ΔΛΝΡΖΡΑ 2 η : ΠΣΔΡΗΘΑ ΚΔ ΡΝ MENTORING ΡΗ ΔΗΛΑΗ ΡΝ MENTORING? ΡΗ ΔΗΛΑΗ Ν ΚΔΛΡΝΟΑΠ? ΓΛΥΠΔΗΠ ΓΔΜΗΝΡΖΡΔΠ ΣΑΟΑΘΡΖΟΗΠΡΗΘΑ ΡΝ ΚΔΛΡΝΟΑ Ζ ΝΚΑΓΑ ΠΡΝΣΝΠ ΘΑΗ ΝΗ MENTEES ΡΔΣΛΗΘΔΠ ΔΞΗΘΝΗΛΥΛΗΑΠ ΘΑΗ ΠΛΔΟΓΑΠΗΑΠ ΚΔ ΡΝΠ MENTEES ΝΟΝΗ ΘΑΗ ΞΔΟΗΝΟΗΠΚΝΗ ΘΗΛΓΛΝΗ ΑΞΝΡΣΗΑΠ Πηελ Δλόηεηα απηή παξνπζηάδνληαη νη βαζηθέο ζεσξεηηθέο αξρέο ηνπ mentoring θαη επηζεκαίλνληαη ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ κεληόξσλ. Δίλαη απηνλόεην, όηη ην αθξναηήξην έρεη επηιεγεί ήδε κε βάζε ηα απαηηνύκελα ραξαθηεξηζηηθά, παξόια απηά θξίλεηαη αλαγθαίν λα ηνληζζνύλ απηά, πνπ επεξεάδνπλ άκεζα ηελ πνηόηεηα ηεο επηθνηλσλίαο κεηαμύ κέληνξα θαη mentee. Νη πξνηεηλόκελεο ηερληθέο επηθνηλσλίαο έρνπλ δηαγξαθεί ζε ζρέζε κε ην ζπγθεθξηκέλν πξόγξακκα Think Green, ιακβάλνληαο ππόςε ηνπο επηρεηξεκαηίεο ΚΚΔ ηεο νκάδαο ζηόρνπ. Ζ απνηειεζκαηηθή πξνζέγγηζε ηνπ mentee εμαξηάηαη ελ πνιινίο από ηελ ηθαλόηεηα ηνπ κέληνξα λα αλαγλσξίζεη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θαζνδεγνύκελνπ θαη λα ρξεζηκνπνηήζεη ηελ θαηάιιειε κέζνδν πξνζέγγηζεο. Ρέινο, γίλεηαη αλαθνξά ηνπο πεξηνξηζκνύο ηνπ mentoring θαη επηζεκαίλνληαη νη πηζαλνί θίλδπλνη απνηπρίαο, όπσο κπνξνύλ λα εθηηκεζνύλ ζήκεξα. Νη θίλδπλνη έρνπλ δπλακηθό ραξαθηήξα θαη νπνηαδήπνηε ρξνληθή ζηηγκή λα κεηαβιεζνύλ, γηα ηνλ ιόγν απηό ν κέληνξαο πξέπεη λα θάλεη ζπρλά κηα αλαζθόπεζε ηεο πνξείαο ηνπ mentoring θαη λα επεκβαίλεη ζηνλ αξρηθό ηνπ ζρεδηαζκό, αλ νη κεηαβαιιόκελεο εμσηεξηθέο ζπλζήθεο ην επηβάιινπλ. 11
ΣΙ ΔΙΝΑΙ ΣΟ MENTORING? ΡΝ MENTORING ΔΗΛΑΗ ΞΟΝΠΥΞΗΘΝ ΘΑΗ ΝΣΗ ΗΔΟΑΟΣΗΘΝ. ΡΝ MENTORING ΔΗΛΑΗ ΠΛΔΟΓΑΡΗΘΝ. Ζ ΔΚΞΙΝΘΖ ΡΝ ΘΑΘΝΓΖΓΝΚΔΛΝ ΔΗΛΑΗ ΘΑΘΝΟΗΠΡΗΘΖ. ΡΝ MENTORING ΔΗΛΑΗ ΓΗΑΓΗΘΑΠΗΑ, Ζ ΝΞΝΗΑ ΣΟΔΗΑΕΔΡΑΗ ΓΗΑΟΘΔΗΑ ΓΗΑ ΛΑ ΞΟΑΓΚΑΡΝΞΝΗΖΘΔΗ, ΓΔΛ ΓΗΛΔΡΑΗ ΠΡΗΓΚΗΑΗΑ. ΡΝ MENTORING ΒΝΖΘΑ, ΓΔΛ ΑΜΗΝΙΝΓΔΗ. ΡΝ MENTORING ΔΗΛΑΗ ΔΚΞΗΠΡΔΡΗΘΝ Ρα mentoring βαζίδεηαη ζηηο πξνζσπηθέο ζρέζεηο, πνπ ζα αλαπηπρζνύλ κεηαμύ ηνπ κέληνξα θαη ηνπ θαζνδεγνύκελνπ, δελ είλαη νύηε ηεξαξρηθό νύηε όκσο θαη ζύλαςε ελόο ηππηθνύ έξγνπ κεηαμύ ελόο ζπκβνύινπ θαη κηαο ΚΚΔ. Βαζίδεηαη ζηελ αλαγλώξηζε από ηνλ θαζνδεγνύκελν ηεο ππεξνρήο ηνπ κέληνξα, όρη εμαηηίαο νπνηαζδήπνηε κεηνλεθηηθόηεηαο ηνπ, αιιά εμαηηίαο ηεο επαγγεικαηηθήο εκπεηξίαο ηνπ κέληνξα θαη ηεο κεγαιύηεξεο εμεηδίθεπζεο ηνπ ζην ζπγθεθξηκέλν ζέκα. Ζ επηηπρεκέλε ζρέζε κέληνξα mentee αλ θαη πξνζσπηθή δελ ζεκαίλεη νπσζδήπνηε θαη θνηλσληθά θηιηθή. Ζ ζπλεξγαηηθόηεηα θαη ε εκπινθή ηνπ mentee είλαη θεθαιαηώδνπο ζεκαζίαο, επεηδή κόλν κε απηόλ ηνλ ηξόπν επηηπγράλεηαη ε θηλεηνπνίεζε πξσηνβνπιηώλ από ηνλ θαζνδεγνύκελν θαη ε ιήμε ηεο ζπλεξγαζίαο ηνπ κε ηνλ κέληνξα δελ ζεκαίλεη θαη ηελ απνζηαζηνπνίεζε ηνπ mentee από ην αληηθείκελν ηεο ζπλεξγαζίαο ηνπο. πελζπκίδεηαη όηη ηα απνηειέζκαηα ηνπ επηηπρεκέλνπ mentoring αλαγλσξίδνληαη, επαλαμηνινγνύληαη θαη