ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ» «ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑΣ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΕΛ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ» ΘΕΟΔΩΡΟΥ Α. ΛΟΥΚΑΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ Α. ΑΘΗΝΑ, ΙΟΥΛΙΟΣ 2009

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η παρούσα διπλωματική εργασία με θέμα «Διερεύνηση δυνατότητας επέκτασης της ΕΕΛ Ιωαννίνων» εκπονήθηκε στo πλαίσιo του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Επιστήμη και Τεχνολογία Υδατικών Πόρων» το ακαδημαϊκό έτος 2008-2009. Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στον Καθηγητή κ.ανδρεαδάκη Α. του Ε.Μ.Π., καθώς και στον Επίκουρο καθηγητή κ.μαμάη Δ. για την άριστη συνεργασία που μου προσέφεραν κατά τη διάρκεια των 2 ετών που διήρκησε αυτό το Μεταπτυχιακό πρόγραμμα. Νιώθω την υποχρέωση να ευχαριστήσω ιδιαίτερα το Λέκτορα κ. Κ. Νουτσόπουλο για την συμπαράσταση και υποστήριξη που μου προσέφερε που μαζί με την άριστη συνεργασία που αναπτύξαμε αποτέλεσαν σημαντικούς παράγοντες για την πραγματοποίηση και ολοκλήρωση της διπλωματικής μου εργασίας. Ολοκληρώνοντας τον πρόλογο μου, θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες προς την οικογένεια μου για την αμέριστη συμπαράσταση και συνεχή εμψύχωση της προς το πρόσωπο μου κατά τη διάρκεια όλου του κύκλου σπουδών μου και φυσικά στο χρονικό διάστημα της συγγραφής της παρούσας διπλωματικής εργασίας. Με εκτίμηση, Θεοδώρου Λουκάς 1

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Ιωαννίνων (ΕΕΛ Ιωαννίνων) βρίσκεται στη θέση Χερσολίβαδο της περιοχής Αεροδρομίου σε απόσταση 5 km από τα Ιωάννινα και καταλαμβάνει έκταση 52 στρεμμάτων. Η εγκατάσταση έχει κατασκευασθεί σε δύο φάσεις (Α και Β Φάση) με συνολική, εκτιμηθείσα κατά τον σχεδιασμό, δυναμικότητα 135.000 ισοδυνάμων κατοίκων (λύματα και βοθρολύματα) και μέγιστη ημερήσια παροχή 35000 m 3 /d. Συνολικά το σχήμα λειτουργίας περιλαμβάνει σύστημα υποδοχής και προεπεξεργασίας βοθρολυμάτων, προεπεξεργασία των λυμάτων με εσχάρωση, εξάμμωση και απολίπανση, δευτεροβάθμια βιολογική επεξεργασία σε οξειδωτικές τάφρους σε συνδυασμό με αναερόβια χώνευση της λάσπης και παραγωγή βιοαερίου και τέλος τριτοβάθμια επεξεργασία με διύλιση, απολύμανση με χλώριο, αποχλωρίωση και μετάαερισμό. Τα επεξεργασμένα λύματα οδηγούνται μέσω του αγωγού εκβολής σε κανάλι που οδηγεί στην Τάφρο Λαψίστα. Η παρούσα εργασία εκπονήθηκε με αφορμή ορισμένα προβλήματα διαχείρισης που έχουν προκύψει αφ ενός λόγω των αυξημένων παροχών που εμποδίζουν την εύρυθμη λειτουργία επιμέρους μονάδων της εγκατάστασης και αφετέρου λόγω της πρόθεσης να σύνδεθουν με την ΕΕΛ τα δημοτικα διαμερισμάτα στην ευρύτερη περιοχή με πληθυσμό μεγαλύτερο από 2.000 ισοδύναμους κατοίκους. Βασικά αντικείμενα της εργασίας είναι τα ακόλουθα: Αξιολόγηση των λειτουργικών δεδομένων και η εκτίμηση της δυναμικότητας των επιμέρους μονάδων της υφισταμένης εγκατάστασης. Αιτιολόγηση επέκτασης της υφιστάμενης εγκατάστασης και εκτίμηση των φορτίων σχεδιασμού των νέων έργων. Διαστασιολόγηση των νέων μονάδων και τεχνοοικονομική αξιολόγηση των δυο εναλλακτικών συστημάτων βιολογικής επεξεργασίας (MBR Οξειδωτική τάφρος). Τα κυριότερα συμπεράσματα που προκύπτουν από την παρούσα έρευνα είναι τα εξής: Η εγκατάσταση δέχεται κατά μέσο όρο φορτία οργανικού άνθρακα, στερεών, αζώτου και φωσφόρου που αντιστοιχούν στο 68%, 103%, 95% και 74% των φορτίων σχεδιασμού. Ωστόσο ο κρίσιμος παράγοντας ο οποίος καθορίζει την δυναμικότητα της υφιστάμενης εγκατάστασης είναι η υδραυλική φόρτιση και όχι τα ρυπαντικά φορτία καθώς η μέγιστη 2

ημερήσια παροχή λυμάτων των 39.700 m 3 /d αντιστοιχεί σε μία ειδική παροχή ακαθάρτων της τάξης των 400 lt/pe/d, τιμή που είναι πολύ μεγαλύτερη από την τιμή σχεδιασμού των 250 lt/pe/d και που αντιστοιχεί σαφώς σε μεγάλο βαθμό στις πλημμυρικές παροχές. Το αυξημένο υδραυλικό φορτίο κατά 16% (40.600 m 3 /d) το οποίο δέχεται η εγκατάσταση επηρεάζει την λειτουργία των δεξαμενών δευτεροβάθμιας καθίζησης καθώς εξυπηρετούν πληθυσμό μικρότερο από αυτόν που είχαν σχεδιαστεί. Δεδομένου ότι τα υφιστάμενα έργα θα πρέπει δέχονται τη μέγιστη ημερήσια παροχή των 35.000 m 3 /d, η υπερβάλλουσα (περίπου κατά 16%) παροχή καθώς και τα φορτία των περιοχών με πληθυσμό μεγαλύτερο από 2.000 ισοδύναμους κατοίκους δικαιολογούν την επέκταση της εγκατάστασης. Η νέα εγκατάσταση προτείνεται να κατασκευαστεί σε οικόπεδο πλησίον της ΕΕΛ και προβλέπεται να παρέχει πλήρη βιολογική επεξεργασία για την απομάκρυνση του οργανικού φορτίου, του αζώτου και του φωσφόρου. Επίσης θα εξυπηρετεί έναν πληθυσμό της τάξεως των 100.000 ισοδυνάμων κατοίκων με μέγιστη ημερήσια παροχή ιση με 26.000 m 3 /d. Από τη συναξιολόγηση των δυο εναλλακτικών συστημάτων βιολογικής επεξεργασίας, αυτό δηλαδή του κλασσικού συμβατικού συστήματος και αυτό των βιοαντιδραστήρων μεμβρανών, και εξετάζοντας συνολικά το θέμα διαχείρισης των λυμάτων και ιλύος στο χώρο της επέκτασης είναι προφανές ότι ευνοούν οι συνθήκες για την εγκατάσταση των MBR δεδομένης της εξοικονόμησης χώρου, της ολοένα και περισσότερο ανταγωνιστικής θέσης τους απέναντι στα συμβατικά συστήματα και υψηλής ποιότητας εκροής κατάλληλης για επαναχρησιμοποίηση. Αν και το λειτουργικό κόστος έναντι των οξειδωτικών τάφρων είναι κατά 30% μεγαλύτερο, οι καινοτομίες αλλά και οι συνεχείς βελτιστοποιήσεις των μεμβρανών, αναμένεται να μειώσουν τη διαφορά που παρατηρείται. 3

ABSTRACT The waste-water treatment plant of Ioannina (Ioannina WWTP) is located in the area, called Chersolivado, near to the airport 5 km away from Ioannina. The facility is constructed in two phases (A and Phase B) and the population that is served amounts to 135.000 p.e. with a design flow of 35.000 m ³/day. The treatment scheme is based on the activated sludge process, including pretreatment, activated sludge biological reactors (oxidation ditsches), final clarifiers, chlorination, sludge digesting and dewatering. Treated waste water is lead through the pipeline to discharge channel that leads into the Lapsista s moat. This paper was prepared in response to some management problems that have arisen firtly because of the increased flow that impede the smooth functioning of the installation and secondly due to the connection to the WWTP apartments in the surrounding area of Ioannina with a population greater than 2000p.e. Key items of work are: Assessment of operational data and estimation of the capacity of individual units of the existing facility. Justification for extension of existing establishment and assessment of design loads of new units. Design of new units and comparison of the two proposed alternative biological treatment systems (MBR - Oxidation ditch). The main conclusions arising from this research are: The facility receives an average load of organic carbon, solids, nitrogen and phosphorus, which correspond to 68%, 103%, 95% and 74% of design loads. Nevertheless, the key factor that determines the existing plant s capacity is the hydraulic loading as the maximum daily wastewater flow of 39.700 m3/d corresponds to 400 lt / pe / d probably due to floodplains coupled with bad drainage. This value is much greater than the design value of 250 lt / pe / d. 4

The increased hydraulic load by 16% (40.600 m 3 /d) directly affect the operation of the secondary sedimentation tanks as serves a population less than that they are designed. Therefore, both the excess flow (approximately 16%) and the loads of those areas with populations greater than 2000 p.e lead to expansion of the facility. The new plant is proposed to be constructed on a plot near the existing WWTP and must provide full biological treatment to remove the organic load, nitrogen and phosphorus. It will serve a population of 100,000 p.e. with a design flow of 26.000 m ³/day. Evaluating the alternative methods of biological treatment, which is the classical conventional system and that of membrane bioreactors, and considering the whole issue of sewage and sludge management in the expansion plot, it is proposed to install an MBR system. Saving up to 60% of the projected area, being gradually more competitive with regard to conventional systems and providing a high-quality effluent suitable for reuse, the MBR seem to be more preferable system. Although MBR operating costs are 30% higher, innovation and continued streamlining of the membranes is expected to reduce the difference, considering that the capital cost is the same. 5

