Η ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ ΣΤΗ ΤΟΥΡΚΙΑ

Η ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ ΣΤΗ ΤΟΥΡΚΙΑ Γραφείο Οικονοµικών & Εµπορικών Υποθέσεων Γενικού Προξενείου της Ελλάδος στη Κωνσταντινούπολη Đnönü Caddesi No:49, Akun Apt., D:8, K:7 80090 Gümüşsuyu, Đstanbul Tel. +90-212-245 2231, 292 7118 Fax +90-212-292 7119

ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ ΤΟΥΡΚΙΑΣ 1. ΖΗΤΗΣΗ 1.1.1 Οικονοµικά και δηµογραφικά χαρακτηριστικά Η τουρκική οικονοµία µετά την σοβαρή κρίση του 20 αναπτύχθηκε µε γρήγορους ρυθµούς. Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά µέσο όρο µε ρυθµό 7,8% ετησίως, το δε κατά κεφαλήν ΑΕΠ σηµείωσε άνοδο 135,5% (4.998 δολ. ΗΠΑ το 20 από 2.122 δολ. ΗΠΑ το 20). Ο πληθυσµός της χώρας ανέρχεται σε 72,2 εκ. (στοιχεία 20) και είναι κατά βάση συγκεντρωµένος σε αστικές περιοχές. Οι δύο αυτοί παράγοντες θα µπορούσαν να έχουν δυνητικά θετική επίδραση στη ζήτηση ξένων προϊόντων ανωτέρας ποιότητος. Όµως η Τουρκία είναι µία εκ των σπουδαιοτέρων χωρών παραγωγών ελαιολάδου και βρωσίµων ελιών. Εκ του γεγονότος αυτού έχει δηµιουργήσει ένα ιδιαιτέρως προστατευτικό εισαγωγικό καθεστώς που ουσιαστικά αποκλείει από την εγχώρια αγορά της τα ξένα ανταγωνιστικά προϊόντα. Επιπλέον, η απουσία του ελαιολάδου από την διατροφική κουλτούρα της χώρας, οι µεγάλες εισοδηµατικές ανισότητες και το κατά συνέπεια µικρό µέγεθος της µεσαίας τάξης, σε συνδυασµό µε το µικρό ενδιαφέρον για µία υγιεινή και ποιοτική διατροφή αποδυναµώνουν την θετική επίδραση της γοργής οικονοµικής ανάπτυξης και του µεγάλου µεγέθους του πληθυσµού. Κατά συνέπεια η υπό εξέταση χώρα δεν µπορεί να αποτελέσει µία αγορά στόχο. 1.1.2 Τιµές Οι τιµές των επώνυµων προϊόντων ελαιολάδου, όπως αυτές παρουσιάζονται στα µεγάλα σουπερµάρκετ της Κων/πολης δεν απέχουν πολύ από τις αντίστοιχες τιµές των ελληνικών. Πιο συγκεκριµένα η τιµή της συσκευασίας 1 λίτρου της µάρκας Komili (οξύτητας έως 2%) ανέρχεται σε 12,95 τουρκικές λίρες (6,8 ευρώ), το αντίστοιχο προϊόν της µάρκας TARIS σε 12,90 ΤΛ (6,78 ευρώ). Στην Ελλάδα το εύρος διακύµανσης αντίστοιχου προϊόντος µάρκας Minerva είναι 6,60-6,70 ευρώ και της ΕΛΑΙΣ µε 6,64-6,74 ευρώ. Η συσκευασία 1 λίτρου µε ιδιωτική ετικέτα (σουπερµάρκετ) είναι πολύ φθηνότερη µε 8,00 ΤΛ (4,21 ευρώ) πρόκειται δε για κατώτερης ποιότητος ελαιόλαδο. Το αντίστοιχο προϊόν στην Ελλάδα αποτιµάται 5,70 ευρώ. Η συσκευασία 2 λίτρων