αλαζεσξνύληαη ζπλέρεηα από ηνλ mentee θαη κεηά ηελ ιήμε ηεο ζπλεξγαζίαο ηνπ κε ηνλ κέληνξα. πελζπκίδεηαη, όηη ζηο ζωζηό mentoring ο μένηοπαρ δεν ξέπει ηιρ ζωζηέρ απανηήζειρ, αλλά θέηει ηιρ ζωζηέρ επωηήζειρ. Ρν απαηηνύκελν βάζνο ρξόλνπ ζηελ δηαδηθαζία ηνπ mentoring είλαη αλαγθαίν γηα 2 ιόγνπο, πνπ ηαπηίδνληαη κε ηελ ίδηα ηνπ ηελ θύζε. Ν κέληνξαο ρξεηάδεηαη ρξόλν γηα λα απνθηήζεη ηνλ απαξαίηεην επαγγεικαηηθό ζεβαζκό από ηνλ θαζνδεγνύκελν θαη επεηδή ζηνρεύεη ζηελ θηλεηνπνίεζε ηνπ ίδηνπ ηνπ θαζνδεγνύκελνπ δελ πξνζθέξεη έηνηκεο ιύζεηο, αιιά ππνζηεξίδεη ηελ δηαδηθαζία αλαδήηεζεο από ηνλ θαζνδεγνύκελν. ΔΞΗΞΟΝΠΘΔΡΑ ΓΗΑ ΡΝ ΔΟΓΝ THINK GREEN : ΡΝ ΞΔΟΗΒΑΙΙΝΛΡΗΘΝ MENTORING ΓΔΛ ΞΔΟΗΝΟΗΕΔΡΑΗ ΠΡΖΛ ΔΘΞΑΗΓΔΠΖ ΡΖΠ ΘΑΘΝΓΖΓΝΚΔΛΖΠ ΚΚΔ, ΑΙΙΑ Ν ΟΝΙΝΠ ΡΝ ΔΗΛΑΗ ΞΝΠΡΖΟΗΘΡΗΘΝΠ ΥΠ ΞΟΝΠ ΡΖΛ ΙΔΗΡΝΟΓΗΑ ΡΖΠ, ΘΑΗ ΔΓΘΔΗΡΑΗ ΠΡΖΛ ΑΛΗΣΛΔΠΖ ΘΑΗ ΔΞΗΙΠΖ ΡΥΛ ΠΓΘΔΘΟΗΚΔΛΥΛ ΞΔΟΗΒΑΙΙΝΛΡΗΘΥΛ ΕΖΡΖΚΑΡΥΛ ΞΝ ΘΑΙΔΗΡΑΗ ΛΑ ΞΝΠΡΖΟΗΜΔΗ 12
Ζ δξαζηεξηνπνίεζε ησλ κεληόξσλ ζην Έξγν Think Green δελ πεξηνξίδεηαη νύηε ζε ξόιν εθπαηδεπηή, αιιά νύηε θαη απνθιεηζηηθά ζε πεξηβαιινληηθά ζέκαηα. Δίλαη απηνλόεην, όηη ν κέληνξαο ζα ππνζηεξίμεη ηνλ θαζνδεγνύκελν θαη ζε άιια επηρεηξεκαηηθά ζέκαηα (έηζη εμάιινπ ζα θεξδίζεη θαη ηνλ απαηηνύκελν επαγγεικαηηθό ζεβαζκό), αιιά δελ επηηξέπεηαη λα ράζεη ηελ εζηίαζε ηνπ θαζ όιε ηελ δηάξθεηα ηνπ mentoring. Δίλαη πνιύ ζεκαληηθό λα δηαθξίλεη ν κέληνξαο ηόζν ηηο ηδηαηηεξόηεηεο ηεο νκάδαο ζηόρνπ όζν θαη ηηο πξνζσπηθέο ηνπ mentee, πνπ ζα αλαιάβεη λα θαζνδεγήζεη. ΣΤΠΟΙ MENTORING ΔΞΗΠΖΚΝ ΑΛΔΞΗΠΖΚΝ ΔΛΑΠ ΞΟΝΠ ΔΛΑΛ ΝΚΑΓΗΘΖ ΘΑΘΝΓΖΓΖΠΖ ΖΙΔΘΡΟΝΛΗΘΖ ΘΑΘΝΓΖΓΖΠΖ ΘΑΘΝΓΖΓΖΠΖ ΚΔ ΦΠΗΘΖ ΞΑΟΝΠΗΑ ΓΗΑ ΡΗΠ ΑΛΑΓΘΔΠ ΡΝ ΔΟΓΝ THINK GREEN: ΔΞΗΠΖΚΝ, ΓΝΚΖΚΔΛΝ MENTORING ΚΔ ΦΠΗΘΖ ΞΑΟΝΠΗΑ ΔΛΑΠ ΞΟΝΠ ΔΛΑΛ (ΚΔ ΠΡΝΗΣΔΗΑ ΘΑΗ ΝΚΑΓΗΘΖΠ ΘΑΘΝΓΖΓΖΠΖΠ) Ρα πεξηβαιινληηθό mentoring, πνπ επίθεηηαη είλαη επίζημο, επεηδή ην ΔΒΔΑ ην έρεη δεκνζηνπνηήζεη κε έκθαζε, νη κέληνξεο πξαγκαηνπνηνύλ ηηο πξώηεο ηνπο επαθέο κε ηνπο mentees ππό ηελ αηγίδα ηνπ ΔΒΔΑ κεηά από πξόζθιεζε ηνπ θαη έρνπλ ηνλ ραξαθηήξα κηαο επαγγεικαηηθήο ζρέζεο, πνπ ζηνρεύεη ζε ζπγθεθξηκέλα απνηειέζκαηα. Αλ εμαηξέζνπκε ηελ πξώηε νκαδηθά επαθή θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ εηζαγσγηθνύ ζεκηλαξίνπ, ε θαζνδήγεζε είλαη αηνκηθή, έναρ ππορ έναν, ν κέληνξαο κε ηνλ θαζνδεγνύκελν ΚΚΔ επηρεηξεκαηία. Ζ επηδησθόκελε δηαδηθηύσζε ησλ κεληόξσλ γηα ηελ κεηαθνξά εκπεηξηώλ δελ επεξεάδεη ηελ ζρέζε κε ηνλ mentee, ν νπνίνο δελ είλαη ππνρξεσκέλνο λα γλσξίδεη γηα ηελ δηθηύσζε απηή. Αληίζεηα ζηα πιαίζηα ηεο δεηνύκελεο εκπηζηεπηηθόηεηαο είλαη θαιύηεξα ν mentee λα κελ γλσξίδεη γηα ηελ αληαιιαγή εκπεηξηώλ κεηαμύ ησλ κεληόξσλ. ΣΑ ΒΑΙΚΑ ΥΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΣΟΤ MENTORING ΣΟ ΔΡΓΟ THINK GREEN ΔΜΑΡΝΚΗΘΔΚΔΛΝ Θάζε θαζνδεγνύκελνο έρεη δηαθνξεηηθέο αλάγθεο θαη ε δηαδηθαζία ηεο θαζνδήγεζεο πξέπεη λα πξνζαξκόδεηαη ζε απηέο ηηο αλάγθεο ΠΘΝΞΗΚΝ 13
