Υδατογενείς Λοιμώξεις και Δημόσια Υγεία

Υδατογενείς Λοιμώξεις και Δημόσια Υγεία Άννα Ψαρουλάκη Λέκτορας Μικροβιολογίας ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ- ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΒΑΚΤΗΡΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΟΝΟΣΩΝ ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Γενικές αρχές Το νερό που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση πρέπει να είναι : αβλαβές για την υγεία του ανθρώπου, απολύτως καθαρό, απαλλαγμένο από παθογόνους μικροοργανισμούς ή μικροοργανισμούς δείκτες μόλυνσης με περιττωματικές ουσίες σε αριθμούς και συγκεντρώσεις που αποτελούν ενδεχόμενο κίνδυνο για τη Δημόσια Υγεία. Δεν θα πρέπει να περιέχει συγκεντρώσεις χημικών ουσιών που μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στην υγεία του ανθρώπου.

Γενικές αρχές H παροχή ασφαλούς νερού αποτελεί: υποχρέωση της πολιτείας στους πολίτες, υποχρέωση της διεθνούς κοινότητας προς τις φτωχότερες περιοχές του πλανήτη. Η πρόληψη της μόλυνσης είναι πιο ασφαλής από την προσπάθεια καθαρισμού και εξυγίανσης νερού που έχει ήδη μολυνθεί.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας : Το 80% των ασθενειών που μαστίζουν τον κόσμο οφείλονται σε κακές συνθήκες υγιεινής και ακατάλληλο νερό. 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση, σε ασφαλές πόσιμο νερό. 30.000 άτομα πεθαίνουν, καθημερινά, από ασθένειες, που συνδέονται με την έλλειψη ασφαλούς πόσιμου νερού ή υγιεινής. 4 δισεκατομμύρια κρούσματα διάρροιας το χρόνο, 2.2 εκατομμύρια θάνατοι, κυρίως σε παιδιά < 5 χρόνων.

Η χαμηλή διαθεσιμότητα ασφαλούς νερού πηγαίνει χέρι-χέρι με υψηλά ποσοστά παιδικής θνησιμότητας.

Μείωση 65% των θανάτων από διάρροια και 26% της νοσηρότητας θα επιφέρουν το ασφαλές νερό, αγωγή υγείας και επαρκή συστήματα αποχετεύσεων. Στόχος του ΠΟΥ (2002), έως το 2015 να μειωθεί κατά 50% το ποσοστό των ατόμων χωρίς πρόσβαση σε υγιεινό νερό.

Υδατογενείς λοιμώξεις Μεταδίδονται σε ευρείες μάζες του πληθυσμού, Προσβάλλουν ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού (μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι, άτομα με υποκείμενα νοσήματα, ανοσοκατασταλμένα άτομα), Απαιτείται συνήθως μικρή μολυσματική δόση, Μικρός αριθμός μικροβιακών κυττάρων από τον παθογόνο παράγοντα είναι ικανός να προκαλέσει νόσο στο 50% ενός μεγάλου αριθμού κατά τεκμήριο υγιών ατόμων, Έχουν σημειακή πηγή μετάδοσης με αποτέλεσμα μεγάλες επιδημίες.

Υδατογενείς λοιμώξεις Οι υδατογενείς λοιμώξεις εκδηλώνονται είτε ως σποραδικά κρούσματα, είτε ως επιδημίες μαζικής μορφής, και εμφανίζουν ανοδική πορεία την τελευταία 20ετία. Σύμφωνα με το CDC (Centers for Disease Control and Prevention) περίπου 900,000 νοσούν στις ΗΠΑ μετά από κατανάλωση μολυσμένου πόσιμου νερού.

ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ - (ΗΠΑ) 1976: Πρώτη αναφορά Τα 20 τελευταία χρόνια αναγνωρίστηκε στις ΗΠΑ ως μια από τις πιο συχνές αιτίες υδατογενούς λοίμωξης. Μεγάλες επιδημίες Η μεγαλύτερη επιδημία εμφανίστηκε στο Μιλγουόκι (Milwaukee) το 1993, όπου μολύνθηκαν 400.000 άτομα - 60 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.

ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΕΣ ΥΔΑΤΟΓΕΝΕΙΣ-ΤΡΟΦΙΜΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ -ΗΠΑ Λοιμώξεις από Escherichia coli serotype O157:H7 (E. coli) περιγράφηκαν για πρώτη φορά το 1982. Σήμερα θεωρείται ταχέως αναδυόμενη λοίμωξη.

Η αύξηση των υδατογενών επιδημιών διεθνώς οφείλεται σε πολλούς και σύνθετους παράγοντες. Δημογραφικές μεταβολές και κοινωνικές αλλαγές Υπερπληθυσμός - συγκέντρωση πολλών ανθρώπων σε πόλεις χωρίς επαρκή οργάνωση της Δημόσιας Υγείας, ανεξέλεγκτη ή μαζική μετακίνηση πληθυσμών (προσφυγιά, μετανάστευση). Μεταβολή του ανθρώπινου πληθυσμού Ο πληθυσμός των ιδιαίτερα ευπαθών προσώπων επεκτείνεται σε παγκόσμια κλίμακα, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, του υποσιτισμού, μολύνσεων από τον HIV. Άτομα, που πάσχουν, από καρκίνο ή AIDS, είναι πιο ευάλωτοι σε λοιμώξεις από Salmonella, Campylobacter, Cryptosporidium. Αλλαγές στον τρόπο ζωής ανθρώπινη συμπεριφορά Αύξηση της διεθνούς κυκλοφορίας των ταξιδιωτών.

Κλιματικές αλλαγές περιβαλλοντικές αλλαγές Θερμοκρασία, Ακραία καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες). Εξέλιξη και προσαρμογή των μικροοργανισμών Αντοχή στα αντιβιοτικά και τα αντιμικροβιακά νέα ανθεκτικά στελέχη. Εισαγωγή παθογόνων παραγόντων σε νέες γεωγραφικές περιοχές ταχέως αυξανόμενη γεωγραφική εξάπλωση των μικροοργανισμών. Vibrio cholerae εισήχθη στα ύδατα στα ανοικτά των νότιων Ηνωμένων Πολιτειών από ένα εμπορικό πλοίο το 1991. Εκτιμάται ότι περίπου το 90% όλων των περιπτώσεων σαλμονέλωσης στη Σουηδία είναι εισαγόμενα.

Βελτίωση των μεθόδων καταγραφής των επιδημιών Βελτίωση των εργαστηριακών μεθόδων ανίχνευσης και ανάπτυξης νέων μεθόδων ταυτοποίησης Αύξηση και του εμπορίου Αλλαγές στο σύστημα παραγωγής τροφίμων Επαναχρησιμοποίηση νερού-υγρά απόβλητα, άρδευση, Κοπριά o o E. coli Ο157:Η7 σε σπανάκι, Μόλυνση των αγρών με παθογόνα που βρίσκονται στο νερό άρδευσης (ποτίσματος) ή υδάτινων απορροών. Παλαιότητα γήρανση των υποδομών Συστημάτων παροχής διανομής του νερού (δίκτυα ύδρευσηςαποχέτευσης).

Υδατογενείς λοιμώξεις Το νερό κατηγοριοποιείται σε: Πόσιμο νερό δικτύου ύδρευσης, Εμφιαλωμένο νερό (επιτραπέζιο και φυσικό μεταλλικό), Νερό κολυμβητικών δεξαμενών, Επιφανειακό νερό αναψυχής.

