ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΠΡΟΦYΛΑΞΗ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV Σταυρούλα-Δάφνη Ελευθεριάδου Ιατρός
Επαγγελματική έκθεση ΟΡΙΣΜΟΣ: η επαφή των επαγγελματιών υγείας με υλικά που είναι ή μπορεί να είναι μολυσμένα με τον HIV, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Επαγγελματίες υγείας: Ιατροί Νοσηλευτές Εργαζόμενοι σε οδοντιατρεία Εργαζόμενοι σε εργαστήρια Παρασκευαστές Φοιτητές Καθαριστές
Επιδημιολογία 1 η έκθεση : το 1984 346 περιστατικά μετάδοσης παγκοσμίως 108 τεκμηριωμένα 238 πιθανά 125 περιστατικά έκθεσης στην Ελλάδα όλοι χημειοπροφύλαξη καμία μετάδοση
Επιδημιολογία Πόσο συχνό είναι? ΜΑΣ ΑΦΟΡΑ ΟΛΟΥΣ!!! Κάθε 10 λεπτά της ώρας, 20 επαγγελματίες υγείας έχουν κάποιο ατύχημα με βελόνη Wilburn SQ. Int J Occup Environ Health 2004
ΠΡΟΛΗΨΗ ΠΡΟΛΗΨΗ
ΠΡΟΛΗΨΗ ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ Πλύσιμο χεριών Χρήση αντισηπτικού Γάντια Μάσκα Ποδιά Γυαλιά αν αναμένεται εκτίναξη βιολογικών υγρών Εφαρμογή σε ΟΛΟΥΣ τους ασθενείς
ΠΡΟΛΗΨΗ ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ Εφαρμογή σε ΟΛΟΥΣ όσους έρχονται σε επαφή με τον ασθενή και το περιβάλλον του
ΠΡΟΛΗΨΗ Σωστή χρήση ειδικών κάδων απορριμμάτων Δοχεία απόρριψης βελονών Κάδοι μολυσματικών υλικών
ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ
ΕΚΘΕΣΗ ΑΜΕΣΗ ΦΡΟΝΤΙ Α ΣΗΜΕΙΟΥ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΙΝ ΥΝΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΣ ΜΕΤΡΙΟΣ ΚΙΝ ΥΝΟΣ ΚΙΝ ΥΝΟΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗ (PEP) ΟΧΙ (PEP)
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΒΗΜΑ 1 Ο : ΒΗΜΑ 2 Ο : ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ άμεση φροντίδα σημείου έκθεσης Τραύμα: πλύσιμο με άφθονο νερό ή αντισηπτικό Βλεννογόνοι: πλύσιμο με άφθονο νερό φυσιολογικό ορό
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΒΗΜΑ 3 Ο : εκτίμηση κίνδυνου μετάδοσης 1)Τύπος έκθεσης 2)Τύπος βιολογικού υγρού 3) Μολυσματικότητα της πηγής
Εκτίμηση Κίνδυνου 1)Τύπος έκθεσης Διαδερμικός τραυματισμός [τρύπημα με βελόνα ή αιχμηρό αντικείμενο] Έκθεση βλεννογόνων [οφθαλμών, ρινός, στόματος] Δέρμα με ρωγμές, διαβρώσεις, έλκη [μη ακέραιο δέρμα] ΜΙΚΡΗΣ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ
Εκτίμηση Κίνδυνου 1) Τύπος έκθεσης ΤΥΠΟΣ ΕΚΘΕΣΗΣ (από γνωστό HIV+ άτομο) ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ HIV ΑΝΑ ΕΚΘΕΣΗ Τυχαίο τρύπημα από βελόνα 0,2%-0,4% Έκθεση βλεννογόνου 0,1% Παθητική στοματική σεξουαλική επαφή Ποικίλλει 0,0-6.6% Ενεργητική κολπική σεξουαλική επαφή <0.1% Ενεργητική πρωκτική σεξουαλική επαφή <0,1% Παθητική κολπική σεξουαλική επαφή 0,1%-0,15% Παθητική πρωκτική σεξουαλική επαφή <0,3% Κοινή χρήση βελονών με IVDU 0,7% Μετάγγιση μολυσμένου αίματος 90-100%
