Εισαγωγή στο Δίκαιο και Συνταγματικό Δίκαιο

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΔΕΟ 10 ΑΡΧΕΣ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Εισαγωγή στο Δίκαιο και Συνταγματικό Δίκαιο ΛΙΝΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΛΟΣ ΣΕΠ ΕΑΠ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΡΙΑ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Α.Π.Θ. linapapa@gmail.com

Χρήσιμες ιστοσελίδες http://study.eap.gr/ http://law- constitution.web.auth.gr/lina/eap-deo10/

Δίκαιο Εθνικό (Εσωτερικό) Διεθνές Δημόσιο Ιδιωτικό Δημόσιο Ιδιωτικό Συνταγματικό Διοικητικό Αστικό Ευρωπαϊκό Ενωσιακό Ιδιωτικό διεθνές Δημοσιονομικό Ποινικό Εμπορικό Δημόσιο Διεθνές Εκκλησιαστικό Συλλογικό εργατικό Ατομικό εργατικό

Πηγές του δικαίου Γενεσιουργοί λόγοι του δικαίου Ή Μορφές και τύπος, τον οποίο ενδύεται το δίκαιο Μιας Πολιτείας / ενός κράτους

Πηγές δικαίου Πρωτογενείς ήάμεσες Δευτερογενείς ήέμμεσες Γραπτό δίκαιο Άγραφο δίκαιο (έθιμο) Χρηστά ήθη (πχ 5(1)β Σ, 178-179 ΑΚ) Γραπτό εσωτερικό δίκαιο Συναλλακτικά ήθη (πχ 200 288ΑΚ) Γραπτό συμβατικό διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο Συλλογικές συμβάσεις εργασίας & διαιτητικές αποφάσεις Γενικά παραδεδεγμένοι κανόνες διεθνούς δικαίου

Ιεραρχία πηγών δικαίου Νόμοι εφάπαξ εκδιδόμενοι (ά107σ) Σ Σύνταγμα (και ψηφίσματα και συντακτικές πράξεις) Νομολογία Τυπικοί νόμοι Κανονιστικές διοικητικές πράξεις (διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις κλπ) Πράξεις νομοθετικού περιεχομένου (ά 44 παρ 1 Σ) Ατομικές διοικητικές πράξεις

ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ Ιστορική Ανάδυση του Συνταγματικού Κράτους Έννοια ορισμοί Τυπικό Σύνταγμα Ουσιαστικό Σύνταγμα Σύνταγμα υπό την ιδανική έννοια

ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ γραπτός κώδικας κανόνων με αυξημένη τυπική δύναμη, που καθορίζει τα όργανα του κράτους, τις αρμοδιότητες και τις μεταξύ τους σχέσεις, τη θέση του ανθρώπου, του πολίτη και των κοινωνικών ομάδων απέναντι στην κρατική εξουσία και τη σχέση της εσωτερικής προς τη διεθνή και την κοινοτική έννομη τάξη

Το κράτος οργάνωση ενός λαού μόνιμα εγκατεστημένου σε ορισμένη χώρα που ασκεί αυτοδύναμη εξουσία διαρκής νομική προσωπικότητα = φορέας δικαιωμάτων και υποχρεώσεων Στοιχεία που συγκροτούν το Κράτος: ο Λαός η Χώρα η εξουσία

Θέσπιση και τροποποίηση Συντάγματος Συντακτική εξουσία Αναθεωρητική λειτουργία

Οι θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος Αρχή της λαϊκής κυριαρχίας = δημοκρατική αρχή έννοια εγγυήσεις Λαός υπό ευρεία έννοια υπό στενή έννοια = εκλογικό σώμα Αρμοδιότητες εκλογικού σώματος Έθνος (?)

Οι θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος Η αρχή της αντιπροσώπευσης θεσμός ημιάμεσης δημοκρατίας = δημοψήφισμα ελεύθερη εντολή Σχετικοποίηση: πολιτικά κόμματα Κοινοβουλευτική αρχή Αρχή της προεδρευόμενης δημοκρατίας

Οι θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος Αρχή της διάκρισης των λειτουργιών (ή εξουσιών) (άρθρο 26 Σ.) Ουσιαστική (αντικειμενική ή ποιοτική) Οργανική ή υποκειμενική ή τυπική εκδοχή Κράτος Δικαίου (ά.. 25 Σ) Η αρχή του κοινωνικού κράτους

