαη: 1. Γ. Κεξακωηήο 2. Γ. Γ. Αγηάζκαηνο 3. Γ. Γ. Νέαο Καξπάο 4. Γ. Γ..Πεγώλ 20

Έδξα ηνπ δήκνπ είλαη ε Κεξακωηή ε νπνία απέρεη 39 ρηι. απφ ηελ πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ. Ο λένο δήκνο θαηαιακβάλεη : Έθηαζε 115.095 ζηξ. Ο πιεζπζκόο ηνπ ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή (ηαηηζηηθή Τπεξεζία Καβάιαο) αλέξρεηαη 6.039 θαηνίθνπο ν νπνίνο απμάλεη θαηά ηελ πεξίνδν ηνπ θαινθαηξηνχ. Ηδηαίηεξα έληνλε είλαη ε ζπκκεηνρή ησλ απαζρνινχκελσλ ζηνλ πξωηνγελή ηνκέα κε πνζνζηό πνπ θζάλεη ην 83,32% ελψ ε ζπκκεηνρή ησλ απαζρνινχκελσλ ζηνπο άιινπο δπν ηνκείο είλαη πνιχ ρακειή. Ρόινο : Κέληξν ππεξεζηψλ ζαιάζζηνπ ηνπξηζκνχ. Μεγάιν κέξνο ηεο πεξηνρήο ηνπ δήκνπ Κεξακσηήο πξνζηαηεχεηαη πεξηβαιινληνινγηθά (Τπνπξγείν ΠΔ.ΥΧ.ΓΔ. Ηαλνπάξηνο 2003) απφ ηηο δηάθνξεο ζπλζήθεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Γηα ην ιφγν απηφ είλαη απαγνξεπκέλεο θάπνηεο δξαζηεξηφηεηεο θαη παξεκβάζεηο ζηελ πεξηνρή. «Γήκνο Οξεηλνύ» Ο δήκνο απνηειείηαη απφ 8 δεκνηηθά δηακεξίζκαηα πνπ είλαη: 1. Γ. Αγίνπ Κνζκά 2. Γ. Γηπνηάκνπ 3. Γ. Γύζβαηνπ 4. Γ. Διαθνρωξίνπ 5. Γ. Κερξνθάκπνπ 21

6. Γ..Μαθξπρωξίνπ 7. Γ..Πιαηακώλνο Έδξα ηνπ δήκνπ είλαη ε Λεθάλε ε νπνία απέρεη απφ ηελ πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ 53 ρηι. Ο λένο δήκνο θαηαιακβάλεη : Έθηαζε 318.555 ζηξ. θαη ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή (ηαηηζηηθή Τπεξεζία Καβάιαο ηνπ 2001) ν πιεζπζκφο θηάλεη ζηνπο 1769 θαηνίθνπο. Βέβαηα θαη ηελ πεξίνδν ηνπ θαινθαηξηνχ ην λνχκεξν απηφ απμάλεη ζηνπο 3710 θαηνίθνπο. Λφγσ ηεο έληνλεο παξνπζίαο ιαηνκείσλ ζηελ πεξηνρή,αχμεζε απαζρφιεζεο ζεκεηψλεηαη ζην: πξωηνγελή (Terra CZM «Αμηνπνίεζε ππεδάθνπο ζην Ννκφ Καβάιαο» Ννέκβξηνο 2000) ηνκέα παξαγωγήο (73,01%), αθνινπζεί ν δεπηεξνγελήο ηνκέαο (22,1%) θαη ν ηξηηνγελήο (4,89%). Αμηνζεκείσην είλαη ην γεγνλφο φηη νη απαζρνινχκελνη ζην δεπηεξνγελή ηνκέα είλαη πεξηζζφηεξνη απφ ηνλ ηξηηνγελή. Απηφ νθείιεηαη ζηελ επεμεξγαζία καξκάξσλ πνπ γίλεηαη ζηελ πεξηνρή, έζησ θαη ζε κηθξή θιίκαθα Ρόινο : Κέληξν αλάπηπμεο νξεηλψλ πεξηνρψλ. Ο δήκνο Οξεηλνχ θαηά ηνπο ρεηκεξηλνχο κήλεο απνθιείεηαη απφ ην ππφινηπν ηνπ λνκνχ ιφγσ παγεηνχ.απηφ ζπλεπάγεηαη ηελ αλαγθαία θαηαζθεπή ελφο νξγαλσκέλνπ ηαηξείνπ γηα ηελ αληηκεηψπηζε έθηαθησλ ηνπιάρηζηνλ πεξηζηαηηθψλ. 22

