ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

EL EL EL

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 2.4.2008 COM(2008) 158 τελικό ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ,, ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Debate Europe αξιοποίηση των εμπειριών του σχεδίου Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση EL EL

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...3 1. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ Δ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ...4 2. ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΒΗΜΑ «DEBATE EUROPE»...6 2.1 Σύνδεση των συζητήσεων των πολιτών με αντιπροσωπευτικούς πολιτικούς φορείς..8 2.2 Ενίσχυση της συνεργασίας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο...8 2.3 Ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ των επικοινωνιακών προγραμμάτων της Επιτροπής...9 2.4 Περαιτέρω ανάπτυξη άλλων πρωτοβουλιών του σχεδίου Δ...10 3. ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ...11 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ...12 EL 2 EL

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τον Ιούνιο του 2005 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε να υπάρξει μια περίοδος προβληματισμού σχετικά με τον τρόπο προώθησης της θεσμικής μεταρρύθμισης 1. Ανταποκρινόμενη στο αίτημα αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε, στις 13 Οκτωβρίου 2005, το «σχέδιο Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση» 2. Σκοπός του εν λόγω σχεδίου ήταν να ενθαρρυνθούν τα κράτη μέλη να οργανώσουν ευρεία δημόσια συζήτηση για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη συμμετοχή των πολιτών, της κοινωνίας των πολιτών, των κοινωνικών εταίρων, των εθνικών κοινοβουλίων και των πολιτικών κομμάτων και με την υποστήριξη των οργάνων της ΕΕ. Οι βασικοί ακρογωνιαίοι λίθοι του σχεδίου Δ ήταν: καλύτερη συνεκτίμηση των απόψεων και των ανησυχιών των πολιτών, καλύτερη επεξήγηση των σχετικών θεμάτων και επικέντρωση στο τοπικό επίπεδο, για την προσέλκυση του ενδιαφέροντος των πολιτών. Το σχέδιο Δ προώθησε ένα είδος διαβουλεύσεων για το μέλλον της Ευρώπης το οποίο συμπληρώνει τις διαβουλεύσεις που διενεργούνται για συγκεκριμένες προτάσεις πολιτικής με τους ενδιαφερόμενους φορείς και το ευρύ κοινό. Αιχμή του δόρατος του σχεδίου Δ ήταν έξι διακρατικά προγράμματα απευθυνόμενα στους ευρωπαίους πολίτες. Τη διαχείριση των προγραμμάτων αυτών ανέλαβαν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (παράρτημα 1). Στόχος των εν λόγω προγραμμάτων ήταν να δοκιμαστούν καινοτόμες μέθοδοι διαβουλεύσεων και να δοθεί η δυνατότητα, σε πολίτες από τις διάφορες εθνικές δημόσιες σφαίρες, να αναπτύξουν δεσμούς ως ευρωπαίοι πολίτες και να συζητήσουν για το μέλλον της ΕΕ. Τον Ιούνιο του 2006 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρέτισε τη συμβολή της Επιτροπής στην περίοδο προβληματισμού και σημείωσε ότι η δέσμευση της ΕΕ να γίνει πιο δημοκρατική, πιο διαφανής και πιο αποτελεσματική υπερακοντίζει την περίοδο προβληματισμού. Επισήμανε επίσης ότι «η ενίσχυση του διαλόγου με τους πολίτες απαιτεί κατάλληλα μέσα και δέσμευση» 3 και συνέστησε την παράταση της περιόδου προβληματισμού και κατά το 2007. Η Επιτροπή ανταποκρίθηκε στο αίτημα αυτό το Νοέμβριο του 2006, αντλώντας διδάγματα από το πρώτο έτος, τα οποία περιέγραψε σε ενημερωτικό σημείωμα με τίτλο «Σχέδιο Δ Διεύρυνση και εμβάθυνση του διαλόγου για την Ευρώπη» 4. Η Επιτροπή ανανέωσε τη δέσμευσή της για τη δράση που αναλήφθηκε στο πλαίσιο του σχεδίου Δ. Αποφάσισε επίσης να συγχρηματοδοτήσει μια νέα σειρά προγραμμάτων της κοινωνίας των πολιτών με ιδιαίτερη έμφαση στους νέους και στις γυναίκες, καθώς και στην επικέντρωση στο τοπικό επίπεδο. Η περίοδος προβληματισμού έληξε τον Ιούνιο του 2007, όταν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε να παράσχει σε μια νέα διακυβερνητική διάσκεψη την εντολή μεταρρύθμισης του θεσμικού πλαισίου της Ένωσης. Η διακυβερνητική διάσκεψη ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο, και το Δεκέμβριο του 2007 υπογράφηκε στη Λισαβόνα η «μεταρρυθμιστική συνθήκη». Τα γεγονότα αυτά σηματοδότησαν την έναρξη μιας νέας φάσης, που περιλαμβάνει την 1 2 3 4 Δήλωση των αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την κύρωση της συνθήκης για τη θέσπιση συντάγματος της Ευρώπης, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο 16-17 Ιουνίου 2005, παράγραφος 4. COM(2005) 494 της 13.10.2005. Συμπεράσματα της προεδρίας, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 15-16 Ιουνίου, παράγραφος 3. SEC(2006) 1553. EL 3 EL