Αρχή του κράτους δικαίου α) Κατοχύρωση δικαιωμάτων β) Διάκριση εξουσιών (26 Σ) γ) Αυστηρός χαρακτήρας Συντάγματος (110 Σ) δ) Δικαστικός έλεγχος συνταγματικότητας νόμων (93 4 και 100 Σ) ε) Δικαστικός έλεγχος νομιμότητας διοικητικών πράξεων, κατοχύρωση της αίτησης ακύρωσης (94 και 95 Σ.) στ) Δικαίωμα δικαστικής προστασίας και εγγυήσεις ανεξαρτησίας δικαστών, ιδίως ισοβιότητα ζ) Μονιμότητα και λοιπές θεσμικές εγγυήσεις των δημοσίων υπαλλήλων.

ΚΡΑΤΟΣ ΔΙΚΑΙΟΥ Θεμελιώδης αρχή του Συντάγματος & του διοικητικού δικαίου = υπαγωγή κρατικής δράσης σε κανόνες δικαίου και δικαστικός έλεγχος αυτής σε όλες της τις εκφάνσεις (ευρεία έννοια) και άρα και ως διοικητική δράση (κράτος δικαίου υπό στενή έννοια), αρχή της νομιμότητας δικαστικός έλεγχος διοικητικής δράσης

ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ (α) Το Εκλογικό Σώμα Η Βουλή και οι βουλευτές Αρμοδιότητες της Βουλής Βουλευτές

Νομοθετικές Αρμοδιότητες Βουλής αναθεώρηση νομοθετική λειτουργία προϋπολογισμός, απολογισμός, ισολογισμός ψηφίζει τον κανονισμό της Βουλής νόμο για κατάσταση πολιορκίας και παράταση μέτρων κατάστασης ανάγκης (48 3 και 4 Σ) επικυρώνει διεθνείς συμβάσεις (28 1 Σ) καθορίζει αποζημίωση και ατέλειες βουλευτών (63 1 και 2 Σ) Δικαστικές Παροχή άδειας για ποινική δίωξη βουλευτών 61 2 και 62 α.. 49 Σ. - ασκεί ποινική δίωξη κατά ΠτΔ ά.. 86 Σ. - ασκεί ποινική δίωξη κατά Υπουργών ά.. 47 2 Σ. συγκατάθεση προς τον ΠτΔ για απονομή χάρης σε Υπουργό Ελεγκτικές - Άλλες Κοινοβουλευτικός έλεγχος των πράξεων και παραλείψεων της Κυβέρνησης από Ολομέλεια (70 6 Σ.) διαπίστωση αδυναμίας του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Πρωθυπουργού να ασκήσουν τα καθήκοντα τους Ανάδειξη κρατικών οργάνων - Εκλογή ΠτΔ ψήφος εμπιστοσύνης ή έκφραση δυσπιστίας στην Κυβέρνηση άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου Δημόσιος κοινοβουλευτικός διάλογος απόφαση για διενέργεια δημοψηφίσματος (ά 44 παρ 2 Σ)

Αρμοδιότητες Βουλής Νομοθεσία Κοινοβουλευτικός έλεγχος των πράξεων και παραλείψεων της Κυβέρνησης Ανάδειξη κρατικών οργάνων Δημόσιος κοινοβουλευτικός διάλογος Δικαστικές αρμοδιότητες

MSOffice1 Νομοθετικές αρμοδιότητες Βουλής αναθεώρηση νομοθετική λειτουργία προϋπολογισμό,,, απολογισμό, ισολογισμό κανονισμό Βουλής νόμο για κατάσταση πολιορκίας και παράταση μέτρων κατάστασης ανάγκης (48 3 και 4) επικυρώνει διεθνείς συμβάσεις 28 1 καθορίζει αποζημίωση και ατέλειες βουλευτών (63 1 και 2) Λίνα Παπαδοπούλου

Slide 19 MSOffice1 ; 19/3/2012

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ 1. Η αναθεώρηση του Συντάγματος διακριτό αυτοτελές πολιτειακό όργανο δύο συνεχόμενες περιόδους άρθρο 110 Συντάγματος και ά.. 119 Κανονισμού Βουλής 2. Η ψήφιση τυπικών νόμων Η κύρια λειτουργία συζητά, επεξεργάζεται και ψηφίζει τους τυπικούς νόμους Οι νόμοι ψηφίζονται είτε από την Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων είτε από τις αρμόδιες διαρκείς κοινοβουλευτικές επιτροπές άρθρο 72 παρ.. 1 Σ.= ποια νομοσχέδια (με βάση το περιεχόμενό τους) συζητούνται και ψηφίζονται από την Ολομέλεια πχ. τα νομοσχέδια που οργανώνουν την προστασία ενός ατομικού δικαιώματος ή που ερμηνεύουν αυθεντικά έναν προηγούμενο νόμο ή ο εκλογικός νόμος επίσης, όλοι οι νόμοι για τους οποίους το Σύνταγμα απαιτεί μιαν ειδική πλειοψηφία πχ. η αμνηστία για πολιτικά εγκλήματα, η αναγνώριση σε διεθνείς οργανισμούς αρμοδιοτήτων που προβλέπονται από το Σύνταγμα κλπ

