ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι Ενότητα 1: Εισαγωγή Βασικές Έννοιες για τις Ε.Η.Ε. Σταύρος Καμινάρης Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕ
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
Σκοποί Ενότητας Ο στόχος της 1ης Ενότητας είναι απόκτηση από τον φοιτητή βασικών γνώσεων των χαρακτηριστικών / κατάταξης μιας Ε.Η.Ε. 4
Περιεχόμενα Ενότητας Εισαγωγή στις Ε.Η.Ε. Κανονισμοί, Πρότυπα Η.Ε. Νομοθεσία Κ.Ε.Η.Ε. Νομοθεσία Αντικατάσταση Κ.Ε.Η.Ε. Νομοθεσία Θέματα Ασφάλειας Ε.Η.Ε. Νομοθεσία Νέα Υπεύθυνη Δήλωση Εγκαταστάτη (Υ.Δ.Ε.). Νομοθεσία Ασθενή Ρεύματα Ασθενή Ρεύματα Βασικά Μέρη μιας Ε.Η.Ε. Τροφοδότηση μιας Ε.Η.Ε. Κατασκευή μιας Σωστής Ε.Η.Ε. Ολοκληρωμένη Μελέτη μιας Ε.Η.Ε. 5
Εισαγωγή στις Ε.Η.Ε. - 1 Με τον όρο «Εσωτερική Ηλεκτρική Εγκατάσταση» (Ε.Η.Ε.) εννοούμε την τοποθέτηση, τον έλεγχο και το χειρισμό διάφορων ηλεκτρολογικών εξαρτημάτων, που εξυπηρετούν τις ανάγκες κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. 6
Εισαγωγή στις Ε.Η.Ε. - 2 Τις Ε.Η.Ε. τις διακρίνουμε: Ανάλογα με τη χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος σε: Οικιακές εγκαταστάσεις ή κτιριακές εγκαταστάσεις Εγκαταστάσεις κίνησης ή βιομηχανικές Ανάλογα με τη χρήση το είδος του χώρου σε: Εγκαταστάσεις εξωτερικών χώρων (ή υπαίθρου) Εγκαταστάσεις κλειστού χώρου 7
Εισαγωγή στις Ε.Η.Ε. - 3 Ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν, σε: Ξηρών χώρων (υπνοδωμάτια, σαλόνια, γραφεία, κλπ) Πρόσκαιρα υγρών χώρων (τουαλέτες, κακώς αεριζόμενα υπόγεια) Βρεγμένων χώρων (πλυντήρια, λουτρά, ψυκτικοί θάλαμοι, κλπ) Χώρων με κίνδυνο εκρήξεων (αποθήκες ξύλου, χάρτου, καυσίμων, χημικών, κλπ) 8
Εισαγωγή στις Ε.Η.Ε. - 4 Σκονιζόμενους χώρων (κλωστήρια, αποθήκες αλεύρου, κλπ) Ρυπαρών χώρων (χημικά εργοστάσια, βαφεία, κλπ) Χώρων συγκέντρωσης πολλών ατόμων (θέατρα, κινηματογράφοι, χώροι εκδηλώσεων, εκθεσιακοί χώροι, κλπ) Χώροι σταύλων, κτηνοστασίων, κλπ 9
Εισαγωγή στις Ε.Η.Ε. - 5 Σε κάθε κατηγορία Ε.Η.Ε. πρέπει να χρησιμοποιείται το κατάλληλο ηλεκτρολογικό υλικό και να εφαρμόζονται οι σχετικοί κανονισμοί! 10
Κανονισμοί, Πρότυπα Η.Ε. - 1 Τα ηλεκτρολογικά υλικά (καλώδια, πίνακες κλπ.), οι συσκευές (ηλεκτρικές μηχανές, οικιακές συσκευές κλπ.), καθώς και ο τρόπος εγκατάστασής τους ή σύνδεσής τους περιγράφονται και προσδιορίζονται από πρότυπα. 11
