Vinyl 2010 Έκθεση Προóδου 2006 Έκθεση των δραστηριοτήτων του προηγούμενου έτους Συνοπτική Αναφορά Το Πρόγραμμα Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας PVC
Συνοπτική Αναφορά Η Έκθεση Προόδου, η Εθελοντική Δέσμευση και η Vinyl 2010 Εδώ και πολλά χρόνια το PVC χρησιμοποιείται σε χιλιάδες προϊόντα ως πολυμερές υλικό, συνεισφέροντας στην άνεση και ασφάλεια των σπιτιών και της ζωής των ανθρώπων με εξαιρετική αναλογία κόστους-απόδοσης. Η Εθελοντική Δέσμευση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας PVC υπογράφηκε το 2000. Πρόκειται για ένα δεκαετές σχέδιο για τη διασφάλιση και τη βελτίωση της διαχείρισης του προϊόντος σε σχέση με τον κύκλο ζωής του PVC, στα πλαίσια της Ανθεκτικής Ανάπτυξης. Η Vinyl 2010 είναι ο φορέας που θα οργανώσει και θα εφαρμόσει στην πράξη τους στόχους της Δέσμευσης. Η Δέσμευση περιλαμβάνει συγκεκριμένους στόχους και πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα την παρακολούθηση της διαδικασίας παραγωγής PVC, την χρήση προσθετικών και, στο τέλος της ζωής του προϊόντος, την υπεύθυνη διαχείριση των αποβλήτων. Λειτουργεί μέσω σχεδίων που καλύπτουν τομείς και τεχνολογία που σχετίζονται με την έρευνα, την αποκομιδή και ανακύκλωση των αποβλήτων PVC, καθώς και την επικοινωνία με τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders). Εξελίξεις το 2005 Διανύοντας το έκτο έτος πλήρους λειτουργίας της, η Vinyl 2010 εξελίσσεται σε μια προσπάθεια με σημαντικές επιτυχίες στο ενεργητικό της. Συγκεκριμένα, η ποσότητα αποβλήτων PVC που περισυλλέχθη από προγράμματα επιδοτούμενα από την Vinyl 2010, σχεδόν ξεπέρασε το διπλάσιο του όγκου του προηγούμενου έτους και ανέρχεται στους 39.000 τόνους. Κάτι τέτοιο απαιτεί διαρκώς αρκετή ενέργεια και αποφασιστικότητα εν όψει των διαφόρων προκλήσεων, ιδίως όσον αφορά στην προτροπή για αυξημένη περισυλλογή αποβλήτων PVC, στην ανάπτυξη των αγορών ώστε να απορροφήσουν το προϊόν της ανακύκλωσης, στις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στην αγορά διαχείρισης αποβλήτων, στην προώθηση νέων πρωτοβουλιών ανακύκλωσης και επίσης στην αντιμετώπιση τεχνικών δυσκολιών.
Μελέτες των Αγορών Διαχείρισης Αποβλήτων Εκτεταμένη έρευνα των αγορών διαχείρισης αποβλήτων της ΕΕ, που ολοκληρώθηκε το 2005, υπέδειξε ότι η Vinyl 2010 αποτελεί την πρωταρχική πρωτοβουλία για περισυλλογή και ανακύκλωση αποβλήτων εκτός του νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ. Ωστόσο, οι σχετικές μελέτες παρέσχαν επίσης στοιχεία ότι οι ποσότητες αποβλήτων PVC που είναι διαθέσιμες και ικανές προς περισυλλογή είναι σημαντικά μικρότερες απ ότι υπολογιζόταν κατά την έναρξη του προγράμματος το 2000. Δύο από τις μελέτες αυτές εκπονήθηκαν από ειδικευμένους συμβούλους, όπου, η μεν πρώτη αφορούσε την Ευρώπη και η δε δεύτερη ειδικά την Γερμανία. Οι μελέτες καταρτίστηκαν με σκοπό την εμβάθυνση της κατανόησης των πραγματικών συνθηκών της αγοράς και την εκτίμηση των ποσοτήτων των αποβλήτων PVC που περισυλλέγησαν και ανακυκλώθηκαν, της έκτασης ορισμένων σημαντικών εφαρμογών προϊόντων ανακύκλωσης PVC προερχόμενων από διάφορες πηγές αποβλήτων, καθώς και την εκτίμηση σημαντικών παραγόντων, όπως η ανα-χρησιμοποίηση παλαιών εφαρμογών PVC στο τέλος του κύκλου ζωής και η επίδραση των εξαγωγών από την ΕΕ. Επίσης το 2005, η EuPC (Ευρωπαϊκοί Μετατροπείς Πλαστικών Υλών) αναθεώρησε τελείως και