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ 3. Η ψήφιση του Κανονισμού της Βουλής Η Βουλή ψηφίζει μόνη της (χωρίς, δηλ., τη σύμπραξη του Προέδρου της Δημοκρατίας) τον Κανονισμό της και τις τροποποιήσεις που επιφέρει σε αυτόν (άρθρο 65 παρ.. 1 Σ.) 4. Η ψήφιση του προϋπολογισμού, του απολογισμού και του γενικού ισολογισμού του Κράτους και της Βουλής (άρθρο 72 παρ.. 1 εδ. β Σ.) 5. Η έγκριση των προγραμμάτων οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης (άρθρο 79 παρ.. 8 Σ.) 6. Η απόφαση για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος (άρθρο 44 παρ.. 2 Σ.) 7. Η απόφαση για τη θέση σε εφαρμογή του νόμου για την κατάσταση πολιορκίας (άρθρο 48 Σ.) 8. Η παροχή συγκατάθεσης για αναστολή των εργασιών της Βουλής για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τριάντα ημερών ή για επανάληψη της αναστολής των εργασιών κατά την ίδια βουλευτική σύνοδο (άρθρο 40 παρ.. 3 Σ.).

Αρμοδιότητες Βουλής Νομοθετικές αρμοδιότητες Κοινοβουλευτικός έλεγχος των πράξεων και παραλείψεων της Κυβέρνησης Ανάδειξη κρατικών οργάνων Δημόσιος κοινοβουλευτικός διάλογος Δικαστικές αρμοδιότητες

Κοινοβουλευτικός έλεγχος (α) Τα μέσα αυτά κοινοβουλευτικού ελέγχου είναι τα ακόλουθα: 1. Οι αναφορές (άρθρο 125 ΚτΒ) Καθένας ή πολλοί μαζί μπορούν να απευθύνουν εγγράφως και επωνύμως παράπονα ή αιτήματα στη Βουλή των Ελλήνων οι Βουλευτές μπορούν, εάν το επιθυμούν, να υιοθετήσουν τις αναφορές αυτές Ο Υπουργός είναι υποχρεωμένος, εντός είκοσι πέντε ημερών, να απαντήσει στην αναφορά. 2. Οι αιτήσεις κατάθεσης εγγράφων (άρθρο 133 ΚτΒ) Οι βουλευτές έχουν το δικαίωμα να ζητούν εγγράφως από τους Υπουργούς την κατάθεση εγγράφων σχετικών με κάποια δημόσια υπόθεση. Ο Υπουργός οφείλει να καταθέσει εντός μηνός τα ζητούμενα έγγραφα Πάντως δεν μπορούν να κατατεθούν έγγραφα που αφορούν διπλωματικό ή στρατιωτικό ή σχετικό με την ασφάλεια του Κράτους μυστικό.

Κοινοβουλευτικός έλεγχος (β) 3. Οι ερωτήσεις (άρθρα 126 έως 128 ΚτΒ). Οι βουλευτές μπορούν να απευθύνουν εγγράφως στους Υπουργούς ερωτήσεις για οποιαδήποτε δημόσια υπόθεση Οι Υπουργοί οφείλουν να απαντούν εγγράφως στους ερωτώντες βουλευτές εντός είκοσι πέντε ημερών 4. Οι επίκαιρες ερωτήσεις (άρθρα 129 έως 132 ΚτΒ) Για θέματα της άμεσης επικαιρότητας κάθε Βουλευτής έχει δικαίωμα να υποβάλλει επίκαιρη ερώτηση που απευθύνεται στον Πρωθυπουργό ή τους Υπουργούς οι οποίοι απαντούν προφορικά μία φορά τουλάχιστον την εβδομάδα, ο Πρωθυπουργός απαντά ο ίδιος σε δύο τουλάχιστον επίκαιρες ερωτήσεις που αυτός επιλέγει 5. Οι συζητήσεις με πρωτοβουλία βουλευτών (άρθρα άρθρα 128Β και 132Α ΚτΒ) Τόσο στις διαρκείς επιτροπές όσο και στην Ολομέλεια μπορεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις που αφορούν κυρίως την παραγωγή νομοθετικού έργου, να διεξάγονται με πρωτοβουλία βουλευτών συζητήσεις για θέματα γενικότερης σημασίας ή ενδιαφέροντος