Κατηγορίες υδατογενών λοιμώξεων Γαστρεντερίτιδες Ηπατίτιδες Δερματίτιδες Επιπεφυκίτιδες Λοιμώξεις αναπνευστικού Γενικευμένες λοιμώξεις

Υδατογενείς λοιμώξεις Βακτηριακής αιτιολογίας Ιογενούς αιτιολογίας Παρασιτικής αιτιολογίας

Υδατογενείς λοιμώξεις Τρόποι μετάδοσης Άμεση επαφή με το νερό Πρόσληψη νερού από το στόμα Έμμεση επαφή Εισπνοή αερολύματος (υδατοσταγονίδια) Εισρρόφηση μολυσμένου νερού

Παραγωγικά Ζώα Ιλυς ιζημα Νερά αναψυχής Λίμνες Εισαγωγή Άνθρωπος Πόσιμο νερό Άγρια Ζώα Επιφανειακά νερά Τρόφιμα Επεξεργασία Νερό Εδάφους Νερό Υπονόμων ΕΝΥ* Κοπριά Έδαφος *Επεξεργασμένο Νερό υπονόμων

Συγκεντρώσεις των εντερικών παθογόνων στα κόπρανα Μικροοργανισμός Συγκέντρωση/ γραμμάριο κοπράνων Πρωτοζωικά παράσιτα 10 6-10 7 Ελμινθες Ascaris 10 4-10 5 Εντερικοί ιοί Enterovirus 10 3-10 7 Rotavirus 10 10 Adenovirus 10 11 Εντερικά βακτήρια Δείκτες βακτηριακής μόλυνσης Salmonella spp 10 4-10 10 Shigella 10 5-10 9 Coliform 10 7-10 9 Fecal coliform 10 6-10 9

Επιβίωση των εντερικών παθογόνων στο περιβάλλον ΠΑΘΟΓΟΝΟ Campylobacter spp Cryptosporidium parvum ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κοπρανώδες υλικό Έδαφος-χώμα Νερό 7-40 ημέρες - 2-9 ημέρες 30-400 ημέρες 160-500 ημέρες - E.coli O157: H7 50-600 ημέρες 40 ημέρες 50-90 ημέρες Giardia lamblia > 60 ημέρες 1-38 ημέρες - Salmonella spp 50 ημέρες >180 ημέρες > 70 ημέρες

Top 4 Causes - Drinking Water Outbreaks * Giardia intestinalis Shigella Norovirus Hepatitis A Top 5 Causes - Recreational Water Outbreaks * Pseudomonas Cryptosporidium Shigella Legionella Norovirus/Calicivirus CDC s Surveillance Summary for Waterborne Diseases and Outbreaks

Επιδημίες γαστρεντερίτιδας που σχετίζονται με νερά αναψυχής ανάλογα με τον τύπο της έκθεσης και τον αιτιολογικό παράγοντα - ΗΠΑ, 1997-2006.

Υδατογενείς λοιμώξεις που σχετίζονται με νερά αναψυχής

Laboratory reporting of selected GI pathogens in England & Wales - 1977 to 2002. Lab reports (1000's) 60 50 40 30 20 10 Campylobacters Salmonellas Rotavirus Shigellas Cryptosporidium Norovirus 0 1977 1979 1981 1983 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 Year

ΒΑΚΤΗΡΙΑ Salmonella typhi Salmonella para typhi A,B Shigella spp E.coli O157: H7 Campylobacter sp Vibrio cholerae Vibrio vulnificus,parahaemolyticus, alginolyticus Άτυπα Mycobacteria Aeromonas Pseudomonas aeruginosa Legionella pneumophila Υδατογενείς λοιμώξεις Βακτηριακής αιτιολογίας Τυφοειδής πυρετός (τύφος) Παράτυφος Μικροβιακή δυσεντερία Μικροβιακή Γαστρεντερίτιδα Μικροβιακή Γαστρεντερίτιδα Χολέρα Γαστρεντερίτιδα, Ωτίτιδα, Σηψαιμία σε ανοσοκατασταλμένα άτομα Κοκκιώματα, νοσήματα αναπνευστικού Δερματικές-μυικές λοιμώξεις, διάρροιες, λοιμώξεις αναπνευστικού, σηψαιμία Ωτίτιδες, επιπεφυκίτιδες, δερματίτιδες, πνευμονία Πνευμονία, Πυρετός Pontiac