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 9 2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΕΛ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 12 2.1. Γενικά 12 2.2. Αναλυτική περιγραφή ΕΕΛ Ιωαννίνων 12 2.2.1. Σύστημα υποδοχής και προεπεξεργασίας βοθρολυμάτων 12 2.2.2. Φρεάτιο εισόδου 13 2.2.3. Αντλιοστάσιο εισόδου 14 2.2.4. Μονάδα εσχάρωσης 14 2.2.5. Μονάδα εξάμμωσης απολίπανσης 15 2.2.6. Αντλιοστάσιο ενδιάμεσης ανύψωσης 16 2.2.7. Δεξαμενές πρωτοβάθμιας καθίζησης 16 2.2.8. Αναερόβια δεξαμενή φωσφόρου Δεξαμενή απονιτροποίησης 17 2.2.9. Δεξαμενές αερισμού 18 2.2.10. Δεξαμενές Τελικής Καθίζησης 22 2.2.11. Μηχανική φίλτρανση 23 2.2.12. Χημική απομάκρυνση του φωσφόρου 24 2.2.13. Μέτρηση παροχής - Χλωρίωση - Μεταερισμός - Αποχλωρίωση 25 2.2.14. Αγωγός παράκαμψης 27 2.2.15. Αντλιοστάσιο ενεργού ιλύος 27 2.2.16. Δεξαμενή πάχυνσης πρωτοβάθμιας ιλύος 27 2.2.17. Αντλιοστάσιο παχυμένης πρωτοβάθμιας ιλύος 27 2.2.18. Δεξαμενές Αναερόβιας Χώνευσης 28 2.2.19. Δεξαμενές ομογενοποίησης ιλύος 29 2.2.20. Αφυδάτωση ιλύος 29 2.2.21. Διαχείριση βιοαερίου 30 2.2.22. Μονάδα παραγωγής ενέργειας 30 2.2.23. Έργο διάθεσης 31 3. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑΣ 33 3.1. Γενικά 33 3.2. Καταγραφή λειτουργικών δεδομένων ΕΕΛ Ιωαννίνων 33 3.3. Αξιολόγηση των λειτουργικών δεδομένων 37 3.3.1. Φορτία και παροχές εισόδου 37 3.3.2. Δεξαμενές πρωτοβάθμιας καθίζησης 42 3.3.3. Βιολογική βαθμίδα 43 3.3.4. Δεξαμενές τελικής καθίζησης 45 3.3.5. Ποιότητα εκροής επεξεργασμένων λυμάτων 45 3.3.6. Πάχυνση πρωτοβάθμιας ιλύος 49 3.3.7. Χώνευση πρωτοβάθμιας ιλύος 50 3.3.8. Δεξαμενή ομογενοποίησης 50 3.3.9. Αφυδάτωσης Ιλύος 50 3.4. Εκτίμηση δυναμικότητας επιμέρους μονάδων 51 3.4.1. Διερεύνηση δυναμικότητας δεξαμενών πρωτοβάθμιας καθίζησης 51 3.4.2. Διερεύνηση δυναμικότητας βιολογικής βαθμίδας 51 3.4.3. Διερεύνηση δυναμικότητας δεξαμενών τελικής καθίζησης 52 3.4.4. Διερεύνηση δυναμικότητας χωνευτών 53 6

3.4.5. Διερεύνηση δυναμικότητας αφυδάτωσης 54 3.5. Συμπεράσματα και παρατηρήσεις 54 4. ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑΣ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΕΕΛ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 58 4.1.Εισαγωγή 58 4.2.Αιτιολόγηση του έργου επέκτασης 58 4.2.1.Υδραυλική υπερφόρτιση υφιστάμενης εγκατάστασης 58 4.2.2.Πρόσθετα φορτία 60 4.3.Δεδομένα σχεδιασμού νέας εγκατάστασης 61 4.3.1.Εκτίμηση ισοδύναμου πληθυσμού 61 4.3.1.1. Μόνιμος πληθυσμός 61 4.3.1.2. Εποχιακός πληθυσμός 66 4.3.1.3. Βιομηχανική περιοχή Ιωαννίνων 70 4.3.2.Εκτίμηση φορτίων σχεδιασμού 72 4.4.Συμπεράσματα και παρατηρήσεις 73 5. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΡΓΩΝ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΝ/ΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ 76 5.1. Δεδομένα σχεδιασμού 76 5.1.1. Φορτία σχεδιασμού 76 5.1.2. Ποιοτικά χαρακτηριστικά εκροής 77 5.1.3. Προτεινόμενα έργα επεξεργασίας στο χώρο της επέκτασης 78 5.2. Περιγραφή και διαστασιολόγηση έργων επέκτασης 78 5.2.1. Φρεάτιο εισόδου 78 5.2.2. Αντλιοστάσιο εισόδου 79 5.2.3. Μονάδα προεπεξεργασίας 79 5.2.4. Δεξαμενές πρωτοβάθμιας καθίζησης 80 5.2.5. Δεξαμενή αποφωσφορωσής 83 5.2.6. Βιολογική βαθμίδα 83 5.2.6.1. Μεθοδολογία υγειονολογικών υπολογισμών 84 5.2.6.2. Εναλλακτική λύση Α: Συμβατικό σύστημα ενεργού ιλύος 90 5.2.6.3. Εναλλακτική Β: Βιοαντιδραστήρες μεμβρανών (MBR) 99 5.2.7. Μονάδα φιλτρανσης 113 5.2.8. Μονάδα απολύμανσης 113 5.2.9. Μονάδα μεταμερισμού 115 5.2.10. Μονάδα μηχανικής πάχυνσης πρωτοβάθμιας ιλύος 115 5.2.11. Μονάδα χώνευσης πρωτοβάθμιας ιλύος 116 5.2.12. Μηχανική αφυδάτωση 117 5.3. Σύγκριση κόστους κατασκευής και λειτουργικού κόστους των δυο εναλλακτικών σχημάτων βιολογικής επεξεργασίας 119 5.3.1. Κόστος κατασκευής και λειτουργικό κόστος εναλλακτικής λύσης Α 119 5.3.2. Κόστος κατασκευής και λειτουργικό κόστος εναλλακτικής λύσης Β 120 5.4. Συμπεράσματα και παρατηρήσεις 123 6. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 128 7. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 132 7

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 8

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Ιωαννίνων (ΕΕΛ Ιωαννίνων) βρίσκεται στη θέση Χερσολίβαδο της περιοχής Αεροδρομίου σε απόσταση 5 km από τα Ιωάννινα και καταλαμβάνει έκταση 52 στρεμμάτων. Η εγκατάσταση έχει κατασκευασθεί σε δύο φάσεις (Α και Β Φάση) με συνολική, εκτιμηθείσα κατά τον σχεδιασμό, δυναμικότητα 135.000 ισοδυνάμων κατοίκων (λύματα και βοθρολύματα) και μέγιστη ημερήσια παροχή 35000 m 3 /d. Η Α Φάση λειτουργεί από τον Οκτώβριο του 1992, παρέχοντας δευτεροβάθμια βιολογική επεξεργασία των λυμάτων σε συνδυασμό με αναερόβια χώνευση της παραγόμενης ιλύος και παραγωγή βιοαερίου. Η εγκατάσταση από το Δεκέμβριο του 2003 έχει αναβαθμιστεί (έργα Β Φάσης) και λειτουργεί παρέχοντας πλήρη βιολογική επεξεργασία (απομάκρυνση οργανικού φορτίου, αζώτου και φωσφόρου) καθώς και τριτοβάθμια επεξεργασία με διύλιση και απολύμανση με χλώριο. Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η διερεύνηση της δυνατότητας επέκτασης της υφισταμένης εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων των Ιωαννίνων δεδομένου ορισμένων προβλημάτων διαχείρισης που έχουν προκύψει αφ ενός λόγω των αυξημένων παροχών κατά την διάρκεια των χειμερινών βροχοπτώσεων που εμποδίζουν την εύρυθμη λειτουργία της εγκατάστασης και αφετέρου λόγω της ανάγκης σύνδεσης με την ΕΕΛ των δημοτικών διαμερισμάτων στην ευρύτερη περιοχή με πληθυσμό μεγαλύτερο από 2.000 ισοδύναμους κατοίκους. Αναλυτικότερα, η διάρθρωση της εργασίας έχει ως εξής: Στο Κεφάλαιο 2 γίνεται μία αναλυτική περιγραφή της εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων των Ιωαννίνων τόσο όσον αφόρα τη γραμμή των λυμάτων όσο και τη γραμμή της ιλύος. Στο Κεφάλαιο 3 γίνεται μια αναλυτική αξιολόγηση και εκτίμηση της δυναμικότητας των επιμέρους μονάδων της υφισταμένης εγκατάστασης με βάση τα λειτουργικά δεδομένα ώστε να εντοπιστούν εκείνες οι μονάδες που εμποδίζουν την εύρυθμη λειτουργία και που θα αποτελούσαν τον λόγο για την επέκταση της ΕΕΛ. Επίσης παρουσιάζονται οι απαιτήσεις εκροής των επεξεργασμένων λυμάτων προκειμένου να διαπιστωθεί αν 9