της µάρκας Riviera ανέρχεται στις 22,75 ΤΛ (11,92 ευρώ). Το αντίστοιχο προϊόν της µάρκας Minerva στην Ελλάδα κυµαίνεται µεταξύ 13,10-13,30 ευρώ. Από την έρευνα που πραγµατοποιήσαµε στα µεγάλα σουπερµάρκετ της Κων/πολης (MIGROS, GIMA) δεν εντοπίσαµε την ύπαρξη επώνυµου συσκευασµένου προϊόντος εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου (οξύτητα όχι µεγαλύτερη του 0,8%). Είναι άξιο παρατήρησης ότι οι τιµές λιανικής εµφανίζονται ελαφρώς ανώτερες των αντίστοιχων ελληνικών, γεγονός που εν µέρει εξηγείται από την απουσία ανταγωνισµού από ξένα επώνυµα προϊόντα λόγω του ιδιαιτέρως περιοριστικού εισαγωγικού καθεστώτος. 1.1.3 ιατροφικές συνήθειες Η τουρκική αγορά λαδιού κυριαρχείται από τα σπορέλαια (κυρίως ηλιέλαιο) και κατά δεύτερο λόγω το αραβοσιτέλαιο και το βαµβακέλαιο. Πλέον αυτών σηµαντική θέση στην τουρκική κουζίνα καταλαµβάνει η µαργαρίνη. Μέρος των εδεσµάτων της τουρκικής κουζίνας είναι συγγενές της παραδοσιακής ελληνικής κουζίνας. Εντούτοις, η χρήση του ελαιολάδου ως συστατικού στην τουρκική κουζίνα από τα νοικοκυριά είναι περιορισµένη. Το ίδιο ισχύει και για τα εστιατόρια πλην ελάχιστων εξαιρέσεων ακριβών εστιατορίων τα οποία µάλιστα ορισµένες φορές αναφέρουν την χρήση ελαιολαδου ως αιτιολογικού των υψηλών τιµών τους.

1.1.4 Υποκατάστατα Η τουρκική αγορά φυτικών ελαίων κυριαρχείται από τα σπορέλαια µε κατανάλωση 8,8 κιλών ανά κάτοικο, και κατά δεύτερο λόγο από την µαργαρίνη µε 6,3 κιλά ανά κάτοικο. Όσον αφορά τα σπορέλαια η µεγαλύτερη ζήτηση παρατηρείται στο ηλιέλαιο µε 8 κιλά ανά άτοµο και ακολουθεί το αραβοσιτέλαιο µε 0,5 κιλά και το βαµβακέλαιο µε 0,3 κιλά. Αντιστοίχως η κατανάλωση µαργαρίνης ανέρχεται στα 6,3 κιλά κατά κεφαλή. Από δειγµατοληψία που διενεργήσαµε το επώνυµο ηλιέλαιο µάρκας AYMAR συσκευασίας 1 λίτρου κοστίζει 3,25 ΤΛ (1,71 ευρώ) και το αντίστοιχο ιδιωτικής ετικέτας 2,15 ΤΛ (1,13 ευρώ). Οι τιµές στην Ελλάδα για την µάρκα Minerva (συσκευασία 1 λίτρο) κυµαίνονται µεταξύ 1,75-1,80 ευρώ, ενώ το ηλιέλαιο µε ιδιωτική ετικέτα έχει εύρος τιµής 1,08-1,35 ευρώ. Όσον αφορά το αραβοσιτέλαιο της ίδιας εταιρείας συσκευασίας 1 λίτρου τιµάται 2,75 ΤΛ (1,45 ευρώ) και η φιάλη µε ιδιωτική ετικέτα 2,15 ΤΛ (1,13 ευρώ). Το αραβοσιτέλαιο συσκευασίας 1 λίτρου της µάρκας Minerva κοστίζει 2,09 ευρώ και εκείνο ιδιωτικής ετικέτας 1,25-1,65 ευρώ. Συγκρίνοντας τις τιµές ελαιολάδου και υποκατάστατων αυτού παρατηρούµε ότι όσον αφορά τις