Δονάκιο της χολέρας Το κύριο είδος που προκαλεί επιδημία χολέρας, Οξεία εντερική νόσος, με διάρροια, εμετό, αφυδάτωση, Η ανάπτυξη των προστατευόμενων υδρεύσεων, ο έλεγχος της διάθεσης των υγρών αποβλήτων και η επεξεργασία του πόσιμου νερού μείωσαν δραστικά την εξάπλωση της χολέρας, Όμως, η νόσος εμφανίζεται σε περιοχές όπου η αποχέτευση και υγιεινή των τροφίμων και του νερού είναι ανεπαρκείς ή λείπουν.

E. coli O157:H7 Βρίσκεται στο γαστρεντερικό σωλήνα των βοοειδών και αλλων ζώων (το κρέας μολύνεται στη σφαγή), Μεταδίδεται με κατανάλωση μολυσμένου νερού, σχεδόν ωμού βοδινού, απαστερίωτου γάλακτος, λαχανικών. Προκαλεί: Αιματηρές διάρροιες νεφρική ανεπάρκεια Ασυμπτωματική λοίμωξη WALKERTON, ONTARIO, MAY-JUNE 2000-1,346 περιστατικά γαστρεντερίτιδας, 65 εισαγωγές, 6 θανάτοι, - Αποδίδεται στις αυξημένες βροχοπτώσεις πλημμύρες της άνοιξης σε συνδυασμό με τις κοντινές φάρμες με μολυσμένα βοοειδή.

Campylobacter spp Μεταδίδεται δια: - της εντεροστοματικής οδού, - κατανάλωσης μολυσμένων τροφίμων και νερού. Προκαλεί λοιμώδη γαστρεντερίτιδα με κυρίαρχα τα συμπτώματα της διάρροιας ή της δυσεντερίας επίπτωση (1 η αιτία λοιμώδους εντερικής ζωονόσου). Reservoir: το 0.5% του πληθυσμού, 100% των πουλερικών, κατοικίδια ζώα, μεταναστευτικά πουλιά κ.α. Εποχιακή επίπτωση (τέλη άνοιξης).

Campylobacter spp Σημαντική συσχέτιση θερμοκρασίας - περιστατικών, Σημαντική η σχέση ηλιοφάνειας + θερμοκρασίας περιστατικών, Μικρότερη η σημασία της υγρασίας. Mary Evans Patrick, Lasse Engbo Christiansen, Michael Wainø, Steen Ethelberg, Henrik Madsen, and Henrik Caspar Wegener Effects of Climate on Incidence of Campylobacter spp. in Humans and Prevalence in Broiler Flocks in Denmark ENVIRONMENTAL MICROBIOLOGY, Dec. 2004, p. 7474 7480

Salmonella spp Τροφιμογενής νόσος (Non-Typhoidal Salmonella) διάρροια, έμετοι, πυρετός, κοιλιακό άλγος. Υπάρχει στo γαστρεντερικό σωλήνα πουλερικών, βοοειδών, αυγά, γάλα, στο δέρμα ερπετών και στα τρωκτικά. Συσχέτιση θερμοκρασίας περιστατικών: περιστατικών κατά 5 10% για κάθε 1 o C αύξησης της θερμοκρασίας (σε 9 χώρες της Ευρωζώνης).

ΛΕΓΙΟΝΕΛΛΕΣ Το είδος L. pneumophila είναι υπεύθυνο για το 90% των λεγιονελλώσεων. - Οι ορότυποι 1 και 6 απομονώνονται συχνότερα, - Το 80% οφείλονται στην ορολογική ομάδα 1.