τηρούνται τα απαιτούμενα όρια που επιβάλλει η Οδηγία αλλά και οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου. Στο Κεφάλαιο 4 αναλύονται αρχικά οι λόγοι για τους οποίους είναι αναγκαία η επέκτασης της υφισταμένης εγκατάστασης ενώ στη συνεχεία γίνεται μια προσπάθεια εκτίμησης της παροχής και των φορτίων σχεδιασμού της νέας εγκατάστασης. Οι εκτιμήσεις βασίζονται στις προσεγγίσεις του ισοδύναμου πληθυσμού (μόνιμος + εποχιακός) στην περιοχή μελέτης. Στο Κεφάλαιο 5 γίνεται μια αναλυτική περιγραφή και διαστασιολόγηση των προτεινόμενων έργων επέκτασης και αναβάθμισης της υφισταμένης εγκατάστασης. Στα έργα επέκτασης εξετάζονται και συναξιολογούνται δυο σχήματα βιολογικής επεξεργασίας: A) Με οξειδωτικές τάφρους Β) Με βιοαντιδραστήρες μεμβρανών (ΜΒR). Η συναξιολόγηση των παραπάνω σχημάτων γίνεται με βάση αφενός της δυνατότητας οριοθέτησης τους εντός του διαθέσιμου οικόπεδου και αφετέρου του κόστους κατασκευής και λειτουργίας. 10

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ Ε.Ε.Λ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 11

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΕΕΛ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 2.1. Γενικά Η Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Ιωαννίνων (ΕΕΛ Ιωαννίνων) βρίσκεται στη θέση Χερσολίβαδο της περιοχής Αεροδρομίου σε απόσταση 5 km από τα Ιωάννινα και καταλαμβάνει έκταση 52 στρεμμάτων. Η εγκατάσταση έχει κατασκευασθεί σε δύο φάσεις (Α και Β Φάση) με συνολική, εκτιμηθείσα κατά τον σχεδιασμό, δυναμικότητα 135.000 ισοδυνάμων κατοίκων (λύματα και βοθρολύματα) και μέγιστη ημερήσια παροχή 35000 m 3 /d. Η Α Φάση λειτουργεί από τον Οκτώβριο του 1992, παρέχοντας δευτεροβάθμια βιολογική επεξεργασία των λυμάτων σε συνδυασμό με αναερόβια χώνευση της παραγόμενης ιλύος και παραγωγή βιοαερίου. Η εγκατάσταση από το Δεκέμβριο του 2003 έχει αναβαθμιστεί (έργα Β Φάσης) και λειτουργεί παρέχοντας πλήρη βιολογική επεξεργασία (απομάκρυνση οργανικού φορτίου, αζώτου και φωσφόρου) καθώς και τριτοβάθμια επεξεργασία με διύλιση και απολύμανση με χλώριο. Συνολικά το σχήμα λειτουργίας που εφαρμόζεται στην ΕΕΛ Ιωαννίνων περιλαμβάνει σύστημα υποδοχής και προεπεξεργασίας βοθρολυμάτων, προεπεξεργασία των λυμάτων με εσχάρωση, εξάμμωση και απολίπανση, δευτεροβάθμια βιολογική επεξεργασία σε οξειδωτικές τάφρους σε συνδυασμό με αναερόβια χώνευση της λάσπης και παραγωγή βιοαερίου και τέλος τριτοβάθμια επεξεργασία με διύλιση, απολύμανση με χλώριο, αποχλωρίωση και μετά-αερισμό. Το υφιστάμενο σχήμα επεξεργασίας επιτυγχάνει υψηλό βαθμό απομάκρυνσης οργανικού φορτίου, στερεών, αμμωνίας και φωσφόρου καθώς και απονιτροποίηση. Τα επεξεργασμένα λύματα οδηγούνται μέσω του αγωγού εκβολής σε κανάλι που οδηγεί στην Τάφρο Λαψίστα. 2.2. Αναλυτική περιγραφή ΕΕΛ Ιωαννίνων 2.2.1. Σύστημα υποδοχής και προεπεξεργασίας βοθρολυμάτων Η υποδοχή και προεπεξεργασία των βοθρολυμάτων γίνεται μέσω δύο μονάδων εσχάρωσης και εξάμμωσης. Η εγκατάσταση εσχάρωσης και εξάμμωσης προβλέπει όλες τις απαραίτητες συνδέσεις με τα δίκτυα εξυπηρέτησης. Η τροφοδότηση της εσχάρωσης με νερό πλύσης γίνεται από το δίκτυο νερού χρήσης της εγκατάστασης. Οι εγκαταστάσεις 12

είναι σε θέση να λειτουργήσουν με τo νερό από την έξοδο της εγκατάστασης χωρίς προηγούμενη πρόσθετη επεξεργασία. Τα συλλεγόμενα εσχαρίσματα τοποθετούνται σε κάδους που βρίσκονται εντός του κτιρίου εξυπηρέτησης βοθρολυμάτων, σε χώρο που αποσμείται με δίκτυο αεραγωγών. Δεξαμενή εξισορρόπησης βοθρολυμάτων Για την εξισορρόπηση των βοθρολυμάτων χρησιμοποιείται δεξαμενή, συνολικών διαστάσεων 20 x 6 μέτρων. Η δεξαμενή αποτελείται από δύο διαμερίσματα, διαστάσεων 11,80m x 6m και 7,85m x 6m, τα οποία χωρίζονται με κατακόρυφο τοιχίο το οποίο φέρει υποβρύχια οπή διαστάσεων περίπου 0,80 x 0,80 μέτρων. Ο μέγιστος αποθηκευτικός όγκος της δεξαμενής βοθρολυμάτων είναι 460 m 3. Σε ύψος 5 cm πάνω από την ανώτατη στάθμη της δεξαμενής υπάρχει οπή διαστάσεων 200 x 200 mm ως υπερχείλιση ασφαλείας προς το φρεάτιο εξόδου της δεξαμενής. Η προώθηση των βοθρολυμάτων προς το αντλιοστάσιο εισόδου γίνεται με την βοήθεια δύο υποβρύχιων αντλιών, η μία εκ των οποίων εφεδρική, παροχετευτικότητας 80 m 3 /h έκαστη σε μανομετρικό 6m. Για την ανάδευση και τον προαερισμό των αποθηκευμένων βοθρολυμάτων χρησιμοποιείται σύστημα υποβρύχιας διάχυσης αέρα μεσαίας φυσαλίδας Το σύστημα διάχυσης τροφοδοτείται μέσω τριών (3) αεροσυμπιεστών (ο ένας εφεδρικός) δυναμικότητας 428 Nm 3 /h στα 450 mbar έκαστος. Κατ αυτό τον τρόπο παρέχονται στη δεξαμενή 856 Nm 3 αέρα/h (1,86 Nm 3 αέρα/h ανά m 3 δεξαμενής). Οι αεροσυμπιεστές, είναι εγκατεστημένοι εντός του κτιρίου εξυπηρέτησης της περιοχής βοθρολυμάτων. 2.2.2. Φρεάτιο εισόδου Τα λύματα της αποχετευόμενης περιοχής εισέρχονται στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας σε φρεάτιο στο οποίο καταλήγουν εκτός από τον κεντρικό αποχετευτικό αγωγό (Κ.Α.Α), το δίκτυο λυμάτων (στραγγίδια και αποχέτευση) της εγκατάστασης και τα προεπεξεργασμένα βοθρολύματα, απ όπου τροφοδοτούνται στη συνέχεια προς το αντλιοστάσιο εισόδου. 13

2.2.3. Αντλιοστάσιο εισόδου Η ανύψωση των λυμάτων γίνεται με τρεις κοχλιωτές αντλίες, έκαστη δυναμικότητας 500 l/sec σε μανομετρικό 5,23 m.. Επειδή η παροχή των λυμάτων στην είσοδο της εγκατάστασης δεν είναι σταθερή, ο ηλεκτρικός κινητήρας της μίας αντλίας είναι 2 ταχυτήτων που επιτρέπει τη λειτουργία της αντλίας στο 50% και 100% της ονομαστικής παροχής, εξοικονομώντας έτσι ενέργεια. Ο έλεγχος της εκκίνησης και στάσης των αντλιών γίνεται με βάση τη μέτρηση της στάθμης και σε συνδυασμό με τα όρια που θα έχουν καθορισθεί στο κέντρο ελέγχου της εγκατάστασης. Υπάρχει επίσης σύστημα κυκλικής εναλλαγής για ομοιόμορφη φθορά των κοχλιών. 2.2.4. Μονάδα εσχάρωσης Τα λύματα από την λεκάνη εκφόρτισης των κοχλιωτών αντλιών αρχικής ανύψωσης οδηγούνται προς τη μονάδα εσχάρωσης, η οποία αποτελείται από τρεις μηχανικά καθοριζόμενες εσχάρες (εκ των οποίων η μία εφεδρική), καθώς και τον συναφή εξοπλισμό για την αποκομιδή, μεταφορά, συμπίεση και τελική απομάκρυνση των εσχαρισμάτων. Οι εσχάρες είναι πλάτους 1168 mm, με διάκενα 6mm, πάχος ράβδων (λαμών) 2mm και γωνία τοποθέτησης 53 0. Οι εσχάρες είναι νέας τεχνολογίας STEP SCREEN, υψηλής απόδοσης. Αποτελείται από πολλές σειρές ελασμάτων, κάθε ένα από τα οποία έχει διατομή οδοντωτή με αποτέλεσμα το σύνολο να έχει μορφή βαθμίδων. Αποτέλεσμα αυτών είναι ο τελικός σχηματισμός μιας «σκάλας», όπου τα αιωρούμενα στερεά των λυμάτων ανάλογα με το μέγεθός τους και τα διάκενα των ελασμάτων επιπλέουν και επικάθονται στη κάθε βαθμίδα (σκαλοπάτι). Κάθε δεύτερο έλασμα όλων των βαθμίδων του STEP SCREEN ενώνεται σε ομάδα, η οποία κινείται, μέσω του ηλεκτρικού κινητήρα, περιστροφικά. Τα ενδιάμεσα ελάσματα παραμένουν σταθερά. Μέσω της περιστροφικής κίνησης μεταφέρονται τα αιωρούμενα στερεά βήμα προς βήμα στην αμέσως επόμενη βαθμίδα, μέχρι την έξοδό τους από την εσχάρα. Η κίνηση των κάθε δεύτερων ελασμάτων όλων των βαθμίδων καθώς και η σταθερή τοποθέτηση των υπόλοιπων του STEP SCREEN δημιουργεί έναν αυτοκαθαρισμό της εσχάρας. 14