τυποποιηµένες συσκευασίες 1 λίτρου η τιµή του αραβοσιτέλαιου είναι το 1/5 και του ηλιέλαιου το 1/4 αυτής του ελαιολάδου. Η διαφορά των τιµών για την κατηγορία της συσκευασίας ιδιωτικής ετικέτας 1 λίτρου είναι αντίστοιχη καθώς το κόστος του ηλιέλαιου και του αραβοσιτέλαιου είναι το 1/4 εκείνου του ελαιολάδου. Οι σηµαντικές διαφορές µεταξύ της τιµής του ελαιολάδου και των υποκαταστάτων του, σε συνδυασµό µε τις προαναφερθείσες διατροφικές συνήθειες του µέσου Τούρκου καταναλωτή, εξηγούν σε µεγάλο βαθµό την περιορισµένη κατανάλωση ελαιολάδου. Ενδεικτικές τιµές συσκευασµένων ελιών έχουν ως ακολούθως: µάρκα MARMARILIK πλαστική συσκευασία 500gr 4,75 ΤΛ (2,5 ευρώ), πλαστική συσκευασία ιδιωτικής ετικέτας 500 gr 3,75 ΤΛ (1,97 ευρώ), µάρκα FORA γυάλινη φυάλη 400 gr 4,19 ΤΛ (2,20 ευρώ), µάρκα SANA συσκευασία αλουµινίου 500 gr 5,38 ΤΛ (2,83 ευρώ). 1.1.5 ίκτυα διανοµής Σύµφωνα µε τα περιορισµένα διαθέσιµα στοιχεία οι αλυσίδες σουπερµάρκετ καλύπτουν για το σύνολο της χώρας µικρό µέρος του συνόλου της κατανάλωσης, ιδίως όσον αφορά τα διατροφικά προϊόντα (υπολογίζεται σε 15%). Στα µεγάλα αστικά κέντρα το ποσοστό αυτό αυξάνεται χωρίς όµως να πλησιάζει τα ευρωπαϊκά δεδοµένα καθώς το µεγαλύτερο µέρος της κατανάλωσης πραγµατοποιείται ακόµη από τα µικρού-µεσαίου µεγέθους παντοπωλεία. Η κατανάλωση στο υπόλοιπο µέρος της χώρας, όπου αυτή πραγµατοποιείται, γίνεται είτε µε υποτυπώδεις συσκευασίες είτε µε την µορφή αυτοκατανάλωσης. Οι µεγάλες αλυσίδες σουπερµάρκετ στις περισσότερες περιπτώσεις αγοράζουν απ ευθείας από τους παραγωγούς. 1.1.6 Συσκευασία Η συσκευασία της συντριπτικής πλειοψηφίας των εγχωρίων προϊόντων είναι χαµηλής ποιότητας. Πρόκειται για πλαστικές φιάλες ή µεταλλικά δοχεία που δεν φέρουν ενδείξεις για την περιοχή προέλευσης και δεν διαθέτουν κανένα χαρακτηριστικό ποικιλίας-διαφοροποίησης µεταξύ των. 1.1.7 ιαφήµιση εν έχει παρατηρηθεί µεγάλες διαφηµιστικές εκστρατείες ή άλλες εκδηλώσεις προβολής των ευεργετικών διατροφικών επιδράσεων του ελαιολάδου. Συγχρόνως, οι διαφηµίσεις των µεγάλων εταιρειών παραγωγής είναι περιορισµένες και επικεντρώνονται κυρίως στην τηλεόραση. Το γεγονός αυτό ερµηνεύεται ευθέως από την ουσιαστική έλλειψη ανταγωνισµού από άλλα ξένα