Ζ αλάπηπμε ηεο θηελνηξνθίαο (Γ/λζε Κηεληαηξηθήο Τπεξεζίαο Ννκνχ Καβάιαο / Έθζεζε Γεσπφλνπ θ. Νίθνπ Σζηπηζέ) έρεη πεξηνξηζηεί αξθεηά ιφγσ κεηαθίλεζεο ηνπ πιεζπζκνχ ζηα αζηηθά θέληξα. Σειεπηαία ζεκεηψλεηαη πνιηηηζηηθή θίλεζε θαηά ηνπο κήλεο ηνπ Φζηλνπψξνπ. «Γήκνο Οξθαλνύ» Ο δήκνο Οξθαλνχ απνηειείηαη απφ 3 δεκνηηθά δηακεξίζκαηα: 1. Γ. Οξθαλνύ 2. Γ. Αθξνπνηάκνπ 3. Γ. Πνδνρωξίνπ Έδξα ηνπ δήκνπ είλαη ε Γαιεςφο θαη απέρεη απφ ηελ πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ 48,6 ρικ.ο λένο δήκνο θαηαιακβάλεη: Έθηαζε 200,862 ζηξ. θαη ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή (ηαηηζηηθή Τπεξεζία Καβάιαο ηνπ 2001) ν πιεζπζκφο ηνπ είλαη 5.140 θάηνηθνη. Σελ ζεξηλή πεξίνδν ν πιεζπζκφο απμάλεη ζεκαληηθά. Αξθεηά πςειφ είλαη ην πνζνζηφ ησλ απαζρνινχκελσλ ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα (Πεξηθεξεηαθφ Πιαίζην Υσξνηαμηθνχ ρεδηαζκνχ & Αεηθφξνπ Αλάπηπμεο Α.Μ.Θ. Ηαλνπάξηνο 2003) (89,74%) θαη αθνινπζνχλ ν ηξηηνγελήο ηνκέαο κε πνζνζηφ 6,00% θαη ν δεπηεξνγελήο κε 4,26%. Ρόινο : Κέληξν αζηηθνχ ραξαθηήξα. 23

Λφγσ ηεο γεσγξαθηθήο ζέζεο ηνπ ΟΣΑ (παξαιηαθή δψλε) θαη ηνπ κεγάινπ αξηζκνχ ηνπξηζηψλ πνπ θηινμελεί ηνπο ζεξηλνχο κήλεο, ν δήκνο Οξθαλνχ παξνπζηάδεη πξνβιήκαηα αλεπάξθεηαο λεξνχ (Λήςε ζηνηρείσλ ΑΔΝΑΚ ΑΔ / 2006). Oζν αθνξά ηνλ ηνκέα πγείαο ν δήκνο Οξθαλνχ αληηκεησπίδεη πξφβιεκα έιιεηςεο νξγαλσκέλνπ ηαηξείνπ. Δπηηαθηηθή είλαη ε αλάγθε επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο απηνχ ιφγσ, ηφζν ηεο αχμεζεο ηνπ πιεζπζκνχ πνπ παξαηεξείηαη θαηά ηελ πεξίνδν ηνπ θαινθαηξηνχ, φζν θαη ηεο κεγάιεο απφζηαζεο ηνπ απφ ην θνληηλφηεξν θέληξν πγείαο «Γήκνο Παγγαίνπ» Ο δήκνο Παγγαίνπ απνηειείηαη απφ 2 δεκνηηθά δηακεξίζκαηα: 1. Γ. Παγγαίνπ 2. Γ.