Τα εσχαρίσματα από τις μηχανικές εσχάρες απορρίπτονται απευθείας σε μεταφορική ταινία, πλάτους 500 mm, μήκους 7,55 m, η οποία βρίσκεται κατάντη των εσχάρων και στην συνέχεια οδηγούνται προς τον συμπιεστή (πρέσσα) εσχαρισμάτων. Τα εσχαρίσματα τοποθετούνται εντός δύο δοχείων συλλογής εσχαρισμάτων τύπου μηχανικής αποκομιδής, χωρητικότητας 1,1 m 3, κατασκευασμένα από γαλβανισμένo χάλυβα, για την παραλαβή των εσχαρισμάτων απευθείας από απορριμματοφόρο όχημα. Ο έλεγχος της λειτουργίας των εσχαρών γίνεται αυτόματα μέσω χρονοδιακόπτη, αλλά και με διακόπτες διαφοράς στάθμης ανάντη και κατάντη των εσχαρών. Η αυτόματη λειτουργία του συνόλου του εξοπλισμού της μονάδας εσχάρωσης (Εσχάρες, Μεταφορική Ταινία, Συμπιεστικός Κοχλίας εσχαρισμάτων) γίνεται μέσω ηλεκτρικού πίνακα εξοπλισμένου με PLC, το οποίο μεταφέρει τα σήματα στο SCADA της εγκατάστασης. 2.2.5. Μονάδα εξάμμωσης απολίπανσης Τα λύματα μετά την εσχάρωση οδηγούνται προς την μονάδα εξάμμωσης-απολίπανσης. Ο εξαμμωτής είναι δίδυμος, ενεργού όγκου 2 x 184 m 3. Οι διαστάσεις του κάθε εξαμμωτή είναι 23 x 3,2 x 2,5 (βάθος) m. Ο κάθε θάλαμος απομονώνεται με θυροφράγματα. Για τον αερισμό των εξαμμωτών είναι εγκατεστημένοι 2 φυσητήρες, παροχής 600 m 3 /h ο κάθε ένας στα 400 mbar. Η διάχυση του αέρα πραγματοποιείται μέσω ανοξείδωτων διαχυτήρων μέσης φυσαλίδας κατά μήκος κάθε πλευράς των εξαμμωτών. Η άμμος που καθιζάνει στον πυθμένα του κάθε εξαμμωτή μεταφέρεται μέσω αντλιών ανηρτημένων επί των γεφυρών, για αφυδάτωση της άμμου. Σε κάθε θάλαμο του εξαμμωτή είναι διαμορφωμένος εκατέρωθεν χώρος ηρεμίας πλάτους 1,50 m για την συλλογή των λιπαρών ουσιών (επιπλέοντα). Τα επιπλέοντα οδηγούνται με ειδικό ξέστρο στηριζόμενο στην κινητή γέφυρα προς τα φρεάτια λιπών, στα οποία πραγματοποιείται διαχωρισμός των επιπλεόντων από τα στραγγίδια. Τα λίπη απομακρύνονται από το φρεάτιο με ειδική διάταξη που καταλήγει σε ταχυσύνδεσμο για την αποκομιδή τους με βυτιοφόρο όχημα. Επίσης στα φρεάτια αφρών υπάρχει παροχή βιομηχανικού νερού για καθαρισμό και έκπλυση. 15

Η συλλογή της άμμου γίνεται σε δοχεία όγκου 1,1 m 3, τύπου μηχανικής αποκομιδής, για απευθείας παραλαβή τους από απορριμματοφόρα οχήματα. Τόσο η μονάδα εσχάρωσης όσο και η μονάδα εξάμμωσης βρίσκονται εντός μεταλλικού κτιρίου εσωτερικών διαστάσεων 17,25 x 37,95 m. Το κτίριο βρίσκεται σε επαφή με το αντλιοστάσιο ανύψωσης πρωτοβάθμιων εκροών και το αντλιοστάσιο εισόδου. Επίσης διαθέτει σύστημα εξαερισμού δυναμικότητας 5 εναλλαγών την ώρα. Ο αναρροφούμενος αέρας διοχετεύεται προς το σύστημα απόσμησης για πλήρη έλεγχο των οσμών. 2.2.6. Αντλιοστάσιο ενδιάμεσης ανύψωσης Τα λύματα μετά την εξάμμωση-απολίπανση οδηγούνται προς το επόμενο αντλιοστάσιο ανύψωσης των πρωτοβάθμιων εκροών. Για την ανύψωση των λυμάτων χρησιμοποιούνται συνολικά τρεις αντλίες δυναμικότητας 500 l/sec σε μανομετρικό 5,23 m. Η στάθμη στη λεκάνη τροφοδοσίας των κοχλιών προσδιορίζεται συνεχώς από έναν μετρητή στάθμης υπερήχων. Ο έλεγχος της εκκίνησης και στάσης των αντλιών γίνεται με βάση τη μέτρηση της στάθμης και σε συνδυασμό με τα όρια που έχουν καθορισθεί στο κέντρο ελέγχου λειτουργίας της εγκατάστασης. Υπάρχει επίσης σύστημα κυκλικής εναλλαγής για ομοιόμορφη φθορά των κοχλιών. 2.2.7. Δεξαμενές πρωτοβάθμιας καθίζησης Τα λύματα μέσω του αντλιοστασίου ανύψωσης διοχετεύονται στις δύο κυκλικές δεξαμενές πρωτοβάθμιας καθίζησης, διαμέτρου 24m και συνολικού όγκου 1356m 3, με κεντρικό αγωγό τροφοδοσίας από χάλυβα διαμέτρου DN 600. Οι δεξαμενές είναι εξοπλισμένες με σαρωτές ιλύος προσαρμοσμένους σε κινητές ακτινικές γέφυρες με στόχο τη μεταφορά της καθιζάνουσας πρωτοβάθμιας ιλύος προς τον κώνο απόθεσης απ όπου απομακρύνεται με βαρύτητα μέσω αγωγού προς τον θάλαμο ιλύος. Τα λύματα υπερχειλίζουν από περιμετρικό υπερχειλιστή και στη συνέχεια απομακρύνονται από τη δεξαμενή μέσω περιμετρικού καναλιού. Τα επιπλέοντα συλλέγονται με ειδική διάταξη και μεταφέρονται στο φρεάτιο συλλογής επιλεόντων της μονάδας εξάμμωσης. 16

2.2.8. Αναερόβια δεξαμενή φωσφόρου Δεξαμενή απονιτροποίησης Τα λύματα μετά την έξοδό τους από τις πρωτοβάθμιες δεξαμενές καθίζησης, οδηγούνται δια μέσου σωλήνα DΝ 1000 στο φρεάτιο εισόδου της αναερόβιας δεξαμενής. Στο ίδιο φρεάτιο καταλήγει και ο σωλήνας DΝ800 της ανακυκλοφορίας από το αντλιοστάσιο ενεργού ιλύος. Πιο αναλυτικά το ανάμεικτο υγρό (λύματα μαζί με ανακυκλοφορούσα ιλύ) μετά την είσοδό του στο αντίστοιχο φρεάτιο, οδηγείται διαμέσου επιφανειακού θυροφράγματος στη νότια δεξαμενή, όπου επικρατούν αναερόβιες συνθήκες και πραγματοποιείται η βιολογική απομάκρυνση φωσφόρου. Σε απόσταση 22 m από την είσοδο καταλήγει ο αγωγός DΝ 600 της εσωτερικής ανακυκλοφορίας νιτρικών από τους βιοαντιδραστήρες τύπου οξειδωτικής τάφρου. Από το εν λόγω σημείο ξεκινά η δεξαμενή απονιτροποίησης, διαστάσεων 44 x 16,5 x 3,8 m. Εικόνα 2.1: Αναερόβια δεξαμενή φωσφόρου Δεξαμενή απονιτροποίησης Το ανάμικτο υγρό που αποτελείται πλέον από πρωτοβάθμια λύματα, ανακυκλοφορούσα ιλύ, και ιλύ εσωτερικής ανακυκλοφορίας, καταλήγει στην έξοδο της δεξαμενης μέσω υποβρύχιου υπερχειλιστή. 17

Η ανάδευση στην αναερόβια δεξαμενή και στη δεξαμενή απονιτροποίησης πραγματοποιείται με την χρήση αργόστροφων αναδευτήρων ονομαστικής ισχύος 3,2 kw. Οι αναδευτήρες έχουν προπέλα δύο λεπίδων διαμέτρου 2200 mm ενώ η ταχύτητα περιστροφής τους φτάνει τα 25 rpm ενώ ανελκύεται με τη βοήθεια οδηγού και ανυψωτικού μηχανισμού. Στην έξοδο της αναερόβιας δεξαμενής και στην έξοδο της δεξαμενής απονιτροποίησης εγκαθίστανται όργανα μέτρησης του οξειδαναγωγικού δυναμικού (Redox). Τα όργανα αυτά είναι απαραίτητα στην δεξαμενή αυτή, διότι ελέγχουν και πιστοποιούν την επίτευξη των αναερόβιων και ανοξικών συνθηκών που είναι απαραίτητες για την πρόοδο των βιολογικών διεργασιών. Τέλος, υπάρχει δυνατότητα παράκαμψης της δεξαμενής και προώθησης των λυμάτων στις δεξαμενές αερισμού (οξειδωτικές τάφρους). 2.2.9. Δεξαμενές αερισμού Τα λύματα μετά την έξοδο της αναερόβιας δεξαμενής οδηγούνται μέσω δύο σωληνογραμμών στις δύο οξειδωτικές τάφρους, συνολικού όγκου 20.700 m 3 για την επίτευξη πλήρους νιτροποίησης και απονιτροποίησης. Κάθε οξειδωτική τάφρος είναι εφοδιασμένη με έξι βραδύστροφους επιφανειακούς αεριστές οριζοντίου άξονα τύπου βούρτσας (Mammoth Rotors) ισχύος 45 kw με ταχύτητα περιστροφής 72 rpm. Κάθε οξειδωτική τάφρος περιλαμβάνει δύο κανάλια βάθους 4,60 m και πλάτους 10,05 m έκαστο. 18

