Ο ΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ



Σχετικά έγγραφα
ΟΙ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ

Τα ποτάμια και οι λίμνες της Ελλάδας. Λάγιος Βασίλειος, Εκπαιδευτικός

ιαχείριση Υδατικών Οικοσυστηµάτων: Μεταβατικά ύδατα ρ. Παναγιώτης ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ ΗΣ /ντης Ερευνών Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους

Υ Α Δ Τ Α ΙΝΑ ΟΙΚ ΙΝΑ ΟΙΚ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΣΤΗΜΑ Α Κ Ποϊραζ Ποϊραζ δης Χειμερινό

Υ Α Δ Τ Α ΙΝΑ ΟΙΚ ΙΝΑ ΟΙΚ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΣΤΗΜΑ Α Κ Ποϊραζ Ποϊραζ δης Εαρινό

ΔΑΣΙΚΑ & ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 13/06/2013 Δήμος Βισαλτίας

Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 4 η Λειτουργίες και αξίες των υγροτόπω. Εαρινό

Άνθρωπος και Περιβάλλον

Υγρότοποι: μία ιστορία για το νησί μου. Καλουστ Παραγκαμιάν / WWF Ελλάς

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους

25/11/2010. Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 4 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα Χειμερινό Παρόχθια ζώνη

ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΛΙΜΝΟΛΟΓΙΑ. Αποτελεί υποσύνολο της επιστήμης της Θαλάσσιας Βιολογίας και της Ωκεανογραφίας.

ΤΟΠΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΦΟΡΕΑΣ. Παρατήρηση πουλιών. Περιήγηση στις λίμνες του Πάρκου Παιδικά εργαστήρια Διαγωνισμοί. Παρατήρηση πουλιών

Ελληνικοί Βιότοποι. Τάξη Οδηγίες Μάθημα Ε Δημοτικού Πώς συμπληρώνουμε τα φύλλα εργασίας Γεωγραφία

Νερό και φύση ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΝΕΡΟΥ. Η χηµική σύσταση του νερού. Οι ιδιότητες του νερού. Στόχοι. Πληροφορίες

Φορέας ιαχείρισης Υγροτόπων Κοτυχίου Στροφυλιάς Καραµπέρου Γεωργία, ασολόγος-συντονίστρια έργου Αρετή Ζαχαροπούλου, Περιβαλλοντολόγος Βασιλική

Η κατανάλωση του νερού. Κατανομή του νερού στη Γη

ΤΟΠΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΦΟΡΕΑΣ. Παρατήρηση πουλιών. Περιήγηση στις λίμνες του Πάρκου Παιδικά εργαστήρια Διαγωνισμοί. Παρατήρηση πουλιών

Οι Υγρότοποι στην Ελλάδα

ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Εισήγηση 2 η Τύποι υγροτόπων 29/10/10

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

MIL012 - Εκβολή ρύακα Σπυρίτου

Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 3 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα ΕΑΡΙΝΟ

MIL006 - Εκβολή Αγκάθια

AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα

AND019 - Έλος Κρεμμύδες

Στοιχεία από το ερευνητικό έργο «Υγρότοποι Αττικής» ΕΛΚΕΘΕ / ΕΟΕ 2010

SAT001 - Εκβολή ποταμού Βάτου

Υγρότοποι: μια ιστορία για το νησί μου

ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΦΙΛΙΠΠΙΑ ΑΣ. Λούρος Ζηρός - Αμβρακικός

Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ Η ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ. ΟΜΑΔΑ 1 Κορμπάκη Δέσποινα Κολακλίδη Ναταλία Ζαχαροπούλου Φιλιππούλα Θανοπούλου Ιωαννά

Η έννοια του οικοσυστήματος Ροή ενέργειας

PAR011 - Αλυκές Λάγκερη (Πλατιά Άμμος)

Οι υγρότοποι της Αττικής και η σημασία τους για την ορνιθοπανίδα Μαργαρίτα Τζάλη

Υγρότοποι: μία ιστορία για το νησί μου. Καλουστ Παραγκαμιάν / WWF Ελλάς

Σε αντίθεση με τις θάλασσες, το νερό των ποταμών δεν περιέχει σχεδόν καθόλου αλάτι - γι' αυτό το λέμε γλυκό νερό.