Κοινοβουλευτικός έλεγχος (γ) 6. Οι επερωτήσεις (άρθρα 134 έως 137 ΚτΒ) αποσκοπούν στον έλεγχο της Κυβέρνησης για πράξεις ή παραλείψεις της οι βουλευτές που έχουν καταθέσει ερωτήσεις μπορούν να τις μετατρέψουν σε επερωτήσεις εάν κρίνουν ότι η απάντηση του Υπουργού δεν είναι επαρκής συζητούνται στην Ολομέλεια της Βουλής εάν υπάρχουν περισσότερες επερωτήσεις για το ίδιο θέμα, η Βουλή μπορεί να αποφασίσει την ταυτόχρονη συζήτησή τους, ή ακόμη και τη γενίκευση της συζήτησης. 7. Ο επίκαιρες επερωτήσεις (άρθρο 138 ΚτΒ) Για θέματα της άμεσης επικαιρότητας κάθε Βουλευτής έχει το δικαίωμα να υποβάλει επίκαιρη επερώτηση. οι επίκαιρες επερωτήσεις συζητούνται κάθε Δευτέρα στην Ολομέλεια αλλά και σε ορισμένες συνεδριάσεις του Τμήματος διακοπής των εργασιών Κατά γενικό κανόνα, οι διαδικασίες που προβλέπει ο Κανονισμός για τις επερωτήσεις εφαρμόζονται και στις επίκαιρες επερωτήσεις.

Κοινοβουλευτικός έλεγχος (δ) 8. Η σύσταση εξεταστικών επιτροπών (άρθρο άρθρο 144-149 ΚτΒ) για την εξέταση ειδικών ζητημάτων δημόσιου ενδιαφέροντος μετά πρόταση του ενός πέμπτου του όλου αριθμού των Βουλευτών (60 Βουλευτές) και απόφαση της Ολομέλειας της Βουλής, που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη από τα δύο πέμπτα του όλου αριθμού των Βουλευτών (120 ψήφοι) ΠΡΟΣΟΧΗ: διάσταση Κανονισμού και Συντάγματος Αν το θέμα αφορά στην εξωτερική πολιτική ή την εθνική άμυνα, απαιτείται η απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των Βουλευτών (151 Βουλευτές) οι εξεταστικές επιτροπές έχουν όλες τις αρμοδιότητες των ανακριτικών αρχών και του εισαγγελέα πλημμελειοδικών. 9. Ο έλεγχος που ασκεί η Βουλή επί των Ανεξάρτητων Αρχών (ά.. 138 ΚτΒ και 101Α Σ.) Κάθε Οκτώβριο, όλες οι Ανεξάρτητες Αρχές υποβάλλουν στον Πρόεδρο της Βουλής έκθεση με τα πεπραγμένα τους η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας εξετάζει τις εκθέσεις και συντάσσει πορίσματα, στα οποία περιλαμβάνεται και η γνώμη της μειοψηφίας. 10. Κλήση μελών της Κυβέρνησης και άλλων από τις Διαρκείς Επιτροπές (ά. 41Α ΚτΒ) καλούν μέλη της Κυβέρνησης, Υφυπουργούς αλλά και κάθε άλλον, υπηρεσιακό παράγοντα ή μη για να παράσχει διευκρινήσεις για κάθε εξεταζόμενο ζήτημα.

Δικαστικές αρμοδιότητες Βουλής άσκηση ποινικής δίωξης κατά του Προέδρου της Δημοκρατίας (άρθρα 49 Σ. και 159 ΚτΒ) άσκηση ποινικής δίωξης κατά όσων διατελούν ή διετέλεσαν μέλη της Κυβέρνησης ή Υφυπουργοί για αδικήματα που τέλεσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους (άρθρα 86 Σ. και 153 επ. ΚτΒ). παρέχει άδεια για την ποινική δίωξη βουλευτή για συκοφαντική δυσφήμηση που έκανε κατά την άσκηση των καθηκόντων του (άρθρο 61 παρ.. 2 Σ.), καθώς και για οποιοδήποτε άλλο αδίκημα κατά τη διάρκεια της βουλευτικής περιόδου (άρθρο 62 Σ.). παρέχει τη συγκατάθεσή της για την απονομή από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας χάρης σε Υπουργό που καταδικάστηκε κατά το ά.. 86 Σ. (άρθρο 47 παρ.. 3 Σ.)