Τα βακτήρια του γένους Legionella βρίσκονται στο νερό στο φυσικό περιβάλλον (νερό ποταμών, ρυακιών, λιμνών), Και στο τεχνητό. Πύργοι ψύξης συστημάτων κλιματισμού, Δεξαμενές αποθήκευσης νερού, Σύστημα παροχής ζεστού νερού και κρύου νερού σε κτίρια (νοσοκομείων και ξενοδοχείων), Κολυμβητικές δεξαμενές, Πισίνες, ιαματικά λουτρά, Συντριβάνια, Υγραντές της ατμόσφαιρας, Αναπνευστικές συσκευές, Παγομηχανές.

Ο αποικισμός ευνοείται από: Τη θερμοκρασία του νερού, κατάλληλη για την ανάπτυξή τους θερμοκρασίες 20-40 ο C, Την παρουσία άλλων μικροοργανισμών και οργανικών ουσιών, Την ανάπτυξη βιομεμβράνης (biofilm), Οξείδια του Fe στις σωληνώσεις, παρατεταμένη στάση του νερού στα συστήματα και την απόφραξή τους από διάφορους μηχανικούς παράγοντες, Την ελαττωματική λειτουργία πολλών από τις εγκαταστάσεις αυτές.

Επιβίωση και μετάδοση της Legionella Η επιβίωση των λεγεωνελλών στο φυσικό περιβάλλον διευκολύνεται από τον παρασιτισμό τους σε αμοιβάδες, την παρουσία φυκών, οργανικών ουσιών και διαφόρων μικροοργανισμών Πολύ ανθεκτικά βακτήρια : Σε νερό βρύσης και θερμοκρασία δωματίου επιζούν > 1 χρόνο. 50 ο c επιζούν 30 60 o c επιζούν 3 Αντοχή σε πολλά απολυμαντικά Ανοχή στο χλώριο Επιβιώνει στο νερό μέσα σε κύστεις αμοιβάδας, παρουσία 50 mg/l free chlorine Για να επέλθει 99% θάνατος σε 0,1 mg/l free chlorine απαιτούνται 40 min, ενώ ο αντίστοιχος χρόνος για την E. coli είναι < 1 min Ο συνήθης τρόπος μετάδοσης Η μόλυνση του ανθρώπου γίνεται από την αναπνευστική οδό Εισπνοή μικρής διαμέτρου μικροσταγονιδίων ύδατος (aerosol διαμέτρου 5 mm) που μπορούν να φτάσουν στις κυψελίδες των πνευμόνων όταν αυτά διασκορπιστούν από μια μολυσμένη πηγή του περιβάλλοντος. Aerosole with Legionella

Οι λεγιονέλλες προκαλούν δυο διαφορετικές κλινικές οντότητες : Νόσος των λεγεωναρίων (λεγιονέλλωση) Πολυσυστηματική νόσος Πνευμονία,ηπατική και νεφρική βλάβη, γαστρεντερικές διαταραχές, διανοητική σύγχυση Πυρετός Pondiac Γριππώδες σύνδρομο (πυρετός, βήχας, μυαλγίες) Αύξηση των κρουσμάτων τους καλοκαιρινούς και κατά τις αρχές του φθινοπώρου Μεγαλύτερη συχνότητα στους ταξιδιώτες και σε νοσηλευόμενους νοσοκομείων Παράγοντες κινδύνου Ηλικία (άτομα >50 ετών), Κάπνισμα Αλκοόλ Υποκείμενα νοσήματα (σακχαρώδης διαβήτης) Ανοσοκαταστολή Η σχετικά συχνή έκθεση σε εν δυνάμει πηγές μόλυνσης (ξενοδοχεία, θεραπευτήρια κλπ).