επικύρωση της νέας συνθήκης και, στη συνέχεια, τις ευρωεκλογές που θα γίνουν τον Ιούνιο του 2009. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογράμμισε την καίρια σημασία που έχει η ενίσχυση και η βελτίωση της επικοινωνίας με τους πολίτες, πράγμα που προϋποθέτει την ολοκληρωμένη και σφαιρική πληροφόρησή τους για την ΕΕ και τη συμμετοχή τους σε ένα συνεχή διάλογο 5. Τον Οκτώβριο του 2007 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση με τίτλο «Σύμπραξη για την επικοινωνιακή προβολή των ευρωπαϊκών θεμάτων» 6. Ο γενικός της στόχος είναι να ενισχυθούν η συνοχή και οι συνέργειες μεταξύ των δραστηριοτήτων που αναλαμβάνονται από τα διάφορα όργανα της ΕΕ και από τα κράτη μέλη, ούτως ώστε να δοθεί στους πολίτες η δυνατότητα καλύτερης πρόσβασης και καλύτερης κατανόησης του αντικτύπου των πολιτικών της ΕΕ σε ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο. Η παρούσα ανακοίνωση εξετάζει το μέλλον που θα επιφυλαχθεί στην προσέγγιση του σχεδίου Δ για «καλύτερη συνεκτίμηση των απόψεων και των ανησυχιών των πολιτών, καλύτερη επεξήγηση των σχετικών θεμάτων και επικέντρωση στο τοπικό επίπεδο», που εφαρμόστηκε από το 2005 ως το 2007. Η προσέγγιση αυτή θα συνεχιστεί, με ορισμένες προσαρμογές, το 2008 και το 2009, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας κύρωσης της συνθήκης της Λισαβόνας, ενώ θα ληφθούν δεόντως υπόψη και οι προσεχείς ευρωεκλογές. Σκοπός της είναι να συμβάλει σε έναν από τους κεντρικούς στόχους της επικοινωνιακής πολιτικής της Επιτροπής: ενίσχυση της θέσης των πολιτών μέσω της πρόσβασής τους στις σχετικές πληροφορίες, ώστε να είναι σε θέση να πραγματοποιούν τεκμηριωμένες συζητήσεις για τα θέματα της ΕΕ. 1. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ Δ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ Για να ενθαρρύνει την ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής δημόσιας σφαίρας, το σχέδιο Δ επιδίωξε να προωθήσει τόσο τον άμεσο και διαπροσωπικό όσο και τον ηλεκτρονικό (εικονικό) διάλογο μεταξύ των οργάνων της ΕΕ και των πολιτών της. Η προσέγγιση αυτή αποδείχθηκε ιδιαίτερα χρήσιμη, καθώς διεύρυνε τη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης μετά το γαλλικό και το ολλανδικό «όχι» στη συνθήκη για τη θέσπιση ευρωπαϊκού συντάγματος. Παράλληλα με άλλα προγράμματα τα οποία διαχειρίζεται η Επιτροπή και άλλα όργανα και οργανισμοί της ΕΕ, το σχέδιο Δ διαδραμάτισε βασικό ρόλο στη δοκιμή καινοτόμων μεθόδων με τις οποίες οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών μπορούν να προσελκύσουν πολίτες από όλους τους χώρους στις συζητήσεις για το μέλλον της Ευρώπης, συνδυάζοντας: ηλεκτρονική και άμεση διαπροσωπική επικοινωνία, διαβουλευτικές δημοσκοπήσεις, διαβουλεύσεις παραδοσιακού τύπου σε εθνικό, διασυνοριακό και πανευρωπαϊκό επίπεδο. 5 6 SI (2007) 500. COM(2007) 568 της 3.10.2007. EL 4 EL

Οι διαδικτυακές συζητήσεις διεξήχθησαν στο διαδικτυακό τόπο «Debate Europe» 7. Οι αντιπροσωπείες της Επιτροπής και τα κέντρα Europe Direct χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς. Οι επισκέψεις που πραγματοποίησαν, στο πλαίσιο του σχεδίου Δ, διάφορα μέλη της Επιτροπής διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην επικοινωνία με τα εθνικά κοινοβούλια, την κοινωνία των πολιτών, τα επιχειρηματικά και συνδικαλιστικά στελέχη, τις περιφερειακές και τοπικές αρχές των κρατών μελών, πράγμα που επιβεβαίωσε τη σημασία που έχουν οι προσωπικές επαφές και η πρόσδοση ενός «ανθρώπινου προσώπου» στην ΕΕ. Ειδικότερα, η Επιτροπή συγχρηματοδότησε στο πλαίσιο του σχεδίου Δ διάφορα προγράμματα της κοινωνίας των πολιτών. Πολίτες που επελέγησαν τυχαία συναντήθηκαν τόσο μέσα στη χώρα τους όσο και πέραν των εθνικών τους συνόρων. Τους δόθηκαν οι κατάλληλες πληροφορίες (για παράδειγμα, τεκμηρίωση σχετικά με τα θέματα που επρόκειτο να συζητηθούν, εγκεκριμένη από μια αντιπροσωπευτική ομάδα μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου), καθώς και τα μέσα για να ξεπεράσουν τα γλωσσικά εμπόδια, ούτως ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν τη μητρική τους γλώσσα σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας διαβούλευσης. Έτσι, μπόρεσαν να πραγματοποιήσουν ουσιαστικές συζητήσεις με τους υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων και να διατυπώσουν συστάσεις για το μέλλον της ΕΕ. Συνολικά, περίπου 40.000 άτομα έλαβαν αυτοπροσώπως μέρος στα έξι διακρατικά προγράμματα του σχεδίου Δ, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες υπολογίζεται ότι συμμετέσχαν ηλεκτρονικά μέσω του διαδικτύου. Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που ανέλαβαν τη διαχείριση των σχεδίων λειτούργησαν ως «πολλαπλασιαστές» και διέδωσαν τις απόψεις των πολιτών μέσω των πολιτικών και επικοινωνιακών τους δικτύων, στα διάφορα στάδια των προγραμμάτων. Τα απευθυνόμενα στην κοινωνία των πολιτών προγράμματα του σχεδίου Δ κατέδειξαν ότι η συμμετοχική δημοκρατία μπορεί να συμπληρώσει λυσιτελώς την αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Επιβεβαίωσαν την ανατροφοδότηση που ελήφθη από άλλα είδη προγραμμάτων που απευθύνονται στους πολίτες, και κυρίως το γεγονός ότι οι εκδηλώσεις διαβούλευσης προσφέρουν στους συμμετέχοντες μια εμπειρία που έχει τόσο ανθρώπινη όσο και πολιτική διάσταση. Ανεξάρτητα από τη γνώμη τους για την ΕΕ, οι απόψεις των πολιτών εξελίχθηκαν σημαντικά κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων. Στο τέλος της διαδικασίας ανυπομονούσαν να λάβουν ανατροφοδότηση από τους υπεύθυνους για λήψη αποφάσεων, και ιδίως από τα όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ. Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή οργάνωσε, το Δεκέμβριο του 2007, ένα τελικό συνέδριο για τα έξι προγράμματα του σχεδίου Δ που απευθύνονται στους πολίτες. Τίτλος του ήταν «Το μέλλον της Ευρώπης Η ατζέντα των πολιτών». Για πρώτη φορά, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, πολίτες που είχαν συμμετάσχει σε ποικιλία διακρατικών σχεδίων συμμετοχικής δημοκρατίας είχαν την ευκαιρία να συνοψίσουν τις επιθυμίες τους και να τις υποβάλουν απευθείας στους υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων. 7 http://ec.europa.eu/commission_barroso/wallstrom/communicating/conference/dialogue/ index_en.htm. EL 5 EL