Ρόζν ν θαζνδεγνύκελνο θαη ν κέληνξαο όζν θαη ε απόθαζε ηνπο λα ζπλεξγαζηνύλ εηλαη εζεινληηθέο θαη δελ κπνξνύλ λα επηβιεζνύλ απν θαλέλαλ ΝΟΓΑΛΥΚΔΛΝ Ν κέληνξαο έρεη ζρέδην, πξνγξακκαηίδεη, αμηνινγεί θαη επαλαηνπνζεηεί ηελ πνξεία ηνπ, όηαλ ρξεηάδεηαη. Γλσξίδεη όια ηα ζηάδηα, πνπ πξέπεη λα νινθιεξώζεη πξνο ηελ επηηπρία ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΗΚΝ Από ηελ αξρή ηίζεληαη ζηόρνη θαη θξηηήξηα γηα ηελ αμηνιόγεζε ηεο επίηεπμεο ηνπο. ΔΜΑΡΝΚΗΘΔΠΖ ΚΚΔ ΑΞΝ ΡΖΛ ΝΚΑΓΑ ΠΡΝΣΝΠ ΠΘΝΞΗΚΝ ΠΚΒΑΡΝ 100% ΝΟΓΑΛΥΚΔΛΝ & ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΗΚΝ ΚΔΠΥ ΡΝ ΔΟΓΝ THINK GREEN Όπσο πξναλαθέξζεθε ην mentoring ζα είλαη εξαηομικεςμένο κε θάζε κηα ΚΚΔ, ν κέληνξαο νθείιεη λα ην πξνζέμεη θαη λα κελ θάλεη αλαθνξέο, πνπ λα δεκηνπξγήζνπλ ζηνλ θαζνδεγνύκελν ηελ εληύπσζε, όηη πηζαλόλ νη ζπδεηήζεηο ηνπ κε ηνλ κέληνξα λα απνηεινύλ θαη αληηθείκελν επξύηεξνπ ζρνιηαζκνύ από άιινπο παξάγνληεο ηνπ πξνγξάκκαηνο. Θα είλαη ζκόπιμο, αθνύ κεηά ηηο αξρηθέο ελέξγεηεο γηα ηε δεκνζηνπνίεζε ηνπ εγρεηξήκαηνο ηνπ ΔΒΔΑ θαη ηελ αξρηθή γλσξηκία, ε δέζκεπζε ηνπ κέληνξα θαη ηνπ mentee λα πξνρσξήζνπλ ζε κηα ζπλεξγαζία δελ επηβάιιεηαη από θαλέλαλ, νύηε πξνζθέξεη άιια θίλεηξα (π.ρ. ρξεκαηνδόηεζε γηα θάπνηα πεξηβαιινληηθή ελέξγεηα), πνπ κπνξεί λα εθηξέςεη ην πξαγκαηηθό ελδηαθέξνλ ηνπ θαζνδεγνύκελνπ. Ζ ππνζηήξημε ηνπ Ξξνγξάκκαηνο Think Green ζην πεξηβαιινληηθό mentoring έρεη θαηλνηνκηθό ραξαθηήξα γηα ηελ Διιάδα θαη δελ έρεη πξνεγνύκελν. Πην παξειζόλ έρνπλ γίλεη απνζπαζκαηηθέο πξνζπάζεηεο, πνπ δελ νδήγεζαλ ζε απηά απνηειέζκαηα. Ν ζρεδηαζκόο ηνπ Think Green θαη εηδηθόηεξα ε εκπινθή ησλ κεληόξσλ πεξηγξάθνπλ ην ζηνίρεκα γηα ηελ απνηειεζκαηηθή πινπνίεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο. Ζ επηηπρεκέλε εθαξκνγή ηνπ πξάζηλνπ mentoring θηινδνμεί λα απνηειέζεη νπζηαζηηθά ηελ απαξρή ηνπ νξγαλσκέλνπ mentoring ζηελ Διιάδα. Δπηζεκαίλεηαη αθόκα κηα θνξά, όηη ε απνπζία άιισλ θηλήηξσλ (κε ηελ κνξθή επηρνξεγήζεσλ) γηα ηελ απόθαζε ζπλεξγαζίαο ηνπ ΚΚΔ επηρεηξεκαηία κε ηνλ κέληνξα απνηειεί θαηαξρήλ κηα ζεκειηώδε δηαθνξνπνίεζε από ην παξειζόλ, όπνπ ν ΚΚΔ επηρεηξεκαηίαο κέζα από παξόκνηεο δξάζεηο απνδεηνύζε ην άκεζν νηθνλνκηθό όθεινο αλεμάξηεηα από ηνπο ζηόρνπο ηεο ζπγθεθξηκέλεο δξάζεο. 14
