Πως το e-learning συμβάλει στην υποστήριξη της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης Κων/νος Φαρμάκης 2006-2007
e-learning Ορισμοί Η προσφορά εκπαιδευτικών υπηρεσιών ή μαθημάτων - μέσω του Internet ήμέσωτωνεταιρικώνintranets - στους Η/Υ των εκπαιδευομένων Ηεκπαίδευσημπορείναείναι: Αυτοεκπαίδευση: CD-ROMs ήμέσωτουδιαδικτύου. Ασύγχρονη: οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να εκπαιδεύονται στον δικό τους χρόνο. Σύγχρονη: οι εκπαιδευόμενοι βρίσκονται on line την ίδια χρονική στιγμή με τον εισηγητή. Μικτή: οι εκπαιδευόμενοι χρησιμοποιούν και την σύγχρονη και την ασύγχρονη μέθοδο.
Ορισμοί Εκπαίδευση από απόσταση Οι Moore & Kearsley ορίζουν την εκπαίδευση από απόσταση ως: «σχεδιαζόμενη μάθηση η οποία κανονικά συμβαίνει σε διαφορετικό τόπο από την διδασκαλία και σαν αποτέλεσμα αυτού απαιτεί ειδικές τεχνικές σχεδίασης των μαθημάτων, ειδικές διδακτικές τεχνικές, ειδικέςμεθόδουςεπικοινωνίαςμεηλεκτρονικάκαιάλλαμέσα, καθώς και οργανωσιακές και διαχειριστικές διευθετήσεις.»
Εξέλιξη εκπαίδευσης από απόσταση Πρώτη Γενιά : Εκπαίδευση μέσω αλληλογραφίας. Δεύτερη Γενιά : Διδασκαλία από απόσταση πολλών μέσων (Έντυπο υλικό, τηλεόραση, κασέτες βίντεο και ήχου, ως ένα βαθμό συστήματα Η/Υ). Εκπεμπόμενη Εκπαίδευση. Μαθήματα μέσα από τηλεοπτικά ή ραδιοφωνικά προγράμματα. Τα χαρακτηριστικά των δύο πρώτων γενεών : Παραγωγή και διανομή εκπαιδευτικού υλικού. Οριακή επικοινωνία καθηγητή με εκπαιδευόμενους Καμία επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευομένων.
Εξέλιξη εκπαίδευσης από απόσταση Τρίτη Γενιά : Χρησιμοποιεί ολοκληρωμένη υποστήριξη συστημάτων Η/Υ. Αρκετά μοντέλα εκπαίδευσης από απόσταση περιλαμβάνουν και φάσεις φυσικής παρουσίας σε προκαθορισμένους χώρους εκπαιδευτών και εκπαιδευομένων.
Εξέλιξη εκπαίδευσης από απόσταση Τρίτη Γενιά Εκπαίδευση και Επιμόρφωση μέσω υπολογιστή Η Εκπαίδευση και Επιμόρφωση μέσω υπολογιστή (CBT computer based training),και αφορά στην εκπαίδευση όπου ο υπολογιστής παρέχει τη γνωστική πληροφορία. Εκπαίδευση από Απόσταση μέσω Διαδικτύου Είναι το εκπαιδευτικό υλικό να παρέχεται μέσα από το Internet (WBTweb based training). Η περίπτωση αυτή διαφοροποιείται αισθητά από τα παραδοσιακά εργαστήρια και τις αίθουσες διδασκαλίας.
Εξέλιξη εκπαίδευσης από απόσταση Ητέταρτηγενιά Ηεισαγωγήτουe-learning στην εκπαίδευση από απόσταση. Ουσιαστικά μετατοπίζεται η δασκαλοκεντρική προσέγγιση (εκπαιδευτής, παραγωγός πολυμέσων) σε μια μαθητοκεντρική προσέγγιση. Οι δυνατότητες αλληλεπίδρασης και συνεργασίας, που ανοίγονται από τις επικοινωνιακές τεχνολογίες σε γεωγραφικά απομακρυσμένους χρήστες, διευκολύνουν την μετάβαση σε ένα πλουσιότερο μαθησιακό περιβάλλον.
Εξέλιξη εκπαίδευσης από απόσταση Η τέταρτη γενιά Η εκπαίδευση από απόσταση μετατοπίζεται από μια αρχικά «απόμακρη» σε μια «εγγύτερη» εμπειρία από την παραδοσιακή αίθουσα. Παρόλο που η φυσική απόσταση είναι ακόμα παρούσα, η πραγματικά μαθησιακή «απόσταση» ανάμεσα στους εκπαιδευόμενους είναι μικρότερη.
Συστατικά e-learning Τα βασικά και απαραίτητα συστατικά ενός συστήματος e-learning είναι: Περιεχόμενο (content) τεχνολογικό, επιχειρησιακής ανάπτυξης κ.λ.π. Εκπαιδευτικές Υπηρεσίες (Learning Services) φόρουμ, πίνακες ανακοινώσεων, σεμινάρια online, συμβουλευτικές υπηρεσίες κ.λ.π. Τεχνολογικές λύσεις (Delivery Solutions) Εικονικές τάξεις, συστήματα διαχείρισης μαθησιακού υλικού (LMS), συστήματα διαχείρισης περιεχομένου κ.λ.π.