Άλλες αρμοδιότητες της Βουλής εκλέγει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (ΠτΔ) διαπιστώνει την αδυναμία του ΠτΔ να ασκήσει τα καθήκοντά του (άρθρο 34 παρ.. 2 Σ.) Η Βουλή διαπιστώνει την αδυναμία του Πρωθυπουργού να ασκήσει τα καθήκοντά του του (ά. 38 2 του Συντάγματος και στο άρθρο 151Α ΚτΒ) Η Βουλή εκλέγει το Προεδρείο της (άρθρο 65 2 Σ.)

ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ (β) Η Κυβέρνηση και οι Υπουργοί Η Κυβέρνηση Νόμιμα προσόντα υπουργών

ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ (γ) Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Εκλογή ΠτΔ Αρμοδιότητες Ρυθμιστικές Νομοθετικές Εκτελεστικές Συμβολικές Δικαστικές

ΙΙΙ. ΤΟ ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΑΝΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ Άρθρο 50 Συντ. «Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έχει άλλες αρμοδιότητες, παρά μόνο όσες του απονέμουν ρητά το Σύνταγμα και οι νόμοι που είναι σύμφωνοι μ αυτό.» Α) κάθε διάταξη που απονέμει αρμοδιότητες στον ΠτΔ θα πρέπει να ερμηνεύεται στενά/ ο ΠτΔ δεν δικαιούται να ασκεί δική του πολιτική, παράλληλα ή αντίθετα προς αυτήν της κυβέρνησης Β) κατά μείζονα λόγο τα υπόλοιπα όργανα της εκτελεστικής εξουσίας να ενεργούν intra & secundum legem γενική αρμοδιότητα της Βουλής: όχι θεματικός περιορισμός για το περιεχόμενο του τυπικού νόμου όμως περιορισμοί από συνταγματικά δικαιώματα εντός του πλαισίου των συνταγματικά προβλεπόμενων διαδικασιών

ΟΙ ΠΡΟΕΔΡΙΚΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ & ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΤΙΣ ΔΙΕΠΟΥΝ Κατηγοριοποίηση των προεδρικών αρμοδιοτήτων: α) ρυθμιστικές β) διεθνούς παραστάτη γ) νομοθετικές δ) εκτελεστικές - Κριτήριο: η ιδιότητα υπό την οποία ασκούνται από τον ΠτΔ Αρχές που διέπουν την άσκησή τους - ο κανόνας της προσυπογραφής - ο κανόνας της δημοσιότητας - το τεκμήριο αναρμοδιότητας

(κυριότερες) ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ Α) Άρθρο 42 Συντ.: «1. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκδίδει [διαβεβαίωση ότι ο νόμος δεν πάσχει από εσωτερική τυπική αντισυνταγματικότητα] και δημοσιεύει τους νόμους που έχουν ψηφιστεί από τη Βουλή μέσα σε ένα μήνα από την ψήφισή τους.» Β) Άρθρο 42 Συντ.: «1. Μέσα στην προθεσμία που προβλέπεται στο προηγούμενο εδάφιο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να αναπέμψει στη Βουλή νομοσχέδιο που έχει ψηφιστεί από αυτή, εκθέτοντας και τους λόγους [μόνο διαδικαστικές παραβάσεις ή και ουσιαστική αντισυνταγματικότητα;] της αναπομπής. 2. Πρόταση νόμου ή νομοσχέδιο που έχει αναπεμφθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στη Βουλή εισάγεται στην Ολομέλειά της και, αν επιψηφιστεί και πάλι με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών κατά τη διαδικασία του άρθρου 76 παράγραφος 2, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας το εκδίδει και το δημοσιεύει υποχρεωτικά μέσα σε δέκα ημέρες από την επιψήφισή του. Γ) έκδοση πράξεων νομοθετικού περιεχομένου (44 1 και 48 5 Συντ.)