Εικόνα 2.2: Οξειδωτικές τάφροι Σε κάθε δεξαμενή διαμορφώνονται διαδοχικές αερόβιες (DO>0.5 mg/l) και ανοξικές ζώνες (DO<0.5 mg/l). Στις αερόβιες περιοχές γίνεται η απομάκρυνση του οργανικού φορτίου (95%) και η πλήρης νιτροποίηση ενώ στις ανοξικές περιοχές γίνεται η απονιτροποίηση του οξειδωμένου αζώτου. Η κατανομή του συνολικού όγκου των βιολογικών αντιδραστήρων σε αερόβιες και ανοξικές περιοχές εξαρτάται από τη θερμοκρασία και τη διακύμανση των φορτίων εισόδου. Με την υιοθέτηση βιολογικών αντιδραστήρων στους οποίους και οι δύο περιοχές (αερόβια-ανοξική), διαμορφώνονται σε κοινή δεξαμενή, δίνεται η δυνατότητα μεταβολής της κατανομής του συνολικού όγκου σε κάθε επί μέρους περιοχή ανάλογα με τις εκάστοτε επικρατούσες συνθήκες. Η διαφοροποίηση της κατανομής επιτυγχάνεται με την αύξηση του παρεχόμενου οξυγόνου, όταν η νιτροποίηση γίνεται η κρίσιμη διαδικασία ή με ελάττωση του οξυγόνου όταν η απονιτροποίηση γίνεται η κρίσιμη διαδικασία. Η διαφοροποίηση της κατανομής του οξυγόνου στις δεξαμενές μπορεί να γίνει με τους εξής τρόπους: Α) μεταβολή της βύθισης των αεριστήρων. Για τον σκοπό αυτό σε κάθε δεξαμενή εγκαθίσταται αυτόματος ρυθμιζόμενος υπερχειλιστής, μήκους 5,00 m, με εύρος ρύθμισης 300 mm. Στη περίπτωση αυτή μπορεί να μειωθεί περίπου κατά 1 / 2,5 η παροχή οξυγόνου με αντίστοιχη μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας. 19

Β) on/off αεριστήρων. Μεταβολή της παρεχόμενης ποσότητας οξυγόνου κατά το 1/6 με αντίστοιχη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Κατά τη διαφοροποίηση της κατανομής του οξυγόνου στις οξειδωτικές τάφρους όταν η απονιτροποίηση γίνεται η κρίσιμη διαδικασία, η ανάδευση των λυμάτων ενισχύεται από τη λειτουργία τεσσάρων υποβρύχιων αναδευτήρων οι οποίοι είναι εγκατεστημένοι στις οξειδωτικές τάφρους (ένας αναδευτήρας σε κάθε κανάλι οξειδωτικής τάφρου). Σε περιόδους εισόδου στην εγκατάσταση χαμηλού οργανικού φορτίου (όπως π.χ τη νύχτα) και ανάγκης παύσης της λειτουργίας κάποιων από τους αεριστήρες, η λειτουργία των υποβρύχιων αναδευτήρων εξασφαλίζει την ανάδευση των λυμάτων με το πλεονέκτημα της μείωσης του ενεργειακού κόστους. Η έξοδος του ανάμικτου υγρού γίνεται μέσω των αυτόματα ρυθμιζόμενων υπερχειλιστών στο φρεάτιο εξόδου προς το μεριστή των δεξαμενών καθίζησης. Αεριστές Οι αεριστές είναι οριζόντιου τύπου μήκους 9,0 m με οξυγονωτική ικανότητα 80 kgο 2 /h ο καθένας. Η κίνηση δίνεται από κινητήρα 45 kw (ταχύτητες περιστροφής 72 rpm). Για την αποφυγή εκτίναξης σταγονιδίων οι ρότορες είναι καλυμμένοι ενώ οι μπετονένιες γέφυρες πλάτους 4,00m, αποτελούν βασικό στοιχεία προστασίας έναντι του νέφους σταγονιδίων και του θορύβου. Επί πλέον των παραπάνω, για την αποφυγή περιβαλλοντικών οχλήσεων, κάθε επιφανειακός αεριστήρας (ρότορας) διαθέτει κλωβό ηχομόνωσης και καλύπτεται ανάντη και κατάντη από ειδικά φράγματα προστασίας από σταγονίδια. Ρυθμιζόμενοι υπερχειλιστές Κάθε υπερχειλιστής αποτελείται από δύο κυρίως τμήματα: Α) τον καθ αυτό υπερχειλιστή Β) το σύστημα κίνησης Ο υπερχειλιστής είναι οριζόντιος, περιστροφικός, χαλύβδινος. Η μέγιστη κατακόρυφη κίνηση του είναι 30 cm. Η κάτω επιφάνεια του αποτελεί τον άξονα περιστροφής του υπερχειλιστή και η στεγάνωση της περιστρεφόμενης επιφάνειας με το τοιχίο της δεξαμενής επιτυγχάνεται με ελαστικές λωρίδες. Η κίνηση μεταδίδεται μέσω κινητήρα σε μειωτήρα στροφών. 20

Αναδευτήρες Οι αναδευτήρες είναι υποβρύχιοι, οριζόντιου άξονα και είναι αναρτημένοι από τις γέφυρες των αεριστήρων. Έχουν προπέλα διαμέτρου 580 mm και η ταχύτητα περιστροφής τους είναι 475 rpm. Ο αναδευτήρας ανελκύεται με τη βοήθεια οδηγού και ανυψωτικού μηχανισμού. Για τον λόγο αυτό στη γέφυρα, που τοποθετούνται οι αναδευτήρες γίνεται κατάλληλη διαμόρφωση για την εγκατάσταση του φορητού ανυψωτικού εξοπλισμού. Φρεάτιο εξόδου Τα επεξεργασμένα λύματα εξέρχονται από κάθε οξειδωτική τάφρο μέσω των ως άνω υπερχειλιστών σε κοινό παρακείμενο φρεάτιο εξόδου απ όπου εκκινεί σωληνογραμμή που οδηγεί τα επεξεργασμένα λύματα στο φρεάτιο μερισμού προς τις δεξαμενές τελικής καθίζησης Α και Β Φάσης. Στην είσοδο της σωληνογραμμής είναι εγκατεστημένο χειροκίνητο θυρόφραγμα διαστάσεων 1200 x 1200 mm για την απομόνωση των δεξαμενών αερισμού σε περίπτωση ανάγκης επέμβασης - επισκευής της σωληνογραμμής. Έλεγχος λειτουργίας - Όργανα Η διαμόρφωση των επάλληλων ζωνών (αερόβια-ανοξική) γίνεται με ρύθμιση του παροχετευμένου από τους αεριστές οξυγόνου. Η ρύθμιση αυτή γίνεται με ON/OFF λειτουργία των αεριστών και μεταβολή του βάθους βύθισής τους με κατάλληλη κίνηση του ρυθμιζόμενου υπερχειλιστή εξόδου. Η κίνηση των υπερχειλιστών εξόδου και η μεταβολή της βύθισης των αεριστήρων ρυθμίζεται από έναν μετρητή στάθμης υπερήχων για κάθε οξειδωτική τάφρο. Στην περίπτωση που ανιχνευθεί ότι δεν επαρκεί το διαθέσιμο οξυγόνο και ο διαθέσιμος αερόβιος όγκος του αντίστοιχου βιολογικού αντιδραστήρα, καταρχήν μεγαλώνει η βύθιση των εν λειτουργία αεριστήρων (ανυψώνεται ο ρυθμιζόμενος υπερχειλιστής) και εν συνεχεία (εφ όσον και πάλι δεν επαρκεί ο διαθέσιμος όγκος) τίθεται σε λειτουργία και ο επόμενος αεριστήρας κοκ. Αντίθετα στην περίπτωση που ανιχνευθεί υψηλή συγκέντρωση διαλυμένου οξυγόνου, τότε μειώνεται η βύθιση των αεριστήρων (δηλ. αυξάνει ο διαθέσιμος ανοξικός όγκος) και εν συνεχεία τίθεται αεριστήρας εκτός λειτουργίας. 21