Οι συστάσεις που προέκυψαν από τη διαδικασία αυτή διαβιβάστηκαν, υπό μορφή ανοιχτής επιστολής, στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, στα εθνικά κοινοβούλια, στα όργανα της ΕΕ και στα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα, ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου (παράρτημα 2). Τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα κλήθηκαν να συμπεριλάβουν τις συστάσεις αυτές στα προγράμματά τους και να τις συζητήσουν με τους πολίτες κατά την προεκλογική τους εκστρατεία ενόψει των ευρωεκλογών του 2009. Εξάλλου, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ κλήθηκαν να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη της ενεργού ιδιότητας του ευρωπαίου πολίτη σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης. Τα προγράμματα που απευθύνονται στους πολίτες κατέδειξαν διάφορους τρόπους επίτευξης του στόχου αυτού, καθώς δοκίμασαν: έναν ευρωπαϊκό διαδικτυακό τόπο συζητήσεων, συνδεδεμένο με ένα δίκτυο εθνικών διαδικτυακών τόπων συζήτησης, σε συνδυασμό με τοπικές, εθνικές και ευρωπαϊκές εκδηλώσεις συζητήσεων έναν πολυγλωσσικό, εξαιρετικά διαδραστικό διαδικτυακό τόπο, το περιεχόμενο του οποίου καθορίστηκε από συγκεκριμένες ομάδες συμφερόντων στις διάφορες χώρες της ΕΕ και προσαρμόστηκε σε συνάρτηση με την ανατροφοδότηση που ελήφθη από εργαστήρια αποτελούμενα από εκπροσώπους διαφόρων ομάδων-στόχων εθνικές διαβουλεύσεις για τα ίδια θέματα σε όλα τα κράτη μέλη, που πραγματοποιήθηκαν περίπου την ίδια εποχή και οδήγησαν σε μια ευρωπαϊκή συνθετική έκθεση πανευρωπαϊκή διαβουλευτική δημοσκόπηση, στο πλαίσιο της οποίας ένα δείγμα πολιτών που επελέγησαν τυχαία συγκεντρώθηκαν και συζήτησαν επί τρεις ημέρες τοπικές εκδηλώσεις συζητήσεων στα διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ, σε συνδυασμό με σφυγμομετρήσεις και μαγνητοσκόπηση των απόψεων των πολιτών. Τα προγράμματα αυτά κατέδειξαν ότι είναι εφικτή η ανάπτυξη της συμμετοχικής δημοκρατίας για θέματα σχετικά με την ΕΕ σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διασυνοριακό επίπεδο, τόσο από πλευράς ποιότητας όσο και υλικοτεχνικής υποδομής. Επί της ουσίας, τα εν λόγω προγράμματα κατέδειξαν ότι υπάρχει μερικές φορές ένα χάσμα μεταξύ των προσδοκιών των πολιτών και των πραγματικών τομέων αρμοδιότητας της ΕΕ, για παράδειγμα στους τομείς των κοινωνικών υποθέσεων, της παιδείας και της διπλωματίας / άμυνας. Οι πολίτες, με τη συμμετοχή τους στις διαβουλεύσεις, γνώρισαν καλύτερα τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ. Στο τέλος της διαδικασίας είχαν σαφέστερη εικόνα του τρόπου με τον οποίο μπορούν να αμφισβητούν τις αποφάσεις των αρμοδίων, ώστε να μειωθεί το χάσμα μεταξύ των υπεύθυνων για τη λήψη αποφάσεων και των πολιτών στο μέλλον. Από τα προγράμματα μπορούν επίσης να αντληθούν χρήσιμα διδάγματα σχετικά με το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους, την επιλογή των συμμετεχόντων, την εκπαίδευση των συντονιστών, την υλικοτεχνική προετοιμασία των διασυνοριακών και πολυγλωσσικών συζητήσεων και το είδος της πληροφόρησης και εμπειρογνωμοσύνης που απαιτείται, ούτως ώστε όλοι ανεξαιρέτως οι πολίτες να έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε τεκμηριωμένες συζητήσεις για τα ευρωπαϊκά θέματα. Ειδικότερα, η εύκολη πρόσβαση σε επιστημονικές συμβουλές και επιστημονική εμπειρογνωμοσύνη αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για συμμετοχικές διαδικασίες στις οποίες λαμβάνουν μέρος τόσο μη ειδικοί όσο και υπεύθυνοι για τη λήψη πολιτικών αποφάσεων. EL 6 EL

2. ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΒΗΜΑ «DEBATE EUROPE» Στην πρώτη φάση του το σχέδιο Δ επικεντρώθηκε στη συνιστώσα «δημόσια συζήτηση και διάλογος» της διαδικασίας. Στην επόμενη φάση θα περάσει σε ένα άλλο επίπεδο και θα επικεντρωθεί στη συνιστώσα «Δ όπως δημοκρατία», δίνοντας στους πολίτες ακόμη περισσότερες δυνατότητες να γνωστοποιούν τις επιθυμίες τους απευθείας στους υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων και κάνοντας καλύτερη χρήση των μέσων μαζικής επικοινωνίας στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας. Για το λόγο αυτό θα ονομαστεί «Debate Europe» (δημόσια συζήτηση για την Ευρώπη), όπως ο ειδικός διαδικτυακός τόπος τον οποίο έχει αφιερώσει η Επιτροπή στο σχέδιο Δ. Το «Debate Europe» θα λειτουργεί ως εξής: 1. Σύνδεση των υπεύθυνων για τη λήψη πολιτικών αποφάσεων με τις διαβουλεύσεις που διενεργούν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών με τους πολίτες. Τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγουν οι πολίτες θα συνοψίζονται από τους ίδιους και θα αποστέλλονται στους εκλεγμένους πολιτικούς, καθώς επίσης στα πολιτικά κόμματα και ιδρύματα. Κορυφαίο σημείο της όλης διαδικασίας θα είναι μια συζήτηση μεταξύ των πολιτών και των πολιτικών σχετικά με τις προτάσεις που θα περιέχονται στις συνοπτικές εκθέσεις των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, η πρωτοβουλία «Debate Europe» θα αξιοποιήσει το νέο ευρωπαϊκό πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο, περιλαμβανομένου του νέου κανονισμού 8 που διέπει τη λειτουργία των πολιτικών κομμάτων και ιδρυμάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. 2. Ανάπτυξη στενότερης εργασίας και, όπου είναι δυνατόν, ανάληψη κοινής δράσης μεταξύ των οργάνων και των οργανισμών της ΕΕ, ούτως ώστε να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος της προσπάθειάς τους να προωθήσουν την ενεργό ιδιότητα του ευρωπαίου πολίτη (φόρουμ πολιτών επικοινωνιακές στρατηγικές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενόψει των ευρωεκλογών του 2009 και συζητήσεις τύπου «Agora» με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών πρωτοβουλίες της Επιτροπής των Περιφερειών και της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής). 3. Υποστήριξη υφιστάμενων πρωτοβουλιών της ΕΕ, περιλαμβανομένων των προγραμμάτων της Επιτροπής που προωθούν την ενεργό ιδιότητα του πολίτη όπως είναι, π.χ., το πρόγραμμα «Η Ευρώπη για τους πολίτες», το ευρωπαϊκό ταμείο ένταξης των υπηκόων τρίτων χωρών, τα προγράμματα κοινωνικής συνοχής και καταπολέμησης της φτώχειας, άλλες μεμονωμένες πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έτους διαπολιτισμικού διαλόγου (2008) και του ευρωπαϊκού έτους δημιουργικότητας και καινοτομίας, καθώς επίσης η προπαρασκευαστική δράση του προγράμματος ηλεκτρονικής συμμετοχής και οι συναφείς δραστηριότητες και η πρωτοβουλία «ηλεκτρονική ένταξη». Με τον τρόπο αυτό, το «Debate Europe» θα ενισχύσει τις προσπάθειες που καταβάλλει η Επιτροπή για να εξηγήσει στους πολίτες την προστιθέμενη αξία των πολιτικών της ΕΕ (π.χ., τα επιτεύγματα στον τομέα της εσωτερικής αγοράς τέλη περιαγωγής στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας, πτήσεις χαμηλού κόστους, μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της περιφερειακής ανάπτυξης, προστασία του περιβάλλοντος και καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής). 8 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1524/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 18ης Δεκεμβρίου 2007. EL 7 EL