Κανονισμοί, Πρότυπα Η.Ε. - 2 Τα πρότυπα είναι κείμενα κοινής αποδοχής, εγκεκριμένα από εθνικούς φορείς τυποποίησης και περιέχουν οδηγίες, τεχνικούς κανόνες ή χαρακτηριστικά λειτουργίας που απαιτούνται για τη μελέτη, την περιγραφή, τη διαστασιολόγηση και την κατασκευή μιας ΗΕ. 12
Φορείς Τυποποίησης Η.Ε. IEC (International Electrotechnical Commission): Διεθνής Ηλεκτροτεχνική Επιτροπή. CENELEC (Commite Europeen de Normalisation Electrotechnique): Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ηλεκτροτεχνική Τυποποίηση. 13
Νομοθεσία Κ.Ε.Η.Ε. - 1 Υ.Α. 80225/1955 (ΦΕΚ 59/Β/11.4.1955) Περί εγκρίσεως κανονισμών κατασκευής εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Υ.Α. 18304/672/1966 (ΦΕΚ 293/Β/11.5.1966) Περί εγκρίσεως τροποποιήσεως και συμπληρώσεως των Κανονισμών Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων του έτους 1955. 14
Νομοθεσία Κ.Ε.Η.Ε. - 2 Υ.Α. 83752/4165/1971 (ΦΕΚ 687/Β/24.8.1971) Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως των άρθρων 136, 149 και 153 των Κανονισμών Εσωτερικών Ηλεκτρικών εγκαταστάσεων του έτους 1955. Υ.Α. 6242/185/1973 (ΦΕΚ 1525/Β/31.12.1973) Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως του Κανονισμού Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων του έτους 1955. 15
Νομοθεσία Αντικατάσταση Κ.Ε.Η.Ε. Υ.Α. Φ.7.5/1816/88/2004 (ΦΕΚ 470/Β/5.3.2004) Αντικατάσταση του ισχύοντος Κανονισμού Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (Κ.Ε.Η.Ε) με το Πρότυπο ΕΛΟΤ ΗD 384 και άλλες σχετικές διατάξεις. 16
Νομοθεσία Θέματα Ασφάλειας Ε.Η.Ε. Υ.Α. Φ Α 50/12081/642/2006 (ΦΕΚ 1222/Β/5.9.2006) Θέματα Ασφάλειας των Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (Ε.Η.Ε.). Καθιέρωση υποχρέωσης εγκατάστασης διατάξεων διαφορικού ρεύματος και κατασκευής θεμελιακής γείωσης. 17
Νομοθεσία Νέα Υπεύθυνη Δήλωση Εγκαταστάτη (Υ.Δ.Ε.) - 1 Υ.Α. Φ.50/503/168 (ΦΕΚ 844/Β/16.5.2011) Τροποποίηση της υπ' αριθμ. 115239/25702/3627 της 21 Δεκ. 1965/11 Ιαν. 1966 (ΦΕΚ Β' 8) απόφασης του Υπουργού Βιομηχανίας «Περί ερμηνείας των διατάξεων του Νόμου 4483/65». 18
Νομοθεσία Νέα Υπεύθυνη Δήλωση Εγκαταστάτη (Υ.Δ.Ε.) - 2 Υ.Α. Φ.50/οικ. 11784/742 (ΦΕΚ 1809/Β/11.8.2011) Τροποποίηση της υπ αριθμ. Φ.50/503/168/19.4.2011 (ΦΕΚ Β 844) απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας «Περί ερμηνείας των διατάξεων του Ν. 4483/1965». 19