ΣΙ ΔΙΝΑΙ Ο ΜΔΝΣΟΡΑ? Ρν ιεμηθό Cambridge advanced learner s dictionary δίλεη ηελ αθόινπζε εξκελεία: «έλαο άλζξσπνο πνπ παξέρεη ζε έλαλ άιινλ άλζξσπν βνήζεηα θαη ζπκβνπιή γηα κηα ρξνληθή πεξίνδν». Άιινη επξέσο δηαδεδνκέλνη νξηζκνί ηεο έλλνηαο είλαη: «ν κέληνξαο είλαη θάπνηνο ν νπνίνο ελδηαθέξεηαη λα βνεζήζεη θάπνηνλ λα αλαπηπρζεί επηηπρώο ζε έλα επάγγεικα». www.nap.edu/readingroom/books/mentor/ «ν κέληνξαο είλαη ζπλήζσο έλα άηνκν κεγαιύηεξν ζε ειηθία θαη πάληνηε πην έκπεηξν, από ηνλ θαζεγνπκελν, ην νπνίν θαζνδεγεί θαη βνεζά ηελ πξνζσπηθή αλάπηπμε ηνπ θαζνδεγνύκελνπ». http://management.about.com/cs/people/a/mentoring.htm «ν κέληνξαο είλαη έλαο ελήιηθαο ν νπνίνο παξέρεη ζε έλα λεαξό άηνκν ζπκβνπιεπηηθή ππνζηήξημε θαη ελίζρπζε. www.state.ct.us/dcf/cjts/mentoring_files/what_is_mentor.htm «ν κέληνξαο είλαη έλαο θίινο, κηα πεγή γλώζεο, έλαο πξνπνλεηήο, έλαο θαζνδεγεηήο, θάπνηνο πνπ παξαθηλεί ηνπο άιινπο θαη θάπνηεο θνξέο κπνξεί λα είλαη θάπνηνο έκπηζηνο θίινο». www.pitzer.edu/student_life/student_affairs/mentor_program/ Γηα ηηο αλάγθεο ηνπ έξγνπ, κέληνξεο νξίδνληαη σο νη επαγγεικαηίεο θαη ηα ηεξαξρηθά πςειόβαζκα κέιε ελόο νξγαληζκνύ, πνπ κπνξνύλ λα αζθήζνπλ επηξξνή, δηαζέηνπλ κεγάιε επαγγεικαηηθή εκπεηξία θαη γλώζεηο θαη αθνζηώλνληαη ζηελ ελίζρπζε θαη παξνρή βνεζείαο γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηόρσλ ησλ θαζνδεγνύκελσλ ηνπο. Πην πξόγξακκα think green (ην νπνίν ζηνρεύεη ζηελ κείσζε ησλ πεξηβαιινληηθώλ επηπηώζεσλ από ηελ ιεηηνπξγία ησλ ΚΚΔ ηεο νκάδαο ζηόρνπ): Κέληνξαο είλαη θάπνηνο ν νπνίνο εθπαηδεύεη, ελεκεξώλεη, βνήζα, θαζνδεγεί, ππνζηεξίδεη θαη ζπκβνπιεύεη ηελ επηρείξεζε, γύξσ από ζέκαηα πνπ αθνξνύλ ηελ πεξηβαιινληηθή δηάζηαζε ηεο ιεηηνπξγίαο ηεο. 15
ΒΑΙΚΑ ΥΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΙΣΗΣΔ ΓΔΞΙΟΣΗΣΔ ΣΟΤ ΜΔΝΣΟΡΑ Ν κέληνξαο είλαη ν θξηζηκόηεξνο παξάγνληαο γηα ηελ επηηπρή πινπνίεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο think green. Δίλαη ν άλζξσπνο, πνπ έρεη ελζηεξληζηεί ηνπο ζηόρνπο ηνπ πξνγξάκκαηνο θαη έρεη όιεο ηηο απαξαίηεηεο γλώζεηο θαη δεμηόηεηεο γηα λα νδεγήζεη ηνπο θαζνδεγνύκελνπο (mentees) κε αζθάιεηα ζηνλ επηδησθόκελν ζθνπό, δειαδή ηελ κείσζε ησλ πεξηβαιινληηθώλ επηπηώζεσλ από ηελ ιεηηνπξγία ησλ ΚΚΔ, πνπ δηνηθνύλ. Δίλαη θαζήθνλ ησλ κεληόξσλ λα κπνξνύλ λα παξακέλνπλ αληηθεηκεληθνί θαη λα θαζνδεγνύλ ηνπο mentees ππεύζπλα, πεηζαξρεκέλα θαη εζηηαζκέλα ζηελ επίηεπμε ηνπ ζηόρνπ Ν Lao Tse, θηλέδνο θηιόζνθνο πξηλ 2.500 ρξόληα, είρε δώζεη ηνλ εμήο νξηζκό γηα ηνλ εγέηε (κέληνξα?): ν θαιόο εγέηεο είλαη ν θαιύηεξνο, όηαλ ε νκάδα αληηιακβάλεηαη άκεζα, όηη απηόο ηελ θαζνδεγεί. ν θαιόο εγέηεο (κέληνξαο?) Κηιά ιίγν, αιιά όηαλ νινθιεξσζεί ε εξγαζία κε επηηπρία όινη ζα πνπλ: κόλνη καο ην θάλακε! Ν θαιόο κέληνξαο δελ γλσξίδεη απαξαίηεηα όιεο ηηο απαληήζεηο. Πηελ πξαγκαηηθόηεηα ν θαιόο κέληνξαο γλσξίδεη ηηο θαηάιιειεο εξσηήζεηο! Νη αλάγθεο ηνπ πξνγξάκκαηνο θαη ην θνηλό, πνπ απεπζύλεηαη απαηηνύλ από ηνλ κέληνξα ηελ πεξαηηέξσ αλάπηπμε ησλ εμήο ραξαθηεξηζηηθώλ ηνπ: εμαηξεηηθή επηθνηλσληαθή ηθαλόηεηα εμαηξεηηθό απηνέιεγρν εμαηξεηηθή αλαιπηηθή ηθαλόηεηα παξαθίλεζεο θαη δπλαηόηεηα θαηαλόεζεο θαιή γλώζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο πεξηβαιινληηθήο πξαθηηθήο θαιέο νξγαλσηηθέο ηθαλόηεηεο θαιή αίζζεζε ηνπ ρηνύκνξ Δθηόο απηώλ, νη κέληνξεο πξέπεη λα έρνπλ: πνιύ θαιή γλώζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο πξαθηηθήο ζε όινπο ηνπο ηνκείο ηεο θαη άκεζε ζύιιεςε πξνβιεκαηηθώλ πεξηνρώλ Γλώζε ησλ πεγώλ αλαδήηεζεο εμεηδηθεπκέλσλ ζπλεξγαηώλ Γπλαηόηεηεο άκεζεο αμηνιόγεζεο επελδπηηθώλ ελαιιαθηηθώλ πξνηάζεσλ Θνηλσληθή αλαγλώξηζε κέζσ ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπο θαηαμίσζεο 16
Νη γλώζεηο - ηθαλόηεηεο δεμηόηεηεο, πνπ απαηηνύληαη από ηνπο κέληνξεο (δειαδή, ην αθξναηήξην ηνπ εθπαηδεπηηθνύ παθέηνπ) είλαη ζύλζεηεο θαη αθνξνύλ ηόζν ηελ επαγγεικαηηθή ηνπ ππόζηαζε, όζν θαη ηελ πξνζσπηθόηεηα ηνπ. Ζ επηινγή ηνπ αθξναηεξίνπ έγηλε κε ηέηνηα θξηηήξηα, παξόια απηά ε αλάδεημε ησλ πξναλαθεξζέλησλ θαη ε ζπρλή αλαθνξά ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο εθπαίδεπζεο απνηππώλεη ηελ ζεκαζία ηνπο ζηελ επηηπρία ηνπ mentoring, αιιά θαη νιόθιεξνπ ηνπ Ξξνγξάκκαηνο Think Green κε δεδνκέλε ηελ ζεκαζία ηνπ mentoring ζε νιόθιεξν ην Ξξόγξακκα. Η ΟΜΑΓΑ ΣΟΥΟ ΚΑΙ ΟΙ MENTEES ΣΝΛΓΟΗΘΝ / ΙΗΑΛΗΘΝ ΔΚΞΝΟΗΝ ΘΑΡΑΠΘΔΔΠ Θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ζε ζρέζε κε ηελ απνθπγή ζύγρξνλσλ θαιώλ πεξηβαιινληηθώλ πξαθηηθώλ: 1. ειιηπήο ελεκέξσζε γηα ηελ επηβάξπλζε ηνπ πεξηβάιινληνο 2. άγλνηα γηα ηηο ππνρξεώζεηο αιιά θαη ηα νθέιε (θίλεηξα) από ηελ πηνζέηεζε πεξηβαιινληηθώλ πξαθηηθώλ 3. ειιηπήο γλώζε ηνπ πεξηβαιινληηθνύ θαλνληζηηθνύ πιαηζίνπ, αιιά θαη εμεηδηθεπκέλσλ ηερληθώλ θαη πξαθηηθώλ 4. πεξηνξηζκέλνη πόξνη ζε ζπλζήθεο νηθνλνκηθήο θξίζεο 5. έιιεηςε ππνζηήξημεο & θαζνδήγεζεο Ν ΚΚΔ επηρεηξεκαηίαο πιζηεύει, όηη ε δηθή ηνπ ζπλεηζθνξά ζηελ επηβάξπλζε ηνπ πεξηβάιινληνο είλαη ρσξίο θακία ζεκαζία θαη απνθιεηζηηθνί ππεύζπλνη είλαη νη κεγάιεο βηνκεραλίεο. Ξξόθεηηαη γηα κύζν πνπ δελ ηζρύεη θαη νθείιεη λα αλαδεηρζεί ζηηο πξώηεο ζπλαληήζεηο ησλ κεληόξσλ κε ηνπο ΚΚΔ επηρεηξεκαηίεο. Ξνιιέο θνξέο, αθόκα θαη από αδηαθνξία, νη ΚΚΔ επηρεηξεκαηίεο αγλννύλ ηηο λνκηθέο ηνπο ππνρξεώζεηο, αιιά θαη ηα θίλεηξα, πνπ θαηά θαηξνύο αλαθνηλώλνληαη γηα ηελ ζπκκόξθσζε ζε πεξηβαιινληηθνύο θαλόλεο, εηδηθά όηαλ απηνί ζεζκνζεηνύληαη γηα πξώηε θνξά. Δπίζεο, πνιιέο θνξέο δελ είλαη ζε ζέζε λα δηαθξίλνπλ ηελ αλάγθε πηνζέηεζεο ζύγρξνλσλ πεξηβαιινληηθώλ πξαθηηθώλ, είηε γηα ιόγνπο επηβίσζεο, είηε γηα ιόγνπο βειηίσζεο ησλ νηθνλνκηθώλ ηνπο απνηειεζκάησλ. 17
