Ανάπτυξη Πληροφοριακών Συστηµάτων Επισκόπηση Π.Σ. & τεχνικές για Ανάλυση και Ανάπτυξη πληροφοριακών συστηµάτων
οµή παρουσίασης Τεχνολογική-Ιστορική Επισκόπηση Φάσεις Ανάπτυξης Πληροφοριακού Συστήµατος Τεχνικές και µέθοδοι Ανάλυσης
Επίπεδα Πληροφοριακών συστηµάτων Όλα τα πληροφοριακά συστήµατα µπορούν να διαχωριστούν σε 3 επίπεδα Επίπεδο Παρουσίασης (presentation layer) Επίπεδο εδοµένων (data layer) Επίπεδο Λογικής (business logic layer) Βάσει της διάκρισης αυτής τα Π.Σ. Ιστορικά έχουν εξελιχθεί σε τουλάχιστον τρεις φάσεις Μονολιθικά Π.Σ. (monolithic) Π.Σ. Πελάτη Εξυπηρετητή (client server) Πολυεπίπεδα Π.Σ. (n-tier)
Μονολιθικά Π.Σ. (monolithic) Και τα 3 επίπεδα σε µια εκτελέσιµη οντότητα
Π.Σ. Πελάτη Εξυπηρετητή (client server) ιαχωρισµός των δεδοµένων από τα άλλα 2 επίπεδα Information Management Unit, MIS Course 2006 5
Πολυεπίπεδα Π.Σ. (n-tier) ιαχωρισµός και των τριών επιπέδων Information Management Unit, MIS Course 2006 6
Η ανάγκη για ενοποίηση των Π.Σ. ΠΡΟΒΛΗΜΑ: Τα Π.Σ. εξελίχθηκαν όµως τώρα υπάρχουν πολλά πληροφοριακά τα οποία πρέπει να επικοινωνήσουν µεταξύ τους ηµιουργείται χαώδης κατάσταση ως προς την ανάπτυξη και την συντήρηση των Π.Σ. Μια πρώτη λύση αποτέλεσε (και εξακολουθεί να αποτελεί) το Message Based Communication σύµφωνα µε το οποίο το ένα σύστηµα επικοινωνεί µε το άλλο µε πρότυπα µηνύµατα Αυτό οδηγεί πρακτικά σε δαιδαλώδη Point to Point δίκτυα Ποιο είναι το µέλλον στην ενοποίηση των πληροφοριακών συστηµάτων??? Service Oriented Computing
Η ανάγκη για ενοποίηση των Π.Σ. (point to point)
Η ανάγκη για ενοποίηση των Π.Σ. (Ιδανική Κατάσταση)
Service Oriented Computing A service encapsulates a well-defined invokable unit of business function, and exists either to provide information or to facilitate the change of business data from one valid and consistent state to another
Επικοινωνία δύο συστηµάτων (Service Oriented) Information Management Unit, MIS Course 2006 11
Εµπλεκόµενες Τεχνολογίες στα Π.Σ. Βάσεις δεδοµένων ( θα εξετάσουµε τις αρχές τους στα επόµενα µαθήµατα ) Πρότυπα Φορµαλισµού και Αποτύπωσης εδοµένων XML, HTML ( θα εξετάσουµε τις αρχές τους στα επόµενα µαθήµατα ) Συστήµατα ροών εργασιών (workflows) Αντικειµενοστραφείς γλώσσες Προγραµµατισµού Java, C# Λογικές και Αποτυπώσεις Κανόνων
οµή παρουσίασης Τεχνολογική-Ιστορική Επισκόπηση Φάσεις Ανάπτυξης Πληροφοριακού Συστήµατος Τεχνικές και µέθοδοι Ανάλυσης
Φάσεις Ανάπτυξης Πληροφοριακού Συστήµατος
9 βήµατα οµηµένης Ανάλυσης 1. Κατασκεύασε τα ιαγράµµατα Ροής εδοµένων 2. Αποφάσισε ποια τµήµατα θέλουν µηxανοργάνωση και πως 3. Αριστοποίηση των ροών δεδοµένων 4. Αριστοποίηση της λογικής των διαδικασιών 5. Αριστοποίηση της αποθήκευσης δεδοµένων 6. Ορισµός φυσικών πόρων 7. Ορισµός προδιαγραφών για input & output 8. Εκτίµηση µεγέθους συστήµατος 9. Απαιτήσεις σε hardware
Ρ Ένα παράδειγµα