ενδελεχώς το προηγούμενο μοντέλο αποβλήτων PVC, χρησιμοποιώντας ενημερωμένα στοιχεία και αναθεωρημένα συμπεράσματα βασισμένα στα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν και στην πρακτική εμπειρία των τελευταίων 5 ετών. Παραγωγή Ρητίνης Η ενσωματωμένη Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί Αποφυγής και Ελέγχου της Ρύπανσης (IPPC) με αριθμό 96/61/EC θέτει ένα νομικό πλαίσιο που απαιτεί από τα Κράτη Μέλη να εκδίδουν άδειες λειτουργίας για ορισμένες εγκαταστάσεις που πραγματοποιούν βιομηχανικές δραστηριότητες, μεταξύ άλλων βάσει κατευθυντήριων εγγράφων της EE που καλούνται BREF. Τον Οκτώβριο του 2005, τεχνικοί εμπειρογνώμονες συμμετείχαν σε συνάντηση με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία IPPC, με σκοπό την ανταλλαγή πληροφοριών και την συζήτηση των BREF σε σχέση με την παραγωγή PVC. Το οριστικό έγγραφο αναφοράς αναμένεται να δημοσιευθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2006. Πλαστικοποιητές Το 2005, η ΕΕ δημοσίευσε αξιολογήσεις επικινδυνότητας για τρία από τα πιο κοινώς χρησιμοποιούμενα φθαλικά άλατα: το DINP, το DIDP και το DBP. Οι αξιολογήσεις αυτές δεν έδειξαν ανησυχητικά στοιχεία για τις τρέχουσες χρήσεις του DINP και του DIDP. Η τρίτη μελέτη για την αξιολόγηση της επικινδυνότητας του DBP έδειξε την ύπαρξη ενδεχόμενου κινδύνου για εργοστάσια που βρίσκονται κοντά σε μονάδες επεξεργασίας και πιθανώς για τους εργάτες μέσω της εισπνοής. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις ωστόσο, οι κίνδυνοι αυτοί μπορούν να ελεγχθούν με τη λήψη απλών μέτρων καθαρισμού του αέρα και με τη χρήση προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού. Οι αξιολογήσεις επικινδυνότητας για το DEHP και το BBP βρίσκονται σε εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθούν και να δημοσιευθούν εντός του 2006. Σταθεροποιητές Επίσης το 2005, ολοκληρώθηκε η Εκούσια Αξιολόγηση Επικινδυνότητας του μολύβδου και των συστατικών μολύβδου από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες και υπεβλήθη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία την διένειμε στα Κράτη Μέλη για σχόλια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε την αναθεώρησή της τον Μάρτιο του 2006. Η εν λόγω Αξιολόγηση Επικινδυνότητας υποδεικνύει ότι αναφορικά με το γενικό πληθυσμό δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας από την περιβαλλοντική έκθεση στον μόλυβδο και τα συστατικά του, αλλά και ότι η έκθεση των εργαζομένων σε εργοστάσια σταθεροποιητών θα πρέπει να μειωθεί περαιτέρω. Η αξιολόγηση αυτή υποδεικνύει επίσης την ανάγκη συλλογής επιπρόσθετων στοιχείων σχετικά με την έκθεση των εργατών σε μετατροπείς PVC. Τα μέλη της ESPA (Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Παραγωγών Σταθεροποιητών) έχουν συμφωνήσει να εφαρμόσουν ένα πρόγραμμα που ονομάζεται LIBRE (Πρόγραμμα Μείωσης του Μολύβδου στο Αίμα), με στόχο την μείωση της έκθεσης των εργατών. Στα πλαίσια αυτά, τα μέλη της ESPA έχουν πετύχει μείωση της τάξεως του 20,2%, από 127.156 τόνους το 2000 σε 101.519 τόνους έως το τέλος του 2005. Πρόκειται για πολύ δραστική μείωση η οποία καταγράφηκε στην Έκθεση Προόδου του 2005, και η οποία αντιπροσωπεύει την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου μείωσης των πωλήσεων σταθεροποιητών μολύβδου κατά 15% έναν χρόνο νωρίτερα από το προβλεπόμενο.
Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων Διάφορα σχέδια της EuPC εξακολουθούν να εξελίσσονται και να ωριμάζουν από άποψης συνεργειών και συνεργασίας στον χώρο. Ωστόσο, η ανεπάρκεια αποβλήτων PVC καθώς και οι δυσμενείς εξελίξεις στη μονάδα ανακύκλωσης του Stigsnaes στάθηκαν εμπόδιο στην ομαλή εξέλιξη ορισμένων σχεδίων, όπως εξηγείται κατωτέρω. Τα σημαντικότερα σημεία ήταν τα εξής: Η EPPA (Ευρωπαϊκή Ένωση Πλαισίων Παραθύρων από PVC και Σχετικών Κατασκευαστικών Προϊόντων) πέτυχε τον στόχο της που αφορούσε στην ανακύκλωση 50% του συνολικού διαθέσιμου και περισυλλέξιμου όγκου χρησιμοποιημένων πλαισίων παραθύρων από PVC. Το 2005 ξεκίνησαν νέα σχέδια περισυλλογής αποβλήτων συστημάτων πλαισίων παραθύρων στο Βέλγιο, την Ολλανδία και την Ισπανία. Η TEPPFA (Ευρωπαϊκή Ένωση Πλαστικών Σωλήνων και προσαρμοζόμενων τμημάτων) πέτυχε τον στόχο της που αφορούσε στην ανακύκλωση 50% του συνολικού διαθέσιμου και περισυλλέξιμου όγκου αποβλήτων PVC από σωλήνες και προσαρμοζόμενα τμήματα ως το τέλος του 2005. Αν και σημειώθηκε σημαντική πρόοδος το προηγούμενο έτος, με αυξήσεις της τάξεως του 57% στην περισυλλογή και του 48% στην ανακύκλωση, η ESWA (Ευρωπαϊκή Ένωση Αδιαβροχοποίησης Μονής Επίστρωσης) δεν κατόρθωσε να επιτύχει τον στόχο της που αφορούσε στην ανακύκλωση 1.200 τόνων αποβλήτων από την εφαρμογή αυτή εντός του 2005. Η EPFLOOR (Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Δαπέδων από PVC) περισυνέλεξε 1.800 τόνους (αύξηση κατά 85% σε σχέση με το προηγούμενο έτος) και ανακύκλωσε 1.650 τόνους (αύξηση κατά 110%) χρησιμοποιημένων δαπέδων από PVC. Στόχος είναι η ανακύκλωση τουλάχιστον του 25% των διαθέσιμων περισυλλέξιμων αποβλήτων PVC από την εφαρμογή αυτή ως το τέλος του 2006, ο οποίος ενδέχεται να μην επιτευχθεί. Η EPCOAT (Όμιλος του Κλάδου Υφασμάτων με Επίστρωση PVC της EuPC) εξακολούθησε να αναπτύσσει σχέδια περισυλλογής, να επενδύει σε εργοστάσια ανακύκλωσης και να εκπονεί μελέτες για την κατανόηση των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά αποβλήτων. Τεχνολογίες Ανακύκλωσης και Δοκιμαστικά Εργοστάσια Η Vinyloop είναι μία τεχνολογία ανακύκλωσης που βασίζεται στον διαχωρισμό με τη χρήση διαλυτών, η οποία εφαρμόζεται σε εργοστάσιο στην Ferrara της Ιταλίας. Το 2005 εφαρμόστηκε με επιτυχία μια πιο προηγμένη διαδικασία και προγραμματίζεται περαιτέρω επένδυση για το 2006. Δυστυχώς, η RGS-90 η Δανική εταιρεία διαχείρισης αποβλήτων που ανέπτυξε τη μέθοδο ανακύκλωσης Stigsnaes ενημέρωσε τη Vinyl 2010 σχετικά με την απόφασή της να σταματήσει να δέχεται απόβλητα PVC προς το παρόν και να μελετήσει το ενδεχόμενο άλλων εφαρμογών στο εργοστάσιό της. Μετά τις αρχικές επιτυχημένες δοκιμές, προέκυψαν απρόσμενες τεχνικές δυσκολίες και επιπλέον το εργοστάσιο δεν είχε τιμές ανταγωνιστικές με αυτές άλλων επιλογών, όπως ιδίως οι χωματερές. Το σχέδιο Redop (μείωση των μεταλλευμάτων σιδήρου σε εργοστάσια με υψικαμίνους μέσω πλαστικων υλικών από στερεά απόβλητα πόλεων [ΣΑΠ]) περιλαμβάνει μονάδα ανακύκλωσης για κράματα πλαστικού / τμήματα κυτταρίνης από ΣΑΠ. Η τεχνολογία αυτή είναι πολλά υποσχόμενη, εκφράζονται όμως ανησυχίες για το κόστος και τη διαθεσιμότητα τέτοιων αποβλήτων. Μετά από δοκιμές το 2004 και περαιτέρω μελέτη το 2005, η ομάδα διαχείρισης του σχεδίου θα αποφασίσει εντός του 2006 εάν θα προχωρήσει σε πιο γενικευμένη δοκιμή. Δεν σημειώθηκε πρόοδος αναφορικά με την τεχνολογία διαχείρισης καταλοίπων αερίων Halosep-Watech. Μια νέα σειρά δοκιμών προγραμματίζεται για τις αρχές του 2006. Άλλα Σχέδια Η Recovinyl ασχολείται με την περισυλλογή, μεταφορά και ανακύκλωση μεικτών αποβλήτων PVC από τελικούς καταναλωτές, κυρίως από τον κατασκευαστικό κλάδο και τον κλάδο οικοδομών. Το 2005 ήταν το έτος έναρξης της λειτουργίας, με επιχειρήσεις σε εξέλιξη στο Ηνωμένο Βασίλειο, στο Βέλγιο και στην Ολλανδία. Στην Καταλονία, η Recovinyl ξεκίνησε συνεργασία με τις τοπικές αρχές και την Tecni Plasper (εταιρεία ανακύκλωσης) για την περισυλλογή αποβλήτων ρολών πατζουριών σε πάρκα περισυλλογής. Η Recovinyl συνεργάστηκε στενά με την TEPPFA (σωλήνες) και την EPPA (πλαίσια παραθύρων) για την ανάπτυξη συνεργειών και την ενίσχυση διακανονισμών περισυλλογής και οργάνωσης. Το σχέδιο Light Concrete (Ελαφρύ Σκυρόδεμα) εξετάζει την εφικτότητα της ανακύκλωσης του PVC σε απόβλητα ελαφρού σκυροδέματος από οικοδομές και κατεδαφίσεις χρησιμοποιούμενου για ελαφριά υλικά υψηλής θερμικής και ηχητικής μόνωσης. Το σχέδιο προχώρησε το 2005 στη βελτιστοποίηση της ανάμιξης του ελαφρού σκυροδέματος και στην ολοκλήρωση των δοκιμών για την βελτίωση της μηχανικής, θερμικής και μονωτικής απόδοσής του. Περαιτέρω μελέτες θα συνεχιστούν έως τις αρχές του 2006.
Η CIFRA είναι μία γαλλική εταιρεία παραγωγής στιλβωμένων μεμβρανών PVC που ξεκίνησε ένα σχέδιο με την οικονομική υποστήριξη της Vinyl 2010 για την ανακύκλωση των σκληρών μεμβρανών που χρησιμοποιούνται στους ψυκτικούς πύργους των εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Οι δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν το 2005 υπήρξαν θετικές και η CIFRA υπέβαλε αίτηση για την ένταξή της ως μέλους στη Recovinyl. Το APPRICOD είναι η συνέχεια ενός σχεδίου συνεργασίας μεταξύ των ενώσεων που εκπροσωπούνται από τη Vinyl 2010, του Οργανισμού Πόλεων και Περιοχών Ανακύκλωσης και Ανθεκτικής Διαχείρισης Πόρων (ACR+) και άλλων συνεργατών, που ξεκίνησε το 2001. Με επίκεντρο στα απόβλητα που προέρχονται από κατασκευές, ανακαινίσεις και κατεδαφίσεις, το σχέδιο είναι προγραμματισμένο να εφαρμόζεται έως τον Μάιο του 2006 με πέντε πιλοτικές δοκιμές. Ορισμένες από τις δοκιμές αυτές καθυστέρησαν και αυτή την στιγμή συλλέγονται επιπλέον στοιχεία. Οι αναφορές αναμένεται να ξεκινήσουν στις αρχές του 2006. Παρακολούθηση, Πρόσβαση σε Πληροφορίες και Σχέσεις των Ενδιαφερομένων Μερών (Stakeholders) Καθοδήγηση από την Επιτροπή Παρακολούθησης Υπό την προεδρία του Καθηγητή Alfons Buekens του Ανοικτού Πανεπιστημίου Βρυξελών (VUB), η Επιτροπή Παρακολούθησης παρακολουθεί και καθοδηγεί τις διάφορες δραστηριότητες της Vinyl 2010 και διευρύνει τον διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η Επιτροπή συνεδρίασε δύο φορές το 2005, ενώ είχε την τιμή να δεχθεί στους κόλπους της τον κ. Carlos Sanchez-Reyes de Palacio, Πρόεδρο της Ένωσης Καταναλωτών και Χρηστών Ισπανίας (OCU) και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ένωσης Ευρωπαίων Καταναλωτών (BEUC), καθώς και του Διοικητικού Συμβουλίου της EUROCONSUMERS. Οικονομικά Οι δαπάνες που κάλυψε η Vinyl 2010, συμπεριλαμβανομένων και των μελών του EuPC, ανέρχονται στα 4.44 εκατομμύρια κατά το έτος 2005 έναντι των 4.15 εκατομμυρίων του προηγούμενου έτους. Ανεξάρτητοι Ελεγκτές Η Vinyl 2010 είναι ταγμένη στη διαφάνεια, γι αυτό το λόγο απασχολεί ανεξάρτητους ελεγκτές και γραφεία πιστοποίησης. Οι οικονομικές καταστάσεις της Vinyl 2010 ελέγχθηκαν και εγκρίθηκαν από την KPMG. Η KPMG έλεγξε επίσης τη δήλωση τονάζ ανακυκλωμένων προϊόντων. Η Έκθεση Προόδου 2006 μελετήθηκε και επαληθεύτηκε από την DNV Consulting ότι παρουσιάζει μια αληθή και ειλικρινή εικόνα της απόδοσης και των επιτευγμάτων της Vinyl 2010. Ενθαρρύνοντας το διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders) Η βιομηχανία βινυλίου εργάζεται ενεργά για την επικοινωνία και το διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Το 2005, η Vinyl 2010 παρουσίασε σε διάφορα μεγάλα διεθνή συνέδρια, συμπεριλαμβανομένου και του 10ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Ανθεκτικής Κατανάλωσης και Παραγωγής στην Αμβέρσα (ERSCP), ενός συμποσίου διαχείρισης αποβλήτων στη Σαρδηνία που οργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο της Πάδοβας, και της IWWG (Διεθνούς Ομάδας Εργασίας Αποβλήτων) και της Πράσινης Εβδομάδας στις Βρυξέλλες. Ως παράδειγμα επιτυχημένου προγράμματος συνεργασίας βιομηχανιών, η Vinyl 2010 προσεκλήθη από την Επιτροπή Οικονομικών των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη για να κάνει παρουσίαση στο Δεύτερο Φόρουμ Τοπικής Εφαρμογής Ανθεκτικής Ανάπτυξης στη Γενεύη. Όλες οι ετήσιες Εκθέσεις Προόδου που έχουν δημοσιευθεί από το 2001 είναι διαθέσιμες στις βασικές γλώσσες της ΕΕ στη διεύθυνση www.vinyl2010.org. Μεσοπρόθεσμη Επισκόπηση Όπως είχε σχεδιαστεί από την έναρξή του το 2000, το πρόγραμμα μελετήθηκε και αναθεωρήθηκε το 2005 ώστε να συμπεριλάβει την πρακτική εμπειρία που αποκομίστηκε, την πρόοδο που είχε σημειωθεί ως τότε και τις μεταβαλλόμενες εξωτερικές συνθήκες, όπως η διεύρυνση της ΕΕ. Η αναθεώρηση πραγματοποιήθηκε σε στενή συνεργασία με την Επιτροπή Παρακολούθησης και περιλαμβάνει την αναθεώρηση στόχων και δραστηριοτήτων. Αντίγραφα βρίσκονται διαθέσιμα στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση www.vinyl2010.org.
VINYL 2010 Avenue E Van Nieuwenhuyse 4, box 4 B-1160 Brussels Βέλγιο Τηλ. +32(0)2 676 74 41 Φαξ +32(0)2 676 74 47 ΈΔΡΑ:: Avenue de Cortenbergh 66, box 4 B-1000 Brussels Βέλγιο