4. Συνέχιση άλλων επιτυχημένων ενεργειών του σχεδίου Δ (διαδικτυακές συζητήσεις, στενότερη επικοινωνία μεταξύ των υπαλλήλων της ΕΕ και των πολιτών συνεργασία μεταξύ των γραφείων πληροφοριών της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με χρήση των κέντρων αναμετάδοσης πληροφοριών της ΕΕ για «επικέντρωση στο τοπικό επίπεδο»). 2.1. Σύνδεση των συζητήσεων των πολιτών με αντιπροσωπευτικούς πολιτικούς φορείς Υπάρχει γενική επιθυμία για γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των πολιτικών που υλοποιούνται, αφενός, σε εθνικό και, αφετέρου, σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα χρειάζονται υποστήριξη στην προσπάθειά τους να συμμετάσχουν στις συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο κάθε εθνικής δημόσιας σφαίρας. Ιδίως κατά τη διάρκεια των προεκλογικών εκστρατειών για τις ευρωεκλογές, τα ευρωπαϊκά θέματα πρέπει να έρχονται στο προσκήνιο και οι πολίτες πρέπει να αντιλαμβάνονται τον αντίκτυπο που έχουν στην καθημερινή τους ζωή οι πολιτικές επιλογές που κάνουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το «Debate Europe» θα λειτουργήσει ως καταλύτης για την ενίσχυση των εν εξελίξει προσπαθειών που καταβάλλει η Επιτροπή για τη γεφύρωση του προαναφερόμενου χάσματος. Θα συγχρηματοδοτήσει ένα πανευρωπαϊκό πρόγραμμα διαβουλεύσεων με τους πολίτες, τη διαχείριση του οποίου θα αναλάβουν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών σε συνεργασία με ομάδες προβληματισμού, ερευνητικά ιδρύματα και πανεπιστήμια, πολιτικά κόμματα και ιδρύματα. Θα προωθήσει επίσης σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο ενέργειες που θα δίνουν τη δυνατότητα σε όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες να συνδιαλέγονται, να συνθέτουν τις απόψεις τους, να τις συζητούν με τους υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων και να εμπλέκουν τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Η πρωτοβουλία «Debate Europe» θα επωφεληθεί από τον νέο κανονισμό της ΕΕ για τα πολιτικά κόμματα και ιδρύματα, που είναι ένα από τα πρακτικά μέτρα τα οποία απέρρευσαν από την πρώτη φάση του σχεδίου Δ. Ο κανονισμός διευρύνει το πεδίο των δραστηριοτήτων των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και υποστηρίζει την ανάπτυξη ευρωπαϊκών πολιτικών ιδρυμάτων, τα οποία θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη συμμετοχή των πολιτών σε ένα συνεχή, γνήσιο και τεκμηριωμένο πολιτικό διάλογο. Το 2007 τα εν λόγω ιδρύματα υπέβαλαν σχέδια δράσης στην Επιτροπή, σκοπός των οποίων είναι η υλοποίηση σειράς πιλοτικών δραστηριοτήτων το 2008: ευαισθητοποίηση των πολιτών για τις επόμενες ευρωεκλογές μέσω επιμορφωτικών εκδηλώσεων, στοχοθετημένων επικοινωνιακών πρωτοβουλιών, διαδικτυακών τόπων, φυλλαδίων και δημιουργία δικτύων με εθνικά ιδρύματα και ομάδες προβληματισμού. Από το Σεπτέμβριο του 2008 και εφεξής, τα πολιτικά ιδρύματα θα επιδοτούνται σε μόνιμη βάση. Η πρωτοβουλία «Debate Europe» θα συμπληρώσει τις προσπάθειες αυτές, καλώντας τα πολιτικά ιδρύματα να συμβάλουν στις διαβουλεύσεις με τους πολίτες, τις οποίες οργανώνει η κοινωνία των πολιτών. EL 8 EL