Μέθοδοι e-learning Ασύγχρονη εκπαίδευση Τα περισσότερα online μαθήματα κάνουν χρήση ασύγχρονων τρόπων επικοινωνίας. Τα εργαλεία ασύγχρονης επικοινωνίας είναι πιο ευέλικτα. Ο εκπαιδευόμενος μπορεί να στοχαστεί πάνω στο θέμα πριν στείλει το μήνυμά του, να συλλέξει και να ταξινομήσει σκέψεις. Μπορεί να ελέγξει γραμματική-συντακτικό του μηνύματος.
Μέθοδοι e-learning Ασύγχρονη εκπαίδευση Υπάρχει μεγαλύτερος χρόνος για σχολιασμό, εφόσον δεν υπάρχει ανταγωνισμός για τον περιορισμένο χρόνο της Ξενόγλωσσοι μαθητές έχουν χρόνο να συντάξουν-μεταφράσουν την απάντησή τους Ο μαθητής έχει την ευχέρεια να επιλέξει βολικό τόπο-χρόνο για την συμμετοχή του στην επικοινωνιακή διαδικασία
Μέθοδοι e-learning Ασύγχρονη εκπαίδευση Τρόποι E-mail & E-mail λίστες (Ασύγχρονη one-to-many & many-to-many επικοινωνία) Ομάδες συζήτησης (discussion groups ) ή πίνακες ανακοινώσεων (Web bulletin boards) όπου τα μηνύματα εμφανίζονται με χρονική ακολουθία (threaded views) καθώς και με ταξινόμηση με βάση τον συγγραφέα, την ημερομηνία, το θέμα κ.λ.π.
Μέθοδοι e-learning Ασύγχρονη εκπαίδευση Πρότυπα εκπαιδευομένων Τρία πρότυπα συμμετοχής παρατηρούνται είναι: Επικοινωνιακής μάθησης (Συμμετοχή, αποστολή μηνυμάτων, απάντηση σε μηνύματα) Σιωπηρής μάθησης (Ανάγνωση αλλά όχι και αποστολή μηνυμάτων) Μη συμμετοχής (Απουσία από την διαδικασία, εξ ολοκλήρου ή κατά περιόδους, το οποίο δεν δηλώνει απαραίτητα και αδιαφορία)
Μέθοδοι e-learning Ασύγχρονη εκπαίδευση Γενικά χαρακτηριστικά Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της ασύγχρονης εκπαίδευσης περιλαμβάνουν: Εγγραφή. Έλεγχο προόδου. Βοήθεια από ειδικό σε κάποιο θέμα. Ασκήσεις προσομοίωσης. Ασκήσεις αξιολόγησης, αυτόματης ή όχι διόρθωσης.
Ασύγχρονη εκπαίδευση Μελέτη περίπτωσης
Είσοδος
Εκπαιδευτής
Εκπαιδευτής
Εκπαιδευτής
Εκπαιδευτής
Εκπαιδευόμενος
Εκπαιδευόμενος
Εκπαιδευόμενος
Εκπαιδευόμενος
Μέθοδοι e-learning Σύγχρονη εκπαίδευση Η σύγχρονη εκπαίδευση πραγματοποιείται με τη ζωντανή παρουσία εκπαιδευτή και σε προκαθορισμένο χρόνο. Οι εκπαιδευόμενοι είναι σε θέση όχι μόνο να ακούσουν τη διάλεξη του εκπαιδευτή αλλά και να θέσουν ερωτήσεις και να πάρουν απαντήσεις. Με αυτήν τη δυνατότητα διαδραστικής (interactive) επικοινωνίας δημιουργείται μια μορφή τάξης, η ηλεκτρονική ή εικονική τάξη (eclass, virtual class).
Μέθοδοι e-learning Σύγχρονη εκπαίδευση Τα πλεονεκτήματα της σύγχρονης επικοινωνίας είναι η αμεσότητα και η δυνατότητα ανταλλαγής ιδεών και πληροφοριών χωρίς τοπικούς περιορισμούς. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί εκτιμούν την αξία μιας καλής «συζήτησης στην τάξη», κάτι που δεν επιτυγχάνεται ασύγχρονα.
Μέθοδοι e-learning Σύγχρονη εκπαίδευση Τα μειονεκτήματα της σύγχρονης εκπαίδευσης είναι ότι: Η χρήση τους απαιτεί τεχνικές δεξιότητες. Μόνο στα τελευταία χρόνια οι υπηρεσίες αυτές έγιναν αρκετά αξιόπιστες ώστε να είναι σε θέση να ενταχθούν σε πραγματικές εκπαιδευτικές εφαρμογές και να υποστηρίξουν εκτεταμένες συζητήσεις.