Σε κάθε οξειδωτική τάφρο έχουν εγκατασταθεί δύο όργανα μέτρησης διαλυμένου οξυγόνου (D.O.). Το κατακόρυφο στέλεχος του οξυγονόμετρου στηρίζεται σε κατάλληλα διαμορφωμένη σιδηροκατασκευή στο τοιχίο της δεξαμενής, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα μεταβολής της θέσης μέτρησης. Στο φρεάτιο εξόδου κάθε βιολογικού αντιδραστήρα γίνεται και συνεχής μέτρηση της συγκέντρωσης στερεών, (MLSS) με τη βοήθεια δύο μετρητών αιωρούμενων στερεών. Αντλιοστάσιο Εσωτερικής Ανακυκλοφορίας Το αντλιοστάσιο εσωτερικής ανακυκλοφορίας τροφοδοτείται από τις οξειδωτικές τάφρους μέσω τριών εγκατεστημένων υποβρυχιών αντλιών φυγοκεντρικού τύπου ανοικτής πτερωτής, εκ των οποίων η μία εφεδρική, δυναμικότητας έκαστη 154 l/sec. Οι εγκατεστημένες αντλίες είναι κατάλληλες για άντληση ιλύος με δυνατότητα διέλευσης ευμεγεθών στερεών με δυνατότητα επίτευξης στροφών μέχρι < 1000rpm. 2.2.10. Δεξαμενές Τελικής Καθίζησης Μετά την έξοδο από τις οξειδωτικές τάφρους τα λύματα υπερχειλίζουν στο μεριστή των δεξαμενών τελικής καθίζησης, απ όπου υπάρχει η δυνατότητα μερισμού σε δύο δεξαμενές καθίζησης ή μερισμού σε τέσσερις αλλά και σε τρεις δεξαμενές τελικής καθίζησης. Η διάταξη των τεσσάρων δεξαμενών τελικής καθίζησης, επιτρέπει τη λειτουργία τους σε σειρά. Ειδικότερα, προηγείται η είσοδος των λυμάτων στις δεξαμενές τελικής καθίζησης της Β φάσης και στη συνέχεια στις δύο δεξαμενές καθίζησης της Α φάσης. Με αυτόν τον τρόπο είναι δυνατή η προσθήκη χημικών πριν από την είσοδο των λυμάτων στις δύο δεξαμενές τελικής καθίζησης της Α φάσης και η λειτουργία τους ως μονάδες κροκίδωσης για την υποβοήθηση της χημικής απομάκρυνσης φωσφόρου και της αποτελεσματικότερης διαύγασης. Οι δύο δεξαμενές καθίζησης της Α φάσης είναι διαμέτρου 32m, συνολικού όγκου 2815m 3, με κεντρικό αγωγό τροφοδοσίας DN800 από χάλυβα. Το πλευρικό βάθος υγρού είναι 3,2m και το μέσο βάθος 3,5m. Οι δεξαμενές είναι εξοπλισμένες με σαρωτές, αναρτημένους από κινητές ακτινικές γέφυρες. Οι σαρωτές οδηγούν την καθιζάνουσα ιλύ προς τον κεντρικό κώνο όγκου 20,1m 3, όπου συλλέγεται και απομακρύνεται με βαρύτητα. 22

Εικόνα 2.3: Δεξαμενές Τελικής Καθίζησης Oι δύο δεξαμενές καθίζησης Β Φάσης είναι διαμέτρου 32m, με πλευρικό βάθος 4,20m και μέσο βάθος 4,60m. Ο όγκος κάθε δεξαμενής είναι 3448m 3 και η επιφάνειά της είναι 804m 2. Το ανάμικτο υγρό εισέρχεται κεντρικά και διοχετεύεται στη δεξαμενή με ροή κάτω από το κεντρικό τύμπανο ηρεμίας με κωδωνοειδή διαμόρφωση του στομίου του αγωγού τροφοδότησης. Το τύμπανο ηρεμίας έχει διάμετρο 6m. Η απορροή του διαυγασμένου υγρού γίνεται με τη βοήθεια βυθισμένων διάτρητων ανοξείδωτων σωλήνων, οι οποίοι διατάσσονται ακτινικά. 2.2.11. Μηχανική φίλτρανση Η μονάδα φίλτρανσης έχει κατασκευαστεί κατάντη των δεξαμενών τελικής καθίζησης και ανάντη των μονάδων απολύμανσης και τροφοδοτείται από το κοινό κανάλι εκροών των δεξαμενών τελικής καθίζησης Α και Β Φάσης. Συνολικά είναι εγκατεστημένα τέσσερα φίλτρα μηχανικής διύλισης τύπου περιστρεφόμενου τυμπάνου., δυναμικότητας 900 m 3 /h έκαστο. Στο κοινό κανάλι των εκροών των Δ.Τ.Κ. τοποθετείται ηλεκτροκίνητο θυρόφραγμα, το οποίο χρησιμοποιείται για την παράκαμψη της μονάδας μηχανικής φίλτρανσης. 23

Για την πλύση του φίλτρου υπάρχει ειδική διάταξη σε κάθε φίλτρο. Κατά τη διάρκεια της πλύσης δεν διακόπτεται η διαδικασία της φίλτρανσης. Τα φίλτρα είναι περιστρεφόμενα τύμπανα καλυμμένα με αυτοκαθαριζόμενα πλέγματα, έχοντας πολύ μικρό μέγεθος οπής και χρησιμοποιούνται για τον εσχαρισμό των λεπτότερων αιωρούμενων στερεών και φυσαλίδων στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων και στις εγκαταστάσεις τριτοβάθμιας επεξεργασίας. Τα φίλτρα έχουν ονομαστικό πλάτος 4 m και μήκος 4,5 m. Το μήκος κάθε δεξαμενής είναι 4,91 m και το πλάτος 5,70 m, ενώ το βάθος από την στέψη είναι 4,80 m. Τα μηχανικά φίλτρα λειτουργούν αυτόματα. Σε κάθε φίλτρο είναι τοποθετημένος ένας αναλογικός αισθητήρας στάθμης. Σε συνδυασμό με τον αναλογικό αισθητήρα, ο οποίος βρίσκεται στο θάλαμο ηρεμίας (ανάντη των φίλτρων), υπολογίζεται κάθε φορά η διαφορά στάθμης νερού ανάντη και κατάντη των φίλτρων. Όταν η διαφορά στάθμης υπερβεί κάποια κρίσιμη τιμή δίνεται εντολή από το βιομηχανικό υπολογιστή της μονάδας να ανοίξει η αντίστοιχη σωληνοειδής βάνα, ώστε να αρχίσει η διαδικασία πλύσης, χωρίς να απαιτείται διακοπή της λειτουργίας του φίλτρου. Η πλύση σταματάει όταν η διαφορά στάθμης πάρει τιμή ίση ή μικρότερη από την προκαθορισμένη τιμή παύσης της πλύσης. 2.2.12. Χημική απομάκρυνση του φωσφόρου Εκτός από την βιολογική απομάκρυνση του φωσφόρου συμπληρωματικά γίνεται και χημική κατακρήμνισή του υπολοίπου φωσφόρου ώστε να επιτευχθεί η επιθυμητή ποιότητα εκροής. Για το λόγο αυτό προστίθεται διάλυμα FeCISΟ 4. Η δοσομέτρηση του διαλύματος γίνεται στο κέντρο του μεριστή των δεξαμενών καθίζησης Α Φάσης από αντλίες ρυθμιζόμενης παροχής ανάλογα με την διερχόμενη παροχή. Εγκαθίστανται δύο δοσομετρικές αντλίες (η μία εφεδρική) δυναμικότητας 0-350 l/h, η κάθε μία. Το υγρό διάλυμα του FeClSO 4 αποθηκεύεται σε τρεις δεξαμενές ενεργού όγκου 3x15= 45 m 3. Επιπλέον υπάρχει και δοχείο ημερήσιας κατανάλωσης όγκου 1 m 3, απ όπου αναρροφούν οι δοσομετρικές αντλίες. Η δοσομέτρηση του διαλύματος FeClSO 4 στο μεριστή των δεξαμενών καθίζησης γίνεται αυτόματα από τις δοσομετρικές αντλίες, που 24

παίρνουν σήμα από τον μετρητή παροχής, που εγκαθίσταται κατάντη της μονάδας μηχανικής φίλτρανσης. 2.2.13. Μέτρηση παροχής - Χλωρίωση - Μεταερισμός - Αποχλωρίωση Μετά την μονάδα μηχανικής φίλτρανσης, τα λύματα μέσω δύο καναλιών πλάτους 1 m διαχωρίζονται προς τη μονάδα χλωρίωσης - μεταερισμού. Ανάντη της χλωρίωσης και στις δύο γραμμές προβλέπεται η μέτρηση της παροχής των λυμάτων με κανάλι τύπου Venturi. Εικόνα 2.4: Μέτρητης παροχής - Χλωρίωση - Μεταερισμός - Αποχλωρίωση Μέτρηση της παροχής Η διαυγασμένη εκροή που εξέρχεται από κάθε μονάδα μηχανικής φίλτρανσης διέρχεται από μετρητή παροχής Venturi. Η μέτρηση της παροχής γίνεται από όργανο υπέρηχων αναλογικής εξόδου το οποίο τοποθετείται ανάντη της στένωσης 0,7m. Το πλάτος της διώρυγας ανάντη και κατάντη της στένωσης είναι 1 m και το ευθύγραμμο μήκος ανάντη του οργάνου μέτρησης είναι ίσο με 5 m. Χλωρίωση Υπάρχουν δύο όμοιες μονάδες χλωρίωσης, κάθε μία από τις οποίες αποτελείται από δύο όμοιες δεξαμενές μαιανδρικής μορφής συνολικού ωφέλιμου όγκου 548 m 3 και με βάθος υγρού 1,5 m. Σε φρεάτιο ανάντη της εισόδου των δεξαμενών τοποθετούνται θυροφράγματα για την ανεξάρτητη λειτουργία των δεξαμενών, ενώ υπάρχουν και 25