Παιαηνρωξίνπ Έδξα ηνπ λένπ δήκνπ είλαη ε Νηθήζηαλε θαη απέρεη απφ ηελ πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ 34,3 ρικ. Ο δήκνο Παγγαίνπ θαηαιακβάλεη : Έθηαζε 79,634 ζηξ. Πιεζπζκόο ηνπ αλέξρεηαη ζηνπο 4764 θαηνίθνπο ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001. (ηαηηζηηθή Τπεξεζία Καβάιαο) Καηά ηε ζεξηλή πεξίνδν ν πιεζπζκφο απμάλεη, φρη φκσο ηφζν έληνλα, φζν άιινη δήκνη ηνπ λνκνχ. Σα πνζνζηά ησλ απαζρνινχκελσλ ζηνπο δχν πξψηνπο ηνκείο παξαγσγήο δελ παξνπζηάδνπλ κεγάιε απφθιηζε (45,32% θαη 34,98% αληίζηνηρα),δεδνκέλνπ ηεο χπαξμεο βηνηερληψλ ζηελ πεξηνρή.αθνινπζεί ν ηξηηνγελήο ηνκέαο κε πνζνζηφ 19,7%. Ρόινο : Κέληξν αλάπηπμεο νξεηλψλ πεξηνρψλ. Πεξηνρή κε δπλαηφηεηεο αλάπηπμεο νξεηλνχ ηνπξηζκνχ. 24

«Γήκνο Πηεξέωλ» Ο Γήκνο πεξηιακβάλεη 8 δεκνηηθά δηακεξίζκαηα πνπ είλαη ηα εμήο: 1. Γ. Απιήο 2. Γ. Γωκαηίωλ 3. Γ. Μειηζζνθνκείνπ 4. Γ. Μεζηάο 5. Γ. Μεζνξόπεο 6. Γ. Μνπζζέλεο 7. Γ. Πιαηαλόηνπνπ 8. Γ. ηδεξνρωξίνπ Έδξα ηνπ δήκνπ είλαη ε Μνπζζέλε ε νπνία απέρεη απφ ηελ πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ 32,6 ρικ. Ο δήκνο θαηαιακβάλεη : Έθηαζε 144,744 ζηξ. θαη ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001 ν πιεζπζκφο αλέξρεηαη ζηνπο 5.002 θαηνίθνπο. Καηά ηελ δηάξθεηα ηνπ θαινθαηξηνχ ν πιεζπζκφο θηάλεη πεξίπνπ ζηνπο 6,400 θαηνίθνπο. Υαξαθηεξηζηηθφ ηνπ λένπ δήκνπ είλαη φηη ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο Πηεξίαο θνηιάδαο βξίζθεηαη ζηα δηνηθεηηθά φξηα απηνχ, φπνπ θαη αλαπηχζζνληαη αμηφινγεο γεσξγηθέο δξαζηεξηφηεηεο. Σν γεγνλφο απηφ δηθαηνινγεί θαη ηε κεγάιε ζπκκεηνρή ησλ απαζρνινπκέλσλ ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα κε πνζνζηφ 82,17%. Αθνινπζνχλ νη άιινη δχν ηνκείο παξαγσγήο ρσξίο λα εκθαλίδνπλ ηδηαίηεξε απφθιηζε κεηαμχ ηνπο: ηξηηνγελήο κε πνζνζηφ 9,02% θαη δεπηεξνγελήο κε πνζνζηφ 8,81%. Ρόινο : Κέληξν αλάπηπμεο νξεηλψλ πεξηνρψλ. 25

