Στον απόηχο της Παγκόσμιας Ημέρας για το Διαβήτη Αφιέρωμα σταν παιδικό Διαβήτη ΧΓ Αντωνακούδης, ΓΧ Αντωνακούδης, ΙΠ Λεβαντάκης. Καρδιολογική Κλινική Ασκληπιείου Βούλας Γιορτάσθηκε στις 14 Νοεμβρίου η Παγκόσμια Ημέρα για το Διαβήτη, που φέτος ήταν αφιερωμένη στα παιδιά.και μόνο το γεγονός ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επέλεξε τον παιδικό διαβήτη σαν κεντρικό θέμα του εορτασμού δείχνει πόσο σημαντικό είναι το θέμα.με την ευκαιρία αυτή αφιερώνουμε και εμείς τη ανασκόπηση αυτή στα παιδιά με σακχαρ'ωδη Διαβήτη (ΣΔ). Είναι γνωστό ότι η αθηροσκλήρωση αρχίζει από την παιδική ηλικία και ότι η εξέλιξή της εξαρτάται από την παρουσία και το επίπεδο παραγόντων κινδύνου (ΠΚ). Η αθηροσκλήρωση στην παιδική ηλικία είναι σε υποκλινική μορφή αλλά η εξέλιξή της επιταχύνεται δραματικά στα παιδιά με ΣΔ με αποτέλεσμα κλινική εκδήλωση στεφανιαίας νόσου να παρατηρείται νωρίς στην ενήλικο ζωή ή ακόμη και στην παιδική ηλικία. Είναι επίσης γνωστό ότι η μείωση των ΠΚ επιβραδύνει την πρόοδο της αθηροσκλήρωσης και ειδικότερα της ΣΝ. Ο διαβήτης είναι ίσως ο σοβαρότερος ΠΚ στα παιδιά μετά την οικογενή ομόζυγο 1 / 18
υπερχοληστερολαιμία. Στα παιδιά υψηλός κίνδυνος σημαίνει πιθανότητα εκδήλωσης ΣΝ πριν τη ηλικία των 30 ετών και ενδιάμεσος κίνδυνος σημαίνει πολύ γρήγορη πρόοδο αθηροσκλήρωσης.στα παιδιά μέχρι τώρα μόνο ο ΣΔ τύπου 1 ( που οφείλεται σε μειωμένη έκκριση ινσουλίνης) εθεωρείτο ως υψηλού κινδύνου Σήμερα όμως και ο διαβήτης τύπου 2(που οφείλεται σε μειωμένη δραστικότητα της ινσουλίνης) πρέπει να αντιμετωπίζεται ως υψηλού κινδύνου,επειδή σήμερα έχει μεγάλη σημασία ο συνολικός καρδιαγγειακός κίνδυνος,που φυσικά είναι αυξημένος και στον ΣΔ τύπου 2. Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι σήμερα ο διαβήτης τύπου 2 είναι συχνός και στα παιδιά και αυτό οφείλεται στην παχυσαρκία και την καθιστική ζωή. Η αντίσταση στην ινσουλίνη συνδέεται πολύ συχνά με παχυσαρκία και κυρίως κολιακή παχυσαρκία. Διάγνωση Ο ΣΔ είναι μεταβολική νόσος που χαρακτηρίζεται από υπεργλυκαιμία.πρέπει όμως να αντιμετωπίζεται ως καρδιαγγειακή νόσος επειδή η κύρια αιτία νοσηρότητας και πρώιμης θνητότητας είναι η μακροαγγειοπάθεια που προκαλεί καρδιαγγειακά νοσήματα.τα κριτήρια διάγνωσης σύμφωνα με την Aμερικανική Εταιρία Διαβήτη (ΑDA) 2 / 18
είναι: 1. Συμπτώματα διαβήτου (πολυουρία, πολυδιψία, ανεξήγητη απώλεια βάρους) με τυχαία ανεξάρτητα από γεύμα μέτρηση σακχάρου 200 mg/dl. 2. Τιμή σακχάρου 126 mg/dl νμετά από 8 ώρες νηστεία (αν και πρόσφατα σε ενήλικες ως κριτήριο θεωρείται 100 mg / dl. 3. Τιμές σακχάρου 200 στις δύο ώρες μετά από λήψη 75 γρ γλυκόζης) (παθολογική καμπύλη σακχάρου). Παιδιά με ελαφρά επηρεασμένα επίπεδα σαχάρου ( 100 mg/dl και 200mg/dL,55% τριγλυκερίδια >200 mg 3 / 18