Ζ έιιεηςε εμεηδηθεπκέλεο πεξηβαιινληηθήο γλώζεο δελ είλαη θξίζηκε, θξίζηκν είλαη αλ ν ΚΚΔ επηρεηξεκαηίαο αδηαθνξεί θαη δελ αλαδεηά πεγέο γηα ηελ θάιπςε ησλ πεξηβαιινληηθώλ ηνπ αλαγθώλ. Νπσζδήπνηε ε ηξέρνπζα νηθνλνκηθή ζπγθπξία δελ βνεζά ζηελ αλάιεςε λέσλ πξσηνβνπιηώλ, πνιύ πεξηζζόηεξν αλ ν ΚΚΔ επηρεηξεκαηίαο ζεσξεί ηελ ελαζρόιεζε ηνπ κε ην πεξηβάιινλ πεξηηηή πνιπηέιεηα. Θαζήθνλ ηνπ κέληνξα είλαη λα θαιύςεη ηηο ειιείςεηο θαη αλαζθάιεηεο ηνπ mentee θαη λα αλαδείμεη ηηο επηρεηξεκαηηθέο επθαηξίεο, πνπ ίζσο θξύβνληαη ζηελ πεξηβαιινληηθή ελαζρόιεζε ηεο ΚΚΔ. Βέβαηα, όια απηά ρσξίο λα μερλάεη ην ξόιν ηνπ θαη λα κε δηνιηζζήζεη ζε ζπκβνπιεπηηθή ππνζηήξημε κε ην ξόιν ηνπ εηδηθνύ. Ν κέληνξαο νθείιεη λα παξαθηλήζεη θαη λα θαζνδεγήζεη ηνλ mentee, ώζηε λα κπνξέζεη λα δηαθξίλεη κόλνο ηνπ ηα νθέιε θαη ηηο επθαηξίεο, πνπ πηζαλόηαηα παξνπζηάδνληαη. ΒΑΠΗΘΖ ΓΗΑΦΝΟΝΞΝΗΖΠΖ ΡΥΛ ΓΝ ΝΚΑΓΥΛ ΔΗΛΑΗ Ζ ΠΡΝΣΔΠΖ: ΔΞΗΣΔΗΟΖΚΑΡΗΘΖ ΔΘΑΗΟΗΑ ΓΗΑ ΡΗΠ ΘΑΡΑΠΘΔΔΠ ΣΥΟΗΠ ΑΚΔΠΝ ΝΦΔΙΝΠ ΓΗΑ ΡΝ ΣΝΛΓΟΗΘΝ / ΙΗΑΛΗΘΝ ΔΚΞΝΟΗΝ Ζ ελαζρόιεζε κε ην πεξηβάιινλ από ηελ πιεπξά ηεο ΚΚΔ δηαθέξεη αλ πξόθεηηαη γηα επηρείξεζε ηνπ εκπνξίνπ ή αλ ε ΚΚΔ είλαη από ηνλ θιάδν ησλ θαηαζθεπώλ. Νη θαηαζθεπέο δηέπνληαη ζήκεξα από έλα νινθιεξσκέλν θαζεζηώο πξάζηλεο επηρεηξεκαηηθόηεηαο θαη όζεο επηρεηξήζεηο δελ επζπγξακκηζηνύλ κε ην θαζεζηώο απηό θηλδπλεύνπλ, όρη ζην πνιύ καθξηλό κέιινλ, κε ζπξξίθλσζε θαη εμνβειηζκό από ηελ λέα αλαδπόκελε αγνξά. Αζθαιώο ε Διιάδα νπζηαζηηθά κόιηο ηώξα αξρίδεη λα ελαξκνλίδεηαη κε ηηο ζύγρξνλεο ηάζεηο θαη λα δηακνξθώλεη δξάζεηο, πνπ ζα επηηαρύλνπλ ηελ πηνζέηεζε ηνπο από ηελ Διιεληθή αγνξά. Κε απηή ηελ έλλνηα νη θαηαζθεπέο δηαζέηνπλ έλα πιενλέθηεκα, πνπ δηεπθνιύλεη ηνπο mentees λα αθνπγθξαζζνύλ ηηο ζύγρξνλεο πξάζηλεο επηρεηξεκαηηθέο επηηαγέο. Αληίζεηα, ην εκπόξην (πεξηζζόηεξν ην ιηαληθό θαη ιηγόηεξν ην ρνλδξηθό) ζα δηαθξίλεη ηα νθέιε ηνπ κέζα από ηελ κείσζε ηνπ θόζηνπο (κε απινπζηεπκέλεο ελέξγεηεο πεξηζηνιήο ησλ δαπαλώλ γηα ελέξγεηα (θσηηζκόο ζέξκαλζε/ςύμε θίλεζε) θαη ελδερνκέλσο δηείζδπζεο ζηελ λέα αγνξά κε ηελ πξνώζεζε πξάζηλσλ (νηθνινγηθώλ ή βηνινγηθώλ πξντόλησλ). Δθεί, πνπ ε θαηάζηαζε είλαη θαιύηεξε είλαη ζηα ηξόθηκα, όπνπ ήδε ε αγνξά έρεη δηακνξθσζεί θαη βξίζθεηαη ζην ζηάδην ηεο αλάπηπμεο. Νη ξπζκνί είλαη ζρεηηθά ρακεινί, αλ ζπγθξίλνπκε ηελ Διιεληθή αγνξά κε ηηο πξνεγκέλεο Δπξσπατθέο ρώξεο (Γεξκαλία Γαιιία Κ. Βξεηαλία θιπ.), παξόια απηά ε πνξεία δελ είλαη αλαζηξέςηκε. 18
ΘΝΗΛΥΛΗΘΑ ΣΑΟΑΘΡΖΟΗΠΡΗΘΑ ΡΝ ΗΓΑΛΗΘΝ ΘΑΘΝΓΖΓΝΚΔΛΝ (MENTEE) : ΔΜΥΠΡΟΔΦΔΗΑ - ΔΞΗΘΝΗΛΥΛΗΑ ΘΟΗΡΗΘΝ ΘΑΗ ΑΡΝΘΟΗΡΗΘΝ ΞΛΔΚΑ ΔΞΗΚΝΛΖ ΘΑΗ ΑΛΑΙΖΤΖ ΞΟΥΡΝΒΝΙΗΥΛ ΠΛΑΗΠΘΖΚΑΡΗΘΖ ΥΟΗΚΝΡΖΡΑ ΘΑΗ ΗΘΑΛΝΡΖΡΑ ΝΚΑΓΗΘΖΠ ΔΟΓΑΠΗΑΠ ΔΞΑΓΓΔΙΚΑΡΗΘΑ ΣΑΟΑΘΡΖΟΗΠΡΗΘΑ ΡΝ ΗΓΑΛΗΘΝ ΘΑΘΝΓΖΓΝΚΔΛΝ (MENTEE) : ΓΔΘΡΗΘΝΠ ΠΔ ΠΛΔΣΗΕΝΚΔΛΖ ΔΘΞΑΗΓΔΠΖ ΘΑΗ ΠΡΖΛ ΑΛΑΙΖΤΖ ΔΞΗΣΔΗΟΖΚΑΡΗΘΥΛ ΘΗΛΓΛΥΛ ΞΟΝΠΖΙΥΠΖ ΠΡΗΠ ΑΛΑΙΑΚΒΑΛΝΚΔΛΔΠ ΓΔΠΚΔΠΔΗΠ ΑΜΖΚΔΛΝ ΞΛΔΚΑ ΔΞΗΣΔΗΟΖΚΑΡΗΘΝΡΖΡΑΠ ΗΘΑΛΝΡΖΡΑ ΞΟΝΠΑΟΚΝΓΖΠ ΠΔ ΚΔΡΑΒΑΙΙΝΚΔΛΔΠ ΠΛΘΖΘΔΠ Ζ αλαθνξά ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ ηνπ ηδαληθνύ mentee (θνηλσληθά θαη επαγγεικαηηθά) δελ ζεκαίλεη, όηη αλαδεηνύκε κόλν ηέηνηνπο θαζνδεγνύκελνπο, αιιά