Στην χώρα μας τα σαλιγκάρια για πολλούς θεωρούνται ένας νόστιμος μεζές, ο οποίος μαγειρεύεται με πολλούς τρόπους. Αποτελούν επίσης ένα θαυμάσιο νηστίσιμο φαγητό. Η σαλιγκαροτροφία σε επίπεδο κάθετης παραγωγής, ξεκινά δειλά δειλά και στην περιοχή μας αλλά και σε άλλα μέρη της χώρας μας. Πρέπει όμως να γίνει με στάνταρ ποιότητας μια και το σαλιγκάρι προορίζεται για τις ευρωπαικές αγορές. Παρακάτω παραθέτουμε βασικές ερωτήσεις και απαντήσεις για τα σαλιγκάρια. Τι ακριβώς ειναι η σαλιγκαροτροφεία; Μιλάμε πάντα για ανοιχτά εκτροφεία ολοκληρωμένου βιολογικού κύκλου. Το οποίο αποτελεί μια οργανωμένη μέθοδο, ένα σύστημα εκτροφής σαλιγκαριών στην οποία ναι μεν τα σαλιγκάρια ζουν σε ένα φυσικό περιβάλλον, αλλά είναι ελεγχόμενα και σαφώς υπάρχει η τεχνογνωσία, δηλαδή η διαχείριση που θα πρέπει να ακολουθήσει ένας εκτροφέας αφού βέβαια πρωτύτερα έχει δει τις προϋποθέσεις για να μπορεί και ο ίδιος να ξεκινήσει αυτή την καινοτόμο καλλιέργεια. Έχει μεγάλο κόστος μια μονάδα σαλιγκαροκαλλιέργειας; Μέχρι πόσο μπορεί να ξοδέψει κάποιος, που θα διοχετευτούν αυτά τα προϊόντα, υπάρχει κάποια επιδότηση -Το κεφάλαιο που απαιτείται δεν είναι αρκετά μεγάλο, γιατί μιλάμε για ανοικτά εκτροφεία, οπότε με αυτό αντιλαμβάνεστε ότι δεν υπάρχει ούτε κάποια κτηριακή υποδομή, για Toll ή για θερμοκήπια. Το δεύτερο όσον αφορά την διατροφή του σαλιγκαριού, καλό να χρησιμοποιούμε πιστοποιημένους σπόρους, δηλαδή ο ίδιος ο εκτροφέας θα σπείρει την διατροφική αλυσίδα που θα ακολουθήσει το σαλιγκάρι, οπότε δεν βάζουμε ούτε χημικά, ούτε τροφές που έχουμε μεγάλο κόστος, ούτε και χημικές ουσίες. Συνήθως τι τρώει το σαλιγκάρι; -Υπάρχει μια ποικιλία, πράσινη τροφή, μπορεί να είναι Ουγκρικό γουλί, κοκκινογούλι, τριφύλλι, σαφώς και θα είναι πάντα μέσα ο ηλίανθος, στο κέντρο του εκτροφείου μας γιατί βοηθάει στην αναπαραγωγή του σαλιγκαριού, μια ποικιλία η οποία έχει να κάνει και με την ανάλυση εδάφους που θα έχει προηγηθεί στο εκτροφείο για να δούμε αν μπορούν να ευδοκιμήσουν αυτά τα φυτά, αλλά έχει να κάνει και με την περιοχή στην οποία βρισκόμαστε, στην Ελλάδα. Όσον αφορά την εγκατάσταση και το κεφάλαιο, το όλο κατασκευαστικό κομμάτι το αναλαμβάνει ο ίδιος ο εκτροφέας, κάνοντας την επιλογή των υλικών αλλά και την ποιότητα αυτών, καλούμενος όμως να ακολουθήσει πιστά τις προδιαγραφές τις οποίες δίνουμε εμείς. Η εμπειρία μας, μας λέει ότι το κατασκευαστικό κομμάτι ανά στρέμμα κυμαίνετε από 1.000 μέχρι και 1.500 ευρώ, δεν είναι μεγάλο το κόστος, αφού βέβαια υπάρχει και η εργασία από την μεριά του εκτροφέα, συμμετέχει 1 / 6
βέβαια και ο ίδιος ενεργά στο κομμάτι της κατασκευής. Αυτό γίνεται βάση ενός προγράμματος, υπάρχουν κάποια προγράμματα, υπάρχουν επιδοτούμενα προγράμματα; -Αυτή την στιγμή στην Ελλάδα υπάρχει μ/ονο ο αναπτυξιαός νόμος.υπάχει πάντως μεγάλο ενδιαφέρον αλλά και μεγάλη προοπτική. Τι συμβαίνει στην Ελλάδα; Έχουμε πολλές τέτοιες μονάδες σαλιγκαροτροφίας; -Υπάρχουν γύρω σους 45 παραγωγούς. Υπάρχουν δηλαδη και στην ηπειρο? -Ναι φυσικά και φτιάχνονται και άλλα.