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Η έννοια του οικοσυστήματος αποτελεί θεμελιώδη έννοια για την Οικολογία

Φυσικές Προστατευόµενες Περιοχές - Χώροι Αναψυχής

SAM003 - Έλος Γλυφάδας

MIL019 - Εποχικό αλμυρό λιμνίο όρμου Αγ. Δημητρίου

2ο ΕΠΑΛ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ PROJECT ΘΕΜΑ: ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙ ΩΝ ΠΑΝΙ ΑΣ

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΛΙΒΑΔΙΚΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

SAM002 - Έλος Μεσοκάμπου

ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

SAL002 - Αλυκή ναυτικής βάσης

Το μεγαλύτερο μέρος της γης αποτελείται από νερό. Το 97,2% του νερού αυτού

AND016 - Εκβολή Πλούσκα (Γίδες)

Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ 1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2.ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΦΥΣΗ

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΛΙΜΝΕΣ ΤΗΣ ΔΕΗ

THA001 - Φραγμολίμνη Μαριών

5. κλίμα. Οι στέπες είναι ξηροί λειμώνες με ετήσιο εύρος θερμοκρασιών το καλοκαίρι μέχρι 40 C και το χειμώνα κάτω από -40 C

ΓΛΥΚΑ ΚΑΙ ΑΛΜΥΡΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. Υπεύθυνοι περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Κολλεγίου Ανατόλια

SAM010 - Εκβολή Κερκητείου Ρέματος

SAT013 - Εκβολή Ξηροποτάμου

5.4. Υδατικό δυναμικό

Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας. Κεφάλαιο 2.2

«Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα

Προστατεύει το. υδάτινο περιβάλλον. Αλλάζει τη. ζωή μας.

Βιολογία Γενικής Παιδείας Κεφάλαιο 2 ο : Άνθρωπος και Περιβάλλον

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ

Εργασία Περιβαλλοντικής Ομάδας Γυμνασίου Αγριάς. Το Φράγμα του Παναγιώτικου - Τεχνητή Λίμνη

AND018 - Εκβολή ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα)

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΝΟΜΟΥ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ

AND001 - Έλος Βιτάλι. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία. Καθεστώτα προστασίας

Διαχείριση περιοχών Δικτύου Natura Μαρίνα Ξενοφώντος Λειτουργός Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος

Οι αξίες των υγροτόπων

ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΊΣΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Η συνολική κατανοµή των συστηµάτων θέρµανσης, σύµφωνα µε µελέτη που εκπονήθηκε από το ΥΠΕΧΩ Ε για το Νοµό Καβάλας διαµορφώνεται ως εξής:

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά

MIL016 - Λίμνη ορυχείων Μπροστινής Σπηλιάς 1

Το 97% του νερού του πλανήτη βρίσκεται στους ωκεανούς και είναι ιδιαίτερα αλατούχο

Παγκόσµια εικόνα του περιβάλλοντος Θεοδότα Νάντσου WWF Ελλάς

AND008 - Εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος)

Σενάριο 10: Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος - Ο ρόλος ενέργειας

Μάθαμε για την συνθήκη του Ραμσάρ, η οποία προστατεύει με νόμο τους υδροβιότοπους.

Οι λίμνες στις τέσσερις εποχές

AND002 - Έλος Άχλα. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία

MIL007 - Αλμυρό λιμνίο Αδάμα

AND007 - Εκβολή Γιάλια (Ρύακα Αφουρσές)

ΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ

Διαχείριση των φυσικών πόρων και των οικοσυστημάτων Ι

SAT010 - Λιμνοθάλασσα Κουφκή (η Κουφκή)

ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ

AIG003 - Εκβολή ρύακα Αννίτσα

Βιοποικιλότητα & Αγροτικά Οικοσυστήματα

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

ΤΟΠΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΦΟΡΕΑΣ. Κυριακή 5 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ. Παρατήρηση πουλιών

Παρά το γεγονός ότι παρατηρείται αφθονία του νερού στη φύση, υπάρχουν πολλά προβλήματα σε σχέση με τη διαχείρισή του.

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

γεωγραφικό γλωσσάρι για την πέμπτη τάξη (από το βιβλίο «Μαθαίνω την Ελλάδα» του ΟΕΔΒ)

SD-ECO ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΚΠΟΝΗΘΕΙ ΑΥΤΟΝΟΜΑ Ή ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΑΛΛΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΚΑΙ ΦΟΡΕΙΣ

Η σχέση μας με τη γη ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΗΛΙΑ

Προστατευόμενες Περιοχές (ΠΠ)

Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 9 η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ Εαρινό

ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΡΟΓΑΜΜΑΤΟΣ «ΚΑΘΑΡΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΖΩΝΤΑΝΕΣ ΠΟΛΕΙΣ» ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΔΕΛΤΑ. Εθελοντικός Οργανισμός για τη Προστασία Αστικού Περιβάλλοντος

SAM009 - Εκβολή Ποτάμι Καρλοβάσου

Transcript:

Ο ΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ

Περιεχόµενα Γενικά στοιχεία...- 3 Τι είναι υγρότοπος και ποιοι τύποι υπάρχουν...- 3 Ποια η κατάσταση των υγροτόπων στην Ελλάδα...- 5 Τι µας προσφέρουν οι υγρότοποι...- 6 Σύµβαση Ραµσάρ...- 7 Παγκόσµια Ηµέρα Υγροτόπων...- 7 ραστηριότητες στην τάξη...- 8 1η ραστηριότητα: Υγρότοποι Βρείτε τον ορισµό...- 8 2η ραστηριότητα: Τύποι υγροτόπων...- 8 3η ραστηριότητα: Κρυπτόλεξο Βρείτε τη λέξη...- 8 Παράρτηµα 1: Γλωσσάριο Μαθητών...- 9 Παράρτηµα 2 - Κρυπτόλεξο...- 10 - -2-

Γενικά στοιχεία Τι είναι υγρότοπος και ποιοι τύποι υπάρχουν Σαν επιστηµονικός όρος, η λέξη υγρότοπος υποδηλώνει κάθε τόπο που καλύπτεται µόνιµα ή εποχικά από ρηχά νερά ή που δεν καλύπτεται ποτέ από νερά, αλλά έχει υπόστρωµα (έδαφος, άµµο, χαλίκια κ.ά) υγρό για µεγάλο διάστηµα του έτους. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι ταξινόµησης των υγροτόπων, όπως για παράδειγµα µε βάση τη φύση των νερών αν δηλαδή κινούνται ή είναι στάσιµα, την αλατότητα του νερού, τη γειτνίασή τους µε θάλασσα, το υπόστρωµά τους, µε το αν είναι φυσικοί ή τεχνητοί κλπ. Οι πολύ γενικές κατηγορίες που συνηθίζεται να κατατάσσονται οι υγρότοποι στην Ελλάδα είναι: έλτα ποταµών Εκβολές ποταµών Έλη Λίµνες Λιµνοθάλασσες Πηγές Αλυκές Παρόχθιες περιοχές Ποταµοί Τεχνητές λίµνες και ταµιευτήρες νερού έλτα ποταµών έλτα ονοµάζονται οι εκτάσεις που σχηµατίζονται από τα στερεά υλικά που µεταφέρουν οι ποταµοί και τα εναποθέτουν στις εκβολές τους. Μολονότι όλοι οι ποταµοί µεταφέρουν στερεά υλικά, δεν έχουν όλοι τη δυνατότητα να σχηµατίζουν δέλτα. Για να σχηµατιστεί ένα δέλτα, πρέπει να υπάρχει ευνοϊκός συνδυασµός παραγόντων τόσο στη λεκάνη απορροής όσο και στις εκβολές. Συνήθως, αξιόλογα δέλτα σχηµατίζουν οι ποταµοί που δέχονται πολλές βροχοπτώσεις, συλλέγουν τα νερά τους από µεγάλες εκτάσεις, έχουν δηλαδή µεγάλη λεκάνη απορροής, και εκβάλλουν σε σχετικά ήρεµα, αβαθή θαλασσινά ή λιµναία νερά. Καθώς το ορµητικό νερό του ποταµού συναντά τα σχετικά ήσυχα νερά της θάλασσας ή κάποιας λίµνης, η ταχύτητά του µειώνεται απότοµα. Έτσι, η λάσπη και τα υπόλοιπα υλικά, που έχει συλλέξει ο ποταµός, αποτίθενται σε µεγάλες εκτάσεις στις εκβολές. Με - 3 -