2.2. Ενίσχυση της συνεργασίας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Το συνέδριο που οργανώθηκε το Δεκέμβριο του 2007 στο πλαίσιο του σχεδίου Δ με τίτλο «Το μέλλον της Ευρώπης Η ατζέντα των πολιτών» κατέδειξε ότι τα όργανα της ΕΕ έχουν μεγαλύτερο βάρος όταν ενώνουν τις δυνάμεις τους και συμμετέχουν από κοινού σε εκδηλώσεις διαλόγου με τους πολίτες. Οι εκδηλώσεις αυτού του είδους είναι για εν λόγω όργανα μια ευκαιρία να καταδείξουν ολόκληρο το φάσμα της δημοκρατικής διαδικασίας της ΕΕ, πράγμα που με τη σειρά του δίνει στους πολίτες τη δυνατότητα να κατανοήσουν καλύτερα τη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην ΕΕ. Αυτή η μορφή διοργανικής συνεργασίας θα ενσωματωθεί στα προγράμματα «Debate Europe» σε ευρωπαϊκό καθώς και σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην επικοινωνιακή του στρατηγική σχετικά με τις εκλογές, ζητά τη στενή συνεργασία μεταξύ των οργάνων της ΕΕ. Η πρωτοβουλία Debate Europe θα συμβάλει στην αντιμετώπιση αυτής της ανάγκης. Πράγματι, η συνεργασία όχι μόνο με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και με την Επιτροπή των Περιφερειών καθώς και με την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή έχει κρίσιμη σημασία για την προώθηση της ενεργού ιδιότητας του ευρωπαίου πολίτη. Κάθε όργανο/οργανισμός έχει αποκτήσει σημαντική πείρα στην οργάνωση φόρουμ πολιτών. Η Επιτροπή είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με τις επόμενες προεδρίες της ΕΕ που επιθυμούν να οργανώσουν διασκέψεις κορυφής πολιτών με τη συμμετοχή των διαφόρων οργάνων και οργανισμών της ΕΕ, παρέχοντας έτσι μια «πλατφόρμα» που θα δίνει στους ευρωπαίους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων μια εικόνα για τις απόψεις των πολιτών σχετικά με συγκεκριμένα ζητήματα. 2.3. Ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ των προγραμμάτων της Επιτροπής Η πρωτοβουλία «Debate Europe» θα συμπληρώνει και θα λειτουργεί σε συνέργεια με άλλα προγράμματα της Επιτροπής τα οποία προάγουν την ενεργό ιδιότητα του ευρωπαίου πολίτη. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των προγραμμάτων «Debate Europe» θα είναι η διοργανική, πολιτική και επικοινωνιακή τους διάσταση οι διαβουλεύσεις που θα οργανώνονται σε περιφερειακό, εθνικό και πανευρωπαϊκό επίπεδο θα οδηγούν σε μια τεκμηριωμένη δημόσια συζήτηση μεταξύ των πολιτών και των υπεύθυνων λήψης αποφάσεων των κρατών μελών και όλων των οργάνων της ΕΕ. Οι συγγραφές υποχρεώσεων των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων «Debate Europe» θα εξασφαλίζουν ότι τα επιλεγόμενα σχέδια λαμβάνουν υπόψη τη συνολική πολιτική προσπάθεια που καταβάλλει η Επιτροπή για να προωθήσει την ενεργό ιδιότητα του ευρωπαίου πολίτη, και συγκεκριμένα: το πρόγραμμα «Η Ευρώπη για τους πολίτες», το οποίο προάγει την ενεργό ιδιότητα του ευρωπαίου πολίτη, παρέχοντας στήριξη σε ευρύτατο φάσμα παραγόντων (τοπικές αρχές, κοινωνία των πολιτών, επιχειρηματικές και καταναλωτικές οργανώσεις, πολίτες), για να μπορούν να δρουν, να συζητούν, να συνδιαλέγονται και να δικτυώνονται με πολλούς και ποικίλους τρόπους, τόσο παραδοσιακούς (δραστηριότητες αδελφοποίησης, διακρατικά προγράμματα της κοινωνίας των πολιτών) όσο και καινοτόμους (π.χ., επιτροπές πολιτών) το ευρωπαϊκό έτος διαπολιτισμικού διαλόγου (2008), στο οποίο συμμετέχουν όλα τα όργανα/οργανισμοί της ΕΕ, και το ευρωπαϊκό έτος δημιουργικότητας και καινοτομίας (2009) EL 9 EL

τα ευρωπαϊκά πολιτικά ιδρύματα και κόμματα, τα οποία προσπαθούν, με τη στήριξη της Κοινότητας, να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση των πολιτών για τις επόμενες ευρωεκλογές το ευρωπαϊκό ταμείο ένταξης των υπηκόων τρίτων χωρών. Η ένταξη των μεταναστών είναι μια διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας έχουν αναπτυχθεί στενές σχέσεις συνεργασίας μεταξύ διαφόρων επιπέδων κυβερνητικών και μη κυβερνητικών παραγόντων, όπως είναι οι εργοδότες, τα συνδικάτα, οι θρησκευτικές οργανώσεις, η κοινωνία των πολιτών, οι ενώσεις των μεταναστών, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις που υποστηρίζουν τους μετανάστες την προπαρασκευαστική δράση του προγράμματος ηλεκτρονικής συμμετοχής, που επιδιώκει την αύξηση της συμμετοχής των πολιτών στη νομοθετική διαδικασία και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ, με τη χρήση νέων τεχνολογιών. Έχουν ήδη δοκιμαστεί ορισμένες νέες μορφές αλληλεπίδρασης μεταξύ των πολιτών και των ευρωπαϊκών οργάνων τις ερευνητικές και συνοδευτικές πρωτοβουλίες που χρηματοδοτούνται από το 7ο πρόγραμμα-πλαίσιο έρευνας στους τομείς της διακυβέρνησης και της ιδιότητας του πολίτη (πρόγραμμα εργασίας στον τομέα των κοινωνικών και των ανθρωπιστικών επιστημών) και της δέσμευσης των πολιτών υπέρ της επιστήμης (πρόγραμμα εργασίας σχετικά με την επιστήμη στην κοινωνία) 9. 2.4. Περαιτέρω ανάπτυξη άλλων πρωτοβουλιών του σχεδίου Δ Το «Debate Europe» θα λειτουργεί παράλληλα και σε συνδυασμό με τις εν εξελίξει πρωτοβουλίες των κρατών μελών, πολλές από τις οποίες προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες διοργανικής συνεργασίας. Στις πρωτοβουλίες αυτές περιλαμβάνονται οι εξής: Πιλοτικά δίκτυα πληροφόρησης (PIN) οι σχετικές συμβάσεις έχουν ήδη υπογραφεί. Στα δίκτυα αυτά θα συμμετέχουν μέλη του ευρωπαϊκού, των εθνικών και των περιφερειακών κοινοβουλίων, δημοσιογράφοι και ευρωπαίοι διαμορφωτές της κοινής γνώμης, με στόχο την ανταλλαγή πληροφοριών, γνώσεων και ιδεών για την ΕΕ. Τα πιλοτικά δίκτυα πληροφόρησης θα φέρουν την ευρωπαϊκή δημόσια συζήτηση πιο κοντά στα εθνικά κοινοβούλια. Θα χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και άλλα ηλεκτρονικά μέσα και συναντήσεις, με στόχο να αναπτυχθούν «δίκτυα ιδεών» και να βοηθηθεί η σύνδεση των πολιτικών και των μέσων μαζικής επικοινωνίας με καινοτόμα σχέδια της κοινωνίας των πολιτών. Ευρωπαϊκοί δημόσιοι χώροι οι αντιπροσωπείες της Επιτροπής και τα γραφεία πληροφοριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη Μαδρίτη, το Ταλίν και το Δουβλίνο συνεργάστηκαν για τη δημιουργία ευρωπαϊκών δημόσιων χώρων, στους οποίους φιλοξενούνται εκθέσεις, συζητήσεις, σεμινάρια και εκδηλώσεις επιμόρφωσης για θέματα της ΕΕ. Προβλέπεται η επέκταση αυτού του πιλοτικού σχεδίου και σε άλλες πρωτεύουσες, με αφετηρία τη Ρώμη, το Λονδίνο, την Κοπεγχάγη και το Βερολίνο. 9 Απόφαση αριθ. 1982/2006/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου αποφάσεις 2006/971/ΕΚ και 2006/974/ΕΚ του Συμβουλίου. EL 10 EL