όηη απηά ηα ραξαθηεξηζηηθά ν κέληνξαο πξέπεη λα ηα αλαδείμεη ζηνλ βαζκό, πνπ ππάξρνπλ θαη λα ηα θαιιηεξγήζεη θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ mentoring. Κε ηνλ ηξόπν απηό ν κέληνξαο ζα εθπιεξώζεη θαη ηνλ επξύηεξν ξόιν ηνπ, πνπ ζπλίζηαηαη ζηελ γεληθόηεξε ππνζηήξημε ηνπ mentee. Ζ εθπαίδεπζε ηνπ mentee ζηα πξναλαθεξζέληα ραξαθηεξηζηηθά έηζη θη αιιηώο δηεπθνιύλεη ηελ ζπλεξγαηηθή ζρέζε, πνπ απαηηείηαη γηα ηελ επηηπρία ηνπ πεξηβαιινληηθνύ mentoring, πνπ απνηειεί ηνλ ζηόρν ηεο παξνύζαο εθπαίδεπζεο. ΣΔΥΝΙΚΔ ΠΡΟΔΓΓΙΗ ΚΑΙ ΤΝΔΡΓΑΙΑ ΜΔ ΣΟΤ MENTEES 1. Ξξηλ ηελ 1ε ζπλάληεζε Κειέηε ηνπ profile ηνπ mentee (ΚΚΔ θαη ηδηνθηήηε) Αλαζθόπεζε ηνπ θαλνληζηηθνύ πιαηζίνπ γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε Αλαδήηεζε εκπεηξηώλ κέζσ ηνπ δηθηύνπ γηα όκνηεο εηαηξείεο 2. Αξρηθή ζπλάληεζε Θαηάθηεζε εκπηζηνζύλεο από ηνλ mentee (λα απνθεύγεηαη ε αλαθνξά εκπεηξηώλ από άιιε ζπγθεθξηκέλε εηαηξεία ηνπ θιάδνπ) 19
Θαηάθηεζε επαγγεικαηηθνύ ζεβαζκνύ από ηνλ mentee (ρξήζηκε ε αλαθνξά δηεζλνύο θαη ειιεληθήο ζύγρξνλεο πξαθηηθήο ζηνλ ηνκέα ηνπ πεξηβάιινληνο) Γηάγλσζε ησλ επηρεηξεκαηηθώλ αλεζπρηώλ / αγσληώλ ηνπ mentee. Ξξώηε πεξηβαιινληηθή επηζεώξεζε (environmental walk). Σαιαξή αλαθνξά ζηα επξήκαηα θαη αλαθνξά ζε ελαιιαθηηθέο δηαρεηξηζηηθέο ιύζεηο Ξξνθαηαξθηηθόο πξνγξακκαηηζκόο ελεξγεηώλ / ζπλαληήζεσλ 3. Θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ mentoring επαηζζεηνπνίεζε mentee ζηνπο ζηόρνπο ηνπ πξνγξάκκαηνο (ρηίζηκν πεξηβαιινληηθήο ζπλείδεζεο) εμεηδίθεπζε ηνπ αξρηθνύ πξνγξακκαηηζκνύ (θαζνξηζκόο milestones ζπγθξόηεζε ζηόρσλ θαη ζπκθσλία κεζνδνινγίαο) ειεγρόκελε επέθηαζε ησλ ζπδεηήζεσλ θαη ζε αιιά ζέκαηα γεληθήο επηρεηξεκαηηθήο ζηξαηεγηθήο (θαζνδήγεζε ζηελ ινγηθή ηεο αλάιπζεο νθέινπο / θόζηνπο). ελδερόκελε απνζπαζκαηηθή αληηκεηώπηζε ελόο πξνβιήκαηνο εδξαηώλεη ηελ ζρέζε κε ηνλ mentee αλάινγα κε ην επίπεδν ηεο ΚΚΔ / ηδηνθηήηε γίλεηαη ε αληηκεηώπηζε ησλ πεξηβαιινληηθώλ ζεκάησλ ηεο ΚΚΔ. από απιέο αλαθνξέο εμνηθνλόκεζεο ελέξγεηαο θόζηνπο (ζβήλνπκε ηα Φώηα, δελ ηππώλνπκε νπσζδήπνηε) κέρξη ζύλζεηα ζέκαηα ΠΖΘ λύμε ελεκέξσζε ζηα ζέκαηα: θύθινο δσήο ελεξγεηαθό απνηύπσκα (co2 foot print) πεξηβαιινληηθό ηζνδύγην πεξηβαιινληηθό ζήκα πεξηβαιινληηθή πνιηηηθή δηαρεηξηζηηθά ζπζηήκαηα ζύζηεκα πεξηβαιινληηθήο δηαρείξηζεο ειεγρόκελε θαη ζηαδηαθή απόθηεζε πεξηβαιινληηθήο επηρεηξεκαηηθήο ινγηθήο από ηνλ mentee 4. Ιήμε ηεο ζπλεξγαζίαο κέληνξα mentee ε εκεξνκελία ιήμεο είλαη αληηθείκελν επαλεμέηαζεο ε απόθαζε απνδέζκεπζεο ηνπ mentee θαη ν βαζκόο επηηπρίαο θνηλή αλαζθόπεζε ηεο πνξείαο (νπζηαζηηθά από ηνλ mentee κε ηελ θαζνδήγεζε ηνπ κέληνξα) απηναμηνινγεζε ηνπ κέληνξα ζύγθξηζε κε άιιεο απνζηνιέο (ίδηεο ε άιισλ κεληόξσλ) ΤΝΔΙΡΜΙΚΟ ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΔΚΜΑΙΔΤΗ ΠΡΟΣΑΔΩΝ ΑΠΟ ΣΟΤ ΜΔΝΣΔΔS Ν ζπλεηξκηθόο Θαηάινγνο απνηειεί βαζηθό εξγαιείν γηα ηνλ κέληνξα ζηηο ζπλαληήζεηο ηνπ κε ηνλ mentee. Ζ θηινζνθία ηνπ mentoring, όπνπ ε απνζηνιή ηνπ κέληνξα είλαη ε παξαθίλεζε ηνπ mentee θαη ε θαζνδήγεζε ηνπ λα ραξάμεη 20