πάροδο του χρόνου παίρνουν το σχήµα της βεντάλιας. Αυτός ο σχηµατισµός είναι το δέλτα. Πήρε το όνοµα του από το ελληνικό γράµµα. Εκβολές ποταµών Το χαµηλότερο και πιο διαπλατυσµένο τµήµα της κοίτης ενός ποταµού, εκεί όπου συµβαίνει µείξη του ποτάµιου νερού µε το θαλασσινό ονοµάζεται εκβολή του ποταµού. Έλη Έλη είναι πολύ ρηχές περιοχές που συγκεντρώνεται νερό µόνιµα ή περιοδικά. Λίµνες Οι περισσότερες λίµνες είναι λίµνες γλυκού νερού και σχηµατίζονται κατά το πλείστον µακριά από τις ακτές της θάλασσας ως αποτέλεσµα τεκτονικών ή ηφαιστειακών δυνάµεων ή από τη δράση των παγετώνων. Λιµνοθάλασσες Λιµνοθάλασσες είναι αβαθείς παράκτιες περιοχές που συγκεντρώνεται νερό και οι οποίες επικοινωνούν µε τη θάλασσα µέσω ενός, συνήθως, διαύλου. Ευνοϊκές συνθήκες σχηµατισµού τους είναι οι εξής: επίπεδες και αµµώδεις ακτές, εκβολή ποταµού και κατάλληλη δράση των θαλάσσιων ρευµάτων. Πηγές Πηγές, καλούνται οι τοποθεσίες από τις οποίες συµβαίνει ελεύθερη εκροή υπόγειου νερού. Συνήθως στην Ελλάδα οι τοποθεσίες αυτές έχουν εµβαδόν πολύ λίγων τετραγωνικών µέτρων και σπανιότερα µερικών εκατοντάδων τετραγωνικών µέτρων. Αλυκές Αλυκή, ονοµάζεται ο τόπος παραγωγής του αλατιού όταν αυτή γίνεται από εξάτµιση θαλάσσιου νερού µε την επίδραση της θέρµανσης από τον ήλιο και τον αέρα. - 4 -

Παρόχθιες περιοχές Περιοχές οι οποίες αναπτύσσονται στις όχθες υδάτινων οικοσυστηµάτων. Ποταµοί Ποταµός είναι µια επιµήκης περιοχή συγκέντρωσης τρεχούµενου νερού, το οποίο ρέει προς τα κατάντη µε τη βαρύτητα. Τεχνητές λίµνες και ταµιευτήρες νερού Οι τεχνητές λίµνες είναι η σπουδαιότερη κατηγορία τεχνητών υγροτόπων της Ελλάδος τόσο από την άποψη της έκτασης που καλύπτουν όσο και από την άποψη του αριθµού και των αξιών που έχουν αποκτήσει. Ονοµάζονται και τεχνητοί ταµιευτήρες. Ποια η κατάσταση των υγροτόπων στην Ελλάδα Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί περισσότεροι από 400 µικροί και µεγάλοι υγρότοποι συνολικής έκτασης 2.000.000 στρεµµάτων. Οι ελληνικοί υγρότοποι αποτελούν αναπόσπαστο µέρος του φυσικού τοπίου της χώρας µας, ενώ ταυτόχρονα πλήθος πουλιών και άλλων ειδών τρέφονται, αναπαράγονται ή ξεχειµωνιάζουν σε αυτά τα οικοσυστήµατα. Μέχρι πριν από δύο γενεές η Ελλάδα είχε τριπλάσια έκταση υγροτόπων. Στην Ελλάδα 10 υγρότοποι προστατεύονται µέσω της Σύµβασης Ραµσάρ. Αυτοί είναι: 1. έλτα Έβρου 2. Λίµνη Βιστωνίδα, Πόρτο Λάγος, Λίµνη Ισµαρίδα και παρακείµενες λιµνοθάλασσες 3. έλτα Νέστου και παρακείµενες λιµνοθάλασσες 4. Λίµνες Κορώνεια και Βόλβη 5. Τεχνητή λίµνη Κερκίνη 6. έλτα Αξιού Λουδία Αλιάκµονα 7. Λίµνη Μικρή Πρέσπα 8. Αµβρακικός Κόλπος - 5 -

9. Λιµνοθάλασσες Μεσολογγίου 10. Λιµνοθάλασσες Κοτυχίου Στους περισσότερους από αυτούς έχουν δηµιουργηθεί και ενηµερωτικά κέντρα. https://rsis.ramsar.org/ Τι µας προσφέρουν οι υγρότοποι Τα υγροτοπικά οικοσυστήµατα προσφέρουν πληθώρα ευεργετικών για τον άνθρωπο, αλλά και για άλλους οργανισµούς, υπηρεσιών όπως: Συµβάλλουν στην αποθήκευση και βελτίωση της ποιότητας του νερού Εµπλουτίζουν τους υπόγειους υδροφορείς Αποτελούν κύριες πηγές ύδρευσης και άρδευσης Προστατεύουν από τις πληµµύρες Συµβάλλουν στη διατήρηση της άγριας ζωής αποτελώντας καταφύγιο για τα πουλιά και δηµιουργώντας ισχυρές τροφικές σχέσεις - 6 -

