Γιάννης A. Ευθυμιάδης

Γιάννης A. Ευθυμιάδης Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Υπεύθυνος Ιατρείου Αθηροσκλήρωσης Β Καρδιολογικής Κλινικής ΑΠΘ Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Μετεκπαιδευτής στο Νοσοκομείο Hammersmith του Λονδίνου

Ξεκινάει από την παιδική ηλικία Μια παθολογική διαδικασία συσσώρευση χοληστερόλης στο έσω τοίχωμα των αρτηριών σχηματισμό αθηρωματικών πλακών πάχυνση και σκλήρυνση του αρτηριακού τοιχώματος Η αιματική ροή μπορεί να μειωθεί καθώς η πλάκα μεγαλώνει ή αν η πλάκα καταστεί ασταθής και ραγεί από το σχηματιζόμενο θρόμβο

Καρδιαγγειακή νόσος ένας άνθρωπος πεθαίνει κάθε 2 δευτερόλεπτα Στεφανιαία νόσος Στηθάγχη Έμφραγμα μυοκαρδίου Αιφνίδιος θάνατος Εγκεφαλική νόσος αγγειακής αιτιολογίας Παροδικά ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια Περιφερική αρτηριοπάθεια Διαλείπουσα χωλότητα Στένωση νεφρικής αρτηρίας Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδειο Στεφανιαία νόσος Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής Νεφραγγειακή υπέρταση Περιφερική αγγειοπάθεια

Παράγοντες κινδύνου Είναι κάθε κατάσταση που προκαλεί ή επιδεινώνει την αθηροσκλήρωση Δυσλιπιδαιμία, Άγχος, Υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος

Λιπίδια Χρειάζονται τα λιπίδια; Χοληστερίνη ή χοληστερόλη: είναι απαραίτητη για τη ζωή. Πρόβλημα είναι όταν είναι αυξημένη Η κακή χοληστερίνη LDL: Όταν είναι αυξημένη προκαλεί αθηροσκλήρωση και καρδιαγγειακά προβλήματα Η καλή χοληστερίνη HDL: Όταν είναι αυξημένη προστατεύει την καρδιά και τα αγγεία από την αθηροσκλήρωση και το έμφραγμα Τα τριγλυκερίδια: Όταν είναι αυξημένα προκαλούν αθηροσκλήρωση και προβλήματα στην καρδιά και τα αγγεία. Όταν είναι αυξημένα μπορεί να προδιαθέσει σε παγκρεατίτιδα ΝΑΙ Η χοληστερίνη είναι απαραίτητη για το σχηματισμό κυτταρικών μεμβρανών για την παραγωγή ορμονών και ειδικότερα των γυναικείων ορμονών για τη σύνθεση της βιταμίνης D (σημαντική για τα οστά) για τη σύνθεση των χολικών αλάτων (χολή) βοηθούν στην πέψη των τροφών Τα τριγλυκερίδια είναι σημαντικό καύσιμο του οργανισμού όταν στερεύει από ενέργεια

Δυσλιπιδαιμία Είναι μια χρόνια αρρώστια, όπως ο διαβήτης που θέλει παρακολούθηση και θεραπεία Αυξημένη η ολική χοληστερίνη Αυξημένη η κακή χοληστερίνη LDL Ελαττωμένη η καλή χοληστερίνη HDL Αυξημένα τα τριγλυκερίδια Το 50% των ανθρώπων έχει αυξημένα λιπίδια και δεν το γνωρίζει

Τι θα πρέπει να κάνει κανείς όταν έχει αυξημένα λιπίδια ; Από ποιά ηλικία; Να κάνει εξετάσεις αίματος: - χοληστερίνη - τριγλυκερίδια - καλή HDL-χολ - κακή LDL-χολ - σάκχαρο - ουρικό οξύ - τρανσαμινάσες Να κάνει επίσης - ΗΚΓ Από την παιδική ηλικία : αν οι γονείς έχουν αυξημένη χοληστερίνη ή σε ηλικία < 50 ετών πάθανε ΟΕΜ ή ΑΕΕ Σε οποιαδήποτε ηλικία: σαν ρουτίνα ή όταν έχουν σάκχαρο ή πάσχουν από παχυσαρκία ή αρρώστησαν από ΟΕΜ Όταν ήδη παίρνουν φάρμακα για τη χοληστερίνη για να δουν ότι είναι αποτελεσματικά ή αν έχουν παρενέργειες - υπέρηχο άνω κοιλίας (συκώτι,πάγκρεας)

