Αύξηση της ποσότητας του και πληθωρισμός
9 η Αρχή των Οικονομικών: Οι τιμές ανέρχονται, όταν το κράτος τυπώνει πολύ χρήμα Ποσοτική Θεωρία του Χρήματος (κλασσική θεωρία) David Hume (18 ος αιώνας) Milton Friedman Οι περισσότεροι σήμερα στηρίζονται στην ποσοτική θεωρία του, για να εξηγήσουν τους μακροχρόνιους προσδιοριστικούς παράγοντες του γενικού επιπέδου τιμών και του ρυθμού πληθωρισμού.
Όταν αυξάνεται το επίπεδο τιμών (ΔΤΚ), οι άνθρωποι πρέπει να πληρώσουν περισσότερο για τα αγαθά τους. Μια αύξηση στο επίπεδο τιμών σημαίνει μικρότερη αξία του, γιατί κάθε μονάδα αγοράζει τώρα μικρότερη ποσότητα αγαθών. P το επίπεδο τιμών = αριθμός για να αγοραστεί ένα καλάθι αγαθών Η ποσότητα αγαθών που αγοράζει 1 ισούται με 1/Ρ = αξία του σε αγαθά Όταν αυξάνεται ο παρονομαστής (Ρ), η αξία του κλάσματος (η αξία του ) μειώνεται. Τι καθορίζει την αξία του ; Προσφορά και Ζήτηση Προσφορά: Νομισματικό σύστημα Ζήτηση: Πόσο ρευστό επιθυμούν οι άνθρωποι; Μακροχρόνια Ισορροπία: Το Ρ προσαρμόζεται ώστε D m = S m Βραχυχρόνια ισορροπία (επιτόκιο)
Εικόνα 1 Προσφορά, ζήτηση, και επίπεδο τιμών ισορροπίας Αξία του, 1/Ρ Προσφορά Επίπεδο τιμών, Ρ (υψηλή) 1 1 (Χαμηλό) 3 /4 1.33 1 /2 A 2 Αξία ισορροπίας 1 /4 Ζήτηση 4 Επίπεδο τιμών ισορροπίας (Χαμηλή) 0 Ποσότητα σταθερή από Κεντρική Τράπεζα Ποσότητα (Υψηλό)
Οι επιδράσεις μιας νομισματικής ένεσης (αιφνιδιαστικά) Διαδικασία προσαρμογής: Οι άνθρωποι προσπαθούν να απαλλαγούν από την επιπλέον ποσότητα (κάνουν αγορές ή δανείζουν), με αποτέλεσμα την αύξηση της ζήτησης για αγαθά στην οικονομία. Η δυνατότητα της οικονομίας να παράγει αγαθά και υπηρεσίες εξαρτάται από την εργασία, το φυσικό κεφάλαιο, το ανθρώπινο κεφάλαιο, τους φυσικούς πόρους και την τεχνολογική πρόοδο (8 η αρχή οικονομικών). Η νομισματική ένεση δεν τα επηρεάζει. Άρα, η αυξημένη ζήτηση αγαθών οδηγεί σε αύξηση των τιμών και συνακόλουθη αύξηση της ζήτησης για συναλλαγές. 8 η Αρχή των Οικονομικών: Το βιοτικό επίπεδο μιας χώρας εξαρτάται από την ικανότητά της να παράγει αγαθά και υπηρεσίες. Ποσοτική Θεωρία: Η διαθέσιμη ποσότητα καθορίζει την αξία του και η αύξηση της ποσότητας του είναι η κύρια αιτία πληθωρισμού.
Εικόνα 2 Οι επιπτώσεις της αύξησης της ποσότητας Αξία του, 1/Ρ MS 1 MS 2 Επίπεδο τιμών, Ρ (υψηλή) 1 1 (Χαμηλό) 2 μειώνει την αξία του 3 /4 1 /2 A 1. Μια αύξηση της προσφοράς 1.33 2 3. και αυξάνει Το επίπεδο τιμών. 1 /4 (Χαμηλή) 0 M 1 M 2 B Ζήτηση Ποσότητα 4 (υψηλό)
Κλασική διχοτόμηση και ουδετερότητα του Ονομαστικές μεταβλητές: Εκείνες που μετρώνται με χρηματικές μονάδες (το εισόδημα του ελαιοπαραγωγού σε ). Πραγματικές μεταβλητές: εκείνες που μετρώνται με φυσικές μονάδες (η παραγόμενη ποσότητα ελαιολάδου). Απόλυτες τιμές αγαθών (ονομαστικές μεταβλητές) Σχετικές τιμές αγαθών (πραγματικές μεταβλητές) Χρηματικός μισθός - Πραγματικός μισθός Ονομαστικό επιτόκιο - Πραγματικό επιτόκιο Νομισματική ουδετερότητα: Οι μεταβολές στην προσφορά δεν επηρεάζουν τις πραγματικές μεταβλητές, στη μακροχρόνια περίοδο.