Παράγουν αλιεύµατα και Προσφέρουν στον άνθρωπο πολλές ευκαιρίες για άσκηση και αναψυχή. Σύµβαση Ραµσάρ Η Σύµβαση για τους Υγροτόπους ιεθνούς Σηµασίας κατέχει µια πολύ σηµαντική πρωτιά, αφού είναι η πρώτη σύγχρονη Σύµβαση µεταξύ εθνών που σκοπό έχει την προστασία των φυσικών πόρων. Η Σύµβαση υπογράφηκε στις 2 Φεβρουαρίου του 1971 στη µικρή πόλη Ραµσάρ στο Ιράν, στις ακτές της Κασπίας θάλασσας. Σκοπός της Σύµβασης είναι η ορθολογική χρήση των υγροτόπων µέσω της ανάληψης πρωτοβουλιών σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και µέσω διεθνών συνεργασιών ώστε να επιτευχθεί ανάπτυξη µε βάση τα αειφορικά πρότυπα σε ολόκληρο τον κόσµο. Με τη Σύµβαση αυτή τα κράτη µέλη εκφράζουν την αφοσίωση τους στην προστασία των υγροτόπων διεθνούς σηµασίας, αλλά και τη βασική τους φιλοσοφία που βασίζεται στην ορθολογική χρήση των υγροτόπων, δηλαδή τη διατήρηση του οικολογικού τους χαρακτήρα, η οποία θα επιτευχθεί µόνο µέσω της αειφόρου ανάπτυξης. Παγκόσµια Ηµέρα Υγροτόπων Η Παγκόσµια Ηµέρα Υγροτόπων σηµατοδοτεί κάθε χρόνο την επέτειο της υπογραφής της Σύµβασης Ραµσάρ για αυτό και γιορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου. Γιορτάστηκε πρώτη φορά το 1997 και µε τη συµµετοχή τοπικών αυτοδιοικήσεων, µη κυβερνητικών οργανώσεων, αλλά και µε τη συµµετοχή απλών πολιτών πραγµατοποιούνται κάθε χρόνο δράσεις που σκοπό έχουν την ευαισθητοποίηση του κοινού για την αξία των υγροτόπων και τη συµβολή τους στη διατήρησης της ζωής. - 7 -

ραστηριότητες στην τάξη 1 η ραστηριότητα: Υγρότοποι Βρείτε τον ορισµό Βήµα 1 ο : Αφού έχετε διαβάσει στην τάξη τα γενικά στοιχεία για τους υγροτόπους καλέστε τους µαθητές σας να κατονοµάσουν λέξεις ή έννοιες που συνδέονται µε τους υγροτόπους. Για παράδειγµα: ποτάµι, βάτραχος, ψάρια, λίµνες κ.τ.λ. Βήµα 2 ο : ώστε σε κάθε µαθητή/µαθήτρια µια φωτοτυπία από το γλωσσάριο του Παραρτήµατος 1 και συζητήστε µαζί τους τις λέξεις και τη σηµασία τους. Στη συνέχεια κόψτε και διαχωρίστε τις λέξεις από τους ορισµούς. Μοιράστε µια λέξη σε κάθε µαθητή/µαθήτρια και ζητήστε τους να βρουν τον ορισµό τους. 2 η ραστηριότητα: Τύποι υγροτόπων Αφού πλέον τα παιδιά έχουν εξοικειωθεί µε τις έννοιες υγρότοπος και οικοσύστηµα, ζητήστε τους να δουλέψουν σε οµάδες και να ανακαλύψουν τοπικά υγροτοπικά οικοσυστήµατα, την τωρινή τους κατάσταση καθώς και από τι απειλούνται. Σκοπός της εργασίας είναι να καταγράψουν τις παρατηρήσεις τους, αν είναι δυνατό να υπάρξει επίσκεψη στον υγρότοπο και φωτογραφική αποτύπωση και να παρουσιάσουν τα αποτελέσµατα τους στους συµµαθητές τους. 3 η ραστηριότητα: Κρυπτόλεξο Βρείτε τη λέξη Μοιράστε στους µαθητές σας το κρυπτόλεξο που θα βρείτε στο Παράρτηµα 2 και ζητήστε τους να βρουν τις λέξεις που είναι κρυµµένες. - 8 -