προϊόντα ανώτερης ποιότητας. Αντιθέτως, υπάρχουν αρκετές τηλεοπτικές διαφηµίσεις των υποκατάστατων προϊόντων και κυρίως του ηλιελαίου και της µαργαρίνης. 1.2 Εξέλιξη εγχώριας κατανάλωσης Σύµφωνα µε τα στοιχεία του Πίνακα 1 η µέση κατανάλωση ανήλθε σε 56,7 χιλ. τόνους, απορροφώντας το 47% της εγχώριας παραγωγής, έναντι 86,5% της ΕΕ. Η µέση κατανάλωση ανά κάτοικο για το ίδιο διάστηµα είναι ιδιαιτέρως χαµηλή ανερχοµένη στο 0,8 του κιλού. Από την εξέταση των διαχρονικών τάσεων της τελευταίας δεκαπενταετίας παρατηρείται στασιµότης της κατανάλωσης µετρούµενης σε απόλυτα µεγέθη και µείωσή της σε ποσοστιαία βάση. Η χρήση του ελαιολάδου στην τουρκική κουζίνα γίνεται επιλεκτικά και είναι χαρακτηριστικό το ότι µόνον στα ακριβά εστιατόρια αναφέρεται η χρησιµοποίησή του ως ένδειξη ποιοτικότερης και ξεχωριστής κουζίνας. Η κατανάλωση του επώνυµου τουρκικού ελαιολάδου πραγµατοποιείται κυρίως στις αστικές περιοχές από τα ανώτερα εισοδηµατικώς κοινωνικά στρώµατα. Αντιθέτως, στις ηµιαστικές και αγροτικές περιοχές η κατανάλωση περιορίζεται στις περιοχές παραγωγής ελαιολάδου και έχει την µορφή της αυτοκατανάλωσης ή της κατανάλωσης ανώνυµου προϊόντος. ΠΙΝΑΚΑΣ 1 : Κατανάλωση ελαιολάδου (χιλ. τόνοι) 20-20- % επί ίδιας παραγωγ ής* ΕΕ 1.214,5 1.387 1.835 1.894,5 1.8,5 1997,5 2.006,0 1.930,3 86,6% Τουρκία 55,0 63,0 72,5 55,0 50,0 46,0 60,0 56,7 46,9% Κόσµος 1.666,5 1.888,5 2.590,5 2.606,5 2.677,5 2.882,5 2.885,5 2.728,5 Η µέση κατανάλωση των βρώσιµων ελιών ανέρχεται σε 122 χιλ. τόνους και καταλαµβάνει ποσοστό 74,5% της εγχώριας παραγωγής (ποσοστό αντίστοιχο της ΕΕ). Η µέση ετήσια κατανάλωση ανά κάτοικο είναι 1,7 κιλά. Η τάση της κατανάλωσης διαχρονικά παρουσιάζει διακυµάνσεις µε ελαφρώς ανοδική εξέλιξη. Η βρώσιµη ελιά χρησιµοποιείται περισσότερο σε σχέση µε το ελαιόλαδο. Η χαµηλή της τιµή και η απουσία υποκατάστατων προϊόντων ευνοούν την κατανάλωσή της από ευρύτερα κοινωνικά στρώµατα. ΠΙΝΑΚΑΣ 2 : Κατανάλωση ελιών (χιλ. τόνοι) 20-20- % επί ίδιας παραγωγής* ΕΕ 346,5 352,0 461,0 525,0 538,5 572,5 533,5 526,1 75,8% Τουρκία 110,0 129,0 125,0 100,0 114,0,0 175,0 122,0 74,5% Κόσµος 957,0 1.2,8 1.3,5 1.382,5 1.728,0 1.670,0 1.677,5 1.552,3

2. ΠΡΟΣΦΟΡΑ 2.1 Εξέλιξη παραγωγής Η Τουρκία είναι η 6 η παραγωγός χώρα ελαιολάδου παγκοσµίως και η 4 η στις βρώσιµες ελιές. Η παραγωγή εντοπίζεται κατ εξοχήν στα µεσογειακά παράλια αυτής (80% των ελιών). Τα ελαιόδεντρα καλύπτουν έκταση περίπου 850 χιλ. εκταρίων. Σύµφωνα µε τα πλέον πρόσφατα στοιχεία στον τοµέα επεξεργασίας ελαιολάδου υπάρχουν 1.150 µικροµεσαίες ως επί το πλείστον επιχειρήσεις η πλειονότης των οποίων είναι εγκατεστηµένη