Φόρουμ πολιτών το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερειών οργανώνουν φόρουμ πολιτών στα κράτη μέλη. Το «Debate Europe» θα ενθαρρύνει τα μέλη των διαφόρων οργάνων και οργανισμών της ΕΕ να συμμετέχουν και να παρεμβαίνουν από κοινού στα εν λόγω φόρουμ, βάσει της συνιστώσας του σχεδίου Δ «ευρωπαϊκές στρογγυλές τράπεζες για τη δημοκρατία» 10. Επισκέψεις στα κράτη μέλη οι επισκέψεις που πραγματοποίησαν διάφοροι επίτροποι στα κράτη μέλη στο πλαίσιο του σχεδίου Δ τους έφεραν σε επαφή με τα εθνικά κοινοβούλια, τις περιφερειακές και τοπικές αρχές, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και την κοινωνία των πολιτών. Υπάλληλοι της Επιτροπής ενθαρρύνθηκαν να επισκεφθούν τα παλιά τους σχολεία. Το «Debate Europe» θα αναπτύξει ακόμη περισσότερο τις άμεσες διαπροσωπικές επαφές αυτού του είδους, σύμφωνα με τη στρατηγική ενεργοποίησης του προσωπικού της Επιτροπής 11, η οποία ενθαρρύνει τα μέλη του προσωπικού της να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στον τομέα της επικοινωνίας ως πρεσβευτές του οργάνου, π.χ. μέσω της δράσης «Επιστροφή στο σχολείο» και του ευρωπαϊκού επιχειρηματικού δικτύου (Enterprise Europe Network). Το «Debate Europe» θα ενθαρρύνει επίσης τα μέλη και τους υπαλλήλους των άλλων οργάνων και οργανισμών της ΕΕ να συμμετάσχουν στην προσπάθεια αυτή. Ακόμη μεγαλύτερη επικέντρωση στο τοπικό επίπεδο τα κέντρα Europe Direct, μαζί με τις αντιπροσωπείες της Επιτροπής, οργάνωσαν συζητήσεις, εκδηλώσεις και σεμινάρια με τους πολίτες σε μικρές και μεγάλες πόλεις εκτός των πρωτευουσών των κρατών μελών. Το πρόγραμμα «Debate Europe» θα συνεχίσει την ανάπτυξη αυτών των δραστηριοτήτων, αξιοποιώντας το γεγονός ότι το 2009 θα δρομολογηθεί η δεύτερη γενιά των κέντρων Europe Direct. Βελτιστοποίηση των σφυγμομετρήσεων του Ευρωβαρομέτρου οι σφυγμομετρήσεις που διενεργεί η Επιτροπή στο πλαίσιο του Ευρωβαρομέτρου θα λαμβάνουν υπόψη την πείρα που αποκτήθηκε κατά την πρώτη φάση υλοποίησης των προγραμμάτων του σχεδίου Δ, όταν δοκιμάστηκαν σε πανευρωπαϊκή κλίμακα τεχνικές διαβουλευτικής δημοσκόπησης για το μέλλον της ΕΕ. Διαδικτυακές συζητήσεις ο διαδικτυακός τόπος «Debate Europe», που είναι αφιερωμένος στο σχέδιο Δ, αναβαθμίστηκε τον Ιανουάριο του 2008, ούτως ώστε να αυξηθεί η δυνατότητά του να φιλοξενεί διαλογικές συζητήσεις με τους χρήστες του διαδικτύου για επίκαιρα θέματα της ΕΕ. Την πρόσφατη επανέναρξη των διαδικτυακών συζητήσεων θα ακολουθήσουν παρόμοιες ηλεκτρονικές συζητήσεις αργότερα το 2008 και το 2009. 10 11 COM(2005) 494, σημείο 4.1.5. SEC(2007) 912. EL 11 EL

3. ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Η πρωτοβουλία «Debate Europe» θα εξασφαλίσει ότι η συνολική προσπάθεια που καταβάλλει η Επιτροπή για την προώθηση της ενεργού ιδιότητας του ευρωπαίου πολίτη εντάσσεται σε μια συνολική διοργανική προσπάθεια, η οποία επηρεάζει τους υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης. Προτείνεται μια διττή στρατηγική, η οποία υποστηρίζεται από προϋπολογισμό ύψους 7,2 εκατομμυρίων ευρώ: πανευρωπαϊκό επίπεδο: μια κεντρική πρόσκληση υποβολής προτάσεων για τη συγχρηματοδότηση ενός συνολικού διακρατικού σχεδίου, που θα καλύπτει και τα 27 κράτη μέλη, με προϋπολογισμό 2 εκατομμυρίων ευρώ εθνικό και περιφερειακό επίπεδο: αποκεντρωμένες προσκλήσεις και ενέργειες για την υποστήριξη τοπικών σχεδίων με προϋπολογισμό 5,2 εκατομμυρίων ευρώ 12. Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο η συγγραφή υποχρεώσεων της πρόσκλησης υποβολής προσφορών θα αναφέρει ότι, λαμβανομένης υπόψη της πείρας που αποκτήθηκε από την πρώτη σειρά διακρατικών προγραμμάτων συμμετοχικής δημοκρατίας, η πρωτοβουλία «Debate Europe»: θα οργανώσει διαβουλεύσεις με τους πολίτες σε κάθε κράτος μέλος θα καθορίσει μια κοινή δέσμη συμπερασμάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τις οποίες θα αποστείλει στις ευρωπαϊκές πολιτικές οργανώσεις θα καλέσει τους πολίτες σε ένα διάλογο με τους αιρετούς εκπροσώπους και τις ευρωπαϊκές πολιτικές οργανώσεις, με στενή συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών. Σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, οι αντιπροσωπείες της Επιτροπής: έχουν προγραμματίσει για το 2008 περίπου 140 ενέργειες, με στόχο την προώθηση της δημόσιας συζήτησης σε όλη την ΕΕ θα συγχρηματοδοτήσουν ενέργειες για την κάλυψη ειδικών αναγκών (π.χ., ενέργειες που απευθύνονται σε σχολεία και κέντρα νεότητας, εκθέσεις και φεστιβάλ, συνέδρια, σεμινάρια, εκδηλώσεις με μη κυβερνητικές οργανώσεις κ.λπ.) μέσω τοπικών προσκλήσεων υποβολής προτάσεων θα υλοποιήσουν τις ενέργειες αυτές με τη συνδρομή των άλλων οργάνων και οργανισμών της ΕΕ μέσω, π.χ., των ευρωπαϊκών δημόσιων χώρων, του ευρωπαϊκού έτους διαπολιτισμικού διαλόγου, του σχεδιαζόμενου ευρωπαϊκού έτους δημιουργικότητας και καινοτομίας και των εθνικών πολιτιστικών φορέων της ΕΕ. 12 Απόφαση Ε(2008) 924 της Επιτροπής σχετικά με το ετήσιο πρόγραμμα εργασίας για τις επιχορηγήσεις και τις συμβάσεις που αφορούν τον τομέα της επικοινωνίας για το 2008, που εκδόθηκε από την Επιτροπή στις 12 Μαρτίου 2008 (πίνακας 2.6.2). EL 12 EL