κόλνο ηνπ ηηο απαξαίηεηεο ελέξγεηεο γηα ηελ επίηεπμε ζπγθεθξηκέλσλ ζηόρσλ έρεη αλάγθε από εκπεηξηθά εξγαιεία θαη κεζνδνινγία. Δίλαη απηνλόεην, όηη ν θάζε κέληνξαο, αλάινγα κε ηελ πξνζσπηθόηεηα ηνπ θαη ην γλσζηηθό ηνπ ππόβαζξν ζα αλαπηύμεη θαη εμαηνκηθεπκέλεο ηαθηηθέο γηα ηελ πξνζέγγηζε ηνπ mentee. Νη ιέμεηο θιεηδηά ηνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζηνλ ζπλεηξκηθό Θαηάινγν έρνπλ ζθνπό λα ιεηηνπξγήζνπλ ζαλ έλαπζκα ζην mentee γηα λα αλαζύξεη από ηελ κλήκε ηνπ γλώζεηο θαη πιεξνθνξίεο, πνπ κε ηελ θαηάιιειε θαζνδήγεζε ζα δηεπθνιύλνπλ ηνλ ξόιν ηνπ κέληνξα. ΝΚΑΓΑ 1: ΘΑΛΝΛΗΠΡΗΘΝ ΞΙΑΗΠΗΝ ΞΟΝΠΡΗΚΝ ΟΞΝΗ ΠΚΚΝΟΦΥΠΖ ΡΝΜΗΘΝΡΖΡΑ ΔΟΥΞΑΗΘΔΠ ΝΓΖΓΗΔΠ Ν ΟΞΑΗΛΥΛ ΞΙΖΟΥΛΔΗ ΔΟΥΞΑΗΘΖ ΞΝΙΗΡΗΘΖ ΑΛΑΘΘΙΥΠΖ ΞΟΝΡΞΑ ΞΟΝΓΗΑΓΟΑΦΔΠ ΑΓΔΗΝΓΝΡΖΠΔΗΠ ΝΚΑΓΑ 2: ΔΟΓΑΙΔΗΑ / ΡΔΣΛΗΘΔΠ ΑΛΡΗΚΔΡΥΞΗΠΖΠ ΒΗΝΙΝΓΗΘΝΠ ΘΑΘΑΟΗΠΚΝΠ ΑΞΔ ΦΝΟΔΗΠ ΑΛΑΘΘΙΥΠΖΠ ΘΑΠΑΔΟΗΑ ΦΗΙΡΟΑ ΔΜΝΗΘΝΛΝΚΖΠΖ ΡΝΜΗΘΑ ΙΗΘΑ ΒΟΗΓΗΘΖ ΡΔΣΛΝΙΝΓΗΑ ΝΚΑΓΑ 3: ΝΦΔΙΖ ΔΘΠΓΣΟΝΛΗΠΚΝΠ ΔΛΗΠΣΠΔΗΠ -ΔΞΗΣΝΟΖΓΖΠΔΗΠ ΔΜΝΗΘΝΛΝΚΖΠΖ ΔΞΗΒΗΥΠΖ ΚΔΟΗΓΗΑ ΑΓΝΟΑΠ ΚΔΗΥΠΖ ΘΝΠΡΝΠ ΒΗΝΙΝΓΗΘΑ ΞΟΝΗΝΛΡΑ ΝΗΘΝΙΝΓΗΘΑ ΞΟΝΗΝΛΡΑ ΝΚΑΓΑ 4: ΘΑΙΔΠ ΞΟΑΘΡΗΘΔΠ 21
ΑΛΡΑΓΥΛΗΠΚΝΠ ΛΔΔΠ ΑΓΝΟΔΠ ΔΜΞΛΑ ΘΡΗΟΗΑ ΚΔΟΗΓΗΝ ΑΓΝΟΑΠ ΔΟΥΞΑΗΘΝΗ ΘΑΛΝΛΔΠ ΘΑΠΡΖΟΔΠ ΘΡΗΟΗΥΛ ΠΔΡΙΟΡΙΜΟΙ ΚΙΝΓΤΝΟΙ ΑΠΟΣΤΥΙΑ Α. ΞΔΟΗΝΟΗΠΚΝΗ ΡΝ MENTORING ΠΛΔΟΓΑΕΔΡΑΗ ΘΑΗ ΚΔ ΡΗΠ ΞΝΙΝΗΞΔΠ ΓΟΑΠΔΗΠ ΡΝ THINK GREEN, ΡΝ ΡΔΙΗΘΝ ΑΞΝΡΔΙΔΠΚΑ ΔΜΑΟΡΑΡΑΗ ΘΑΗ ΑΞΝ ΡΖΛ ΞΝΟΔΗΑ ΡΥΛ ΑΙΙΥΛ ΓΟΑΠΔΥΛ Ζ ΙΔΗΡΝΟΓΗΑ ΡΥΛ ΘΔΠΚΗΘΥΛ ΞΝΠΡΖΟΗΘΡΗΘΥΛ ΓΟΑΠΔΥΛ (ΔΞΗΣΝΟΖΓΖΠΔΗΠ ΦΝΟΔΗΠ) ΔΗΛΑΗ ΑΛΑΞΝΡΔΙΔΠΚΑΡΗΘΖ ΘΑΗ ΓΔΛ ΞΝΠΡΖΟΗΕΝΛ ΔΞΑΟΘΥΠ ΡΑ ΑΞΝΡΔΙΔΠΚΑΡΑ ΡΝ MENTORING Νη πεξηνξηζκνί ηνπ πεξηβαιινληηθνύ mentoring νξίδνληαη νπζηαζηηθά από ηηο απαηηνύκελεο ζπλέξγηεο κε ηηο άιιεο δξάζεηο. Νη δξάζεηο απηέο είλαη είηε ηνπ Έξγνπ Think Green (Ξεξηβαιινληηθή επαηζζεηνπνίεζε Γίθηπν πξάζηλσλ επηρεηξεκαηηθώλ αγγέισλ Γηαδηθηπαθή πξάζηλε πύιε ησλ ΚΚΔ), είηε ηνπ επξύηεξνπ επηρεηξεκαηηθνύ πεξηβάιινληνο (ζεζκηθά ζέκαηα). Β. ΘΗΛΓΛΝΗ ΑΞΝΡΣΗΑΠ Ζ ΡΟΔΣΝΠΑ ΝΗΘΝΛΝΚΗΘΖ ΘΟΗΠΖ ΘΑΛΔΗ ΡΝ ΞΟΝΓΟΑΚΚΑ ΚΖ ΔΙΘΠΡΗΘΝ ΝΗ ΚΚΔ ΓΔΛ ΑΛΡΑΞΝΘΟΗΛΝΛΡΑΗ ΘΔΡΗΘΑ ΠΡΝ ΘΑΙΔΠΚΑ ΓΗΑ ΠΚΚΔΡΝΣΖ ΠΡΝ ΞΟΑΠΗΛΝ MENTORING ΙΝΓΥ ΑΛΥΟΗΚΝΡΖΡΑΠ ΚΗΘΟΖ ΑΛΡΑΞΝΘΟΗΠΖ ΠΡΖΛ ΞΟΝΠΘΙΖΠΖ ΡΝ ΔΒΔΑ ΓΗΑ ΡΝΠ ΚΔΛΡΝΟΔΠ ΘΑΗ ΘΑΘΔΠ ΔΞΗΙΝΓΔΠ ΝΗ ΚΔΛΡΝΟΔΠ ΓΔΛ ΚΞΝΟΝΛ ΛΑ ΑΛΡΑΞΝΘΟΗΘΝΛ ΠΡΗΠ ΑΛΑΓΘΔΠ ΡΥΛ MENTEES Όζνλ αθνξά ηνπο θηλδύλνπο απνηπρίαο, απηνί ζρεηίδνληαη θαη πάιη κε ην επηρεηξεκαηηθό πεξηβάιινλ, πνπ ζήκεξα επηβαξύλεηαη δξακαηηθά από ηελ ηξέρνπζα νηθνλνκηθή θξίζε, αιιά θαη από ηελ σξηκόηεηα ησλ ΚΚΔ θαη ηελ (α)θαηάιιειε πξνεηνηκαζία ηεο εθπαίδεπζεο ησλ κεληόξσλ (πξόζθιεζε ΔΒΔΑ, θαθέο επηινγέο). 22