Σύγχρονη εκπαίδευση - Τρόποι Μέθοδοι e-learning Χρονοπρογραμματισμός συναντήσεων (Scheduling). Email και γενικά διαμοίραση υλικού. Σύγχρονη ανταλλαγή μηνυμάτων (Chat Conference). Διαμοιραζόμενος Μαυροπίνακας (Shared Blackboard). Τηλεδιάσκεψη.
Μέθοδοι e-learning Σύγχρονη εκπαίδευση Γενικά χαρακτηριστικά Ανάλογα με την πολυπλοκότητα του εργαλείου, τα δομικά χαρακτηριστικά ενός συστήματος σύγχρονης εκπαίδευσης περιλαμβάνουν: Εγγραφή Μονόδρομη εικόνα Αμφίδρομο ήχο Κοινή χρήση εφαρμογών Δυνατότητα παρουσιάσεων
Μέθοδοι e-learning Σύγχρονη εκπαίδευση Γενικά χαρακτηριστικά Διαμοιραζόμενο πίνακα (whiteboard) Άμεση απάντηση (polling) Ανάταση του χεριού Διαδικτυακή πλοήγηση Σύγχρονη συζήτηση (chat) Δοκιμασίες Έλεγχο προόδου (tracking) Αρχειακή πρόσβαση
Δείγμα σύγχρονης εκπαίδευσης
Δείγμα σύγχρονης εκπαίδευσης
Μειονεκτήματα της εκπαίδευσης από απόσταση που αμβλύνει το e-learning Ποιότητα εκπαιδευτικού υλικού. Τρόπος παρουσίασης του εκπαιδευτικού υλικού. Τύπος αλληλεπίδρασης ανθρώπου μηχανής (όταν η εκπαίδευση γίνεται μέσω Η/Υ). Αμεσότητα Υπάρχει γενικά αδυναμία άμεσης υποβολής ερωτήσεων.
Μειονεκτήματα της εκπαίδευσης από απόσταση που αμβλύνει το e-learning Δεν αναπτύσσεται ο ανταγωνισμός που συνήθως επικρατεί στα πλαίσια μιας ομάδας. Η επικοινωνία με τον εκπαιδευτή είναι απρόσωπη και δεν υπάρχει ο "ενθουσιασμός" και το πάθος που μπορεί να εμπνεύσει. Μη επαρκείς δυνατότητες συνεργατικής μάθησης. Δασκαλοκεντρική προσέγγιση της εκπαίδευσης.
Οι αλλαγές στην εκπαίδευση από απόσταση Η διδασκαλία μέσω Διαδικτύου επιτρέπει την υλοποίηση σύγχρονης και ασύγχρονης επικοινωνίας. Το διδακτικό υλικό (σημειώσεις μαθήματος) αντιμετωπίζεται πλέον ως το υπόβαθρο από το οποίο προκύπτει η «συζήτηση» στην τάξη. Καθώς τα online διδακτικά και μαθησιακά περιβάλλοντα επεκτείνονται και ωριμάζουν, νέες κοινωνικές και διδακτικές αλληλεπιδράσεις αντικαθιστούν τις παραδοσιακές στα πλαίσια της αίθουσας.
Οι αλλαγές στην εκπαίδευση από απόσταση Νέες επιλογές επικοινωνίας εξελίσσονται μαζί με τις online αίθουσες Αντί να είναι εμπόδιο στην αλληλεπίδραση, η «απόσταση» γίνεται καταλύτης αλληλεπιδράσεων ανάμεσα σε συμμετέχοντες με διαφορετικά υπόβαθρα και εμπειρίες. Οι αίθουσες αποδεσμεύονται από όρια γεωγραφικά ή σε όρια σε σχέση με το περιεχόμενο (αφού υπάρχει πρόσβαση σε οποιοδήποτε site διαθέτει συναφές υποστηρικτικό υλικό)
Οι αλλαγές στην εκπαίδευση από απόσταση Οι πρακτικές του e-mail, των mailing lists, των ομάδων συζήτησης προσδίδουν ευελιξία στις μορφές και τους όρους αλληλεπίδρασης. Η μάθηση μπορεί πλέον να συμβαίνει όπου και όταν «βολεύει» αφού υπάρχει: Πρόσβαση στο υλικό από οπουδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή. Αλληλεπίδραση με το υλικό με πολλαπλές μορφές. Πρόσβαση σε πρωτογενές υλικό οπουδήποτε στο διαδίκτυο.
e-learning και εκπαίδευση από απόσταση Το e-learning έχει συμβάλλει σε πολύ μεγάλο βαθμό στην περεταίρω ανάπτυξη της εκπαίδευσης από απόσταση. Σήμερα πάρα πολλά πανεπιστήμια, οργανισμοί και εταιρίες επενδύουν στην εκπαίδευση από απόσταση, αφού οι δυνατότητες που προσφέρονται είναι πολύ μεγαλύτερες. Η μελλοντική ανάπτυξη προβλέπεται ραγδαία.