στις ακτές του Αιγαίου, στην περιοχή του Μαρµαρά και στην Αν. Θράκη. Οι κυριότερες επιχειρήσεις επωνύµων προϊόντων είναι η TARIS (κρατικός γεωργικός συναιτερισµός, η Komili, η Kristal, η Kirlangic και η Vakiflar. ΠΙΝΑΚΑΣ 3 : Παραγωγή ελαιολάδου (χιλ. τόνοι) 20-20- παγκόσµιας παραγωγής* ΕΕ 994,0 1.4,5 1.940,5 2.463,5 1.942,5 2.448,0 2.353,5 2.229,6 79,2% Τουρκία 80,0 40,0 175,0 65,0 140,0 79,0 145,0 120,8 4,9% Κόσµος 1.453,0 1.735,5 2.565,5 2.825,5 2.495,5 3.174,0 3.0,0 2.812,3 Σηµείωση: η χρησιµοποίηση µ.ο. παραγωγής τελευταίων 5 ετών λόγω των έντονων εποχικών διακυµάνσεων Όπως παρατηρούµε από τα στοιχεία του Πίνακα 3 το µέγεθος της παραγωγής ελαιολάδου κατά την διάρκεια των τελευταίων 15 ετών παρουσιάζει, πλην των σύνηθων διακυµάνσεων (καλή- µέτρια χρονιά) στασιµότητα. Η υψηλότερη παραγωγή σηµειώθηκε την περίοδο 19-97 µε 200 χιλ. τόνους και η µικρότερη το 1997-98 µε 40 χιλ. τόνους. Η µέση παραγωγή των τελευταίων 5 ετών (20) ανέρχεται σε 120,8 χιλ. τόνους ή το 4,9% της αντίστοιχης µέσης παγκόσµιας παραγωγής. Η ΕΕ για το ίδιο χρονικό διάστηµα είχε µέση παραγωγή 2.229,6 χιλ. τόνους ή το 79,6% της παγκόσµιας παραγωγής. Στις βρώσιµες ελιές η Τουρκία κατέχει την 2 η θέση παγκοσµίως σύµφωνα µε την µέση παραγωγή των τελευταίων 5 ετών µε µερίδιο επί της συνολικής παγκοσµίου παραγωγής 10,4% έναντι 43,9% της ΕΕ. Σύµφωνα πάντα µε τα στοιχεία των τελευταίων ετών άλλες σηµαντικές χώρες παραγωγοί βρώσιµων ελιών είναι η Αίγυπτος, η Συρία, οι ΗΠΑ, το Μαρόκο, η Αλγερία και η Αργεντινή. ΠΙΝΑΚΑΣ 4 : Παραγωγή βρώσιµων ελιών (χιλ. τόνοι) 20-20- παγκόσµιας παραγωγής* ΕΕ 363,5 369,0 576,5 764,5 644,5 759,0 726,0 694,0 43,9% Τουρκία 150,0 120,0 224,0 85,0 165,0 125,0 220,0 163,8 10,4% Κόσµος 950,0 946,5 1.343,0 1473,5 1.773,5 1.6,0 1.708,5 1.580,1 Σηµείωση: η χρησιµοποίηση µ.ο. παραγωγής τελευταίων 5 ετών λόγω των έντονων εποχικών διακυµάνσεων

3. ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ 3.1 Εισαγωγικό καθεστώς Οι περιοριστικές εισαγωγικές διατυπώσεις που εφαρµόζονται ως προς τα αγροτικά και τα µεταποιηµένα αγροτικά προϊόντα (άδειες εισαγωγής, υγειονοµικοί έλεγχοι, τυποποίηση), ο υψηλός εισαγωγικός δασµός ύψους 39% για τις βρώσιµες ελιές και 31,2% για το ελαιόλαδο, σε συνδυασµό µε την ύπαρξη µεγάλης εγχώριας παραγωγής και µε τις προαναφερθείσες διατροφικές συνήθειες είχαν ως αποτέλεσµα την ανυπαρξία εισαγωγής ξένων τυποποιηµένων προϊόντων τις