Υδατογενείς λοιμώξεις Πρωτόζωα ΠΡΩΤΟΖΩΑ Entamoeba histolytica Giardia lamblia Cryptosporidium spp Balantidium coli Acanthamoeba spp Naegleria flowleri Γαστρεντερίτιδα Γαστρεντερίτιδα Γαστρεντερίτιδα Γαστρεντερίτιδα Κερατίτιδα, αποστήματα εγκεφάλου Μηνιγγίτιδα

Ένα νέο-αναδυόμενο σημαντικό πρωτόζωο, Τα κρυπτοσπορίδια μεταδίδονται κυρίως με την κοπρανοστοματική οδό, Μολύνουν τον άνθρωπο, τα βοοειδή, τα πουλιά, τα ψάρια και τα ερπετά, Ανευρίσκεται στο πόσιμο νερό, σε νερό αναψυχής, σε επιφανειακά νερά, Η κρυπτοσποριδίαση δύσκολα διακρίνεται από άλλες ασθένειες που προκαλούν διάρροιες και οφείλονται σε πλήθος άλλων μικροοργανισμών, Σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα μπορεί να προκαλέσει χρόνια διάρροια με αυξημένο κίνδυνο αφυδάτωσης.

Οι ώριμες ωοκύστες, έχουν μέγεθος 4-6 μm Αποβάλλονται με τα κόπρανα του μολυσμένου ξενιστή περίπου 10 10 ωοκύστες/ ημέρα για 14 ημέρες, πιο έντονα στη διάρκεια της 1ης εβδομάδας). Μολυσματική δόση: Κατάποση 2-10 ωοκύστεων Είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές: μπορούν να επιβιώσουν για αρκετούς μήνες σε κρύο και υγρό περιβάλλον Οι ενώσεις του χλωρίου δεν είναι αποτελεσματικές Η απολύμανση δεν αρκεί για την αδρανοποίηση των ωοκύστεων στο νερό Ο μόνος τρόπος απομάκρυνσης θεωρείται η διύλιση

Giardia (Γιάρδια ) Μονοκύτταρο πρωτόζωο Είναι η κύρια αιτία υδατογενών εντερικών ασθενειών παγκοσμίως. Εμπλέκεται στο 25% των περιπτώσεων γαστρεντερίτιδας Μόλυνση: κατάποση κύστεων (νερό, τροφή ή κοπρανοστοματική οδός). Το παράσιτο εγκαθίσταται στο άνω τμήμα του εντέρου.

Βρίσκεται στο μολυσμένο νερό, τρόφιμα, έδαφος, Μεγάλες επιδημίες έχουν συνδεθεί, με κατανάλωση μολυσμένου από ανθρώπινα λύματα νερού Πολλές μελέτες έχουν δείξει την παρουσία της Giardia στα επιφανειακά και υπόγεια νερά, Η χλωρίωση του νερού αλλά και η κατάψυξη δεν σκοτώνουν το παράσιτο. Trophozoite stained with trichrome. Unstained cyst. Cyst stained with iodine. Μολυσματική δόση: Λιγότερα από 10 πρωτόζωα μπορούν να προκαλέσουν μόλυνση.

Υδατογενείς λοιμώξεις Ιογενούς αιτιολογίας Ιός Ηπατίτιδας Α (HAV) Ιός Ηπατίτιδας Ε (HAE) Εντεροϊοί (Polio I, III, III Coxsackie A, B Echo virus Parvo virus Rota virus Ηπατίτιδα Α Ηπατίτιδα Ε Εντεροϊώσεις Εντεροϊώσεις Εντεροϊώσεις

Νorovirus Ιοί Norwalκ Αποτελούν τη σημαντικότερη αιτία της ιογενούς γαστρεντερίτιδας, στα μεγαλύτερα παιδιά και τους ενήλικες, στις ΗΠΑ και εδώ έρχονται (σε αντιπαράθεση με τους ροταιούς, που κυρίως προκαλούν γαστρεντερίτιδα σε μικρότερα παιδιά). Σχετίζονται, με το πόσιμο νερό, τα νερά αναψυχής, τον πάγο, τα ωμά οστρακοειδή, και διάφορα τρόφιμα. Υπεύθυνοι για το 23% των υδατογενών επιδημιών οξείας γαστρεντερίτιδας στις Η.Π.Α. ( > 13500 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις, υδατογενών γαστρεντερίτιδων έχουν συνδεθεί σε αυτούς τους ιούς μεταξύ 1971 και 1990, στις Η.Π.Α.).