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ Α) έκδοση κανονιστικών διαταγμάτων Β) διορισμός και παύση των δημοσίων υπαλλήλων (46 1 Συντ.) Γ) διορισμός δικαστικών λειτουργών (88 1 Συντ.) Δ) διενέργεια υπηρεσιακών μεταβολών δικαστικών λειτουργών (90 1 και 5 Συντ.) Ε) απονομή παρασήμων [διακριτικά μετάλλια ή εμβλήματα που απονέμονται σε πρόσωπα ως ένδειξη αναγνώρισης εξαιρετικών υπηρεσιών και πράξεων] ] (46 2 Συντ.) Στ) Άρθρο 45 Συντ. «Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Χώρας, που τη διοίκησή τους ασκεί η Κυβέρνηση, όπως νόμος ορίζει. Απονέμει [με διάταγμα] επίσης τους βαθμούς σε όσους υπηρετούν σ αυτές, όπως νόμος ορίζει.»

ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ (δ) Τα δικαστήρια και οι δικαστές Η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης ΔιάκρισηΔιάκριση των κλάδων των δικαστηρίων Τα πολιτικά ή αστικά Τα ποινικά δικαστήρια Τα διοικητικά δικαστήρια Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (Α.Ε.Δ.).)

Έλεγχος αντισυνταγματικότητας του νόμου Προληπτικός Κατασταλτικός Πολιτικός Δικαστικός Δικαστικός Διοικητικός (;) Βουλή Πρόεδρος Δημοκρατίας (?) Ελεγκτικό Συνέδριο (ειδική διαδικασία για συνταξιοδοτικά) Συμβούλιο της Επικρατείας (επεξεργασία μόνο για Προεδρικά Διατάγματα) 36

Μορφές προληπτικού ελέγχου Βουλή ΠτΔ πολιτικός έλεγχος Ελεγκτικό Συνέδριο (ειδική διαδικασία) ΣτΕ (επεξεργασία διαταγμάτων) 37

Όργανα προληπτικού ελέγχου: Πρόεδρος της Δημοκρατίας (α) ά 26 «H νομοθετική λειτουργία ασκείται από τη Βουλή και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας» Ο ΠτΔ εκδίδει και δημοσιεύσει τους νόμους, μέσα σε 1 μήνα (διοικητικές ως προς τη φύση τους αρμοδιότητες*) 'Αρθρο 42: (Έκδοση( και δημοσίευση των νόμων) 1. O Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκδίδει και δημοσιεύει τους νόμους που έχουν ψηφιστεί από τη Bουλή μέσα σε ένα μήνα από την ψήφισή τους.. MέσαM στην προθεσμία που προβλέπεται στο προηγούμενο εδάφιο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να αναπέμψει στη Bουλή νομοσχέδιο που έχει ψηφιστεί από αυτή, εκθέτοντας και τους λόγους της αναπομπής. 2. Πρόταση νόμου ή νομοσχέδιο που έχει αναπεμφθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στη Bουλή εισάγεται στην Oλομέλειά της και, αν επιψηφιστεί και πάλι με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών κατά τη διαδικασία του άρθρου 76 παράγραφος 2, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας το εκδίδει και το δημοσιεύει υποχρεωτικά μέσα σε δέκα ημέρες από την επιψήφισή του. 38

Όργανα προληπτικού ελέγχου: Πρόεδρος της Δημοκρατίας (β): η έκταση και το περιεχόμενο του ελέγχου Αναπομπή = νομοθετική αρμοδιότητα δεν απαιτείται προσυπογραφή (ά 35 2 περ δ ) Αναβλητικό βέτο* Κρατούσα άποψη: μόνο για λόγους σχετικούς με τη συνταγματικά προβλεπόμενη διαδικασία παραγωγής των τυπικών νόμων, εσωτερική τυπική αντισυνταγματικότητα μόνο Επιχειρήματα: σε αρμονία με κοινοβουλευτικό χαρακτήρα και κατάργηση κύρωσης Διαδικασία έκδοσης 39

1η άποψη: μόνο για λόγους εσωτερικής τυπικής συνταγματικότητας 2 η άποψη: Όργανα προληπτικού ελέγχου: Πρόεδρος της Δημοκρατίας (γ): η έκταση και το περιεχόμενο του ελέγχου μεταξύ των λόγων και αν θεωρεί ότι το νομοσχέδιο περιέχει και ουσία αντισυνταγματικές διατάξεις Επιχειρήματα: ανεξάρτητη της έκδοσης για αναπομπή δεν χρειάζεται προσυπογραφή για έκδοση χρειάζεται αν η αναπομπή δεν σχετιζόταν με ουσιαστικούς λόγους δεν θα απαιτούνταν αυξημένη πλειοψηφία (>150) 40

Ευχαριστώ για την προσοχή σας