9 βήµατα οµηµένης Ανάλυσης Βήµα 1: Κατασκεύασε τα λογικά Ρ Γενικό διάγραµµα, διάγραµµα πρώτου επιπέδου, διάγραµµα κατωτέρων επιπέδων Μετατροπή φυσικών Ρ σε λογικά Ρ Βήµα 2: Αποφάσισε ποια τµήµατα θέλουν µηxανοργάνωση και πως Πόσα χρήµατα θέλει να ξοδέψει ο πελάτης Σχετικές διεργασίες: batch ή online; Ανάλυση Κόστους-Οφέλους Βήµα 3: Αριστοποίηση των ροών δεδοµένων Προσδιορισµός στοιχείων και δοµών δεδοµένων για κάθε ροή δεδοµένων
9 βήµατα οµηµένης Ανάλυσης Βήµα 4: Αριστοποίηση της λογικής των διαδικασιών έντρα Αποφάσεων, Πίνακες Αποφάσεων Βήµα 5: Αριστοποίηση της αποθήκευσης δεδοµένων Κανονικοποίηση Βήµα 6: Ορισµός φυσικών πόρων Για κάθε αρχείο, όρισε: όνοµα, οργάνωση (sequential, indexed, ) µέσο αποθήκευσης, εγγραφές (µέχρι το επίπεδο των πεδίων) Βήµα 7: Ορισµός προδιαγραφών για input & output Φόρµες και οθόνες εισόδου και εξόδου δεδοµένων, ειδικές εκτυπώσεις και reports, κλπ. Information Management Unit, MIS Course 2006 18
9 βήµατα οµηµένης Ανάλυσης Βήµα 8: Εκτίµηση µεγέθους συστήµατος Αριθµητικά δεδοµένα για το επόµενο βήµα Όγκος δεδοµένων εισόδου (ανά µέρα ή ώρα) Μέγεθος, συχνότητα, deadline για κάθε report Μέγεθος, αριθµός εγγραφών που περνούν από τη CPU Μέγεθος κάθε αρχείου Βήµα 9: Απαιτήσεις σε hardware Ανάγκες αποθήκευσης και back-up Ανάγκες εισόδου & εξόδου Πιθανές εκτιµήσεις για χρόνους απόκρισης, µέγεθος CPU, κλπ.
Καταγραφή Απαιτήσεων Στόχος: Η καταγραφή των Προδιαγραφών / Απαιτήσεων Περιγραφή της εξωτερικής συµπεριφοράς του συστήµατος ιαδικασίες: Ανάλυση του προβλήµατος καθορισµός περιορισµών οργάνωση διασκορπισµένων πληροφοριών συνδυασµός των αντικρουόµενων περιορισµών αντίληψη του προβλήµατος
Ανάπτυξη Γρήγορου Πρωτότυπου (Draft Prototype)
οµή παρουσίασης Τεχνολογική-Ιστορική Επισκόπηση Φάσεις Ανάπτυξης Πληροφοριακού Συστήµατος Τεχνικές και µέθοδοι Ανάλυσης
Function-Oriented Ανάλυση Εξετάζεται η ιεραρχία των λειτουργιών (διαδικασιών, επικοινωνιών, ενεργειών) ξεκινώντας από την πιο γενική και καταλήγοντας στην πιο ειδική εικόνα Βασικές έννοιες: ιαγράµµατα ροής δεδοµένων (DFD) και ευρετήρια δεδοµένων (DD). DFD: ιαγράµµατα που αναπαριστούν τη ροή των δεδοµένων, τη µετατροπή τους σε άλλες µορφές DD: Καταχώρηση πληροφορίας για όλες τις δοµές δεδοµένων ενός DFD
ιαγράµµατα Ροών εδοµένων( Ρ )-Data Flow Diagrams (DFD) Ένα Ρ (Data Flow Diagram - DFD) απεικονίζει γραφικά τη σχέση µεταξύ διεργασιών και δεδοµένων, µε σκοπό τη µοντελοποίηση του (υπάρχοντος ή νέου) συστήµατος Information Management Unit, MIS Course 2006 24
Ρ Ροές εδοµένων ίαυλοι κυκλοφορίας δεδοµένων γνωστού περιεχοµένου Συγκλίνουσες / αποκλίνουσες Ροές εδοµένων Είδη δεδοµένων Παραδείγµατα Έντυπα / παραστατικά Είσοδος στοιχείων στον Η/Υ Περιεχόµενο προβολής στην οθόνη του Η/Υ Αρχεία δεδοµένων Τύποι Ρ Φυσικά: περιγράφουν πως συµπεριφέρεται το σύστηµα (αποτύπωση υπάρχοντος συστήµατος) Λογικά: περιγράφουν τι κάνει το σύστηµα (φάση καθορισµού απαιτήσεων)
Ρ - ιεργασίες Εργασίες που εκτελούνται από ανθρώπους, µηχανές ή Η/Υ πάνω σε εισερχόµενες Ρ, µε σκοπό την παραγωγή εξερχόµενων Ρ Αριθµός αναφοράς Περιγραφικό όνοµα Μορφές εργασιών Παραδείγµατα Εκτέλεση υπολογισµών ιαχωρισµός εισερχόµενης Ρ σε δύο ή περισσότερες εξερχόµενες Ρ ή συνδυασµός δύο ή περισσοτέρων εισερχοµένων Ρ σε λιγότερες εξερχόµενες Ρ Αναδιοργάνωση (ταξινόµηση, µορφοποίηση, κλπ.) εισερχοµένων Ρ Επαλήθευση µιας Ρ σε σχέση µε µια άλλη (µη τροποποίηση του περιεχοµένου) Μια διεργασία πρέπει να έχει ΚΑΙ είσοδο ΚΑΙ έξοδο