θυροφράγματα παράκαμψης της μονάδας. Ως απολυμαντικό μέσο χρησιμοποιείται NaOCI περιεκτικότητας 15 % κ.ο. με απαιτούμενη δοσολογία ίση με 60 l/h για την παροχή αιχμής (1.000 l/s). Για την δοσομέτρηση του απολυμαντικού μέσου εγκαθίστανται τρεις δοσομετρικές αντλίες (η μία εφεδρική) με μέγιστη δυναμικότητα 0-120 l/h, έκαστη. Η μονάδα PLC του τοπικού πίνακα αφού διαχειριστεί τα σήματα εισόδου, παροχή λυμάτων και συγκέντρωση υπολειμματικού χλωρίου, ρυθμίζει τη λειτουργία των δοσομετρικών αντλιών του NaOCI. Σε περίπτωση υπέρβασης του 0,5 mg/l, διακόπτεται η λειτουργία των δοσομετρικών αντλιών. Οι δοσομετρικές αντλίες, το δοχείο ημερήσιας κατανάλωσης (1 m 3 ) και η δεξαμενή αποθήκευσης διαλύματος χλωρίου ελάχιστου όγκου 30 m 3 τοποθετούνται στον οικίσκο χλωρίωσης. Μετά-αερισμός Για τον εμπλουτισμό των λυμάτων με οξυγόνο (DO στην έξοδο> 6 mg/l) τα λύματα πριν την διάθεσή τους υφίστανται μετααερισμό σε δυο δεξαμενές μετά-αερισμού διαστάσεων 5,50 x 5,50 m στην έξοδο κάθε μονάδας χλωρίωσης. Η κάθε δεξαμενή μετά-αερισμού έχει συνολικό ωφέλιμο όγκο 182 m 3 και αποτελείται από δύο διαμερίσματα. Σε όλα τα διαμερίσματα των δεξαμενών μετά-αερισμού εγκαθίστανται μετρητές διαλυμένου οξυγόνου, οι οποίοι συνδέονται λειτουργικά με τους αντίστοιχους αεριστήρες, ώστε να ρυθμίζεται η λειτουργία των αεριστήρων για την επίτευξη συγκέντρωσης διαλυμένου οξυγόνου στην τελική έξοδο τουλάχιστον 6 mg/l. Ο χρόνος παραμονής των λυμάτων στις δεξαμενές μεταερισμού υπολογίζεται σε 15 min. Αποχλωρίωση Η αποχλωρίωση των λυμάτων λαμβάνει χώρα και στο τελικό φρεάτιο εξόδου με χρήση διαλύματος Na 2 S 2 O 5 περιεκτικότητας 30%. Η μονάδα PLC του τοπικού πίνακα αφού διαχειριστεί το σήμα εισόδου (συγκέντρωση υπολειμματικού χλωρίου) ρυθμίζει τη λειτουργία των δοσομετρικών αντλιών. Το συγκρότημα αποχλωρίωσης τοποθετείται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο του οικίσκου χλωρίωσης και αποτελείται: α) από δυο δοσομετρικές αντλίες 0-120 1/h, έκαστη (η μία εφεδρική) των οποίων η παροχή ρυθμίζεται ανάλογα με την μέτρηση υπολειμματικού χλωρίου, β) το δοχείο ημερήσιας αποθήκευσης και γ) τη δεξαμενή αποθήκευσης όγκου 5 m 3. 26

2.2.14. Αγωγός παράκαμψης Από το φρεάτιο εισόδου της εγκατάστασης, ξεκινά αγωγός παράκαμψής της από σκυρόδεμα, ορθογωνικής διατομής 1200mm x 800mm. 2.2.15. Αντλιοστάσιο ενεργού ιλύος Η απομάκρυνση της περίσσειας ιλύος και η άντληση της ανακυκλοφορούμενης ιλύος των ΔΤΚ, γίνεται μέσω του α/σίου ενεργού ιλύος. Ο αντλητικός εξοπλισμός είναι υγρού - ξηρού τύπου και στεγάζεται σε ξηρό υπόγειο χώρο επιφάνειας 99 m 2 δίπλα από τον υγρό θάλαμο. Ο υγρός θάλαμος έχει όγκο 44,5 m 3. Εντός του αντλιοστασίου βρίσκονται έξι αντλίες ανακυκλοφορίας ενεργού ιλύος (4+2), δυναμικότητας 150 l/s σε μανομετρικό 4,7 m, οι οποίες καταθλίβουν σε κοινό μεταλλικό συλλέκτη. Επίσης, εντός του α/σιου βρίσκονται τέσσερις αντλίες περίσσειας ιλύος (3+1), δυναμικότητας 24,4 1/s σε μανομετρικό 5,8 m. 2.2.16. Δεξαμενή πάχυνσης πρωτοβάθμιας ιλύος Η πρωτοβάθμια ιλύς οδηγείται προς τον παχυντή βαρύτητας όπου συμπυκνώνεται μέσω καθίζησης που υποβοηθείται από ήρεμη ανάδευση, διευκολύνοντας τη διαφυγή του νερού από τη ζώνη συμπύκνωσης. Ο παχυντής είναι κυκλικής κάτοψης διαμέτρου 9m και ωφέλιμου όγκου 216m 3 με μέσο βάθος υγρού 3,4m. 2.2.17. Αντλιοστάσιο παχυμένης πρωτοβάθμιας ιλύος Η τροφοδότηση των χωνευτών Α και Β Φάσης γίνεται μέσω του αντλιοστασίου παχυμένης πρωτοβάθμιας ιλύος. Εγκαθίστανται δύο αντλίες (η μια εφεδρική) τύπου έκκεντρου κοχλία δυναμικότητας 23,1 m 3 /h, η κάθε μία, με 20 m μανομετρικό για την τροφοδότηση των χωνευτών. Οι αντλίες αναρροφούν απ ευθείας από τον κώνο ιλύος της δεξαμενής πάχυνσης μέσω κοινού μεταλλικού αγωγού. Οι δύο αντλίες καταθλίβουν σε κοινό μεταλλικό συλλέκτη, όπου πραγματοποιείται μέτρηση παροχής και μέτρηση 27

στερεών. Στη συνέχεια, ο αγωγός αυτός μέσω κατάλληλης υπόγειας όδευσης καταλήγει με δυο κλάδους στους χωνευτές Α και Β Φάσης. 2.2.18. Δεξαμενές Αναερόβιας Χώνευσης Η χώνευση της παραγόμενης πρωτοβάθμιας ιλύος γίνεται σε ενιαίο σύστημα αναερόβιας χώνευσης, αποτελούμενο από τέσσερις συνολικά χωνευτές (2 της Α φάσης και 2 της Β φάσης). Η τροφοδοσία των χωνευτών πραγματοποιείται μέσω αγωγού, ο οποίος ξεκινά από το α/σιο πρωτοβάθμιας προπαχυμένης ιλύος και στη συνέχεια διακλαδίζεται σε δύο τμήματα, κάθε ένα από τα οποία εξυπηρετεί τους χωνευτές Α φάσης και Β φάσης αντίστοιχα. Οι 4 χωνευτές είναι όμοιοι μεταξύ τους, διαμέτρου 12 m, ωφέλιμου όγκου 1.300 m 3, δηλαδή συνολικού ωφέλιμου όγκου 5.200 m 3. Η διαδικασία της χώνευσης πραγματοποιείται υπό τις ακόλουθες συνθήκες: Α) Ποσοστό απομάκρυνσης των πτητικών στερεών (volatile solids) 50% κατ ελάχιστον. Β) Μέση παραγωγή βιαερίου 1 m 3 ανά χιλιόγραμμο διασπόμενων VS. Γ) Θερμοκρασία στο εσωτερικό των χωνευτών στο διάστημα 34-36 C, με μέγιστη διακύμανση 0,5 C κατά τη διάρκεια της ημέρας. Δ) ph στο διάστημα 6,8-7,2. Τροφοδοσία και απομάκρυνση ιλύος Η ιλύς από το αντλιοστάσιο πρωτοβάθμιας ιλύος αντλείται με αγωγό μέσω υπόγειας όδευσης σε χώρο ανάμεσα στους χωνευτές Α και Β Φάσης, όπου γίνεται διαχωρισμός του κοινού συλλέκτη σε δύο αγωγούς. Ο ένας από τους αγωγούς εισέρχεται στο κτίριο χώνευσης Α Φάσης ενώ ο δεύτερος κλάδος εισέρχεται στο κτίριο εξυπηρέτησης των χωνευτών Β Φάσης. Η απομάκρυνση της ιλύος γίνεται πάλι από δύο σημεία, από τον πυθμένα και από ενδιάμεσο σημείο προς το φρεάτιο εξόδου. Η ιλύς απομακρύνεται με το ρυθμό τροφοδότησης του χωνευτή. Δίνεται επίσης η δυνατότητα για απομάκρυνση της ιλύος ανεξάρτητα από την τροφοδοσία με χειρισμό της τηλεσκοπικής μαχαιρωτής ανοξείδωτης δικλείδας. 28