τελευταίες υπό εξέταση δύο δεκαετίες. Τα τουρκικά αγροτικά προϊόντα έχουν εξαιρεθεί από τις προβλέψεις της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας για σταδιακή απελευθέρωση των διµερών εµπορικών ροών. Με τα υπάρχοντα δεδοµένα, ακόµη και αν η πορεία των ενταξειακών διαπραγµατεύσεων συνεχισθεί οµαλώς, δεν προβλέπεται για το άµεσο µέλλον ουσιαστική µεταβολή του υπάρχοντος εισαγωγικού καθεστώτος για το ελαιόλαδο και τις βρώσιµες ελιές. Ως αποτέλεσµα των ανωτέρω δεν έχουµε εντοπίσει κανένα εισαγωγικό οίκο, σε αντίθεση µε ορισµένα σπορέλαια για τα οποία υπάρχουν αρκετοί εισαγωγείς. 3.2 Εξαγωγές Η Τουρκία καταλαµβάνει την 3 η θέση παγκοσµίως µετά την ΕΕ και την Τυνησία. Εάν όµως λάβουµε υπ όψιν ξεχωριστά τις εξαγωγικές επιδόσεις των ελαιοπαραγωγών κρατών µελών της ΕΕ προς τρίτες χώρες, τότε η Τουρκία καταλαµβάνει την 4 η θέση µετά την Ιταλία, την Ισπανία και την Τυνησία. Οι εξαγωγές του τουρκικού ελαιολάδου σε ανεπτυγµένες αγορές (κυρίως Ιταλία, Ισπανία και ΗΠΑ) είναι υπό µορφή χύδην, ενώ ως προς τις χώρες της Μ. Ανατολής (Συρία, Σ. Αραβία, Ιράν) πραγµατοποιούνται είτε χύδην είτε σε συσκευασία. Το τυποποιηµένο τουρκικό ελαιόλαδο δεν είναι ιδιαιτέρως υψηλής ποιότητας, οι εταιρείες που το παράγουν και το συσκευάζουν απευθύνονται σχεδόν αποκλειστικώς στην τοπική αγορά, όπου δεν αντιµετωπίζουν κανένα ανταγωνισµό λόγω του προστατευτικού εισαγωγικού καθεστώτος που ισχύει. Το τυποποιηµένο τουρκικό ελαιόλαδο είναι ουσιαστικά άγνωστο στις ανεπτυγµένες αγορές, καθώς στερείται ποιότητος και καλής συσκευασίας. Αντιθέτως, στο χώρο της Μ. Ανατολής, όπου τα καταναλωτικά πρότυπα επηρεάζονται κυρίως από τη σχέση τιµής-ποσότητος διατηρεί παρουσία. ΠΙΝΑΚΑΣ 5 : Ελαιόλαδο (χιλ. τόνοι) 20-20- εξαγωγών* ΕΕ 146,0 165,0 2,0 324,5 313,5 324,5 342,0 319,0 60,3% Τουρκία 10,0 19,0 92,0 28,0 74,0 46,0 82,0 64,4 12,2% Κόσµος 337,0 256,5 5,0 394,5 483,0 657,5 607,5 529,0 Στον τοµέα των βρώσιµων ελιών η Τουρκία εξάγει (κατά µ.ο. τα τελευταία 5 χρόνια) το 28% της παραγωγής της και καταλαµβάνει το 10,6% των εξαγωγών. Η Τουρκία καταλαµβάνει την 3 η θέση παγκοσµίως µετά την ΕΕ και το Μαρόκο. Το µειωµένο ποσοστό των εξαγωγών επί της παραγωγής σε σύγκριση µε το αντίστοιχο του ελαιολάδου εξηγείται από το γεγονός της µεγαλύτερης κατανάλωσης των ελιών από τα πλατιά κοινωνικά στρώµατα του πληθυσµού, καθώς η τιµή της ελιάς είναι χαµηλή και δεν υπάρχουν υποκατάστατα αυτής.