Παράρτηµα 1: Γλωσσάριο Μαθητών Αβιοτικοί παράγοντες Οι αβιοτικοί παράγοντες µιας περιοχής είναι το κλίµα (δηλαδή θερµοκρασία, υγρασία, ηλιοφάνεια, ένταση ανέµου), η διαθεσιµότητα των θρεπτικών στοιχείων, η σύσταση του εδάφους, η αλατότητα του νερού κ.ά. Αειφορική ανάπτυξη Σωστή χρήση των φυσικών πόρων (νερό, πετρέλαιο, ξυλεία κα) ώστε να πετυχαίνουµε ευηµερία σήµερα, αλλά και να µην υπονοµεύεται η ευηµερία των µελλοντικών γενεών. Αµφίβια Ζώα που έχουν ένα νεαρό σταδιο ζωής που αναπνεόυν µέσα στο νερό και ένα ενήλικο που αναπνέουν στην ατµόσφαιρα πχ βάτραχοι. Απειλούµενα είδη Είδη (φυτά ή ζώα) που απειλούνται µε εξαφάνιση. Ασπόνδυλα Ζώα τα οποία δεν διαθέτουν ραχοκοκαλιά. Βιοκοινότητα Το σύνολο των φυτικών και ζωικών οργανισµών που συνυπάρχουν σε µια περιοχή και µια συγκεκριµένη χροσική στιγµή και αλληλεπιδρούν µεταξύ τους. Βιοποικιλότητα Ονοµάζουµε έτσι την ποικιλία της ζωής σε όλα τα επίπεδα οργάνωσής της, από το επίπεδο γονιδίων και χρωµοσωµάτων, το επίπεδο ειδών και βιοκοινοτήτων µέχρι και το επίπεδο τοπίου (που αντιστοιχεί σε συνδυασµό φυσικών και ανθρωπογενών συστηµάτων). Βιοτικοί παράγοντες Το σύνολο των έµβιων οργανισµών (φυτά, ζώα) που ζουν σε ένα σύστηµα. Βιότοπος Ο χώρος µέσα στον οποίο αναπτύσσεται η βιοκοινότητα και σε αυτό περιλαµβάνονται όλοι οι αβιοτικοί παράγοντες (έδαφος, κλίµα κτλ). Ενδηµικά είδη Είδη φυτών ή ζώων τα οποία ζουν και αναπτύσσονται αποκλειστικά σε µια συγκεκριµένη περιοχή. Εύκρατη ζώνη Κλιµατική ζώνη µεταξύ της πολικής και της τροπικής, η οποία έχει µέτριες θερµοκρασίες. Θηρευτής Ένα ζώο το οποίο κυνηγάει για να βρει την τροφή του. Θρεπτικά στοιχεία Ουσίες οι οποίες είναι απαραίτητες στους οργανισµούς για να επιβιώσουν (π.χ. άλατα). Μετανάστευση Το ταξίδι των ειδών (πχ πουλιών) προς εύρεση νέου οικοτόπου. Ξενικό Είδος Είδος φυτού, ζώου ή άλλου οργανισµού, που εισάγεται, εκούσια ή ακούσια, από τον άνθρωπο, σε περιοχές εκτός του ιστορικά γνωστού εύρους εξάπλωσής του. Ξηρασία Όταν δεν έχει βρέξει για πολύ καιρό. Οικότοπος Περιβάλλον οριζόµενο από βιολογικούς και µη βιολογικούς χαρακτηριστικούς παράγοντες, στο οποίο ζει το είδος σε ένα από τα στάδια του βιολογικού του κύκλου. Οικοσύστηµα Είναι ένα σύστηµα στο οποίο µελετώνται οι βιοτικοί (οι ζωντανοί οργανισµοί), οι αβιοτικοί παράγοντες και οι µεταξύ τους αλληλεπιδράσεις. Ποιότητα νερού Η υγεία των νερών. Μέσω ειδικών δοκιµών µπορούµε να διαπιστώσουµε αν τα νερά µιας περιοχής είναι καθαρά. Ραµσάρ Μικρή πόλη στο Ιράν. Σαρκοφάγο Ένα ζώο που τρέφεται µε άλλα ζώα. Σπονδυλώζωα Ζώα τα οποία διαθέτουν ραχοκοκαλιά. Σύµβαση Ραµσάρ ιεθνής συµφωνία µε την οποία αναγνωρίζονται σηµαντικοί υγρότοποι. Τροφική Αλυσίδα είχνει πως κάθε ζωνταντός οργανισµός παίρνει την τροφή του. Για παράδειγµα κάποια ζώα τρώνε φυτά, ενώ κάποια άλλα ζώα.στο κατώτερο µέρος της τροφικής αλυσίδας βρίσκονται πάντα τα φυτά, ενώ στο ανώτερο κάποιο ζώο. Κάθε ενδιάµεσος οργανισµό της τροφικής αλυσίδας αποτελεί πηγή τροφής για τον αµέσως επόµενο οργανισµό. Υδρόβια βλάστηση Φυτά που ζουν στο νερό. Υδρόβια πουλιά Πουλιά τα οποία εξαρτώνται από το νερό απόλυτα ή για κάποιο µόνο διάστηµα της ζωής τους. Υγρότοπος Φυτοτοφάγο Φωτοσύνθεση Υδάτινα συστήµατα φυσικά ή τεχνητά, µόνιµα ή εποχικά, µε νερό στάσιµο ή ρέον, γλυκό, υφάλµυρο ή αλµυρό, τα οποία χαρακτηρίζονται από το αβαθές του νερού. Ένα ζώο που τρέφεται µε φυτά. Η χηµική διαδικασία µέσα από την οποία τα φυτά µε τη βοήθεια του ηλιακού φωτός, δηµιουργούν την τροφή που χρειάζονται για να επιβιώσουν, αλλά και το οξυγόνο της ατµόσφαιρας. - 9 -