«Γήκνο Φηιίππωλ» Ο δήκνο Φηιίππσλ απνηειείηαη απφ 8 δεκνηηθά δηακεξίζκαηα πνπ είλαη: 1. Γ. Φηιίππωλ 2. Γ. Ακπγδαιεώλα 3. Γ. Επγνύ 4. Γ. Κνξπθώλ 5. Γ. Κξπνλεξίνπ 6. Γ. Ληκληώλ 7. Γ. Παιαηάο Καβάιαο 8. Γ. Πνιύλεξνπ Ο δήκνο Φηιίππσλ έρεη πξνέιζεη απφ εζεινχζηα ζπλέλσζε ζχκθσλα κε ην λφκν 1622/86 πεξί εζεινχζησλ ζπλελψζεσλ θαη πεξηιάκβαλε ηηο θνηλφηεηεο: Κξελίδσλ Λπδίαο Πνιχζηπινπ θαη Φηιίππσλ ( κε έδξα ηηο Κξελίδεο) Έδξα ηνπ δήκνπ Φηιίππσλ είλαη ε Κξελίδεο, ε νπνία απέρεη απφ ηελ πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ 17,1 ρικ. Ζ έθηαζε ηνπ λένπ ΟΣΑ είλαη 238,751 ζηξ. θαη ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ2001 είλαη 10.827 θάηνηθνη. Ο πιεζπζκφο απμάλεηαη θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ θαινθαηξηνχ. 26

Μεγάιν κέξνο ηνπ πιεζπζκνχ αζρνιείηαη ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα (Τπνπξγείν ΠΔ.ΥΧ.ΓΔ. Ηαλνπάξηνο 2003) παξαγσγήο (67,75%),απηφ νθείιεηαη ζηελ κεγάιε πεδηλή έθηαζε ησλ Σελαγψλ Φηιίππσλ. Αθνινπζεί ν δεπηεξνγελήο ηνκέαο κε πνζνζηφ 21,01%, πνζνζηφ αξθεηά αμηφινγν πνπ νθείιεηαη ζηελ χπαξμε κηθξψλ βηνηερληθψλ κνλάδσλ ζηελ πεξηνρή. Ρόινο : Σνπηθφ αλαπηπμηαθφ θέληξν. Οη Κξελίδεο είλαη παξαδνζηαθφ θέληξν ηνπ αγξνηηθνχ ρψξνπ ζηα βφξεηα ηεο Καβάιαο, πάλσ ζηνλ άμνλα Ληκάλη Καβάιαο Δμνρή.Δίλαη ηζηνξηθφο νηθηζκφο κε ην ζπνπδαηφηεξν αξραηνινγηθφ ρψξν ηεο Πεξηθέξεηαο ( Φίιηππνη ), αξραίν ζέαηξν, παξαζηάζεηο Φεζηηβάι Φηιίππσλ Θάζνπ, κνπζείν, Λαζπφινπηξα, Κέληξν Ηζηνξηθψλ Μειεηψλ Απνζηφινπ Παχινπ (πλεδξηαθφ Κέληξν γηα ηνλ δηαζξεζθεπηηθφ δηάινγν ησλ Δθθιεζηψλ ), Βαπηεζηήξην θ.ι.π. «Γήκνο Υξπζνύπνιεο» Ο δήκνο Υξπζνχπνιεο πεξηιακβάλεη 13 δεκνηηθά δηακεξίζκαηα, πνπ είλαη: 1. Γ. Υξπζνππόιεωο 2. Γ. Αβξακπιηάο 3. Γ. Γέξνληα 4. Γ. Γξαβνύλαο 5. Γ. Γηαιεθηνύ 6. Γ. Δξαηεηλνύ 7. Γ. Εαξθαδηάο 8. Γ. Ξεξηά 27