πάντως είναι μια εργασία που δεν είναι εύκολη γιατί έχουμε να κάνουμε και με ζωντανό οργανισμό, έχουμε να κάνουμε και με κηπευτικά, οπότε είναι μια συνδυαστική εργασία ως εκ των πραγμάτων. Μπορούν να παρουσιάσουν κάποιες ασθένειες; Δεν επεμβαίνετε; -Το σαλιγκάρι δεν έχει αρρώστιες, ακριβώς επειδή δεν έχει αίμα. Έχει όμως προβλήματα και βέβαια έχει και φυσικούς εχθρούς. Από πλευράς υπουργείου δεν υπάρχει το αντίστοιχο ενδιαφέρον; Θα πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε ότι μόνο για την Ελλάδα είναι κάτι νέο, μόνο για την Ελλάδα είναι κάτι καινοτόμο, βλέπουμε χώρες ακόμα και στα Βαλκάνια, στην Ελβετία, στην Φιλανδία, Τυνησία, Ιορδανία με διαφορετικές κλιματολογικές συνθήκες, ότι υπάρχει συνεργασία ήδη μέσω των αντιπροσώπων τους εδώ και 15-20 χρόνια, οπότε η στήριξη που είδαμε σε άλλες χώρες της Ε.Ε. εμείς θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει και στην Ελλάδα, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο που ο πρωτογενής τομέας δεν φέρνει αποτελέσματα και βλέπουμε πολλούς να εγκαταλείπουν τον τόπο τους και δυστυχώς θεωρούμε ότι είμαστε μια μορφή καλλιέργειας που θα μπορούσαμε να συμβάλουμε στην αποκέντρωση. Τι απόδοση έχει, πόσα στρέμματα πρέπει να έχουμε; Δηλαδή ένα στρέμμα είναι επαρκές; -Ένα στρέμμα θεωρείται χόμπι, γιατί το αποτέλεσμα που θα αναμέναμε και οι εργατοώρες που θα σπαταλούσαμε δεν θα έφερναν κανένα αποτέλεσμα. Λέμε και λέει και το διεθνές ινστιτούτο ότι τουλάχιστον 5 στρέμματα είναι μια στρεμματική καλλιέργεια η οποία αξίζει τον κόπο να ασχοληθεί κανείς. Ποιος είναι ο τρόπος διάθεσης του προϊόντος; Σε τι τιμές πουλιέται από τον παραγωγό και τι πουλιέται στον καταναλωτή; Η φετινή τιμή που είναι 3,75 το κιλό.. Γιατί να φάμε σαλιγκάρι; Τι μας προσφέρει το σαλιγκάρι; - Αυτή την στιγμή στην Ελλάδα παρότι θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι μέσα στην παράδοση μας τα σαλιγκάρια και όχι μόνο στην Κρήτη αλλά και σε άλλες περιοχές, θα πρέπει ενδεχομένως να πείσουμε λίγο περισσότερο τις κυρίες και τα παιδιά να δοκιμάσουν. Αυτό που είδαμε από την έρευνα μας, τουλάχιστον στην εγχώρια αγορά, είναι ότι οι κυρίες 2 / 6
είναι λίγο διστακτικές. Δεν είναι κακό μια δοκιμή ίσως να τις πείσει ότι αξίζει ως προϊόν και αξίζει ως γεύση. Προτασεις : Προτείνεται η δημιουργία ανοιχτού σαλιγκαροτροφίου, σε ελεύθερη γη χωρίς σκεπάσματα. Η πλέον διαδεδομένη τεχνική της εκτροφής χαρακτηρίζεται απόλυτα βιολογική. Το υψόμετρο δεν επηρεάζει την εκτροφή του σαλιγκαριού το εκτροφείο μπορεί να εγκατασταθεί είτε στα πεδινά είτε στα ορεινά. Το εκτροφείο εγκαθίσταται και σε επίπεδα και επικλινή εδάφη. Μάλιστα, στις χώρες που θα αναφέρουμε παρακάτω ακολουθείται το ίδιο πρότυπο / τεχνική καλλιέργειας, το οποίο προέρχεται από τη γειτονική μας Ιταλία και δεν είναι άλλο από αυτό που έχει καταρτίσει το Διεθνές Ιταλικό Ινστιτούτο, μετά από 32 χρόνια εμπειρίας. Το ιταλικό μοντέλο το ακολουθούν πλήθος χωρών. Ας γνωρίσουμε, λοιπόν, το σαλιγκάρι, πάνω στο οποίο στηρίζονται ολόκληρες επιχειρήσεις. Το είδος που εκτρέφεται και προορίζεται για βιομηχανική εκμετάλλευση, είναι το Helix αspersa, το πλέον διαδεδομένο στο μεσογειακό χώρο και στα εκτροφεία σαλιγκαριών και, μιλώντας με αριθμητικά στοιχεία, το είδος αυτό προτιμάται στο 80% των ευρωπαϊκών εκτροφείων. Το Helix αspersa συγκεντρώνει και άλλα πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως είναι: η ανθεκτικότητά του σε ασθένειες (αυτό, βέβαια, ισχύει γενικά για το σαλιγκάρι) το συντομότερο σχετικά χρονικό