Ψηφιακή Πολιτότητα ΔΡ. ΕΛΕΝΗ Α. ΚΥΖΑ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΩΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Eleni.Kyza@cut.ac.cy 26 Νοεμβρίου 2016 Συνέδριο Σχολικής Εκπαίδευσης: Ψηφιακή Πολιτότητα μέσω του Προγράμματος Erasmus+
Πώς μπορούμε να ορίσουμε τη ψηφιακή πολιτότητα;
Είναι αναγκαία η εκπαίδευση στη ψηφιακή πολιτότητα; Ψηφιακοί γηγενείς vs. Ψηφιακοί μετανάστες Εσείς τι νομίζετε;
https://www.youtube.com/watch?v=79iyzvyivla
Πρόγραμμα εργαστηρίου Ψηφιακοί πολίτες Πώς διαφοροποιούνται από την παρούσα έννοια του «πολίτη»; Ψηφιακοί πολίτες Ποια είναι τα σημαντικά χαρακτηριστικά; Εκπαίδευση Πώς μπορούμε να προσεγγίσουμε τη ψηφιακή πολιτότητα στο σχολείο;
Πώς πρέπει να συμπεριφέρεται ένας ψηφιακός πολίτης; Ποιες είναι οι σημαντικές διαστάσεις ενός «πολίτη»;
Πώς συμπεριφέρεται ένας καλός ψηφιακός πολίτης; Πολίτης Ψηφιακός πολίτης 1. Προσβασιμότητα 2. Συμπεριφορά 3. Ιδιοκτησία 4. Επικοινωνία 5. Μόρφωση 6. Οικονομική διαχείριση 7. Ανθρώπινα δικαιώματα 8. Προστασία από κινδύνους 9. Σωματική και πνευματική υγεία https://www.iste.org/explore/articledetail?articleid=192
Πώς πρέπει να συμπεριφέρεται ένας ψηφιακός πολίτης; goo.gl/zqxjkv
Πώς συμπεριφέρεται ένας καλός ψηφιακός πολίτης; 1. Πρόσβαση 2. Συμπεριφορά 3. Ιδιοκτησία 4. Επικοινωνία 5. Μόρφωση 6. Οικονομική διαχείριση 7. Ανθρώπινα δικαιώματα 8. Προστασία από κινδύνους 9. Σωματική και πνευματική υγεία Πολίτης 1. Υποστηρίζει ίσα ανθρώπινα ψηφιακά δικαιώματα και πρόσβαση για όλους. 2. Συμπεριφέρεται ευγενικά προς τους άλλους στους διαδικτυακούς χώρους και δεν εκφοβίζει. 3. Δεν κλέβει και δεν καταστρέφει τη ψηφιακή ιδιοκτησία ή ταυτότητα άλλων ανθρώπων. 4. Επικοινωνεί με σαφήνεια, με σεβασμό και ενσυναίσθηση μέσω των διαφόρων ψηφιακών καναλιών. 5. Χρησιμοποιεί ψηφιακά εργαλεία για να προωθήσει τη μάθησή του και συμβαδίζει μαθησιακά με τις εξελισσόμενες τεχνολογίες. 6. Παίρνει υπεύθυνες αποφάσεις για διαδικτυακές αγορές και προστατεύει τις οικονομικές του πληροφορίες. 7.Σέβεται τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα σε όλα τα ψηφιακά φόρουμ. 8. Προστατεύει τις προσωπικές του ελευθερίες από άτομα ή διαδικασίες που μπορούν να του προκαλέσουν κακό. 9. Περιορίζει τις πιθανότητες σωματικού ή ψυχολογικού κινδύνου από την τεχνολογία. Ψηφιακός πολίτης 1. Υποστηρίζει ίσα ανθρώπινα ψηφιακά δικαιώματα και πρόσβαση για όλους. 2. Συμπεριφέρεται ευγενικά προς τους άλλους στους διαδικτυακούς χώρους και δεν εκφοβίζει. 3. Δεν κλέβει και δεν καταστρέφει τη ψηφιακή ιδιοκτησία ή ταυτότητα άλλων ανθρώπων. 4. Επικοινωνεί με σαφήνεια, με σεβασμό και ενσυναίσθηση μέσω των διαφόρων ψηφιακών καναλιών. 5. Χρησιμοποιεί ψηφιακά εργαλεία για να προωθήσει τη μάθησή του και συμβαδίζει μαθησιακά με τις εξελισσόμενες τεχνολογίες. 6. Παίρνει υπεύθυνες αποφάσεις για διαδικτυακές αγορές και προστατεύει τις οικονομικές του πληροφορίες. 7.Σέβεται τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα σε όλα τα ψηφιακά φόρουμ. 8. Προστατεύει τις προσωπικές του ελευθερίες από άτομα ή διαδικασίες που μπορούν να του προκαλέσουν κακό. 9. Περιορίζει τις πιθανότητες σωματικού ή ψυχολογικού κινδύνου από την τεχνολογία. https://www.iste.org/explore/articledetail?articleid=192
Ποιες είναι οι σημαντικές διαστάσεις της ψηφιακής πολιτότητας;
Οι διαστάσεις της ψηφιακής πολιτότητας ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ Προσβασιμότητα Εμπόριο Επικοινωνία Εγγραμματισμός Νόρμες καλής συμπεριφοράς Νομοθεσία Δικαιώματα και υποχρεώσεις Υγεία και Ευεξία Ασφάλεια Bailey, G., & Ribble, M. (2007). Digital citizenship in schools. Eugene, OR: International Society for Technology in Education.