9. Γ. Παξαδείζνπ 10. Γ. Πέξλεο 11. Γ. Πεηξνπεγήο 12. Γ. Πνληνιίβαδνπ 13. Γ. Υξπζνρωξίνπ Έδξα ηνπ δήκνπ είλαη ν δήκνο Υξπζνχπνιεο,ν νπνίνο απέρεη απφ ηελ πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ 30,4 ρικ. Ζ έθηαζε ηνπ λένπ ΟΣΑ είλαη : 245,181 ζηξ. Πιεζπζκόο ηνπ αλέξρεηαη ζηνπο 15.677 θαηνίθνπο, ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001. Σελ ζεξηλή πεξίνδν ν πιεζπζκφο απμάλεη θαη θπκαίλεηαη ζηνπο 18.500 θαηνίθνπο πεξίπνπ. ηνλ πξσηνγελή ηνκέα ζπγθεληξψλεηαη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ απαζρνινχκελσλ (89,7%) θαη αθνινπζνχλ νη άιινη δχν ηνκείο παξαγσγήο κε πνζνζηά πνπ θπκαίλνληαη ζην ίδην πεξίπνπ επίπεδν θαη είλαη γηα ην δεπηεξνγελή 5,82% θαη γηα ηνλ ηξηηνγελή 4,43%. Ρόινο : Ζκηαζηηθφ θέληξν κε δπλαηφηεηεο πνιχπιεπξεο αλάπηπμεο. Δίλαη εκηαζηηθφ θέληξν θαη θέληξν εθηεηακέλεο εδαθηθήο πεξηθέξεηαο κε ζεκαληηθνχο θπζηθνχο πφξνπο (TerraCZM «Αμηνπνίεζε Τπεδάθνπο ζην Ννκφ Καβάιαο») (παξαγσγηθά εδάθε, Νέζηνο, γεσζεξκία θηι). Ζ πξνγξακκαηηζκέλε αμηνπνίεζε θαη αλάπηπμε ησλ πφξσλ απηψλ, ε ζέζε ηνπ νηθηζκνχ ζην κέζν ηνπ άμνλα Καβάιαο- Ξάλζεο, ε έδξα ηνπ δηεζλνχο αεξνδξνκίνπ «Μέγαο Αιέμαλδξνο», πιεζίνλ ηνπ ιηκαληνχ ηεο Κεξακσηήο κε ΒΗΠΔ ζηα φξηά ηεο έρεη ηηο πξνυπνζέζεηο λα παίμεη ην ξφιν εκηαζηηθνχ θέληξνπ κε δπλαηφηεηεο πνιχπιεπξεο αλάπηπμεο. 28

ΣΟΤΡΗΜΟ ΣΟΝ Ν. ΚΑΒΑΛΑ ΚΑΗ ΝΖΟΤ ΘΑΟΤ «ΣΟΤΡΗΜΟ ΣΟ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑ» Ζ Καβάια είλαη κηα παλέκνξθε πφιε, ρηηζκέλε ακθηζεαηξηθά πάλσ ζε δχν ιφθνπο θαη ζηηο πιαγηέο ηνπ βνπλνχ πκβφινπ, είλαη κηα απφ ηηο γξαθηθφηεξεο πφιεηο ηεο Μαθεδνλίαο, αιιά θαη απφ ηηο κεγαιχηεξεο ηεο Διιάδαο, πνπ ζπλδπάδεη βνπλφ θαη ζάιαζζα, γξαθηθφηεηα θαη ζχγρξνλε δσή Βξίζθεζηε εδψ ζε 2 πεξίπνπ ψξεο νδηθά (165ρικ) απφ ηε Θεζζαινλίθε. Σν Γεκαξρείν, ε Γεκνηηθή Βηβιηνζήθε, ην θηίξην ηεο Δθνξίαο Βπδαληηλψλ Αξραηνηήησλ θαη ην Γεκνηηθφ Μνπζείν, αμίδεη λα ηα επηζθεθηείηε. ια απηά βξίζθνληαη ζηελ θαξδηά ηεο πφιεο κε πξνζεγκέλε δηακφξθσζε, πεδνδξνκήζεηο θαη σξαίνπο δξφκνπο πνπ νδεγνχλ ζηελ παξαιία Πφιε ηδαληθή λα θάλεηε πεξίπαηνπο ζην πιαθφζηξσην δξνκάθη πνπ νδεγεί ζην Ηκαξέη, (ηζιακηθφ νηθνδφκεκα) ζα θηάζεηε ζην Κάζηξν, αλάκεζα ζηα γξαθηθά δξνκάθηα θαη ζα βξεζείηε απφ ηελ άιιε πιεπξά ηεο παιηάο πφιεο ζηηο