διάστημα στο οποίο φτάνει στην πλήρη ανάπτυξη και ωριμότητα (μέσα σε δώδεκα μήνες) η προτίμηση του καταναλωτικού κοινού σε παγκόσμιο επίπεδο οι υψηλότερες τιμές που απολαμβάνει η υψηλότερη σχετικά αναπαραγωγική του ικανότητα φτάνει τα 120 αυγά ετησίως που θεωρείται άλλωστε και το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του. Πώς θα αναγνωρίσουμε το Helix αspersa; Ένα έμπειρο μάτι θα διακρίνει το είδος αυτό από το κυρτό του κέλυφος με τις 3-4 σπείρες και το οποίο επεκτείνεται πλάγια στο κάτω μέρος. Είναι ερμαφρόδιτα, άρα γεννούν όλα, ενώ η εποχή ζευγαρώματος είναι το τέλος της άνοιξης. Κάθε σαλιγκάρι γεννά κάθε 15 λεπτά και θα γεννήσει συνολικά 80-120 αβγά, καθώς η ωοτοκία διαρκεί 25-30 ώρες. Τα αβγά είναι μικρά με διάμετρο 3 mm. H εναπόθεση των αβγών γίνεται στο έδαφος αφού τα σαλιγκάρια σκάψουν ελάχιστα εκατοστά. Μετά από 20 μέρες βγαίνουν τα καινούρια σαλιγκαράκια, που είναι ίδια με τα ενήλικα βέβαια, πολύ πιο μικρά από τα ενήλικα, και με διάφανο κέλυφος. Το βάρος τους αυξάνεται πολύ γρήγορα, όταν υπάρχει τροφή στη διάθεσή τους. Τρία είδη επιχειρήσεων είναι δυνατό να στηριχθούν στη σαλιγκαροτροφία ανάλογα με την έκταση που θα διατεθεί. Αν η μονάδα δεσμεύει έκταση: α) 3.000 τ.μ., μπορεί να λειτουργήσει μια οικογενειακή επιχείρηση για επιπλέον εισόδημα 3 / 6
β) 5.000 τ.μ., μπορεί να στηθεί μια επαγγελματική επιχείρηση γ) από 10.000 τ.μ. και άνω, η επιχείρηση γίνεται βιομηχανική. Για την εγκατάσταση της μονάδας και τον υπολογισμό των εξόδων, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να προβλέψει τα παρακάτω: περίφραξη, τοποθέτηση λαμαρινών εγκατάσταση συστήματος τεχνητής βροχής, λίπανση / απολύμανση, τοποθέτηση πασσάλων. Για την εκτροφή των σαλιγκαριών, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να προμηθευτεί: πιστοποιημένες μάνες φυτά για διατροφή και πάχυνση ειδικό δίχτυ εσωτερικής περίφραξης απολυμαντικά. Άραγε, υπάρχει τρόπος να χρηματοδοτηθούν οι επενδύσεις στη σαλιγκαροτροφία από το δημόσιο ταμείο; Η απάντηση είναι "ναι", αρκεί το επενδυτικό σχέδιο να υπαχθεί στις διατάξεις του αναπτυξιακού νόμου, καθώς σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση (KYA) καθορίζει ότι η παραγωγή, μεταποίηση και τυποποίηση σαλιγκαριών επιδοτούνται με ενισχύσεις του Ν. 3299/2004. Ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει βέβαια να συντάξει μελέτη και να την καταθέσει στην έδρα της περιφέρειας της περιοχής του. Η ενίσχυση μπορεί να φτάσει μέχρι και 40%, για μια βιώσιμη όντως επιχείρηση θα πρέπει να εξασφαλίζονται ταυτόχρονα επαρκές μερίδιο αγοράς και ικανοποιητικές τιμές παραγωγού. Ενισχύονται πάγια στοιχεία, ενσώματα και άυλα όχι όμως και οι λειτουργικές δαπάνες. Το ποσοστό ενίσχυσης των άυλων πάγιων στοιχείων δεν θα υπερβαίνει για τις μεγάλες επιχειρήσεις το 25% του κόστους του επενδυτικού σχεδίου. Ενισχύονται ακόμη: Η αγορά γηπέδων, σε ποσοστό 10% της ενισχυόμενης δαπάνης της επένδυσης, προκειμένου για μικρές επιχειρήσεις. Η αγορά κτιριακών εγκαταστάσεων και οι δαπάνες διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου. Τα μισθώματα της χρηματοδοτικής μίσθωσης σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού. Η αγορά και εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων αυτοματοποίησης διαδικασιών