Προσβασιμότητα Έχουν στο σχολείο σας όλοι οι μαθητές τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση στην τεχνολογία; Η ίση πρόσβαση στην τεχνολογία πρέπει να ξεπερνά σωματικές (π.χ. παιδιά με ειδικές ανάγκες) ή κοινωνικές (π.χ. σωματικές, εθνικές, οικονομικές) διαχωριστικές γραμμές.
Hλεκτρονικό Εμπόριο Η ηλεκτρονική αγοραπωλησία αγαθών Είναι ή δεν είναι ευθύνη του σχολείου να βοηθήσει τους μαθητές να γίνουν «έξυπνοι καταναλωτές»; Οι μαθητές πρέπει να σκέφτονται για τις συνέπειες των πράξεών τους σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο στάδιο, ιδιαίτερα όσον αφορά στην κλοπή πιστωτικών καρτών και ταυτοτήτων στο διαδίκτυο.
Ψηφιακή επικοινωνία Η ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών Τι είναι επιτρεπτό και τι όχι στο σχολείο σας; Οι μαθητές θα πρέπει να εξοικειωθούν με τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών για σκοπούς μάθησης και στο σχολείο.
Ψηφιακός εγγραματισμός Η ικανότητα χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών και η επίγνωση του πότε είναι κατάλληλη η χρήση τους Ποια ζητήματα ψηφιακού εγγραμματισμού προκύπτουν; Οι μαθητές πρέπει να εξοικειωθούν με τη χρήση βασικών προγραμμάτων στο διαδίκτυο, αλλά να μπορούν επίσης να πάρουν κριτική θέση απέναντί τους. Η αξιολόγηση της αξιοπιστίας των πληροφοριών είναι εξαιρετικής κριτικής σημασίας.
Καλοί τρόποι Νόρμες καλής συμπεριφοράς Σε ποιο βαθμό αντιλαμβάνονται οι μαθητές τους γύρω τους όταν χρησιμοποιούν τεχνολογία; Οι μαθητές θα πρέπει να βοηθηθούν στο ν αξιολογήσουν τη δική τους χρήση της τεχνολογίας και την επίδρασή της στους άλλους.
Ψηφιακή νομοθεσία και δεοντολογία Τα νομικά δικαιώματα αλλά και οι περιορισμοί που απορρέουν από τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών Τίθονται ζητήματα παραβίασης των δικαιωμάτων άλλων; Οι μαθητές πρέπει ν αντιληφθούν ότι η πρόσβαση σε αρχεία (π.χ. μουσικής) από το διαδίκτυο χωρίς να έχουν πληρωθεί τα νενομισμένα δικαιώματα δεν είναι δίκαιη για τους δημιουργούς αλλά ούτε και νόμιμη. Άλλα σημαντικά ζητήματα αφορούν στην αντιγραφή και χρήση πηγών από το διαδίκτυο (λογοκλοπή).
Δικαιώματα και υποχρεώσεις Τα προνόμια και οι ελευθερίες που δικαιούνται όλοι οι χρήστες, αλλά και οι υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτό Ποια δικαιώματα και ποιες υποχρεώσεις συνεπάγεται η χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών; Οι μαθητές θα πρέπει να βοηθηθούν στο να κατανοήσουν τι είναι καλό για το σύνολο, όχι μόνο για τον εαυτό τους. Παραδείγματα αφορούν στην τήρηση των κανόνων και στην ηθική χρήση του διαδικτύου.