πεξίθεκεο Κακάξεο. Ζ Καβάια είλαη κηα πφιε πνπ καγεχεη ηνλ επηζθέπηε απφ ηελ πξψηε ζηηγκή πνπ ζα βξεζεί ζε απηήλ. Σε γεσζηξαηεγηθή ηνπ εηθφλα, ζπκπιεξψλεη ην 2ν κεγαιχηεξν εκπνξηθφ ιηκάλη ηεο Δγλαηίαο Οδνχ, αλαηνιηθά ηεο πφιεο ηεο Καβάιαο. Σν Παγγαίν φξνο κε ηα θαηαθχγηα πξνζθέξεηαη γηα ηεο νξεηβαζίαο, ελψ γηα ηνπο ιάηξεηο ηνπ ζθη, ππάξρεη νξγαλσκέλν ρηνλνδξνκηθφ θέληξν ζηελ θνηιάδα ηνπ Οξθέα. 29

Αθφκε ζηελ Καβάια πξνζθέξνληαη ζηνλ ηνπξίζηα θαη ζαιάζζηα ζπνξ γηα ην θαινθαίξη. ηελ παξάιηα ηα θέληξα θαη ηα κπαξάθηα πξνζθέξνληαη γηα ηελ βξαδηλή ζαο έμνδν θαη λα απνιαχζεηε ην πνηφ ζαο δίπια ζηελ ζάιαζζα, θαιή κνπζηθή γηα φια ηα γνχζηα θαη γηα φιεο ηηο ειηθίεο. (www.kavalanet.gr) ην λεζί ηεο Θάζνπ, ην νπνίν είλαη έλα ππέξνρν λεζηψηηθν ζέξεηξν ηεο Μαθεδνλίαο επλνεί ηηο θαινθαηξηλέο δηαθνπέο, γη απηφ θαη ε πιεηνςεθία ησλ μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ πνπ ππάξρνπλ ζην λεζί, ιεηηνπξγνχλ έμη κήλεο ην ρξφλν. Σν λεζί ηεο Θάζνπ απνηειεί ηνλ θπξηφηεξν ηφπν πξννξηζκνχ θαη δηαλπθηέξεπζεο ζην Ννκφ Καβάιαο γηα ηνλ εηζεξρφκελν ηνπξηζκφ απφ ην εμσηεξηθφ, θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ δεζηψλ θαινθαηξηλψλ κελψλ. Οη ππάξρνπζεο μελνδνρεηαθέο εγθαηαζηάζεηο είλαη δηαζθνξπηζκέλεο ζε πνιιά ζεκεία ηνπ λεζηνχ, θηινμελνχλ θπξίσο αιινδαπνχο ηνπξίζηεο, πνπ θηάλνπλ κε λαπισκέλεο πηήζεηο charter ζην θνληηλφ δηεζλέο αεξνδξφκην ηεο Υξπζνχπνιεο θαη ζηε ζπλέρεηα δηαθηλνχληαη κε επηβαηεγά / νρεκαηαγσγά πινία αλνηρηνχ ηχπνπ (ferry boats) απφ ην ιηκάλη ηεο Κεξακσηήο ζην αληίζηνηρν ηνπ Ληκέλα ηεο Θάζνπ. Ζ πιεηνςεθία ηνπ εηζεξρφκελνπ ηνπξηζκνχ ηα ηξία ηειεπηαία ρξφληα είλαη απφ ην εμσηεξηθφ, ζε αληίζεζε κε φηη ζπκβαίλεη ζην επεηξσηηθφ ηκήκα, ελψ θαη ν κέζνο φξνο εκεξψλ παξακνλήο είλαη θαηά πνιχ κεγαιχηεξνο ζε ζρέζε κε ην επεηξσηηθφ ηκήκα ηνπ λνκνχ. ην λεζί ηεο Θάζνπ, ην νπνίν έρεη νξγαλσκέλε ηνπξηζηηθή ππνδνκή, ζα βξείηε νξεηλά θαη παξαιηαθά ηνπία κνλαδηθήο θπζηθήο νκνξθηάο θαζψο θαη θνζκνπνιίηηθνπο αιιά θαη θηιήζπρνπο νηθηζκνχο πνπ ζα ζαο εληππσζηάζνπλ. Ζ Θάζνο ή Ληκέλαο, ε πξσηεχνπζα, είλαη κηα γξαθηθή πνιηηεία κε άζπξα ζπίηηα κε θεξακηδέληεο ζθεπέο θαη ηε δηάζεκε αξραία πφιε. Ο Θενιφγνο, έλα απφ ηα παιαηφηεξα 30