Τι βλάβες κάνει η δυσλιπιδαιμία; Προκαλεί αθηροσκλήρωση των αρτηριών με αποτέλεσμα: Έμφραγμα Εγκεφαλικό Περιφερική αγγειοπάθεια Εξωκαρδιακές εκδηλώσεις Το λίπος μαζεύεται στο συκώτι με αποτέλεσμα το λιπώδες ήπαρ (λιπώδης διήθηση του ήπατος) Παγκρεατίτιδα

Ποιές είναι οι φυσιολογικές τιμές; Δεν είναι σταθερές Εξαρτώνται από το αν το άτομο πάσχει από σάκχαρο ή έπαθε έμφραγμα Ολική χοληστερίνη μέχρι 220 mg/dl H κακή χοληστερίνη LDL ανάλογα με το άτομο είναι: < 160 mg/dl όταν δεν υπάρχουν άλλα προβλήματα < 130 mg/dl έχει πίεση και καπνίζει ή είναι και παχύσαρκος < 100 ή 70 mg/dl όταν είναι διαβητικός ή έχει πάθει εγκεφαλικό ή έμφραγμα Τα τριγλυκερίδια μέχρι 150 mg/dl Η καλή χοληστερίνη HDL πρέπει στις γυναίκες να είναι πάνω από 50 mg/dl και στους άνδρες 40 mg/dl

Θεραπεία; Υγιεινό διαιτητικά μέτρα Φάρμακα Όταν το άτομο ήδη έχει πάθει επιπλοκή της αθηροσκλήρωσης Όταν το άτομο έχει κάνει By pass ή αγγειοπλαστική Όταν το άτομο πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη Όταν δεν αποδίδει η δίαιτα και οι τιμές είναι πολύ παθολογικές μετά από έξι μήνες Όταν ένας έχει αυξημένη χοληστερίνη ή τριγλυκερίδια, πρέπει να κάνει θεραπεία Πρέπει να αλλάξει τις συνήθειες του Αν χρειαστεί να πάρει φάρμακα. Τα φάρμακα είναι σχετικά ακίνδυνα. Η θεραπεία για την υπερλιπιδαιμία δεν πρέπει να σταματήσει

Υπέρταση μια σταθερά αυξημένη αρτηριακή πίεση που υπερβαίνει τα 140/90 mmhg Ιδιοπαθής Που οφείλεται η Υπέρταση; Δευτεροπαθής ~95% ~5% Χρ. Νεφρική Ανεπάρκεια Στένωση Νεφρικής Αρτηρίας (νεφραγγειακή υπέρταση) ~1% Φαιοχρωμοκύττωμα Πρωτ. αλδοστερονισμός σ. Cushing Στένωση Ισθμού Αορτής

Αρτηριακή Υπέρταση Είναι μεγαλύτερη όταν κάποιος ασκείται ή κουράζεται ή, είναι εκνευρισμένος, και χαμηλότερη όταν κοιμάται, ξεκουράζεται ή είναι ήρεμος Πόσο συχνή είναι; Ανάλογα με την ηλικία είναι: 15% σε ηλικία < 40 ετών και μέχρι 60% σε ηλικία > 70 ετών

Μέτρηση της ΑΠ: ΠΟΥ; Ιατρείο-Νοσοκομείο Προνοσοκομειακό περιβάλλον (π.χ. Ασθενοφόρο) Δημόσια μέρη Μέτρηση στο σπίτι 24ωρη καταγραφή ΑΠ (περιπατητική 24ωρη ΑΠ ή Holter ΑΠ)

Μέτρηση της ΑΠ Αποφυγή καπνίσματος, κατανάλωσης καφέ ή οινοπνεύματος, μεγάλων γευμάτων και έντονης άσκησης ½ - 1 ώρα προ της μέτρησης Σε κάθε επίσκεψη να γίνονται τουλάχιστον 2-3 μετρήσεις της πίεσης, με μεσοδιάστημα ½-1 λ, σε καθιστή θέση και να καταγράφεται ο μέσος όρος Σε υποψία ορθοστατικής υπότασης, η πίεση μετριέται και σε όρθια θέση Στην πρώτη αξιολόγηση η αρτηριακή πίεση μετριέται και στα δύο χέρια. Αν υπάρχει σταθερή διαφορά μεταξύ των δύο άκρων, τότε οι μετρήσεις θα γίνονται στο χέρι με την μεγαλύτερη πίεση Ο βραχίονάς του πρέπει να βρίσκεται σε σχεδόν οριζόντια θέση, ακουμπισμένος σε τραπέζι (στην καθιστή θέση) ή να υποστηρίζεται από τον εξεταστή (στην όρθια θέση), ώστε η περιχειρίδα να βρίσκεται περίπου στο ύψος της καρδιάς Προσοχή στο μέγεθος της περιχειρίδας και στη σωστή τοποθέτηση της στο βραχίονα