Yγεία και Ευεξία Η σωματική και ψυχολογική υγεία σε σχέση με τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας Τίθονται ζητήματα παραβίασης των δικαιωμάτων άλλων; Οι μαθητές πρέπει να γνωρίζουν πώς να διατηρούν το σώμα τους υγιές, αποφεύγοντας τυχόν προβλήματα που μπορούν να προκληθούν από τη μη εργονομική χρήση της τεχνολογίας. Πρέπει επίσης ν αντιλαμβάνονται τους ψυχολογικούς κινδύνους που ελλοχεύουν από τη λανθασμένη χρήση της τεχνολογίας.
Ψηφιακή ασφάλεια Η προστασία των προσωπικών πληροφοριών και της ταυτότητας στο διαδίκτυο Με ποιο τρόπο μπορούμε να προστατεύσουμε τα προσωπικά μας δεδομένα σ ένα ψηφιακό κόσμο; Οι μαθητές θα πρέπει να κατανοήσουν πώς μπορούν να προστατεύσουν τον εξοπλισμό αλλά και το ψηφιακό περιεχόμενο που τους αφορά.
Πώς μπορούμε να καλλιεργήσουμε τη ψηφιακή πολιτότητα στα σχολεία;
Η ζωή των μαθητών εκτός σχολείου Συνέργειες Ψηφιακό εμπόριο Υγεία και Ευεξία Σχολικό περιβάλλον και αλληλεπιδράσεις εκτός και εντός Νομοθεσία Δικαιώματα και υποχρεώσεις Ψηφιακή ασφάλεια Νόρμες καλής Μάθηση και ακαδημαϊκές επιδράσεις σχολείου συμπεριφοράς Πρόσβαση Ψηφιακή επικοινωνία Ψηφιακός γραμματισμός Στόχοι ψηφιακής πολιτότητας Bailey, G., & Ribble, M. (2007). Digital citizenship in schools. Eugene, OR: International Society for Technology in Education.
Καλλιέργεια της ψηφιακής πολιτότητας ΠΡΟΛΗΨΗ παρά θεραπεία Σταδιακή προσέγγιση όλων των πτυχών μέσα από διάφορες ευκαιρίες, μαθήματα και δραστηριότητες ΕΝΕΡΓΗ συμμετοχή των μαθητών Εμπλοκή των μαθητών σε συζήτηση, κριτική και αναστοχασμό επί ρεαλιστικών σεναρίων Δημιουργία ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ Σχέδιο δράσης στο επίπεδο του σχολείου με ενεργό εμπλοκή όλων των εκπαιδευτικών Ενημέρωση και ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΓΟΝΕΩΝ Ενημέρωση και εμπλοκή των γονιών και της κοινότητας
Παραδείγματα προσδιορισμού στόχων Δημοτικό Γυμνάσιο Λύκειο Σεβασμός για τον εαυτό Νόρμες καλής Προσβασιμότητα Νομοθεσία μας και για τους άλλους συμπεριφοράς Εκπαίδευση και επικοινωνία Επικοινωνία Γραμματισμός Εμπόριο Ασφάλεια Δικαιώματα και Ασφάλεια δεδομένων Υγεία και ευεξία υποχρεώσεις Government of Newfoundland and Labrador, Καναδάς, 2013 Πώς μπορεί να μοιάζει το δικό σας σχέδιο δράσης;
Χρήσιμες συνδέσεις Ιστοσελίδα για τις εννέα διαστάσεις της ψηφιακής πολιτότητας: http://www.digitalcitizenship.net/home_page.php Webonauts academy: http://pbskids.org/webonauts/ (Αγγλικά, 8-10 ετών) Διάφορα βίντεο για γονείς στο http://www.pbslearningmedia.org/ (ψάξτε για digital citizenship) Kαλές πρακτικές για ψηφιακό γραμματισμό http://www.medialit.org/best-practices (Αγγλικά) Common Sense digital citizenship resources https://www.commonsensemedia.org/educators/digital-passport (κάποιες συνδέσεις δεν είναι δωρεάν) Ψηφιακά ίχνη (digital footprint): https://sites.google.com/site/digcitizenshipadventures/managing-your-digital-footprint Πηγές στο YouTube: www.youtube.com (φράση αναζήτησης: digital citizenship) Πηγές στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου για Ασφάλεια στο Διαδίκτυο: https://www.youtube.com/watch?v=79iyzvyivla
Ψηφιακή Πολιτότητα ΔΡ. ΕΛΕΝΗ Α. ΚΥΖΑ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΩΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Eleni.Kyza@cut.ac.cy 26 Νοεμβρίου 2016 Συνέδριο Σχολικής Εκπαίδευσης: Ψηφιακή Πολιτότητα μέσω του Προγράμματος Erasmus+