θαη πην φκνξθα ρσξηά, ε Παλαγηά, ε παιαηά, παξαδνζηαθή πξσηεχνπζα, ν Πνηφο, έλα απφ ηα πιένλ θαηαπιεθηηθά ζέξεηξα, ε Πνηακηά, ην Kαδαβίηη, νη Mαξηέο, ην Πεπθάξη, ηα Ληκελάξηα θαη ν Πξίλνο.. Δίλαη νξηζκέλα απφ ηα κέξε πνπ πξέπεη νπσζδήπνηε λα επηζθεθζείηε. Σν λεζί μερσξίδεη κε ηνλ ζπλδπαζκφ βνπλνχ θαη ζάιαζζαο. καξαγδέληνη θφξθνη, ρξπζέο ακκνπδηέο, παλέκνξθα ρσξηά, φπνπ ε πέηξα ησλ ζπηηηψλ παίξλεη ρξψκα απφ ηηο ινπινπδηαζκέλεο απιέο, πιαγηέο γεκάηεο ζπκάξη θαη πεχθν, πνπ θηάλνπλ κέρξη ηα θαηαγάιαλα λεξά ηεο ζάιαζζαο ε Θάζνο απνηειεί έλαλ απφ ηνπο πνιινχο κηθξνχο παξάδεηζνπο πνπ ζθφξπηζαλ νη ζενί ζην Aηγαίν. (www.kavalanet.gr) Ξσθιήζηα θαη κνλαζηήξηα ζθαξθαισκέλα ζηα βξάρηα αγλαληεχνπλ ην πέιαγνο, παξαζαιάζζηνη πεηξαζκνί θαη ρσξηά πνπ δηαηεξνχλ ηνλ παξαδνζηαθφ ηνπο ραξαθηήξα. O Θενιφγνο, ε Πνηακηά, ην ηα παιηά ρξφληα ε Θάζνο θεκηδφηαλ θαη γηα ηα ιαηνκεία ηεο ιεπθνχ καξκάξνπ. Λείςαλα φισλ απηψλ ησλ επνρψλ είλαη δηάζπαξηα ζην λεζί. ην λεζί, πνπ απέρεη κφιηο 16 λαπηηθά κίιηα απφ ηελ πφιε ηεο Kαβάιαο, κπνξείηε λα πεξάζεηε απιέο ήζπρεο δηαθνπέο, αιιά θαη λα ραξείηε ηελ θνζκηθή θίλεζε θαη ηε λπρηεξηλή δσή. 31

«ΑΞΗΟΘΔΑΣΑ ΚΑΗ ΑΡΥΑΗΑ ΜΝΖΜΔΗΑ ΣΟΝ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑ» Ο πεξίβνινο ησλ ηεηρψλ μεθηλνχζε απφ ηελ θνξπθή ηνπ ιφθνπ, φπνπ ε νρπξή Αθξφπνιε, θαη πξνρσξψληαο ζηηο απφηνκεο θαησθέξεηεο ηεο λφηηαο πιαγηάο πεξηέθιεηε ζηνπο πξφπνδεο ηνπ ιφθνπ έλα ηκήκα ηεο πεδηάδαο, ε νπνία πξνζθεξφηαλ γηα θαηνίθεζε θαη γηα αλάπηπμε δεκφζησλ ρψξσλ. Ζ αξραηφηεξε θάζε ηνπ πεξηβφινπ αλάγεηαη ζηελ επνρή ηνπ Φηιίππνπ Β' θαη ε λεφηεξε ζηα ρξφληα ηνπ Ηνπζηηληαλνχ Α' (527-565 κ.