Παράρτηµα 2 - Κρυπτόλεξο ΡΑΜΣΑΡ ΑΕΙΦΟΡΙΑ ΠΟΤΑΜΙ ΥΓΡΟΤΟΠΟΣ ΨΑΡΙΑ ΑΛΥΚΗ ΕΚΒΟΛΕΣ ΚΟΥΝΟΥΠΙ ΛΙΜΝΗ ΒΑΤΡΑΧΟΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΕΛΟΣ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΦΥΤΟΦΑΓΟΣ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΒΙΟΤΟΠΟΣ ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΠΟΥΛΙΑ ΑΜΦΙΒΙΟ Υ ΑΤΙΚΟΣ ΦΥΤΑ ΕΥΚΡΑΤΟΣ ΕΝ ΗΜΙΚΟ ΣΥΜΒΑΣΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΑΒΙΟΤΙΚΟΣ ΕΝΤΡΑ ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ ΙΑΒΑΤΑΡΙΚΑ Β Σ Χ Υ Κ Κ Ψ T Υ Α T Ι Κ Ο Σ Ν Α Ο Α A Γ Φ Υ T Ο Φ Α Γ Ο Σ Ζ Μ Ι Ι Ο Φ Μ Π A E K B O Λ Ε Σ Θ Ρ Σ Y M B A Σ Η Ω Υ Ε Λ B I Ν Ρ Σ Ξ Ξ Β Ι Ο Π Ο Ι Κ Ι Λ Ο T Η T Α I Φ Κ T Μ Β Ι Σ Χ T Χ Α Α T I Υ Ο Ξ Α Κ O Ο Ρ Β Ρ Ο Χ Α Π Ο Υ Λ Ι Α K M Ψ Σ Ν Ν Β T Ρ Χ Σ T Α Ρ Ε Χ Π Ν Α Μ O Λ N Φ Υ T Α Υ I Ι Ε Ο Γ T Β E Λ Ο Σ Λ Σ Η Ξ O Θ Ν Ε Σ T K Α Π Ε Α E Ν Μ Ο Σ Π Υ Ψ Ο Ω Θ Ρ Θ Υ T Ε O Ο Ο Β Α Ρ N Ι Α T Σ Κ Α Θ Ι Α Ε Ε Κ Ε Ω Σ Ω T Κ Ι Λ Β Ι T Α Η Ω Η Σ Λ Π Σ Ρ Υ Γ Υ Ι Α Π Ρ Ι Χ Η Ζ Β Κ Ν Μ Ι Α T Η Α Σ Ν T Σ Μ T Φ Κ Λ Μ Ψ Μ Ω Μ Α Η Ξ Σ Ι Θ T Η Χ Ρ Ζ Ι Μ Ο Ψ Α Ρ Ι Α Ι Ρ Π Θ Γ Σ Κ Ο Η Ι B Λ Α Σ T Η Σ Η Ω Λ Ε Κ Ε T Ρ Α Α Σ Γ Χ - 10 -