Νομοθεσία Ασθενή Ρεύματα Κ.Υ.Α. 41020/819/2012 (ΦΕΚ 2776/Β/15.10.2012) Καθορισμός των τεχνικών προδιαγραφών για τα εσωτερικά δίκτυα ηλεκτρονικών επικοινωνιών και τροποποίηση του άρθρου 30 (Ε.Η.Ε.) του Κτίριο-δομικού Κανονισμού. 20
Ασθενή Ρεύματα Στην πράξη έχουν καθιερωθεί οι όροι: Εγκαταστάσεις Ισχυρών Ρευμάτων Εκείνες που λειτουργούν με τάση 230/400V έως 1000V Εγκαταστάσεις Ισχυρών Ρευμάτων Εκείνες που λειτουργούν με τάσεις μέχρι 65V π.χ. Τηλεφωνικά δίκτυα, καλωδιακά κυκλώματα ήχου και εικόνας, εκδοεπικοινωνίες, κλπ 21
Βασικά Μέρη μιας Ε.Η.Ε. Αγωγοί και Καλώδια Ηλεκτρικοί Πίνακες Γειώσεις Σωλήνες - Εξαρτήματα - Κανάλια Διανομής Ασφάλειες - Διακόπτες Ρευματοδότες - Ρευματολήπτες Φωτιστικά Σώματα Άλλες Συσκευές Κατανάλωσης 22
Τροφοδότηση μιας Ε.Η.Ε. - 1 Συνήθως για ισχύ μέχρι 135 KVA η τροφοδότηση γίνεται κατευθείαν από το δίκτυο χαμηλής τάσης της ΔΕΗ (230/400V). Για ισχύ πάνω από 135KVA η τροφοδότηση γίνεται από το δίκτυο μέσης τάσης της ΔΕΗ μέσω Υ/Σ υποβίβασης της τάσης. 23
Τροφοδότηση μιας Ε.Η.Ε. - 2 Υπό ορισμένες προϋποθέσεις ο καταναλωτής μπορεί να παράγει ηλεκτρική ενέργεια με δικές του εγκαταστάσεις (π.χ. Α/Γ, Φ/Β, κλπ) και να είναι παραλληλισμένος στον πίνακά του με το δίκτυο Χ.Τ. ή Μ.Τ. της ΔΕΗ. Για ειδικές εγκαταστάσεις (Τηλεπικοινωνίες, εγκαταστάσεις νοσοκομείων, τροφοδοσίες εγκαταστάσεων Η/Υ, κλπ), πρέπει η τροφοδοσία να είναι αδιάλειπτη (UPS: Uninterruptable Power Supply) - Τότε θα πρέπει να προβλέπεται, σε περίπτωση διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος, η αυτόματη ηλεκτρική τροφοδότηση με χρήση π.χ. ενός εφεδρικού Η/Ζ). 24
Κατασκευή μιας Σωστής Ε.Η.Ε. Για την κατασκευή μιας σωστής Ε.Η.Ε. πρέπει: Να γίνει ουσιαστική μελέτη της εγκατάστασης κατά τρόπο που να εξασφαλίζεται η κάλυψη όχι μόνο των σημερινών λειτουργικών αναγκών αλλά και των μελλοντικών (Επεκτασιμότητα Εφαρμογή Νέων Τεχνολογιών). Να εφαρμοστεί η μελέτη λαμβάνοντας υπόψη τους κανονισμούς (HD 384) και τους κανόνες της σωστής τεχνικής. Να χρησιμοποιηθούν υλικά κατάλληλης ποιότητας (Σύμφωνα με προδιαγραφές). 25
Ολοκληρωμένη Μελέτη μιας Ε.Η.Ε. Μια ολοκληρωμένη μελέτη μιας Ε.Η.Ε. πρέπει να περιλαμβάνει: Την τεχνική περιγραφή της εγκατάστασης, τα ηλεκτρολογικά σχέδια των διαφόρων κυκλωμάτων. Τους καταλόγους των υλικών και τις προδιαγραφές τους. Το κόστος της εγκατάστασης και ενδεχομένως εναλλακτικές λύσεις. 26
Τέλος Ενότητας