Ανάλογα με το εκάστοτε εθνικό πλαίσιο, ακόμη και μια περιορισμένη χρηματοδότηση μη κυβερνητικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται σε εθνικό επίπεδο θα μπορούσε να οδηγήσει σε γόνιμο διάλογο για τα θέματα της ΕΕ. Οι αντιπροσωπείες της Επιτροπής, σε συνεργασία με τα γραφεία πληροφοριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα αυξήσουν τον αντίκτυπο των εν λόγω εκδηλώσεων διαλόγου, εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών. Οι πρωτοβουλίες αυτές θα μπορούσαν να ενδυναμώσουν τα υπάρχοντα και τα νέα περιφερειακά και τοπικά δίκτυα και να συμβάλουν στη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών, με τη χρήση μέσων ηλεκτρονικής συμμετοχής 13. Θα μπορούσαν επίσης να αποδειχθούν χρήσιμες για τους πολιτικούς που συμμετέχουν στις ευρωεκλογές, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν αυτές τις συζητήσεις ως βάση διαλόγου με τους εκλογείς τους. 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Συμμετοχή των πολιτών Η δημόσια στήριξη της ΕΕ μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την ενεργό και ανοιχτή δημόσια συζήτηση και με την εξασφάλιση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Εκτός από τις πολλές διαβουλεύσεις με τους εμπλεκόμενους φορείς και το ευρύ κοινό τις οποίες οργάνωσε η Επιτροπή για συγκεκριμένα θέματα πολιτικής, η ΕΕ χρειάζεται περισσότερη πολιτική συζήτηση και ευαισθητοποίηση, αν θέλει να επιτύχει τους στόχους της και να εφαρμόσει τις ενδεδειγμένες πολιτικές. Αυτός είναι ένας από τους κεντρικούς στόχους της επικοινωνιακής πολιτικής της Επιτροπής 14 : να ενισχύσει τη θέση των πολιτών, προωθώντας την ενεργό ιδιότητα του ευρωπαίου πολίτη. Σύνδεση με τους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής Οι πλέον ενδεδειγμένοι παράγοντες για την ένταξη των ευρωπαϊκών θεμάτων στον εθνικό δημόσιο διάλογο και την προώθηση της διασυνοριακής δημόσιας συζήτησης σε όλη την Ευρώπη είναι τα πολιτικά κόμματα και οι αιρετοί αντιπρόσωποί τους. Για την προώθηση της δημόσιας συζήτησης και του διαλόγου για θέματα κοινού ενδιαφέροντος που περιλαμβάνονται στις ευρωπαϊκές προτεραιότητες, πρέπει να υπάρχουν διασυνοριακοί δίαυλοι επικοινωνίας. Η Επιτροπή συνέβαλε στην ανάπτυξη διαύλων αυτού του είδους μέσω νομοθετικών προτάσεων που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της ανάπτυξης των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων, μέσω μιας σειράς προγραμμάτων που απευθύνονται στους πολίτες και δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης των μη κυβερνητικών οργανώσεων, καθώς και μέσω του σχεδίου Δ. 13 14 Όπως αυτά που περιγράφονται στην Κοινότητα ηλεκτρονικής συμμετοχής στη διεύθυνση www.epractice.eu. COM(2007) 568 της 3.10.2007. EL 13 EL

Μετά τη σειρά πιλοτικών σχεδίων που υλοποιήθηκαν, η πρόκληση είναι να εξασφαλιστεί ότι τα αποτελέσματα των εν λόγω σχεδίων τροφοδοτούν την πολιτική διαδικασία λήψης αποφάσεων. Κατά την πρώτη φάση του σχεδίου Δ επιβεβαιώθηκε ότι υπάρχει σαφής ζήτηση για μέτρα ενίσχυσης και επέκτασης του πολιτικού διαλόγου για τα ευρωπαϊκά θέματα και ότι η συμμετοχική δημοκρατία μπορεί να συμπληρώσει λυσιτελώς την αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Κατά την επόμενη φάση, που θα καλύψει τα έτη 2008 και 2009 και θα συμπέσει με την παραμονή των ευρωπαϊκών εκλογών, η πρωτοβουλία «Debate Europe» θα παράσχει ένα επιχειρησιακό πλαίσιο για την ανάπτυξη επαφών, τη δημιουργία δεσμών και την ανάληψη δραστηριοτήτων σε βάση συνεργασίας. Πρέπει όμως να συνεκτιμηθεί και η μακροπρόθεσμη προοπτική της: η πρωτοβουλία «Debate Europe» επιδιώκει να αλλάξει την αντίληψη σύμφωνα με την οποία τα θέματα της ΕΕ είναι τόσο αφηρημένα και τόσο «ξεκομμένα» από την εθνική δημόσια σφαίρα, ώστε να μην ενδιαφέρουν τους πολίτες, ενώ δίνει την ευκαιρία να εξαλειφθεί ο συχνά τεχνητός διαχωρισμός μεταξύ εθνικών και ευρωπαϊκών θεμάτων. EL 14 EL

Παράρτημα 1:περιγραφή των προγραμμάτων του σχεδίου Δ Παράρτημα 2:ανοιχτή επιστολή / συστάσεις από τους συμμετέχοντες στο τελικό συνέδριο για τα έξι προγράμματα του σχεδίου Δ για τους πολίτες Παράρτημα 3:σχέδιο κεντρικής πρόσκλησης υποβολής προτάσεων Παράρτημα 4:σχέδιο αποκεντρωμένης πρόσκλησης υποβολής προτάσεων EL 15 EL