Ποσοτική εξίσωση Ταχύτητα κυκλοφορίας του : Η ταχύτητα με την οποία 1 αλλάζει χέρια, καθώς πραγματοποιούνται οι συναλλαγές στην οικονομία: Y = 100 πίτσες Ρ πίτσας = 10 Μ = 50 V = (P x Y) / M V = (10 Χ 100 πίτσες) / 50 = 20 Δηλαδή, τα 1.000 που ξοδεύονται ετησίως απαιτούν κάθε κέρμα από τα 50 (Μ) να αλλάξει χέρια 20 φορές. M x V = P x Y
Εικόνα 3 Το χρήμα και οι τιμές σε τέσσερις περιόδους με υπερπληθωρισμό Δείκτης (Ιανουάριος 1921= 100) 100,000 10,000 1,000 Επίπεδο τιμών (α) Αυστρία Προσφορά Δείκτης (Ιούλιος 1921= 100) 100,000 10,000 1,000 (β) Ουγγαρία Επίπεδο τιμών Προσφορά 100 1921 1922 1923 1924 1925 100 1921 1922 1923 1924 1925
Εικόνα 3 Το χρήμα και οι τιμές σε τέσσερις περιόδους με υπερπληθωρισμό Δείκτης (Ιανουάριος 1921= 100) 100,000,000,000,000 1,000,000,000,000 10,000,000,000 100,000,000 1,000,000 10,000 100 1 1921 1922 (γ) Γερμανία Επίπεδο τιμών 1923 Προσφορά 1924 1925 Δείκτης (Ιούλιος 1921= 100) 10,000,000 1,000,000 100,000 10,000 1,000 100 1921 1922 (δ) Πολωνία Επίπεδο τιμών 1923 Προσφορά 1924 1925
Ο φόρος Πληθωρισμού
Το αποτέλεσμα Fisher Εφαρμογή της ποσοτικής θεωρίας πάνω στα επιτόκια Η αύξηση της προσφοράς οδηγεί μακροχρόνια σε αύξηση του ονομαστικού επιτοκίου, μέσω της αύξησης του ρυθμού του πληθωρισμού τιμών. Πραγματικό επιτόκιο = Ονομαστικό επιτόκιο Ρυθμός πληθωρισμού Ονομαστικό επιτόκιο = Πραγματικό επιτόκιο + Ρυθμός πληθωρισμού
Εικόνα 4 Το ονομαστικό επιτόκιο και το ποσοστό πληθωρισμού στο Ηνωμένο Βασίλειο Ονομαστικό επιτόκιο Πληθωρισμός
Το κόστος του πληθωρισμού Επίδραση σε ονομαστικές μεταβλητές: Αγοραστική δύναμη Επίδραση σε πραγματικές μεταβλητές: Το κόστος σόλας Το κόστος νέων τιμοκαταλόγων Η μεταβλητότητα των σχετικών τιμών και η κακή κατανομή των πόρων Η διαστρέβλωση των φόρων Σύγχυση και δυσχέρεια Αυθαίρετες ανακατανομές πλούτου από μη προσδοκώμενο πληθωρισμό
Πίνακας 1 Πώς ο πληθωρισμός αυξάνει την φορολογική επιβάρυνση των αποταμιεύσεων Οικονομία Α (σταθερότητα τιμών) Οικονομία Β (πληθωρισμός) Πραγματικό επιτόκιο 4% 4% Ποσοστό πληθωρισμού 0 8 Ονομαστικό επιτόκιο (πραγματικό επιτόκιο + ποσοστό πληθωρισμού) Μειωμένο επιτόκιο λόγω φόρου 25% (0,25 x ονομαστικό επιτόκιο) Ονομαστικό επιτόκιο μετά την φορολόγηση (0,75 x ονομαστικό επιτόκιο) Πραγματικό επιτόκιο μετά την φορολόγηση (ονομαστικό επιτόκιο μετά την φορολόγηση ποσοστό πληθωρισμού) 4 12 1 3 3 9 3 1