/ dl, 58% μικρολευκωματουρία και 16% σχέση αλβουμίνης/κρεατινίνης >300 mg / g.είναι προφανές ότι πρόκειται για μεταβολικό σύνδρομο αν και τα απαιτούμενα κριτήρια στα παιδιά δεν έχουν καθορισθεί. Κεντρικός είναι ο ρόλος της αντίστασης στην ινσουλίνη,που προκαλεί δυσλειτουργία του ενδοθηλίου σημαντικότερη από τον τύπου 1 και σχεδόν όλα τα παιδιά αυτά εναι παχύσαρκα με δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) από 26-38 Kg / m. 4 / 18
Αντιμετώπιση Γενικά συνιστάται αυστηρός έλεγχος όχι μόνο της υπεργλυκαιμίας αλλά και των άλλων ΠΚ. Ο ΔΜΣ πρέπει να είναι 85% της εκατοστιαίας θέσης ανάλογα με ηλικία και φύλο,η ΑΠ 100 mg/dl και τα επίπεδα γλυκόζης 100 mg / dl και η γλυκοζιομένη αιμοσφαιρίνη 126 mg /dlσυνιστάται η παραπομπή σε εδιαβητολόγο. Για το Κάπνισμα 1. Σε κάθε επίσκεψη λήψη ιστορικού για κάπνισμα επειδή το κάπνισμα αρχίζει από την ηλικία των 5 / 18
10 ετών. Συμβουλές κατά του καπνίσματος και οδηγίες αποφυγής παθητικού καπνίσματος σε όλα τα παιδιά. 2. Στρατηγικές διακοπής καπνίσματος συνιστάται επίμονα σε καπνιστές. Για την Καθιστική ζωή 1. Σε κάθε επίσκεψη πρέπει να ερευνάται το ιστορικό φυσικής δραστηριότητας με έμφαση σε 2 σημεία: ενεργητικό παιχνίδι και χρόνιος παρακολούθηση TV, 6 / 18
computer, videogames. Στόχος: >1 ώρα παιχνίδι όχι >2 ώρες τηλεόραση, επειδή είναι σοβαρός ανεξάρτητος ΠΚ) 7 / 18
2. Αν μετά από 6 μήνες δεν υπάρχει συμμόρφωση συνιστάται Δοκιμασία κόπωσης και παραπομπή σε ειδικό άσκησης. Για τις Δυσλιπιδαιμίες α. Χοληστερόλη ( LDL-C 130 mg / dl ) 8 / 18
1. Δίαιτα με 2. Εάν συνεχίζεται LDL - C 130 mg / dl και το παιδί είναι πάνω από 10 ετών συνιστάται 9 / 18
έναρξη θεραπείας με στατίνη. β. Τριγλυκερίδια. Σε τιμές 150-400 mg/dl συνιστάται δίαιτα και άσκηση και σε τιμές πάνω από 700-1000 συνιστάται θεραπεία με φιμπράτες ή νιασίνη αν το πα1. ιδί είναι ηλικίας άνω των 10 ετών. 10 / 18
Για την Υπέρταση Εάν συστολική ή/και διαστολική πίεση είναι στην 90η-95η εκατοστιαία θέση (πρακτικά σε πίεση > 120/80mmHg μετρημένη όμως τρεις φορές σε ένα μήνα) 11 / 18
1. Μείωση βάρους,αύξηση φυσικής δραστηριότητας και συστηματική αύξηση για 6 μήνες 2. Εάν η πίεση είναι > 95η θέση συνιστάται έναρξη φαρμακευτικής αγωγής κατά προτίμηση 12 / 18
με αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου και με στόχο η πίεση να είναι Συμπερασματικά ο προδιαβήτης και ο διαβήτης στα παιδιά αποτελούν σήμερα σοβαρό ιατρικό 13 / 18
πρόβλημα. Εκτός από τη σωστή ρύθμιση του σακχάρου απαιτείται έλεγχος του συνολικού καρδιαγγειακού κινδλυνου,που στις περισσότερς περιπτώσεις επιβάλλει τη συνεργασία καρδιολόγου και διαβητολόγου. 14 / 18
Βιβλιογραφία 1. ADA:Standards of Medical Care in Diabetes-2007. Diabetes Care 2007;30:S4-S41. 2. 15 / 18
AHA Scientific Statement:Cardiovasc ular Risk Reduction in High-Risk Pediatric Patients.Circulation 2006;114:2710-2738 3. ADA and National 16 / 18
Institute of Diabetes,Digestive and Kidney Diseases: The Prevention or Delay of Type 2 Diabetes. Diabetes Care 2002;25:742-749 4. 17 / 18
ADA;Diabetes mellitus and Exercise.Diabetes care 2002;25:S64-68 18 / 18