ANNEX 1 Citizens' consultations projects co-funded by the Commission in the framework of Plan D in 2006-2007 projects Speak Up Europe Co-ordinator: European Movement International Amount of the project: EUR 1,039,310.63 Grant from the EU budget: EUR 719,375.70 Pan-European An integrated approach combining virtual and face to face communication, both on a European level and on a national level. Virtual: each partner created a national web site. Web animation (e.g. cartoon "What has Europe ever done for us?).". Face to face: a series of local, national and European events. 27 000 people had taken part physically in the project by the end of September 2007. Specific multimedia site targeting youth, called "European Vibes". Specific site launched by one of the partners, Euractiv, called "EU debates and opinions" to promote the outcome of Speak Up Europe had received 110 000 viewers by end of September 2007. European Citizens' Consultations Co-ordinator: King Baudouin Foundation Amount of the project: EUR 2.715.376,60 Grant from the EU budget: EUR 1.895.751,95 Pan-European. Deliberative consultation of citizens on a national level, on the basis of an agenda set at European level by a sample of citizens. European synthesis of the outcome of the national consultations and a European web site. 1 800 citizens participated in the project altogether. Feedback from 1 000 out of the 1 800 citizens involved via an evaluation survey. Tomorrow's Europe Co-ordinator: Notre Europe Amount of the project: EUR 1.352.500 Grant from the EU budget: EUR 849.500 Pan-European Europe-wide deliberative poll. 3 550 citizens polled on the future of the EU. 362 of them were randomly selected to deliberate for three days in Brussels, with the help of experts. EL 16 EL

They filled in a questionnaire at the beginning of the deliberative phase and were polled at the end to measure the evolution of their views. Our message to Europe Co-ordinator: Deutsche Gesellschaft e.v. Amount of the project: EUR 358.000,00 Grant from the EU budget: EUR 250.000,00 Germany, Austria, Slovakia, Czech Republic, Poland. 4 000 participants altogether. 70 intensive dialogue events (54 in Germany, 4 in Austria, 4 in Slovakia, 4 in Czech Republic, 4 in Poland) with panel discussions. Opinion polls carried out during those events: 2600 people polled altogether, under 21 and over 21. In 20 of the events people had the opportunity to have their individual "message to Europe" recorded on video - 300 audiovisual messages collected altogether. Radio Web Europe Co-ordinator: CENASCA-CISL Amount of the project: EUR 794.475,03 Grant from the EU budget: EUR, 556.132,50 Italy, Lithuania, Austria, UK, Spain, Portugal, Malta. Creation of a multimedia and interactive website targeting 18-35 years old. Content determined by face to face meetings with target audience through focus groups (two per country). At a second stage, workshops to collect feedback. National reports served as a basis for a synthesis report. Users can view and download audiovisual products and post their own (comments, videos, interviews, games, cartoons ). At the end of the project, website hosted 200 multimedia products. Average number of monthly visits: 5 000. Our Europe-Our Debate-Our Contribution Co-ordinator: European House Budapest Amount of the project: EUR 364.000 Grant from the EU budget: EUR 254.500 Hungary, Austria, Italy, Slovakia and Slovenia. Fostering debate at grass-root level by meeting people in the streets and public transport, asking them to reply to a questionnaire (also posted on the project's English-language website). A "regional events" dimension (face to face meetings). A European bus touring the five countries, displaying a "European labyrinth" at every stop which people were invited to enter with a "European passport". People's views were recorded on video at every stop. The aim was to collect 2 500 people's views on Europe either through the questionnaire or by video. EL 17 EL

Projects co-funded by the Commission Representations in the framework of Plan D in 2007-2008 Representation Bulgaria Project Regional Dialog Open Forum: Women for Social Inclusion The Tender Europe: targeting more marginalised social groups meetings and debates in schools, youth organisations, municipalities, chambers of commerce etc. An Investment for Creating Qualified and Internationally Educated Young People Corresponding to the Requirements of the European Single Market: Advertise the possibilities provided through European funding under the ERASMUS Program. No to Discrimination in United Europe: Let us Talk about the Different! Civic debate on issues related to discrimination and dissemination of EU best practices in the field of anti-discrimination measures in the cross-border region Svishtov (BG) - Zimnitch (RO). Czech Republic Gender Studies OPS: Flexicurity/labour market/ professional-private life - survey, video, discussions, leaflets, audit of pre-school establishments. Klub mladych Evropanu, o.s.: Generation EU: Target group - young people 15-19years. Workshops on labour market, education, security, freedom, future, European social model, European identity/values, 1 national conference. Denmark Your Europe Food Safety in the Consumers EU Gender Divided Labour Market and Violence against Women Global Citizen and EU The Model Parliament Estonia Federation of Estonian student unions - Estonia in the EU s higher educational system (seminars, conference, articles in student press, discussions on internet forums, publication). Junior Achievement Estonia - Youth Entrepreneurship Conference on gender equality Project activities. NGO umbrella organisation in Viljandi - promotion of equal opportunities of local level citizens in the EU (conference, seminars, youth forum, study visit to Finnish rural areas). EL 18 EL

France Paris Europe, the future and citizenship in the Aquitaine region. Brittany youth's contribution to a European strategy to limit the scale of climate change. Know more about Europe to understand it better. Young European prize. Les Eurois, citizens of Europe. Europe for and by the young. A silent majority: women in the EU. Awareness raising among women, a major stake for the future of Europe. Etats généraux de l'europe. Etats généraux de l'europe. Deedale Vendée region. Hungary Launch of the Hungarian chapter of the European Youth Parliament (Pillar Foundation) National consultation of women (Partners Hungary Foundation) Climate Change Youth Campaign (WWF Hungary) Ireland Institute of European Affairs (Future of Europe including immigration; crime and terror; climate change; Reform Treaty; Citizens Europe; EU@50; What has Europe done for citizens; use of overall theme "Europe 2.0". Use of web based products to widen and deepen the debate; meetings and debates across colleges, and other centres; production and dissemination of publications; explaining the new Treaty to different groups and especially the target groups; specifically target young professionals. Virtual tools and meetings, debates, high visibility events; dedicated Europe 2.0 website; podcasts; production of "6 Pack" information items for use with the target groups; production of a book "What the Reform Treaty Means", pamphlets; Young Professional network; high profile discussions and debates. Irish Countrywomen's Association (ICA) : legal rights in Europe; Irish farm Families; Quality of Life in Europe; Migration; Social Reality. Regional Seminars; training of co-ordinators; use of co-ordinators for training and organisation of seminars; use of expert speakers. Focus is on 16,000 families. Latvia Regional debates on social reality Youth observers in local and district authorities on cohesion and regional policy Training of multipliers - schoolchildren and teachers - on corruption and transparency issues EL 19 EL