Θέρμανση ιλύος Κάθε χωνευτής είναι εξοπλισμένος με σύστημα θέρμανσης, για τη διατήρηση του περιεχομένου του χωνευτή στους 35 ο C, το οποίο αποτελείται από εναλλάκτη θερμότητας. Η θέρμανση της ιλύος στους χωνευτές Β φάσης γίνεται με το ζεστό νερό από τη γραμμή συμπαραγωγής Β φάσης. Επικουρικά, χρησιμοποιούνται το σύστημα λέβητα/καυστήρα διπλού καυσίμου Α Φάσης και το σύστημα λέβητα/ καυστήρα Β Φάσης με καύση βιοαερίου.. 2.2.19. Δεξαμενές ομογενοποίησης ιλύος Η χωνευμένη πρωτοβάθμια ιλύς και η περίσσεια βιολογικής ιλύς οδηγούνται από κοινού σε δεξαμενές ομογενοποίησης πριν την διεργασία της αφυδάτωσης. Υπάρχουν συνολικά τέσσερις κυκλικές δεξαμενές ομογενοποίησης, (διαμέτρου 9 m η κάθε μια, μέσου βάθους υγρού 3,40 m και ωφέλιμου όγκου 216 m 3 ), για την συνεχή και ομαλή τροφοδοσία της αφυδάτωσης. Από κάθε δεξαμενή αποθήκευσης υπάρχει αγωγός απομάκρυνσης της ιλύος,, που θα ξεκινά από τον κώνο της αντίστοιχης δεξαμενής και καταλήγει στο αντλιοστάσιο τροφοδοσίας της αφυδάτωσης. 2.2.20. Αφυδάτωση ιλύος Από τις δεξαμενές ομογενοποίησης η ιλύς οδηγείται προς αφυδάτωση, που επιτελείται με τους φυγοκεντρητές αφυδάτωσης. Οι γραμμές αφυδάτωσης είναι τρεις, εκ των οποίων οι δύο σε λειτουργία και η μία πλήρως εφεδρική. Το σύνολο των εν λειτουργία μονάδων έχει δυναμικότητα μεγαλύτερη από 800 kg/h. Το συγκρότημα των φυγοκεντρητών επεξεργάζεται το μίγμα χωνευμένης πρωτοβάθμιας ιλύος και περίσσειας βιολογικής ιλύος με μέγιστο αριθμό ωρών λειτουργίας 14 ανά ημέρα σε 6ήμερη ανά εβδομάδα βάση. Το συγκρότημα των φυγοκεντρητών βρίσκεται εντός του κτιρίου αφυδάτωσης. Στο ισόγειο του κτιρίου είναι εγκατεστημένα τα αντλητικά συγκροτήματα και η μονάδα παρασκευής πολυηλεκτρολύτη ενώ στον πρώτο όροφο βρίσκονται οι φυγοκεντρητές και ο ηλεκτρικός πίνακας της μονάδας. Στην μονάδα αφυδάτωσης της ιλύος περιλαμβάνονται επίσης βοηθητικές μονάδες όπως: 29

Τρεις αντλίες τροφοδοσίας ιλύος με ρυθμιζόμενο αριθμό στροφών λειτουργίας Τρεις φυγοκεντρικούς διαχωριστές λάσπης Συγκρότημα παρασκευής πολυηλεκτρολύτη Τρεις αντλίες δοσομέτρησης πολυηλεκτρολύτη Σύστημα μεταφοράς αφυδατωμένης ιλύος με μεταφορική ταινία και κοχλία Το σύνολο του εξοπλισμού στεγάζεται στο κτίριο της μονάδας αφυδάτωσης που φέρει σύστημα εξαερισμού για εναλλαγή αέρα 10 φορές /ώρα (χώρος στέγασης η/μ εξοπλισμού). Το κτίριο είναι μια διόροφη κατασκευή διαστάσεων 24 x 12 m, συνολικού ύψους 8,5 m. Το κτίριο αφυδάτωσης διαθέτει τους εξής ανεξάρτητους χώρους: Α)Χώρος αποθήκευσης σάκων πολυηλεκτρολύτη. Β) Χώρος στέγασης η/μ εξοπλισμού. Γ) Χώρος για αποθήκευση της αφυδατωμένης ιλύος σε 3 container των 10 m 3. Τα παραγόμενα στραγγίδια, νερά πλύσης κ.λπ. συλλέγονται σε φρεάτια και μέσω υποδαπέδιου δικτύου θα καταλήγουν στο δίκτυο στραγγιδίων της εγκατάστασης. 2.2.21. Διαχείριση βιοαερίου Το βιοαέριο το οποίο χρησιμοποιείται ως κύριο καύσιμο στο κύκλωμα (με εναλλακτικό καύσιμο το πετρέλαιο) συγκεντρώνεται, προερχόμενο από τους χωνευτές σε δύο κυλινδρικά αεριοφυλάκια τύπου ανάστροφου κώνου, διαμέτρου 7m και ωφέλιμου ύψους κώδωνα 5m. Ο συνολικός αποθηκευτικός όγκος είναι 630m 3. Από τα αεριοφυλάκια το βιοαέριο οδηγείται στις καταναλώσεις, δηλαδή τους δύο καυστήρες διπλού καυσίμου (βιοαερίου-πετρελαίου) και στις δύο μονάδες συμπαραγωγής καθώς επίσης και στους δύο δαυλούς καύσης της περίσσειας του βιοαερίου. 2.2.22. Μονάδα παραγωγής ενέργειας Η μονάδα παραγωγής ενέργειας αποτελείται από: δύο γεννήτριες εναλλάκτη θερμότητας νερού/νερού, σκοπός του οποίου είναι να δαπανά την υπερβάλλουσα θερμότητα 30

δίκτυο σωληνώσεων θερμού νερού με τις αναγκαίες δικλείδες, για να γινει η σύνδεση με το σύστημα και η διασύνδεσή του με την εξαγωγή θερμού νερού όπου συνδέεται το σύστημα θέρμανσης των χωνευτών. διάφορες περιφερειακές εξυπηρετήσεις, που αφορούν το σύστημα λίπανσης των μηχανών και παροχής αέρα. 2.2.23. Έργο διάθεσης Τα λύματα μετά τη δεξαμενή μεταμερισμού οδηγούνται μέσω του αγωγού εκβολής σε κανάλι που οδηγεί στην Τάφρο Λαψίστα, που αποτελεί έμμεσο αποδεκτή του ποταμού Καλαμά. Εικόνα 2.5: Έργο διάθεσης 31

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑΣ 32

3. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑΣ 3.1. Γενικά Τα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγηση της λειτουργίας της ΕΕΛ Ιωαννίνων περιλαμβάνουν: Τα διαθέσιμα δεδομένα αναλύσεων που καλύπτουν το διάστημα Ιουλίου 2007 - Ιουλίου 2008 και έχουν πραγματοποιηθεί από τη ΔΕΥΑ Ιωαννίνων. Στοιχεία καταγραφόμενων παροχών λυμάτων και ιλύος στα διάφορα στάδια επεξεργασίας για το διάστημα Ιουλίου 2007 - Ιουλίου 2008. Στοιχεία που προέκυψαν από επαφές με τους υπεύθυνους λειτουργίας της εγκατάστασης. Δεδομένα σχεδιασμού που αναφέρονται στην Όπως κατασκευάστηκε μελέτη των έργων Αναβάθμισης και Επέκτασης της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων Ιωαννίνων. 3.2. Καταγραφή λειτουργικών δεδομένων ΕΕΛ Ιωαννίνων Τα σημεία δειγματοληψίας δειγμάτων λυμάτων παρατίθενται παρακάτω και παρουσιάζονται στο Σχήμα 1. Είσοδος της εγκατάστασης: Λαμβάνεται σύνθετο δείγμα κατάντη του εξαμμωτή και του σημείου επιστροφής των στραγγιδίων. Υπερχείλιση Δεξαμενών Πρωτοβάθμιας Καθίζησης: Λαμβάνεται σύνθετο δείγμα από το μίγμα της υπερχείλισης των δύο ΔΠΚ. Ανάμικτο υγρό δεξαμενών αερισμού: Λαμβάνεται στιγμιαίο δείγμα ανάμικτου υγρού από τις 2 γραμμές επεξεργασίας της βιολογικής βαθμίδας. Τελική εκροή ΕΕΛ: Λαμβάνεται σύνθετο δείγμα των επεξεργασμένων λυμάτων. 33

Πρωτοβάθμια ιλύς Αντλιοστάσιο Ανύψωσης Προεπεξεργασία Ενδιάμεσο α/σιο ΔΠΚ Αναερόβιος Ανοξικός ΒΑ Α/σιο ιλύος Χλωρίωση, Αποχλωρίωση Μεταερισμός Μηχανική φίλτρανση ΔΤΚ Βιολογική ιλύς Οξειδωτικές τάφροι Σχήμα 3.1: Σημεία δειγματοληψίας δειγμάτων λυμάτων Αντίστοιχα τα σημεία δειγματοληψίας δειγμάτων ιλύος παρατίθενται παρακάτω και παρουσιάζονται στο Σχήμα 2. Στραγγίδια δεξαμενής πάχυνσης. Λαμβάνεται στιγμιαίο δείγμα των στραγγιδίων της μονάδας πάχυνσης. Στραγγίδια αφυδάτωσης. Λαμβάνεται στιγμιαίο δείγμα των στραγγιδίων της μονάδας αφυδάτωσης. Επανακυκλοφορία - περίσσεια: Λαμβάνονται στιγμιαία δείγματα από την ιλύ των Δεξαμενών Τελικής Καθίζησης. Πρωτοβάθμια ιλύς. Λαμβάνεται στιγμιαίο δείγμα της ιλύος τροφοδοσίας του παχυντή βαρύτητας. 34

Πρωτοβάθμια παχυμένη ιλύς. Λαμβάνεται στιγμιαίο δείγμα της ιλύος τροφοδοσίας της μονάδας χώνευσης. Χωνεμένη ιλύς. Λαμβάνεται στιγμιαίο δείγμα από την ανακυκλοφορία του χωνευτή Α. Ομογενοποιημένη ιλύς. Λαμβάνεται στιγμιαίο δείγμα της ιλύος τροφοδοσίας της αφυδάτωσης. Αφυδατωμένη ιλύς. Λαμβάνεται στιγμιαίο δείγμα της αφυδατωμένης ιλύος Χωνευτές Πάχυνση Π.Ι. Α/σιο παχυμένης Π.Ι. Προς δίκτυο στραγγιδίων Ιλύς προς διάθεση Βιολογική ιλύς από α/σιο ιλύος Μονάδα μηχανικής αφυδάτωσης Δεξαμενές ομογενοποίησης Σχήμα 3.2: Σημεία δειγματοληψίας δειγμάτων ιλύος Επίσης ο συνολικός αριθμός των δειγμάτων για κάθε εξεταζόμενη παράμετρο που μετρήθηκε είναι: 35