υ.). Σν ηείρνο ηνπ Φηιίππνπ Β', πνπ είλαη νξαηφ ζην αλαηνιηθφ θπξίσο ζθέινο θαη ζηελ αθξφπνιε, έρεη πάρνο 2,30-2,85κ. θαη είλαη ρηηζκέλν απφ κεγάιεο καξκάξηλεο πιίλζνπο θαηά ην ηζνδνκηθφ θπξίσο ζχζηεκα. Σν ζπλνιηθφ κήθνο ηεο πεξηκέηξνπ ησλ ηεηρψλ θηάλεη ηα 3,5ρικ. Σν ηείρνο εληζρχεηαη θαηά δηαζηήκαηα απφ ηζρπξνχο πχξγνπο. Πχξγνη πιαηζηψλνπλ επίζεο ηηο ηξεηο πχιεο πνπ εληφπηζαλ νη αλαζθαθέο. Απφ απηέο νη δχν βξίζθνληαη ζηε δπηηθή πιεπξά ηνπ ηείρνπο θαη ε ηξίηε ζηελ αλαηνιηθή. ην ζεκεξηλφ επηζθέπηε είλαη πξνζηηή κφλν ε ηειεπηαία, πνπ νλνκάδεηαη απφ ηνπο αλαζθαθείο ζπκβαηηθά πχιε ηεο Νεάπνιεο, γηαηί απφ απηήλ μεθηλά ν δξφκνο πνπ νδεγεί ζην ιηκάλη ηεο Νεάπνιεο (ζεκεξηλήο Καβάιαο 32

ηελ θνξπθή ηνπ νρπξνχ ιφθνπ, ζηελ αθξφπνιε ηεο αξραίαο πφιεο, νδεγεί ην κνλνπάηη πνπ μεθηλά ιίγν βνξεηφηεξα απφ ην Μνπζείν. ηνλ πεξίβνιν ηεο αθξφπνιεο δηαθξίλνληαη νη δηάθνξεο νηθνδνκηθέο θάζεηο ησλ ηεηρψλ ηεο αξραίαο πφιεο. Σν ηείρνο ησλ βπδαληηλψλ ρξφλσλ είλαη ζεκειησκέλν πάλσ ζην αξραίν ηείρνο ηεο επνρήο ηνπ Φηιίππνπ Β'. ην εζσηεξηθφ ηεο αθξφπνιεο δεζπφδεη έλαο κεγάινο ηεηξάπιεπξνο πχξγνο πζηεξνβπδαληηλψλ ρξφλσλ. Ζ είζνδφο ηνπ βξίζθεηαη ζηα βφξεηα, ζε χςνο 1,50κ. πάλσ απφ ηελ επηθάλεηα ηνπ εδάθνπο, γηα ιφγνπο αζθαιείαο. Υαξαθηεξηζηηθά είλαη δχν δηαθνζκεηηθά ζέκαηα απφ πιίλζνπο ζηηο εμσηεξηθέο πιεπξέο ηνπ πχξγνπ: ζηαπξφο ζηε λφηηα θαη ηρζπάθαλζα ζηε δπηηθή πιεπξά. Δπηθαλεηαθή θεξακηθή πνπ έρεη βξεζεί ζηελ αθξφπνιε ησλ Φηιίππσλ, βεβαηψλεη φηη ν ιφθνο θαηνηθνχληαλ ήδε απφ ηελ πξψηκε επνρή ηνπ ζηδήξνπ. Υαξάγκαηα ζην βξάρν (ζρεκαηνπνηεκέλνη ηξνρνί, πινίν), πνπ ρξνλνινγήζεθαλ ζηνλ 5ν αη. π.υ., καξηπξνχλ επίζεο ηελ παξνπζία δσήο ζην ιφθν πξηλ απφ ηελ άθημε ησλ Θαζίσλ απνίθσλ. Μεγάιε ηξίθιηηε βαζηιηθή κε εγθάξζην θιίηνο ζηελ αλαηνιηθή πιεπξά, πνπ ρξνλνινγείηαη γχξσ ζηα 500 κ.υ θαη δηαθξίλεηαη γηα ηελ κεγαινπξέπεηα ηνπ γιππηηθνχ δηαθφζκνπ (θηνλφθξαλα, επίθξαλα, ζσξάθηα). Σν κέγεζνο θαη ε ζέζε ηεο απνηεινχλ ζηνηρεία γηα λα αληηιεθζεί θαλείο πφζν πνιχ ζπνπδαία θαη ιακπξή ήηαλ. Έρεη κήθνο 136κ. θαη πιάηνο καδί κε ηα πξνθηίζκαηα ηεο βφξεηαο πιεπξάο 50κ. Πξφθεηηαη δειαδή γηα ηε κεγαιχηεξε βαζηιηθή πνπ έρεη αλαζθαθεί. 33