και μηχανοργάνωσης, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών αγοράς του αναγκαίου λογισμικού, καθώς και δαπανών εξοπλισμού για τη διασφάλιση του ηλεκτρονικού περιεχομένου. Η κατασκευή κτιρίων ή εγκαταστάσεων που προορίζονται για τη στέγαση, την αναψυχή ή τη συνεστίαση των εργαζομένων της επιχείρησης, καθώς και αιθουσών κατάρτισης προσωπικού, υπό την προϋπόθεση ότι αυτά υλοποιούνται στην περιοχή που είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση. Γενικότερα η αγορά παγίων στοιχείων ενεργητικού. Σε ό,τι αφορά τις δαπάνες για το ζωικό και φυτικό κεφάλαιο της εκτροφής και το σχέδιο διαχείρισής τους, ενισχύονται: Η αγορά ζωικού κεφαλαίου αναπαραγωγής αλλά και πολλαπλασιαστικού υλικού που είναι απαραίτητο για την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας στις περιπτώσεις ίδρυσης ή επέκτασης μονάδων Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή συστημάτων ολοκληρωμένης διαχείρισης της εκτροφής σύμφωνα με διεθνή πρότυπα. Στα πλαίσια στήριξης της καινοτομίας, της ποιότητας και των προσπαθειών δημιουργίας 4 / 6
πράσινων επιχειρήσεων επιδοτούνται δαπάνες που αφορούν: Τα τέλη που καταβάλλονται για τη διεθνή κατοχύρωση της εφεύρεσης από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα τέλη για την ετήσια ανανέωση της διεθνούς κατοχύρωσης της εφεύρεσης για μια πενταετία, εφόσον έχει αρχίσει να πραγματοποιείται επένδυση για τη βιομηχανική εκμετάλλευσή της, ύψους τουλάχιστον δεκαπλάσιου εκείνου των τελών. Οι δαπάνες εισαγωγής και προσαρμογής περιβαλλοντικά φιλικής τεχνολογίας στην παραγωγική διαδικασία Οι δαπάνες μελετών που αποσκοπούν στην εισαγωγή, ανάπτυξη και εφαρμογή σύγχρονης τεχνολογίας, τεχνογνωσίας, σύγχρονων μεθόδων και βιομηχανικών σχεδίων των παραγόμενων προϊόντων. Δαπάνες που έχουν να κάνουν με μεταφορά και διάχυση της τεχνολογίας, άδειες εκμετάλλευσης ή τεχνικές γνώσεις. Μελέτες για αγορές καινούργιου σύγχρονου εξοπλισμού εγκατάστασης και λειτουργίας των αναγκαίων υποδομών και διαδικασιών, καθώς και τα έξοδα πιστοποίησης των προϊόντων και των διαδικασιών διασφάλισης της ποιότητας, σύμφωνα με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά πρότυπα από οργανισμούς διαπιστευμένους από τον αρμόδιο εθνικό φορέα. Σε ό,τι αφορά τους συμβούλους / μελετητές ισχύουν τα παρακάτω: Επιδοτούνται δαπάνες αμοιβών μελετών και συμβούλων μόνο στην περίπτωση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, σε ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 10% του κόστους του επενδυτικού σχεδίου και δεν αφορούν συνήθεις λειτουργικές δαπάνες. Γενικά τα παρεχόμενα ποσοστά επιχορήγησης για αμοιβές μελετών και συμβούλων δεν μπορούν να υπερβούν το 50% αυτών. Αξίζει να αναφερθεί ότι αναμένουμε επίσης το πρόγραμμα των Σχεδίων Βελτίωσης, όπου πιθανώς θα επιδοτούνται τα σαλιγκάρια με ποσοστό 50-60%. Αυτά για τους επίδοξους σαλιγκαροτρόφους. Εμείς δεσμευόμαστε να σας ενημερώνουμε για τις ευκαιρίες χρηματοδότησης γι αυτήν αλλά και για άλλου είδους γεωργικές επιχειρήσεις, που φαίνεται να υπόσχονται ευοίωνο μέλλον για τον αγροτικό κόσμο. ΠΗΓΕΣ WWW.XRONOS.GR Για περισσότερες πληροφορίες: Business solution Αγίας Μαρίνας 25 Ιωάννινα 45221 5 / 6
ΤΗΛ. 700-700-4805 (αστική χρέωση σε όλη την Ελλάδα) 26510-77587 ή 26510-20401 6 / 6