Εκτίμηση Κίνδυνου 2) Τύπος βιολογικού υγρού: o Αίμα o Αιματηρά υγρά Υπαρκτός κίνδυνος μετάδοσης o Σίελος o Δάκρυα o ΕΝΥ o Πλευριτικό υγρό o Ασκιτικό υγρό o Περικαρδικό υγρό Αμφίβολη μεταδοτικότητα o Ιδρώτας o Κόπρανα o Ούρα o Πτύελα Ύποπτα για μετάδοση
Εκτίμηση Κίνδυνου 3) Μολυσματικότητα της πηγής Άγνωστης πηγής Άγνωστης μολυσματικότητας Οροθετικοί κατηγορίας 1 Ασυμπτωματική HIV λοίμωξη ή χαμηλό ιικό φορτίο μολυσματικότητας μολυσματικότητας Οροθετικοί κατηγορίας 2 Συμπτωματική HIV λοίμωξη, AIDS, οξεία ορομετατροπή ή υψηλό ιικό φορτίο
ΕΚΘΕΣΗ ΑΜΕΣΗ ΦΡΟΝΤΙ Α ΣHΜΕΙΟΥ Βήμα 3 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΙΝ ΥΝΟΥ 1)Τύπος έκθεσης 2)Τύπος βιολογικού υγρού 3)Μολυσματικότητα πηγής ΚΙΝ ΥΝΟΣ ΜΕΤΡΙΟΣ ΚΙΝ ΥΝΟΣ ΚΙΝ ΥΝΟΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗ (PEP) ΟΧΙ (PEP)
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΒΗΜΑ 4 Ο : χορήγηση χημειοπροφύλαξης (PEP) ΜΟΛΥΣΜΑΤΙΚOΤΗΤΑ ΠΗΓΗΣ ΤΎΠΟΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΟΡΟ(+) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 1 ΟΡΟ(+) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 2 ΟΡΟ(?)? ΠΗΓΗΣ ΟΡΟ(-) ΜΙΚΡΗ ΒΑΡΥΤΗΤΑ ΒΑΣΙΚΟ ΣΧΗΜΑ (PEP) ΕΥΡΥ ΣΧΗΜΑ (PEP) OXI (PEP) Εκτός αν υπάρχουν γνωστοί παράγοντες κινδύνου OXI (PEP) Εκτός αν είναι πιθανή η έκθεση σε HIV OXI (PEP) ΜΕΓΑΛΗ ΒΑΡΥΤΗΤΑ ΕΥΡΥ ΣΧΗΜΑ (PEP) ΕΥΡΥ ΣΧΗΜΑ (PEP) OXI (PEP) Εκτός αν υπάρχουν γνωστοί παράγοντες κινδύνου OXI (PEP) Εκτός αν είναι πιθανή η έκθεση σε HIV OXI (PEP)
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΒΗΜΑ 4 Ο : χορήγηση χημειοπροφύλαξης Εντός 48-72 ωρών Έλεγχος για εγκυμοσύνη Χρήση ZDV ως PEP οδηγεί σε ελάττωση του κινδύνου μετάδοσης του HIV κατά 81%
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΒΗΜΑ 5 Ο : Παρακολούθηση HIV ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΓΕΝ. ΑΙΜΑΤΟΣ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ TEST ΚΥΗΣΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΑΡΧΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ 2 η ΕΒΔΟΜΑΔΑ 4 η -6 η ΕΒΔΟΜΑΔΑ 3 ος -4 ος ΜΗΝΑΣ ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - ΝΑΙ - ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - ΝΑΙ
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΒΗΜΑ 6 Ο : Συμβουλευτική καθοδήγηση Έλεγχος σε περίπτωση οξείας νόσησης μέσα σε 6 μήνες Αποφυγή αιμοδοσίας ή δωρεάς οργάνων ή σπέρματος Χρήση προφυλακτικού 6-12 εβδομάδες Αποφυγή θηλασμού
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΠΡΟΛΗΨΗ ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Αποφυγή άσκοπης λήψης (PEP)
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