Μέτρηση της ΑΠ στο σπίτι Αξιολόγηση υπότασης Βελτίωση συμμόρφωσης ασθενούς στη θεραπεία

Συμπτώματα Συνήθως δεν έχει!!! Η υπέρταση είναι ύπουλη αρρώστια!!! Κεφαλαλγία δύσπνοια προκάρδιο άλγος αίσθημα παλμών καταβολή δυνάμεων ή εύκολη κόπωση συμπτώματα νεφρικής δυσλειτουργίας όπως πολυουρία, νυκτουρία, οφθαλμολογικές διαταραχές νευρολογικά συμπτώματα (ζάλη-ίλιγγοι, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο)

Τι ζημιά μπορεί να κάνει; Δρά βλαπτικά στα όργανα-στόχους : Καρδιά Εγκέφαλος Νεφροί δράση που εξαρτάται από : το ύψος της Α.Π. τη χρονική διάρκεια της νόσου

Τι εξετάσεις πρέπει να γίνουν; Παρακολούθηση της πίεσης με πιεσόμετρο κλασσικό, σε ηρεμία και πάντα καθιστός, στο ίδιο χέρι και την ίδια ώρα το πρωί ή/και το βράδυ Προσοχή!!! μια τυχαία αύξηση της πίεσης δε σημαίνει ότι κάποιος είναι υπερτασικός Μέτρηση σακχάρου, χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων, καλής και κακής χοληστερίνης, ουρίας, κρεατινίνης, ουρικού οξέος Γενική ούρων Εξέταση ματιών (βυθοσκόπηση) ΗΚΓ, ηχοκαρδιογράφημα Παρακολούθηση του βάρους σώματος

Πως αντιμετωπίζεται η Υπέρταση; Με συνεργασία πάντοτε ασθενή και Γιατρού Πρέπει να αποφεύγεται η χρησιμοποίηση ενός φαρμάκου επειδή το χρησιμοποιεί κάποιος φίλος ή γείτονας. Ο κάθε άρρωστος έχει το δικό του φάρμακο, που τον ταιριάζει Με βελτίωση του τρόπου ζωής Δίαιτα με λιγότερο αλάτι Το βάρος σώματος πρέπει να είναι κοντά στο ιδανικό Αυξημένη άσκηση Διακοπή του καπνίσματος Λιγότερο άγχος Μεσογειακή δίαιτα Εφόσον τα μέτρα αυτά δεν αποδώσουν προστίθενται φάρμακα Η θεραπεία για την αρτηριακή υπέρταση δεν πρέπει να σταματήσει

Στρες Είναι ψυχολογική πίεση, στη σύγχρονη τεχνολογική κοινωνία (οικογένεια, εργασία, περιβάλλον) Είναι προσωπική υπόθεση, που δεν μπορεί να μετρηθεί Ο οργανισμός αμύνεται με αυξημένη έγκριση αδρεναλίνης και κορτιζόνης συμπτώματα (ψυχοσωματικά) νευρικότητα, ταχυκαρδία και αρρυθμίες, ιδρώτες, συχνουρία, πόνο στο στομάχι, αίσθημα δύσπνοιας κ. ά το σάκχαρο και η χοληστερίνη Το στρες όταν είναι λίγο, μας κινητοποιεί και δουλεύουμε καλύτερα και τότε ονομάζεται δημιουργικό Τις περισσότερες φορές όμως, τρέχουμε μονίμως να προλάβουμε κάτι, οπότε το νόημα ορισμένων πραγμάτων όπως η υγεία μας, η ψυχική μας ηρεμία και γαλήνη, αρχίζουν να χάνονται Τότε χρειάζεται αλλαγή φιλοσοφίας Αν δεν αποδώσει μπορεί να προστεθεί κάποιο φάρμακο για το άγχος

Ο άνθρωπος ξεκινώντας από τετράποδο, σηκώθηκε στα πόδια του, έγινε κυνηγός για να ζήσει, οπότε ήταν αθλητικός και μυώδης, τώρα όμως με την «εξέλιξη», την ευκολία της ζωής και της διατροφής, την καθιστική ζωή, έγινε νωθρός και παχύς Άγχος έχει λιγότερο ή περισσότερο, ανάλογα με το χαρακτήρα του

Μηνύματα για το σπίτι Η υπέρταση και η αθηροσκλήρωση «σκοτώνουν στο σκοτάδι» Επειδή η κλασική απορία του Έλληνα είναι αφού δε νοιώθω άρρωστος γιατί να κάνω δίαιτα και να παίρνω φάρμακα Να θυμάστε πάντα: Είμαστε άρρωστοι και εκτεθειμένοι σε υψηλό κίνδυνο όταν τρώμε ανθυγιεινά η όταν δεν ακολουθούμε αγωγή ενώ πρέπει