Περισσότερες πληροφορίες για τους προστατευόµενους από τη Σύµβαση Ραµσάρ ελληνικούς υγροτόπους, αλλά και αν επιθυµείτε να οργανώσετε κάποια επίσκεψη επικοινωνήστε µε τα επιµέρους ενηµερωτικά κέντρα: ΕΛΤΑ ΕΒΡΟΥ: "Κέντρο Πληροφόρησης έλτα Έβρου" Τραϊανούπολη, 14 χλµ ανατολικά της Αλεξανδρούπολης. Τηλ/fax:: 25510-61000, e-mail: evroswet@hol.gr Λ. ΒΙΣΤΩΝΙ Α-Λ/Θ ΠΟΡΤΟ ΛΑΓΟΣ: Πόρτο Λάγος, δίπλα στον παραλιακό δρόµο από την Ξάνθη προς Κοµοτηνή. Τηλ/fax: 25410-96646 ΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ: 1. "Κέντρο Πληροφόρησης. Νέστου". Κεραµωτή, 45 χλµ από την Καβάλα. Τηλ/fax: 25910-51831 e-mail: delta-nestos@kav.forthnet.gr 2. "Κέντρο Υποδοχής Επισκεπτών παραποτάµιου άσους Νέστου" Βρίσκεται στο " υτικό ασόκτηµα Νέστου" το οποίο θα βρείτε στρίβοντας σε διασταύρωση του δρόµου Κεραµωτής-Χρυσούπολης. Τηλ: 2510-247042 / 2510-461803 ΛΙΜΝΗ ΚΕΡΚΙΝΗ: "Κέντρο Πληροφόρησης Υγροτόπου Κερκίνης" Οικισµός Κερκίνης, Κάτω Πορόια Τηλ: 23270-28004 / 23270-28005 e-mail: info@kerkini.gr ΛΙΜΝΕΣ ΒΟΛΒΗ ΚΟΡΩΝΕΙΑ: Οικισµός Απολλωνία, Μάδυτος στις νότιες όχθες της λίµνης Βόλβης, 60 χλµ από τη Θεσσαλονίκη. Τηλ: 23930-41004 / fax: 23930-41050 e-mail: fdkorvol@otenet.gr ΕΛΤΑ ΑΞΙΟΥ-ΓΑΛΛΙΚΟΥ-ΛΟΥ ΙΑ-ΑΛΙΑΚΜΟΝΑ-ΑΛΥΚΕΣ ΚΙΤΡΟΥΣ. "Κέντρο Πληροφόρησης έλτα Αλιάκµονα, Λουδία, Αξιού, Γαλλικού, Αλυκής Κίτρους" τηλ/fax: 2310-794811 / 2310-792293 e-mail: wicaxios@otenet.gr ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΕΣ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ: 1. "Κέντρο Πληροφόρησης Σαλαώρας" Λόφος Σαλαώρας, δίπλα στο δρόµο από Άρτα προς Κορωνησία. Ζητήστε να δείτε την ζωντανή αναµετάδοση από την κάµερα που βρίσκεται δίπλα στην αποικία των Αργυροπελεκάνων. Τηλ: 26810-74772 / e-mail: etanam@otenet.gr 2. "Κέντρο Περιβάλλοντος Κόπραινας". Περιλαµβάνει α) το "Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κόπραινας" β) την "Αίθουσα Περιβαλλοντικής Αγωγής" και γ) το "Μουσείο Φάρου Κόπραινας". Βρίσκεται κοντά στον οµώνυµο φάρο, τον οποίο θα βρείτε στρίβοντας δεξιά στο δρόµο Αρτας- Μενιδίου. Τηλ: 26810-69683 / e-mail: etanam@otenet.gr 3. "Κέντρο Υγροτόπων Ροδιάς". Χωριό Στρογγυλή (από την Εθνική Οδό Άρτας-Πρέβεζας, στρίψτε για Πέτρα-Στρογγυλή). Οργανώνει βαρκάδες παρατήρησης πουλιών στις λιµνοθάλασσες και διευθύνει κέντρο πληροφόρησης. Τηλ.: 26830-41219 / fax: 26830-41387 / e-mail: rodia@otenet.gr - 11 -

4. "Παιδικό Εργαστήρι για τη Φύση" Χερσόνησος Πρέβεζας, Νεοχώρι, 4 χλµ βορειανατολικά της Πρέβεζας. τηλ: 26810-74772 / 26810-69683 / 26820-89150. ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΕΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ-ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ-ΕΚΒΟΛΕΣ ΑΧΕΛΩΟΥ: "Κέντρο Πληροφόρησης Υγροτόπων Αχελώου, Ευήνου, Μεσολογγίου, Αιτωλικού" Στην πόλη του Αιτωλικού, δίπλα στην ανατολική γέφυρα της πόλης. Τηλ: 26320-24128 e-mail: icmel@mes.forthnet.gr ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΚΟΤΥΧΙΟΥ- ΑΣΟΣ ΣΤΡΟΦΥΛΙΑΣ: "Κέντρο Πληροφόρησης Λιµνοθάλασσας Κοτυχίου- άσους Στροφυλιάς". Οικισµός Λάππα, κοντά στην ακτή "Καλογριά" και το δρόµο από Πάτρα προς Πύργο. Τηλ: 26930-31651 fax: 26930-31652 Χρήσιµες πληροφορίες, µπορείτε να βρείτε στο σύνδεσµο: http://lsg.ucy.ac.cy/research/wetlands/ygrotopoipinakasgr.htm Πηγές http://www.ramsar.org/ http://www.ekby.gr/ekby/el/ekby_greek_wetlands_el.html http://www.ornithologiki.gr/page_cn.php?tid=1882&aid=915 http://el.wikipedia.org - 12 -