Rotavirus - Ροταιοί Είναι δύο τύπων : oι Rota-A και οι Rota-B ιοί. Οι Rota-A είναι υπεύθυνοι για την παιδική διάρροια. Οι Rota-B αναφέρθηκαν, για πρώτη φορά, όταν σχετίστηκαν, με μία υδατογενή επιδημία στην Κίνα, το 1984. Οι Rota-B προκαλούν μολύνσεις, πιο συχνά στους ενήλικες, παρά στα παιδιά. Έχουν αναφερθεί, κυρίως στη Κίνα πάνω από 1.000.000 περιπτώσεις (1982 και 1983).

Η πρόληψη των υδατογενών λοιμώξεων, αφορά στην λειτουργία και εφαρμογή σωστού ελεγκτικού μηχανισμού, από πλευράς πολιτείας, στην λειτουργία σωστού μηχανισμού καταγραφής και επιτήρησης των υδατογενών λοιμώξεων (σποραδικών και επιδημικών κρουσμάτων) με στενή συνεργασία των αρμόδιων υγιειονομικών αρχών, και στην ενημέρωση του καταναλωτή όσον αφορά την τήρηση των βασικών κανόνων υγιεινής.

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΟ ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΓΙΕΙΝΗ Η πρόσβαση στο σύστημα ύδρευσης και στην υγιεινή αναγνωρίζεται σαν θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Αυτό υποχρεώνει τις κυβερνήσεις να επεκτείνουν την πρόσβαση, σε επαρκές, οικονομικά ανεκτό και ασφαλές νερό και σε υπηρεσίες υγιεινής, προοδευτικά, για όλους τους πολίτες, χωρίς διακρίσεις. Η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα υιοθέτησε το Δικαίωμα στο Νερό, το 2002. Διεθνής Δεκαετία Δράσης «Νερό για τη Ζωή» - μία διεθνής προσπάθεια για να φέρει ασφαλές νερό και βασική υγιεινή στα σπίτια και τα σχολεία σε όλο τον κόσμο. Η παροχή αυτών των υπηρεσιών στις φτωχότερες οικογένειες είναι στο επίκεντρο των προσπαθειών για να επιτευχθούν πολλοί από τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας για το 2015 - ειδικότερα εκείνος που απαιτεί από την ανθρωπότητα να περικόψει τους προλαμβανόμενους παιδικούς θανάτους κατά τουλάχιστον τα δύο τρίτα. Για να μειωθεί ο αριθμός των ατόμων, που δεν έχουν πρόσβαση στο νερό και στα συστήματα υγιεινής, κατά το ήμισυ, μέχρι το 2015, στα πλαίσια των Αναπτυξιακών Στόχων για τη Χιλιετία, πρέπει να γίνονται 400.000 συνδέσεις νερού, την ημέρα και 500.000 συνδέσεις, για την υγιεινή (επενδύσεις, που φτάνουν το ποσό των 25 δις δολαρίων, το χρόνο).

Η εγγύηση για τον εφοδιασμό με καθαρό και υγιεινό νερό από υπόγεια και τα επιφανειακά ύδατα σε όλους τους πολίτες του πλανήτη αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ευθύνες της κοινωνίας μας. «Η αποτυχία μας να παρέχουμε δύο και μόνο κουβάδες καθαρό νερό την ημέρα σε κάθε παιδί είναι μια προσβολή στην ανθρώπινη συνείδηση» Εκτελεστική Διευθύντρια της UNICEF Κάρολ Μπέλαμι