εισαγωγών* εισαγωγών* ΠΙΝΑΚΑΣ 6: Βρώσιµες ελιές (χιλ. τόνοι) 20-20- εξαγωγών* ΕΕ 112,5 114,0 2,5 214,0 229,0 208,5 226,5 216,7 50,2% Τουρκία 8,0 22,0 32,0 56,0 35,0 51,0 55,0 45,8 10,6% Κόσµος 206,5 246,0 364,0 421,5 460,5 462,0 450,0 431,6 3.3 Εισαγωγές Η Τουρκία, µε εξαίρεση τις περιόδους 1992-93 και 1998-99 που εισήγαγε 1,5 και 1 τόνο αντιστοίχως, δεν πραγµατοποιεί εισαγωγές ελαιολάδου. Οι κυριότερες χώρες εισαγωγής σε παγκόσµια κλίµακα (µ.ο. της τελευταίας πενταετίας) είναι οι ακόλουθες: ΗΠΑ (207,7 χιλ. τόνοι, 38% παγκοσµίων εισαγωγών), Αυστραλία (29,5 χιλ. τόνοι), Ιαπωνία (35,1 χιλ. τόνοι), Καναδάς (25,3 χιλ. τόνοι) και Βραζιλία (23,5 χιλ. τόνοι). Οι προαναφερθείσες χώρες πραγµατοποιούν περίπου το 58% των παγκοσµίων εισαγωγών µε την ΕΕ να καταλαµβάνει περίπου το 26%. ΠΙΝΑΚΑΣ 7 : Ελαιόλαδο (χιλ. τόνοι) 20-20- ΕΕ 125,5 73,0 127,0 42,5 93,5 231,5 214,5 141,8 25,8 Τουρκία - - - - - - - - - Κόσµος 310,0 288,5 517,0 437,0 492,5 663,0 634,0 548,7 Από την µελέτη των διαχρονικών τάσεων των πραγµατοποιούµενων εισαγωγών από τις πέντε αναφερθείσες χώρες πλην ΕΕ παρατηρείται γενικότερα µία στασιµότητα (κορεσµός) τα τελευταία χρόνια µετά την µεγάλη αύξηση που σηµειώθηκε την περασµένη δεκαετία. Η συγκεκριµένη κατάσταση δείχνει ότι η διείσδυση του επώνυµου τυποποιηµένου ελληνικού προϊόντος θα απαιτήσει πολύ µεγάλες προσπάθειες σε επίπεδο προώθησης σε σταθερή βάση. Προϋπόθεση είναι ότι οι µεγάλοι Έλληνες παραγωγοί θα κατορθώσουν µε τη σειρά τους και σε συµπληρωµατική βάση µε την εκστρατεία προβολής του ελληνικού ελαιολάδου να αναδείξουν στα µεγάλα δίκτυα διανοµής του εξωτερικού (πρωτίστως ΗΠΑ), την δική τους επωνυµία. Επιπλέον, θα θέλαµε να σηµειώσουµε ότι ο IOOC (Παγκόσµιος Οργανισµός Ελαιολάδου) τα τελευταία χρόνια, λόγω διαχειριστικών προβληµάτων, είχε σταµατήσει τις εκστρατείες προβολής στις αγορές στόχους. Το γεγονός αυτό έδρασε, σε συµπληρωµατική βάση, αρνητικά στην περαιτέρω διάδοση της χρήσης του ελαιολάδου. Όσον αφορά τις βρώσιµες ελιές η Τουρκία για την περίοδο 20 δεν έχει πραγµατοποιήσει καµία εισαγωγή. Οι κυριότεροι εισαγωγείς είναι οι ΗΠΑ (114,6 χιλ. τόνοι ή 28 παγκοσµίων εισαγωγών), η ΕΕ (66 χιλ. τόνοι, 16% εισαγωγών). Άλλες χώρες µε σηµαντικό επίπεδο εισαγωγών είναι η Βραζιλία (49,6 χιλ. τόνοι), η Ελβετία (30,8 χιλ. τόνοι), ο Καναδάς (22 χιλ. τόνοι) και η Σ. Αραβία (18 χιλ. τόνοι). ΠΙΝΑΚΑΣ 8 : Ελιές (χιλ. τόνοι) 20-20- ΕΕ 41,5 50,0 56,5 58,0 73,0 70,5 72,0 66,0 15,8% Τουρκία - - - - - - - - - Κόσµος 213,0 282,5 358,0 400,0 449,5 441,0 440,0 417,7 (*) µέσος όρος τελ