Ρ Εξωτερικές Οντότητες Βρίσκονται «έξω» από το σύστηµα που µελετάται, αλλά το τροφοδοτούν ή τροφοδοτούνται από αυτό µε δεδοµένα (πηγές ή προορισµοί δεδοµένων) Μορφές εξωτερικών οντοτήτων Παραδείγµατα Ένα τµήµα της επιχείρησης που είναι εκτός του συστήµατος που µελετάται ή σχεδιάζεται Ένα ΠΣ που αλληλεπιδρά µε το υπό µελέτη σύστηµα Η πρωτογενής πηγή µιας δοσοληψίας εισόδου Ένας οργανισµός ή µια υπηρεσία εκτός επιχείρησης Απασχολούµενοι της επιχείρησης εκτός εµβέλειας του συστήµατος
Ρ Αποθήκες εδοµένων Παραδείγµατα Βάση δεδοµένων ή αρχεία Η/Υ Ευρετήριο µε καρτέλες Λογιστικά βιβλία Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά Μπορούν να επικοινωνούν µόνο µε διεργασίες (παρεµβολή ανθρώπου ή Η/Υ) Η διεύθυνση µιας Ρ προς µια αποθήκη δεδοµένων έχει ανάλογη ερµηνεία (ανάγνωση, χρήση vs. προσθήκη, διαγραφή, τροποποίηση δεδοµένων)
Ρ Ένα παράδειγµα
Κατασκευή Ρ Γενικό διάγραµµα Περιγράφει τα «όρια» του συστήµατος (πηγές και προορισµοί του συστήµατος και τα σχετικά εισερχόµενα και εξερχόµενα δεδοµένα) ιάγραµµα πρώτου επιπέδου Πρώτη γενική θεώρηση του συστήµατος Περιγράφονται οι βασικές διεργασίες καθώς και οι ροές και αποθηκεύσεις δεδοµένων ιάγραµµα κατωτέρου επιπέδου Αναπαριστά µε περισσότερη λεπτοµέρεια µια διεργασία (και τις σχετικές εισερχόµενες ή εξερχόµενες Ρ ) που εµφανίζεται σε ένα διάγραµµα ανώτερου επιπέδου
Κατασκευή Ρ
Ρ : υνατότητες και περιορισµοί Ένα Ρ παρέχει στοιχεία για: Τη διάσπαση ενός συστήµατος σε υποσυστήµατα Τις ροές δεδοµένων στο σύστηµα Τα εισερχόµενα και εξερχόµενα δεδοµένα καθώς και τις αποθηκεύσεις τους Τις πηγές και τους προορισµούς του συστήµατος Ένα Ρ δεν παρέχει στοιχεία για: Τη δοµή των ροών δεδοµένων στο σύστηµα Τις ανάγκες ανάκτησης αποθηκευµένων δεδοµένων Τις αποφάσεις που λαµβάνονται στο σύστηµα Τις επαναλήψεις των διαδικασιών και τους αριθµητικούςυπολογισµούς
Ρ - 2ο Παράδειγµα - Σύστηµα διαχείρισης παραγγελιών ενός βιβλιοπωλείου Επίπεδο 0 (γενικό διάγραµµα)
Ρ - 2ο Παράδειγµα Πρώτο επίπεδο
Ρ - 2ο Παράδειγµα εύτερο επίπεδο ιεργασία: Αποστολή παραγγελιών προς εκδοτικούς οίκους
Άλλες Τεχνικές Μοντελοποίησης
Οι επόµενες διαλέξεις Τετάρτη 20 Οκτωβρίου Βάσεις δεδοµένων ΙΙ Τετάρτη 3 Νοεµβρίου Βασικές τεχνολογίες Internet και e-business / e-government Γλώσσες HTML και XML Επιχειρηµατικά µοντέλα e-business Τετάρτη 10 Νοεµβρίου Σύγχρονες επιχειρηµατικές εφαρµογές Συστήµατα ιαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων (ERPs) Τετάρτη 24 Νοεµβρίου Σηµασιολογικός Ιστός και Συστήµατα ιαχείρισης Γνώσης Από το WWW στο Semantic Web Οντολογίες (γλώσσες RDF και OWL) ιαχείριση Γνώσης στη σύγχρονη επιχείρηση Τετάρτη 1 εκεµβρίου Σηµασιολογικός Ιστός και Συστήµατα ιαχείρισης Γνώσης Από το WWW στο Semantic Web Οντολογίες (γλώσσες RDF και OWL) ιαχείριση Γνώσης στη σύγχρονη επιχείρηση Π.Σ.. ΤΕΙ ΛΑΜΙΑΣ 37